Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze. Biuletyn Informacyjny

Transkrypt

1 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny Grudzień 2012 SPIS TREŚCI: I. PRZEMYSŁ... 2 II. BUDOWNICTWO... 3 III. BEZROBOCIE... 3 IV. CENY TOWARÓW I USŁUG... 4 V. HANDEL ZAGRANICZNY... 4 VI. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA... 6 VII. NOWE ZASADY TRAKTOWANIA PODATNIKÓW... 8 VIII. NOWY PROGRAM DOFINANSOWANIA TERMOIZOLACJI BUDYNKÓW... 9 IX. PLANY INWESTYCYJNE FIRM CZESKICH W 2013 ROKU X. NIEOPODATKOWANE PALIWO NA CZESKIM RYNKU XI. ZMIANA UMOWY KOALICYJNEJ W CELU WSPARCIA PRZEDSIĘBIORCÓW XII. ZMIANY W CZESKIEJ USTAWIE O ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH

2 I. Przemysł W październiku 2012 r. produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej międzyrocznie wzrosła o 4,1%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego obniżyła się o 0,7%. Największy wzrost odnotowano w produkcji maszyn i urządzeń (o 18,3%), w produkcji urządzeń elektrycznych (o 9,6%) oraz w produkcji substancji i preparatów chemicznych (o 23,7%). Największy spadek odnotowano w produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, gazu i ciepła (o 6,3%), w produkcji komputerów, urządzeń elektronicznych i optycznych (o 7,7%) oraz w produkcji podstawowych wyrobów hutniczych (o 6,2%). Przychody z działalności przemysłowej w październiku w cenach bieżących, w stosunku międzyrocznym, były wyższe o 5,5%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 4,4%. nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie wzrosła o 5,3%; w tym wartość zamówień zagranicznych o 6,4%, a zamówień krajowych o 3,3%. Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim na koniec października 2012 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była międzyrocznie niższa o 0,5%. Średnie wynagrodzenie miesięczne w przedsiębiorstwach przemysłowych na koniec sierpnia br. wzrosło nominalne o 4,5% i wyniosło CZK (ok EUR). Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńpaździernik sierpień wrzesień październik Przemysł Republiki Czeskiej 97,4 93,2 104,1 100,3 (B+C+D) B) Wydobycie 90,9 87,7 99,1 96,1 C) Przemysł przetwórczy 98,0 93,0 105,4 100,3 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 94,5 98,7 93,7 101,5 II. Budownictwo Produkcja budowlana na rynku czeskim w październiku 2012 roku, w stosunku międzyrocznym, obniżyła się o 4,3%. produkcji w budownictwie przemysłowym i mieszkaniowym była niższa o 1,7%, a w budownictwie związanym z infrastrukturą o 9,5%. produkcji budowlanej od początku roku do końca sierpnia, w porównaniu z analogicznym okresem 2008 roku, była niższa o 19,3% 2

3 Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie w omawianym okresie (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, międzyrocznie obniżyła się o 3,9%. Średnie wynagrodzenie w tej branży wzrosło nominalnie o 5,4% i wyniosło CZK (ok EUR). Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w stosunku międzyrocznym obniżyła się o 2,1%, a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami o 4,3%. Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńpaździernik sierpień wrzesień październik Produkcja budowlana ogółem 96,7 90,0 95,7 94,3 w tym: budownictwo przemysłowe i mieszkaniowe budownictwo związane z infrastrukturą Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym 97,7 92,8 98,3 97,9 94,5 83,9 90,5 86,4 84,1 87,4 71,2 103,3 79,9 174,3 74,5 73,8 47,7 104,6 114,9 89,1 95,3 94,7 74,6 82,7 88,7 65,3 86,3 83,7 83,5 106,3 101,9 116,6 III. Bezrobocie Na koniec listopada 2012 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 508,5 tys. osób, tj. o 11,7 tys. więcej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 32,1 tys. więcej niż na koniec listopada 2011 r. Stopa rejestrowanego bezrobocia na r. wyniosła 8,7%. Wśród mężczyzn stopa bezrobocia wyniosła 7,5%, a wśród kobiet 10,3%. Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Bruntal (16,2%), Most (15,6%), Chomutov (14,5%), Jesenik (14,1,6%) oraz Karvina (14,0%). Najniższe w powiatach miasta Pragi (od 3,5% do 4,4%) oraz w powiecie Mlada Boleslav (4,9%). W ewidencji czeskich Urzędów Pracy na 30 listopada 2012 roku, było wolnych miejsc pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 13,1 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Havlickuv Brod (134,9), Jesenik (32,2), Chomutov (57,4) oraz Bruntal (42,4). Zasiłek dla bezrobotnych w listopadzie 2012 r. wypłacono osobom ubiegającym się o zatrudnienie, tj. 18,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (w październiku ,6%, w listopadzie ,1%). 3

4 IV. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie w stosunku do października br., obniżyły się ogółem o 0,2%. Było to spowodowane głównie spadkiem cen paliw napędowych (o 3,7%) oraz usług telekomunikacyjnych (o 2,6%). Odwrotny kierunek miały ceny artykułów spożywczych i napojów, głównie warzyw (wzrost o 3,7%), mięsa (o 0,6%), serów (o 1,3%) oraz masła (o 3,3%). Międzyrocznie, inflacja w listopadzie 2012 r. wyniosła 2,7% i była o 0,7 pp. wyższa niż w miesiącu poprzednim. W porównaniu do listopada 2011 roku, wyższe były ceny opieki zdrowotnej (o 9,5%), artykułów spożywczych i napojów (o 5,9%), czynszów i opłat mieszkaniowych (o 4,1%), napojów alkoholowych (o 3,6%), usług hotelowych i restauracyjnych (o 3,6%) oraz usług transportowych (o 1,1%). Niższe niż przed rokiem były m.in. ceny odzieży i obuwia (o 3,5%) oraz usług pocztowych i telekomunikacyjnych (o 5,2%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Wyszczególnienie Analogiczny okres roku Średnia poprzedniego = 100 Stopa roku inflacji* 09/12 10/12 11/ =100 Ogółem w tym: 103,3 103,4 102,7 121,0 103,3 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 107,3 107,2 105,9 124,8 106,9 Napoje alkoholowe i tytoń 102,4 104,1 103,6 146,8 102,4 Odzież i obuwie 96,0 96,9 96,5 84,3 96,9 Czynsze, woda, energia, paliwa 104,8 104,7 104,1 142,7 105,0 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 98,6 98,5 99,6 95,5 98,8 Służba zdrowia 110,0 109,6 109,5 165,3 109,3 Transport 103,7 102,7 101,1 105,6 103,0 Poczta i telekomunikacja 97,3 96,7 94,8 90,7 98,0 Kultura i rekreacja 100,1 100,2 99,9 97,6 99,9 Edukacja 101,4 101,6 101,6 119,4 102,0 Wyżywienie i zakwaterowanie 103,8 103,9 103,8 125,5 103,7 Pozostały towar i usługi 101,9 102,2 102,6 116,2 101,8 *relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz poprzednie 12 miesięcy V. Handel zagraniczny W okresie od stycznia do października 2012 roku obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym wzrosły o 3,1%. Eksport był wyższy o 5,0% i wyniósł 102,6 mld EUR, a import o 1,0% i wyniósł 91,8 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz międzyrocznie wzrosła o 4 mld EUR i wyniosła 10,7 mld EUR. Największy wpływ na wzrost dodatniego salda wymiany handlowej w okresie pierwszych dziesięciu miesięcy, miał wzrost nadwyżki w grupie maszyn i środków transportu (o mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 832 mln EUR) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 798 mln EUR). W grupie żywności i zwierząt żywych 4

5 odnotowano spadek ujemnego salda o 162 mln EUR, a w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych ubiegłoroczny deficyt (-50 mln EUR) zamienił się w nadwyżkę w wysokości 116 mln EUR. Deficyt pogłębił się w grupie paliw mineralnych i smarów (o 292 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 99 mln EUR) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 39 mln EUR). Wyszczególnienie Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie styczeń-październik 2011/2012 (w mln) STYCZEŃ PAŹDZIERNIK 2011 STYCZEŃ PAŹDZIERNIK 2012 DYNAMIKA W % Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK ,0 103,9 EUR ,0 101,0 USD ,1 92,4 W okresie od stycznia do października br. największy wzrost wartości czeskiego eksportu miał miejsce w grupie maszyn i środków transportu (o mln EUR, tj. o 4,0%) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 915 mln EUR, tj. o 8,9%); następnie w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 550 mln EUR, tj. o 3,2%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 510 mln EUR, tj. o 16,9%) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 327 mln EUR, tj. o 8,9%). W żadnej z grup towarowych wg klasyfikacji SITC nie odnotowano spadku eksportu. Największy wzrost wartości importu odnotowano w grupie paliw mineralnych i smarów (o 619 mln EUR, tj. o 6,5%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 348 mln EUR, tj. o 8,5%); następnie w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 245 mln EUR, tj. o 2,4%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 117 mln EUR, tj. o 1,3%) oraz w grupie napojów i tytoniu (o 53 mln EUR, tj. o 9,9%). Największy międzyroczny spadek importu odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 282 mln EUR, tj. o 1,7%), w grupie maszyn i środków transportu (o 98 mln EUR, tj. o 0,3%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 94 mln EUR, tj. o 3,4%) oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 24 mln EUR, tj. o 12%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w okresie pierwszych dziesięciu miesięcy 2012 roku, były samochody osobowe (9,7% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (6,4%) oraz urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (6,3%); następnie aparaty i urządzenia telefoniczne (2,2%), druty i kable izolowane (1,7%), monitory, projektory i odbiorniki telewizyjne (1,6%), nowe opony samochodowe (1,5%), energia elektryczna (1,4%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych (1,3%) oraz rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (1,2%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 34% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 6,9%. W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły części i akcesoria samochodowe (5,1%), ropa naftowa (4,2%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4,1%) oraz gaz 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1 5

6 ziemny (3,7%), następnie leki (2,1%), części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych (2,1%), aparaty i urządzenia telefoniczne (2,0%), elektryczne układy scalone (1,9%), samochody osobowe (1,6%) oraz oleje mineralne inne niż surowe (1,4%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,3% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 2,7%. Największą nadwyżkę handlową w omawianym okresie Republika Czeska uzyskała w handlu z Niemcami (8 856 mln EUR), Słowacją (3 694 mln EUR), Wielką Brytanią (3 155 mln EUR), Francją (2 316 mln EUR) oraz Austrią (1 772 mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami ( mln EUR), Koreą Południową ( mln EUR), Japonią ( mln EUR), Rosją ( mln EUR), Azerbejdżanem (-990 mln EUR) oraz Tajlandią (-725 mln EUR). VI. Polsko-czeska wymiana handlowa Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do października 2012 roku w stosunku międzyrocznym wzrosły o 3,9% i wyniosły 12,7 mld EUR. czeskiego eksportu do Polski wzrosła o 0,8% i wyniosła mln EUR, a wartość importu o 7,0% i wyniosła mln EUR. Czeski deficyt w handlu z Polską wyniósł zatem 244 mln EUR. W analogicznym okresie ubiegłego roku dane statystyczne z tego samego źródła wskazywały na czeską nadwyżkę w wysokości 132 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski, największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 65,3 mln EUR, tj. o 155,1%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 33,4 mln EUR, tj. o 9,8%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 30,3 mln EUR, tj. o 1,8%); następnie w grupie napojów i tytoniu (o 12,6 mln EUR tj. o 36,5%) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 7,2 mln EUR, tj. o 2,2%). Spadek eksportu odnotowano w grupie paliw mineralnych i smarów (o 63,8 mln EUR, tj. o 17,9%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 34,6 mln EUR, tj. o 4,5%) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 5,1 mln EUR, tj. o 11,1%). 3 W czeskim imporcie z Polski, największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 176,8 mln EUR, tj. o 9,7%), w grupie maszyn i środków transportu (o 121,7 mln EUR, tj. o 8,3%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 50,1 mln EUR, tj. o 8,4%) oraz grupie żywności i zwierząt żywych (o 44,3 mln EUR, tj. o 6,7%). Wyraźny spadek importu odnotowano w grupie paliw mineralnych i smarów (o 81,7 mln EUR, tj. o 13,0%). 2 Wg danych MG RP, polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do października 2012 roku były wyższe o 1% i wyniosły mln EUR; przy czym, polski eksport do RCz wzrósł o 3,5% i wyniósł mln EUR, a import obniżył się 2,8% i wyniósł mln EUR. Wg tych danych, Polska uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości mln EUR. W stosunku międzyrocznym wartość nadwyżki była wyższa o 15,8%. 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2 6

7 7 000,0 Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń październik 2011/2012 (w mln EUR) 6 000, , , , , , , , , ,0 0, ,0 132,1 I - X 2011 I - X ,0 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany Źródło: Czeski Urząd Statystyczny Największy deficyt w handlu z Polską, w okresie pierwszych dziesięciu miesięcy 2012 r., Republika Czeska odnotowała w grupie żywności i zwierząt żywych (-337,7 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (-283,5 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (-255,6 mln EUR); następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-118,6 mln EUR) oraz w grupie napojów i tytoniu (-45,0 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków transportu (+539,7 mln EUR), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (+95,3 mln EUR), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (+87,7 mln EUR) oraz w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (+85,4 mln EUR). W czeskim eksporcie do Polski największy udział w omawianym okresie miały samochody osobowe (6,3%) oraz części i akcesoria samochodowe (4,5%); następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (3,0% ), sztaby i pręty z żelaza i stali (2,7%), monitory, projektory i odbiorniki telewizyjne (2,6%), węgiel kamienny (2,2%), olej rzepakowy (1,6%), węglowodory cykliczne (1,6%), druty i kable izolowane (1,6%) oraz podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (1,5%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 27,7% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 3,9%. W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (5,8%), drut miedziany (4,2%), druty i kable izolowane (3,2%) oraz silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (3,0%); następnie węgiel kamienny (2,6%), sztaby i pręty, walcowane na gorąco, z żeliwa lub stali niestopowej (dwie grupy towarowe 2,2 i 2,0%), wyroby płaskie z żelaza i stali (2,1%), meble do siedzenia (1,9%) oraz oleje ropy naftowej inne niż surowe (1,7%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,5% czeskiego importu z Polski ogółem, a ich łączna wartość wzrosła międzyrocznie o 12,8%. 7

8 W okresie pierwszych dziesięciu miesięcy 2012 roku, Polska była trzecim partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 7,0%) po Niemczech (25,5%) i Chinach (10,6%), a przed Słowacją (5,9%), Rosją (5,7%), Włochami (3,9%), Niderlandami (3,4%) oraz Austrią (3,2%); jak też trzecim pod względem eksportu (6,1%) po Niemczech (31,5%) i Słowacji (8,9%), a przed Francją (5,1%), Wielką Brytanią (4,8%), Austrią (4,6%) i Rosją (3,9%). Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, zmiana wartości salda wymiany handlowej z dodatniego na ujemne w handlu z Polską, spowodowana była międzyrocznym spadkiem czeskiej nadwyżki handlowej w grupie maszyn i środków transportu (o 121,6 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 84,7 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 36,8 mln EUR), jak również wzrostem czeskiego deficytu w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 146,5 mln EUR) oraz w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 44,9 mln EUR). Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych, relatywnie wysoką dynamikę w omawianym okresie, wykazywały części i akcesoria samochodowe (121%), wyroby płaskie z żelaza i stali o gr. powyżej 600 mm (196%), sztaby i pręty, walcowane na gorąco, z żeliwa lub stali niestopowej (w dwóch grupach 135 % i 115%) oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (616%). Międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano natomiast w przypadku silników spalinowych z zapłonem iskrowym (87%), węgla kamiennego (75%), olejów ropy naftowej (89%), energii elektrycznej (89%), konstrukcji stalowych (73%), koksu (77%), mebli pozostałych (97%) oraz nowych opon samochodowych (94%). Na uwagę zasługuje wzrost czeskiego importu z Polski mięsa i wyrobów mięsnych (o 18,8%), zbóż i wyrobów zbożowych (o 27,4%), owoców i warzyw (o 6,8%), paszy dla zwierząt (o 17,7%), cukru i wyrobów z cukru i miodu (o 31,8%) oraz wyrobów tytoniowych (o 28,5%), a zarazem spadek importu kawy, herbaty, kakao i wyrobów pochodnych (o 15,4%), napojów (o 7,3%), wyrobów mlecznych i jaj (o 3,1%) oraz ryb i przetworów rybnych (o 1,7%). Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji eksportowych, wykazywały sztaby i pręty walcowane na gorąco, z żeliwa lub stali niestopowej (150,1%), olej rzepakowy (265,2%), aparaty telefoniczne (146,6%), traktory (172,1%), odpady i złom żelaza i stali (124,6%) oraz rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (145,6%). Spadek dynamiki eksportu odnotowano natomiast w przypadku samochodów osobowych (91,8%), części i akcesoriów samochodowych (92,6%), maszyn do automatycznego przetwarzania danych (89,4%), monitorów i projektorów telewizyjnych (84,2%) oraz węgla kamiennego (61,1%). VII. Nowe zasady traktowania podatników Czeskie urzędy skarbowe już wkrótce zaczną dzielić podatników na grupy w zależności od dyscypliny w płaceniu podatków. Im gorszą ocenę otrzyma przedsiębiorstwo tym częstsze i ostrzejsze mogą być kontrole. Przedsiębiorcy terminowo pełniący swe zobowiązania podatkowe będą traktowani przychylniej. 8

9 Kryteriów ma być wiele, np.: szczegółowo będą analizowane płatności podatku VAT, których unikanie występuje częściej niż w przypadku podatku dochodowego. Urzędy będą się też koncentrować na branżach wysokiego ryzyka - sprzedaży paliw, alkoholu i papierosów. Kolejnym kryterium będzie dotychczasowa komunikacja między podatnikiem a urzędem oraz terminowa zapłata podatku. Ujemne punkty otrzyma np. firma w przypadku niewłaściwego adresu siedziby oraz braku możliwości kontaktu. Podobnie będzie traktowana firma, która będzie realizowała transakcje finansowe z wykorzystaniem innych rachunków bankowych niż te, które zgłosiła w urzędzie skarbowym. Najmniej wiarygodni podatnicy zostaną zamieszczeni na czarnej liście, którą Generalna Dyrekcja Skarbowa opublikuje w internecie. Za ewentualne zaległości podatkowe firm z tej listy będą odpowiadać podmioty, które będą z nimi dokonywały transakcji handlowych. Czeski Minister Finansów Miroslav Kalousek ostrzega, że jest to próba likwidacji nieuczciwych przedsiębiorców - jego zdaniem żadna firma nie będzie chciała stać się partnerem handlowym przedsiębiorstwa z Black listy. Dla uczciwych przedsiębiorców oznacza to jednak dodatkowy obowiązek dokładnej i ciągłej obserwacji listy. Specjaliści podkreślają, że w stosunku do uczciwych podatników, państwo powinno być bardziej przyjazne, ponieważ to głównie oni są źródłem dochodu budżetu państwa - kwoty uzyskane z domiarów podatkowych, stanowią tylko znikoma część wpływów. Dokładna liczba grup oraz sposób oceny wiarygodności podatników, mają być opracowane do końca br., tak aby urzędy mogły korzystać z nowej metodyki już od stycznia 2013 r. Istotne w tej sprawie, jest przyjęcie nowelizacji ustawy o podatku VAT, którą Senat odrzucił i przekazał do ponownego głosowania Sejmowi ze względu na brak zgody na podwyższenie dotychczasowych stawek podatku VAT na 15 i 21%. VIII. Nowy program dofinansowania termoizolacji budynków Czeskie Ministerstwo Środowiska przedłożyło rządowi projekt programu Nowe zielone światło dla oszczędności". Celem programu jest wsparcie działań zmierzających do obniżenia energochłonności budynków mieszkalnych oraz budynków użyteczności publicznej, w tym np.: przedszkoli, domów seniora, obiektów kultury i sportu. Program ma przynieść korzyści zarówno gospodarstwom domowym, które dzięki niemu obniżą swe wydatki na energię, jak i gminom, które oprócz oszczędności będą mogły poprawić swój wizerunek. Oczekuje się, że program oprócz pozytywnego wpływu na środowisko naturalne, przyniesie ożywienie czeskiej gospodarki. Pierwszy program Zielone światło dla oszczędności" powstawał w okresie recesji gospodarczej, a jednym z jego celów było wsparcie gospodarki krajowej. Nowa wersja programu, podobnie jak poprzednia, ma wykorzystać środki uzyskane ze sprzedaży aukcyjnej pozwoleń na emisję dwutlenku węgla. Oczekiwany dochód z aukcji jest szacowany na 28 mld CZK. Ministerstwo Środowiska wskazuje na pozytywny wpływ programu na branżę budowlaną, transportową oraz usługi. Na przełomie stycznia i lutego 2013 r. zostaną ogłoszone warunki programu, a w marcu 2013 r. zostanie ogłoszony pierwszy nabór wniosków, które będzie można składać od sierpnia 2013 r. 9

10 Z łącznej kwoty przewidzianej w programie, 70% środków zostanie przeznaczonych na kompleksowe rekonstrukcje budynków mieszkalnych, a pozostałych 30% na rekonstrukcje budynków użyteczności publicznej. W przypadku indywidualnych budynków mieszkalnych przewiduje się dofinansowanie w wysokości: - 25% kosztów, przy redukcji zużycia ciepła o co najmniej 40%, - 35% kosztów, przy redukcji zużycia ciepła o co najmniej 50%, - 50% kosztów, przy redukcji zużycia ciepła o co najmniej 60% w stosunku do stanu zużycia przed rekonstrukcją. IX. Plany inwestycyjne firm czeskich w 2013 roku Małe i średnie przedsiębiorstwa czeskie zamierzają w 2013 r. zainwestować w rozwój działalności gospodarczej 16,8 mld euro (ok. 411 mld CZK), tj. o 13% więcej niż w 2012 r. Przeciętna kwota inwestycji przypadająca na jedno przedsiębiorstwo ma wynieść ok euro. Takie plany zadeklarowali przedsiębiorcy, którzy wzięli udział w badaniach rynkowych przeprowadzonych przez GE Capital. Firmy zapowiadają większe inwestycje w urządzenia produkcyjne oraz park samochodowy. Przeszkodą w realizacji inwestycji pozostaje niepewne otoczenie gospodarcze, brak dostępnych środków finansowych oraz obciążenia administracyjne przy pozyskiwaniu środków finansowych. Niepewne otoczenie gospodarcze oraz obniżenie zamówień w przemyśle, mogą nieznacznie obniżyć rozmiar planowanych inwestycji. Czeskie firmy planują zainwestować w urządzenia produkcyjne w przyszłym roku ok. 7,8 mld euro, tj. o 22% więcej, niż przewidywały w deklaracjach na rok bieżący. Najwyraźniej zmieniły się preferencje w zakresie samochodów firmowych przedsiębiorcy chcą w nie zainwestować ok. 5,4 mld euro. Niewielkiego wzrostu należy oczekiwać również w przypadku zakupu oprogramowania komputerowego i wyposażenia biura. Jedynie w zakresie sprzętu IT planowane inwestycje powinny się nieznacznie obniżyć. W przeliczeniu na liczbę przedsiębiorstw, czeskie MSP uplasowały się pod względem planowanych inwestycji na 3 miejscu spośród wszystkich analizowanych krajów europejskich. Pierwsze miejsce zajęła Polska, gdzie na jedno przedsiębiorstwo przypada euro planowanych inwestycji a na 2 miejscu znalazły się Niemcy z kwotą euro na jedno przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwa francuskie, włoskie, brytyjskie i węgierskie, planują inwestycje o przeciętnej wartości euro. Jedynym państwem, którego firmy zamierzają przeznaczyć w przyszłym roku na inwestycje mniej niż w roku bieżącym, są Niemcy (8- procentowy spadek). Najbardziej optymistyczne są firmy węgierskie, które przewidują inwestycje o wartości o 57% większej niż w roku bieżącym. 10

11 X. Nieopodatkowane paliwo na czeskim rynku Czeskie urzędy skarbowe wraz z Urzędem Celnym i Policją prowadzą dochodzenie w sprawie nowego źródła nieopodatkowanego paliwa sprowadzanego na czeski rynek. Źródłem tym miałaby być niemiecka rafineria w miejscowości Ingolstadt. Wg informacji prasowych, codziennie z rafinerii Ingolstadt jest wysyłanych do Republiki Czeskiej od 40 do 50 cystern z benzyną i olejem napędowym. Paliwa te są następnie sprzedawane na czeskich stacjach benzynowych za bezkonkurencyjnie niskie ceny. Prawdopodobne straty budżetu państwa na skutek unikania opodatkowania mogą w tym przypadku wynosić setki milionów koron. sprawą zajmują się już urzędy skarbowe, celne i policja. Rafineria Ingolstadt, znajdująca się w odległości niecałych 200 km od czeskiej miejscowości Rozvadov, w ubiegłym roku zakończyła działalność. Jej właściciel - zarejestrowana w Szwajcarii spółka Petroplus - sprzedała ją w br. koncernowi Gunvor, kontrolowanemu częściowo przez kapitał rosyjski. Gunvor ponownie uruchomił rafinerię, a ta natychmiast zaczęła dostarczać paliwo do RCz. Dystrybutorzy sprowadzający paliwo, w celu dopuszczenia go do obrotu na rynku czeskim uiszczają podatek akcyzowy, ale w łańcuchu kolejnych czeskich pośredników, jeden lub kilku z nich po sprzedaniu następnemu, celowo ogłasza upadłość i nie odprowadza należnego VAT. Czeski budżet państwa w ten sposób traci od 4 do 6 CZK na jednym litrze. Identyczny scenariusz występuje, zdaniem urzędów skarbowych i policji, również w przypadku zakupu paliw ze składów w Berlinie i słoweńskim Mariborze. Jednak przypadek rafinerii Ingolstadt jest najpoważniejszy - według specjalistów z branży, miesięcznie z Ingolstadtu do Republiki Czeskiej sprowadza się ok mln litrów paliw, co stanowi ponad 20% łącznego miesięcznego zużycia benzyny w Republice Czeskiej. XI. Zmiana umowy koalicyjnej w celu wsparcia przedsiębiorców Nowa umowa koalicyjna, której projekt przedstawiła partia rządząca ODS, przewiduje szereg rozwiązań mających ułatwić przedsiębiorcom prowadzenie działalności gospodarczej, a poprzez to wpłynąć na rozwój gospodarczy Republiki Czeskiej. Projekt m.in. przewiduje, że rząd nie będzie już podnosił podatków dochodowych, a administracja państwowa nie będzie już tak konsekwentnie ścigała przedsiębiorców, którzy zlecają prace osobom samodzielnie prowadzącym działalność gospodarczą, zamiast zatrudniać ich na umowę o pracę. W związku z tym w projekcie proponuje się skreślenie z kodeksu pracy definicji tzw. pracy zależnej, na podstawie której identyfikuje się obecnie ukryty stosunek pracy. Projekt przewiduje również zmniejszenie kar pieniężnych za nieposiadanie umów o pracę (zostanie zniesiony minimalny limit kary CZK). Ponadto, w nowej umowie przewidziane zostało wprowadzenie nowego systemu rekwalifikacji dla bezrobotnych, którego celem ma być przygotowanie do takiej pracy, na którą jest aktualnie popyt na rynku. 11

12 Projekt umowy przewiduje również zmiany dotyczące osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu, głównie emerytów i matek na urlopie macierzyńskim. W tym zakresie ODS proponuje wprowadzenie bardziej elastycznych form pracy, w tym również tzw. job sharing, tj. sytuacji, kiedy jeden etat dzieli między siebie więcej pracowników oraz wsparcie zatrudniania matek z małymi dziećmi na część etatu. Propozycje dotyczą również wprowadzenia ulg podatkowych dla osób, które opiekują się swoimi krewnymi - seniorami i osobami niepełnosprawnymi. XII. Zmiany w czeskiej ustawie o zamówieniach publicznych Czeska koalicja rządząca potwierdziła zamiar przeprowadzenia kolejnej nowelizacji czeskiej ustawy o zamówieniach publicznych. Ostatnia gruntowna nowelizacja tej ustawy, obowiązująca od 1 kwietnia 2012 r., miała przynieść wyraźną redukcję zjawisk korupcyjnych związanych z procedurami przetargowymi. Spowodowała jednak, że w niektórych przypadkach zamawiający i oferenci napotykali na poważne problemy. Nowelizacji doczeka się przepis stanowiący, że w sytuacji, gdy w przetargu zostanie tylko jeden oferent, przetarg należy zakończyć bez rozstrzygnięcia. Ta regulacja przysporzyła problemów szpitalom i instytucjom naukowym, które często zamawiają produkty i urządzenia unikatowe, produkowane tylko przez jednego lub bardzo niewielu producentów. Niezmieniona pozostaje natomiast regulacja zakazująca redukcji uczestników przetargu w drodze losowania. Nowe przepisy przyniosą możliwość wyłączenia z przetargu firm o złych referencjach. Szeroko dyskutowana jest również potrzeba określenia na nowo kryteriów przetargów i ich wag, ponieważ w praktyce zbyt często rywalizacja sprowadza się do oferowania najniższej ceny, a dla zamawiającego kryterium cenowe często staje się jedynym i decydującym czynnikiem wyboru. Przeciwnicy tej zmiany powołują się na to, że choć udowodnienie oferentowi dumpingowej ceny jest niezwykle trudne, nie może to oznaczać, że w procesie wyceny ofert taką cenę należy ignorować. Planowana nowelizacja zostanie wykorzystana do wprowadzenia do prawa czeskiego postanowień dyrektyw unijnych. Do najistotniejszych należy wprowadzenie do obowiązków zamawiającego uwzględnienia kosztów tzw. cyklu amortyzacji produktu. To pojęcie obejmuje wszystkie etapy istnienia produktu, pracy lub usługi, przy czym uwzględnia nie tylko koszty finansowe ale i zewnętrzne koszty środowiskowe, o ile da się je określić w wartości pieniężnej. XIII. Zmiany przepisów o płatnościach w transakcjach handlowych Obecnie mali i średni czescy przedsiębiorcy czekają przeciętnie ok. 70 dni na zapłatę faktury przez swoich odbiorców. Nad nowelizacją czeskiego prawa, która ma ten stan zmienić, obraduje czeski parlament, a jej wejście w życie zaplanowano na marzec 2013 r. Nowelizacja implementuje do czeskiego porządku prawnego postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. 12

13 Według nowych przepisów termin płatności faktury będzie wynosił 30 dni (w chwili obecnej czeskie przepisy nie określają długości tego terminu), a jego przedłużenie na podstawie porozumienia stron będzie ograniczone do 60 dni. Przedłużenie terminu powyżej 60 dni nie będzie mogło być rażąco nieuczciwe wobec dostawcy (wierzyciela), co zostanie ocenione na podstawie obowiązujących zwyczajów handlowych, rodzaju towaru lub usługi oraz istnienia obiektywnych przesłanek przedłużenia terminu płatności. W przypadku, gdy zamawiającymi (dłużnikami) są instytucje publiczne (urzędy państwowe, gminne lub miejskie) nowelizacja przewiduje zakaz przedłużania terminu płatności ponad 60 dni. Kolejną istotną zmianą, którą wprowadza omawiana nowelizacja, jest podwyższenie stawki odsetek za zwłokę. Obecnie wysokość odsetek za zwłokę jest ustalana jako stopa referencyjna Czeskiego Banku Narodowego powiększona o 7%. Dyrektywa wprowadza jednak minimalne podwyższenie o 8%. Nowelizacja przyznaje wierzycielom prawo do zryczałtowanej rekompensaty za koszty poniesione w związku z dochodzeniem należności. Wysokość ryczałtu określi rząd w najbliższych miesiącach - projekt przewiduje, że minimalna wysokość ryczałtu wyniesie CZK. Dyrektywa w tym zakresie przewiduje również prawo wierzyciela do pokrycia wszelkich pozostałych kosztów dochodzenia należności, które przekroczą ryczałt, np.: koszty usług prawnych lub usług agencji dochodzenia roszczeń, ale tej możliwości, jak na razie, projekt nie uwzględnia. 13

14 Grupa SITC WPHI Praga, grudzień 2012 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ PAŹDZIERNIK 2012 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I-X 2011 I-X 2012 Ogółem w tym: ,0 100, ,2 Dynamika 2012/2011 I-X 2011 I-X 2012 Dynamika 2012/2011 Saldo I-X I2011 Saldo I-X ,0 105, ,2 100, ,1 100,0 101, , ,1 0 Żywność i zwierzęta żywe 3 021,8 3, ,2 3,4 116, ,6 4, ,9 4,9 108, ,8-933,7 1 Napoje i tytoń 579,6 0,6 654,8 0,6 113,0 529,9 0,6 582,5 0,6 109,9 49,7 72,3 2 Surowce z wyjątkiem paliw 2 815,7 2, ,1 2,8 102, ,8 3, ,9 2,9 96,6 52,9 216,2 3 Paliwa mineralne i smary 3 675,3 3, ,3 3,9 108, ,9 10, ,8 11,1 106, , ,5 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 148,5 0,2 290,6 0,3 195,7 198,2 0,2 174,4 0,2 88,0-49,7 116,2 5 Chemikalia i wyroby pochodne 6 183,7 6, ,6 6,2 102, ,4 11, ,0 11,3 102, , ,4 6 Wyroby przemysłowe rynkowe ,2 17, ,0 17,5 103, ,8 18, ,6 18,1 98,3 505, ,4 7 Maszyny i środki transportu ,4 54, ,3 54,1 104, ,9 41, ,2 41,0 99, , ,1 8 Różne wyroby przemysłowe ,4 10, ,3 11,0 108, ,7 9, ,6 9,7 101, , ,7 9 Wyroby pozostałe 120,4 0,1 129,0 0,1 107,1 178,0 0,0 225,2 0,0 126,5-57,6-96,2 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 14

15 Grupa SITC WPHI Praga, grudzień 2012 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ PAŹDZIERNIK 2012 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT DO POLSKI CZESKI IMPORT Z POLSKI WYSZCZEGÓLNIENIE I-X 2011 I-X 2012 Dynamika 2012/2011 I-X 2011 I-X 2012 Dynamika 2012/2011 Saldo I-X 2011 Saldo I-X 2012 Ogółem w tym: 6 164,5 100, ,4 100,0 100, ,4 100, ,4 100,0 107,0 132,1-244,0 0 Żywność i zwierzęta żywe 339,3 5,5 372,7 6,0 109,8 666,1 11,0 710,4 11,0 106,7-326,8-337,7 1 Napoje i tytoń 34,5 0,6 47,1 0,8 136,5 80,2 1,3 92,1 1,4 114,8-45,7-45,0 2 Surowce z wyjątkiem paliw 322,2 5,2 329,4 5,3 102,2 190,1 3,2 234,1 3,6 123,1 132,1 95,3 3 Paliwa mineralne i smary 356,6 5,8 292,8 4,7 82,1 630,1 10,4 548,4 8,5 87,0-273,5-255,6 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 42,1 0,7 107,4 1,7 255,1 15,6 0,3 19,7 0,3 126,3 26,5 87,7 5 Chemikalia i wyroby pochodne 766,3 12,4 731,7 11,8 95,5 596,2 9,9 646,3 10,0 108,4 170,1 85,4 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 1 692,0 27, ,3 27,7 101, ,0 30, ,8 31,1 109,7-137,0-283,5 7 Maszyny i środki transportu 2 132,1 34, ,2 34,3 100, ,8 24, ,5 24,7 108,3 661,3 539,7 8 Różne wyroby przemysłowe 478,0 7,8 472,9 7,6 98,9 551,9 9,1 591,5 9,2 107,2-73,9-118,6 9 Wyroby pozostałe 1,4 0,0 4,9 0,1 350,0 2,4 0,0 16,6 0,0 691,7-1,0-11,7 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 15