Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze. Biuletyn Informacyjny

Transkrypt

1 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny PAŹDZIERNIK 2013 SPIS TREŚCI: I. PRZEMYSŁ... 2 II. BUDOWNICTWO... 2 III. BEZROBOCIE... 3 IV. CENY TOWARÓW I USŁUG... 4 V. HANDEL ZAGRANICZNY RCZ... 4 VI. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA... 6 VII. PROGNOZA ROZWOJU GOSPODARCZEGO CZECH. 9 VIII. WZROST ZAUFANIA DO GOSPODARKI CZESKIEJ.. 10 IX. PROJEKT BUDŻETU PAŃSTWA NA 2014 ROK X. WZROST POZIOMU UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORCÓW CZESKICH.. 11 XI. NASTROJE MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW W CZECHACH. 12 XII. STATYSTYKA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH W REPUBLICE CZESKIEJ XIII. FOR-ELECTRON

2 I. Przemysł Produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej w sierpniu 2013 r. w stosunku międzyrocznym wzrosła o 1,6%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego o 4,7%. Największy międzyroczny wzrost odnotowano w produkcji pojazdów motorowych (o 26,1%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 4,1%) oraz wyrobów i konstrukcji metalowych (o 2,8%). Największy spadek odnotowano w sektorze wydobywczym (o 14,1%), w produkcji materiałów i substancji chemicznych (o 10,2%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 3,6%). Przychody z działalności przemysłowej w sierpniu 2013 r. w cenach bieżących w stosunku międzyrocznym wzrosły o 4,8%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 8,1%. nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 12,3%; w tym wartość zamówień zagranicznych o 15,6%, a zamówień krajowych o 6,4%. Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim w sierpniu 2013 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była międzyrocznie niższa o 1,2%. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło nominalnie o 0,8% i wyniosło CZK (ok EUR). Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńsierpień czerwiec lipiec sierpień Przemysł Republiki Czeskiej (B+C+D) 95,1 102,1 101,6 97,4 B) Wydobycie 78,8 88,8 85,9 84,9 C) Przemysł przetwórczy 96,0 104,1 102,5 98,3 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 94,7 94,1 101,8 96,6 II. Budownictwo Produkcja budowlana na rynku czeskim w sierpniu 2013 roku w stosunku międzyrocznym spadła o 8,1%. produkcji w budownictwie lądowym była niższa o 5,3%, a w budownictwie inżynieryjnym o 13,6%. produkcji budowlanej od początku roku do końca sierpnia, w porównaniu z analogicznym okresem 2008 roku, była niższa o 28,6%. 2

3 Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie w omawianym okresie (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, w stosunku międzyrocznym obniżyła się o 8,8%. Średnie wynagrodzenie w tej branży obniżyło się o 8,0% i wyniosło CZK (ok EUR). Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w sierpniu 2013 r. w stosunku międzyrocznym obniżyła się o 14,5%, a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami aż o 63,1%. Ten wyraźny spadek związany jest z wysoką bazą porównawczą z poprzedniego roku, kiedy to wydano zezwolenia na duże inwestycje w energetyce i przemyśle. Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Wyszczególnienie Produkcja budowlana ogółem w tym: w budownictwie ogólnym w budownictwie inżynieryjnym Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) czerwiec ,4 87,1 91,1 86,8 84,0 160,0 62,3 85,5 32,4 lipiec ,2 102,7 94,5 112,6 91,6 383,6 77,3 76,9 78,2 sierpień ,9 94,7 86,4 103,0 81,2 235,4 76,2 104,6 49,4 styczeńsierpień ,5 90,3 87,7 92,2 88,2 105,6 86,4 93,0 84,6 III. Bezrobocie Na koniec września 2013 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 557 tys. osób, tj. o 5,3 tys. więcej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 96,9 tys. więcej niż na koniec września 2012 r. Stopa bezrobocia na r. wyniosła 7,6%. Wśród mężczyzn stopa bezrobocia wzrosła do 7,4%, a wśród kobiet pozostawała na poziomie 7,8%. Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Most (13,6%), Bruntal (12,4%), Usti nad Labą (12,3%) oraz Karwina (12,2%). Najniższe w powiatach miasta Pragi (od 3,4% do 4,2%) oraz w powiatach: Pelhrimov i Prachatice (po 4,6%) i Mlada Boleslav (4,8%). W ewidencji czeskich Urzędów Pracy, wg stanu na 30 września 2013 roku, było wolnych miejsc pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 13,4 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Karwina (58,1), Bruntal (54,4) oraz Usti nad Łabą (42,9). Zasiłek dla bezrobotnych we wrześniu 2013 r. wypłacono osobom ubiegającym się o zatrudnienie, tj. 18,7% ogółu bezrobotnych (w sierpniu ,3%, we wrześniu ,1%). 3

4 IV. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych we wrześniu, w stosunku do sierpnia 2013 r., obniżyły się ogółem o 0,4%. Było to spowodowane głównie posezonowym spadkiem cen usług turystycznych, niższymi cenami usług pocztowych i telekomunikacyjnych oraz niektórych artykułów rolno-spożywczych. Wzrosły natomiast ceny odzieży, obuwia oraz edukacji. W stosunku międzyrocznym, inflacja we wrześniu wyniosła 1,0% i była o 0,3 pp. niższa niż w miesiącu poprzednim. W porównaniu z wrześniem 2012 roku, wyższe były ceny artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych (o 4,6%), napojów alkoholowych i tytoniu (o 3,5%), usług hotelowych i restauracyjnych (o 1,9%), opieki zdrowotnej (o 1,4%), edukacji (o 1,4%) oraz czynszów i opłat mieszkaniowych (o 1,2%). Niższe były ceny usług pocztowych i telekomunikacyjnych (o 11,6%), ceny wyposażenia mieszkań (o 1,2%) oraz usług transportowych (o 1,2%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Wyszczególnienie Analogiczny okres roku Średnia poprzedniego = 100 Stopa roku inflacji* 07/13 08/13 09/ =100 Ogółem w tym: 101,4 101,3 101,0 122,2 101,8 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 105,7 105,6 104,6 129,1 105,4 Napoje alkoholowe i tytoń 103,2 103,5 103,5 150,2 103,8 Odzież i obuwie 100,0 100,0 100,9 82,7 98,0 Czynsze, woda, energia, paliwa 101,2 101,3 101,2 144,5 102,5 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 99,4 99,4 98,8 93,6 99,2 Służba zdrowia 102,1 101,8 101,4 167,9 104,3 Transport 100,6 99,5 98,8 106,4 99,7 Poczta i telekomunikacja 88,1 89,1 88,4 82,7 92,4 Kultura i rekreacja 100,2 100,4 100,5 98,0 100,0 Edukacja 101,4 101,4 101,4 120,9 101,5 Wyżywienie i zakwaterowanie 102,1 102,1 101,9 128,0 102,5 Pozostały towar i usługi 101,7 101,6 101,2 116,7 101,9 *relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz poprzednie 12 miesięcy V. Handel zagraniczny W okresie pierwszych ośmiu miesięcy 2013 roku, obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym, obniżyły się o 3,7%. Eksport był niższy o 2,8% i wyniósł 78,7 mld EUR, a import o 4,7% i wyniósł 69,5 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz międzyrocznie wzrosła o 14,4% i wyniosła 9,3 mld EUR. Największy wzrost nadwyżki handlowej w omawianym okresie odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 483,0 mln EUR), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 423,9 mln EUR) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 269,4 mln EUR). 4

5 Natomiast spadek nadwyżki odnotowano w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 62,5 mln EUR). Największy wzrost deficytu handlowego odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych (o 39,0 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 25,9 mln EUR), a spadek w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 70,2 mln EUR). Wyszczególnienie Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie styczeń-sierpień 2012/2013 (w mln) STYCZEŃ - SIERPIEŃ 2012 STYCZEŃ - SIERPIEŃ 2013 DYNAMIKA W % Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK ,4 97,5 EUR ,2 95,3 USD ,7 97,7 W okresie od stycznia do sierpnia 2013 r. największy wzrost wartości czeskiego eksportu miał miejsce w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 360,9 mln EUR, tj. o 4,2%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 79,7 mln EUR, tj. o 1,6%), w grupie wyrobów pozostałych (o 70,8 mln EUR, tj. 67,8%), w grupie napojów i tytoniu (o 49,7 mln EUR, tj. o 9,5%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 49,7 mln EUR, tj. o 1,8%). Największy spadek wartości eksportu odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 1.880,3 mln EUR, tj. o 4,3%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 664,4 mln EUR, tj. o 20,6%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 175,4 mln EUR, tj. o 7,5%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 156,6 mln EUR, tj. o 1,1%). Największy wzrost wartości importu odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych (o 88,7 mln EUR, tj. o 2,5%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 75,6 mln EUR, tj. o 42,0%), a największy międzyroczny spadek w grupie maszyn i środków transportu (o 2.363,3 mln EUR, tj. o 7,9%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 638,5 mln EUR, tj. o 7,9%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 426,0 mln EUR, tj. o 3,2%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w okresie od stycznia do sierpnia 2013 roku, były samochody osobowe (9,2% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (7,1%) oraz urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (5,5%); następnie aparaty i urządzenia telefoniczne (2,2%), druty i kable izolowane (1,7%), nowe opony samochodowe z gumy (1,5%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych (1,4%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (1,3%), meble do siedzenia (1,2%) oraz pompy do cieczy (1,1%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 32,2% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym była wyższa o 1,0%. W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły części i akcesoria samochodowe (5,1%), ropa naftowa (4,0%), gaz ziemny (3,8%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (3,5%) oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (2,4%); następnie leki (2,0%), zespolone obwody elektryczne (1,8%), części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych (1,7%), samochody osobowe (1,6%) oraz przetworzone oleje ropy naftowej (1,5%). Na ww. 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1 5

6 10 grup towarowych przypadało 27,4% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie niższa o 7,0%. W porównaniu z ośmioma miesiącami roku poprzedniego, wartość czeskiego eksportu, z pierwszej dwudziestki największych odbiorców, wzrosła jedynie wobec Węgier, Hiszpanii, Turcji, Chin oraz Rumunii, a wartość importu, z pierwszej dwudziestki największych dostawców, jedynie wobec Polski. Największą nadwyżkę handlową w omawianym okresie Republika Czeska uzyskała w handlu z Niemcami (6.692 mln EUR), Słowacją (2.810 mln EUR), Wielką Brytanią (2.563 mln EUR), Francją ( mln EUR) oraz Austrią ( mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami ( mln EUR), Koreą Południową ( mln EUR), Japonią (-939 mln EUR), Rosją (-887 mln EUR), Azerbejdżanem (-651 mln EUR), Tajlandią (- 489 mln EUR), Tajwanem (-465mln EUR) oraz Polską (-435 mln EUR). VI. Polsko-czeska wymiana handlowa Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, czesko-polskie obroty handlowe w okresie od stycznia do sierpnia 2013 r. w stosunku międzyrocznym były niższe o 1,6% i wyniosły 9,9 mld EUR. czeskiego eksportu do Polski obniżyła się o 3,9% i wyniosła mln EUR, a wartość importu wzrosła o 0,5% i wyniosła mln EUR. Czeski deficyt w handlu z Polską wzrósł o 100% i wyniósł 435 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 22,8 mln EUR, tj. o 6,4%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 17,3 mln EUR, tj. o 3,0%), oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 13,1 mln EUR, tj. o 15,4%). Największy spadek eksportu odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 76,2 mln EUR, tj. o 5,5%), w grupie maszyn i środków transportu (o 75,0 mln EUR, tj. o 4,5%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 53,0 mln EUR, tj. o 17,4%), w grupie surowców za wyjątkiem paliw (o 20,6 mln EUR, tj. o 8,2%) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 18,7 mln EUR, tj. o 8,0%). 3 W czeskim imporcie z Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych (o 29,1 mln EUR, tj. o 5,3%), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 24,4 mln EUR, tj. o 1,5%) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 8,8 mln EUR, tj. o 4,7%). Największy spadek importu odnotowano w grupie napojów i tytoniu (o 14,5 mln EUR, tj. o 21,7%), w grupie maszyn i środków transportu (o 13,4 mln EUR, tj. o 1,0%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 8,1 mln EUR, tj. o 1,7%) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 7,6 mln EUR, tj. o 1,7%). Największy deficyt w handlu z Polską w omawianym okresie Republika Czeska odnotowała w grupie żywności i zwierząt żywych (-330,2 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych 2 Wg danych MG (Insigos), polsko-czeskie obroty handlowe w okresie od stycznia do sierpnia 2013 r. w stosunku międzyrocznym wzrosły o 1,6% i wyniosły 9,8 mld EUR. Polski eksport do Czech wzrósł o 2,8% i wyniósł mln EUR, a import obniżył się 0,2% i wyniósł mln EUR. Wg tych danych, Polska w omawianym okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości mln EUR. W stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego, nadwyżka wzrosła o 7,4% 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2 6

7 rynkowych (-297,4 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (-221,6 mln EUR); następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-76,9 mln EUR) oraz w grupie napojów i tytoniu (-22,6 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków transportu (+324,0 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (+92,9 mln EUR), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (+72,2 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (+34,0 mln EUR) Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń sierpień 2012/2013 (w mln EUR) , , , , ,8-435,1 I - VIII 2012 I - VIII 2013 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany Źródło: Czeski Urząd Statystyczny W czeskim eksporcie do Polski największy udział w omawianym okresie miały samochody osobowe (6,2%) oraz części i akcesoria samochodowe (4,8%); następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (2,7%), sztaby i pręty z żelaza i stali (2,4%), węglowodory cykliczne (2,1%), olej rzepakowy i jego frakcje (1,9%), węgiel kamienny (1,8%), aparaty i urządzenia telefoniczne (1,8%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (1,6%) oraz druty i kable izolowane (1,3%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 26,7% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wzrosła o 26,4%. W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (6,6%), drut miedziany (3,8%) oraz silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (3,5%); następnie druty i kable izolowane (2,6%), pozostałe sztaby i pręty z żeliwa lub stali niestopowej (2,4%), przetworzone oleje mineralne (2,3%), węgiel kamienny (2,2%), aparaty i urządzenia telefoniczne (1,8%), sztaby i pręty z żeliwa lub stali niestopowej walcowane na gorąco (1,7%) oraz meble do siedzenia (1,7%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,5% czeskiego importu z Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 4,1%. W okresie od stycznia do sierpnia 2013 roku, Polska była trzecim największym partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 7,4%) po Niemczech 7

8 (25,7%) i Chinach (10,3%), a przed Słowacją (5,9%), Rosją (5,5%), Włochami (4,0%), Niderlandami (3,3%) oraz Francją (3,2%); jak też trzecim pod względem eksportu (6,0%) po Niemczech (31,2%) i Słowacji (8,8%), a przed Francją (5,0%),Wielką Brytanią (4,9%), Austrią (4,6%) i Włochami (3,7%). Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, dynamiczny wzrost dodatniego dla Polski salda wymiany handlowej spowodowany był głównie pogłębieniem się czeskiego deficytu w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 100,6 mln EUR) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 82,1 mln EUR), jak również spadkiem czeskiej nadwyżki handlowej w grupie maszyn i środków transportu (o 61,6 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 29,4 mln EUR). Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych, relatywnie wysoką dynamikę w omawianym okresie wykazywały części i akcesoria samochodowe (110%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (113%), przetworzone oleje ropy naftowej (122%), aparaty i urządzenia telefoniczne (171%), ołów surowy (264%), drewno surowe (159%), węglowodory cykliczne (121%) oraz żeliwo (198%). Międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano natomiast w przypadku drutu miedzianego (91%), drutów i kabli izolowanych (80%), węgla kamiennego (81%), wyrobów płaskich z żelaza i stali (90%), mebli do siedzenia (80%), sztab i prętów z żeliwa lub stali niestopowej walcowanych na gorąco (79%) oraz koksu (83%). Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji towarowych, wykazywały węglowodory cykliczne (130%), olej rzepakowy i jego frakcje (109%), aparaty telefoniczne (150%), miedź rafinowana i stopy miedzi (344%), maszyny i urządzenia drukarskie (155%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (142%) oraz przetworzone oleje ropy naftowej (144%). Spadek dynamiki eksportu odnotowano natomiast w przypadku samochodów osobowych (91%), maszyn i urządzeń do automatycznego przetwarzania danych (82%), pozostałych sztab i prętów z żelaza i stali (77%), węgla kamiennego (75%) oraz drutów i kabli izolowanych (77%). Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, rośnie czeski import artykułów spożywczych z Polski. W okresie od stycznia do sierpnia 2013 roku, w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, wzrost czeskiego importu z Polski w grupie żywności i zwierząt żywych wyniósł 5,3% przy ogólnym wzroście czeskiego importu w tej grupie wynoszącym 2,5%. Wśród największych dostawców żywności na rynek czeski, wzrost importu w tej grupie był wyższy jedynie w przypadku Niemiec (o 8,8%) oraz Hiszpanii (7,0%). Jak wynika z tabeli poniżej, wzrósł czeski import z Polski mięsa (o 2,7% - przy wzroście importu mięsa wołowego o 8,2% i drobiowego o 3,7%, a spadku importu mięsa wieprzowego o 5,3%), zbóż i wyrobów zbożowych (o 16,1%), owoców i warzyw (o 18,7%), paszy dla zwierząt (o 45,0%) oraz ryb i przetworów rybnych (o 5,6%). Spadek importu odnotowano natomiast w przypadku wyrobów mlecznych (ogółem o 2,8%, w tym: serów i twarogów o 1,7%, masła o 11,8%), jaj kurzych (o 34,3%), kawy, herbaty i przypraw (o 7,6%) oraz cukru i wyrobów z cukru i miodu (o 3,7%). 8

9 Kod SITC 0 Czeski import żywności z Polski w okresie styczeń sierpień 2013 Grupa towarowa Żywność i zwierzęta żywe ogółem w tym: w tys. EUR Dynamika ,3 100,0 01 Mięso i wyroby mięsne ,7 24,2 02 Wyroby mleczne i jaja ,2 17,7 04 Zboża i wyroby ze zbóż ,1 14,5 09 Różne wyroby jadalne i przyprawy ,3 12,4 05 Warzywa i owoce ,7 11,7 07 Kawa, herbata, kakao, przyprawy i wyroby z nich ,4 7,8 08 Pasze dla zwierząt ,0 5,5 06 Cukier, wyroby z cukru i miodu ,3 3,4 03 Ryby, skorupiaki i mięczaki ,6 2,5 00 Zwierzęta żywe ,0 0,2 Głównymi pozycjami czeskiego importu z Polski w grupie żywności i zwierząt żywych były mięso, wyroby mleczarskie, i wyroby zbożowe. Na te trzy pozycje towarowe przypada ponad połowa czeskiego importu z Polski w tej grupie. W przeciwnym kierunku, tj. w czeskim eksporcie do Polski dominowały wyroby zbożowe, głownie słód i pieczywo. Przy omawianiu wymiany w branży rolno-spożywczej należy również wspomnieć o utrzymującym się na wysokim poziomie czeskimi eksporcie do Polski oleju rzepakowego (grupa tłuszczów roślinnych i zwierzęcych), którego wartość w omawianym okresie wyniosła 81,1 mln EUR, przy 19,1% wzroście (r/r). VII. Prognoza rozwoju gospodarczego Czech Stowarzyszenie Banków Czeskich (CBA) nieznacznie zmieniło swoje przewidywania odnośnie rozwoju czeskiej gospodarki w bieżącym i przyszłym roku. Według najnowszej prognozy, stowarzyszenie oczekuje w br. spadku PKB o 1%, zaś w przyszłym roku jego wzrostu o 1,6%. Natomiast w 2015 r. wzrost czeskiego PKB wg CBA powinien wynieść ok. 2,4%. W porównaniu do wcześniejszych prognoz stowarzyszenia, gorzej oceniane są perspektywy czeskiej gospodarki - jeszcze w lipcu br. stowarzyszenie przewidywało w br. spadek PKB o 0,8%, a w przyszłym roku wzrost o 1,7%. Wskaźnik Wzrost PKB - 1,0 1,6 2,4 Inflacja 1,5 1,2 2,1 Kurs CZK/EUR 25,7 25,3 24,8 Wzrost kredytów bankowych dla gospodarstw domowych 4,0 4,6 4,6 Wzrost kredytów bankowych dla przedsiębiorstw 1,7 4,4 6,0 Zdaniem analityków, wzrost w poprzednich miesiącach oznacza koniec recesji w czeskiej gospodarce. Choć w bieżącym roku stowarzyszenie nadal oczekuje spadku, przyszły rok 9

10 powinien przynieść wzrost gospodarczy. Scenariusz ten jest bardziej realny w kontekście poprawy sytuacji w Europie oraz wzrostu gospodarczego największych partnerów handlowych Republiki Czeskiej. Wzrost gospodarczy nie wpłynie jednak na stan zatrudnienia, analiza stowarzyszenia przewiduje, że w przyszłym roku stopa bezrobocia utrzyma się na poziomie 7,7%, a następnie - od 2015 r. zacznie stopniowo spadać. Czeskie Ministerstwo Finansów w bieżącym roku oczekuje spadku gospodarczego o 1,1%, a w przyszłym roku wzrostu o 1,3%. CNB - zgodnie z najnowszą prognozą opublikowaną w sierpniu br. oczekuje w br. spadku o 1,5%, a w przyszłym roku wzrostu o 2,1%. Analiza Stowarzyszenia Banków Czeskich opracowywana jest co kwartał z wykorzystaniem informacji przekazanych przez analityków z banków: CSOB, Ceska sporitelna, Raiffeisenbank, UniCredit Bank, Komercní banka, GE Money Bank i Citibank. VIII. Wzrost zaufania do gospodarki czeskiej Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego (CSU) we wrześniu wzrosło zaufanie do gospodarki czeskiej. Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury, w porównaniu z sierpniem 2013 r., wzrósł o 3,2 pkt. Wskaźnik zaufania przedsiębiorców w porównaniu z ubiegłym miesiącem wzrósł we wszystkich gałęziach gospodarki. Wzrosło zaufanie w przemyśle oraz handlu, a w niektórych gałęziach usług utrzymało się na dotychczasowym poziomie. Spadło natomiast zaufanie w budownictwie. W porównaniu z wartościami z września 2012 r. wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury, zaufania przedsiębiorców oraz zaufania konsumentów, były wyższe. Wzrósł wskaźnik zaufania konsumentów w stosunku do poprzedniego miesiąca, jak też w stosunku międzyrocznym. Z badań przeprowadzonych wśród konsumentów we wrześniu br. wynika, że na najbliższe 12 miesięcy spadły obawy konsumentów o pogorszenie się ogólnej sytuacji gospodarczej Republiki Czeskiej. Obawy o pogorszenie się ich własnej sytuacji finansowej również były niższe. Niemal na tym samym poziomie utrzymywały się wskaźniki w zakresie oczekiwanego wzrostu bezrobocia oraz skłonności do oszczędzania. Wskaźnik zaufania - wartości bazowe Wskaźnik Średnia roku 2005 = 100% Wskaźniki oczyszczone od wpływów sezonowych Przemysł 84,1 85,4 81,9 83,5 83,1 85,6 85,6 82,9 84,4 84,1 85,9 85,9 90,0 Budownictwo 57,0 60,6 54,0 56,0 56,0 52,4 58,1 47,8 48,3 47,8 53,4 49,3 52,9 Handel 95,1 93,5 91,2 94,0 92,0 89,8 88,4 83,7 86,8 87,8 88,7 88,9 90,4 Usługi 88,9 87,3 87,5 87,7 88,4 87,8 87,1 86,3 86,3 87,5 84,9 87,1 88,5 Przedsiębiorcy ogółem 85,5 85,5 83,5 84,6 84,6 85,2 85,0 82,7 83,6 84,0 84,0 84,8 87,5 Konsumenci 71,8 74,7 75,4 75,7 73,8 79,5 81,0 77,9 82,0 82,8 81,3 84,9 87,7 Wskaźniki ogółem 83,2 83,6 82,2 83,1 82,8 84,2 84,4 81,9 83,3 83,8 83,6 84,8 87,5 10

11 IX. Projekt budżetu państwa na 2014 rok Czeski rząd zatwierdził projekt budżetu na 2014 rok z deficytem 112 mld CZK. Zdaniem Ministerstwa Finansów, trzyprocentowy pułap deficytu finansów publicznych nie powinien zostać przekroczony. W pierwotnym projekcie budżetu na 2014 r. planowany deficyt wynosił 110 mld CZK. Zdaniem czeskiego Ministra Finansów Jana Fischera, zatwierdzony budżet przestanie blokować wzrost gospodarczy. Przychody budżetu państwa rząd określił na poziomie 1.099,3 mld CZK, a wydatki na poziomie 1.211,3 mld CZK. Projekt budżetu skrytykował były Minister Finansów Miroslav Kalousek, który uważa że podwyższenie wydatków o 24 mld CZK nie może być uzasadniane oczekiwaniami wyższych przychodów. Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu projektu budżetu bierze pod uwagę bardziej optymistyczną prognozą rozwoju gospodarczego w bieżącym i przyszłym toku. W bieżącym roku ministerstwo przewiduje spadek gospodarczy o 1,1%, a w przyszłym wzrost o 1,3%, choć pierwotnie wzrost w 2014 r. szacowano na 0,8% - co oznacza, że ministerstwo bierze pod uwagę wzrost przychodów z tytułu poboru podatków o ok. 4-5 mld CZK. Projekt budżetu uwzględnia również wzrost świadczeń dla emerytów i rencistów, dzieci i osób bezrobotnych o 4,7 mld CZK (o 1 mld CZK więcej niż w pierwotnym projekcie budżetu), ale - jak zaznaczył Minister Finansów - bez wpływu na deficyt budżetowy. Rząd planuje wzrost przychodów z tytułu sprzedaży częstotliwości dla operatorów telefonii komórkowej oraz z przychodów przedsiębiorstw państwowych (łącznie 7,3 mld CZK). Po stronie wydatków projekt budżetu bierze pod uwagę podniesienie płac w administracji publicznej o 2%. Wzmocniono również budżet Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (o 400 mln CZK), co powinno pomóc w rozwiązaniu problemów związanych z naborem nowych policjantów. Rząd w projekcie obniżył wydatki związane z obsługą zadłużenia o 2 mld CZK. Te i inne cięcia pozwoliły na zwiększenie wydatków w poszczególnych rozdziałach budżetu o 17 mld CZK. Projektem budżetu zajmie się nowy Sejm wybrany w wyborach parlamentarnych zaplanowanych na ostatni weekend października br. Pierwsze posiedzenie nowego Sejmu zaplanowane jest na 26 listopada br. X. Wzrost poziomu upadłości przedsiębiorców czeskich Jak wynika z aktualnej analizy spółki CRIF - Czech Credit Bureau, we wrześniu br. ogłosiło upadłość 117 spółek handlowych oraz 418 osób fizycznych samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą, tj. o 59 więcej niż w sierpniu br. Jest to największa liczba od stycznia 2008 r., kiedy zaczęła obowiązywać nowa ustawa o postępowaniu upadłościowym. 11

12 W ciągu ostatnich 12 miesięcy ogłosiło upadłość spółek handlowych, międzyrocznie o 42 więcej. Aż (dwukrotny wzrost w ujęciu międzyrocznym) upadłości odnotowano w przypadku osób fizycznych samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą. We wrześniu br. 33% wszystkich upadłości zgłoszono w Pradze, 14% w województwie południowo-morawskim, najmniej w woj. karlowarskim (2) i libereckim (3). W zestawieniu międzyrocznym liczba upadłości przedsiębiorstw wzrosła o 3%. Znaczny wzrost upadłości, w odniesieniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, odnotowano w województwie pardubickim (o 16%) oraz w pilzneńskim (o 14%). W sześciu województwach liczba upadłości spadła, przy czym w woj. karlowarskim o ponad 30%. Liczba upadłości przedsiębiorstw najwyraźniej wzrosła w przemyśle przetwórczym (o 6%), oraz w handlu i w branży hotelarskiej (o 5%). W ciągu ostatnich 12 miesięcy na firm przypadało średnio 36 upadłości. Dwukrotnie więcej dotyczyło branży budowlanej (73), najmniej sektora usług (26). XI. Nastroje małych i średnich przedsiębiorstw w Czechach Ponad połowa małych i średnich przedsiębiorstw w Republice Czeskiej wierzy w pozytywny rozwój sytuacji gospodarczej. Największy optymizm deklarują nowopowstałe firmy. Badania rynkowe przeprowadził bank CSOB wśród 5000 czeskich podmiotów gospodarczych z sektora MŚP. Nowy Barometr oczekiwań przedsiębiorców co kwartał monitoruje nastroje wśród małych i średnich przedsiębiorstw - w trzecim kwartale br. wskaźnik monitoringu nastrojów wyniósł 6,3 pkt. Wynik jest sumą pozytywnych i negatywnych oczekiwań firm i może wahać się w granicach od minus 100 do plus 100 pkt. Średnie i małe przedsiębiorstwa są głównym motorem napędowym czeskiej gospodarki, a dla CSOB ważnym i dynamicznym segmentem. Dotychczas w Czechach nikt szczegółowo nie analizował sektora MŚP. Na łączną wartość Barometru składają się oczekiwania dotyczące rozwoju popytu, wielkości inwestycji i planowanych zmian w branży. Wynik w trzecim kwartale zdominowały oczekiwania dotyczące popytu - wzrostu spodziewa się 51% ankietowanych. Poza młodymi rozwijającymi się firmami, optymizm przeważa wśród spółek działających jednocześnie w kilku branżach, przedsiębiorstw nastawionych na eksport oraz dużych korporacji. Co zaskakujące, ufność w pozytywny rozwój sytuacji gospodarczej odnotowano również w przypadku firm, których sprzedaż w ciągu ostatnich trzech latach nieznacznie spadła. Czeskie przedsiębiorstwa wykazują większą ostrożność w przypadku inwestycji, ich wzrost w stosunku do ubiegłego roku planuje zaledwie 37% respondentów. Umiarkowany optymizm przeważa w przypadku trzeciego wskaźnika Barometru, dotyczącego chęci do prowadzenia 12

13 działalności gospodarczej. Mimo, że tylko 18% firm rozważa rozszerzenie działalności, ponad 60% zamierza utrzymać prowadzenie działalności gospodarczej w obecnym zakresie. Według CSOB dynamika średnich i małych przedsiębiorstw zależy głównie od ich wysiłków zmierzających do ekspansji na rynki zagraniczne, inwestycji w nowoczesne technologie lub zainteresowań dotacjami europejskimi. Jako główną przeszkodę w prowadzeniu działalności, aż 70% respondentów wymienia obciążenia nałożone ze strony państwa. Zbędne bariery administracyjne i częste zmiany legislacyjne to negatywne czynniki, które najczęściej podają przedsiębiorcy. Pozostałe to głównie problemy finansowe - niewypłacalność lub brak kapitału obrotowego. XII. Statystyka zamówień publicznych w Republice Czeskiej Liczba zamówień publicznych ogłoszonych w trakcie pierwszych ośmiu miesięcy bieżącego roku spadła w stosunku międzyrocznym o jedną trzecią - do niecałych 150 mld CZK. Wyraźnie spadła również liczba zamówień na etapie przekazywania do realizacji. Zdaniem Izby Administratorów Zamówień Publicznych (KAVZ), która opublikowała powyższe dane, sygnalizują one problemy w przyszłości. Tak wyraźny spadek liczby zamówień publicznych będzie oznaczał mniejszy rozmiar zamówień przekazanych do realizacji. W konsekwencji firmy i zatrudnieni w nich pracownicy będą mieli mniej pracy, co wpłynie negatywnie na czeską gospodarkę. Co więcej, zamówienia publiczne o dużym znaczeniu dla gospodarki utkwiły na etapie procedur przetargowych. Za pośrednictwem czeskiego Biuletynu Zamówień Publicznych w 2012 r. ogłoszono zamówienia publiczne na ogólną wartość 312,5 mld CZK, jednak jedna trzecia z nich - według stanu z maja br. - została anulowana. Przeciętna wartość zamówienia publicznego w 2012 r. była o 12% niższa niż cena przewidywana w momencie ogłoszenia zamówienia. W 2011 r. ta różnica wynosiła 7%. Opóźniania w realizacji bądź odkładanie w czasie realizacji zamówień publicznych, zdaniem KAVZ, stanowi poważny problem. Na końcu sierpnia br. - według informacji z Biuletynu Zamówień Publicznych - wartość zamówień publicznych ogłoszonych w ubiegłym roku, których nie rozstrzygnięto ani nie anulowano, wynosiła 72,5 mld CZK. Kwota ta stanowi ok. 23% łącznej wartości wszystkich zamówień publicznych z ubiegłego roku. Korzystny dla inwestorów jest trend spadkowy cen zamówień publicznych przekazanych do realizacji - w okresie od stycznia do sierpnia br. ceny te były nawet o 28% niższe niż pierwotnie przewidywano. W branży budowlanej ceny zamówień publicznych kształtują się na poziomie nawet o 34% niższym od przewidywanych 13

14 FOR-ELECTRON Praga Międzynarodowe targi elektrotechniki, elektroniki i energetyki FOR-ELECTRON to jedyna impreza targowo-wystawiennicza w Pradze w branży przemysłowej, której celem jest prezentacja usług, wyrobów i myśli technicznych z zakresu elektrotechniki, elektroniki i energetyki. W zeszłorocznej edycji targów wzięło udział 326 wystawców z 20 krajów. Powierzchnia wystawowa zajęła m2, a liczba zwiedzających wyniosła osób. FOR-ELECTRON w bieżącym roku składać się będzie z trzech imprez: FOR ELECTRON MOTION 1 edycji targów elektroniki mobilnej oraz technologii hybrydowej w środkach transportu, FOR ENERGO 2 edycji targów produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, FOR AUTOMATION 2 edycji targów automatyzacji, sterowania i technologii pomiarowych. Organizator targów FOR-ELECTRON informuje, że będą one miały silne wsparcie medialne ukierunkowane na specjalistów z branż przemysłowych oraz towarzyszyć im będzie bogaty program z możliwością dodatkowej prezentacji dla wystawców. W ramach targów będą miały również miejsce liczne wykłady, seminaria, konferencje, spotkania B2B oraz konkursy. Menadżer do kontaktów z wystawcami zagranicznymi: Barbora Ševčíková tel.: , tel. kom.: , fax: sevcikova@abf.cz Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze Loretánské nám. 109/3, Praha 1 - Hradčany tel.: , fax: praha@trade.gov.pl Internet: 14

15 Grupa SITC WPHI Praga, październik 2013 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-SIERPIEŃ 2013 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I - VIII 2012 I - VIII 2013 Dynamika 2013/2012 I - VIII 2012 I - VIII 2013 Dynamika 2013/2012 Saldo I-VIII 2012 Saldo I-VIII 2013 Ogółem w tym: ,0 100, ,7 100,0 97, ,0 100, ,8 100,0 95, , ,9 0 Żywność i zwierzęta żywe 2 774,8 3, ,5 3,6 101, ,7 4, ,4 5,2 102,5-737,9-776,9 1 Napoje i tytoń 521,9 0,6 571,6 0,7 109,5 445,6 0,6 435,1 0,6 97,6 76,3 136,5 2 Surowce z wyjątkiem paliw 2 328,4 2, ,0 2,7 92, ,1 2, ,2 2,9 94,7 183,3 120,8 3 Paliwa mineralne i smary 3 220,2 4, ,8 3,2 79, ,9 11, ,4 10,7 92, , ,6 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 221,2 0,3 218,8 0,3 98,9 145,2 0,2 151,4 0,2 104,3 76,0 67,4 5 Chemikalia i wyroby pochodne 5 007,1 6, ,8 6,5 101, ,7 11, ,2 11,8 100, , ,4 6 Wyroby przemysłowe rynkowe ,2 17, ,6 18,0 98, ,4 18, ,4 18,5 96, , ,2 7 Maszyny i środki transportu ,3 54, ,0 53,4 95, ,9 41, ,6 39,8 92, , ,4 8 Różne wyroby przemysłowe 8 567,4 10, ,3 11,3 104, ,4 9, ,4 9,9 99, , ,9 9 Wyroby pozostałe 104,5 0,1 175,3 0,2 167,8 180,1 0,0 255,7 0,0 142,0-75,6-80,4 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 15

16 Grupa SITC WPHI Praga, październik 2013 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-SIERPIEŃ 2013 R. (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT DO POLSKI CZESKI IMPORT Z POLSKI WYSZCZEGÓLNIENIE I-VIII 2012 I-VIII 2013 Dynamika 2013/2012 I-VIII 2012 I-VIII 2013 Dynamika 2013/2012 Saldo I-VIII 2012 Saldo I-VIII 2013 Ogółem w tym: 4 909,1 100, ,3 100,0 96, ,9 100, ,4 100,0 100,5-216,8-435,1 0 Żywność i zwierzęta żywe 304,2 6,2 251,2 5,3 82,6 552,3 10,8 581,4 11,3 105,3-248,1-330,2 1 Napoje i tytoń 36,9 0,8 32,8 0,7 88,9 69,9 1,4 55,4 1,1 79,3-33,0-22,6 2 Surowce z wyjątkiem paliw 252,5 5,1 231,9 4,9 91,8 189,1 3,7 197,9 3,8 104,7 63,4 34,0 3 Paliwa mineralne i smary 234,4 4,8 215,7 4,6 92,0 444,9 8,7 437,3 8,5 98,3-210,5-221,6 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 84,8 1,7 97,9 2,1 115,4 14,4 0,3 25,7 0,5 178,5 70,4 72,2 5 Chemikalia i wyroby pochodne 570,2 11,6 587,5 12,5 103,0 501,3 9,8 494,6 9,6 98,7 68,9 92,9 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 1 392,6 28, ,4 27,9 94, ,4 31, ,8 31,3 101,5-196,8-297,4 7 Maszyny i środki transportu 1 674,2 34, ,2 33,9 95, ,6 25, ,2 24,7 99,0 385,6 324,0 8 Różne wyroby przemysłowe 355,6 7,2 378,4 8,0 106,4 463,4 9,0 455,3 8,8 98,3-107,8-76,9 9 Wyroby pozostałe 3,7 0,1 7,3 0,2 197,3 12,6 0,0 16,8 0,0 133,3-8,9-9,5 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 16