Prof. dr hab. Weslaw F. SkzYPczak Katedra Fzjolog, Cytobolog, Proteomk Wydzal Botechnolog Hodowl Zwe'zqt Zachodnopomorsk Unwersytet Technologczny w Szczecne OCENA pracy doktor:skej mgr S{awomra Jaworskego wykonanej w Katedze Zywena BotechnologZwerzqt, Wydzalu Nauk o Zwezgtach, Szkoly Gtdwnej Gospodarstwa Wejskego w Warszawe' pod kerunklm promotora - pan prof. dr hab- EwY Sawgsz.Chwalb6g oraz'promotora pomocnczego - pan dr Marty Grodzk rt. Wpfyrv grafenu na modulacje szlaku ndukcj apoptozy dw6ch ln komorek glejaka welopostacowego (G loblastoma rnultforme) Recenzja zostala przygotowana na wnosek Rady wydzalu l_"!1, o Zwezgtach, Se GW w Warszawe (psmo Pan Dzekan z dna 15.06.201'5 roku) zgodne z wymaganamj Ustawy z dna 14 marca 2003 roku,,o stopnach naukowych tytule naukowym oraz o stopnach tytule w zakrese sztuk" (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z p6znejszym zmanam) 1, Jednym z stotnych warunk6w prawdlowego funkcjonowana organzmu welokom6rkowego jest kontrola lczby fzjologczne aktywnych komorek. Kontrola ta, zwqzanajest z zapewnenem r6wnowag pornqdzy procesam: podzalow komorkowych, rozncowana, wzrostu Smer,c. Sq to procesy fzjologczne, a ch sekwencja jest zakodowana genetyczne. Smer6 kom6rek mo2e nastgpowad na drodze dw6ch glownych procesow: mar,hlcy (Smerc neprogramowanej - komrrka ulega calkowtej destrukcj, a pozostalosc najczqscej wywoluje stan zapalny) apoptozy - Smerc kontrolowanej genetyczne. Programowana Smer,6 komor.k jest procesem aktywny,m upoaqdkowanym - poszczegolne Scezk metabolczne wymag ajq sekwencyj nej ekspresj wla$cwych gen 6w' Apoptoza mo2e bye ncjowana na tzech drogach: szlaku receptorowym,(z udzalem blonowych receptor6w Smerc), mtochondralnym (m,n. z udzalem balka p53) pseudoreceptorowym (z udzalem perforyn granzymu B). Jednak nezalezne od sposobu ndukcj apoptozy gl6wna rola przypada enzymom z grupy kaspaz (S I - tzw' ndukujqce otaz 3, 6 7 -'tzw. wykonawcze). Glejak welopostacowy (G/oblastoma multforme)jest zlo6lwym nowotworem CUN, bogatokom6rkowym, z przewa2ajqcym r6zncowanem astrocytarnym, charakteryzujqcy sq atypq plegmoffzmem jeder komorkowych, wysokq aktywno$cq mtotycznq oraz szybkq angogeneze. Ma charakter nacekajqcy, Go sprawa, 2e pommo dosc wyra2nego odgranczena od podlo2q, jest nezwykle tr:udny do usunqca. Pommo chrurgcznej resekcj agresywne ohemoteraplnapromenowana (standard w leczenu) szybko powraca' ro6ne
stopnowo uposledza pracg kolejnych czqsc mozgowa. Rokowane jest zatem zdecydowane zle. w welu osrodkach naukowych klnkach, poszukuje sq alternatywnych metod terap. Badana prowadzone od szeregu lat, w Katedze Zywena Botechnolog Zwezqt, Wydzalu Nauk o Zwezqtaoh, Szkoly Gl6wnej Gospodarstwa Z povty2szych wzglqd6w, w tym Wejskego w Warszawe pod kerunkem pan prof. dr hab. Ewy Sawosz-Chwalbog, tym nurce r6wnez praca doktorska mgr Slawom:ra JaworSkego, meszczq sq wlasne w naukowych docekafr. 2. Pan mgr Sfawomr Jaworsk, jako orygnalne rozwqzane problemu naukowego, w rozumenu art. 13 ust. 1 2 ustawy, z dna 14 marca 2003 roku,,o stopnach naukowych tytute naukovvym oraz o stopnach tytute w zakrese sztuk" (Dz. U' Nr 65, poz' 595, z poznejszym zmanam) pzedto2yl rozprawq doktorskq zatytulowanq: Wplyw grafenu na modulacje szlaku ndukcj apoptozy dw6ch ln kom6rek gleaka welopostacoweol (Globtatstoma multforrne). Praca ta stanow spojny tematyczne zbor tzech opublkowanych, orygnalnych prac naukowych: 1. Jaworsk s., sawosz E., Grodzk M., Wnncka A., Prasek M., Wezbck M., t' t-a ^^ ^globlastoma Chwalbog A.. tn vtro evaluaton of the effects of graphene platelets on multformecells. Internatonal Journal of Nanomedcne 8, 413-420, 2013-2. Jask A', Jawor.sk S., Sawosz E., Grodzk M., Kutwn M., Wezbck M., Wlodyga K', Rechert M., Chwalbog A. Com parson af tumour morphology and structure from tjgt and ulb gloma cells cultured on chcken embryo choroallantoc membrane' Bulletn of theveternary Insttute n Pulawy 57,593-598,2013. 3. Kutwn M,, Wezbck M., Hnzmann M', Grodzk M', effects Wnncka A., Lprska L., Wodyga K., Chwalbog A- tn vtro and n vvo of graphene oxde and reduced graphene oxde on glablastoma. Internatonal Journal Jaworsk s., sawosz E., of Nanornedcne 10, 1585-1596, 2015. pracy doktorske.l 3. Charakterystyka prac tw6rczych, bqdqcych podstawq ocenanej of the effects of graphene platelets on globlastoma 3.1. Praca, pt. /n vtro evaluaton multforme cel/s, dotyczy wplywu pfatk6w grafenu na morfologg' Smertelno6c' pze2ywalno$f oraz ntegralno$6 blon kom6rkowych, kom6rek dwoch ln glejaka welopostacowego. pozwolly na zalozene Wynk badah wlasnych, atak2ewynk badan nnych autor6w, w terap nowotworowej' hpotezy, 2e nanoczqstk wqgla mogq by6 skutecznym narzqdzem wqgla, posada unkalne wtascwosc fzykojedna Grafen, z odman'",orropo*r.n w stosunku grubo$c' Sprawa to' 2e ptatk grafenu majq dwe bologczne aktywne,,czqsc": poweachnq krawqdze' chemcznych, wyn&<ajqce zwlaszcza z du2e powezchn,
W nnejszy,ch,badan,ach wykorzystano{po raz penruszy) grafen hydrofobowy (uzyskany metodq fzycznq, poprzez zluszczane graftu, bez utlenana). JakoSc uzytego grafenu aruto7y badarl' sprawdzal za pomocq transmsyj,nsge mkroskopu elektronowego, UdokUment6wano, 2e platk grafenu byly bardzp cenke (naj0zg5cej' skladaly sg z pojedyncze warstwy lub klku warstw atornow), a ch powerzohna wahala sq od 0,45 do 1,5 pm. W bad,a,n1ach wykozystano dwe lhe glejaka welopostacowego {U87 U118)' zr6zncowane co do morfolog, tempa wzrostu funkcj (m.n. r62nq sq ekspresjq gen6w zwqzanych z regutacjq cyklu komorkowego apoptozy np. p53, p27, Bcl2, PTEN, PARTP Mor:olog:q korn6rek glejaka, hodowa,n,ych bez (grupa kontr:olna) ak z,,dodatkem" roztworu grafenu do medum hodowlanego (w pqcu stq2enach: 5. 10,20,50 100 pglml) ocenano p2y pomocy mkroskopu optycznego. Wykazano, 2e komork ln U87, w por6wnanu do ln U18, rosly szybcej, byty wgksze maly mnejwypustek. Potwerdzono duze pownowactwo platk6w grafenu do kom6rek glejaka zdolno66 do adhezj, zwlaszcza do blony perykaronu. Smertelno$6 kom6rek glejaka ocenano testem z bfgktem trypanu (wybarwa komork martwe na kolor nebesk) : wy,ra2ono jako procent martwych kom6rek, w stosunku do calkowtej ch lczby. Ne wykazano statystyczne stotnych r6znc pomqdzy lnam glejaka, natomast wyrkazano r62nce w zale2nosc od dawk grafenu. Smertelno66 komorek byla:,najwyzs2a dfa dawk 100 pglml wynosla 42% (dla,u$7) 52o/o (dla Ul 18). Zywotno66,kom6r,ek badano w oparcu o pomar gestogc optycznej poszezeg6lnych pr6bek, grupy:kontrolnejolaz grup badawczych, z d,odatkem grafenu w wymenonych wyzej pgcu r62nych::stgzenaeh, Wykazano zaleznosc:te}cechy od dawk grafenu,,lm wyzsze bylo ste2ene, grafenu w roztwoze nkubacyjnym, tym n2sza zywotno$c. Najn2szq zaobsenrvowano dla ste/ena 100 pglml - 54% (dla U1 18) 58% (dla U87)' Integralhosc blony [1s:116r,kowej badano testem LDH (dehydrogenazy mleezanowej], T n: cytozolowy ehzym, w watun:kach fzjologcznych, ne jest uwa,lhany do Srodows,ka zewnatrzkom6rkowego, natomast uszkodzene blony korn6rrkowej powoduje uwolhene LDH z kom6rk, Jego stq2e'ne w medum jest marq toksyczno6c danej substancj wzglgdem kornorek w hodowl. W doswadczenu wykazano stotne r6znce w zaleznosc zar6wno od ln glejaka, jak od,dawk grafenu. Wqkszq wra2lwo66 na uszkodzene wykazywaly kom6rk ln,u,87. Autorzy sugeruja, ze efekt cytotoksyczny moze w prostej ln zalezec od welko6c pola powerzchn komork, na kt6rym ulegly adhezj platk grafenu. lm wy2sze jest pokryce blony komorkowej, tym wplyw grafenu jest slnejszy' wykozystujqc cytometrg przeplywowq, ocenano loscowo proces apoptozy nekr:ozy,::w pr:obkach kontrolnych hodowanych z dodatkem grafenu, w lo6c 100 pgml' M:etoda tar:pozwolta: 2r62ncowa6 komor:k maftwe, na kom6r:k apoptotyczne na kom6rk nekrotyczne, bowem we wczesnym stadum apoptozy nastqpuje pzenesene fosfatydyloseryny, umejscowonej w cytozolowej monowarstwe blony komorkowej'
do kt6r:ej dolqcza sg aneksyna. Dodany do pr6b jodek propdyny, barwqcy DNA, wnka przez zdestablzowane blong martwyoh komorek. R6wnoczesne podane jodku propdyny aneksyny pozwollo na rozr62nene zdrowych kom6rek, komorek nekrotycznych oraz wczesno p62no-apoptotycznych. Wykazano, 2e platk grafenu w obu lnach kom6rkowych glejaka ndukujq apoptozq nekrozg, jednak procesy te przebegajq w obu lnach odmenne (co do lo6c jako6c). Na szczeg6lne do monowar:stwy zewngtzn:ej, podkre$lene zasluguje wykazane, 2e w ln U1 18, grafen w dawce 100 pg/ml ndukujq blsko 100 procentowq apoptozq kom6rek. Do stotnych wynk6w tych badar zalczam przede wszystkm wykazane: () cytotoksycznego dzalana hydrofobowej formy platk6w grafenu otaz dzalana zale2nego od dawk; () Ze oddzalywane grafenu na kom6rk glejaka zalehy od bezpo6rednego kontaktu grafenu z kom6rkq nowotworowq, a efektywno56 pzylegana platkow grafenu do kom6rek glejaka zale2y od struktury morfologcznej kom6rek; () mo2lwo6c ndukowana grafenem wewnqtzkom6rkowych szlak6w molekularnych, modyfkujqcych m.n. spos6b elmnacj kom6rek z organzmu, tj. procesy apoptozy nekrozy' przywleju recenzenta chcalbym popros6 doktoranta o kr6tk komentaz do nastqpujqcych zagadner: () jak rn6glby by6 pzenoszony sygnal: grafen- Kozystajqc z kom6rka jake:mogly by by6 gl6wne ognwa wewnqtzkomorkowej kaskady sygnalzacyjnej prowadzqcej do apoptozy; () jake byly przeslank do supozycj (str. 419), 2e wplyw gr:afenu na,,mechanzm" Smerc kom6rek mo2e by6 zwqzany z systemem oddychana kom6rkowego stresem oksydacyjnym; () jak wyja6nc dane pzedstawone na ryc. 3 4 pzy wy2sze - Sm ertel nosc obserwuje sq wyzsz q pzezywalno 5c? 3.2. Druga praca pt, Comparso'n of tumourmorphology and structure from IJ87 and tjl18 gtama cells cuttured on chcken embryo chooallantoc membrane, dotyczy por6wnana morfofog ultrastruktury guz6w glejaka ln U87 U118, w do6wadczenu n vvo, z Wyfozystanern modelu btony kosmowkowo-omocznowej zatodka kury (CAM - ang' Ch oroatt antoc M e m b ra ne). Glejak welopostacowy charakteryzuje sq du2q heterogennosca kom6rek zarowno pod wzglqdem:cech morfologcznych jak fzjotogcznych. Zatem aby mo2na bylo prowadz6 skutecznq terapq nalezy poznad bologq nowotwor6w. Doswadczene zostalo pzepro*adzone na kurczqtach ln mgsnej Ross 308. Materal badawczy stanowlo jaja nkubowano 120 zarodkow kur podzelonych na dwe grupy (U87 U118). Zaplodnone w czase 7 dn,,a nastgpne, na slkonowy krqkek, nanoszono 30 pl roztworu zawepjqoego 3-4 x 106 kom6rek gtejaka, jednej bqd2 drugej ln. Po kolejnych dzesgcu dnach nkubacj poddawano badanom. Lqczne pzebadano 49 guz6w obu ln - --:^- kom6rek glejaka. Vfykozystujqc mkroskop stereoskopowy dokonano pomar6w zdjq6 powstale guzy wycnano guz6w, a nastgpne szacowano ch objgto5c'
Pobrane uffcnk::guzow zostaly wykorzysta:ne do:badah hstolog:cznych (wybanuane hematoksylnq eozynq) mmunohstochemcznych (wykorzystano przecwcala dla ahtvgenu :jqdr:owego prolferacj korn6rkowej PCNA): Analzq rn:orfometryczne mkoskopowl w2ualzacjg komorek PCNA pozytywnych przeprowadzono' 2O'krotne, dla kazdej probk. lndeks mtotyczny, jako procent komorek dzelqcych sg w populacj wszystkoh kom6rek, szacowano z obseruacj pr:owadzonych n3, powerzchn 40 lrm2' skrawk gruz6w: wzllalzowano rowh 2 w transrn:syjnym mkroskope 'elektronowym. Ponadto, wykorzystujqc rnkrosko,p optyczny analzowano morfologg, wybarwonych metodam May-GrUnwalda Gemsy, kom6rek glejaka ln U87 U118. Potwerd2on o, Ze,komork obu ln glejaka, r62nq sq tempem wzrostu budowq morfologcznq. U87 rosnq szybcej, sq wgksze, majq dlu2sze wypustk mogq twozy6 sfer:ody o du2ej : ggstosc. Guzy wywodzqce sg z obu ln maly ksztatt owalny z wdoczny,m na.czynam krwono$nym na powerzchn, jednak roznty sq welko6cq (U87 byly zdecydowane wqksze), gqsto$cq kom6rkowq (struktura U87 bardzej zwarta) aktywnoscq prolfer:acyjnq wy2s2a dla U87-74,60/o). Badana hstologczne wykazaly, 2e kom6r:k glejaka charakteryzujq sg netypowym jqdrem kom6rkowym, a takze obecno6cq welojqdrzastych kom6rek olbzymch, z charakterystycznym, podzelonym jqdrem, o zmennym ksztalce. Uzyskane,w badanach wynk potwerdzly takze, ze rnodel blony kosm6wkowoowodnowej zarodka kury mo2e byc uzytecznym narzqdzem w poznawanu bolog nowotwo16w 3.3. Tzeca::paca,,pt. tn vtro and,n vvo effects of,gra'ph'ene oxde and,reduced, graphene oxde on,glo;btastoma, dotyczy wplywu tlenku gr,aflenu zredukowanego tlenku grafenu na kom6rk glejaka welopostacowego. Asumpt do postawena hpot ezy o cytotoksycznym wplywe ptatkow tych form grafenu, w stosunku do komorek glejaka welopostacowego stanowly, poza danym z (nelcznego) p$mennctwa, pzede wszystkm wynk badar wlasnych (m.n. pracy nr 1' tej rozpr:awy). Do6wadczene przeprowadzono w dw6ch czgscach: n vtro oraz n vvo. W perwszej czqsc badano wplyw ptatk6w tlenku grafenu (GO) zredukowanego tlenku grafenu (rgo) na morfologg, ultrastrukturq, 2ywotno56, tempo prolferacj oraz zdolno5c do,,ndukowana,a,poptozy, w kom6rkach glejaka welopostacowego dw6ch ln U87 U11., Do stolnych wynk$w tej,,czeso bad;an,zalczam wykazane, 2e 2ywotno56 oraz tempo prolferacj kom6rek obu ln glejaka zalehy od dawk grafenu. Zwqkszene stg2ena GO rgo powodowalo zmhejszene zywotno5c oraz zmnejszene p:rolferacj kom6rek, w obu typach komorek glejaka. Zarowno tlenek, jak zredukowany tlenek grafenu zwgkszaly natgze,ne procesu, apoptozy, r6wnomerne w korn6rkach, obu badanych ln glejaka ' przy
czym wplyw hydrofobowego rgo byt okolo pqcokr,otne Wzszy. Ne stwerdzono wplywu obu form grafenu na ntensywno5c procesu nekrozy. Analza w transmsyjnym mkroskope elektronowym wykazafa,2e zar6wno GO jak rgo powodujq zmany ultrastruktury kom6rek glejaka, w tym m.n. szor,stkego retkulum endoplazmatycznego mtochondr6w. Autozy zaobserwowal obecno6c ptytek grafenu w cytoplazme kom6rek (GO; rgo) oraz wakuolach (Go). W drugej c:zg5c (badana n vvo), analzowano wplyw flatkow tlenku grafenu tlenku grafenu na kom6rk glejaka ln U87, na modelu blony kosm6wkowo' omocznowej zarodl<a kury. W doswadczenu wykorzystano 60 zarodkow podzelonych natzy grupy (n=20): kontrolnq dwe grupy badawcze (dla GO r GO). Po 6 dnach nkubacj zredukowanego na btong kosm6wkowo-omocznowq mplementowano kom6rk glejaka, a po kolejnych 7 dnach nanoszono roztwory GO rgo. Po 3 dnach guzy wycnano poddawano analze. Szacowano objgto66 guz6w, mase, gqstos6 kom6rek ndeks mtotyczny. Wykonano analzy mmunohstochemczne, a skrawk guzow wzualzowano w transmsyjnym skanngowym mkroskope elektronowym, Ponadto wykonano badane (western blot) hstologczne ekspresj wybranych balek: kaspazy-3, Bcl-2, Beclny 1, czynnka jqdrowego kappa B oraz ocenono stotnos6 tych zman (oprogramowane Quantty One). Do stotnych wynk6w badan n vvo zal;czam wykazane, 2e obe formy grafenu powodujq zmnejszene objgtosc guza (o ponad polowq), obn2ene jego masy gqsto6c oraz ndeksu mtotycznego. Potwerdzono du2e zr62ncowane struktury kom6rkowej gleaka U87, w tym obecno$f welojqdzastych kom6rek olbzymch oraz obecno5c plytek grafenu pomqdzy kom6rkam nowotworu. Obe formy grafenu spowodowaly zr62ncowane jqder, morfologczne kom6rek glejaka orcz struktur wewnqtzkomorkowych, w tym mtochondr6w, szorstkego retkulum. Obsenruowano obecno56 pqchezyk6w charakterystycznych dla procesu autofag. Obe formy grafenu wdoczne ogranczaly angogenezq. Nale2y podkre5lc, ze ne stwerdzono r6znc w ekspresj balek: Beclny 1, grafenem, Bcl-Z orazczynnka jqdrowego kappa B mqdzy grupam: kontrolnq traktowanym a wykazano stotny wzrost (o 96%) ekspresj kaspazy-3, w grupe z dodanym zredukowanym powylszych stwerdzer wynka, ze oytotoksycznos6 tlenku grafenu dta kom6rek glejaka jest nzsza w por6wnanu do rgo, a ndukcja apoptozy przez rgo wskazuje na tq formq grafenu jako potencjalny terapeutyk' lenkem grafenu. Z Podsumowane jest Scharakteryzowane wyzej prace se wspolautorske, jednak we wszystkch, doktorant perwszym wspolautorem, a jego udzal w pracach jest znaczqcy wynos odpowedno: 70, 65 S5%. Wsp6lautozy wszystkch prac zgodne o6wadczyl, 2e udzal mgr. Slawomra Jaworskego w tych pracach byl,,wodqcy". w Na szczeg6lne podkre$lene zasluguje fakt, 2e wynk badar zostaly opublkowane renomowanych czasopsmach naukowych, o czym Swadczy lqczny lf, kt6ry wynos
,8,755120g1, a surna punkt6w wg wykazu MN SW wy:nos g01zora1. Nalozy takze zauwazyd, 2e perwsza praca byla ju2 cytowana 14-krotne (lczba cytowafl wg. bazy Web of Scence wynos 15). 4. Ocena rozprawy doktorskej pt. Wptyw grafenu na modulacje szlaku ndukcj apoptozy dw6ch fn kom6rek glejaka welopostacowego (Globtastoma muttforme), W rozdzale penrvszym (Wstqp) autor, wprowadzl czytelnka w dzedznq badan, nastqphe neco :szczeg6lowej opsal stotq apoptozy oraz wla6cwo5c grafenu scharakteryzowal wybrane cechy ln kom6rkowych glejaka welopostacowego (U87 U118), wykozystane w badanach. Nastqpne przedstawl, wsp6lnq dla prezentowanego cyklu prac, hpotezq badawczq, sformulowal cel zakres badan (rozdzal 2). Zalokonym celem tego cyklu badar bylo cyt.,,okre6lene wpywu nanoplatkow grafenu na komork glejaka welopostacowego ln U87 U118 na pozome morfologczno-funkcjonalnym molekularnym, ze szczeg6lnym uwzglgdnenem wplywu na mechanzmy szlaku ndukcj apoptozy". Tak sformulowany cel pr:acy uwa2am za wyj,qtkowo stotny, zar6wno z poznawczego, jak aplkacyjnego punktu wdzena. Dla porzqdku jednak dodam, 2e zalo2ony Wzez autora zakres badan (str. 17) oraz pzyjqty uklad do$wadczen, ne pozwolt na okre5lene cyt.,,mechanzm[ow] szlku ndukcj apoptozy". W tzecrn rozdzale (lrtletodyka badah) autor szczegdtowo :opsal wykozystane w do6wadczenach rodzaje ptatkow grafenu podal ch wla6cwo6c fzyko-chemczne. Ponadto scharaktery zowal wykorzystane w badanach dwe lne kom6rkowe glejaka welopostacowego. Nastqpne przedstawl uklad trzech do6wadcze, ktore stanowly podstawq publkacj,,doktsrskch", podal ch cel $f6wne zalo2ena metodyczne. W dalszej czqsc op$al stosowane,procedury oraz metody analtyczne statystyczne. Podsu'mowujAc ten rozdzal stwerdzam, Ze uklad doswadczen byl poprawhy, a metody eksperymentalne analtyczne wlafcwe. Chcalbyrn podkr Sl6, ze w badanaoh wykorzystano hnowacyjnq apar:aturg tech:n,czne: Zaawansowane Urzqdzena badawcze, a l;ak2e wysokospecjalstyczne procedury metody analtycznych orazaplkacje bonformatyczne' W rozdzale 4.,,Om6wene gtownych wynkaw prac eksperymentalnych':autor odn6s sg w kolejno6c do: () roznc morfolog struktury guz6w glejaka welopostacowego ln U87 U1 18, hodowanych na blone kosm6wkowo-omocznowej zarodka kury; () toksycznego wplyrru,nanroplatk6w gtafenu na kom6r:k glejaka l,n US7, U118, ze szczeg6lnym uwzglednenem typu Smerc kom6rk; () toksyczno6c nanoplatk6w tlenku grafenu zredukowanego tlenku grafenu, na guzy glejaka welopostacowego ln U87, ze szczeg6lnym uwzglqdnenem aktywacj procesu apoptozy. Z satysfakcjq stwerdzam, 2e doktorant ba:rdzo dobrze wywqzal sq z tego zadana. Z du2qznaj:omoscq przedrnotu,:w spos6b merytoryc2ny, popr,owadzl dyskusjq otrzymanych wyn:kow z wynkam
wcze6nejszyeh badar zespolu oraz wynkam nnych autor6w. Wymer:nym efektem tej pracy jest wzbogacene naszej wedzy o stotne, szczegolowe dane, ktore mogq pzyczyn sq do lepszego poznana procesu nowotworze na oraz bologcznej rol nanoczqstek w tych procesach, jako potencjalnych terapeutykow. Zwerczenem pracy sq: Podsumowane (rozdzal 5\ oraz Wnosk (rozdzal 6). Rozdzaly te stanowq odpowed2 na zalo2ony cel pracy rozstzygajq prawdzwosc pzyjqtej hpotezy badawcz:ej. Wnosk majq pelne uzasadnene w pzeprowadzonych do$wadczenach zdanem recenzenta, pownny stanow6 nspracjq do dalszych badar. Strona formalna pracy ne budz zastze2en Poza wymenonym wy2e rozdzalam praca zawera r6wne2 streszczene (w jgzyku polskm angelskm), wykaz publkacj stanowqcych rozprawg doktorskq, wykaz stosowanych skr6tow oraz v'tybrane pozycje p6mennctwa dotyozqce przedmotowych zagadnen. Ponadto zameszczono o6wadczena wszystkch wspolautor6w prac bqdqcych podstawq rozprawy doktorskej, o ch udzale w badanach publkacjach. Usterk, pzede wszystkrn o charakterze redakcyjnyfr, zaznaczylem w maszynopse rozprawy - ne umnejszajq one w zadnym stopnu wartosc merytorycznej pracy. 5. KONKLUZJA Rozprawq doktorskq pt. Wplyw grafenu na modulacje szlaku ndukcj apoptozy dwoch ln kornorek glejaka welopostacowego (Gtobtastoma muttforme) ocenam bardzo wysoko' Podjqty pzez doktoranta temat jest nezwykle stotny, zar6wno z naukowego jak aplkacyjnego punktu wdzena. Stwerdzam, 2e zalo2ena metodyczne, wykozystane technk eksperymentalne, metody analz laboratoryjnych oblczef statystycznych, urno2lwty uzyskane warygodnych wynk6w. Wysoko ocenam r6wne2 poprawnosc prowadzena dyskusj wnoskowana. Stwerdzam, 2e pzedstawona m do oceny rozprawa doktorska pt. Wplyw grafenu na modulacje szlaku ndukcj apoptozy dw6ch ln kom6rek glejaka welopostacowego (Gtoblastoma multforme), spelna wymog okre6lone w Ustawe z dna 14 marca 2003 roku,,o stopnach naukowych tytule naukowym orcz o stopnach tytule w zakrese sztuk" (Dz. U. Nr 65, poz. 595, zp62nqszym zmanam) zwracam sg do Wysokej Rady Wydzatu Nagk o Zwerzgtach, Szkoly Gl6wnej Gospodarstwa Wejskego w Warszawe, o przyjgce pr:acy doktorskej pana mgr Slawomra Jaworskego dopuszczene pracy do publcznej obrony. JednoczeSne, ze wzglqdu na nnowacyjnosc bada stotno$d uzyskanych wynk6w, skladam wnosek, do Wysokej Rady Wydzalu, o wyr62nene rozprawy. &al* * g--,/t I \r,{ **+ Szczech, dna 2 lpca 2015 roku {t,1 *",,,r #rt,,1;:."r'f,'"lrl'1,,