Wykorzystanie oceny Zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego

Wykorzystanie oceny Zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego P. Kaczmarek, T. Domański, M. Kleśta, K. Domański Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Streszczenie: Celem pracy jest analiza kondycji finansowej trzech podmiotów gospodarczych na przestrzeni lat 2010-2012 z wykorzystaniem wskaźników FHI Zietlow a (indeks kondycji finansowej). Wskaźnik FHI został podzielony na 4 cząstki: wskaźnik ogólny, wskaźnik natychmiastowy, wskaźnik krótkoterminowy oraz wskaźnik średniookresowy. Taki podział pozwala na przejrzystą analizę badanych jednostek, pozwala zidentyfikować najsilniejsze oraz najsłabsze obszary. Wyliczenie i interpretacja wskaźników pozwala w ostatnim etapie wyliczenie wskaźnika FHI zaprezentowanego przez Johna Zietlow a. Słowa Kluczowe: kondycja finansowa, analiza finansowa, płynność finansowa, John Zietlow Use the financial health of organization in financial planning Abstract: The aim of this study is to analyze the financial condition of the three operators for the years 2010-2012 using the indicators FHI Zietlow'a (index of financial condition). FHI indicator has been divided into four particles: general index, index of immediate, short-term index and the index of the medium. This division allows for a clear analysis of the units, to identify the strongest and weakest areas. The calculation and interpretation of the indicators in the last stage of the calculation of the indicator FHI presented by John Zietlow'a. Kaywords: financial condition, financial analysis, liquidity, John Zietlow

JEL:G3, G30 L31 Recenzent 1: J. Błaszak Link do recenzji: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_autorstwa_k_doma_ski_t _Doma_ski_P_Kaczmarek_M_Kle_ta/971304 Recenzent 2: E. Słaboszewska Link do recenzji: http://figshare.com/articles/recenzja/971477

1. Wstęp Sprawozdanie finansowe dostarcza ogólnych informacji na temat sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Są to dane, które wymagają dalszej analizy, poprzez wykorzystanie szeregu wskaźników, w zależności od tego co dokładnie chcemy wiedzieć o danej jednostce. Analiza ekonomiczna jest pewnego rodzaju narzędziem do uzyskanie obiektywnej oceny przedsiębiorstwa. Praca ta przedstawia wykorzystanie wskaźnika pozwalającego na ocenę kondycji finansowej jednostki. Kondycja finansowa to jakość sytuacji finansowej instytucji, oznacza zdolność do utrzymania się na rynku w warunkach panującej konkurencji. Przedsiębiorstwo o dobrej kondycji finansowej potrafi spłacać terminowo swoje zobowiązania, utrzymuje właściwy poziom zadłużenia, wypracowuje zysk dla swoich udziałowców współmierny z ryzykiem. Kondycję finansową przedsiębiorstwa mierzymy wskaźnikiem PHI Zietlowa, na który składa się 15 innych wskaźników podzielonych na 4 grupy: ogólne, natychmiastowe, krótkoterminowe i średnioterminowe. 2. Treść pracy I. WSKAŹNIKI OGÓLNE Logarytm naturalny wieku (ang. Natural Logarithm of Age) Logarytm wieku jest to wskaźnik mówiący o stabilności i reputacji firmy względem wieku im dłużej przedsiębiorstwo działa na rynku tym wzbudza większe zaufanie. Tabela 1 przedstawia obliczenia wskaźników Tabela1 Logarytm naturalny wieku NATURAL LOGARITHM OF AGE

Spółka 1 1,23 1,26 1,28 Spółka 2 1,30 1,32 1,34 Spółka 3 0,30 0,48 0,60 Spółka 2 posiada największą wartość wskaźnika, oznacza to że działa najdłużej na rynku czym budzi największe zaufanie klientów oraz świadczy o jej stabilności. Spóła 3 działa od niedawna na rynku, dlatego jej wskaźnik kształtuje się na niskim poziomie. Logarytm naturalny rozmiaru (ang. Natural Logarithm of Size) Wskaźnik ten mówi o wielkości przedsiębiorstwa. Większe firmy mają większą stabilność i płynność finansowa. Tabela 2 przedstawia obliczenia wskaźników. Tabela 2 Logarytm naturalny rozmiaru NATURAL LOGARITHM OF SIZE Spółka 1 7,46 7,63 7,81 Spółka 2 5,62 5,89 6,02 Spółka 3 4,60 4,40 4,04 W spółce 1 i 2 wskaźnik z roku na rok wzrastał oznacza to, że posiadają stabilną sytuację w obrębie przychodów. W spółce 3 stabilność ta z roku na rok spada. Wskaźnik niestabilności aktywów (ang. Asset Instabillity Index) Asset instablility index to kolejny wskaźnik informujący o zmienności aktywów przedsiębiorstwa, im większa wartość wskaźnika tym większa niestabilność aktywów. Niestabilność aktywów szacujemy na podstawie wielkości aktywów spółki wyznaczając linię trendu za pomocą funkcji regresji. Tabela 2 przedstawia obliczenia wskaźników. Tabela 3 Wskaźnik niestabilności aktywów ASSET INSTABLILITY INDEX Spółka 1 18135,43 22006,94 28122,03

Spółka 2 72102,46 10154,75 11403,26 Spółka 3 13146,51 16688,43 2144,68 Z punktu widzenia wskaźnika niestabilności aktywów najlepiej wypada spółka 3, ponieważ pomimo wzrostu tego wskaźnika w 2011, w 2012 wskaźnik ten spada co świadczy o większej stabilności aktywów. Najgorzej klasyfikuje się spółka 1 ponieważ z roku na rok wskaźnik ten przybiera znacznie na wartości. Wskaźnik ogólny (ang. General Subscore) Pierwsza grupa wskaźników pozwala na ocenę elastyczności finansowej badanych instytucji. W celu prawidłowej oceny tej cechy niezbędne jest zastosowanie odpowiednich mnożników. WSKAŹNIK OGÓLNY = (Waga 1 x Wiek) + (Waga 2 x Wielkość) + (Waga 3 x Indeks niestabilności aktywów) Gdzie: Waga 1, Waga 2, Waga 3 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26,2012) Wartości wskaźnika ogólnego dla analizowanych instytucji przedstawia tabela 4. Tabela 4 Wskaźnik ogólny GENERAL SUBSCORE Spółka 1 3,82 3,87 3,90 Spółka 2 2,29 3,49 3,55 Spółka 3 1,76 1,89 2,06 Wszystkie spółki wskazują tendencje wzrostową wskaźnika ogólnego, co oznacza polepszającą się sytuację finansowa firmy, jednak wszystkie jednostki odnotowały stosunkowo niski poziom tego wskaźnika, którego poziom oscyluje na poziomie 10.

II. WSKAŹNIKI NATYCHMIASTOWE (ang. INTERMEDIATE-TERM SUBSCORE) Wskaźnik rezerwy poziomu gotówki (ang. CASH RESERVE SUFFICIENCY RATIO) Wskaźnik ten opisuje zdolność pokrycia wydatków i amortyzacji nieograniczoną gotówką w danym roku sprawozdawczym. Informuje on o czasie przez jaki przedsiębiorstwo jest w stanie pokrywać wydatki, gdyby jego przychody w pewnym momencie przyniosły zero. Jego wyniki dla badanych spółek przedstawiają się następująco: Tabela 5 Wskaźniki rezerwy poziomu gotówki CASH RESERVE SUFFICIENCY RATIO Spółka 1 0,77 0,76 0,76 Spółka 2 2,23 2,85 1,98 Spółka 3 1,86 0,87 0,76 Spółka 2 w badanym okresie posiadała najlepszą zdolność do pokrycia wydatków pieniężnych gotówką, choć wskaźnik w ostatnim roku odnotował spadek. Spółka 1 posiadała najgorszą sytuacje gdyż jej wskaźnik był mniejszy od jedności. Spółka 2 odnotowywała coroczny spadek wskaźnika, co nie wskazuje na jej korzystną sytuację odnośnie zdolności pokrywania wydatków pieniężnych gotówką. Zmodyfikowany współczynnik gotówkowy (modified cash ratio) Drugi ze wskaźników, który został obliczony umożliwia porównanie przedsiębiorstw pod kontem ich wypłacalności. Jest to wskaźnik modified cash ratio. Jego wyniki dla badanych spółek przedstawiają się następująco: Tabela 6 Zmodyfikowany współczynnik gotówkowy MODIFIED CASH RATIO Spółka 1 1,00 0,97 0,82

Spółka 2 0,05 0,04 0,04 Spółka 3 1,86 0,97 0,82 Wszystkie spółki odnotowały spadek wypłacalności gotówki. Spółka 1 i 3 miała najstabilniejszą sytuację, gdyż jej wskaźnik uległ tylko nie znacznym wahaniom. Najgorzej prezentuje się spółka 2, która osiągnęła najsłabsze wyniki. Docelowa płynność Lambda (ang. target liquidity lambda) Kolejny z obliczonych wskaźników pozwala ocenić płynność oraz elastyczność finansową analizowanych firm czyli prawdopodobieństwo utrzymania płynności finansowej przez spółki. Wskaźnik ten nazywa się Target Liquidity Lambda a jego wyniki dla badanych spółek przedstawione są poniżej: Tabela 7 Docelowa płynność Lambda TARGET LIQUIDITY LAMBDA Spółka 1 7,9 7,02 8,76 Spółka 2 0,09-0,02 0,08 Spółka 3 12,28 0,21 0,10 Wskaźnik spółki 1 kształtuje się na najlepszym poziomie i to właśnie ta spółka najlepiej poradziła by sobie w przypadku zagrożenia płynności finansowej. Spółka 3 odnotowała znaczny spadek tego wskaźnika w badanych latach z 12,28 do 0,10. Spółka 2 w badanych latach była w najgorszej sytuacji. Współczynnik bieżącej płynności (ang.current liquidity index). Innym ze wskaźników obrazujący płynność przedsiębiorstwa to wskaźnik bieżącej płynności. W analizowanych firmach przedstawia się on następująco: Tabela 8 Współczynnik bieżącej płynności

CURRENT LIQUIDITY INDEX Spółka 1 1,69 1,76 1,93 Spółka 2 1,20 1,35 1,43 Spółka 3 10,00 2,5 0 Wskaźnik płynności bieżącej w spółce 1 i 2 kształtował się na dobrym poziomie. Firmy są w stanie pokryć bieżące zobowiązania aktywami obrotowymi i pozostaje im jeszcze nadwyżka tych aktywów na inne potrzeby. Wskaźnik w spółce 1 i 2 z roku na rok wykazuje tendencje rosnącą. Spółka 3 odnotowała wyraźny spadek tego wskaźnika, w ostatnim badanym roku wyniósł on 0. Wskaźnik natychmiastowy (ang. intermediate-term subscore) WSKAŹNIK NATYCHMIASTOWY = (Waga 4 CASH RESERVE SUFFICIENCY RATIO) + (Waga 5 CASH RESERVE SUFFICIENCY RATIO) + (Waga 6 TARGET LIQUIDITY LAMBDA) + (Waga 7 CURRENT LIQUIDITY INDEX) Gdzie: Waga 1, Waga 2, Waga 3 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26,2012) Wartości wskaźnika natychmiastowego dla analizowanych instytucji przedstawia tabela 8. Tabela 9 Wskaźniki natychmiastowe WSKAŹNIK NATYCHMIASTOWY Spółka 1 21,02 19,93 19,62 Spółka 2 4,1 4,73 3,77 Spółka 3 41,02 14,65 11,67

III. WSKAŹNIK KRÓTKOOKRESOWY ( SHORT-TERM SUBSCORE) Trzecią grupą wskaźników Financial Health Index jest grupa krótkookresowa. Składa się ona ze wskaźnika przepływu środków pieniężnych z działalności operacyjnej (Operating Cash Flow ratio) wskaźnika struktury aktywów (Asset Ratio) oraz wskaźnik wydatków administracyjnych (Administrative Expense Ratio) Wskaźnik przepływów z działalności operacyjnej (ang. Operating Cash Flow Ratio) Wskaźnik ten obrazuje zdolność przedsiębiorstwa do pokrycia zobowiązań krótkoterminowych, którymi są kapitały obce o okresie wymagalności do 12 miesięcy z przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Tabela 10 Wskaźnik przepływów z działalności operacyjnej OPERATING CASH FLOW Spółka 1 0,38 0,43 0,49 Spółka 2 0,15 0,03 0,18 Spółka 3 0,16 0,21 x W przypadku wskaźnika Operacyjnego CF im wyższa wartość wskaźnika tym lepsza sytuacja przedsiębiorstwa, oznacza to, że dany podmiot jest w stanie pokryć zobowiązania bieżące z dodatnich przepływów pieniężnych. Brak wyliczenia wskaźnika w roku 2012 odnotowano w Spółce 3 ze względu że na ten okres nie posiadała zobowiązań krótkoterminowych. Najlepszą sytuację odnotowano w spółce 1. Świadczy o tym wysoka wartość tego wskaźnika oraz stabilna dynamika r/r. Wskaźnik aktywów (ang. Asset Ratio) Kolejny z badanych wskaźników wchodzących w skład wskaźnika krótkookresowego jest wskaźnik struktury aktywów. Wskaźnik ten może przyjąć wartość maksymalnie 1. Informuje nas w jakim udziale przedsiębiorstwo jest w stanie upłynnić swój majątek. Wyższy wskaźnik to wyższa płynność przedsiębiorstwa oraz niższe koszty finansowania aktywów długoterminowych. Tabela 11 Wskaźnik aktywów

Asset Ratio Spółka 1 0,31 0,45 0,51 Spółka 2 0,18 0,25 0,30 Spółka 3 1 1 1 Najlepsza sytuacja badanego wskaźnika znajduje się w przedsiębiorstwie nr 3. Wartość wskaźnika na przestrzeni 3 lat wynosi 1, mówi nam to że dana jednostka nie posiada majątku trwałego jest w całości w krótkim czasie upłynnić swój majątek. W pozostałych dwóch jednostkach zaobserwować można z roku na rok poprawę. Fazowo zaobserwować można poprawę tego wskaźnika w obu przedsiębiorstwach, oznacza to zwiększenie majątku obrotowego w majątku całkowitym co powoduje wcześniej już wspomniane zmniejszenie finansowania aktywów długoterminowych oraz zmniejszeniu kosztów operacyjnych. Administracyjny współczynnik wydatków (ang. Administrative Expense Ratio) Ostatnim wskaźnikiem z grupy krótkoterminowych jest wskaźnik wydatków administracyjnych (zarządu) w stosunku do pozostałych kosztów. Tabela 12 Administracyjny współczynnik wydatków ADMINISTRATIVE EXPENSE Spółka 1 0,033 0,028 0,028 Spółka 2 0,34 0,42 0,45 Spółka 3 0,09 0,09 0,08 W badanych podmiotach najniższą wartość tego wskaźnika występuje w przedsiębiorstwie nr3. Co świadczy że koszty administracyjne nie są zbyt wysokie. Niepokojącą sytuację (wzrost kosztów r/r) odnotować można w przedsiębiorstwie 2,w przeciągu dwóch lat wskaźnik wzrósł o 32%. Wskaźnik krótkookresowy ( ang. short-term subscore) WSKAŹNIK KRÓTKOOKRESOWY= (Waga8 x Operacyjny Cash Flow) + (Waga9 x struktura aktywów) + (Waga10x wydatki administracyjne)

Gdzie: Waga 8, Waga 9, Waga 10 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26,2012) Tabela 13 Współczynnik krótkookresowy SHORT-TERM SUBSCORE Spółka 1 2,30 3,21 3,47 Spółka 2 4,02 5,15 5,73 Spółka 3 7,37 7,37 7,28 W badanych jednostkach wskaźnik Short-Term oscylował na podobnym poziomie, albo ulegał poprawieniu. Najszybsza dynamika wzrostu występuje w Spółce 2. Wzrost wskaźnika poprawił się na przestrzeni lat 2010-2012 o 42%. Świadczy to o znacznej poprawie elastyczności przedsiębiorstwa. Najwyższa wartość wskaźnika (mimo spadku o 1,26% r/r) występuje w przedsiębiorstwie 3. IV. WSKAŹNIK ŚREDNIOOKRESOWY (MEDIUM-TERM CATEGORY) Jest to ostatni wskaźnik wchodzący w skład Financial Health Index Zietlow a. W skład jego wchodzą: nadwyżka netto, wskaźnik samofinansowania, stopa zadłużenia oraz wskaźnik kosztów gromadzenia funduszy oraz wskaźnik wkładów. Zmiana aktywów netto (ang. Change in Net Assets) Wskaźnik ten informuje a ile zmienił się poziom aktywów netto w stosunku do roku poprzedniego. Tabela 14 Zmiana aktywów netto CHANGE IN NET ASSETS Spółka 1 8 269 723,59 9 095 174,59 11 919 391,28

Spółka 2 22 821 984 21 359 568 22 309 159 Spółka 3 3 194 761 1 783 Najgorsze wyniki odnotowała spółka 2, gdyż wartość jego wskaźnika z roku na rok malała. W przeciwnej sytuacji była spółka 1, dla którego wartości wskaźnika rosły. Spółka 3 w ostatnim z badanych lat także odnotowała wzrost wartości wskaźnika co jest dobrym znakiem. Wskaźnik wniesionego wkładu (ang. Contribution Ratio) Wskaźnik porównuje całkowite przychody i wsparcie do przychodów i wsparcia wraz z dochodem. Tabela 15 Wskaźnik wniesionego wkładu CONTRIBUTION RATIO Spółka 1 0,02 0,02 0,01 Spółka 2 0,14 0,15 0,25 Spółka 3 0,02 0,03 0,03 Wartość tego wskaźnika najwyższą wartość osiągnął w firmie 2 (0,25). W Latach 2010-2012 wartość jego w Spółce 2 systematycznie wzrastała. W spółkach 1 oraz 3 wartość tego wskaźnika była na niskim poziomie świadczy to o tym firmy te nie posiadają wielkich zasobów majątkowych z tytułu zadatków oraz darowizn. Współczynnik samofinansowania (ang. Self-Financing Ratio) Wskaźnik informuje o tym jaką część swojej inwestycji przedsiębiorstwo samofinansowało w danym roku. Tabela 16 Współczynnik samofinansowania SELF-FINANCING RATIO Spółka 1 0,45 0,51 0,55 Spółka 2 1,82 3,03 3,56 Spółka 3 0,78 0,93 1,22

Jak można zaobserwować w tabeli powyżej wartość tego wskaźnika wzrasta we wszystkich analizowanych firmach w latach 2010 2012 co oznacza tendencję wzrostową wskaźnika samofinansowania. Wskaźnik wynoszący 1 oznacza, że dane przedsiębiorstwo było w stanie samodzielnie finansować swoje inwestycje, natomiast wartości powyżej 1 oznaczają, że przedsiębiorstwa posiadały zapas finansowy, który mógłby służyć do finansowania inwestycji Najlepiej zatem wypadła spółka 2 w której we wszystkich badanych latach wskaźnik wynosił powyżej jedynki. Odwrotna sytuacja jest w spółce 1, choć wskaźnik ten wzrasta z roku na rok. Wartość wskaźnika w spółce 3 w ostatnim analizowanym roku zwiększyła się a więc spółka była w stanie samodzielnie finansować swoje inwestycje. Wskaźnik zadłużenia finansowego (ang. Financial Debt Ratio) Wskaźnik ten wyraża udział kapitałów obcych w finansowaniu aktywów firmy. Tabela 17 Wskaźnik zadłużenia finansowego FINANCIAL DEBT RATIO Spółka 1 0,35 0,37 0,37 Spółka 2 0,47 0,47 0,45 Spółka 3 0,49 0,49 0,14 Wartość tego wskaźnika powinna kształtować się na jak najniższym poziomie. Spółka 3 w ostatnim analizowanym roku odnotowała spadek tego wskaźnika co jest pozytywną sytuacją. W najgorszej sytuacji na tle pozostałych spółek jest spółka 2 której wskaźnik kształtuje się na poziomie 0,45, ma ona największe zadłużenie finansowe. Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy (ang. Fundraising Cost Ratio) Jest to wskaźnik który pokazuje stosunek kosztów pozyskania funduszy do całkowitego dochodu. Tabela 18 Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy Medium-Term Subscore Spółka 1 0 0 0

Spółka 2 0 0 0 Spółka 3 0 0 0 Do analizowanych spółek zabrakło danych do obliczeń wskaźnika Wskaźnik średnioterminowy (ang. Medium-Term Subscore) Na podstawie powyższych pięciu wskaźników możliwe jest obliczenie wskaźnika średnioterminowego, który informuje o kondycji finansowej w odniesieniu do, od jednego do trzech lat. WSKAŹNIK ŚREDNIOOKRESOWY = ( Asset Ratio x Waga 11 ) + (Contribution Ratio x Waga 12 ) + (Self-Financing Ratio x Waga 13 ) + (Financial Debt Ratio x Waga 14 ) + (Fundraising Cost Ratio x Waga 15 ) Gdzie : Waga 11, Waga 12, Waga 13, Waga 14, Waga 15 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26,2012) Tabela 19 Wskaźnik średnioterminowy MEDIUM-TERM SUBSCORE Spółka 1 8,03 8,78 11,54 Spółka 2 18,6 17,2 15,3 Spółka 3 2,2 0,9 0,6 W spółce 1 można zaobserwować poprawę średnioterminowej kondycji finansowej w latach 2010 12. Spółka 2 choć wskaźnik z roku na rok malał posiada najlepszą kondycję finansową. W spółce 3 wartość wskaźnika z roku na rok spada co oznacza pogorszenie się kondycji finansowej.

3. Podsumowanie Dzięki obliczonym wcześniej 15 wskaźnikom możemy dokonać kompleksowej analizy zdrowia finansowego badanych instytucji Tabela 20 Financial health index FINANCIAL HEALTH INDEX Spółka 1 11,07 11,07 11,54 Spółka 2 6,8 7,23 6,64 Spółka 3 19,23 8,44 7,18 Otrzymane wyniki wskaźnika głównego PHI obrazują kondycję wybranych przedsiębiorstw na przestrzeni analizowanych lat. Ukazują one różnice między przedsiębiorstwami różnych branż, zarówno nastawionych na zysk, jak też na inne cele, właściwe dla organizacji non profit. Spółka 2 charakteryzuje się najniższą wartością wskaźnika określającego kondycje finansową. W roku 2012 wartość tego wskaźnika spadła. Spółka 1 posiadała niezmienny poziom wskaźnika, co wskazuję na jego stabilną kondycje finansową mierzoną wskaźnikiem Financial Health Index. Spółka 3 odnotowała spadek wskaźnika w badanym okresie co wskazuje na pogarszanie się kondycji finansowej.

Bibliografia 1. Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26,2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2049022 2. Świderska Gertruda, Więcław Wojciech, Sprawozdanie Finansowe Według Polskich i Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Praca Zbiorowa, Wydawnictwo Difin, Warszawa (2009), 3. Dluhosova, D. (2012). Sensitivity analysis application possibilities in company valuation by two-phase discounted cash flows method. Managing And Modelling of Financial Risks - 6th International Scientific Conference Proceedings, 1, 112-119. 4. Patterson Robert, Compendium of Finance in Polish & English Kompendium terminów z zakresu finansów po polsku i angielsku Vol.5, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków (2011), 5. Wojciech Andrzej Nowak, Teoria sprawozdawczości finansowej: perspektywa standardów rachunkowości, Wydawnictwo Oficyna, Warszawa (2010), 6. Robert Patterson, Kompendium terminów z zakresu bankowości po polsku i angielsku - Compendium of Banking In Polish & English Vol.2, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków (2012), 7. Sierpińska Maria, Jachna Tomasz, Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (2004), 8. Stępień Konrad, Rentowność a wypłacalność przedsiębiorstw, Difin, Warszawa (2008), 9. Duda-Piechaczek Edyta, Analiza i planowanie finansowe, Wydawnictwo Helion, Gliwice (2007),

10. Moore, Mark H., The Public Value Scorecard: A Rejoinder and an Alternative to 'Strategic Performance Measurement and Management in Non-Profit Organizations' by Robert Kaplan (May 2003). 11. Krupski Rafał, Elastyczność organizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław (2008), 12. Robinson Thomas R., Munter Paul, Grant Julia, Financial Statement Analysis: A global perpective, Pearson Education, Upper Saddle River, N.J. (2004), 13. Bowlin Oswald, Martin John, Scott David, Guide to financial analysis, McGraw-Hill, New York (1980), 14. Pomykalska Bożyna, Pomykalski Przemysław, Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (2007), 15. Dudycz Tadeusz, Analiza finansowa jako narzędzie zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Indygo Zahir Media, Wrocław (2011), 16. Kotowska Beata, Uziębło Aldona, Wyszkowska-Kaniewska Olga, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie: przykłady, zadania i rozwiązania, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa (2012), 17. Bednarski Lech, Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa (2007), 18. Michalski G. (2009). Inventory management optimization as part of operational risk management. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 43(4), 213-222. 19. Michalski, G. (2012a). Risk sensitivity indicator as correction factor for cost of capital rate. Managing and Modelling of Financial Risks, 418-428. 20. Michalski, G. (2013). Financial consequences linked with investments in current assets: Polish firms case. European Financial Systems 2013, 10th International Conference on European Financial Systems 2013