ANALIZA ANKIETY DOTYCZĄCEJ BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW W SZKOLE PRZEPROWADZONEJ W RAMACH PROJEKTU ZINTEGROWANEJ POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

Transkrypt

1 ANALIZA ANKIETY DOTYCZĄCEJ BEZPIECZEŃSTWA UCZNIÓW W SZKOLE PRZEPROWADZONEJ W RAMACH PROJEKTU ZINTEGROWANEJ POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Szkoła Podstawowa im. Stanisława i Jana Potoczków w Rdziostowie WSTĘP Sygnały płynące z wielu źródeł potwierdzają, że agresja jest zjawiskiem występującym coraz powszechj w kontach rówieśniczych. Tymczasem uczestnicze w aktach agresji zależ od tego, czy po stro sprawcy, czy ofiary powoduje długotrwałe negatywne konsekwencje dla funkcjonowania psychospołecznego, poprzez obniże subiektywnej, jakości życia, która w sferze psychicznej (podmiotowej) zależna jest przede wszystkim od zaspokojenia ważnych dla jednostki potrzeb (bezpieczeństwa, miłości, afiliacji, samorealizacji), natomiast w sferze społecznej od jej relacji interpersonalnych. Wzrost częstotliwości agresywnych zachowań rozpatrywać można, zatem zarówno z perspektywy globalnej, jako istotny problem społeczny, jak i jednostkowej, jako zaburze zdrowia psychospołecznego, znacząco wpływające, na jakość życia wszystkich uwikłanych w te zachowania osób. Prezentowane badania za pomocą ankiet skierowane były na potrzeby naszej szkoły, były próbą diagnozy zjawiska przemocy, zatem główny problem ankiety sprowadza się do: określenia rodzaju i rozmiarów przemocy występujących wśród uczniów naszej szkoły, uzyska pośrednich danych odnoś najczęściej spotykanych przejawów agresji, a że przyczyn i mechanizmów ich powstawania, wskaza najbardziej bezpiecznych miejsc według uczniów, zdobycie przesłanek i argumentów na rzecz organizowania kompleksowej, 1

2 skutecznej i szeroko pojętej profilaktyki. Wyniki badań ankietowych zastaną wykorzystane w realizacji projektu SZKOŁA PROMUJĄCA BEZPIECZEŃSTWO" w ramach Zintegrowanej Polityki Bezpieczeństwa. METODY BADAWCZE Pierwszym etapem tego projektu jest jak najdokładjsze przeanalizowa problemu bezpieczeństwa w naszej szkole. Służą temu ankiety, które zostały przeprowadzone wśród uczniów, rodziców i nauczycieli naszej szkoły. Zastosowane ankiety zostały przygotowane dla każdej z grup badanych osobno: 1. Ankieta dla rodziców składała się z 10 pytań, w tym 2 otwarte. 2. Ankieta dla nauczycieli składała się z 11 pytań w tym rówż 2 otwarte. 3. Najobszerjsza tematycz była ankieta dla uczniów zawierająca 23 pytania w tym 1 pyta otwarte. OPIS PROWADZONYCH BADAŃ W badaniach ankietami wzięło udział: 19 rodziców, 9 nauczycieli, 28 uczniów z klas IV- VI. Badania zostały przeprowadzone w listopadzie 2014 r. i lutym 2015 r. Przed przystąpiem do wypełniania ankiet badani zostali poinformowani o zasadach i formach ankietowania, czyli o anonimowości, jej celach, poproszeni o wiarygodność i wybór odpowiedzi prawdziwych. ANALIZA ANKIETY DLA NAUCZYCIELI Pierwsze pyta brzmiało: Czy był/a Pan/Pani świadkiem przemocy w szkole? a) 1 b) 8 2

3 Czy był/a Pan/Pani świadkiem przemocy w szkole? 11% 89% Drugie pyta brzmiało: Jeżeli, to jakiego rodzaju była to przemoc? a) psychiczna - 0 b) fizyczna - 1 Trzecie pyta brzmiało: Czy zareagował/a Pan /Pani na fakt przemocy? a) 1 b) - 0 Czwarte pyta brzmiało: Jeżeli, to, kogo o tym fakcie Pan/Pani powiadomił/a? a) dyrektora - 0 b) wychowawcę - 1 c) pedagoga - 0 d) rodziców - 1 e) policję - 0 f) nikogo - 0 g) inne (jakie?) - 0 Piąte pyta brzmiało: Czy wie Pan/Pani jak zakończyła się sprawa? a) 1 b) - 0 Szóste pyta brzmiało: Jeżeli, to jaki udział był Pana/Pani w tej sprawie? a) uczestniczyłem/łam w czynnościach od początku do końca - 1 3

4 b) po zdarzeniu brałem/łam udziału w czynnościach - 0 Siódme pyta brzmiało: Czy rozmawia Pan/Pani z uczniami o przemocy? a) 9 b) - 0 Czy rozmawia Pan/Pani z uczniami o przemocy? 10 Ósme pyta brzmiało: Jeżeli, to proszę o poda, w jakiej formie prowadzone są te rozmowy? rozmowy z uczniami w grupie uświadamiające dzieciom zasady bezpieczeństwa i właściwego zachowania rozmowy na forum klasy lub indywidual rozmowy profilaktyczne z uczniami rozmowy profilaktyczne z uczniami indywidual i na forum klasy w ramach działań profilaktycznych na forum klasy i w koncie indywidualnym (jeżeli zachodzi a potrzeba) pogadanka pogadanka, rozmowy krótkie uwagi na dany temat w trakcie lekcji (jeżeli sytuacja do tego zmusza) bądź na przerwie (jeżeli dzieci wykazują jakiekolwiek objawy przemocy) w czasie lekcji godzin wychowawczych np.: nt. agresji i jej rodzajów. W razie potrzeby indywidual z uczniami i ich rodzicami 4

5 Dziewiąte pyta brzmiało: Czy uważa Pan/Pani, że w Pana/Pani szkole jest bezpiecz? a) 9 b) - 0 Czy uważa Pan/Pani, że w Pana/Pani szkole jest bezpiecz? 10 Dziesiąte pyta brzmiało: Czy czuje się Pan/Pani w swojej szkole bezpiecz? a) 9 b) - 0 5

6 Czy czuje się Pan/Pani w swojej szkole bezpiecz? 10 Jedenaste pyta brzmiało: Kto według Pana/Pani jest odpowiedzialny za przemoc w szkole? nauczyciele powinni zareagować na każdy nawet najmjszy objaw przemocy, zawiadomić dyrekcję o zaistniałej sytuacji, zatem zarówno nauczyciele jak i dyrekcja są za to odpowiedzialni w szkole ma przemocy WNIOSKI: Nauczyciele prawie jednomyśl stwierdzają, że w szkole byli świadkami przemocy, a że stwierdzają, że szkoła jest bezpieczna. Podają rówż wiele propozycji jak rozmawiać z dziećmi o przemocy i sposobach ich zapobieganiu. ANALIZA ANKIET DLA RODZICÓW Pierwsze pyta brzmiało: Czy Pana/Pani dziecko było ofiarą przemocy? a) 0 b) 18 c) wiem 1 6

7 Czy Pana/Pani dziecko było ofiarą przemocy? 5% w iem 95% Pytania od 2 do 7 dotyczą szczegółów aktu przemocy. Nie ma żadnej odpowiedzi twierdzącej w pytaniu 1, stwierdzającej, że dziecko było ofiarą przemocy, więc te pytania zostają pominięte przez rodziców. Pyta ósme brzmiało: Czy Pan/Pani uważa, że szkoła do której uczęszcza pani dziecko jest bezpieczna? a) - 18 b) - 0 Jedna ankieta z brakiem odpowiedzi. Czy Pan/Pani uważa, że szkoła do której uczęszcza pani dziecko jest bezpieczna? 10 Pyta dziewiąte (otwarte): Kto według Pani/Pana jest odpowiedzialny za ist przemocy w szkole? a) brak odpowiedzi 17 7

8 b) kadra 1 c) same dzieci 1 Kto według Pani/Pana jest odpowiedzialny za ist przemocy w szkole? 5% 5% brak odpow iedzi kadra same dzieci 9 Pyta dziesiąte (otwarte): Co Pan/Pani proponuje uczynić, by w szkole dziecka i jej okolicy było bezpiecz? - poprawa bezpieczeństwa w zakresie ruchu drogowego w rejo szkoły (zainstalowa migających lamp ostrzegawczych lub zatrud osoby przeprowadzającej dzieci przez jezdnię, - osoba przeprowadzająca przez przejście dla pieszych, - na przejściu dla pieszych zamontować światła, ustawić na stałe radar, dokończyć budowę chodnika, - wybudować chodnik przy drodze powiatowej, Brak odpowiedzi 15 8

9 Co Pan/Pani proponuje uczynić, by w szkole dziecka i jej okolicy było bezpiecz? 21% brak odpow iedzi odpow iedź podało 79% WNIOSKI: Rodzice prawie jednomyśl stwierdzają, że ich dziecko było ofiarą przemocy, a że, że szkoła jest bezpieczna. Podają rówż propozycje do rozważenia, które pomogą poprawić bezpieczeństwo w szkole i w jej okolicy. ANALIZA ANKIET DLA UCZNIÓW Pierwsze pyta brzmiało: Czy byłeś ofiarą przemocy w szkole lub jej okolicy? a) 5 b) 21 c) pamiętam 2 Czy byłeś ofiarą przemocy w szkole lub jej okolicy? 7% 18% pamiętam 75% 9

10 Pytania od 2 do 5 wynikają z odpowiedzi twierdzącej w pytaniu pierwszym. Drugie pyta brzmiało: Jeśli byłeś/aś ofiarą przemocy, to jaka była jej forma? (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) przezywa - 5 b) wyśmiewa -2 c) zaczepia -3 d) szturcha - 2 e) kopa - 2 f) zabiera jedzenia 0 g) niszcze rzeczy 0 h) wymusze pieniędzy 0 i) kradzieże - 0 j) strasze pobiciem 1 k) pobicie - 1 l) rozbój - 0 m) inne ( jakie?) 0 Jeśli byłeś/aś ofiarą przemocy, to jaka była jej forma? (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 6% 6% przezywa wyśmiewa zaczepia 3 szturcha 13% kopa zabiera jedzenia niszcze rzeczy wymusze pieniędzy kradzieże 13% strasze pobiciem pobicie 13% rozbój 19% inne ( jakie?) Trzecie pyta brzmiało: Czy powiadomiłeś/aś kogoś o tym fakcie? a) 5 b) 0 10

11 Czy powiadomiłeś/aś kogoś o tym fakcie? 10 Czwarte pyta brzmiało: 4. Jeżeli, to kogo? (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) policję 0 b) dyrektora szkoły - 0 c) nauczyciela - 3 d) katechetę - 1 e) rodziców 4 f) rodzeństwo - 1 g) kolegę, koleżankę 1 h) inne ( kogo?) 0 Jeżeli, to kogo? policję dyrektora szkoły nauczyciela katechetę rodziców rodzeństw o 1 kolegę, koleżankę 4 inne ( kogo?) Piąte pyta brzmiało: Gdzie zdarze miało miejsce? (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) w szkole

12 b) w drodze do szkoły lub ze szkoły 2, c) w otoczeniu, którym znajduje się szkoła - 1 d) na boisku szkolnym 0 Gdzie zdarze miało miejsce? 2 w szkole 4 w drodze do szkoły lub ze szkoły w otoczeniu, którym znajduje się szkoła na boisku szkolnym 4 Szóste pyta brzmiało: Czy byłeś/aś świadkiem przemocy w szkole i jej okolicy? a) 13 b) 11 c) pamiętam 2 Brak odpowiedzi 2 Czy byłeś/aś świadkiem przemocy w szkole i jej okolicy? 7% 7% 47% pamiętam Brak odpowiedzi 39% Pyta 7 wynika z odpowiedzi twierdzącej w pytaniu szóstym. Siódme pyta brzmiało: Jeżeli byłeś świadkiem przemocy w szkole, to gdzie to miało miejsce? 12

13 a) klasa w czasie przerwy 6 b) korytarz - 0 c) szatnia 5 d) toaleta 7 e) inne ( gdzie?) 0 Jeżeli byłeś świadkiem przemocy w szkole, to gdzie to miało miejsce? 39% 33% klasa w czasie przerwy korytarz szatnia toaleta inne ( gdzie?) 28% Ósme pyta brzmiało: Jak często dzieje się coś złego w szkole? a) bardzo często 2 b) często - 10 c) rzadko - 5 d) bardzo rzadko 8 Brak odpowiedzi 3 Jak często dzieje się coś złego w szkole? 11% 7% 29% 35% bardzo często często rzadko bardzo rzadko brak odpow iedzi 18% Dziewiąte pyta brzmiało: Kiedy dzieje się coś złego w szkole? a) w czasie zajęć 2, 13

14 b) podczas przerwy - 17, c) po lekcjach 5, d) inne ( kiedy?) - nigdy 1, Brak odpowiedzi 5 Kiedy dzieje się coś złego w szkole? 17% 7% 3% 17% 56% w czasie zajęć podczas przerw y po lekcjach nigdy brak odpow iedzi Dziesiąte pyta brzmiało: Czy byłeś/aś świadkiem przemocy poza szkołą? a) 12, d) 13, e) pamiętam 3, Czy byłeś/aś świadkiem przemocy poza szkołą? 11% 43% pamiętam 46% Pytania od 11 do 15 wynikają z odpowiedzi twierdzącej w pytaniu dziesiątym. Jedenaste pyta wynika z odpowiedzi twierdzącej w pytaniu 10. Brzmiało ono: Jeśli, to gdzie to miało miejsce? a) w drodze do szkoły lub ze szkoły 7, b) w otoczeniu, którym znajduje się szkoła 5, 14

15 c) na boisku szkolnym - 0 d) w okolicy, gdzie mieszkasz 0 e) w domu - 0 f) inne ( gdzie?) - obok sklepu 1 Jeśli, to gdzie to miało miejsce? 8% w drodze do szkoły lub ze szkoły w otoczeniu, którym znajduje się szkoła na boisku szkolnym 38% 54% w okolicy, gdzie mieszkasz w domu obok sklepu Dwunaste pyta brzmiało: Czy zareagowałeś/aś na tę sytuację? f) 12, g) 3, h) pamiętam 1, Czy zareagowałeś/aś na tę sytuację? 6% 19% pamiętam 75% Trzynaste pyta brzmiało: Jeśli, to w jaki sposób to zrobiłeś? (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 15

16 a) stanąłeś/aś w obro ofiary 7, b) powiadomiłeś/aś nauczyciela 3, c) powiadomiłeś/aś rodziców 2, d) powiadomiłeś/aś policję e) powiadomiłeś/aś kolegów 2, f) inne ( kogo?) - powiedziałem, żeby przestali, a jak to po nauczyciela 1 Jeśli, to w jaki sposób to zrobiłeś? 13% 13% 7% 47% stanąłeś/aś w obro ofiary powiadomiłeś/aś nauczyciela powiadomiłeś/aś rodziców powiadomiłeś/aś policję 2 powiadomiłeś/aś kolegów powiedziałem, żeby przestali, a jak to po nauczyciela Czternaste pyta brzmiało: Czy sprawca przemocy był Ci znany? a) - 13 b) 5 Brak odpowiedzi 1 Czy spraw ca przemocy był Ci znany? 5% 26% 69% brak odpow iedzi Piętnaste pyta brzmiało: Jeżeli, to kim był? a) uczeń z Twojej klasy - 5 b) uczeń z innej klasy 8, 16

17 c) młodzież z twojej miejscowości, na której znajduje się szkoła - 1 d) osoba dorosła - 0 Brak odpowiedzi 1 Jeżeli, to kim był? 7% 7% 33% uczeń z Twojej klasy uczeń z innej klasy młodzież z twojej miejscowości, na której znajduje się szkoła osoba dorosła 53% brak odpowiedzi Szesnaste pyta brzmiało: Czy Ty dokonywałeś przemocy w szkole i jej okolicy? a) 3 b) - 21 c) pamiętam - 0 Brak odpowiedzi 4 Czy Ty dokonywałeś przemocy w szkole i jej okolicy? 14% 11% pamiętam brak odpow iedzi 75% Pytania od 17 do 21 wynikają z odpowiedzi twierdzącej w pytaniu szesnastym. Siedemnaste pyta brzmiało: Jeśli, to działałeś: 17

18 a) sam 2 b) w grupie 1 Osiemnaste pyta brzmiało: Jaka była to forma przemocy (możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) a) przezywa 2, b) wyśmiewa się - 0 c) zaczepia - 0 d) szturcha 0 e) kopa - 0 f) zabiera jedzenia - 0 g) niszcze rzeczy - 0 h) wymusze pieniędzy - 0 i) kradzieże - 0 j) strasze pobiciem - k) pobicie - 1 l) rozbój - 0 m) inne ( jakie?) 0 Dziewiętnaste pyta brzmiało: Dlaczego dokonywałeś/aś przemocy? a) z chęci zysku - 0 b) z chęci zaimponowania innym - 0 c) pod presją innych 1, d) dla zabawy - 0 e) inne ( jakie?) -1 - w swojej i mojej rodziny obro. Dziewiętnaste pyta brzmiało: Czy poniosłeś/aś konsekwencje związane z dokonaną przez Ciebie przemocą? a) 2, b) 1, Dwudzieste pyta brzmiało: Jeżeli, to jakie? a) dyscyplinarne w szkole

19 b) wychowawcze od rodziców 1, c) dyscyplinujące od policji - 0 d) postępowa przed Sądem - 0 e) inne ( jakie?) 0 Dwudzieste pierwsze pyta (otwarte) brzmiało: Co proponujesz uczynić, by w Twojej szkole i jej okolicy miały miejsca akty przemocy? - zwiększyć monitoring, - zamontować więcej kamer, - nauczyciel w szatni, - by nauczyciele reagowali, - aby dzieci na przerwie przebywały w klasie, - zmobilizować nauczycieli do częstszego pilnowania uczniów, - żeby wszyscy żyli w zgodzie, - rozgląda nauczyciela, - aby uczniowie mówili brzydkich słów i się wyśmiewali. Brak odpowiedzi - 19 Dwudzieste drugie pyta brzmiało: Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecz? a) - 26 b) 1 Brak odpowiedzi 1 Czy w swojej szkole czujesz się bezpiecz? 4% 4% brak odpow iedzi 92% Dwudzieste trzecie pyta brzmiało: Zaznacz odpowiedzi dotyczące Twojej osoby. a) płeć: 19

20 - kobieta mężczyzna 12 Płeć 46% kobieta 54% mężczyzna b) jestem uczm/uczennicą klasy - czwartej 8 - piątej 10 - szóstej - 8 Brak odpowiedzi 2 Jestem uczm/uczennicą klasy 7% 29% 29% czw artej piątej szóstej brak odpow iedzi 35% WNIOSKI: W naszej szkole większość uczniów (75%) było ofiarą przemocy, a jeżeli (18%) to było to najczęściej: przezywa, zaczepia, wyśmiewa, szturcha i kopa. Wszystkie osoby dotknięte wymienionymi formami powiadomiły o tym fakcie rodziców i nauczyciela lub w pojedynczych przypadkach katechetę, rodzeństwo lub koleżankę/kolegę. Zdarzenia te miały miejsce w szkole i w drodze do j (po 2 przypadki) a że w jej otoczeniu (1 przypadek). Pozwala to na stwierdze, że uczniowie 20

21 w przeważającej większości byli ofiarami przemocy, lecz jeżeli się z nią spotkali, zgłaszali ten fakt zaufanej lub bliskiej osobie. Znacz częściej jednak uczniowie są świadkami przemocy jest to 46% ankietowanych, do której dochodzi w szkole: w toalecie, w klasie w trakcie przerwy i w szatni. Na pyta o częstotliwość złych zdarzeń w szkole zdania były podzielone: często (4), bardzo rzadko (32%), rzadko (2), bardzo często (8%). Jeżeli dochodzi do tych zdarzeń w szkole, to dzieje się to w trakcie przerwy (68%). Prawie połowa uczniów (48%) stwierdziła, że problem przemocy pojawia się poza szkołą, a dokład w drodze do j, po zakończeniu zajęć, a że w jej otoczeniu. Zdecydowana większość (8) boi się zareagować na ie zdarzenia poprzez najczęściej: stanięcie w obro ofiary i powiadomie nauczyciela. Prawie każdy z uczniów znał sprawcę przemocy, który był kolegą z innej klasy lub uczm tej samej. Trzecia część pytań ankietowych sprawdzała, czy uczniowie dokonywali przemocy w szkole i jej okolicy. Trzy osoby z 24 odpowiedziały twierdząco. Prawie wszyscy działali sami, a powodem tych zdarzeń była presja innych i obrona siebie i swojej rodziny. W większości pośli konsekwencje swoich działań w szkole lub w domu. Uczniowie podawali rówż swoje propozycje, co można uczynić, aby w szkole i okolicy miały miejsca akty przemocy, zwracając uwagę na wielką role nauczyciela w zapewniu bezpieczeństwa uczniom, poprzez wskaza szatni jako miejsca wymagającego większej kontroli i zwiększe monitoringu. Pojawił się rówż pomysł, aby uczniowie przebywali w trakcie przerwy w sali lekcyjnej. W ostatnim pytaniu uczniowie podsumowywali, czy czują się bezpiecz w szkole 26 na 27 uczniów odpowiedziało twierdząco, co pozwala mmać, że mimo stykania się z pewnymi formami przemocy uczniowie wiedzą jak na nią reagować i u kogo szukać pomocy. Osoby, które zostają powiadomione o tych zdarzeniach wyciągają konsekwencje, aby ponowna sytuacja się powtórzyła. PODSUMOWANIE Zarówno nauczyciele jak i rodzice bardzo dobrze oceniają bezpieczeństwo w naszej szkole. Natomiast uczniowie w swoich odpowiedziach udowadniają, że problem przemocy pojawia się w pewnych formach na tere szkoły i w drodze do j. Należy więc kontynuować dotychczasowe działania i wziąć pod uwagę wnioski z przeprowadzonego 21

22 badania, a że propozycje wszystkich ankietowanych grup w celu wypracowania Zintegrowanego Planu Działania i poprawy zaistniałej sytuacji. Opracowa na potrzeby ZPB zespół ds. bezpieczeństwa mgr Anna Wieczorek i mgr Grzegorz Bączek 22