NOWA JAKOŚĆ DOSKONALENIA NAUCZYCIELI

Transkrypt

1 NOWA JAKOŚĆ DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W POWIECIE M Szkoła Podstawowa w Damicach Obszar do wsparcia w roku szkolnym 2013/2014 PRACA Z UCZNIEM ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI Wybór zakresu szkolenia poprzedzała dogłębna analiza potrzeb szkoły i nauczycieli oraz precyzyjne przedstawienie oczekiwań. Zostały one podzielone na trzy podstawowe obszary zainteresowań: praca z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych; praca z uczniem młodszym; rozwój osobisty nauczyciela w zakresie umiejętności interpersonalnych, radzenia sobie ze stresem i emocjami. PRACA Z UCZNIEM Praca z uczniem o szczególnych potrzebach edukacyjnych Przedmiotem zainteresowania były przypadki uczniów: z zaburzeniami emocji; z deficytami koncentracji uwagi; z deficytami w zakresie relacji społecznych. Praca z dzieckiem młodszym Celem było pogłębienie wiedzy na temat dziecka, które: ma problemy w zakresie adaptacji; nie osiągnęło dojrzałości szkolnej; ma opóźnienia w rozwoju mowy.

2 PROGRAM ROZWOJU OSOBISTEGO NAUCZYCIELA OBEJMOWAŁ I zakres DWA ZAKRESY II SZKOLEŃ zakres Poszerzenie umiejętności nauczycieli w zakresie komunikacji interpersonalnej. Doskonalenie kompetencji w zakresie odporności psychicznej, radzenia sobie z emocjami i ze stresem. ZREALIZOWANE DZIAŁANIA W RAMACH WSPOMAGANIA W ramach doskonalenia nauczyciele pogłębili swoją wiedzę na temat: -zaburzeń i deficytów rozwojowych uczniów (koncentracja uwagi, uspołecznienie, zaburzenia emocjonalne objawiające się agresją, wycofaniem, fobią szkolną, histerią); - dziecka młodszego z problemami w zakresie: adaptacji w przedszkolu i szkole, niedojrzałości szkolnej, opóźnienia w rozwoju mowy. Poznali praktyczne metody i formy pracy. Doskonalili swoje umiejętności współpracy z rodzicami tak, by wspierali dziecko z zaburzeniami w rozwoju, szczególnie poprzez: dopilnowanie pracy dziecka w domu, właściwe motywowanie do nauki, prawidłową organizację dnia pracy, stosowanie zaleceń PPP. PROBLEMY, KTÓRE STARANO SIĘ ROZWIĄZAĆ Jak pomóc uczniowi z deficytami odnieść sukces w szkole? Jak wspierać dzieci w osiągnięciu dojrzałości szkolnej? Jak radzić sobie z emocjami i stresem w pracy nauczycielskiej? Jak współpracować z rodzicem "trudnym" tj. agresywnym, nadwrażliwym na punkcie własnego dziecka, zamkniętym na kontakt ze szkołą?

3 DZIAŁANIA WYNIKAJĄCE Z NABYTYCH KOMPETENCJI Przeprowadzenie 2 lekcji otwartych w klasach I-III oraz IV-VI, obrazujących pracę z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi, z wykorzystaniem nowych kompetencji nabytych podczas szkoleń; Opracowanie procedur postępowania w pracy z dziećmi ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi (w tym z dziećmi z zaburzeniami emocjonalnymi, zaburzeniami koncentracji uwagi, z zaburzeniami zachowania); Zorganizowanie dodatkowe spotkania z psychologiem dla rodziców i nauczycieli na temat realizacji zaleceń PPP. OPRACOWANE PROCEDURY Jak postępować z dzieckiem z histerią? Jak postępować z dzieckiem z zaburzeniami zachowania, z dzieckiem agresywnym? Jak postępować z dzieckiem z zaburzeniami koncentracji uwagi? Jak postępować z dzieckiem z zaburzeniami emocjonalnymi i społecznymi? Jak postępować z dzieckiem nadmiernie opuszczającym zajęcia w szkole? WSPÓLNE ELEMENTY PROCEDUR, KTÓRE SĄ NAJBARDZIEJ EFEKTYWNE stosowanie systemu wzmocnień pozytywnych (nie traktujmy zachowań grzecznych jako czegoś oczywistego i nie reagujmy tylko na zachowania niewłaściwe, bo w ten sposób uzyskujemy odwrotny efekt wzmacniamy to, co niewłaściwe); dostrzeganie mocnych stron dziecka i ich wzmacnianie, docenianie każdej najmniejszej poprawy, w ten sposób skuteczniej komunikujemy uczniowi, czego od niego oczekujemy; niestosowanie komunikatów typu: Dobrze zachowywałeś się na lekcji, ale na wycieczce rozrabiałeś słowo ale działa jak kasownik i uczeń słyszy tylko to, co padło po ale ;

4 WSPÓLNE ELEMENTY PROCEDUR, KTÓRE SĄ NAJBARDZIEJ EFEKTYWNE aranżowanie sytuacji, w której uczeń ma szansę zostać doceniony, każdy człowiek ma potrzebę sukcesu, porażki zniechęcają do podejmowania jakiegokolwiek wysiłku; wsparcie dziecka w sytuacjach społecznych, aranżowanie sytuacji, w których dziecko z zaburzeniami społecznymi, nawiązuje relacje w grupie część zachowań agresywnych w młodszym wieku jest wynikiem braku umiejętności społecznych, niektóre fobie szkolne mają swoje źródło w nieumiejętności odnalezienia się w grupie rówieśniczej; wsparcie dla rodziców, to nauczyciel jest profesjonalistą i rodzic oczekuje od niego pomocy, konkretnych wskazówek; w komunikatach do rodziców odwrócenie proporcji (staramy się zawsze, by informacja negatywna o dziecku nie przytłoczyła rodzica); WSPÓLNE ELEMENTY PROCEDUR, KTÓRE SĄ NAJBARDZIEJ EFEKTYWNE jasność i przejrzystość zasad, konsekwencja w ich stosowaniu; pamiętanie o tym, że rodzic jest naszym partnerem i z reguły mamy wspólne cele, a za jakość współpracy odpowiada nauczyciel; niespodziewanie się spektakularnych sukcesów z dnia na dzień, wychowanie jest procesem i niektóre efekty możemy dostrzec dopiero po pewnym czasie, a poszczególne zdarzenia negatywne nie świadczą o tym, że procedury nie działają. PRZYKŁADY NIEKTÓRYCH ROZWIĄZAŃ Jak było? Jak jest? Uczeń z histerią (głośne krzyki, wrzaski, histeryczny płacz trwający nawet do pół godziny), skutecznie dezorganizujący lekcję. Zastosowane niektóre działania: -wyprowadzenie ucznia z klasy (konieczna pomoc innego pracownika szkoły), najczęściej jednak wyprowadzenie uczniów do innej sali, drugi pracownik czuwa nad bezpieczeństwem histeryzującego ucznia, nie próbuje go uspokajać, nie kieruje żadnych komunikatów, czeka aż się uspokoi; uczeń wraca do pracy z zespołem klasowym, kiedy jest spokojny; przeprowadzenie rozmowy z dzieckiem przez pedagoga/ wychowawcę dopiero następnego dnia (dlaczego tak się zachował? Jak mógł sobie poradzić z emocjami?) Wyeliminowanie zachowań histerycznych, Sporadyczne napady złości, z którymi uczeń radzi sobie coraz lepiej, sam szuka rozwiązań sytuacji dla niego kryzysowych, Poprawa funkcjonowania całego zespołu klasowego, wyciszenie tego ucznia przyczyniło się do rozwiązania kłopotów uczennicy wycofanej, reagującej strachem na nerwową atmosferę w klasie.

5 PRZYKŁADY NIEKTÓRYCH ROZWIĄZAŃ Jak było? Jak jest? Trudna współpraca z konkretnym rodzicem. Niektóre zastosowane rozwiązania: Analiza przyczyn jego zachowania większa empatia ze strony nauczycieli; Ustalenie jasnych zasad współpracy, sposobu komunikowania się z nauczycielami; Wyznaczenie granic rodzicowi (np. zakaz dyscyplinowania innych uczniów, zakaz podejmowania dyskusji z dyżurującym nauczycielem); Wdrożenie niektórych pomysłów rodzica, wykorzystanie jego potencjału. Rodzic jest bardzo częstym gościem w szkole, ale stosuje się do wyznaczonych zasad; nie dyscyplinuje innych uczniów; stara się nie podnosić głosu w rozmowach, często z problemem przychodzi dopiero następnego dnia, kiedy emocje już w nim opadną; Nauczyciele doceniają jego pomoc w przygotowaniu dzieci do konkursów, uroczystości szkolnych. OSIĄGNIĘTE REZULTATY Wypracowanie jasnych i przejrzystych form i zasad pracy z uczniami o specyficznych potrzebach edukacyjnych; Poprawa jakości funkcjonowania dzieci z różnymi deficytami w szkole; Poprawa współpracy nauczycieli w ramach zespołów nauczycielskich; Wypracowanie w szkole płaszczyzny wymiany doświadczeń, dobrych praktyk, które są skuteczne w pracy z konkretnymi uczniami; Poprawa jakości współpracy z rodzicami; Zmniejszenie stresu zawodowego. NAD CZYM CIĄGLE PRACUJEMY? Dostosowanie i modyfikacja procedur do zmieniających się potrzeb dzieci Doskonalenie umiejętności nauczycieli w zakresie komunikacji interpersonalnej -nowi uczniowie z konkretnymi potrzebami wymagają bądź opracowania nowych procedur lub modyfikacji wcześniejszych; -do potrzeb uczniów, których problemy zostały częściowo przezwyciężone, należy dostosować zmodyfikowane działania; -umiejętność udzielania informacji zwrotnej uczniom, ale także ich rodzicom, innym nauczycielom (dyrektor, liderzy zespołów nauczycielskich, itp.) w tym pomocny jest bardzo obszar wsparcia w r. 2014/15, czyli ocenianie kształtujące

6 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ