-------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORA tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail: sekretariat@wiih.lodz.pl INFORMACJA Łódź, dnia 28.07.2014 r. dotycząca kontroli jakości i prawidłowości oznakowania mięsa i przetworów mięsnych Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w II kwartale 2014 r. w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 81 6(1)/14/JS oraz zlecenia Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH-82-6(1)/14/AnŁ przeprowadził kontrole w 21 placówkach zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego prowadzących sprzedaż m.in. mięsa i przetworów mięsnych. 16 placówek, w których ocenie poddano produkty z najniższej półki cenowej, w tym: 3 hurtownie; 4 dyskonty; 2 hipermarkety należące do zagranicznych sieci; 1 sklep należący do polskiej sieci handlowej; 6 pozostałych sklepów; 5 placówek, w których dokonano identyfikacji gatunków zwierząt (konina), w tym: 2 dyskonty; 1 hipermarket należący do zagranicznej sieci handlowej; 2 pozostałe sklepy. Celem kontroli była ocena jakości i prawidłowości oznakowania mięsa mielonego i wyrobów mięsnych, tzw. mięsa garmażeryjnego oraz wędlin i konserw z najniższej półki cenowej ze szczególnym zwróceniem uwagi na wykrywanie zafałszowań oraz rzetelności informowania konsumentów o rodzajach oferowanych wyrobów, a także zamieszczania wszystkich wymaganych prawem żywnościowym oznaczeń. Ponadto celem kontroli było ujawnienie na podstawie badań DNA ewentualnych zafałszowań koniną i wskazanie rzeczywistych miejsc produkcji zafałszowanych wyrobów. Łącznie ocenie poddano 39 partii mięsa i przetworów mięsnych wartości 2.943 zł, w tym: 32 partie wartości 2.577 zł z najniższej półki cenowej tj.: 3 partie wartości 316 zł w hurtowniach, 6 partii wartości 395 zł w dyskontach, 4 partie wartości 372 zł w zagranicznych sieciach hipermarketów, 1 partię wartości 42 zł w polskiej sieci handlowej, 18 partii wartości 1.452 zł w pozostałych sklepach; 7 partii wartości 366 zł w zakresie gatunkowości mięsa (konina) tj.: 2 partie wartości 90 zł w dyskontach, 1 partię wartości 36 zł w zagranicznej sieci hipermarketów, 4 partie wartości 240 zł w pozostałych sklepach..
z najniższej półki cenowej 1 partię świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 30 zł; 31 partii przetworów mięsnych wartości 2.547 zł (w tym 16 partii luzem wartości 1.461 zł) tj.: 18 partii kiełbas wartości 1.370 zł; 2 partie wędzonek wartości 281 zł; 10 partii konserw mięsnych wartości 624 zł; 1 partię innego wyrobu wartości 272 zł (biały schab - schab wieprzowy parzony); w zakresie identyfikacji gatunku (konina): 2 partie świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 79 zł; 5 partii przetworów mięsnych (kiełbas) wartości 287 zł (w tym 1 partię luzem wartości 53 zł). W zakresie gatunkowości mięsa (konina) nieprawidłowości nie stwierdzono. Nieprawidłowości stwierdzono wyłącznie dla towarów z najniższej półki cenowej w 7 placówkach (co stanowiło 44 % objętych kontrolą), w tym w: 2 hurtowniach; 1 hipermarkecie należącym do zagranicznej sieci; 1 sklepie należącym do polskiej sieci handlowej; 3 pozostałych sklepach. W toku prowadzonych czynności kontrolnych zakwestionowano ogółem 10 partii przetworów mięsnych (31,3% partii badanych ogółem) o łącznej wartości 664 zł, w tym 2 partie wartości 229 zł w hurtowniach, 2 partie wartości 36 zł w hipermarkecie należącym do zagranicznej sieci, 1 partię wartości 42 zł w sklepie należącym do polskiej sieci handlowej, 5 partii wartości 357 zł w pozostałych sklepach. Wśród kwestionowanych 10 partii produktów wartości 664 zł (w tym 5 partii luzem wartości 443 zł) znajdowało się: 6 partii kiełbas wartości 474 zł (33,3% partii badanych); 4 partie konserw mięsnych wartości 190 zł (40% partii badanych). 3.1. JAKOŚĆ W zakresie zgodności parametrów jakościowych z wymaganiami obowiązujących przepisów i deklaracjami producentów sprawdzono laboratoryjnie 30 partii mięsa i przetworów mięsnych wartości 2.728 zł, w tym: 25 partii z najniższej półki cenowej wartości 2.430 zł tj.: 3 partie wartości 316 zł w hurtowniach, 6 partii wartości 395 zł w dyskontach, 4 partie wartości 372 zł w zagranicznych sieciach hipermarketów, 1 partię wartości 42 zł w polskiej sieci handlowej, 11 partii wartości 1.305 zł w pozostałych sklepach; 2
5 partii w zakresie identyfikacji gatunku (konina) wartości 298 zł tj.: 2 partie wartości 90 zł w dyskontach, 1 partię wartości 36 zł w zagranicznej sieci hipermarketów, 2 partie wartości 172 zł w pozostałych sklepach. z najniższej półki cenowej 1 partię świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 30 zł; 24 partie przetworów mięsnych wartości 2.400 zł (w tym 9 partii luzem wartości 1.314 zł) tj.: 11 partii kiełbas wartości 1.223 zł; 2 partie wędzonek wartości 281 zł; 10 partii konserw mięsnych wartości 624 zł; 1 partię innego wyrobu wartości 272 zł (biały schab - schab wieprzowy parzony); w zakresie identyfikacji gatunku (konina): 1 partię świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 42 zł; 4 partie przetworów mięsnych (kiełbas) wartości 256 zł (w tym 1 partię luzem wartości 53 zł). W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano, z uwagi na niewłaściwą jakość 9 partii przetworów mięsnych z najniższej półki cenowej łącznej wartości 652 zł, co stanowiło 36% partii badanych laboratoryjnie, w tym: 2 partie w hurtowniach wartości 229 zł (66 % badanych), 2 partie wartości 36 zł w hipermarkecie należącym do zagranicznej sieci (50 % badanych), 1 partię w sklepie należącym do polskiej sieci handlowej wartości 42 zł (100 % badanych), 4 partie w pozostałych sklepach wartości 345 zł (36,4 % badanych). Wśród kwestionowanych 9 partii produktów wartości 652 zł (w tym 4 partii luzem wartości 431 zł) było: 5 partii kiełbas wartości 462 zł, w tym: białe parówki z cielęciną (kiełbasa wieprzowo - cielęca, homogenizowana, wędzona, parzona); kiełbasa piwna (średnio rozdrobniona - luz); kiełbasa żywiecka (grubo rozdrobniona - luz); kiełbasa jarmarczna (średnio rozdrobniona wędzona, parzona luz) kiełbasa krakowska parzona (kiełbasa drobiowo-wieprzowa, grubo rozdrobniona, peklowana, parzona, wędzona - luz); 4 partie konserw mięsnych wartości 190 zł, w tym: pasztet wieprzowo-drobiowy (konserwa drobiowo - wieprzowa, sterylizowana typu pasztet); konserwa tyrolska (konserwa wieprzowo drobiowa sterylizowana typu mielonka); 3
wołowina w sosie własnym (konserwa sterylizowana grubo rozdrobniona z dodatkiem skórek wieprzowych); wielkopolski gulasz angielski wieprzowy (konserwa sterylizowana). Stwierdzone wady jakościowe to: niewłaściwe cechy organoleptyczne - 1 partia wartości 112 zł - dla wołowiny w sosie własnym (konserwy sterylizowanej grubo rozdrobnionej z dodatkiem skórek wieprzowych) stwierdzono, że blok konserwy stanowiła masa drobno rozdrobniona z nielicznymi drobnymi kawałkami mięsa wołowego, nie większymi niż 15 mm, z widocznymi dużymi kawałkami nierozdrobnionych skórek wielkości do 50 mm, całość niespoista, rozpadająca się, związanie niedostateczne, uniemożliwiające krojenie konserwy w plastry; niewłaściwe cechy fizyczno chemiczne: niższa zawartość tłuszczu - 4 partie wartości 439 zł: - dla kiełbasy jarmarcznej (średnio rozdrobnionej, wędzonej, parzonej luz) deklarowano 25,1 g tłuszczu w 100 g produktu a stwierdzono 17,4 g, przy niepewności wyniku ±1,8; - dla wielkopolskiego gulaszu angielskiego wieprzowego (konserwy sterylizowanej) deklarowano 11,6 g tłuszczu w 100 g produktu a stwierdzono 8,6 g, przy niepewności wyniku ±0,9; - dla kiełbasy krakowskiej parzonej (kiełbasy drobiowo-wieprzowej, grubo rozdrobnionej, peklowanej, parzonej, wędzonej - luz), deklarowano 8,4 g tłuszczu w 100g produktu a stwierdzono 5,1 g przy niepewności wyniku ±0,5; - dla konserwy tyrolskiej (konserwy wieprzowo drobiowej sterylizowanej typu mielonka) deklarowano 21,9 g tłuszczu w 100g produktu a stwierdzono 16,0 g przy niepewności wyniku ±1,6; niższą zawartość białka - 2 partie wartości 260 zł: - dla pasztetu drobiowo - wieprzowego (konserwy drobiowo - wieprzowej, sterylizowanej typu pasztet) deklarowano 9,5 g białka w 100 g produktu, a stwierdzono 6,8 g, przy niepewności wyniku ± 0,2; - dla kiełbasy krakowskiej parzonej (kiełbasy drobiowo-wieprzowej, grubo rozdrobnionej, peklowanej, parzonej, wędzonej - luz), deklarowano 14,3g białka w 100 g produktu a stwierdzono 11,3 g, przy niepewności wyniku ± 0,4; niższą zawartości soli 1 partia wartości 8 zł, dla pasztetu drobiowo - wieprzowego (konserwy drobiowo - wieprzowej, sterylizowanej typu pasztet) deklarowano 1,75 g soli w 100 g produktu, a stwierdzono 1,2 g, przy niepewności wyniku ± 0,03; obecność mięsa drobiowego niedeklarowanego w składzie wyrobu 1 partia wartości 31 zł, dla białych parówek z cielęciną (kiełbasy wieprzowo - cielęcej, homogenizowanej, wędzonej, parzonej); brak mięsa wołowego deklarowanego w składzie produktu 2 partie wartości 62 zł: 4
- dla kiełbasy piwnej (średnio rozdrobnionej - luz), - dla kiełbasy żywieckiej (grubo rozdrobnionej - luz). Wadliwość dla poszczególnych grup wynosiła: kiełbasy 45,5 %; konserwy 40 %. W związku z wprowadzeniem do obrotu wyrobów niewłaściwej jakości handlowej skierowano wystąpienia pokontrolne do producentów oraz poinformowano właściwe terenowo Wojewódzkie Inspektoraty Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcje Sanitarne oraz Inspekcję Weterynaryjną. W 5 przypadkach zostaną wszczęte postępowania administracyjne celem nałożenia kar pieniężnych z art. 40a ust. 1 pkt 3 lub z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. 3.2. PRAWIDŁOWOŚĆ OZNAKOWANIA PRODUKTÓW Prawidłowość oznakowania sprawdzano we wszystkich kontrolowanych placówkach. Łącznie ocenie poddano 39 partii mięsa i przetworów mięsnych wartości 2.943 zł, w tym: 32 partie wartości 2.577 zł z najniższej półki cenowej tj.: 3 partie wartości 316 zł w hurtowniach, 6 partii wartości 395 zł w dyskontach, 4 partie wartości 372 zł w zagranicznych sieciach hipermarketów, 1 partię wartości 42 zł w polskiej sieci handlowej, 18 partii wartości 1.452 zł w pozostałych sklepach; 7 partii wartości 366 zł w zakresie gatunkowości mięsa (konina) tj.: 2 partie wartości 90 zł w dyskontach, 1 partię wartości 36 zł w zagranicznej sieci hiper-, supermarketów, 4 partie wartości 240 zł w pozostałych sklepach. z najniższej półki cenowej 1 partię świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 30 zł; 31 partii przetworów mięsnych wartości 2.547 zł (w tym 16 partii luzem wartości 1.461 zł) tj.: 18 partii kiełbas wartości 1.370 zł; 2 partie wędzonek wartości 281 zł; 10 partii konserw mięsnych wartości 624 zł; 1 partię innego wyrobu wartości 272 zł (biały schab - schab wieprzowy parzony); w zakresie identyfikacji gatunku (konina): 2 partie świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 79 zł; 5 partii przetworów mięsnych (kiełbas) wartości 287 zł (w tym 1 partię luzem wartości 53 zł). W wyniku dokonanych czynności zakwestionowano 1 partię kiełbasy wartości 12 zł (3,1% partii badanych ogółem) z uwagi na nie podanie grupy technologicznej i nazwy rodzajowej. 5
W związku z wprowadzeniem do obrotu wyrobu niewłaściwe oznakowanego skierowano wystąpienie pokontrolne do producenta z wnioskiem o prawidłowe znakowanie produktu, a także powiadomiono właściwy terenowo Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno- Spożywczych. Ponadto wobec przedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie administracyjne celem nałożenia kary pieniężnej z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. POSIADANIE DOWODÓW DOSTAW LUB INNYCH DOKUMENTÓW IDENTYFIKUJĄCYCH DOSTAWCÓW W trakcie kontroli stwierdzono, ze przedsiębiorcy przestrzegali przepisu art. 18 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L31 z 01.02.2002). Na objęte kontrolą w zakresie oznakowania wyroby 39 partii wartości 2.943 zł, w tym: 32 partie wartości 2.577 zł z najniższej półki cenowej ; 7 partii wartości 366 zł w zakresie identyfikacji gatunku (konina); przedsiębiorcy okazali dowody dostaw, które umożliwiały identyfikację każdej osoby dostarczającej środek spożywczy do placówki. 3.3. PRZESTRZEGANIE TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA LUB DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia oraz dat minimalnej trwałości towarów sprawdzono we wszystkich placówkach. Łącznie ocenie poddano 39 partii mięsa i przetworów mięsnych wartości 2.943 zł, w tym: 32 partie wartości 2.577 zł z najniższej półki cenowej tj.: 3 partie wartości 316 zł w hurtowniach, 6 partii wartości 395 zł w dyskontach, 4 partie wartości 372 zł w zagranicznych sieciach hiper,- i supermarketów, 1 partię wartości 42 zł w polskiej sieci handlowej, 18 partii wartości 1.452 zł w pozostałych sklepach; 7 partii wartości 366 zł w zakresie gatunkowości mięsa (konina) tj.: 2 partie wartości 90 zł w dyskontach, 1 partię wartości 36 zł w zagranicznej sieci hiper-, supermarketów, 4 partie wartości 240 zł w pozostałych sklepach.. z najniższej półki cenowej 1 partię świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 30 zł; 31 partii przetworów mięsnych wartości 2.547 zł (w tym 16 partii luzem wartości 1.461 zł) tj.: 18 partii kiełbas wartości 1.370 zł; 2 partie wędzonek wartości 281 zł; 10 partii konserw mięsnych wartości 624 zł; 1 partię innego wyrobu wartości 272 zł (biały schab - schab wieprzowy parzony); 6
w zakresie identyfikacji gatunku (konina): 2 partie świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 79 zł; 5 partii przetworów mięsnych (kiełbas) wartości 287 zł (w tym 1 partię luzem wartości 53 zł). Towarów przeterminowanych nie stwierdzono. 3.4 WARUNKI PRZECHOWYWANIA We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono warunki i sposób przechowywania 39 partii wartości 2.943 zł, w tym: 32 partie wartości 2.577 zł z najniższej półki cenowej ; 7 partii wartości 366 zł w zakresie identyfikacji gatunku (konina). Stwierdzono, że były one przechowywane w sprawnych ladach chłodniczych, zgodnie z zaleceniami producentów podanymi na opakowaniach jednostkowych i zbiorczych. 3.5. PRZYPADKI PRZEPAKOWYWANIA PRODUKTÓW, WYZNACZANIA NOWYCH TERMINÓW UŻYWANIA PRODUKTÓW PRZETERMINOWANYCH W trakcie kontroli nie stwierdzono przypadków przepakowywania produktów i wyznaczania im nowych terminów przydatności do spożycia. 3.6. ZGODNOŚĆ DEKLAROWANEJ MASY Z RZECZYWISTĄ Niedoborów masy w stosunku do deklarowanej na opakowaniach nie stwierdzono. Badaniem objęto 35 opakowań wartości 165 zł, wyłącznie z najniższej półki cenowej", pochodzących z 16 partii mięsa i przetworów mięsnych wartości 1.116 zł (4 opakowania wartości 17 zł w hurtowniach, 12 opakowań wartości 65 zł w dyskontach, 9 opakowań wartości 24 zł w zagranicznych sieciach hipermarketów, 5 opakowań wartości 10 zł w polskiej sieci handlowej, 5 opakowań wartości 49 zł w pozostałych sklepach). Badaniem objęto: 2 opakowania świeżego mięsa (mięso garmażeryjne) wartości 15 zł, z 1 partii wartości 30 zł; 33 opakowania przetworów mięsnych wartości 150 zł, z 15 partii wartości 1.086 zł (7 opakowań kiełbas wartości 63 zł, pochodzących z 5 partii wartości 462 zł i 26 opakowań konserw mięsnych wartości 87 zł, pochodzących z 10 partii wartości 624 zł). 3.7. POSIADANIE ORZECZEŃ LEKARSKICH We wszystkich placówkach kontrolującym okazano aktualne orzeczenia lekarskie wydawane do celów sanitarno-epidemiologicznych. 3.8. IDENTYFIKACJA KONTROLOWANYCH PRZEDSIĘBIORCÓW Identyfikacji kontrolowanych przedsiębiorców dokonano w oparciu o wpisy do Krajowego Rejestru Przedsiębiorców lub Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Przedsiębiorcy 7
posiadali książki kontroli. Placówki zostały zarejestrowane i zatwierdzone przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Przedsiębiorcy prowadzili działalność zgodnie z posiadanymi decyzjami. W związku z ustaleniami kontroli: WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI w 5 przypadkach wobec przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne celem nałożenia kar pieniężnych wynikających z art. 40a ust. 1 pkt 3 lub z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w 1 przypadku przedsiębiorca wycofał z obrotu 1 partię kiełbasy wartości 21 zł. Ponadto przesłano: 7 wystąpień pokontrolnych do producentów kwestionowanych wyrobów; 3 pisma do właściwych terenowo Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych; 3 informacje do Inspekcji Sanitarnej; 1 pismo do Inspekcji Weterynaryjnej. 8