FUZZY CONTROLLER IN ACTIVE POWER FILTER CONTROL SYSTEM

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "FUZZY CONTROLLER IN ACTIVE POWER FILTER CONTROL SYSTEM"

Transkrypt

1 ELEKTRYKA 009 Zeszyt 4 () Rok LV Krzysztof DĘBOWSKI, Dawd BUŁA Instytt Elektrotechnk Informatyk, Poltechnka Śląska w Glwcach REGULATOR ROZMYTY W UKŁADZIE STEROWANIA ENERGETYCZNYM FILTREM AKTYWNYM Streszczene. W pracy przedstawono możlwość zastosowana reglatora rozmytego w mejsce klasycznego reglatora napęca stałego w kładze sterowana energetycznego fltr aktywnego EFA. Zaprezentowane zostały wynk badań symlacyjnych laboratoryjnych. Wykazano, że w wynk zastosowana reglatora rozmytego można poprawć parametry dynamczne kład sterowana. Słowa klczowe: energetyczne fltry aktywne, reglator klasyczny, reglator rozmyty FUZZY CONTROLLER IN ACTIVE POWER FILTER CONTROL SYSTEM Smmary. The paper presents possblty of applcaton of a fzzy logc controller nstead of a DC voltage classcal reglator to the APF actve power flter control system. There are gven smlaton and expermental reslts. It has been proved that se of the fzzy logc controller mproves the dynamc parameters of the control system. Keywords: actve power flters, classcal controller, fzzy logc controller. WSTĘP Równoległe energetyczne fltry aktywne (EFA) [, 3, 3] są rządzenam pozwalającym na poprawę jakośc energ elektrycznej przez elmnację wyższych harmoncznych prąd, kompensację mocy bernej podstawowej harmoncznej czy symetryzację obcążena wdzanego z zacsków sec. W zależnośc od sposob sterowana kładem EFA możlwa jest realzacja wybranych lb wszystkch z wymenonych fnkcj. Przykładowy schemat trójfazowego równoległego energetycznego fltr aktywnego przedstawony został na rysnk. Układ sterowana ma w tym przypadk za zadane podać odpowedne sygnały na bramk tranzystorów falownka, który wraz z dławkam Lc realzje fnkcję sterowanego źródła prądów. Efektem dzałana kład EFA, w dealnym przypadk, jest prąd o przebeg snsodalnym w ln zaslającej, natomast wszystke nepożądane składowe prąd przepływają wyłączne w kładze odbornk-źródło sterowane prąd dodawczego, ne

2 4 K. Dębowsk, D. Bła obcążając tym samym źródła zaslana. Przekształtnk kład EFA zaslany jest jedyne z kondensatora CDC, a kład sterowana odpowada dodatkowo za trzymywane odpowednego napęca na jego okładkach. W stane stalonym trzymywane odpowednego napęca na kondensatorze UDC polega na dostarczen do przekształtnka stałej mocy czynnej kompensjącej straty mocy na elementach falownka oraz mocy czynnej wynkającej z generowanego przebeg prąd. W przypadkach dynamcznych, np. zmany obcążena, następje dża różnca mocy odbornka założonej przez kład sterowna wzorcowej mocy czynnej (lb w zależnośc od sposob sterowna prąd aktywnego). Różnca ta wynka ze skończonego czas stalana poprawnego wzorca [0]. Powodje to zmany napęca na kondensatorze UDC, co pocąga za sobą koneczność stosowana odpowednego reglatora napęca UDC. Najczęścej stosowane są klasyczne reglatory PI, reglatory P oraz reglatory mplsowe [, 3]. Standardowe kłady reglacj ne zapewnają jednak optymalnej pracy fltrów aktywnych w całym zakrese zman obcążena, w szczególnośc w przypadk jego szybkch zman oraz w przypadk wystąpena stanów zakłócenowych [8, ]. W ostatnch latach [4, ] podejmowane są próby zastosowana w kładach reglacj reglatorów wykorzystjących logkę rozmytą [5, 7, 4], które mogę wykazywać lepsze właścwośc reglacj, zwłaszcza w stosnk do kładów nelnowych [6]. Rys.. System z trójfazowym równoległym energetycznym fltrem aktywnym Fg.. System wth three-phase shnt actve power flter

3 Reglator rozmyty w kładze 5. ALGORYTM STEROWANIA Jednym z częścej stosowanych algorytmów sterowana energetycznym fltrem aktywnym jest algorytm w dzedzne czas, bazjący na teor mocy chwlowej Akagego [] bądź też jej ogólnenach. Algorytm sterowana w tym przypadk sprowadza sę do polczena mocy chwlowej czynnej p mocy chwlowej rojonej q [,]: q p () po wcześnejszej transformacj napęć prądów secowych do współrzędnych α-β (z wykorzystanem transformaty Clarke): L L L F F F F F () Wyznaczene nekorzystnych składowych mocy, a tym samym nekorzystnych składowych prądów ln zaslających, wymaga dekompozycj mocy chwlowych kład, czyl odpowednej fltracj [0, 3]. Składowe te pozwalają na wyznaczene prądów, jakch pownen dostarczać EFA do kład: q p p c c dc ~ (3) Składowa zmenna mocy czynnej smowana jest ttaj dodatkowo ze składnkem odpowedzalnym za reglację napęca na kondensatorze (Δpdc). Ostatnm krokem jest przekształcene składowych prąd kompensatora ze współrzędnych ortogonalnych α-β do kład trójfazowego: c c c c c (4) Schemat algorytm sterowna został przedstawony na rysnk. Dobór parametrów reglatora napęca UDC zależy od zman mocy odbornka, napęca (UDCref) pojemnośc kondensatora oraz wymaganych maksymalnych odchyleń od założonego napęca. Stosowane reglatory ne mogą zbyt szybko reagować na małe zmany napęca na kondensatorze, gdyż może to powodować nekorzystne odkształcene prądów sec.

4 6 K. Dębowsk, D. Bła Rys.. Schemat algorytm sterowna kład EFA Fg.. Dagram of APF control algorthm 3. DOBÓR PARAMETRÓW REGULATORA ROZMYTEGO Typowy reglator rozmyty złożony jest z trzech podstawowych bloków: z blok fzyfkacj (rozmywana), wnoskowana defzyfkacj (wyostrzana). Schemat deowy reglatora rozmytego pokazano na rys. 3. Rys. 3. Schemat deowy reglatora rozmytego Fg. 3. Dagram of fzzy logc controller W blok fzyfkacj (rozmywana) welkośc wejścowe reglatora podlegają procesow rozmyca. Dokonje sę tam podzał zakres zman danej welkośc wejścowej na przedzały, określając dla nch jednocześne fnkcje przynależnośc zwązany z tym stopeń przynależnośc danej wartośc welkośc wejścowej do danego zbor rozmytego. Typowe oznaczena zwązane z nm kształty fnkcj przynależnośc to: NL (negatve large), NS (negatve small), ZO (zero), PS (postve small), PL (postve large).

5 Reglator rozmyty w kładze 7 µ () 0,5 0 [V] Rys. 4. Fnkcja przynależnośc napęca Δ DC Fg. 4. The membershp fncton of voltage Δ DC Na rysnk 4 przedstawony został przykładowy kształt fnkcj przynależnośc µ() dla wartośc różncy napęć ΔDC pomędzy napęcem DC a wartoścą UDC =00 V. Poneważ w rozpatrywanym kładze reglacj zakres reglacj będze wynosł ±0 V, a w zastosowanym reglatorze przedzał welkośc wejścowej reglatora zawera sę w grancach ±, stąd na wejśc reglatora welkość wejścowa jest dzelona przez wartość 0. Natomast welkość wyjścowa za reglatorem jest stalana jako wartość z przedzał ±0,. Kolejnym blokem w reglatorze rozmytym jest blok wnoskowana. Podstawowym elementem tego blok jest zbór regł wnoskowana. Standardowo operje sę zborem regł JEŻELI stan proces, TO zmenna sterjąca. W ten sposób na podstawe rozmytych welkośc wejścowych reglatora, wykorzystjąc ch fnkcje przynależnośc, wyznacza sę kształt fnkcj przynależnośc welkośc wyjścowej. W ostatnm blok reglatora rozmytego w blok defzyfkacj na podstawe wyznaczonej wcześnej fnkcj przynależnośc dla welkośc wyjścowej w procese defzyfkacj (wyostrzana) zostaje wyznaczona wartość welkośc wyjścowej jako wartość wyjścowa reglatora. Znanych jest wele metod defzyfkacj najważnejsze z nch (najczęścej przytaczane w lteratrze) to: metoda środka cężkośc (COG - center of gravty), metoda środka sm (COS center of sms), metoda środka najwększego obszar (COLA center of largest area), metoda perwszy z najwększych (FOM frst of maxma), metoda środkowy z najwększych (MOM mddle of maxma), metoda wysokośc (HM hgh). Efekty dzałana poszczególnych metod defzyfkacj można zaobserwować jako wynk przeprowadzonych badań symlacyjnych, a następne badań na obekce rzeczywstym. Dopero wówczas można dokonać wybor właścwej metody defzyfkacj. W ramach prowadzonych badań symlacyjnych dla stalena parametrów reglatora wykorzystany został Fzzy Logc Toolbox paket oblczenowego Matlab. Modł Fzzy Logc Toolbox wyposażony jest w FIS Edtor, za pomocą którego można stalć podstawowe nastawy reglatora [9].

6 8 K. Dębowsk, D. Bła a) b) Rys. 5. Nastawy fnkcj przynależnośc reglatora dla: a) wejśca reglatora rozmytego, b) wyjśca reglatora rozmytego Fg. 5. Settngs of membershp fncton for: a) the npt of fzzy reglator, b) the otpt of fzzy reglator Na rysnk 5 przedstawono optymalne nastawy fnkcj przynależnośc wejśca wyjśca reglatora, jake dało sę stalć na podstawe przeprowadzonych badań. Przedstawone na rysnkach opsy fnkcj oznaczają odpowedno: NB negatve bg, NM negatve medm, NS negatve small, ZE zero, PS postve small, PM postve medm, PB postve bg. W ramach przeprowadzonych badań stalona została równeż baza regł, którą przedstawono na rysnk 6. Rys. 6. Baza regł stalona na podstawe badań Fg. 6. The base of rles fxed drng researches

7 Reglator rozmyty w kładze 9 W cel stalena najlepszych parametrów pracy reglatora w ramach przeprowadzonych badań testowano różne metody wyostrzana (defzyfkacj). Ostateczne wybrana została metoda środka cężkośc (COG), dająca najlepsze wynk. 4. WYNIKI SYMULACJI W kładze sterowana energetycznego fltr aktywnego stosowany jest reglator, którego zadanem jest trzymywane stałej wartośc napęca na kondensatorze oznaczonym na schemace sterowana EFA (rys. ) jako CDC. W rozpatrywanym przypadk kład reglacj pownen potrafć trzymać stałą wartość napęca 00 V. Standardowo w kładze reglacj wykorzystje sę reglator klasyczny, z regły jest to reglator typ PI. Na rysnk 7 zaprezentowany został kład sterowana (wyznaczana prądów wzorcowych) z reglatorem rozmytym napęca stałego (FLC). Rys. 7. Schemat kład reglacj trójfazowego EFA z reglatorem rozmytym Fg. 7. Dagram of control system of APF wth fzzy logc controller Na rysnk 8 przedstawone zostały przebeg podstawowych welkośc kład zyskanych jako efekt symlacj kompterowych w przypadk zastosowana klasycznego reglatora PI [9]. W ramach symlacj założono skokową zmanę obcążena w kładze po czase 0, sekndy. Zmana obcążena powodje spadek napęca na kondensatorze (do wartośc około 97 V) oraz prowadz do przereglowana do wartośc 0 V, a w czase trwana stan nestalonego występją oscylacje.

8 30 K. Dębowsk, D. Bła Zastosowany kład reglacj powodje, że zyskwany składnk prąd zwązany z reglacją napęca na kondensatorze jest neznaczne znekształcony, co w konsekwencj powodje newelke odkształcena prąd poberanego z sec. Rys. 8. Wynk symlacj z reglatorem PI Fg. 8. Smlaton reslts wth PI controller W cel elmnacj przynajmnej nektórych nepożądanych efektów reglacj podjęto próbę poprawy dynamk kład reglacj przez zastosowane reglatora rozmytego FLC w mejsce poprzednego reglatora PI. Układ sterowana z reglatorem FLC jest tak sam jak dla reglatora tradycyjnego, z tym że jedyne w mejsce reglatora PI meszczony jest reglator rozmyty (rys. 7). W kładze sterowana przedstawonym na rysnk 7 wartość sygnał wyjścowego reglatora napęca stałego mnożona jest przez lczbę 000 (wstępne stalony mnożnk). Uzyskje sę wówczas jednak wynk gorsze nż w kładze reglacj z reglatorem PI. Osągana po zank stan nestalonego wartość napęca na kondensatorze jest o 0,5 V wększa od wymaganej wartośc 00 V, neco mnejszym przereglowanom napęca na kondensatorze, jak przy reglatorze PI, towarzyszy wększe odkształcene prąd poberanego z sec.

9 Reglator rozmyty w kładze 3 Rys. 9. Wynk symlacj z reglatorem rozmytym dla wzmocnena 000 Fg. 9. Smlaton reslts wth fzzy logc controller for amplfcaton 000 Rys. 0. Wynk symlacj z reglatorem rozmytym dla wzmocnena 3000 Fg. 0. Smlaton reslts wth fzzy logc controller for amplfcaton 3000 Jak wykazały przeprowadzone symlacje, poprawene wynków reglacj z reglatorem rozmytym w rozpatrywanym kładze możlwe jest przez właścwy dobór współczynnka wzmocnena. Wraz ze zmaną jego wartośc stotne zmenały sę też właścwośc kład reglacj otrzymywane wynk. W wynk przeprowadzonych badań symlacyjnych przyjęto optymalną wartość tego współczynnka jako Uzyskwane wówczas wynk symlacj

10 3 K. Dębowsk, D. Bła zostały przedstawone na rysnk 0. Analza tych wynków pozwala wnoskować, że w kładze reglacj zyska sę stan stalony po czase 0,04 s. Jest to czas krótszy nż w przypadk zastosowana reglatora PI. Otrzymywany w tym przypadk składnk prąd kład EFA zwązany z reglowanym napęcem po zakończen czas trwana stan nestalonego ne jest jż odkształcony, w wynk czego można otrzymać prąd sec zaslającej o przebeg snsodalnym. 5. BADANIA LABORATORYJNE Uzyskane na drodze symlacyjnej wynk analzy zostały wykorzystane w kładze rzeczywstym trójfazowego energetycznego fltr aktywnego o następjących parametrach: E,,3 = 63 V, Ls = 0,8 mh, LC =, mh, UDC = 00 V, CDC = 4300 μf, fpwm = 5 khz. Jako kład sterowna zastosowano zestaw rchomenowy procesora sygnałowego TMS30F8335 frmy Texas Instrments (rys. ). Wybrany kład łączy zalety zmennoprzecnkowego procesora sygnałowego z wyspecjalzowanym do sterowana kontrolerem pozwala na stosnkowo łatwą mplementację algorytm sterowana energetycznego fltr aktywnego [3]. Rys.. Wdok kład z procesorem sygnałowym - kład ezdsp TMS30F8335 Fg.. Vew of system wth sgnal processor the system ezdsp TMS30F8335 Podobne jak w przypadk symlacj dokonano najperw przebadana kład sterowana z reglatorem PI, a następne zamplementowano reglator rozmyty FLC. W ramach badań z realzacj praktycznej kładów reglacj zostały zarejestrowane przebeg napęć prądów kład trójfazowego oraz dokonano pomar wyższych harmoncznych prąd po strone źródła zaslana.

11 Reglator rozmyty w kładze 33 Rys.. Przebeg prądów kład napęca na kondensatorze w kładze rzeczywstym z reglatorem PI Fg.. Waveforms of crrents of the system and the waveform of the voltage on capactance termnals n real system wth PI controller W ramach badań kład z reglatorem PI po dobran optymalnych nastaw reglatora (nastaw, których ne dało sę jż poprawć, każda ch zmana prowadzła do pogorszena wynków reglacj) zyskano efekty reglacj, które przedstawono na rysnk. Podobne jak w przypadk symlacj przy zmane obcążena w kładze można zaobserwować wyraźny spadek napęca na kondensatorze o wartość ok. 8 V. Dzałane reglatora, prowadzące do ponownego wyrównana napęca, powodje powstane przereglowana o wartość ok. 4 V. Stan stalony zostaje osągnęty po czase ok. 75 ms, a osągane stan stalonego ma charakter oscylacyjny. Rys. 3. Kształty zakresy fnkcj przynależnośc dla różncy napęć Δ DC w kładze rzeczywstym Fg. 3. Shapes and ranges of membershp fnctons for voltage Δ DC n real system Na rysnk 3 zostały przedstawone przyjęte zakresy fnkcj przynależnośc dla wartośc różncy napęć pomędzy napęcem DC a wartoścą 00 V w kładze z reglatorem rozmytym FLC. Jednocześne dokonane zostały drobne zmany, polegające na

12 34 K. Dębowsk, D. Bła zmane skal różncy napęć (przemnożene przez 00 zakres zman napęca w grancach ± prowadzące do wartośc ±00 w kładze rzeczywstym), podobne jak w symlacj wprowadzona została strefa neczłośc (w ramach fnkcj ZE), pozwalająca na wyelmnowane reakcj kład reglacj na newelke zmany sygnał wejścowego. Ponadto, skrajne fnkcje trójkątne zostały zastąpone przez fnkcje trapezowe. W cel przyśpeszena oblczeń zwązanych z wyostrzanem (defzyfkacją) fnkcje przynależnośc dla wyjśca reglatora zostały przyjęte jako sngletony (rys. 4). Rys. 4. Fnkcje przynależnośc dla wyjśca reglatora jako sngletony Fg. 4. Membershp fnctons for controller otpt as sngletons Na rys. 5 zostały przedstawone efekty reglacj przy zastosowan reglatora rozmytego FLC. Dokonane zostały analogczne pomary jak dla kład z reglatorem klasycznym PI. Rys. 5. Przebeg prądów kład napęca na kondensatorze w kładze rzeczywstym z reglatorem rozmytym Fg. 5. Waveforms of crrents of the system and the waveform of the voltage on capactance termnals n real system wth fzzy logc controller

13 Reglator rozmyty w kładze 35 W stosnk do wynków pomarów z reglatorem PI można zaważyć, że w kładze z reglatorem rozmytym FLC chwlowy spadek napęca na kondensatorze jest nższy (ok. 5 V) praktyczne ne występje przereglowane. Czas stalana sę przebegów jest krótszy nż w kładze z reglatorem PI wynos ok. 5 ms w stosnk do 75 ms w przypadk poprzednm. Neznacznem pogorszen lega jednak współczynnk THD prąd sec współczynnk ten jest wyższy o 0,5-,% (wynk z ser pomarów) w stosnk do współczynnka zyskanego w kładze z reglatorem PI. W ramach przeprowadzonych badań laboratoryjnych podjęto jeszcze próbę zmnejszena oscylacj w stane stalonym przez wprowadzene zman w kształce fnkcj przynależnośc. Udało sę dokonać poprawena tej właścwośc poprzez zwększene lczby fnkcj przynależnośc korektę ch zakresów (rys. 6). W ten sposób dało sę równeż zyskać zmnejszene efekt powstana skok sygnał wyjścowego reglatora. Rys. 6. Skorygowane kształty fnkcj przynależnośc dla różncy napęć Δ DC w kładze rzeczywstym Fg. 6. Corrected shapes of membershp fnctons for voltage Δ DC n real system Modyfkacja fnkcj przynależnośc spowodowała równeż zmanę wartośc sygnał wyjścowego dla poszczególnych fnkcj, co zostało pokazane na rys. 7. Rys. 7. Skorygowane fnkcje przynależnośc dla wyjśca reglatora jako sngletony Fg. 7. Corrected membershp fnctons for controller otpt as sngletons Efekty zyskanej poprawy reglacj przedstawone zostały na rysnk 8.

14 36 K. Dębowsk, D. Bła Rys. 8. Przebeg prądów kład napęca na kondensatorze w kładze rzeczywstym z reglatorem rozmytym po modyfkacj fnkcj przynależnośc Fg. 8. Waveforms of crrents of the system and the waveform of the voltage on capactance termnals n real system wth fzzy logc controller after modfcaton of membershp fnctons Przedstawona modyfkacja stanowła ostatn etap badań. Z analzy przebegów wynka, że tym razem spadek napęca na kondensatorze osągnął wartość 7 V, co jest wynkem gorszym nż przed modyfkacją, ale jednocześne wynkem lepszym nż w przypadk reglatora PI. Równeż wydłżen legł całkowty czas reglacj do wartośc 5 ms, ale nadal jest to czas krótszy nż dla reglatora PI. Współczynnk THD prąd sec jest nadal wyższy nż w przypadk z reglatorem PI. Różnca w tym przypadk wynosła jedyne 0,% - 0,4%, przy znaczne krótszym czase zyskanego stan przejścowego. 6. PODSUMOWANIE W pracy przedstawono przykład zastosowana reglatora rozmytego w kładze sterowana energetycznym fltrem aktywnym. Reglator rozmyty zastąpł w tym przypadk klasyczny reglator PI odpowedzalny za trzymane odpowednego napęca stałego kład EFA. Utrzymywane napęca stałego na zadanym pozome jest nezbędne dla poprawnej pracy kład energetycznego fltr aktywnego. W stanach przejścowych następje spadek lb wzrost napęca na kondensatorze CDC spowodowany przepływem mocy czynnej pomędzy secą a przekształtnkem (elementem wykonawczym EFA). Przedstawone w pracy wynk symlacj oraz wynk laboratoryjne pokazją, że przez zastosowane reglatora rozmytego możlwe jest poprawene właścwośc dynamcznych kład reglacj,

15 Reglator rozmyty w kładze 37 a zarazem całego kład EFA w stosnk do kład z reglatorem PI. Możlwe jest zmnejszene czas reglacj oraz maksymalnych odchyleń napęca od zadanej wartośc. Istotnym zagadnenem okazało sę trzymane zblżonych właścwośc kład EFA w stane stalonym. Zły dobór parametrów reglatora rozmytego może powodować odkształcene składnka prądów kład energetycznego fltr aktywnego zwązanego z reglowanym napęcem, co powodje nepotrzebne odkształcene prądów sec. BIBLIOGRAFIA. Akag H., Kanazawa Y., Nabae A.: Generalzed theory of the nstantaneos reactve power n three-phase crcts. Proc. of the Int. Power Electron. Conf., (JIEE IPEC), Tokyo/Japan 983, p Akag H., Watanabe E. H., Aredes, M.: Instantaneos Power Theory and Applcatons to Power Condtonng. Wley-IEEE Press, New Jersey USA Bła D., Macążek M., Pasko M.: Układ sterowana energetycznego fltr aktywnego z procesorem sygnałowym TMS30F8. Wadomośc Elektrotechnczne 007, nr, s Chen G.-D., Ca W.-Y., Ca T.-F., L H.-F.: A hybrd fzzy crrent reglator for threephase voltage sorce PWM-nverter. Proceedngs - Internatonal Conference on Machne Learnng and Cybernetcs, 00, vol., p Cox E.: The fzzy systems, Handbook, Academc Press Lmted. London Drankov D., Hellendoorn H., Renfrank M.: Wprowadzene do sterowana rozmytego. WNT, Warszawa Kacprzyk L.: Zbory rozmyte w analze systemowej. PWN, Warszawa Malcsan L., Mattavell P., Tomasn P.: Hgh-performance hysteress modlaton technqe for actve flters. IEEE Trans. on Power Electroncs 997, Vo., No. 5, p Modek D.: Programowalny reglator realzjący fnkcje zborów rozmytych w kładze reglacj energetycznego fltr aktywnego. Praca dyplomowa w Instytce Elektrotechnk Informatyk Poltechnk Śląskej, Glwce Pasko M., Macążek M., Bła D.: Rola fltrów sygnałowych w kładach sterowana energetycznych fltrów aktywnych. WZEE 007. Przegląd Elektrotechnczny 008, nr 6, s Santolo M., Aldo P.: Comparson of dfferent control technqes for actve flters applcaton. Forth IEEE Internatonal Caracas Conference on Devces, Crct and System, Amba, Aprl 00, p. P06- - P06-6.

16 38 K. Dębowsk, D. Bła. Shaosheng F., Yaonan W.: Fzzy model predctve control for actve power flter. IEEE Intematonal Conference on Electrc Utlty Dereglaton, Restrctrng and Power Technologes (DRPT004), Aprl 004, Hong Kong, p Strzeleck R., Spronowcz H.: Fltracja harmoncznych w secach zaslających prąd przemennego. Wyd. Adam Marszałek, Torń Zmmermann H.-J.: Fzzy set theory - and ts applcatons. Klwer Academc Pblshers, 99. Praca nakowa fnansowana ze środków na nakę w latach jako projekt badawczy N N Wpłynęło do Redakcj dna 6 grdna 009 r. Recenzent: Prof. dr hab. nż. Marek Hartman Abstract Usng Actve Power Flters (APF) allows to mprove power qalty by redcton of harmoncs, reactve power compensaton or by load balancng. Control system n shnt APF comptes reference crrents generated by voltage sorce nverter (VSI) wth Lc ndctors. In deal case, after sng Actve Power Flter, the sorce crrents are snsodal and optmal. Control system of APF shold also reglate the UDC voltage on CDC capactor. For ths prpose the PI controller s sally sed. Drng fast transent states of load, UDC voltage can vary too fast and classcal reglator can be nsffcent. In the paper possblty of applcaton of a fzzy logc controller nstead of a classcal DC voltage reglator n control system of APF has been presented. The Fzzy Logc Toolbox from Matlab has been sed for calclaton of controller parameters. Smlaton and expermental reslts wth comparson for both soltons have been shown n the paper. It has been proved that applcaton of fzzy logc controller can mprove the dynamc parameters of control system. The acheved transent tmes of UDC voltage after step change of load for system wth fzzy controller have been shorter then for system wth PI controller. Performance of Actve Power Flter n steady states for both cases has been smlar.

Hybrydowe energetyczne filtry aktywne

Hybrydowe energetyczne filtry aktywne Ukazuje sę od 99 roku 7-8 07 Organ Stowarzyszena Elektryków Polskch Wydawnctwo SIGMA-NOT Sp. z o.o. Maran PASKO, Dawd BUŁA Poltechnka Śląska, Instytut Elektrotechnk Przemysłowej Informatyk Hybrydowe energetyczne

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE POLITHNIKA RZSZOWSKA Katedra Podstaw lektronk Instrkcja Nr4 F 00/003 sem. letn TRANZYSTOR IPOLARNY HARAKTRYSTYKI STATYZN elem ćwczena jest pomar charakterystyk statycznych tranzystora bpolarnego npn lb

Bardziej szczegółowo

REGULATOR NAPIĘCIA DC HYBRYDOWEGO ENERGETYCZNEGO FILTRU AKTYWNEGO DC BUS VOLTAGE CONTROLLER IN HYBRID ACTIVE POWER FILTER

REGULATOR NAPIĘCIA DC HYBRYDOWEGO ENERGETYCZNEGO FILTRU AKTYWNEGO DC BUS VOLTAGE CONTROLLER IN HYBRID ACTIVE POWER FILTER ELEKTRYKA 2012 Zeszyt 3-4 (223-224) Rok LVIII Dawid BUŁA Instytut Elektrotechniki i Informatyki, Politechnika Śląska w Gliwicach REGULATOR NAPIĘCIA DC HYBRYDOWEGO ENERGETYCZNEGO FILTRU AKTYWNEGO Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH

WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH Metrologa Wspomagana Komputerowo - Zegrze, 9-22 05.997 WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH dr nż. Jan Ryszard Jask, dr nż. Elgusz Pawłowsk POLITECHNIKA lubelska

Bardziej szczegółowo

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO 3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STŁEGO I PRZEMIENNEGO 3.1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest zapoznane sę z podstawowym właścwoścam łuku elektrycznego palącego sę swobodne, w powetrzu o cśnentmosferycznym.

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POJEMNOŚCI KONDENSATORA PRACY JEDNOFAZOWEGO SILNIKA INDUKCYJNEGO Z POMOCNICZYM UZWOJENIEM KONDENSATOROWYM NA PROCES ROZRUCHU

WPŁYW POJEMNOŚCI KONDENSATORA PRACY JEDNOFAZOWEGO SILNIKA INDUKCYJNEGO Z POMOCNICZYM UZWOJENIEM KONDENSATOROWYM NA PROCES ROZRUCHU Pace Nakowe Instytt Maszyn, Napędów Pomaów Elektycznych N 63 Poltechnk Wocławskej N 63 Stda Mateały N 29 2009 Kzysztof MAKOWSKI*, Macn WIK* mkoslnk, jednofazowe, ndkcyjne, kondensatoowe, modelowane obwodowe,

Bardziej szczegółowo

BEZCZUJNIKOWE METODY STEROWANIA PRZEKSZTAŁTNIKAMI SIECIOWYMI AC/DC O DWUKIERUNKOWYM PRZEPŁYWIE ENERGII

BEZCZUJNIKOWE METODY STEROWANIA PRZEKSZTAŁTNIKAMI SIECIOWYMI AC/DC O DWUKIERUNKOWYM PRZEPŁYWIE ENERGII Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych Nr 56 Poltechnk Wrocławskej Nr 56 Studa Materały Nr 24 2004 przekształtnk secowy AC/DC, metody bezczujnkowe, sterowane, analza Mchał KNAPCZYK

Bardziej szczegółowo

Projekt 2 Filtr analogowy

Projekt 2 Filtr analogowy atedra Mkroelektronk Technk Informatycznych Poltechnk Łódzkej; ompterowe projektowane kładów Projekt Fltr analogowy aprojektować zbadać fltr zadanego rzęd o charakterystyce podanej przez prowadzącego.

Bardziej szczegółowo

HARMONIC REDUCTION TECHNIQUES USING MULTI-PULSE RECTIFIERS

HARMONIC REDUCTION TECHNIQUES USING MULTI-PULSE RECTIFIERS PAWEŁ STAWCZYK Kelce Unversty of Technology e-mal: pawle83@o.pl HARMONIC REDUCTION TECHNIQUES USING MULTI-PULSE RECTIFIERS A b s t r a c t AC/DC converters generate hgh harmonc currents and voltages nto

Bardziej szczegółowo

Evaluation of estimation accuracy of correlation functions with use of virtual correlator model

Evaluation of estimation accuracy of correlation functions with use of virtual correlator model Jadwga LAL-JADZIAK Unwersytet Zelonogórsk Instytut etrolog Elektrycznej Elżbeta KAWECKA Unwersytet Zelonogórsk Instytut Informatyk Elektronk Ocena dokładnośc estymacj funkcj korelacyjnych z użycem modelu

Bardziej szczegółowo

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3. Analiza obwodów RLC przy wymuszeniach sinusoidalnych w stanie ustalonym

Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 3. Analiza obwodów RLC przy wymuszeniach sinusoidalnych w stanie ustalonym ĆWCZENE 3 Analza obwodów C przy wymszenach snsodalnych w stane stalonym 1. CE ĆWCZENA Celem ćwczena jest praktyczno-analtyczna ocena obwodów elektrycznych przy wymszenach snsodalne zmennych.. PODSAWY EOEYCZNE

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego

LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI Badanie obwodów prądu sinusoidalnie zmiennego Ćwczene 1 Wydzał Geonżyner, Górnctwa Geolog ABORATORUM PODSTAW EEKTROTECHNK Badane obwodów prądu snusodalne zmennego Opracował: Grzegorz Wśnewsk Zagadnena do przygotowana Ops elementów RC zaslanych prądem

Bardziej szczegółowo

Za: Stanisław Latoś, Niwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwiczenia z geodezji II [red.] J. Beluch

Za: Stanisław Latoś, Niwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwiczenia z geodezji II [red.] J. Beluch Za: Stansław Latoś, Nwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwczena z geodezj II [red.] J. eluch 6.1. Ogólne zasady nwelacj trygonometrycznej. Wprowadzene Nwelacja trygonometryczna, zwana równeż trygonometrycznym

Bardziej szczegółowo

KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA

KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA Krzysztof Serżęga Wyższa Szkoła Informatyk Zarządzana w Rzeszowe Streszczene Artykuł porusza temat zwązany

Bardziej szczegółowo

ZJAWISKA ENERGETYCZNE I MOCE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Z PRZEMIENNYMI PRZEBIEGAMI NAPIĘĆ I PRĄDÓW

ZJAWISKA ENERGETYCZNE I MOCE W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH Z PRZEMIENNYMI PRZEBIEGAMI NAPIĘĆ I PRĄDÓW ZJWK ENERGEYCZNE MOCE W OWODCH ELEKRYCZNYCH Z RZEMENNYM RZEEGM NĘĆ RĄDÓW dr nż. ndrzej Frlt KDEM GÓRNCZO-HNCZ KRKÓW, 19 LOD 015 roblemy roblem z blansowanem mocy energ w stacjach elektroenergetycznych

Bardziej szczegółowo

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości Podstawowe pojęca procesu pomarowego kreślene jakośc poznana rzeczywstośc Δ zmerzone rzeczywste 17 9 Zalety stosowana elektrycznych przyrządów 1/ 1. możlwość budowy czujnków zamenających werne każdą welkość

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2. Parametry statyczne tranzystorów bipolarnych

Ćwiczenie 2. Parametry statyczne tranzystorów bipolarnych Ćwczene arametry statyczne tranzystorów bpolarnych el ćwczena odstawowym celem ćwczena jest poznane statycznych charakterystyk tranzystorów bpolarnych oraz metod dentyfkacj parametrów odpowadających m

Bardziej szczegółowo

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskego 8, 04-703 Warszawa tel.

Bardziej szczegółowo

Właściwości napędowe pięciofazowego silnika indukcyjnego klatkowego

Właściwości napędowe pięciofazowego silnika indukcyjnego klatkowego XV konferencja naukowo-technczna o charakterze szkolenowym AUTOMATYKA, ELEKTRYKA, ZAKŁÓCENA 24-26.05.2017, Jurata Współorganzatorzy: Poltechnka Gdańska, Zarząd Portu Port Gdyna SA, SPE/O Gdańsk Właścwośc

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ASYMETRII NA WAHANIA NAPIĘCIA W SIECIACH ZASILAJĄCYCH PIECE ŁUKOWE

WPŁYW ASYMETRII NA WAHANIA NAPIĘCIA W SIECIACH ZASILAJĄCYCH PIECE ŁUKOWE OLZYKOWKI Zbgnew wahana napęca, asymetra, pec łukowy WPŁYW YMETRII N WHNI NPIĘI W IEIH ZILJĄYH PIEE ŁKOWE W referace omówono wpływ asymetr na wahana napęca. Przedstawono wynk oblczeń modelowych oraz przebeg

Bardziej szczegółowo

RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY

RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY KONDYCJONOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ OMÓWIENIE METOD I ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH W CELU REDUKCJI ZABURZEŃ JEE W TYM W SZCZEGÓLNOŚCI: ZAPADÓW NAPIĘCIA, ASYMETRII U-I,

Bardziej szczegółowo

WikiWS For Business Sharks

WikiWS For Business Sharks WkWS For Busness Sharks Ops zadana konkursowego Zadane Opracowane algorytmu automatyczne przetwarzającego zdjęce odręczne narysowanego dagramu na tablcy lub kartce do postac wektorowej zapsanej w formace

Bardziej szczegółowo

WPŁYW OPÓŹNIENIA NA DYNAMIKĘ UKŁADÓW Z REGULACJĄ KLASYCZNĄ I ROZMYTĄ

WPŁYW OPÓŹNIENIA NA DYNAMIKĘ UKŁADÓW Z REGULACJĄ KLASYCZNĄ I ROZMYTĄ Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Nr 65 Politechniki Wrocławskiej Nr 65 Studia i Materiały Nr 31 2011 Kinga GÓRNIAK* układy z opóźnieniem, regulacja rozmyta, model Mamdaniego,

Bardziej szczegółowo

Pomiar mocy i energii

Pomiar mocy i energii Zakład Napędów Weloźródłowych Instytut Maszyn Roboczych CęŜkch PW Laboratorum Elektrotechnk Elektronk Ćwczene P3 - protokół Pomar mocy energ Data wykonana ćwczena... Zespół wykonujący ćwczene: Nazwsko

Bardziej szczegółowo

Symulator układu regulacji automatycznej z samonastrajającym regulatorem PID

Symulator układu regulacji automatycznej z samonastrajającym regulatorem PID Symulator układu regulacj automatycznej z samonastrajającym regulatorem PID Założena. Należy napsać program komputerowy symulujący układ regulacj automatycznej, który: - ma pracować w trybe sterowana ręcznego

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PARAMETRÓW FILTRA WEJŚCIOWEGO LC POJAZDU NA STABILNOŚĆ TRAKCYJNEGO UKŁADU ZASILANIA

WPŁYW PARAMETRÓW FILTRA WEJŚCIOWEGO LC POJAZDU NA STABILNOŚĆ TRAKCYJNEGO UKŁADU ZASILANIA Zeszyty Nakowe Wydzał Elektrotechnk Atomatyk oltechnk Gdańskej Nr 2 XV Semnarm ZASTOSOWANIE KOMUTERÓW W NAUE I TEHNIE 25 Oddzał Gdańsk TETS WŁYW ARAMETRÓW FILTRA WEJŚIOWEGO L OJAZDU NA STABILNOŚĆ TRAKYJNEGO

Bardziej szczegółowo

TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE Z ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ

TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE Z ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ TRÓJFAZOWY RÓWNOLEGŁY ENERGETYCZNY FILTR AKTYWNY ZE ZMODYFIKOWANYM ALGORYTMEM STEROWANIA OPARTYM NA TEORII MOCY CHWILOWEJ Instytut Inżynierii Elektrycznej, Wydział Elektrotechniki, Elektroniki i Informatyki,

Bardziej szczegółowo

Trójfazowy prostownik aktywny o symetrycznym napięciu wyjściowym

Trójfazowy prostownik aktywny o symetrycznym napięciu wyjściowym Krzysztof WEJRZANOWSKI, Włodzmerz KOCZARA Poltechnka Warszawska, Instytut Sterowana Elektronk Przemysłowej, Trójfazowy prostownk aktywny o symetrycznym napęcu wyjścowym Streszczene: W artykule przedstawono

Bardziej szczegółowo

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadane dośwadczalne ZADANIE D Nazwa zadana: Maszyna analogowa. Dane są:. doda półprzewodnkowa (krzemowa) 2. opornk dekadowy (- 5 Ω ), 3. woltomerz cyfrowy, 4. źródło napęca

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH ZAKŁAD NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO, MECHATRONIKI I AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Laboratorum Sterowane napędam elektrycznym zaadnena wybrane

Bardziej szczegółowo

Materiały z II Konferencji Naukowo-Technicznej "Diagnostyka w sieciach elektroenergetycznych zakładów przemysłowych", Płock, 2001, str.3-10.

Materiały z II Konferencji Naukowo-Technicznej Diagnostyka w sieciach elektroenergetycznych zakładów przemysłowych, Płock, 2001, str.3-10. Materały z II Konferencj Naukowo-Techncznej "Dagnostyka w secach elektroenergetycznych zakładów przemysłoch", Płock, 001, str.3-10. Andrzej OLENCKI Poltechnka Zelonogórska, 65-46 Zelona Góra, ul. Podgórna

Bardziej szczegółowo

Udoskonalona metoda obliczania mocy traconej w tranzystorach wzmacniacza klasy AB

Udoskonalona metoda obliczania mocy traconej w tranzystorach wzmacniacza klasy AB Julusz MDZELEWSK Wydzał Eletron Techn nformacyjnych, nstytut Radoeletron, oltechna Warszawsa do:0.599/48.05.09.36 dosonalona metoda oblczana mocy traconej w tranzystorach wzmacnacza lasy AB Streszczene.

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Wykład 6 1 1. Zastosowane modelu potęgowego Przekształcene Boxa-Coxa 2. Zmenne cągłe za zmenne dyskretne 3. Interpretacja parametrów przy zmennych dyskretnych 1. Zastosowane

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L3 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE PD ORAZ PID

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L3 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE PD ORAZ PID ĆWICZENIE LABORAORYJNE AUOMAYKA I SEROWANIE W CHŁODNICWIE, KLIMAYZACJI I OGRZEWNICWIE L3 SEROWANIE INWEREROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W RYBIE PD ORAZ PID Wersja: 03-09-30 -- 3.. Cel ćwczena Celem ćwczena

Bardziej szczegółowo

BADANIA OPERACYJNE. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności. dr Adam Sojda

BADANIA OPERACYJNE. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności. dr Adam Sojda BADANIA OPERACYJNE Podejmowane decyzj w warunkach nepewnośc dr Adam Sojda Teora podejmowana decyzj gry z naturą Wynk dzałana zależy ne tylko od tego, jaką podejmujemy decyzję, ale równeż od tego, jak wystąp

Bardziej szczegółowo

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, wersja z dn. 29.03.2016 Studa stacjonarne, stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej Ćwczene nr 6 Temat: Badane parametrów fotometrycznych

Bardziej szczegółowo

Zapis informacji, systemy pozycyjne 1. Literatura Jerzy Grębosz, Symfonia C++ standard. Harvey M. Deitl, Paul J. Deitl, Arkana C++. Programowanie.

Zapis informacji, systemy pozycyjne 1. Literatura Jerzy Grębosz, Symfonia C++ standard. Harvey M. Deitl, Paul J. Deitl, Arkana C++. Programowanie. Zaps nformacj, systemy pozycyjne 1 Lteratura Jerzy Grębosz, Symfona C++ standard. Harvey M. Detl, Paul J. Detl, Arkana C++. Programowane. Zaps nformacj w komputerach Wszystke elementy danych przetwarzane

Bardziej szczegółowo

PARAMETRY ELEKTRYCZNE CYFROWYCH ELEMENTÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH

PARAMETRY ELEKTRYCZNE CYFROWYCH ELEMENTÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH ARAMETRY ELEKTRYZNE YFROWYH ELEMENTÓW ÓŁRZEWODNIKOWYH SZYBKOŚĆ DZIAŁANIA wyrażona maksymalną częsolwoścą racy max MO OBIERANA WSÓŁZYNNIK DOBROI D OBIĄŻALNOŚĆ ELEMENTÓW N MAKSYMALNA LIZBA WEJŚĆ M ODORNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

STABILIZACJA NAPIĘCIA POŚREDNICZĄCEGO FALOWNIKOWYCH UKŁADÓW NAPĘDOWYCH

STABILIZACJA NAPIĘCIA POŚREDNICZĄCEGO FALOWNIKOWYCH UKŁADÓW NAPĘDOWYCH Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 86/010 139 Potr hudzk, Andrzej Radeck Poltechnka Łódzka, Łódź STABILIZAJA NAPIĘIA POŚREDNIZĄEGO FALOWNIKOWYH KŁADÓW NAPĘDOWYH VOLTAGE SPPLY STABILIZATION FOR MOTOR

Bardziej szczegółowo

BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH

BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH INSTYTUT KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z WENTYLACJI I KLIMATYZACJI: BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH 1. WSTĘP Stanowsko laboratoryjne pośwęcone badanu

Bardziej szczegółowo

Praca podkładu kolejowego jako konstrukcji o zmiennym przekroju poprzecznym zagadnienie ekwiwalentnego przekroju

Praca podkładu kolejowego jako konstrukcji o zmiennym przekroju poprzecznym zagadnienie ekwiwalentnego przekroju Praca podkładu kolejowego jako konstrukcj o zmennym przekroju poprzecznym zagadnene ekwwalentnego przekroju Work of a ralway sleeper as a structure wth varable cross-secton - the ssue of an equvalent cross-secton

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 4

Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka. Zajęcia 4 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Zajęca 4 1. Interpretacja parametrów przy zmennych zerojedynkowych Zmenne 0-1 Interpretacja przy zmennej 0 1 w modelu lnowym względem zmennych objaśnających Interpretacja

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 7

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 7 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Wykład 7 1 1. Zmenne cągłe a zmenne dyskretne 2. Interpretacja parametrów przy zmennych dyskretnych 1. Zmenne cągłe a zmenne dyskretne 2. Interpretacja parametrów przy

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WŁASNOŚCI SILNIKA RELUKTANCYJNEGO METODAMI POLOWYMI

ANALIZA WŁASNOŚCI SILNIKA RELUKTANCYJNEGO METODAMI POLOWYMI Akadema Górnczo-Hutncza Wydzał Elektrotechnk, Automatyk, Informatyk Elektronk Koło naukowe MAGNEIK ANAIZA WŁANOŚCI INIKA EUKANCYJNEGO MEODAMI POOWYMI Marcn Welgus Wtold Zomek Opekun naukowy referatu: dr

Bardziej szczegółowo

Regulamin promocji 14 wiosna

Regulamin promocji 14 wiosna promocja_14_wosna strona 1/5 Regulamn promocj 14 wosna 1. Organzatorem promocj 14 wosna, zwanej dalej promocją, jest JPK Jarosław Paweł Krzymn, zwany dalej JPK. 2. Promocja trwa od 01 lutego 2014 do 30

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 2(88)/2012 ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW (88)/01 Hubert Sar, Potr Fundowcz 1 WYZNACZANIE ASOWEGO OENTU BEZWŁADNOŚCI WZGLĘDE OSI PIONOWEJ DLA SAOCHODU TYPU VAN NA PODSTAWIE WZORU EPIRYCZNEGO 1. Wstęp asowy moment

Bardziej szczegółowo

OCENA MOŻLIWOŚCI ZMIANY STRUKTURY UKŁADU REGULACJI PRĘDKOŚCI KĄTOWEJ TURBOZESPOŁU W CELU ELIMINACJI SYNCHRONIZATORA AUTOMATYCZNEGO

OCENA MOŻLIWOŚCI ZMIANY STRUKTURY UKŁADU REGULACJI PRĘDKOŚCI KĄTOWEJ TURBOZESPOŁU W CELU ELIMINACJI SYNCHRONIZATORA AUTOMATYCZNEGO ELEKTRYKA 0 Zeszyt Rok LVIII Grzegorz REDLARSKI Katedra Mechatronk Inżyner Wysokch Napęć, Poltechnka Gdańska OCENA MOŻLIWOŚCI ZMIANY STRUKTURY UKŁADU REGULACJI PRĘDKOŚCI KĄTOWEJ TURBOZESPOŁU W CELU ELIMINACJI

Bardziej szczegółowo

Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej 60-965 Poznań ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, Studa stacjonarne, II stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej wersja z dn. 08.05.017 Ćwczene nr 6 Temat: Porównane parametrów

Bardziej szczegółowo

Statyczna alokacja kanałów (FCA)

Statyczna alokacja kanałów (FCA) Przydzał kanałów 1 Zarys wykładu Wprowadzene Alokacja statyczna a alokacja dynamczna Statyczne metody alokacj kanałów Dynamczne metody alokacj kanałów Inne metody alokacj kanałów Alokacja w strukturach

Bardziej szczegółowo

SYSTEM STEROWANIA SILNIKA SRM Z ZASTOSOWANIEM UKŁADU FPGA

SYSTEM STEROWANIA SILNIKA SRM Z ZASTOSOWANIEM UKŁADU FPGA Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe Nr 3/2018 (119) 11 Marsz Pleck, Marsz Korkosz Poltechnka Rzeszowska, Rzeszów SYSTEM STEROWANIA SILNIKA SRM Z ZASTOSOWANIEM UKŁADU FPGA CONTROL SYSTEM OF SRM MOTOR

Bardziej szczegółowo

Urządzenia wejścia-wyjścia

Urządzenia wejścia-wyjścia Urządzena wejśca-wyjśca Klasyfkacja urządzeń wejśca-wyjśca. Struktura mechanzmu wejśca-wyjśca (sprzętu oprogramowana). Interakcja jednostk centralnej z urządzenam wejśca-wyjśca: odpytywane, sterowane przerwanam,

Bardziej szczegółowo

Analiza danych OGÓLNY SCHEMAT. http://zajecia.jakubw.pl/ Dane treningowe (znana decyzja) Klasyfikator. Dane testowe (znana decyzja)

Analiza danych OGÓLNY SCHEMAT. http://zajecia.jakubw.pl/ Dane treningowe (znana decyzja) Klasyfikator. Dane testowe (znana decyzja) Analza danych Dane trenngowe testowe. Algorytm k najblższych sąsadów. Jakub Wróblewsk jakubw@pjwstk.edu.pl http://zajeca.jakubw.pl/ OGÓLNY SCHEMAT Mamy dany zbór danych podzelony na klasy decyzyjne, oraz

Bardziej szczegółowo

1. Komfort cieplny pomieszczeń

1. Komfort cieplny pomieszczeń 1. Komfort ceplny pomeszczeń Przy określanu warunków panuących w pomeszczenu używa sę zwykle dwóch poęć: mkroklmat komfort ceplny. Przez poęce mkroklmatu wnętrz rozume sę zespół wszystkch parametrów fzycznych

Bardziej szczegółowo

BEZCZUJNIKOWY UKŁAD WEKTOROWEGO STEROWANIA SILNIKIEM INDUKCYJNYM KLATKOWYM METODĄ FDC

BEZCZUJNIKOWY UKŁAD WEKTOROWEGO STEROWANIA SILNIKIEM INDUKCYJNYM KLATKOWYM METODĄ FDC Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych Nr 6 Poltechnk Wrocławskej Nr 6 Studa Materały Nr 8 8 Krzysztof P. DYRCZ* slnk ndukcyjny, napęd bezczujnkowy, estymacja zmennych stanu, sterowane

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA. Ops teoretyczny do ćwczena zameszczony jest na strone www.wtc.wat.edu.pl w dzale DYDAKTYKA FIZYKA ĆWICZENIA LABORATORYJNE.. Ops układu pomarowego

Bardziej szczegółowo

WPŁYW PARAMETRÓW DYSKRETYZACJI NA NIEPEWNOŚĆ WYNIKÓW POMIARU OBIEKTÓW OBRAZU CYFROWEGO

WPŁYW PARAMETRÓW DYSKRETYZACJI NA NIEPEWNOŚĆ WYNIKÓW POMIARU OBIEKTÓW OBRAZU CYFROWEGO Walenty OWIECZKO WPŁYW PARAMETRÓW DYSKRETYZACJI A IEPEWOŚĆ WYIKÓW POMIARU OBIEKTÓW OBRAZU CYFROWEGO STRESZCZEIE W artykule przedstaono ynk analzy nepenośc pomaru ybranych cech obektu obrazu cyfroego. Wyznaczono

Bardziej szczegółowo

BADANIE DRGAŃ WŁASNYCH NAPĘDU ROBOTA KUCHENNEGO Z SILNIKIEM SRM

BADANIE DRGAŃ WŁASNYCH NAPĘDU ROBOTA KUCHENNEGO Z SILNIKIEM SRM Zeszyty Problemowe Maszyny Elektryczne Nr 88/2010 13 Potr Bogusz Marusz Korkosz Jan Prokop POLITECHNIKA RZESZOWSKA Wydzał Elektrotechnk Informatyk BADANIE DRGAŃ WŁASNYCH NAPĘDU ROBOTA KUCHENNEGO Z SILNIKIEM

Bardziej szczegółowo

BADANIE STATYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH

BADANIE STATYCZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH BADAIE STATYCZYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORIKÓW POMIAROWYCH. CEL ĆWICZEIA Celem ćwczena jest poznane: podstawowych pojęć dotyczących statycznych właścwośc przetwornków pomarowych analogowych cyfrowych oraz

Bardziej szczegółowo

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA Ćwczene O5 POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA 1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest poznane metod pomaru współczynnków odbca przepuszczana próbek płaskch 2. Ops stanowska laboratoryjnego

Bardziej szczegółowo

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 5(96)/2013

ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU POJAZDÓW 5(96)/2013 ZESZYTY NAUKOWE NSTYTUTU POJAZDÓW 5(96)/2013 Hubert Sar, Potr Fundowcz 1 WYZNACZANE MASOWEGO MOMENTU BEZWŁADNOŚC WZGLĘDEM OS PODŁUŻNEJ DLA SAMOCHODU TYPU VAN NA PODSTAWE WZORÓW DOŚWADCZALNYCH 1. Wstęp

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie powinno zawierać:

Sprawozdanie powinno zawierać: Sprawozdane pownno zawerać: 1. wypełnoną stronę tytułową (gotowa do ćw. nr 0 na strone drugej, do pozostałych ćwczeń zameszczona na strone 3), 2. krótk ops celu dośwadczena, 3. krótk ops metody pomaru,

Bardziej szczegółowo

Natalia Nehrebecka. Zajęcia 4

Natalia Nehrebecka. Zajęcia 4 St ł Cchock Stansław C h k Natala Nehrebecka Zajęca 4 1. Interpretacja parametrów przy zmennych zerojedynkowych Zmenne 0 1 Interpretacja przy zmennej 0 1 w modelu lnowym względem zmennych objaśnających

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

1. Wstęp. Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, wersja z dn..03.013 Studa stacjonarne, stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej Ćwczene nr 6 Temat: Porównane parametrów fotometrycznych

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn Wyznaczane zastępczej sprężyn Ćwczene nr 10 Wprowadzene W przypadku klku sprężyn ze sobą połączonych, można mu przypsać tzw. współczynnk zastępczej k z. W skrajnych przypadkach sprężyny mogą być ze sobą

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Wykład 6 1 1. Interpretacja parametrów przy zmennych objaśnających cągłych Semelastyczność 2. Zastosowane modelu potęgowego Model potęgowy 3. Zmenne cągłe za zmenne dyskretne

Bardziej szczegółowo

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne ś POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA PROWADZĄCY: mgr nż. Łukasz Amanowcz Systemy Ochrony Powetrza Ćwczena Laboratoryjne 2 TEMAT ĆWICZENIA: Oznaczane lczbowego rozkładu lnowych projekcyjnych

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH

ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH Grzegorz PRZEKOTA ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH Zarys treśc: W pracy podjęto problem dentyfkacj cykl gełdowych.

Bardziej szczegółowo

Sreszczenie. Słowa kluczowe: sterowanie, poziom cieczy, regulator rozmyty

Sreszczenie. Słowa kluczowe: sterowanie, poziom cieczy, regulator rozmyty Ewa Wachowicz Katedra Systemów Sterowania Politechnika Koszalińska STEROWANIE POZIOMEM CIECZY W ZBIORNIKU Z WYKORZYSTANIEM REGULATORA ROZMYTEGO Sreszczenie W pracy omówiono układ regulacji poziomu cieczy,

Bardziej szczegółowo

METODY PLANOWANIA EKSPERYMENTÓW. dr hab. inż. Mariusz B. Bogacki

METODY PLANOWANIA EKSPERYMENTÓW. dr hab. inż. Mariusz B. Bogacki Metody Planowana Eksperymentów Rozdzał 1. Strona 1 z 14 METODY PLANOWANIA EKSPERYMENTÓW dr hab. nż. Marusz B. Bogack Marusz.Bogack@put.poznan.pl www.fct.put.poznan.pl/cv23.htm Marusz B. Bogack 1 Metody

Bardziej szczegółowo

ANALIZA ELEKTROWNI WIATROWEJ Z GENERATOREM PMSG

ANALIZA ELEKTROWNI WIATROWEJ Z GENERATOREM PMSG Zeszyty Problemowe aszyny Elektryczne Nr /14 (1) 1 Potr Gajewsk, Krzysztof Peńkowsk Instytt aszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych, Poltechnka Wrocławska ANALIZA ELEKTROWNI WIATROWEJ Z GENERATORE PSG ANALYSIS

Bardziej szczegółowo

WYZNACZENIE DYSYPACJI KINETYCZNEJ ENERGII TURBULENCJI PRZY UŻYCIU PRAWA -5/3. E c = E k + E p + E w

WYZNACZENIE DYSYPACJI KINETYCZNEJ ENERGII TURBULENCJI PRZY UŻYCIU PRAWA -5/3. E c = E k + E p + E w Metrologa... - "W y z n ac z an e d y s y p ac z p raw a -5 / " WYZNACZENIE DYSYPACJI KINETYCZNEJ ENERGII TRBLENCJI PRZY ŻYCI PRAWA -5/. WPROWADZENIE Energa przepływaącego płyn E c dem E p dem E c E k

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Pomiarów i Automatyki w Inżynierii Chemicznej Regulacja Ciągła

Laboratorium Pomiarów i Automatyki w Inżynierii Chemicznej Regulacja Ciągła Zakład Wydzałowy Inżyner Bomedycznej Pomarowej Laboratorum Pomarów Automatyk w Inżyner Chemcznej Regulacja Cągła Wrocław 2005 . Mary jakośc regulacj automatycznej. Regulacja automatyczna polega na oddzaływanu

Bardziej szczegółowo

OBWODY NIELINIOWE. A. Wprowadzenie

OBWODY NIELINIOWE. A. Wprowadzenie Ćwczene 6 Prawa atorske zastrzeżone: Zakład Teor Obwodów PWr OBWODY NILINIOW elem ćwczena jest obserwacja podstawowych zjawsk zachodzących w nelnowych obwodach elektrycznych oraz pomar parametrów charakteryzjących

Bardziej szczegółowo

Teoria niepewności pomiaru (Rachunek niepewności pomiaru) Rodzaje błędów pomiaru

Teoria niepewności pomiaru (Rachunek niepewności pomiaru) Rodzaje błędów pomiaru Pomary fzyczne - dokonywane tylko ze skończoną dokładnoścą. Powodem - nedoskonałość przyrządów pomarowych neprecyzyjność naszych zmysłów borących udzał w obserwacjach. Podawane samego tylko wynku pomaru

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE PRZEPŁYWU POWIETRZA W KANAŁACH WENTYLACYJNYCH PIECZARKARNI

MODELOWANIE PRZEPŁYWU POWIETRZA W KANAŁACH WENTYLACYJNYCH PIECZARKARNI Inżynera Rolncza 10(108)/2008 MODELOWANIE PRZEPŁYWU POWIETRZA W KANAŁACH WENTYLACYJNYCH PIECZARKARNI Leonard Vorontsov, Ewa Wachowcz Katedra Automatyk, Poltechnka Koszalńska Streszczene: W pracy przedstawono

Bardziej szczegółowo

Komórkowy model sterowania ruchem pojazdów w sieci ulic.

Komórkowy model sterowania ruchem pojazdów w sieci ulic. Komórkowy model sterowana ruchem pojazdów w sec ulc. Autor: Macej Krysztofak Promotor: dr n ż. Marusz Kaczmarek 1 Plan prezentacj: 1. Wprowadzene 2. Cel pracy 3. Podsumowane 2 Wprowadzene Sygnalzacja śwetlna

Bardziej szczegółowo

Zasada superpozycji.

Zasada superpozycji. Zasada sperpozycj. e e e n rotnk skpony bezźródłoy m j m m j m n j n k ymszena atonomczne, fnkcje kładoe ( obodoe ) Zasada sperpozycj: W obodze SL doolna fnkcja kładoa (prąd lb napęce ) jest smą algebraczną

Bardziej szczegółowo

Realizacja logiki szybkiego przeniesienia w prototypie prądowym układu FPGA Spartan II

Realizacja logiki szybkiego przeniesienia w prototypie prądowym układu FPGA Spartan II obert Berezowsk Natala Maslennkowa Wydzał Elektronk Poltechnka Koszalńska ul. Partyzantów 7, 75-4 Koszaln Mchał Bałko Przemysław Sołtan ealzacja logk szybkego przenesena w prototype prądowym układu PG

Bardziej szczegółowo

Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu

Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu PRACE KOMISJI GEOGRAFII PRZEMY SŁU Nr 7 WARSZAWA KRAKÓW 2004 Akadema Pedagogczna, Kraków Kształtowane sę frm nformatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu Postępujący proces rozwoju

Bardziej szczegółowo

Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe ogólne. α β β β ε. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 4.

Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe ogólne. α β β β ε. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 4. Modele weloczynnkowe Analza Zarządzane Portfelem cz. 4 Ogólne model weloczynnkowy można zapsać jako: (,...,,..., ) P f F F F = n Dr Katarzyna Kuzak lub (,...,,..., ) f F F F = n Modele weloczynnkowe Można

Bardziej szczegółowo

Przykład 3.2. Rama wolnopodparta

Przykład 3.2. Rama wolnopodparta rzykład ama wonopodparta oecene: Korzystając ze wzoru axwea-ohra wyznaczyć wektor przemeszczena w punkce w ponższym układze oszukwać będzemy składowych (ponowej pozomej) wektora przemeszczena punktu, poneważ

Bardziej szczegółowo

SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ

SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ Jan JANKOWSKI *), Maran BOGDANIUK *),**) SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ W referace przedstawono równana ruchu statku w warunkach falowana morza oraz

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO ZA POMOCĄ WAHADŁA RÓŻNICOWEGO

WYZNACZANIE PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO ZA POMOCĄ WAHADŁA RÓŻNICOWEGO I PRACOWNIA FIZYCZNA, INSYU FIZYKI UMK, ORUŃ Instrukca do ćwczena nr WYZNACZANIE PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO ZA POMOCĄ WAHADŁA RÓŻNICOWEGO 1. Cel ćwczena Celem ćwczena est poznane ruchu harmonczneo eo praw,

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE REGULATORÓW NEURONOWEGO I ROZMYTEGO DO STEROWANIA POZIOMEM WODY W UKŁ ADZIE KASKADOWYM DWÓCH ZBIORNIKÓW

ZASTOSOWANIE REGULATORÓW NEURONOWEGO I ROZMYTEGO DO STEROWANIA POZIOMEM WODY W UKŁ ADZIE KASKADOWYM DWÓCH ZBIORNIKÓW ZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK LIII NR 3 (190) 2012 Mrosł aw Tomera Andrzej Kasprowcz Akadema Morska w Gdyn ZASTOSOWANIE REGULATORÓW NEURONOWEGO I ROZMYTEGO DO STEROWANIA POZIOMEM WODY

Bardziej szczegółowo

Autor - dr inż. Józef Zawada. Instrukcja do ćwiczenia nr 2 CZUJNIKI MECHANICZNE I OPTYCZNE

Autor - dr inż. Józef Zawada. Instrukcja do ćwiczenia nr 2 CZUJNIKI MECHANICZNE I OPTYCZNE Ator - dr nż. Józef Zawada Instrkcja do ćwczena nr Temat ćwczena: CZUJNIKI MECHANICZNE I OPTYCZNE Cel ćwczena: Celem ćwczena jest zapoznane stdentów z zasadą dzałana, konstrkcją eksploatacją wybranych

Bardziej szczegółowo

Procedura normalizacji

Procedura normalizacji Metody Badań w Geograf Społeczno Ekonomcznej Procedura normalzacj Budowane macerzy danych geografcznych mgr Marcn Semczuk Zakład Przedsęborczośc Gospodark Przestrzennej Instytut Geograf Unwersytet Pedagogczny

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody numeryczne

Zaawansowane metody numeryczne Wykład 9. jej modyfkacje. Oznaczena Będzemy rozpatrywać zagadnene rozwązana następującego układu n równań lnowych z n newadomym x 1... x n : a 11 x 1 + a 12 x 2 +... + a 1n x n = b 1 a 21 x 1 + a 22 x

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Uczenie nadzorowane sieci neuronowych - I

Wykład 2: Uczenie nadzorowane sieci neuronowych - I Wykład 2: Uczene nadzorowane sec neuronowych - I Algorytmy uczena sec neuronowych Na sposób dzałana sec ma wpływ e topologa oraz funkconowane poszczególnych neuronów. Z reguły topologę sec uznae sę za

Bardziej szczegółowo

RÓWNOLEGŁY ALGORYTM POPULACYJNY DLA PROBLEMU GNIAZDOWEGO Z RÓWNOLEGŁYMI MASZYNAMI

RÓWNOLEGŁY ALGORYTM POPULACYJNY DLA PROBLEMU GNIAZDOWEGO Z RÓWNOLEGŁYMI MASZYNAMI RÓWNOLEGŁY ALGORYTM POPULACYJNY DLA PROBLEMU GNIAZDOWEGO Z RÓWNOLEGŁYMI MASZYNAMI Wojcech BOŻEJKO, Marusz UCHROŃSKI, Meczysław WODECKI Streszczene: W pracy rozpatrywany jest ogólny problem kolejnoścowy

Bardziej szczegółowo

Dobór zmiennych objaśniających

Dobór zmiennych objaśniających Dobór zmennych objaśnających Metoda grafowa: Należy tak rozpąć graf na werzchołkach opsujących poszczególne zmenne, aby występowały w nm wyłączne łuk symbolzujące stotne korelacje pomędzy zmennym opsującym.

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PROCESU PRZESIEWANIA W PRZESIEWACZACH WIELOPOKŁADOWYCH

OPTYMALIZACJA PROCESU PRZESIEWANIA W PRZESIEWACZACH WIELOPOKŁADOWYCH Prace Naukowe Instytutu Górnctwa Nr 136 Poltechnk Wrocławskej Nr 136 Studa Materały Nr 43 2013 Jerzy MALEWSKI* Marta BASZCZYŃSKA** przesewane, jakość produktów, optymalzacja OPTYMALIZACJA PROCESU PRZESIEWANIA

Bardziej szczegółowo

Model IS-LM-BP. Model IS-LM-BP jest wersją modelu ISLM w gospodarce otwartej. Pokazuje on zatem jak

Model IS-LM-BP. Model IS-LM-BP jest wersją modelu ISLM w gospodarce otwartej. Pokazuje on zatem jak Ćwczena z Makroekonom II Model IS-LM- Model IS-LM- jest wersją modelu ISLM w gospodarce otwartej. Pokazuje on zatem jak gospodarka taka zachowuje sę w krótkm okrese, w efekce dzałań podejmowanych w ramach

Bardziej szczegółowo

Zjawiska masowe takie, które mogą wystąpid nieograniczoną ilośd razy. Wyrazów Obcych)

Zjawiska masowe takie, które mogą wystąpid nieograniczoną ilośd razy. Wyrazów Obcych) Statystyka - nauka zajmująca sę metodam badana przedmotów zjawsk w ch masowych przejawach ch loścową lub jakoścową analzą z punktu wdzena nauk, do której zakresu należą.

Bardziej szczegółowo

WYBRANE METODY ELIMINACJI WYŻSZYCH HARMONICZNYCH Z PRZEBIEGÓW PRĄDÓW I NAPIĘĆ SIECI ZASILAJĄCEJ CZ. I

WYBRANE METODY ELIMINACJI WYŻSZYCH HARMONICZNYCH Z PRZEBIEGÓW PRĄDÓW I NAPIĘĆ SIECI ZASILAJĄCEJ CZ. I ELEKTRYKA 2015 Zeszyt 1 (233) Rok LXI Tomasz ADRIKOWSKI Politechnika Śląska w Gliwicach Dawid BUŁA Politechnika Śląska w Gliwicach Marcin MACIĄŻEK Politechnika Śląska w Gliwicach Marian PASKO Politechnika

Bardziej szczegółowo

RÓŻOWICZ Sebastian 1. al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7. Tel: , ,

RÓŻOWICZ Sebastian 1. al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7. Tel: , , RÓŻOWICZ Sebastan 1 Model matematyczny kład zapłonowego do analzy wpływ wybranych parametrów strony perwotnej na wartość energ wyładowana skrowego w pojazdach samochodowych WSTĘP Odpowedno dobrane parametry

Bardziej szczegółowo

5. OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA

5. OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA . OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA Defncja grafu Pod pojęcem grafu G rozumemy następującą dwójkę uporządkowaną (defncja grafu Berge a): (.) G W,U gdze: W zbór werzchołków grafu, U zbór łuków grafu, U W W,

Bardziej szczegółowo

BADANIA SYMULACYJNE BEZCZUJNIKOWEGO UKŁADU STEROWANIA SILNIKIEM INDUKCYJNYM KLATKOWYM Z WYKORZYSTANIEM METODY FDC

BADANIA SYMULACYJNE BEZCZUJNIKOWEGO UKŁADU STEROWANIA SILNIKIEM INDUKCYJNYM KLATKOWYM Z WYKORZYSTANIEM METODY FDC Prace Naukowe Instytutu Maszyn, Napędów Pomarów Elektrycznych Nr 59 Poltechnk Wrocławskej Nr 59 Studa Materały Nr 6 6 Napęd bezczujnkowy, slnk ndukcyjny, estymacja zmennych stanu, sterowane FDC. * Krzysztof

Bardziej szczegółowo

Minister Edukacji Narodowej Pani Katarzyna HALL Ministerstwo Edukacji Narodowej al. J. Ch. Szucha 25 00-918 Warszawa Dnia 03 czerwca 2009 r.

Minister Edukacji Narodowej Pani Katarzyna HALL Ministerstwo Edukacji Narodowej al. J. Ch. Szucha 25 00-918 Warszawa Dnia 03 czerwca 2009 r. Mnster Edukacj arodowej Pan Katarzyna HALL Mnsterstwo Edukacj arodowej al. J. Ch. Szucha 25 00-918 arszawa Dna 03 czerwca 2009 r. TEMAT: Propozycja zmany art. 30a ustawy Karta auczycela w forme lstu otwartego

Bardziej szczegółowo

ASYMETRIA NAPIĘCIOWO - PRĄDOWA W TORZE ZASILANIA PIECA ŁUKOWEGO AC

ASYMETRIA NAPIĘCIOWO - PRĄDOWA W TORZE ZASILANIA PIECA ŁUKOWEGO AC Maszyny Elektryczne - Zeszyty Problemowe Nr /9 () Kazmerz Jageła, Janusz Rak, Marek Gała Poltechnka Częstochowska, Częstochowa, AH, Belsko-Bała ASYMERA NAPĘCOWO - PRĄDOWA W ORZE ZASLANA PECA KOWEGO AC

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA INSTYTUT ELEKTRONIKI I SYSTEMÓW STEROWANIA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA LABORATORIUM FIZYKI ĆWICZENIE NR O- SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA I. Zagadnena do przestudowana 1. Fala elektromagnetyczna,

Bardziej szczegółowo