Pod redakcją Włodzimierza Dąbrowskiego. Podstawy zarządzania projektami

Transkrypt

1 Pod redakcją Włodzimierza Dąbrowskiego Podstawy zarządzania projektami

2 Pod redakcją: Włodzimierza Dąbrowskiego Podstawy zarządzania projektami

3 c Copyright by Wydawnictwo PJWSTK Warszawa 2014 Wszystkie nazwy produktów są zastrzeżonymi nazwami handlowymi lub znakami towarowymi odpowiednich firm. Książki w całości lub w części nie wolno powielać ani przekazywać w żaden sposób, nawet za pomocą nośników mechanicznych i elektronicznych (np. zapis magnetyczny) bez uzyskania pisemnej zgody Wydawnictwa. Edytor prof. zw. dr hab. Leonard Bolc Korekta Anna Bittner Komputerowy skład tekstu Grażyna Domańska-Żurek Projekt okładki Rafał Masłyk Wydawnictwo Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych ul. Koszykowa 86, Warszawa tel , fax oficyna@pjwstk.edu.pl ISBN

4 Spis treści 1 Wprowadzenie do zarządzania projektem (Włodzimierz Dąbrowski, współpraca: Karol Domagała) Wprowadzenie Podstawowe pojęcia Cechy projektów Historia Złożoność projektów IT Przyczyny niepowodzeń Sukcesy projektów Metodyczne zarządzanie projektem Podejście klasyczne (PRINCE 2) Podejście zwinne (Agile) Podejście adaptacyjne Planowanie zadań i konstruowanie harmonogramu Definiowanie projektu Karta projektu Planowanie projektu Struktura podziału prac Konstruowanie diagramu WBS Metody opracowywania WBS Planowanie sieci zadań - diagramy precedensji Ścieżka krytyczna Szacowanie pracochłonności Literatura

5 VI 2 Komunikacja w projekcie (Małgorzata Rzeźnik) Planowanie komunikacji w projekcie Zasady planowania Analiza interesariuszy Formy i techniki komunikacji Przykładowe formy planu komunikacji Organizacja, prowadzenie i protokołowanie zebrań Przygotowanie i wygłaszanie prezentacji W trakcie prezentacji Negocjacje Literatura Zarządzanie zespołem projektowym (Małgorzata Rzeźnik) Rekrutacja i selekcja Cykl życia zespołu Role w zespole Motywacja główne teorie i ich praktyczne implikacje Piramida potrzeb Maslowa Czynniki higieny i czynniki motywujące według Herzberga Model witaminowy Zarządzanie zespołem wirtualnym Zarządzanie zespołem projektowym okiem praktyka Literatura Zarządzanie finansami w projekcie (RafałMuniak) Źródła finansowania projektów Środki wewnętrzne - kapitałwłasny Środki zewnętrzne - kapitałwłasny Aniołowie biznesu Środki zewnętrzne kapitałobcy Środki bezzwrotne lub częściowo umarzalne Środki zewnętrzne kapitałmieszany Ocena ekonomiczno-finansowa projektów

6 VII Analiza pionowa, pozioma i wskaźnikowa sprawozdań finansowych Próg rentowności Metody oceny projektów Wewnętrzna stopa zwrotu Ryzyko w ocenie projektów Ryzyko w ocenie projektu (case study) CASE STUDY Metodyki zarządzania projektami (Piotr Habela) Pojęcie metodyki zarządzania projektami Metodyka PRINCE2 a biznesowe uzasadnienie prac Główne wymiary określające przedsięwzięcie. PMBOK jako rama dla metodyk projektowych Metoda Wartości Zarobionej (EVM) jako metodyka zarządcza Zarządzanie projektami metodą Łańcucha Krytycznego Metodyki zwinne i adaptacyjne. Metodyka Scrum Metodyka TenStep Metodyka Method Literatura Komputerowe Systemy Wspomagania Zarządzania (Tomasz Pieciukiewicz) Systemy Enterprise Project Management Systemy zarządzania procesami pracy Wprowadzenie Modelowanie procesów pracy Business Process Modeling Notation Symulowanie procesów pracy Tworzenie aplikacji obsługujących procesy pracy Zarządzanie dokumentami Zarządzanie zgłoszeniami Zarządzanie wiedzą Pozyskiwanie, kodyfikowanie i reprezentacja wiedzy Dystrybucja wiedzy Zarządzanie kontaktami z klientami Analityczne CRM Operacyjne CRM

7 VIII 6.7 Zarządzanie wymaganiami Systemy Business Intelligence Zarządzanie komunikacją Literatura

8 Wstęp Oddajemy do rąk Czytelnika książkę poświęconą zarządzaniu projektami. Świat projektów jest światem fascynującym i porywającym, w którym ciągle rodzi się coś nowego i w którym nie sposób się nudzić. Świat ten może być też przyczyną stresu, frustracji i źródłem niepowodzeń. Wiele zależy od tego, czy jesteśmy w stanie nad nim zapanować i czy potrafimy kontrolować wydarzenia z nim związane. Choć nie ma recepty na stuprocentowe powodzenie realizacji projektu, to można, stosując odpowiednie, sprawdzone wzorce i zasady postępowania, znacznie zwiększyć szansę na sukces projektu. Sprawne prowadzenie tego typu projektów wymaga znajomości zarządzania, socjologii, psychologii, technologii informatycznej i innych dyscyplin oraz doświadczenia. Książka Podstawy zarządzania projektami przeznaczona jest dla tych wszystkich, którzy chcieliby zwiększyć swoje szanse na sukces w czasie realizacji projektów. Adresujemy ją do osób, które po raz pierwszy stykają się z problematyką zarządzania projektami, jak też do osób, które mają już doświadczenie w tej dziedzinie, a chciałyby zebrać i uporządkować swoje wiadomości, do uczestników projektów, do studentów zarządzania, informatyki, słuchaczy studiów podyplomowych studiujących zarządzanie projektami. Książka powstała jako praca wielu autorów, którzy prezentują w niej najważniejsze zagadnienia zarządzania projektami. Wszyscy oni obok głębokiej wiedzy mają też bogate, wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu projektów. Tą wiedzą i doświadczeniem dzielą się z Czytelnikiem. Rozdział pierwszy poświęcony jest wprowadzeniu w świat i terminologię projektów. Czytelnik znajdzie w nim definicję projektu, omówienie najważniejszych cech działalności projektowej, które wyróżniają ten rodzaj działalności od innych. Zapozna się też z podstawowymi terminami i technikami zarządzania projektami takimi jak struktura podziału prac (WBS), diagramy sieciowe, diagramy Gantta, ścieżka krytyczna. Czytelnik spojrzy też na problemy szacowania złożoności projektów IT oraz metodycznego podejścia do prowadzenia projektów.

9 ii Rozdział drugi poświęcony jest bardzo ważnemu zagadnieniu w realizacji projektów - komunikacji w zespole projektowym. Prezentuje on formy i techniki komunikacji, metody i zasady organizacji i prowadzenia zebrań oraz techniki prezentacji. Czytelnik dowie się też, jak podejść do negocjacji w projekcie. Rozdział trzeci omawia zasady organizacji i zarządzania zespołem projektowym. Czytelnik poznaje tu modele zarządzania zespołem, cykl życia zespołu projektowego oraz może uzyskać odpowiedź na ważne pytanie: Jak motywować zespól do skutecznego działania. Coraz częściej współczesne projekty realizowane są w zespołach rozproszonych, w których udziałowcy projektu pracują w różnych miejscach i czasie. Dlatego też w tym rozdziale znajdziemy ważne informacje o zarządzaniu zespołem wirtualnym. Obok wiadomości teoretycznych Czytelnik znajdzie wiele bardzo praktycznych uwag, które są efektem wieloletnich doświadczeń Autorki w pracy z różnymi zespołami projektowymi. Rozdział czwarty wprowadza czytelnika do trudnych zagadnień związanych z zarządzaniem finansami projektu. Autor charakteryzuje różnorodne źródła finansowania projektów, omawia środki pochodzące z kapitału własnego, kapitału obcego, środki bezzwrotne lub częściowo umarzalne oraz kapitał mieszany. Lektura tego rozdziału daje też pogląd na temat metod oceny projektów i metod zarządzania ryzykiem w projekcie. Czytelnik znajdzie tu liczne przykłady oraz rozbudowane case-study przykładowej kalkulacji ryzyka. Rozdział piąty stanowi rozwinięcie myśli sformułowanej w rozdziale pierwszym na temat metodycznego zarządzania projektem. Rozdział definiuje pojęcie metodyki w kontekście zarządzania projektem oraz formułuje zakres i cel metodyk zarządzania projektem. Rozróżniono metodyki techniczne oraz zarządcze i wprowadzono pojęcia ścieżki życiowej projektu a także biznesowego uzasadnienia prac. Krótko scharakteryzowano kilka reprezentatywnych metodyk takich jak: metodyka Prince 2, metodyka EVM, metoda CCPM, metodyka SCRUM, metodyka TenStep i metodyka Method123. Rozdział szósty poświęcony jest technicznemu wsparciu procesów zarządzania projektem. Autor przedstawia różnorodne systemy wspomagające pracę kierownika projektu i całego zespołu projektowego. Omówione zostały systemy wspomagania zarządzania procesami pracy, systemy zarządzania dokumentami, zarządzania wiedzą, wymaganiami, systemy klasy CRM oraz systemy Business Intelligence (BI) w kontekście ich wykorzystania w zarządzaniu projektem. Pracę z książką warto rozpocząć od zapoznania się z rozdziałem pierwszym, który wprowadza podstawową terminologię zarządzania projektami. Kolejne rozdziały mogą być czytane w zaproponowanej kolejności, dając obraz różnorodnych zagadnień zarządzania projektem. Czytelnik może też bez utraty płynności wywodu wybrać inną kolejność rozdziałów lub wybrać tylko te zagadnienia, które są dla niego interesujące. Zdajemy sobie sprawę, że problematyka zarządzania projektem jest bardzo szeroka i różnorodna. Książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika, nie wyczerpuje tej problematyki. Powinna natomiast dać Czytelnikowi podstawy wiedzy

10 z zarządzania projektami i umożliwić mu swobodne studiowanie tych zagadnień w przyszłości. Na zakończenie pragniemy podziękować wszystkim naszym współpracownikom, członkom naszych zespołów projektowych oraz studentom, którzy dzielili się z nami swoimi uwagami, doświadczeniami i wpłynęli na kształt niniejszej książki. iii Życzymy udanej lektury w imieniu zespołu Autorskiego Włodzimierz Dąbrowski