SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Specjalnych Nr 13 ul. Szopkarzy 8, Kraków

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Specjalnych Nr 13 ul. Szopkarzy 8, Kraków obowiązujący w latach

2 I. PODSTAWA PRAWNA Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty, z późniejszymi zmianami; Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego, z późniejszymi zmianami; Ustawa z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej, z późniejszymi zmianami; Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, z późniejszymi zmianami; Program polityki prorodzinnej państwa na lata ; Rozporządzenie MEN z dnia 9 lutego 2007r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół; Rozporządzenie MEN z dnia 7 stycznia 2003r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach; Rozporządzenie MEN z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki; Rozporządzenie MEN z dnia 4 kwietnia 2005r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci; Regulacje wewnątrzszkolne (program wychowawczy szkoły, program rozwoju szkoły, statut szkoły). II. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE Profilaktykę traktować będziemy w perspektywie II rzędowej jako system oddziaływań powstrzymujących procesy wpływające destrukcyjnie na funkcjonowanie grup docelowych oraz przywracających maksymalnie adekwatne funkcjonowanie osobiste i społeczne. Tworzenie szkolnego programu profilaktyki zostało poprzedzone diagnozą potrzeb naszych uczniów, ich możliwości, deficytów oraz uwarunkowań otoczenia. Podstawowym założeniem programu jest wypracowanie rozwiązań systemowych wspierających działania zapewniające członkom grup docelowych prowadzenie maksymalnie satysfakcjonującego życia. Program profilaktyki ZSS nr 13 jest ukierunkowany na przeciwdziałanie skutkom procesów: 1. społecznego wykluczenia uczniów z autyzmem oraz głębszą, sprzężoną niepełnosprawnością, 2. wypalania się sił u osób wspierających edukację oraz codzienne funkcjonowanie uczniów z autyzmem oraz głębszą, sprzężoną niepełnosprawnością. Działania profilaktyczne będą skierowane do następujących grup docelowych: 1. uczniowie, 2. i rodzeństwo, 3.,, wolontariusze i pracownicy techniczni szkoły.

3 III. CEL PROGRAMU Nabywanie sprawności i umiejętności niezbędnych do maksymalnie samodzielnego, niezależnego, bezpiecznego i satysfakcjonującego funkcjonowania w życiu codziennym. IV. CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU Poprawa jakości życia poprzez wspomaganie i stymulowanie prawidłowego rozwoju fizycznego ucznia; Wyposażenie uczniów w alternatywne sposoby komunikowania się, podnoszące poziom ich funkcjonowania społecznego; Wypracowanie i utrwalanie postaw, zachowań i umiejętności społecznych wspierających integrację ze środowiskiem lokalnym; Wypracowanie modelu współpracy pomiędzy nauczycielami i rodzicami; Wspieranie rodziny; Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania szkoły poprzez właściwą organizację techniczną placówki; Poszerzanie wiedzy nauczycieli i innych pracowników gwarantujące bezpieczne funkcjonowanie szkoły; Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i innych pracowników szkoły zapewniające bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom procesu edukacji; Wypracowanie systemu wewnętrznego i zewnętrznego wspierania nauczycieli minimalizującego efekty zespołu wypalania się sił. V. ZADANIA PROGRAMU (dla poszczególnych grup docelowych) Uczniowie Komunikowanie się: - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych potrzeb, - kształtowanie umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne Samodzielność: - kształtowanie umiejętności samoobsługowych, - kształtowanie umiejętności samodzielnego poruszania się. Integracja z otoczeniem: - kształtowanie prawidłowego zachowania w miejscach publicznych, - nabywanie umiejętności uczestniczenia w zajęciach grupowych na terenie szkoły i poza nią, - nabywanie umiejętności prezawodowych, - nabywanie umiejętności adaptacji do nowych sytuacji, - nabywanie umiejętności uczestniczenia w imprezach okolicznościowych. Ciało: - kształtowanie nawyku i umiejętności dbania o higienę ciała, - dbałość o estetykę ubioru oraz jego dostosowanie do pory roku,

4 - uwrażliwianie i odwrażliwianie zaburzonych zmysłów, - kształtowanie nawyku utrzymania prawidłowej postawy ciała podczas stania, chodzenia i siedzenia, - specjalistyczne oddziaływania leczniczo- rehabilitacyjne. Odżywianie: - poszerzanie repertuaru spożywanych produktów spożywczych, - zachęcanie do spożywania zdrowej żywności (diety itp.), - kształtowanie umiejętności estetycznego i bezpiecznego spożywania posiłku. Bezpieczeństwo: - poznanie zasad bezpiecznego poruszania się po szkole i poza nią, - poznanie zasad bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju urządzeniami technicznymi, - bezpieczne korzystanie ze środków masowej komunikacji. Rodzice i Rodzeństwo Wspieranie w procesie integracji z otoczeniem społecznym, Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, Doskonalenie kompetencji wychowawczych rodziców, Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami wynikającymi z posiadania w rodzinie dziecka niepełnosprawnego, Tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu nieformalnych grup wsparcia. Nauczyciele i inni pracownicy szkoły Poszerzanie wiedzy merytorycznej i metodycznej, Doskonalenie kompetencji wychowawczych i opiekuńczych, Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, Współpraca mająca na celu wsparcie, wymianę doświadczeń oraz ujednolicenie oddziaływań terapeutycznych, Tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu nieformalnych grup wsparcia. VI. FORMY I METODY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO Działalność profilaktyczna szkoły pozostaje w ścisłym związku ze środowiskiem lokalnym. Szkoła współpracuje z następującymi instytucjami: 1. placówki kulturalno-rozrywkowe (kino, teatr, muzeum, dom kultury, Anikino), 2. placówki oświatowe (szkoły podstawowe, uczelnie wyższe, szkoła muzyczna, szkoła przysposabiająca do pracy, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, przedszkola itp..), 3. placówki opiekuńcze (DPS, Dom Seniora), 4. służba zdrowia (NZOZ Poradnia dla Osób z Autyzmem), 5. placówki użyteczności publicznej (sklepy, Kościół, poczta), 6. Stowarzyszenia i fundacje (Synapsis, KTA, Farma Życia, ChSON Ognisko ). Realizacja programu odbywać się będzie w ciągu całego cyklu kształcenia w oparciu o formy pracy indywidualnej i grupowej. W zajęciach wykorzystywane będą różne metody i formy oddziaływań, zgodne z możliwościami i potrzebami odbiorców programu.

5 STRATEGIE WYSTĘPUJĄCE W REALIZACJI PROGRAMU Strategie informacyjne Strategie edukacyjne Strategie alternatywne Strategie interwencyjne spotkania ze specjalistą, zajęcia edukacyjne, wycieczki tematyczne, prezentacja filmów, spotkania rodziców z nauczycielami, spotkania rodziców z dyrekcją. symulacja różnych sytuacji życiowych, zajęcia praktyczne w pracowniach tematycznych, konsultacje, poradnictwo, spotkania ze specjalistami, współpraca z uczelniami wyższymi, wymiana doświadczeń na płaszczyźnie międzynarodowej, realizacja innowacji pedagogicznej: Trening umiejętności społecznych, realizacja innowacji pedagogicznej: Przygotowanie do okresu dojrzewania, realizacja cyklicznych szkoleń w ramach WDN, wycieczki, zielona szkoła, Klub Aktora, kółko plastyczne, konkursy (sportowe, plastyczne), wystawy prac, kiermasz, przegląd teatrzyków szkolnych, cykl spotkań terapeutycznych prowadzonych metodą W.Sherborne, Knilla, uczestniczenie w projekcie Partnerstwo dla Rain Mana, elementy treningu interpersonalnego realizowane w ramach spotkań WDN, cykl działań kulturalnooświatowych realizowanych przez komisję socjalną. współpraca z NZOZ, współpraca z OWPP, udział rodzin w różnych formach pomocy psychologicznopedagogicznej na terenie szkoły, spotkania w środowisku domowym ucznia, interwencja w sytuacji kryzysu rozwoju dziecka przez zespól specjalistów, współpraca z różnymi instytucjami (np. Odział psychiatrii dziecięcej szpitala klinicznego, DPS, SOSW nr 5, SOSW dla Dzieci Niewidomych i Słabowidzących, świetlica terapeutyczna KTA), działalność społecznego inspektora BHP, spotkania zespołów terapeutycznych, praca zespołów problemowych.

6 VII. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ PROGRAMU Dyrektor Nauczyciele Pedagog szkolny Psycholog szkolny Rodzice Personel medyczny Osoby współpracujące z m:, wolontariusze Pracownicy szkoły VIII. OKREŚLENIE SPOSOBU REALIZACJI PROGRAMU

7 Grupa docelowa - UCZNIOWIE kompetencje społeczne Cel Wyposażenie uczniów w alternatywne sposoby komunikowania się, podnoszące poziom ich funkcjonowania społecznego, Sfera oddziaływania Komunikowanie się Zadania - kształtowanie umiejętności wyrażania własnych potrzeb, - kształtowanie umiejętności wchodzenia w interakcje społeczne. Formy realizacji - stwarzanie sytuacji skłaniających do wyrażenia własnych potrzeb za pomocą dostępnych środków komunikacyjnych, - stwarzanie sytuacji skłaniających do dokonywania prostych wyborów, - inicjowanie scenek społecznych skłaniających do korzystania z dostępnych środków komunikacji tj. tabliczki komunikacyjne, gest, słowo. Osoby odpowiedzialne pracownicy szkoły Ewaluacja zapis video Wypracowanie i utrwalanie postaw i zachowań społecznych warunkujących integrację ze społeczeństwem Samodzielność Integracja z otoczeniem - kształtowanie umiejętności samoobsługowych, - samodzielne poruszanie się. - kształtowanie prawidłowego zachowania w miejscach publicznych, - nabywanie umiejętności uczestniczenia w zajęciach grupowych na terenie szkoły i poza nią, - nabywanie umiejętności prezawodowych; - umiejętność adaptacji do nowych sytuacji, - nabywanie umiejętności uczestniczenia w imprezach okolicznościowych. -zaj. praktyczne mające na celu poznanie sekwencji czynności podczas ubierania, rozbierania w szatni, czynności higienicznych; mycia naczyń; obsługi na jadalni itp, - ćwiczenia praktyczne - uczeń trafia do wyznaczonego celu (sklep, szatnia) bez bezpośredniego nadzoru. - uczestnictwo w nabożeństwach, - wspólne wycieczki spacery, zoo, kino, teatr, Anikino, oceanarium, majówka, basen, restauracja, sklep, środki komunikacji publicznej it..., - organizacja zielonej szkoły, - uczestnictwo w olimpiadzie sportowej, konkursach plastycznych, - wdrażanie do współpracy i pomocy w prostych czynnościach tj. prace gospodarcze, porządkowe, biurowe, stolarskie, przygotowanie posiłku itp, - zajęcia integracyjne poza terenem szkoły, - spotkania międzyklasowe tj. urodziny, - zajęcia łączone tj. zajęcia W.Sherborne, rytmika, wspólne gry planszowe i oglądanie bajek, - integracyjne kółka zainteresowań tj. Klub aktora, kółko plastyczne, - współuczestnictwo w uroczystościach szkolnych tj. Wigilijka, Opłatek, Bal, Dzień dziecka, Mikołaj itd. - uczestnictwo w programie Partnerstwo dla Rain Mana, - wyjazdy treningowe uczniów gimnazjum do WTZ i ŚDS. - udział w zbiórkach żywności oraz środków finansowych dla zwierząt w schronisku w Harbutowicach pedagog psycholog zapis video zapis video kronika

8 Grupa docelowa - UCZNIOWIE zdrowie fizyczne Cel Poprawa jakości życia poprzez wspomaganie i stymulowanie prawidłowego rozwoju fizycznego ucznia Sfera oddziaływania Odżywanie Ciało Bezpieczeństwo Zadania - rozszerzenie repertuaru spożywanych produktów spożywczych, - zachęcanie do spożywania zdrowej żywności (diety itp.), - kształtowanie umiejętności estetycznego i bezpiecznego spożywania posiłku. - kształtowanie nawyku i umiejętności dbania o higienę ciała, - dbałość o estetykę ubioru oraz jego adekwatność do pory roku, - uwrażliwianie i odwrażliwianie zaburzonych zmysłów; - kształtowanie nawyku utrzymania prawidłowej postawy ciała podczas stania, chodzenia i siedzenia, - specjalistyczne oddziaływania leczniczorehabilitacyjne. - poznanie zasad bezpiecznego poruszania się po szkole i poza nią; - poznanie zasad bezpiecznego posługiwania się różnego rodzaju urządzeniami technicznymi; - bezpieczne korzystanie ze środków masowej komunikacji. Formy realizacji - wprowadzanie nowych smaków i konsystencji pokarmów, - eliminowanie pokarmów o niskiej wartości odżywczej, - nauka gryzienia, żucia i połykania, - wypracowanie właściwego tempa spożywania posiłków. - wielokrotne powtarzanie czynności higienicznych tj mycie zębów, rąk itp, - ćwiczenie samodzielności w zakresie czesania, golenia, mycia głowy, - zajęcia edukacyjne tj. dopasowywanie części garderoby do właściwej części ciała, - stymulacja polisensoryczna, - trening wytrzymałości, - zajęcia rehabilitacyjne: hipoterapia, masaże, ćwiczenia korekcyjne, - stosowanie sprzętu rehabilitacyjnego, - kontrolne badania specjalistyczne: ortopeda, laryngolog, ortodonta, psychiatra, - kontrolne badania analityczne: morfologia, OB., pasożyty, poziom wysycenia lekami. - zaj. praktyczne poza placówką : ćwiczenie przechodzenia przez ulicę, poruszania się chodnikiem, umiejętność trzymania się grupy, reagowanie na polecenie stój itp, - zaj. praktyczne w pracowni technicznej, - zaj. praktyczne w kuchni dydaktycznej, - przemieszczanie się autobusem i tramwajem nauka utrzymywania równowagi, trzymania się uchwytów itp Osoby odpowiedzialne pracownicy NZOZ Ewaluacja kartoteka med. program stymul. dziennik lekcyjny zapis video

9 Grupa docelowa RODZICE I RODZEŃSTWO Wypracowanie modelu współpracy z rodzicami i wspieranie rodziny Cel Sfera oddziaływania Wspomaganie Tworzenie rozwiązań systemowych Zadania - rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, - doskonalenie kompetencji wychowawczych rodziców, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami wynikającymi z posiadania w rodzinie dziecka niepełnosprawnego, - tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu nieformalnych grup wsparcia. - doskonalenie procedur związanych z pobieraniem materiału do badań analitycznych, - doskonalenie procedur związanych ze specjalistyczną pomocą medyczną, - doskonalenie procedur związanych z uzyskiwaniem dokumentów niezbędnych dla uzyskania przez ucznia odpowiedniego wsparcia i edukacji, - stworzenie bazy danych dotyczącej różnych możliwości uzyskania wsparcia poza szkołą, - stworzenie bazy danych instytucji udzielających wsparcia uczniowi na kolejnych etapach życia. - utworzenie Centrum pomocy osobom z zaburzeniami ze spektrum Autyzmu i zaburzeniami pokrewnymi koordynującego pracę placówek dla uczniów z autyzmem Formy realizacji - prowadzenie grupy wsparcia dla Rodziców, - spotkania okolicznościowe tj. Wigilijka, Opłatek, Dzień Matki, Ojca; - wyjazdy i spotkania integracyjne tj. majówki, Dzień Dziecka, - organizowanie spotkań prezentacji poświęconych pozaedukacyjnej działalności rodziców i nauczycieli (hobby), - zorganizowanie balu karnawałowego dla dzieci pracowników i rodzeństwa uczniów, - organizowanie grupowych wyjść do kina, teatru itp dla dzieci pracowników i rodzeństwa uczniów, - indywidualne spotkania z psychologiem, pedagogiem, wychowawcą, - odbywanie wizyt domowych mających na celu wypracowanie wspólnych form oddziaływań, - odbywanie wizyt domowych przez interwencyjną grupę ds. trudnych zachowań, - prowadzenie zajęć otwartych dla rodziców. - pobieranie materiału na terenie szkoły przy wsparciu nauczycieli, - korzystanie z pomocy we współpracujących gabinetach (ze wsparciem nauczycieli jeżeli jest to konieczne), - monitorowanie aktualności dokumentacji szkolnej uczniów, - indywidualne informowanie rodziców o koniecznych do podjęcia krokach, - współpraca ze świetlicą terapeutyczną KTA, - stworzenie bazy danych wolontariuszy gotowych do wspierania ucznia na terenie domu rodzinnego, - stworzenie bazy danych przedszkoli, szkół, warsztatów, ośrodków stałego pobytu (łącznie z wymaganiami), ułatwiającej zaplanowanie drogi życiowej ucznia. - podjęcie działań w celu utworzenia Centrum pomocy osobom z zaburzeniami ze spektrum Autyzmu i zaburzeniami pokrewnymi Osoby odpowiedzialne dyrekcja wychowawcy psycholog pedagog pracownicy NZOZ dyrekcja psycholog pedagog pracownicy NZOZ Ewaluacja sprawozdanie ze spotkań dziennik lekcyjny dziennik lekcyjny zeszyt koresp. Ankieta ewaluacyjna, kwestionariusz MBI

10 Grupa docelowa NAUCZYCIELE I INNI PRACOWNICY SZKOŁY Cel Sfera oddziaływania Zadania Formy realizacji Osoby odpowiedzialne Ewaluacja Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowanie szkoły poprzez właściwą organizację techniczną placówki Zabezpieczenie budynku -przystosowanie klas i innych pomieszczeń do potrzeb i możliwości uczniów, - montaż dodatkowych zabezpieczeń w budynku szkoły - budowa drogi dojazdowej i parkingu - zainstalowanie monitoringu w sali gimnastycznej, pokoju wyciszeń i na korytarzach, - montaż sprzętu do odbioru materiałów multimedialnych (w pokoju nauczycielskim), - zagospodarowanie ogródka szkolnego (montaż zadaszenia i dodatkowego sprzętu), - instalacja sieci komputerowej i dodatkowego oprogramowania. - uzyskanie pozwoleń i funduszy na budowę drogi dojazdowej oraz parkingu dyrekcja pracownicy administracyjni wychowawcy dokumentacja techniczna budynku, arkusze inwentaryzacyjne Wypracowanie systemu wewnętrznego i zewnętrznego wspierania nauczycieli minimalizującego efekty zespołu wypalania się sił. Personel - poszerzanie wiedzy merytorycznej i metodycznej, doskonalenie kompetencji wychowawczych i opiekuńczych, - rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, - współpraca mająca na celu wsparcie, wymianę doświadczeń oraz ujednolicenie oddziaływań terapeutycznych, - doskonalenie systemu osobowego zabezpieczenia działań edukacyjnych i terapeutycznych szkoły, - tworzenie warunków sprzyjających powstawaniu nieformalnych grup wsparcia. - realizacja cyklicznych szkoleń w ramach WDN, - organizowanie treningów w postaci próbnych alarmów ewakuacyjnych p.poż oraz obrony cywilnej - prowadzenie szkoleń dla wolontariuszy, - hospitacja zajęć przez dyrekcję, - organizacja superwizji; - spotkania grup problemowych, - praca w zespołach terapeutycznych - cykl działań kulturalno-oświatowych realizowanych przez komisję socjalną, - organizowanie spotkań prezentacji poświęconych pozaedukacyjnej działalności rodziców i nauczycieli (hobby), - działalność społecznego inspektora BHP, - zwiększenie ilości etatów opieki przy dowozie, -optymalizacja grafiku zajęć asystentów, wolontariuszy i nauczycieli rewalidacji indywidualnej, - praca zespołu interwencyjnego ds. trudnych zachowań, - stworzenie nowej procedury postępowania w przypadku wystąpienia trudnego zachowania. dyrekcja pedagog psycholog wychowawcy pracownicy szkoły zaświadczenia o odbytych szkoleniach, sprawozdania z pracy komisji i zespołów Ankieta ewaluacyjna, kwestionariusz MBI

11