Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny luty 2014

Transkrypt

1 Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny luty 2014 SPIS TREŚCI: I. CZESKI PRZEMYSŁ W 2013 R... 2 II. CZESKIE BUDOWNICTWO W 2013 R... 2 III. BEZROBOCIE... 3 IV. CENY TOWARÓW I USŁUG... 3 V. HANDEL ZAGRANICZNY RCZ W 2013 R VI. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA W 2013 R VII. CZESKI IMPORT ŻYWNOŚCI Z POLSKI W 2013 R VIII. PROGNOZA GOSPODARCZA CZESKIEGO MINISTERSTWA FINANSÓW IX. CZESKIE PRZEDSIĘBIORSTWA W RAJACH PODATKOWYCH X. UDZIAŁY MINISTERSTWA FINANSÓW W SPÓŁKACH HANDLOWYCH XI. CZESKI RYNEK FUZJI I PRZEJĘĆ W 2013 R XII. WZROST LICZBY PRZEDSIĘBIORCÓW W REPUBLICE CZESKIEJ XIII. TARGI ELEKTRONIKI I ELEKTROTECHNIKI AMPER

2 I. Czeski przemysł w 2013 r. Produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej w 2013 r. w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 0,5%. Największy międzyroczny wzrost odnotowano w produkcji konstrukcji i wyrobów metalowych (o 5,3%), w produkcji pojazdów motorowych (o 2,5%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 2,7%). Największy spadek odnotowano w wydobyciu i eksploatacji złóż naturalnych (o 11,6%), w produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, gazu i ciepła (o 1,5%) oraz w produkcji sprzętu komputerowego, urządzeń elektronicznych i optycznych (o 8,7%). Przychody z działalności przemysłowej w 2013 r. w cenach bieżących w stosunku międzyrocznym wzrosły o 1,4%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 5,1%. Wartość nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 4,3%; w tym wartość zamówień zagranicznych o 5,8%, a zamówień krajowych o 1,5%. Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim w 2013 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, była międzyrocznie niższa o 1,0%. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło nominalnie o 0,9% i wyniosło CZK (ok EUR). Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńgrudzień październik listopad grudzień Przemysł Republiki Czeskiej (B+C+D) 103,5 106,2 109,3 100,5 B) Wydobycie i eksploatacja 97,4 91,8 101,8 88,4 C) Przemysł przetwórczy 103,4 106,8 111,8 101,4 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 105,8 107,6 99,5 98,5 II. Czeskie budownictwo w 2013 r. Produkcja budowlana na rynku czeskim w 2013 roku w stosunku do roku poprzedniego obniżyła się o 8,3%. Wartość produkcji w budownictwie lądowym była niższa o 8,1%, a w budownictwie inżynieryjnym o 8,8%. Wartość produkcji budowlanej, w porównaniu do 2008 roku (rok największej koniunktury w budownictwie czeskim), była niższa o 25,1%. Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie w 2013 r. (bez pracowników agencyjnych), w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników, w stosunku 2

3 międzyrocznym była niższa o 8,1%. Średnie wynagrodzenie w tej branży spadło o 3,2% i wyniosło CZK (ok EUR). Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w 2013 r. w stosunku międzyrocznym obniżyła się o 13,2%, a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami o 19,1%. Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Wyszczególnienie Produkcja budowlana ogółem w tym: w budownictwie ogólnym w budownictwie inżynieryjnym Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) październik ,0 99,7 97,5 65,6 69,5 40,6 83,5 80,3 108,3 listopad ,7 89,2 93,3 132,0 88,2 475,0 83,5 90,7 69,7 grudzień ,4 97,5 112,1 95,2 80,1 244,1 70,5 75,1 54,9 I-XII ,7 91,9 91,2 92,7 86,7 120,8 85,7 88,7 85,3 III. Bezrobocie Na koniec stycznia 2014 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 629,3 tys. osób, tj. o 32,4 tys. więcej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 43,5 tys. więcej niż na koniec stycznia 2013 r. Stopa bezrobocia na r. wyniosła 8,6 %. Wśród mężczyzn stopa bezrobocia wyniosła 9,0%, a wśród kobiet 8,2%. Największe bezrobocie utrzymywało się w powiatach: Bruntal (15,2%), Jesenik (14,6%), Most (14,0%), Usti nad Łabą (13,0%) oraz Karwina i Znojmo (po 12,8%). Najniższe w powiatach miasta Pragi (od 3,6% do 5,4%) oraz w powiatach: Mlada Boleslav (4,9%), Pilzno- Południe i Rokycany (po 5,8%). W ewidencji czeskich Urzędów Pracy, wg stanu na 31 stycznia 2014 roku, było wolnych miejsc pracy. Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 17,3 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Jesenik (85,5), Bruntal (70,1), Karwina (65,7) oraz Prerov (52,4). Zasiłek dla bezrobotnych w styczniu 2014 r. wypłacono osobom ubiegającym się o zatrudnienie, tj. 23,9% ogółu bezrobotnych (w grudniu ,1%, w styczniu ,6%). IV. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w styczniu 2014 r., w stosunku do miesiąca poprzedniego, wzrosły zaledwie o 0,1%. Był to najniższy przyrost cen w zestawieniu miesiąc do miesiąca od 1993 roku. Wzrost cen odnotowano w grupie artykułów 3

4 spożywczych i napojów bezalkoholowych (o 1,8%); w tym owoców (o 7,3%), warzyw (o 4,0%), pieczywa (o 5,3%), mąki (o 4,4%), wędlin (o 1,0%), cukru (o 2,3%), sera (o 1,3%) oraz jogurtów (o 5,3%). Rosły również ceny piwa (o 2,5%) oraz wódek (5,4%). Niższe były ceny opłat mieszkaniowych z powodu spadku cen energii elektrycznej (o 9,9%) oraz usług zdrowotnych po zniesieniu opłat za pobyt w szpitalu (o 3,5%). Niższe niż w grudniu były również ceny odzieży (o 2,7%) i obuwia (o 6,2%). W stosunku międzyrocznym, inflacja w styczniu wyniosła 0,2% i była o 1,2 pp. niższa niż w miesiącu poprzednim. W porównaniu ze styczniem 2013 roku, najwyraźniej wzrosły ceny artykułów spożywczych i napojów bezalkoholowych (o 3,9%), napojów alkoholowych i tytoniu (o 3,8%), odzieży i obuwia (o 2,0%), usług hotelowych i restauracyjnych (o 1,5%) oraz edukacji (o 1,1%). Niższe były ceny usług pocztowych i telekomunikacyjnych (o 9,8%), usług zdrowotnych (o 3,8%), opłat mieszkaniowych (o 2,4%) oraz wyposażenia mieszkań (o 1,4%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Wyszczególnienie Analogiczny okres roku Średnia poprzedniego = 100 Stopa roku inflacji* 11/13 12/13 01/ =100 Ogółem w tym: 101,1 101,4 101,4 122,9 101,3 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 103,9 104,8 103,9 135,0 104,8 Napoje alkoholowe i tytoń 103,0 103,5 103,8 153,8 103,6 Odzież i obuwie 100,9 101,6 102,0 81,8 99,5 Czynsze, woda, energia, paliwa 101,3 101,2 97,6 142,4 101,3 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 98,0 98,1 98,6 93,6 99,0 Służba zdrowia 100,8 100,4 96,2 160,7 101,8 Transport 99,7 101,1 101,0 106,2 99,5 Poczta i telekomunikacja 90,7 91,0 90,2 82,0 90,7 Kultura i rekreacja 101,1 100,9 100,5 98,6 100,4 Edukacja 101,2 101,1 101,1 120,8 101,4 Wyżywienie i zakwaterowanie 101,8 101,8 101,5 128,3 101,9 Pozostały towar i usługi 100,3 101,1 100,9 117,9 101,5 *relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2005=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz poprzednie 12 miesięcy V. Handel zagraniczny Republiki Czeskiej w 2013 r. W 2013 roku, obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym obniżyły się o 1,2%. Eksport był niższy o 0,6% i wyniósł 121,5 mld EUR, a import o 1,9% i wyniósł 108,0 mld EUR. Nadwyżka handlowa RCz międzyrocznie wzrosła o 11,3% i wyniosła 13,5 mld EUR. Największy wzrost nadwyżki handlowej w 2013 roku odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 766,7 mln EUR), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 483,6 mln EUR) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 251,3 mln EUR); spadek nadwyżki odnotowano w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 53,0 mln EUR) oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 60,0 mln EUR). Wzrost deficytu handlowego odnotowano jedynie w grupie paliw mineralnych i smarów (o 166,9 mln EUR), a spadek w 4

5 grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 59,6 mln EUR), w grupie wyrobów pozostałych (o 29,4 mln EUR) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 26,6 mln EUR). Wyszczególnienie Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie styczeń-grudzień 2012/2013 (w mln) STYCZEŃ - GRUDZIEŃ 2012 STYCZEŃ GRUDZIEŃ 2013 DYNAMIKA W % Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK ,8 101,4 EUR ,4 98,1 USD ,7 101,4 W 2013 r. największy wzrost wartości czeskiego eksportu miał miejsce w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 644,6 mln EUR, tj. o 4,8%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 206,8 mln EUR, tj. o 2,7%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 114,8 mln EUR, tj. o 2,7%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 84,1 mln EUR, tj. 46,1%). Największy spadek wartości eksportu odnotowano w grupie paliw mineralnych i smarów (o 848,7 mln EUR, tj. o 18,0%), w grupie maszyn i środków transportu (o 720 mln EUR, tj. o 1,1%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 207,9 mln EUR, tj. o 6,0%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 31,5 mln EUR, tj. o 0,1%). Największy wzrost wartości importu odnotowano w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 161,0 mln EUR, tj. o 1,5%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 147,2 mln EUR, tj. o 1,2%), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 88,2 mln EUR, tj. o 1,6%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 54,7 mln EUR, tj. o 18,2%); a największy międzyroczny spadek w grupie maszyn i środków transportu (o 1.486,7 mln EUR, tj. o 3,3%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 681,8 mln EUR, tj. o 5,6%) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 282,8 mln EUR, tj. o 1,4%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w okresie 2013 roku, były samochody osobowe (9,4% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (7,1%) oraz urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (5,7%); następnie aparaty i urządzenia telefoniczne (2,5%), druty i kable izolowane (1,7%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (1,4%), nowe opony samochodowe z gumy (1,4%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych (1,4%), meble do siedzenia (1,3%) oraz monitory i projektory i odbiorniki telewizyjne (1,2%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 33,1% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym wzrosła o 0,8%. W imporcie największą grupę wyrobów stanowiły części i akcesoria samochodowe (5,1%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (3,8%), gaz ziemny (3,8%), ropa naftowa (3,8%) oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (2,7%); następnie leki (2,1%), zespolone obwody elektryczne (1,8%), części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych (1,8%), przetworzone oleje ropy naftowej (1,7%) oraz samochody osobowe (1,7%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,3% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie niższa o 2,6%. 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1 2 Wg danych Ministerstwa Gospodarki, polsko-czeskie obroty handlowe w 2013 r. w stosunku międzyrocznym 5

6 W porównaniu z rokiem poprzednim, wartość czeskiego eksportu, z pierwszej dziesiątki największych odbiorców tego kraju, wzrosła jedynie w stosunku do Wielkiej Brytanii (o 0,3%) i Węgier (o 12,1%), a wartość importu, z pierwszej dziesiątki największych dostawców, jedynie w stosunku do Polski (o 2,3%), Włoch (0,5%) i Francji (o 2,1%). Największą nadwyżkę handlową w 2013 roku Republika Czeska uzyskała w handlu z Niemcami ( mln EUR), Słowacją (4.521 mln EUR), Wielką Brytanią (3.843 mln EUR), Francją ( mln EUR) oraz Austrią ( mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami ( mln EUR), Koreą Południową ( mln EUR), Rosją ( mln EUR), Japonią ( mln EUR), Azerbejdżanem (-908 mln EUR) oraz Polską (-766 mln EUR). VI. Polsko-czeska wymiana handlowa w 2013 r. Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, czesko-polskie obroty handlowe w 2013 r. w porównaniu z rokiem poprzednim były niższe o 0,2% i wyniosły 15,2 mld EUR. Wartość czeskiego eksportu do Polski obniżyła się o 2,9% i wyniosła mln EUR, a wartość importu wzrosła o 2,3% i wyniosła mln EUR. Czeski deficyt w handlu z Polską wzrósł o 107% i wyniósł 766 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 27,1 mln EUR, tj. o 3,2%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 25,9 mln EUR, tj. o 4,4%) oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 19,8 mln EUR, tj. o 15,0%). Największy spadek eksportu odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 123,1 mln EUR, tj. o 6,0%), w grupie surowców za wyjątkiem paliw (o 62,7 mln EUR, tj. o 15,6%), w grupie maszyn i środków transportu (o 55,9 mln EUR, tj. o 2,2%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 33,3 mln EUR, tj. o 7,6%). 3 W czeskim imporcie z Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 94,3 mln EUR, tj. o 4,9%), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 32,4 mln EUR, tj. o 118,7%) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 26,6 mln EUR, tj. o 3,0%). Spadek importu odnotowano jedynie w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 6,3 mln EUR, tj. o 0,3%) oraz w grupie napojów i tytoniu (o 8,3 mln EUR, tj. o 7,5%). Największy deficyt w handlu z Polską w 2013 roku Republika Czeska odnotowała w grupie żywności i zwierząt żywych (-499,9 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (-443,5 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (-354,5 mln EUR); następnie w grupie różnych wyrobów przemysłowych (-119,4 mln EUR) oraz w grupie napojów i tytoniu (-78,6 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków transportu (+490,9 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (+124,5 mln 2 Wg danych Ministerstwa Gospodarki, polsko-czeskie obroty handlowe w 2013 r. w stosunku międzyrocznym wzrosły o 2,7% i wyniosły 15,1 mld EUR. Polski eksport do Czech wzrósł o 4,0% i wyniósł mln EUR, a import o 0,6% i wyniósł mln EUR. Wg tych danych, Polska w omawianym okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości mln EUR. W porównaniu z rokiem poprzednim nadwyżka wzrosła o 331,7 mln EUR, tj. o 9,7%. 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej, wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2 6

7 EUR), w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (+91,7 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (+45,1 mln EUR). Czesko - polska wymiana handlowa w okresie styczeń grudzień 2012/2013 (w mln EUR) , , , , ,4 I - XII 2012 I - XI ,2 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany Źródło: Czeski Urząd Statystyczny W czeskim eksporcie do Polski największy udział w 2013 roku miały samochody osobowe (6,7%) oraz części i akcesoria samochodowe (4,7%); następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (2,9%), aparaty i urządzenia telefoniczne (1,9%), węglowodory cykliczne (1,9%), olej rzepakowy i jego frakcje (1,9%), sztaby i pręty z żelaza i stali (1,9%), węgiel kamienny (1,8%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (1,5%) oraz druty i kable izolowane (1,3%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 26,6% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie niższa o 1,5%. W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (6,7%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (3,8%) oraz drut miedziany (3,5%); następnie druty i kable izolowane (2,5%), przetworzone oleje ropy naftowej (2,2%), węgiel kamienny (2,1%), pozostałe sztaby i pręty z żeliwa lub stali niestopowej (1,9%), meble do siedzenia (1,9%), aparaty i urządzenia telefoniczne (1,9%) oraz wyroby płaskie ze stali niestopowej walcowane na gorąco (1,6%). Na ww. 10 grup towarowych przypadało 28,1% czeskiego importu z Polski ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 6,3%. W 2013 roku, Polska była trzecim największym partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 7,4%) po Niemczech (25,6%) i Chinach (10,7%), a przed Słowacją (5,8%), Rosją (5,5%), Włochami (4,0%), Niderlandami (3,3%) oraz Francją (3,2%); jak też trzecim pod względem eksportu (6,0%) po Niemczech (31,3%) i Słowacji (8,9%), a przed Francją (4,9%),Wielką Brytanią (4,8%), Austrią (4,6%) i Federacją Rosyjską (3,7%). 7

8 Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, dynamiczny wzrost dodatniego dla Polski salda wymiany handlowej spowodowany był głównie pogłębieniem się czeskiego deficytu w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 116,8 mln EUR), w grupie żywności i zwierząt żywych (o 59,9 mln EUR) oraz w grupie paliw mineralnych i smarów (o 23,8 mln EUR), jak również spadkiem czeskiej nadwyżki handlowej w grupie maszyn i środków transportu (o 150,2 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 63,9 mln EUR). Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych, relatywnie wysoką dynamikę w omawianym okresie wykazywały części i akcesoria samochodowe (117%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (134%), przetworzone oleje ropy naftowej (119%), aparaty i urządzenia telefoniczne (166%), ołów surowy (246%), drewno surowe (133%), pojazdy szynowe (481%) oraz żeliwo (135%). Międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano natomiast w przypadku drutu miedzianego (94%), drutów i kabli izolowanych (85%), węgla kamiennego (88%), sztab i prętów z żeliwa lub stali niestopowej walcowanych na gorąco (81%) oraz wyrobów płaskich z żelaza i stali (82%). Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji towarowych, wykazywały samochody osobowe (106%), aparaty i urządzenia telefoniczne (136%), węglowodory cykliczne (111%), olej rzepakowy i jego frakcje (109%), miedź rafinowana i stopy miedzi (256%), wyroby płaskie z żelaza i stali walcowane na gorąco (110%), rowery trzykołowe, skutery, samochodziki i podobne zabawki na kołach (113%), meble do siedzenia (110%), maszyny i urządzenia drukarskie (125%) oraz urządzenia do zabezpieczenia obwodów elektrycznych (184%). Spadek dynamiki eksportu odnotowano natomiast w przypadku maszyn i urządzeń do automatycznego przetwarzania danych (89%), pozostałych sztab i prętów z żelaza i stali (62%), węgla kamiennego (82%), drutów i kabli izolowanych (84%), monitorów, projektorów i odbiorników TV (39,8%), nowych opon samochodowych (80%), odpadu i złomu miedzi (73%) oraz traktorów (80%). VII. Czeski import żywności z Polski w 2013 roku. Według wstępnych danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, wartość czeskiego importu artykułów spożywczych z Polski w 2013 roku, w stosunku do roku poprzedniego, wzrosła o 3%. W przedziale ostatnich 5 lat dynamika tego wzrostu w roku ubiegłym należała do najniższych, ale jak wynika z porównania importu w poszczególnych latach (tabela poniżej), jej spadek związany był z niższą niż w latach poprzednich dynamiką czeskiego importem ogółem w tej grupie towarowej. Z porównania wynika również, że udział importu z Polski w czeskim imporcie artykułów spożywczych, od 4 lat utrzymuje się na poziomie ok. 16%. Czeski import żywności i zwierząt żywnych w latach Rok Import ogółem Dynamika Import z Polski Dynamika Udział (w tys. EUR) (w %) (w tys. EUR) (w %) (w %) , ,5 15, , ,2 15, , ,8 16, , ,5 16, , ,0 16,3 8

9 W zestawieniu dziesięciu największych dostawców żywności na rynek czeski, w którym Polska zajmuje drugą pozycję po Niemczech (tabela poniżej), wzrost importu w 2013 r. był wyższy jedynie w przypadku Niemiec (o 8,4%), Hiszpanii (5,2%) oraz Belgii (o 6,3%). Należy również zaznaczyć, że wobec znacznego spadku wartości czeskiego eksportu do Polski w tej grupie (o 7,6%), Polska w 2013 r. odnotowana dynamiczny wzrost nadwyżki w handlu żywnością z Czechami, która w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 60 mln EUR tj. o 13,6%. Najwięksi dostawcy żywności do Republiki Czeskiej w 2013 r. Wartość Dynamika Udział Poz. Kraj importu (w tys. EUR) (w %) (w %) Czeski import żywności ogółem ,6 100,0 1 Niemcy ,4 25,2 2 Polska ,0 16,3 3 Słowacja ,9 7,2 4 Hiszpania ,2 5,6 5 Niderlandy ,2 5,6 6 Włochy ,8 5,2 7 Austria ,9 4,4 8 Węgry ,7 3,7 9 Belgia ,3 3,4 10 Francja ,0 3,4 Razem poz. od 1 do ,6 80,0 Jak wynika z zestawienia poniżej, dominującymi pozycjami czeskiego importu z Polski w grupie żywności i zwierząt żywych w 2013 roku były mięso i wyroby mięsne (23,2%), wyroby mleczne i jaja (17,2%) oraz zboża i wyroby ze zbóż (14,2%). Na te trzy pozycje przypadało 55% importu całej grupy, a ich łączna wartość w porównaniu z rokiem poprzednim nie uległa zmianie. Czeski import mięsa z Polski w 2013 roku utrzymywał się na poziomie zeszłorocznym, przy wzroście importu mięsa drobiowego (o 6,6%) i wołowego (o 1,9%), oraz spadku importu mięsa wieprzowego (o 12,6%). Wzrósł import zbóż i wyrobów zbożowych (o 1,2%), różnych wyrobów jadalnych (o 3,2%), owoców i warzyw (o 15,5%), paszy dla zwierząt (o 34,7%), cukru i wyrobów z cukru (o 3,7%) oraz ryb i przetworów rybnych (o 14,3%). Niewielki spadek importu odnotowano w przypadku wyrobów mlecznych i jaj - ogółem o 1,0%, przy wzroście importu mleka i przetworów mlecznych (o 2,5%) oraz masła (o 14,5%) i spadku importu serów i twarogów (o 1,0%) oraz jaj (o 27,7%). Niższy niż w 2012 roku był czeski import z Polski kawy, herbaty i przypraw (o 8,3%). Czeski import żywności z Polski w 2013 roku Kod Wartość Dynamika Udział Grupa towarowa SITC (w tys. EUR) (w %) (w %) 0 Żywność i zwierzęta żywe ogółem ,0 100,0 w tym: 01 Mięso i wyroby mięsne ,8 23,2 02 Wyroby mleczne i jaja ,0 17,2 04 Zboża i wyroby ze zbóż ,2 14,2 9

10 09 Różne wyroby jadalne i przyprawy ,2 12,8 05 Warzywa i owoce ,5 11,5 07 Kawa, herbata, kakao, przyprawy i wyroby z nich ,7 8,1 08 Pasze dla zwierząt ,7 5,3 06 Cukier, wyroby z cukru i miodu ,7 4,6 03 Ryby, skorupiaki i mięczaki ,3 2,8 00 Zwierzęta żywe ,1 0,3 Poniżej przedstawiamy również dwa zestawienia dotyczące czeskiego importu z Polski w grupach napojów i tytoniu oraz tłuszczów roślinnych i zwierzęcych, które również bezpośrednio dotyczą branży rolno-spożywczej, chociaż pod względem wartości stanowią łącznie zaledwie 2,3% czeskiego importu ogółem z naszego kraju. Na uwagę zasługuje dynamiczny wzrost importu oleju rzepakowego i słonecznikowego oraz napojów alkoholowych. Czeski import z Polski w 2013 r. Kod Wartość Dynamika Udział Grupa towarowa SITC (w tys. EUR) (w %) (w %) 1 Napoje i tytoń łącznie w tym: ,9 100,0 12 Tytoń i wyroby z tytoniu ,8 72,2 111 Napoje bezalkoholowe ,7 16,9 112 Napoje alkoholowe ,1 10,0 Czeski import z Polski w 2013 r. Kod Wartość Dynamika Udział Grupa towarowa SITC (w tys. EUR) (w %) (w %) 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce łącznie w tym: ,7 100, Olej rzepakowy i jego frakcje ,1 72, Olej słonecznikowy i jego frakcje ,4 5,1 41 Oleje i tłuszcze zwierzęce ,1 12,7 VIII. Prognoza gospodarcza czeskiego Ministerstwa Finansów W pierwszej prognozie na rok 2014, czeskie Ministerstwo Finansów przewiduje niską inflację, stopę bezrobocia na poziomie ok. 7% oraz wzrost gospodarczy na poziomie 1,4%. Wzrost gospodarczy w 2015 r. jest szacowany na 2% (o 0,2 pp. mniej niż w poprzedniej prognozie). Ministerstwo nieznacznie poprawiło swe prognozy na bieżący rok, a wstępna ocena sytuacji w ubiegłym roku, została nieznacznie obniżona. Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego pod koniec ubiegłego roku wskaźniki czeskiej gospodarki w stosunku międzyrocznym jeszcze spadały, ale np.: w III kwartale 2013 r. czeski PKB wzrósł w porównaniu z poprzednim kwartałem o 0,2%. W swej aktualnej prognozie Ministerstwo Finansów szacuje, że ożywienie gospodarcze będzie miało miejsce również IV kwartale ubiegłego roku. 10

11 Pomimo efektu interwencji walutowych - tj. osłabienia korony czeskiej, Ministerstwo przewiduje w 2014 r. bardzo niską inflację, na poziomie 1,0%. W tej prognozie zostało uwzględnione przeciw-inflacyjne działanie spadku cen energii elektrycznej. W 2015 r., w związku ze wzrostem cen konsumpcyjnych, ożywieniem gospodarczym i opóźnionym efektem osłabienia korony czeskiej, inflacja może wzrosnąć do poziomu 2,4%. Ministerstwo Finansów przewiduje stagnację na rynku pracy w bieżącym i przyszłym roku, stopa bezrobocia powinna utrzymać się na poziomie ok. 7%. Główną przyczyną tego stanu jest, zdaniem Ministerstwa, dążenie pracodawców do zwiększania efektywności pracy przy jednoczesnej redukcji liczby pracowników. Prognoza Ministerstwa Finansów przewiduje również wzrost poziomu wynagrodzeń - w bieżącym roku o 2,2% IX. Czeskie przedsiębiorstwa w rajach podatkowych Według analizy agencji Bisnode, w 2013 r. wzrosła liczba czeskich firm, których właściciel ma siedzibę w jednym z rajów podatkowych. Według danych na koniec 2013 r. w Republice Czeskiej było takich firm, tj. o 371 więcej niż w 2012 r. Ich właściciele kontrolują 3,3% czeskich spółek, a do kapitału zakładowego tych spółek zainwestowali niemal 400 mld CZK, co stanowi 16% łącznej wartości kapitału zakładowego wszystkich czeskich spółek. Pomimo tendencji do zaostrzania przepisów wobec podmiotów korzystających z rajów podatkowych, analitycy nie przewidują znaczącego spadku zainteresowania tym sposobem optymalizacji podatkowej. Ich zdaniem przedsiębiorcy będą korzystali z nowych, bardziej osobliwych możliwości zapewnienia anonimowości, ochrony majątku lub redukcji obowiązków podatkowych. Niemal trzy piąte spółek, których właściciel ma siedzibę w raju podatkowym, prowadzi działalność w branży nieruchomości lub handlu. Zainteresowanie przedsiębiorców rajami podatkowymi wzmocniło wprowadzenie w Republice Czeskiej zakazu emitowania akcji na okaziciela - tzw. akcji anonimowych. Spółek nie odstrasza nawet nacisk Unii Europejskiej i USA na raje podatkowe oraz zmiana przepisów prawnych w najpopularniejszym raju podatkowym - na Seszelach. Do najbardziej atrakcyjnych rajów podatkowych dla czeskich firm należą Seszele - w ubiegłym roku zarejestrowało się tam 205 nowych przedsiębiorstw. Dużym zainteresowaniem cieszą się takie lokalizacje, jak: Cypr, Belize, Malta i Lichtensztajn. Już tradycyjnie, czeskie spółki powstają w Holandii i Luksemburgu. Najwięcej - bo jedna trzecia ma właściciela z siedzibą w Holandii. Liczba czeskich firm z właścicielem w raju podatkowym kraj Bahamy Belize Bermudy

12 Brytyjskie Wyspy Dziewicze Gibraltar Hongkong Jersey (Wielka Brytania) Wyspy Kajmańskie Cypr Liechtenstein Luksemburg Malta Monako Wyspy Marshalla Antyle Holenderskie Holandia Panama Republika Seszeli Zjednoczone Emiraty Arabskie USA Łącznie: X. Udziały czeskiego Ministerstwa Finansów w spółkach handlowych Zgodnie z opublikowanymi przez Ministerstwo Finansów informacjami o posiadanych udziałach w firmach, w 2013 r. Ministerstwo posiadało ponad 40-procentowy udział w 26 spółkach, w tym m.in. w spółce ČEZ, Český Aeroholding i ČEPRO. W 2012 r. na liście spółek z ponad 40-procentowym udziałem Ministerstwa Finansów było 28 pozycji. Nową spółką na ww. liście jest spółka Kongresove centrum, będąca uprzednio własnością miasta Pragi. Ministerstwo Finansów w ubiegłym roku, w ramach zabiegów o redukcję zadłużenia tej spółki, zwiększyło jej kapitał zakładowy o 2 mld CZK (ok. 302,6 mln PLN). W 2012 r. Ministerstwo Finansów przeniosło swoje udziały w spółkach Letiste Praha (lotnisko Praga) i ČSA (Czeskie Linie Lotnicze) na Český Aeroholding a spółka ČMFL została wykreślona z rejestru spółek. Łącznie w ubiegłym roku Ministerstwo Finansów RCz posiadało udziały w czeskich spółkach o wartości niemal 100 mld CZK (ok. 15,1 mld PLN) oraz 96-procentowy udział w słoweńskiej spółce papierniczej Vipap videm Krško (ok. 75,6 mln euro). W spółce energetycznej ČEZ, notowanej na praskiej giełdzie, Ministerstwo posiada 69,37% akcji, spółce EGAP - 40%, w banku Česká exportní banka %, natomiast w spółkach ČEPRO, Český Aeroholding, MERO i Explosia - 100%. XI. Czeski rynek fuzji i przejęć w 2013 r. Ubiegły rok był rekordowy dla fuzji i przejęć na rynku czeskim. Z danych statystycznych agencji Mergermarket wynika, że łączna wartość tych transakcji w ubiegłym roku w 12

13 Republice Czeskiej wyniosła 6,1 mld euro i była najwyższa od roku 2007 (od kiedy Mergermarket analizuje te dane). Na rekordową wartość wyników miały największy wpływ dwie transakcje. Pierwszą z nich jest sprzedaż przez hiszpańską firmę Telefónica dwóch trzecich udziałów w firmie Telefónica Czech Republic grupie PPF za 2,5 mld euro oraz sprzedaż przez niemiecką firmę RWE firmy Net4Gas funduszom zarządzanym przez Allianz za 1,6 mld euro. Dziesięć największych transakcji w ubiegłym roku dotyczyło firm czeskich. Firmy czeskie dominują również pod względem liczby transakcji (54%), jednak w łącznej wartości wszystkich transakcji wartość przypadająca na firmy z tego kraju stanowi zaledwie 8%. Jeżeli jako czeską firmę uwzględnimy grupę PPF, która ma siedzibę w Holandii, udział czeskich firm w wartości transakcji wzrasta do 48%. Analitycy uważają, że nie jest to dowodem na emancypację czeskich inwestorów, ale raczej na brak innych niż czeskich inwestorów. Zdaniem specjalistów brak zainteresowania zagranicznych inwestorów fuzjami i przejęciami w Republice Czeskiej jest spowodowana tym, że RCz nie należy do krajów wysoko rozwiniętych, a między tzw. rozwijającymi się rynkami, są w Europie kraje bardziej atrakcyjne dla inwestorów - np.: Turcja, Rosja i Rumunia. Stanowi to również przyczynę, dla której, niektórzy inwestorzy strategiczni opuszczają czeski rynek. Zysk ze sprzedaży udziałów w firmach w Republice Czeskiej, zagraniczni inwestorzy wykorzystują m.in. do rozwiązywania problemów swoich firm na rynku, z którego pochodzą. Zaletą inwestorów krajowych - czeskich, jest posiadanie kapitału. Czerpią go zarówno z własnych źródeł, zewnętrznego finansowania, jak i środków oferowanych przez zdrowy i zasobny czeski rynek bankowy. Pomaga to czeskim inwestorom również w inwestycjach za granicą. Czeska Penta coraz wyraźniej zaznacza swoją obecność na polskim rynku, Agrofert w całej Europie Środkowej, firma MND w krajach byłego Związku Radzieckiego a Šmejc & spol. w Grecji. Zdaniem analityków bieżący rok mógłby również przynieść dobre wyniki, jednak - choć przedsiębiorcy dysponują środkami, często brakuje im odwagi. XII. Wzrost liczby przedsiębiorców w Republice Czeskiej Liczba przedsiębiorców w Republice Czeskiej w 2013 r. wzrosła o , do 2,345 mln podmiotów. Wzrost odnotowano głównie dzięki zakładaniu nowych osób prawnych (wzrost o niemal , do ), choć nadal najwięcej jest osób fizycznych samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą (1,966 mln). W ciągu ostatnich dwóch lat nastąpiło spowolnienie wzrostu liczby przedsiębiorców z ok do w skali roku, za to dzięki zmianom prawa powstaje też coraz więcej osób prawnych. Wyraźny wzrost liczby przedsiębiorców od 2007 r. Republika Czeska zawdzięcza uproszczeniu procedur administracyjnych niezbędnych dla podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej. Pozytywny wpływ miało również podniesienie pułapu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w ramach działań antykryzysowych. 13

14 Specjaliści uważają, że w następnych latach - w zależności od sytuacji gospodarczej i wprowadzonych zmianach w przepisach prawa - może powstawać więcej podmiotów gospodarczych. Jednak powrót do rocznego wzrostu na poziomie ok uważają za nieprawdopodobny. Stowarzyszenia przedsiębiorców są zdania, że wzrost w stosunku rocznym utrzyma się w następnych latach na dotychczasowym poziomie, natomiast czeskie Ministerstwo Przemysłu i Handlu przewiduje w tym zakresie spadek. Na liczbę przedsiębiorców mogłyby wpłynąć zmiany w przepisach podatkowych, o ile dojdzie do podwyższenia stawek podatkowych. Wpływ będzie miało, planowane przez nowy czeski rząd, ograniczenie pułapu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Niekorzystna dla przedsiębiorców jest niepewność prawa i ograniczenie konsumpcji gospodarstw domowych. Na tworzenie nowych firm powinna natomiast pozytywnie wpłynąć rekodyfikacja czeskiego prawa prywatnego. Rozwój liczby przedsiębiorców w Republice Czeskiej Wyszczególnienie łączna liczba przedsiębiorców osoby fizyczne osoby prawne przedsiębiorcy - cudzoziemcy

15 Międzynarodowe Targi Elektroniki i Elektrotechniki AMPER Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze uprzejmie informuje, że w ramach swej działalności promocyjnej w 2014 roku organizuje stoisko informacyjnopromocyjne na targach elektroniki i elektrotechniki AMPER w Brnie. Przedsiębiorcy polscy zainteresowani promocją swoich wyrobów i usług, proszeni są o nadsyłanie materiałów informacyjno-promocyjnych w formie broszur, ulotek, katalogów itp. na podany niżej adres. Otrzymane materiały zostaną bezpłatnie zaprezentowane na stoisku Wydziału. Termin targów: marca 2014 r. Miejsce: Centrum Wystawiennicze Brno, Charakterystyka: Największa impreza targowo-wystawiennicza w branży elektrotechnicznej i elektronicznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Dane statystyczne z 2013 r.: Powierzchnia wystawiennicza: m² Liczba wystawców: 620 Liczba wystawców zagranicznych: 159 Liczba zwiedzających: Organizator: Terinvest s.r.o. ul. Bruselska 266/ Praha 2, Czeska Republika kurdiovsky@terinvest.com Adres na który należy przesłać materiały reklamowe: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze Loretanskae nam. 109/ Praha 1 - Hradcany Republika Czeska W przypadku dodatkowych pytań prosimy o kontakt z Wydziałem tel: fax: praha@trade.gov.pl 15

16 Grupa SITC WPHI Praga, luty 2014 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2013 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I - XII 2012 I - XII 2013 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2013/2012 I - XII 2012 I - XII 2013 Wartość Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2013/2012 Saldo I - XII 2012 Saldo I - XII 2013 Ogółem w tym: ,0 100, ,1 100,0 99, ,0 100, ,3 100,0 98, , ,8 0 Żywność i zwierzęta żywe 4 299,3 3, ,1 3,6 102, ,1 4, ,3 5,1 101, , ,2 1 Napoje i tytoń 790,3 0,6 854,8 0,7 108,2 737,3 0,7 759,3 0,7 103,0 53,0 95,5 2 Surowce z wyjątkiem paliw 3 439,2 2, ,3 2,7 94, ,3 2, ,4 2,8 95,1 284,9 231,9 3 Paliwa mineralne i smary 4 723,1 3, ,4 3,2 82, ,7 11, ,9 10,7 94, , ,5 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 365,5 0,3 330,9 0,3 90,5 216,1 0,2 241,5 0,2 111,8 149,4 89,4 5 Chemikalia i wyroby pochodne 7 539,4 6, ,2 6,4 102, ,1 11, ,3 11,4 101, , ,1 6 Wyroby przemysłowe rynkowe ,8 17, ,3 17,4 99, ,0 17, ,2 17,9 98, , ,1 7 Maszyny i środki transportu ,9 54, ,9 53,9 98, ,8 41, ,1 40,8 96, , ,8 8 Różne wyroby przemysłowe ,1 11, ,7 11,7 104, ,4 9, ,4 10,0 101, , ,3 9 Wyroby pozostałe 182,4 0,1 266,5 0,2 146,1 300,2 0,0 354,9 0,0 118,2-117,8-88,4 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 16

17 Grupa SITC WPHI Praga, luty 2014 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2013 R. (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT DO POLSKI CZESKI IMPORT Z POLSKI WYSZCZEGÓLNIENIE Wartość I-XII 2012 I-XII 2013 Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2013/2012 Wartość I-XII 2012 I-XII 2013 Udział w % Wartość Udział w % Dynamika 2013/2012 Saldo I-XII 2012 Saldo I-XII 2013 Ogółem w tym: 7 445,4 100, ,6 100,0 97, ,8 100, ,8 100,0 102,3-369,4-766,2 0 Żywność i zwierzęta żywe 435,9 5,9 402,6 5,6 92,4 875,9 11,2 902,5 11,3 103,0-440,0-499,9 1 Napoje i tytoń 57,1 0,8 49,7 0,7 87,0 132,4 1,7 128,3 1,6 96,9-75,3-78,6 2 Surowce z wyjątkiem paliw 401,9 5,4 339,2 4,7 84,4 292,9 3,7 294,1 3,7 100,4 109,0 45,1 3 Paliwa mineralne i smary 327,8 4,4 314,5 4,3 95,9 658,5 8,4 669,0 8,4 101,6-330,7-354,5 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 131,6 1,8 151,4 2,1 115,0 27,3 0,3 59,7 0,7 218,7 104,3 91,7 5 Chemikalia i wyroby pochodne 859,4 11,5 886,5 12,3 103,2 758,7 9,7 762,0 9,5 100,4 100,7 124,5 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 2 057,8 27, ,7 26,8 94, ,5 30, ,2 29,7 99,7-326,7-443,5 7 Maszyny i środki transportu 2 580,2 34, ,3 34,9 97, ,1 24, ,4 25,4 104,9 641,1 490,9 8 Różne wyroby przemysłowe 587,7 7,9 613,6 8,5 104,4 729,1 9,3 733,0 9,2 100,5-141,4-119,4 9 Wyroby pozostałe 6,0 0,1 14,1 0,2 235,0 16,4 0,0 36,6 0,0 223,2-10,4-22,5 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 17