Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny maj 2015

Transkrypt

1 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny maj 2015 SPIS TREŚCI: I. WZROST GOSPODARCZY REPUBLIKI CZESKIEJ W I KW R II. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA.. 2 III. BUDOWNICTWO.. 3 IV. BEZROBOCIE 4 V. CENY TOWARÓW I USŁUG 5 VI. HANDEL ZAGRANICZNY.. 5 VII. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA.. 7 VIII. CZESKI IMPORT ŻYWNOŚCI Z POLSKI... 9 IX. PRODUKCJA SAMOCHODÓW W REPUBLICE CZESKIEJ X. POZYCJA HANDLU WEWNĘTRZNEGO W GOSPODARCE CZESKIEJ XI. PRASKA GIEŁDA PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH XII. SPADEK WARTOŚCI ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W CZECHACH XIII. PLANY BUDOWY AUTOSTRADY D11 ŁĄCZĄCEJ CZECHY Z POLSKĄ. 12 XIV. POZYCJA WĘGIERSKIEJ SPÓŁKI MOL NA RYNKU CZESKIM

2 I. Wzrost gospodarczy Republiki Czeskiej w I kw roku Według wstępnych danych Czeskiego Urzędu Statystycznego w okresie od stycznia do marca 2015 gospodarka Republiki Czeskiej wzrosła o 3,9 %. W porównaniu do poprzedniego kwartału, PKB tego kraju wzrósł o 2,8%. Większość ekspertów na początku roku nie przewidywała tak optymistycznego rozwoju. Aktualne prognozy przewidują wzrost gospodarczy Czech na poziomie 3%. Przyczyną gwałtownego przyśpieszenia gospodarki czeskiej, jest przede wszystkim rozwój przemysłu samochodowego, przemysłu maszynowego, innych gałęzi przemysłu przetwórczego oraz budownictwa. Nie bez znaczenia było również podniesienie stawek podatku akcyzowego na produkty tytoniowe w ubiegłym roku. Chociaż w pod koniec 2014 roku spowodowało to obniżenie czeskiego PKB, to na początku roku bieżącego przyczyniło się do jego wzrostu. W porównaniu do innych krajów UE, Republika Czeska pod względem wzrostu gospodarczego w I kw. br. zajmuje drugie miejsce zaraz po Rumunii. Gospodarka czeska po raz pierwszy osiągnęła poziom z okresu przed kryzysem gospodarczym z 2008 r. Rozwój PKB Republiki Czeskiej w latach (wg kwartałów) II. Produkcja przemysłowa Produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej w marcu 2015 r. w stosunku do marca roku poprzedniego, wzrosła o 6,2%, natomiast w stosunku do miesiąca poprzedniego, po oczyszczeniu od wpływów sezonowych, obniżyła się o 0,3%. Największy międzyroczny wzrost odnotowano w produkcji pojazdów motorowych, przyczep i naczep (o 8,5%), w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 14,6%) oraz w produkcji konstrukcji i wyrobów metalowych (o 7,1%). Największe spadki odnotowano w górnictwie i wydobyciu (o 13,1%), produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 2,3%) oraz w produkcji nośników medialnych i reprodukcji zapisanych informacji (o 1,4%). 2

3 Przychody z działalności przemysłowej w marcu 2015 r. w cenach bieżących w stosunku międzyrocznym, wzrosły o 6,5%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 8,6%. nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 10,2%; w tym wartość zamówień zagranicznych o 13,1%, a zamówień krajowych o 4,6%. Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim w marcu 2015 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była międzyrocznie wyższa o 3,3%. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło nominalnie o 3,1% i wyniosło CZK (ok EUR). Produkcja przemysłowa w I kwartale 2015 r. w stosunku międzyrocznym wzrosła o 4,6%, a w porównaniu do IV kwartału 2013 r. o 1,4%. Przychody z działalności przemysłowej w I kw. br. w stosunku międzyrocznym wzrosły o 4,4%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 6,7%. nowych zamówień w przemyśle wzrosła o 7,9%; w tym wartość zamówień zagranicznych o 9,9%, a zamówień krajowych o 3,8%. Zatrudnienie w przemyśle w I kw. br. wzrosło o 3,2%, a wynagrodzenia nominalne o 2,1%. Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeń luty marzec I kwartał Przemysł Republiki Czeskiej (B+C+D) 102,8 104,5 106,2 104,6 B) Wydobycie i eksploatacja 95,8 90,5 86,9 90,9 C) Przemysł przetwórczy 103,5 104,8 107,8 105,5 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 101,0 106,5 101,4 102,9 III. Budownictwo Produkcja budowlana na rynku czeskim w marcu 2015 roku w stosunku do marca roku poprzedniego wzrosła o 8,4%. produkcji w budownictwie lądowym była wyższa o 4,6%, a w budownictwie inżynieryjnym o 20,9%. produkcji budowlanej za pierwsze trzy miesiące 2015 r. była w porównaniu do analogicznego okresu 2008 roku (roku największej koniunktury w budownictwie czeskim) niższa o 26%. Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie czeskim w marcu 2015 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, w stosunku międzyrocznym była niższa o 1,6%. Średnie wynagrodzenie w tej branży wzrosło o 6,8% i wyniosło CZK (ok. 1,059 EUR). 3

4 Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w marcu 2015 r. w stosunku międzyrocznym obniżyła się o 5,1%, a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami wzrosła o 19,6%. Produkcja budowlana w I kw r. w stosunku międzyrocznym wzrosła o 6,9%, a w stosunku do ostatniego kwartału 2014 r. o 5,8%. produkcji w budownictwie lądowym była wyższa o 4,9%, a w budownictwie inżynieryjnym o 14,3%. Zatrudnienie w budownictwie czeskim w I kw. br. w stosunku międzyrocznym obniżyło się o 2,1% przy wzroście wynagrodzeń nominalnych o 4%. Liczba zamówień budowlanych w I kw. br., w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 50 pracowników wzrosła o 2,8%, a wartość robót objętych tymi zamówieniami spadła o 8,7% i wyniosła 33,8 mld CZK. (ok. 1,2 mld EUR). Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Wyszczególnienie Produkcja budowlana ogółem w tym: w budownictwie ogólnym w budownictwie inżynieryjnym Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) styczeń ,8 105,5 107,3 70,0 114,3 45,9 113,8 93,5 198,0 luty ,0 104,7 110,7 127,5 103,7 394,1 76,5 99,7 51,9 marzec ,4 104,6 120,9 92,9 96,8 53,4 132,2 89,6 245,1 I kw ,9 104,9 114,3 92,9 103,5 74,8 104,5 94,2 125,2 IV. Bezrobocie Na koniec kwietnia 2015 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 491,6 tys. osób, tj. o 33,7 tys. mniej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 83,3 tys. mniej niż na koniec kwietnia 2014 r. Stopa bezrobocia na r. wyniosła 6,7 %. Wśród mężczyzn stopa bezrobocia wyniosła 6,6%, a wśród kobiet 6,9%. Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Most (12,3%), Bruntal (11,9%), Usti nad Łabą (11,8%), Karwina (11,7%), Ostrawa-Miasto (10,7%), Chomutov (10,4%) oraz Děčín (9,6%). Najniższe w powiatach miasta Praga-wschód (3,1%), Rychnov nad Kněžnou (3,6 %), Benešov (3,8 %), Rokycany (3,9 %), Mladá Boleslav (4,0 %), Prachatice i Pelhřimov (po 4,1 %). W ewidencji czeskich Urzędów Pracy, wg stanu na 30 kwietnia 2015 roku, były wolne miejsca pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 5,9 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Bruntal (25,5), Usti nad Łabą (24,1), Chomutov (21,4), Karwina (19,9), Jesenik (16,9), Sokolov (15,8) i Most (15,3). 4

5 Zasiłek dla bezrobotnych w kwietniu 2015 r. wypłacono osobom ubiegającym się o zatrudnienie, tj. 20,5% ogółu bezrobotnych (w marcu ,1%, w kwietniu ,7%). V. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w kwietniu 2015 r. wzrosły o 0,3% w porównaniu z miesiącem poprzednim. Większy wzrost cen odnotowano w grupie odzieży (o 3,2%) i obuwia (o 7,4%). Wzrost cen w grupie artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych (ogółem o 0,3%) napędzany był wzrostem cen owoców (o 3,2%) i warzyw (7,9%). Niższe, w stosunku do miesiąca poprzedniego, były ceny wybranych artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych; spadły ceny makaronów (o 3,9%), jajek (o 3,7%), drobiu (o 3,1%), czekolady i wyrobów czekoladowych (o 3,0%), masła i cukru (po 1,9%), napojów bezalkoholowych, (o 1,3%), chleba (o 1,2%) oraz mleka (o 1,1%). W stosunku międzyrocznym, inflacja w kwietniu wyniosła 0,5%. W porównaniu z kwietniem 2014 roku, najwyraźniej wzrosły ceny w grupach: napojów alkoholowych i tytoniu (o 5,8%) oraz odzieży i obuwia (o 3,9%). Niższe były ceny usług zdrowotnych (o 6,8%), transportu (o 3,8%) oraz usług pocztowo-telekomunikacyjnych (o 2,1%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Analogiczny okres roku Zmiana od Stopa Wyszczególnienie poprzedniego = inflacji 02/15 03/15 04/15 (2005=100) * Ogółem w tym: 100,1 100,2 100,5 123,7 100,4 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 98,5 98,1 99,3 133,3 100,3 Napoje alkoholowe i tytoń 103,7 104,4 105,8 161,1 102,9 Odzież i obuwie 104,2 104,7 103,9 88,9 103,6 Czynsze, woda, energia, paliwa 101,2 101,1 101,1 144,4 99,8 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 99,9 99,8 100,3 94,3 99,8 Służba zdrowia 93,3 93,0 93,2 152,4 97,1 Transport 94,2 95,8 96,2 102,0 98,7 Poczta i telekomunikacja 97,9 97,9 97,9 80,2 97,1 Kultura i rekreacja 100,8 100,8 100,7 99,1 100,5 Edukacja 101,1 101,1 101,1 122,6 101,3 Wyżywienie i zakwaterowanie 101,6 101,6 101,5 131,0 101,7 Pozostały towar i usługi 102,9 102,2 102,3 120,9 101,9 *relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz wcześniejsze 12 miesięcy VI. Handel zagraniczny W pierwszym kwartale 2015 roku, obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym wzrosły o 7,2%. Eksport był wyższy o 6,5% i wyniósł 34,5 mld EUR, a import o 8,0% i wyniósł 30,0 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz międzyrocznie zmniejszyła się o 2,6% i wyniosła 4,5 mld EUR. 5

6 Największy wzrost nadwyżki handlowej w okresie pierwszego kwartału 2015 roku, odnotowano w grupie napojów i tytoniu (o 31,9 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 17,9 mln EUR); spadek nadwyżki miał miejsce w grupach: maszyn i środków transportu (o 516,8 mln EUR), wyrobów przemysłowych rynkowych (o 130,8 mln EUR), różnych wyrobów przemysłowych (o 12,7 mln EUR) oraz tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 2,6 mln EUR). Wzrost deficytu handlowego odnotowano w grupach chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 52,9 mln EUR) oraz żywności i zwierząt żywych (o 12,5 mln EUR). Na uwagę zasługuje znaczący spadek deficytu w grupie paliw mineralnych i smarów (o 543,6 mln EUR), a także wypracowanie nadwyżki handlowej w grupie wyrobów pozostałych (zmiana o 13,5 mln EUR). Wyszczególnienie Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie styczeń-marzec 2014/2015 (w mln) STYCZEŃ-MARZEC 2014 STYCZEŃ-MARZEC 2015 DYNAMIKA W % Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK ,2 108,7 EUR ,5 108,0 USD ,4 88,7 W okresie pierwszego kwartału 2015 r. (w porównaniu do analogicznego okresu ub.r.) największy wzrost wartości czeskiego eksportu miał miejsce w grupie maszyn i środków transportu (o 1 307,6 mln EUR, tj. o 7,4%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 344,1 mln EUR, tj. o 9,1%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 195,4 mln EUR, tj. o 23,3%), wyrobów przemysłowych rynkowych (o 176,1 mln EUR, tj. o 3,2%) oraz napojów i tytoniu (o 69,4 mln EUR, tj. o 35,5%). Spadek wartości eksportu odnotowano w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 82,2 mln EUR, tj. o 9,6%), a także w grupach tłuszczy roślinnych i zwierzęcych (o 15,8 mln EUR, tj. o 15,2%) oraz chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 3,8 mln EUR, tj. 0,2%). Największy wzrost wartości importu odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 1 824,4 mln EUR, tj. o 15,6%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 356,8 mln EUR, tj. o 12,3%), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 306,9 mln EUR, tj. o 6,1%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 78,9 mln EUR, tj. o 5,7%), a największy międzyroczny spadek w grupach paliw mineralnych i smarów (o 348,2 mln EUR, tj. o 15,1%) oraz surowców z wyjątkiem paliw (o 100,1 mln EUR, tj. o 12,3%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w pierwszym kwartale 2015 roku były samochody osobowe (11,1% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (8%) oraz urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (5,1%); następnie aparaty i urządzenia telefoniczne (2,7%), druty i kable izolowane (1,7%), meble do siedzenia (1,6%), elektryczny sprzęt oświetleniowy i sygnalizacyjny (1,5%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (1,5%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych (1,4%) oraz nowe opony samochodowe z gumy (1,2%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 35,7% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym spadła o 2,2%. 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1. 6

7 W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły części i akcesoria samochodowe (5,8%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4,3%), aparaty i urządzenia telefoniczne (3,2%), leki oraz ropa naftowa (po 2,3%), następnie samochody osobowe (2,0%), części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych (1,9%), gaz ziemny (1,8%), zespolone obwody elektryczne (1,7%), oraz druty i kable izolowane (1,5%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 26,8% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 4,0%. Największą nadwyżkę handlową w pierwszym kwartale 2015 roku Republika Czeska uzyskała w handlu z Niemcami (3 426 mld EUR), Słowacją (1 367 mld EUR), Wielką Brytanią (1 254 mld EUR), Francją (856 mln EUR) oraz Austrią (553 mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami ( mld EUR), Koreą Południową (-607 mln EUR), Polską (-346 mln EUR), Japonią (-289 mln), Rosją (-273 mln EUR) i Tajlandią (-212 mln EUR). VII. Polsko-czeska wymiana handlowa w I kwartale 2015 r. Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, czesko-polskie obroty handlowe w pierwszym kwartale 2015 r. w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego były o 11% wyższe i wyniosły mld EUR. czeskiego eksportu do Polski wzrosła o 7,0% i wyniosła 2,1 mld EUR, a wartość importu z Polski - o 14,7% i wyniosła 2,4 mld EUR. Czeski deficyt w handlu z Polską wzrósł o 97,1% i wyniósł 345,9 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski wzrost wartościowy odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 111 mln EUR, tj. o 16,4%), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 78 mln EUR, tj. o 16,8%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 29,4 mln EUR, tj. o 17,7%) oraz w grupie napojów i tytoniu (o 1,8 mln EUR, tj. o 17,5%). Największe spadki wartości eksportu odnotowano w grupach: paliw mineralnych i smarów (o 36,6 mln EUR, tj. o 51,2%), chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 19,2 mln EUR, tj. o 8,3%), tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 16,9 mln EUR, tj. o 37,6%) oraz surowców z wyjątkiem paliw (o 13,3 mln EUR, tj. o 15,1%). 3 W czeskim imporcie z Polski największe wzrosty wartościowe odnotowano w grupach: maszyn i środków transportu (o 192,6 mln EUR, tj. o 32,5%), wyrobów przemysłowych rynkowych (o 68 mln EUR, tj. o 11,8%) oraz różnych wyrobów przemysłowych (o 30,5 mln EUR, tj. o 16,1%). Największe spadki importu odnotowano w grupach: wyrobów pozostałych (o 13,7 mln EUR, tj. o 64%), surowców z wyjątkiem paliw (o 11 mln EUR, tj. o 15,1%) oraz chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 6,8 mln EUR, tj. o 3,2%). Największy deficyt w handlu z Polską w okresie pierwszego kwartału 2015 roku Republika Czeska odnotowała w grupach: żywności i zwierząt żywych (-120,7 mln EUR), wyrobów 2 Wg danych Ministerstwa Gospodarki, polsko-czeskie obroty handlowe w pierwszym kwartale 2015 r. w stosunku międzyrocznym wzrosły o 7,1% i wyniosły 4,189 mld EUR. Polski eksport do Czech wzrósł o 11% i wyniósł 2,77 mld EUR, a import wzrósł o 0,2% i wyniósł 1,419 mld EUR. Wg tych danych Polska w omawianym okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości 1,35 mld EUR. W porównaniu z rokiem poprzednim nadwyżka wzrosła o 273,2 mln EUR, tj. o 25,4%. 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2 7

8 przemysłowych rynkowych (-103 mln EUR) oraz paliw mineralnych i smarów (-98,4 mln EUR); następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-23,6 mln EUR) oraz w grupie napojów i tytoniu (-20,5 mln EUR). Największą nadwyżkę uzyskano w grupach: surowców z wyjątkiem paliw (+13,3 mln EUR), chemikaliów i wyrobów pochodnych (+6 mln EUR), tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (+5,3 mln EUR) oraz maszyn i środków transportu (+0,6 mln EUR) Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń marzec 2014/2015 (w mln EUR) 2 355, , , , ,5 I - III 2014 I - III ,9 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany Źródło: Czeski Urząd Statystyczny W czeskim eksporcie do Polski największy udział w okresie pierwszego kwartału 2015 roku miały samochody osobowe (9,4%) oraz części i akcesoria samochodowe (5,4%); następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (po 2,7%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (1,7%), druty i kable izolowane oraz cynk nieobrobiony (po 1,5%), meble do siedzenia (1,4%), aluminium nieobrobione (1,3%) oraz olej rzepakowy (1,2%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,7% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 9,3%. W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (7,8%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (6,4%) oraz drut miedziany (3,3%); następnie meble do siedzenia (2,6%), silniki wysokoprężne (2,4%), druty i kable izolowane (2,2%), węgiel kamienny (2,1%), przetworzone oleje ropy naftowej (1,6%), aluminium nieobrobione (1,4%) oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (1,3%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 31,0% czeskiego importu z Polski ogółem. W okresie pierwszego kwartału 2015 roku, Polska była trzecim największym partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 7,8%) po Niemczech (25,8%) i Chinach (13,5%), a przed Słowacją (5,2%), Włochami (3,8%), Francją (3,2%) oraz Niderlandami (3,1%); jak też trzecim pod względem eksportu (5,8%) po Niemczech 8

9 (32,4%) i Słowacji (8,5%), a przed Wielką Brytanią (5,5%), Francją (5,2%), Austrią (4,1%) i Włochami (3,9%). Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, wzrost dodatniego dla Polski salda wymiany handlowej, spowodowany był głównie spadkiem czeskiej nadwyżki handlowej w grupie maszyn i środków transportu (o 81,6 mln EUR), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 14,5 mln EUR) oraz w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 12,4 mln EUR), jak też wzrostem czeskiego deficytu handlowego w grupach: żywności i zwierząt żywych (o 19,9 mln EUR), paliw mineralnych i smarów (o 33 mln EUR) oraz napojów i tytoniu (o 17,3 mln EUR). Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych, relatywnie wysoką dynamikę w omawianym okresie wykazywały: części i akcesoria samochodowe (111%), silniki spalinowe z zapłonem iskrowym (120%), meble do siedzenia (119%), silniki spalinowe z zapłonem samoczynnym (574%), przetworzone oleje mineralne (146%), aluminium nieobrobione (163%), monitory i projektory i odbiorniki TV (339%), cynk nieobrobiony (156%) kawa i substraty kawy (296%) oraz ołów nieobrobiony (204%). Międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano natomiast w przypadku drutu miedzianego (95%), drutów i kabli izolowanych (94%), odpadów i złomu żelaza i stali (86%), oleju rzepakowego (96%), konstrukcji z żelaza i stali (83%) wyrobów płaskich z żelaza i stali (68%) oraz serów i twarogów (82%). Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji towarowych, wykazywały części i akcesoria samochodowe (114%), maszyny i urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (114%), urządzenia telefoniczne oraz ich części (143%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (125%), druty i kable izolowane (123%), cynk nieobrobiony (206%), aluminium nieobrobione (6 105%), wyroby płaskie z żelaza i stali (184%), oraz nośniki dźwięku i obrazu (212%). Spadek dynamiki eksportu odnotowano natomiast w przypadku oleju rzepakowego (60%), węglowodorów cyklicznych (72%), aktywnych środków do czyszczenia i prania (89%), monitorów i projektorów wideo (80%), odpadów i złomu miedzi (62%) oraz polimerów styrenu w formach podstawowych (59%). VIII. Czeski import żywności z Polski w I kwartale 2015 r. Według wstępnych danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, wartość czeskiego importu żywności z Polski w pierwszym kwartale 2015 roku, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, wzrosła o 8,3% i wyniosła 242,8 mln EUR. Największy udział w czeskim imporcie z naszego kraju miało w tym okresie mięso i wyroby mięsne (25,3%), kawa, herbata, kakao, przyprawy korzenne i wyroby z nich (19,1%), wyroby mleczne i jaja (14,8%), zboża i wyroby ze zbóż (11,6%) oraz warzywa i owoce (10,5%). Najniższy udział miały zwierzęta żywe (0,7%) oraz cukier wraz z wyrobami z cukru i miodu (1,9%). Jak wynika z tabeli poniżej, w porównaniu do pierwszego kwartału roku poprzedniego, wzrost importu z Polski odnotowano w przypadku mięsa i wyrobów mięsnych (o 18,1%), kawy, herbaty, kakao i wyrobów z nich (o 72,2%) oraz zwierząt żywych (o 98,6%). W pozostałych grupach towarowych odnotowano stagnację lub spadek importu; w tym największy w imporcie cukru i wyrobów z cukru i miodu oraz wyrobów mlecznych i jaj. 9

10 W czeskim imporcie mięsa i wyrobów mięsnych z Polski odnotowano wzrost w imporcie mięsa drobiowego (o 25,3%) i wieprzowego (o 21,9%), a spadek w imporcie mięsa wołowego (o 6,9%). W grupie wyrobów mlecznych i jaj, wzrost odnotowano w imporcie jaj (o 33,6%), a spadek w imporcie serów i twarogów (o 18,1%), masła i pozostałych tłuszczów z mleka (o 20,9%) oraz mleka i śmietany (o 13,4%). W drugiej co do wartości czeskiego importu grupie towarowej odnotowano duży wzrost importu z Polski kawy i substratów kawy (o 135,7%) oraz czekolady i wyrobów czekoladowych (o 25,8%), a zarazem spadek importu herbaty (o 6,2%) i przypraw (o 37,6%). Kod SITC 0 Czeski import żywności z Polski w okresie styczeń-marzec 2015 roku Nazwa grupy towarowej Żywność i zwierzęta żywe ogółem - w tym: Dynamika (w tys. EUR) () () ,3 100,0 01 Mięso i wyroby mięsne ,1 25,3 07 Kawa, herbata, kakao, przyprawy ,2 19,1 02 Wyroby mleczne i jaja ,5 14,8 04 Zboża i wyroby ze zbóż ,1 11,6 05 Warzywa i owoce ,5 10,5 09 Różne wyroby jadalne i przyprawy ,5 8,6 08 Pasze dla zwierząt ,2 4,6 03 Ryby, skorupiaki i mięczaki ,3 2,9 06 Cukier, wyroby z cukru i miodu ,5 1,9 00 Zwierzęta żywe ,6 0,7 IX. Produkcja samochodów w Republice Czeskiej Według danych Czeskiego Związku Przemysłu Samochodowego w pierwszym kwartale 2015 roku produkcja samochodów w Republice Czeskiej wzrosła o 5,7%. W okresie tym wyprodukowano rekordową ilość samochodów. W pierwszych trzech miesiącach tego roku, sprzedaż samochodów osobowych w Czechach wzrosła o 28%, a za granicą o 7%. Największy koncern samochodowy w Republice Czeskiej Škoda Auto zwiększył swoją produkcję o 3% do poziomu samochodów, co stanowiło 59% z ogólnej liczby wyprodukowanych samochodów w tym państwie w pierwszym kw. br. Na drugim miejscu pod względem wyprodukowanych samochodów jest firma Hyundai, która zwiększyła produkcję o 3% do poziomu samochodów, na trzecim koncern TPCA (Toyota Peugeot Citroën Automobile Czech), który zwiększył produkcję o 1/5 do poziomu samochodów. Produkcja samochodów ciężarowych produkowanych przez spółkę Tatra wzrosła o 31% wynosząc 201 pojazdów, natomiast produkcja naczep spadła o 15% do sztuk. Produkcja motocykli w spółce Jawa spadła w pierwszym kwartale o 37% do poziomu 344 sztuk. 10

11 W 2014 roku w Czechach wyprodukowano jak dotychczas rekordową ilość 1,25 mln samochodów co stanowi wzrost o 10% w porównaniu z 2013 r. X. Pozycja handlu wewnętrznego w gospodarce czeskiej sektora handlu wewnętrznego w PKB wynosi obecnie ok. 10%, co stawia go na drugim miejscu wśród sektorów gospodarki czeskiej pod względem udziału w wytworzonym PKB. Sektor ten jest również drugim największym pracodawcą z udziałem 14% w zatrudnieniu ogółem. Liczba pracujących w czeskim sektorze handlu wynosi obecnie ok. 700 tys. osób. Ogólna wartość inwestycji przeznaczonych na rozwój sieci handlowej w Czechach w ciągu ostatnich 20 lat wyniosła ponad 600 mld CZK (tj. ok. 88 mld PLN). Republika Czeska może poszczycić się obecnie jednym z największych wskaźników powierzchni handlowej przypadającej na jednego obywatela wynosi on ok. 1,5m 2. W ostatnim okresie pozytywnym zjawiskiem dla handlu wewnętrznego w tym kraju jest wzrost wydatków na konsumpcję indywidualną w ramach sprzedaży detalicznej w 2014 roku wzrosły one o 2%. Przeciętna czteroosobowa rodzina wydaje sklepach detalicznych miesięcznie ponad 24 tys. CZK. W przeliczeniu na jednego członka rodziny, wartość ta wynosi średnio 120 tys. CZK w skali roku. W ostatnich latach w Czechach zaobserwowano wyraźną zmianę formy dokonywanych zakupów. W 2014 r. wartość przychodów internetowych punktów sprzedaży była 2,5 razy wyższa niż w 2008 roku. XI. Praska giełda papierów wartościowych Według ustaleń spółki IPREO, która wykonała analizę rynku papierów wartościowych, Praską Giełdę zdominowali zagraniczni inwestorzy. Właścicielami większości akcji, którymi pod koniec ubiegłego roku handlowano na giełdzie, byli głównie inwestorzy ze Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Według firmy IPREO, na giełdzie transakcje handlowe prowadziła niewielka liczba inwestorów czeskich. Zauważono przede wszystkim brak wielkich czeskich graczy, którzy według analityków są gwarantem stabilności giełdy krajowej. Ogólna wartość akcji będących w obiegu na Praskiej Giełdzie, pod koniec ubiegłego roku wynosiła 8,3 mld euro z czego 41% akcji mieli w posiadaniu mniejsi inwestorzy. Reszta (tj. 59% akcji o ogólnej wartości 4,9 mld euro) była w posiadaniu wielkich graczy, wśród których najważniejsze były amerykańskie spółki i fundusze kapitałowe oraz brytyjscy i polscy inwestorzy. Tylko 3,7% wartości akcji będących w posiadaniu wielkich spółek należało do czeskich inwestorów. Według danych firmy IPREO, największe zainteresowanie akcjami Praskiej Giełdy wykazywały przede wszystkim polskie i francuskie fundusze kapitałowe. W ubiegłym roku polscy inwestorzy potroili swój udział w giełdzie, a Francuzi zwiększyli udział o połowę. 11

12 Akcji w Czechach pozbywają się natomiast inwestorzy z Niemiec, Austrii, Szwajcarii i Skandynawii. Według ustaleń Czeskiego Banku Komercyjnego, w ostatnich latach spada aktywność handlowa giełdy w Pradze. W okresie przed kryzysem gospodarczym w latach , przeciętna roczna wartość obrotów na giełdzie, sięga ponad 20% PKB Republiki Czeskiej. W ubiegłym roku kwota ta wynosiła zaledwie 3,6% PKB. Obecny stan giełdy nie przyciąga tutejszych inwestorów, a ich brak może spowodować jej stopniowy zanik. Wielkie czeskie spółki dają pierwszeństwo inwestycjom w obligacje. Według statystyk Czeskiej Asocjacji Funduszy Akcyjnych, Czesi w ubiegłym roku zainwestowali w fundusze akcyjne ogółem 23 mld CZK, a w fundusze obligacji - 64 mld CZK. Wielcy czescy inwestorzy, kiedy już decydują się zainwestować w akcje, wybierają giełdy papierów wartościowych w innych państwach, stąd ich brak na giełdzie w Pradze. Na początku tego roku zaobserwowano nieduży wzrost aktywności handlowej na Praskiej Giełdzie. Tegoroczna średnia wartość akcji, którymi handluje się na giełdzie podczas jednego dnia wynosi 736,6 mln CZK (ok. 108 mln PLN), czyli średnio o 120 mln CZK więcej niż w roku ubiegłym. XII. Spadek wartości zamówień publicznych w Czechach Czeskie instytucje publiczne w pierwszym kwartale tego roku zainicjowały 674 postępowań przetargowych dotyczących robót budowlanych. Ogólna wartość zamówień wyniosła 27 mld CZK (ok. 4 mld PLN), tj. o 2,4% mniej niż w analogicznym okresie 2014 roku. Ogólna wartość przetargów, które zakończyły się sukcesem (instytucja ogłaszająca przetarg znalazła wykonawcę) wyniosła 18,5 mld CZK. Pomimo, że Dyrekcja Kolei Czeskich rozpisała kilka większych przetargów, takich jak np., zwiększenie przepustowości tras kolejowych między Brnem a Uherskim Hradistem (o wartości 858 mln CZK) oraz między Krnovem a Szumperkiem (wartość 676 mln CZK), to ogólna wartość przetargów wypisanych przez instytucje państwowe w żadnym miesiącu pierwszego kwartału nie przekroczyła dziesięciu miliardów CZK. Od lutego zaczęła również maleć liczba zamówień publicznych dotyczących prac budowlanych, co według analityków czeskich może doprowadzić do niewykorzystania dotacji unijnych przeznaczonych na rozwój infrastruktury. Jeśli trend się utrzyma, firmy budowlane będą musiały poszukać klientów przede wszystkim w sektorze prywatnym. XIII. Plany budowy autostrady D11 łączącej Czechy z Polską W połowie przyszłego roku ma się rozpocząć budowa odcinka drogi D11/R11 z Hradca Králové do Jaromierza. Zgodnie z planami czeskiej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (ŘSD) może być ona zakończona w 2019 roku. Autostrada D11 będzie biegła z Pragi do Hradca Králové. Tu przejdzie w drogę ekspresową R11 biegnącą do granicy z Polską, łącząc 12

13 się z polską drogą ekspresową S3 z Lubawki do Świnoujścia. Obecnie wybudowano 84 km autostrady z Pragi do Hradca Králové. Podczas gdy budowa odcinka z Hradca Králové do Jaromierza o długości ponad 22 km może być zakończona w ciągu czterech lat, kolejny odcinek z Jaromierza do Trutnova i polskiej granicy - dopiero w 2024 roku. Obecnie trwają wstępne badania geotechniczne, a plan zagospodarowania przestrzennego powinien zostać wydany w 2017 roku. Ostatecznym terminem na dokończenie tej trasy, postawionym przez czeskie ministerstwo transportu, jest rok 2030, ze względu na włączenie ww. dróg do transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Budowa trasy jest istotna m.in. w kontekście zapewnienia łatwego dostępu do gazoportu w Świnoujściu i portów w północno-zachodniej Polsce. XIV. Pozycja węgierskiej spółki MOL na rynku czeskim Spółka MOL ma coraz silniejszą pozycję na czeskim rynku paliw napędowych. Obecnie prowadzi intensywną ekspansję zwiększając liczbę stacji paliw. W ubiegłym roku zyskała 170 nowych stacji benzynowych odkupując je od spółek Lukoil i Agip. Obecnie posiada łącznie 317 stacji. Węgrzy, oprócz planów dalszego skupu stacji, zamierzają zmniejszyć liczbę marek. Nowe stacje, zakupione od Lukoilu i Agipu oraz Slovnaftu, mają otrzymać markę MOL, pod którą firma jest rozpoznawalna na innych rynkach europejskich. Węgierska spółka jest również właścicielem marki Pap Oil, tę jednak zamierza zachować bez zmiany nazwy. Największym konkurentem węgierskiej spółki na rynku czeskim jest spółka Unipetrol (właściciel Orlen), która obecnie posiada 337 stacji paliw. W wyniku zakupu przez MOL stacji Lukoilu i Agipu, spółka ta zyskała o wiele silniejszą pozycję na rynku czeskim, również z powodu zmiany źródła zaopatrzenia. Do czasu zakupu, te dwie ww. spółki zaopatrywane były w oleje napędowe przez Unipetrol, właściciela dwóch czynnych czeskich rafinerii w Litvinovie i Kralupach. Mol jako właściciel rafinerii Slovnaft w Bratysławie zaopatruje swe czeskie stacje paliwami z tej właśnie rafinerii. Według spółki MOL, główną przewagą w walce konkurencyjnej z Unipetrolem jest jakość paliwa. W opinii zarządu MOL, bratysławska rafineria Slovnaft jest nowoczesna, a produkty ropopochodne mają wyższą jakość niż produkty z rafinerii w Litvinovie a Kralupach, które ostatnią modernizację przeszły w latach tj. jeszcze przed ich prywatyzacją. spółek MOL i Unipetrol w sprzedaży olejów napędowych w Republice Czeskiej jest podobny i wynosi po 15%. 13

14 Grupa SITC WPHI Praga, maj 2015 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRSIE STYCZEŃ-MARZEC 2015 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I - III 2014 I - III 2015 Dynamika 2015/2014 I - III 2014 I - III 2015 Dynamika 2015/2014 Saldo I - III 2014 Saldo I - III 2015 Ogółem w tym: ,6 100, ,0 100,0 106, ,1 100, ,9 100,0 108, , ,1 0 Żywność i zwierzęta żywe 1 183,0 3, ,4 3,6 105, ,6 5, ,5 4,9 105,7-197,6-210,1 1 Napoje i tytoń 195,5 0,6 264,9 0,8 135,5 145,1 0,5 182,6 0,6 125,8 50,4 82,3 2 Surowce z wyjątkiem paliw 856,4 2,6 774,2 2,2 90,4 811,3 2,9 711,2 2,4 87,7 45,1 63,0 3 Paliwa mineralne i smary 837,6 2, ,0 3,0 123, ,8 8, ,6 6,5 84, ,2-931,6 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 104,0 0,3 88,2 0,3 84,8 70,2 0,3 57,0 0,2 81,2 33,8 31,2 5 Chemikalia i wyroby pochodne 2 162,7 6, ,9 6,3 99, ,3 12, ,4 11,4 101, , ,5 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 5 495,1 16, ,2 16,4 103, ,2 18, ,1 17,8 106,1 453,9 323,1 7 Maszyny i środki transportu ,9 54, ,5 55,2 107, ,3 42, ,7 45,0 115, , ,8 8 Różne wyroby przemysłowe 3 786,9 11, ,0 12,0 109, ,2 10, ,0 10,8 112,3 895,7 883,0 9 Wyroby pozostałe 65,5 0,2 114,7 0,3 175,1 78,1 0,3 113,8 0,4 145,7-12,6 0,9 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 14

15 Grupa SITC WPHI Praga, maj 2015 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-MARZEC 2015 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT DO POLSKI CZESKI IMPORT Z POLSKI WYSZCZEGÓLNIENIE I - III 2014 I - III 2015 Dynamika 2015/2014 I - III 2014 I - III 2015 Dynamika 2015/2014 Saldo I - III 2014 Saldo I - III 2015 Ogółem w tym: 1 879,1 100, ,0 100,0 107, ,6 100, ,9 100,0 114,7-175,5-345,9 0 Żywność i zwierzęta żywe ,6 122,1 6,1 98,9 224,2 10,9 242,8 10,3 108,3-100,8-120,7 1 Napoje i tytoń 10,3 0,5 12,1 0,6 117,5 13,5 0,7 32,6 1,4 241,5-3,2-20,5 2 Surowce z wyjątkiem paliw 88,3 4,7 75,0 3,7 84,9 72,7 3,5 61,7 2,6 84,9 15,6 13,3 3 Paliwa mineralne i smary 71,5 3,8 34,9 1,7 48,8 126,9 6,2 133,3 5,7 105,0-55,4-98,4 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 44,9 2,4 28,0 1,4 62,4 25,1 1,2 22,7 1,0 90,4 19,8 5,3 5 Chemikalia i wyroby pochodne 230,4 12,3 211,2 10,5 91,7 212,0 10,3 205,2 8,7 96,8 18,4 6,0 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 463,5 24,7 541,5 26,9 116,8 576,5 28,1 644,5 27,4 111,8-113,0-103,0 7 Maszyny i środki transportu 675,6 36,0 786,6 39,1 116,4 593,4 28,9 786,0 33,4 132,5 82,2 0,6 8 Różne wyroby przemysłowe 166,4 8,9 195,8 9,7 117,7 188,9 9,2 219,4 9,3 116,1-22,5-23,6 9 Wyroby pozostałe 4,8 0,3 2,8 0,1 58,3 21,4 1,0 7,7 0,3 36,0-16,6-4,9 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 15