*583$(.63(57Ï:6=.2à<%,=1(68 POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ GOSPODARKA LEKOWA RAPORT

Transkrypt

1 *583$(.63(57Ï:6=.2à<%,=1(68 POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ GOSPODARKA LEKOWA RAPORT :DUV]DZD*GDVN5]HV]yZ6]F]HFLQ Czerwiec 2004 r.

2 63,675(&, :VWS &]ü,6wuhv]f]hqlh Diagnoza URSR]\FMHNLHUXQNyZG]LDáD &]ü,,3háqdwuhüudsruwx Diagnoza 1. Powszechne niezadowolenie z systemu gospodarki lekowej Nieklarowny i nieefektywny system refundacji LHGRNRF]RQ\V\VWHPPRQLWRURZDQLDUHFHSWOHNDUVNLFK 1LHZáDFLZHIXQNFMRQRZDQLHV\VWHPXUHMHVWUDFMLOHNyZ 3URSR]\FMHNLHUXQNyZG]LDáD 1. System rejestracji leków Wykazy leków refundowanych Receptariusze :Sá\ZDQLHQD]PLDQUROLDSWHNDU]\ 5. Informacje o lekach Ewolucja systemu monitorowania recept System Skoordynowanej Opieki Farmaceutycznej (SOF) ']LDáDQLDQDMSLOQLHMV]H±]PLDQ\ZXVWDZLH 1

3 GOSPODARKA LEKOWA RAPORT :VWS ']LHSRZ\URNX7U\EXQDáX.RQVW\WXF\MQHJRQDND]XMF\PQRZHOL]DFMXVWDZ\ o1durgrz\p )XQGXV]X =GURZLD RGE\áR VL VSRWNDQLH JUXS\ Z\NáDGRZFyZ podyplomowego Studium Farmakoekonomiki, Marketingu i Prawa )DUPDFHXW\F]QHJR RUD] DEVROZHQWyZ 6]NRá\ %L]QHVX 3ROLWHFKQLNL :DUV]DZVNLHM ]DMPXMF\FK VLUy*Q\PL DVSHNWDPL JRVSRGDUNL OHNRZHM &HOHP VSRWNDQLD E\áR ]DZL]DQLH ZVSyáSUDF\ *UXS\ (NVSHUWyZ NWyUD Z ]ZL]NX znrqlhf]qrfl QRZHOL]DFML XVWDZ\ R 1DURGRZ\P )XQGXV]X =GURZLD ]DJUR*HQLHPUyZQRZDJLILQDQVRZHMSXEOLF]QHMRFKURQ\]GURZLDRUD]VNXWNDPL SU]\VWSLHQLD3ROVNLGR8QLL(XURSHMVNLHMSRGMáDE\VL]DGDQLDSU]\JRWRZDQLD SURSR]\FMLUR]ZL]DUDFMRQDOL]XMF\FKRSLHNIDUPDFHXW\F]Q]ZLNV]DMF\FK GRVWSRGOHNyZRUD]]ZLNV]DMF\FKSU]HMU]\VWRüU\QNXOHNyZZ3ROVFH 3RWU]HED SU]\JRWRZDQLD WDNLHJR RSUDFRZDQLD VWDáD VL MHV]F]H EDUG]LHM RF]\ZLVWD SR RSXEOLNRZDQLX SU]H] 0LQLVWUD =GURZLD UDSRUWX =HVSRáX GV 5R]ZL]D 6\VWHPRZ\FK Z2FKURQLH =GURZLD 5DSRUW =HVSRáX 0= MHVW LQWHUHVXMF\P VSRVREHP RGQLHVLHQLD VL GR REHFQHM V\WXDFML Z RFKURQLH ]GURZLDMHGQDNRLOHSUREOHPDW\FHRSLHNLV]SLWDOQHMSRZLFRQRZQLPVSRUR PLHMVFD WR JRVSRGDUND OHNLHP QLHVWHW\ WDNLHJR ]UR]XPLHQLD QLH ]QDOD]áD Dziwi to nieco wobec ponad 12,2 mld]á Z\GDZDQ\FK Z 3ROVFe na leki z Uy*Q\FK (UyGHá ILQDQVRZDQLD RUD] SRQDG POG ]á SU]H]QDF]DQ\FK QD OHNL refundowane, co stanowi ponad 1/5 publicznych wydatków w ochronie zdrowia L MHVW GUXJ SR]\FM NRV]WRZ SR OHF]QLFWZLH V]SLWDOQ\P 7DNLH SRPLQLFLH SUREOHPDW\NL JRVSRGDUNL OHNLHP MHVW W\P EDUG]LHM QLH]UR]XPLDáH *H MDN VL Z\GDMH RSLHN IDUPDFHXW\F]Q PR*QD XSRU]GNRZDü Z VSRVyE ]QDF]QLH bardziej skuteczny inrv]whp PQLHMV]\FK ]PLDQ RUJDQL]DF\MQ\FK QL* RSLHN V]SLWDOQ 3LHUZV]DDQDOL]DMX*LVWQLHMF\FKEDUG]RSRELH*Q\FKRSUDFRZDZW\P]DNUHVLH RUD] V\JQDá\ GRFKRG]FH RG SR]RVWDá\FK MHV]F]H SUDFXMF\FK ]HVSRáyZ HNVSHUWyZVNáDQLDMGRZQLRVNX *H *DGQD ] W\FK JUXS QLH SRGMáD ZVSRVyE NRPSOHNVRZ\SUREOHPDW\NLJRVSRGDUNLOHNLHP$PELFM*UXS\(NVSHUWyZE\áR SU]HGVWDZLHQLHQHXWUDOQ\FKSROLW\F]QLHUR]ZL]DNWyUHZ\]QDF]Dá\E\NLHUXQNL G]LDáD OHJLVODF\MQ\FK L RUJDQL]DF\MQ\FK RUD] SURSR]\FML NRQNUHWQ\FK LQLFMDW\Z NWyU\FK FHOHP E\áRE\ VWRVXQNRZR V]\ENLH RVLJQLFLH HIHNWX MDNLP jest opanowanie lawinowego wzrostu wydatków na leki ponoszonych przez QDV]HVSRáHF]HVWZR 3UDFDPL *UXS\ (NVSHUWyZ NLHURZDá SURI GU KDE :LWROG 2UáRZVNL D MHM uczestnikami byli dr0lurvádz %ODFKRZVNL GU hab. Tomasz Hermanowski, dr3lrwu/dwdzlhfgu:doghpdu=lholvnllpjulq* Andrzej Strug. 2

4 Diagnoza &]ü,6wuhv]f]hqlh 1. Powszechne niezadowolenie z systemu gospodarki lekowej w systemie ochrony zdrowia: ZHGáXJSDFMHQWyZ - wysoki poziom wydatków na leki; - ]ád RFHQD ]DVDG V\VWHPX UHIXQGDFML GR OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK WU]HED GRSáDFDü]E\WGX*HNZRW\ - EUDNLQIRUPDFMLRVNXWHF]QRFLLFHQDFKOHNyZ ZHGáXJSáDWQLND - wysoki poziom refundacji; - EUDN QDU]G]L XPR*OLZLDMF\FK ZSá\Z QD ]DFKRZDQLD SDFMHQWyZ lekarzy idswhndu]\ Z\VRNRü NRV]WyZ DGPLQLVWUDF\MQ\FK QLHZ\VWDUF]DMFHUHJXODFMHSUDZQH ZHGáXJOHNDU]\ - EUDN QLH]DOH*QHM ádwzr GRVWSQHM LQIRUPDFML R OHNDFK ]DUyZQR GRW\F]FHMVNXWHF]QRFLNOLQLF]QHMMDNLIDUPDNRHNRQRPLNL 2. Nieklarowny i nieefektywny system refundacji: - EUDN GRVWDWHF]QHJR ZSá\ZX SáDWQLND QD GRSXV]F]DQLH OHNyZ GR refundacji; - penetracja rynku przez markowe generyki 1 R]DZ\*RQ\FKFHQDFKRUD] drogie leki kongeneryczne typu PHWRR VSU]HGDZDQH G]LNL intensywnej promocji; - naciski na rzecz powrotu do automatycznej refundacji odpowiedników GRZ\VRNRFLOLPLWXEH]Z]JOGXQDFHQDZLFLZ\VRNRüGRSáDW\ pacjenta; - Z\VWSRZDQLH QD OLVWDFK UHIXQGDF\MQ\FK OHNyZ R nieudowodnionej VNXWHF]QRFL - QLHMDVQH]DVDG\SRZL]DQLDVNXWHF]QRFLOHNX]SR]LRPHPUHIXQGDFML 1 leki JHQHU\F]QH WR OHNL R SRGREQ\P G]LDáDQLX WHUDSHXW\F]Q\P NRQNXUHQF\MQH GR OHNyZ SDWHQWRZ\FK SR Z\JDQLFLX LFK RFKURQ\ SDWHQWRZHM 1LHNWyUH ] OHNyZ JHQHU\F]Q\FK G]LNL LQWHQV\ZQ\P ]DELHJRP PDUNHWLQJRZ\P X]\VNXM VWDWXV JáyZQHJR NRQNXUHQWD OHNX PDUNRZHJR FR SURGXFHQW Z\NRU]\VWXMH GR ]QDF]FHJR ]DZ\*DQLD FHQ\ QLH]QDMGXMFHJR X]DVDGQLHQLD DQL Z ZDUWRFL WHUDSHXW\F]QHM VSHF\ILNX DQL WH* ZZ\VRNRFLQDNáDGyZSRQRV]RQ\FKQDMHJRSURGXNFM 3

5 - brak nowych, innowacyjnych substancji czynnych na wykazach refundacyjnych; - SDWRORJLHLQDGX*\FLD 3. 1LHGRNRF]RQ\V\VWHPPRQLWRURZDQLDUHFHSWOHNDUVNLFK - Uy*Q\SR]LRP]DDZDQVRZDQLDSRV]F]HJyOQ\FKRGG]LDáyZ1)= - RJUDQLF]RQH ]GROQRFL LQVW\WXFMRQDOQRNDGURZH GR QDG]RURZDQLD systemu refundacji leków; - EUDN QDU]G]L SUDZQ\FK XPR*OLZLDMF\FK RGG]LDá\ZDQLH QD OHNDU]\ i aptekarzy; - brak powszechnej identyfikacji pacjenta. 4. 1LHZáDFLZHIXQNFMRQRZDQLHV\VWHPXUHMHVWUDFMLOHNyZ 3URSR]\FMHNLHUXQNyZG]LDáD 1. System rejestracji leków: - Z\áF]HQLH UHMHVWUDFML ] JHVWLL 0LQLVWUD =GURZLD L QDGDQLH 8U]GRZL 5HMHVWUDFMLSHáQHMVDPRG]LHOQRFLGHF\]\MQHM - ZSURZDG]HQLHZ8U]G]LHWUDQVSDUHQWQ\FKSURFHGXUUHMHVWUDFMLOHNyZ - SRQRZQH SRáF]HQLH SLRQyZ DQDOLW\F]QHJR UHMHVWUDF\MQHJR RUD] inspekcji wytwarzania; - UDG\NDOQDSRSUDZDPHU\WRU\F]QHMRFHQ\UHMHVWURZDQ\FKOHNyZG]LNL ]ZLNV]HQLXNDGU\PHU\WRU\F]QHM 2. Wykazy leków refundowanych: - ZSURZDG]DQLH QD OLVW OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK Z\áF]QLH OHNyZ R XGRZRGQLRQHM VNXWHF]QRFL WHUDSHXW\F]QHM L ZLNV]HM VNXWHF]QRFL farmakoekonomicznej; - ZáF]HQLHXEH]SLHF]\FLHOLGRZVSyáGHF\GRZDQLDRZSURZDG]HQLXOHNX na listy refundacyjne; - RGFKRG]HQLH RG FHQ XU]GRZ\FK SRSU]H] ZSURZDG]DQLH SU]HWDUJyZ QHJRFMDFML L URNRZD GOD Z\EUDQ\FK JUXS OHNyZ Z\VWSXMF\FK QD listach refundacyjnych; - GOD JUXS OHNyZ QLHREMW\FK SU]HWDUJDPL F]DVRZH XWU]\PDQLH ]DVDG\ dopuszczenia do refundacji tylko takich odpowiedników, których cena MHVWQLHZ\*V]DQL*FHQDMX*GRSXV]F]RQ\FKSUHSDUDWyZ 3. Receptariusze: - SUDZQH XPR*OLZLHQLH WZRU]HQLD UHFHSWDULXV]\ GOD SRV]F]HJyOQ\FK VSHFMDOQRFLZ opiece ambulatoryjnej; 4

6 - QLHZ\NOXF]DMF\ FKDUDNWHU UHFHSWDULXV]\ ± Z X]DVDGQLRQ\FK SU]\SDGNDFKOHNDU]PR*HSU]HSLVDüGRZROQ\]DUHMHVWURZDQ\OHN 4. :Sá\ZDQLHQD]PLDQUROLDSWHNDU]\ - ZSURZDG]HQLH PDU* NZRWRZ\FK OXE Z UDPDFK ND*GHM JUXS\ odpowiedników PDU*GHJUHV\ZQ\FK - RFHQDVWRSQLDZ\GDZDQLDOHNyZQDMWDV]\FKQDSRGVWDZLHGDQ\FKR receptach przekazywanych przez apteki); - wprowadzenie umów z aptekami. 5. Informacje o lekach: - wprowadzenie do obiegu informatorów o lekach, przewodników po UHFHSWDULXV]DFK RUD] DOJRU\WPyZ WHUDSHXW\F]Q\FK Z SRVWDFL NVL*HN stron internetowych oraz programów komputerowych, finansowanych SU]H]SáDWQLNDL Ministra Zdrowia; - uruchomienie telefonicznych centrów informacji farmaceutycznej; - wprowadzenie wizualnej identyfikacji leków rekomendowanych w postaci logo receptariusza na opakowaniu leku. 6. Ewolucja systemu monitorowania recept: - regularne publikowanie danych porównawczych uzyskiwanych na podstawie monitorowania; - ZGUR*HQLH V\VWHPX ZHU\ILNDFML online informacji o realizowanych receptach (w trakcie wydawania leków); - ZSURZDG]HQLH QDU]G]L XPR*OLZLDMF\FK ádwz UHMHVWUDFM identyfikatorów pacjentów obok danych o lekach (w aptekach); - XPR*OLZLHQLHVSUDZG]DQLDZ\GDZDQ\FKSDFMHQWRZLOHNyZZRSDUFLXR KLVWRUL ]UHDOL]RZDQ\FK SU]H] QLHJR UHFHSW LQWHUDNFMH QDGX*\ZDQLH leków). 7. System Skoordynowanej Opieki Farmaceutycznej (SOF): - ]QDF]FH ]ZLNV]HQLH OLF]E\ RVyE G]LDáDMF\FK ZLQWHUHVLH SáDWQLND publicznego na rynku leków refundowanych; - NRPSOHNVRZH ZGUR*HQLH NRPSOHWX QLH]EGQ\FK G]LDáDWZRU]F\FK SOF; - SUDZQH XPR*OLZLHQLH LQVW\WXFMRP XEH]SLHF]H ]GURZRWQ\FK ]OHFDQLD ]DGD]ZL]DQ\FK]62)SRGPLRWRP]HZQWU]Q\P - Z\NRU]\VWDQLH GRZLDGF]H ILUP ]DJUDQLF]Q\FK 3%0 ± Pharmacy Benefit Managers); - SLORWD*RZHZGUR*HQLH62)QD]DVDGDFKoutsourcingu. 5

7 8. ']LDáDQLD QDMSLOQLHMV]H ]PLDQ\ Z XVWDZLH R ILQDQVRZDQLX ZLDGF]H zdrowotnych Diagnoza &]ü,,3háqdwuhüudsruwx 1. Powszechne niezadowolenie z systemu gospodarki lekowej w ramach ochrony zdrowia ¾ ZHGáXJSDFMHQWyZ 3DFMHQFL UHGQLR GRSáDFDM RNRáR GR NRV]WyZ UHIXQGDFML-HVW WR]DWHP kwota ponad 2PLOLDUGyZ]áRW\FK-HGQRF]HQLHSRQLHZD*ZUD]]ZLHNLHP URQLH NRQVXPSFMD OHNyZ NZRWWZJáyZQHMF]FL SRNU\ZDMHPHU\FLL UHQFLFL =UR]XPLDáH MHVW ]DWHP LFK ZLHONLH QLH]DGRZROHQLH NLHG\ Z PLHVLF]Q\PEXG*HFLHOHNLRND]XMVLVWDQRZLüJáyZQSR]\FM'RGDWNRZR V\VWHP UHIXQGDFML MHVW WDN VNRPSOLNRZDQ\ L* QDZHW ]QDF]QD F]ü OHNDU]\ QLH GR NRFD ]QD ZV]\VWNLH MHJR ]DVDG\ D SDFMHQW PR*H W\ONR ]DXIDü lekarzowi idswhndu]rzl VDPHPX RULHQWXMF VL Z W\P V\VWHPLH EDUG]R VáDER3RGREQLHMHVW] inirupdfmrohndfk:lhg]drvnxwhf]qrfllfhqdfk OHNyZGRFLHUDGRSDFMHQWyZQLHPDOMHG\QLHSRSU]H]DJUHV\ZQUHNODPILUP farmaceutycznych. ¾ ZHGáXJSáDWQLND.RV]W UHIXQGDFML OHNyZ SU]HNURF]\á NRV]WyZ ZV]\VWNLFK ZLDGF]H ]GURZRWQ\FK &R SLWD ]DWHP ]árwyznd Z V\VWHPLH XEH]SLHF]HQLRZ\P MHVW Z\GDZDQD QD UHIXQGDFM D pomimo tego refundacja pokrywa tylko 65% kosztów leków. Trend wzrostu refundacji w ostatnich latach znacznie przekracza trendy wzrostu kosztów lecznictwa szpitalnego i ambulatoryjnego. JedQRF]HQLH XUHJXORZDQLD SUDZQH VSURZDG]DM URO SáDWQLND GR UR]OLF]DQLD IDNWXU ] DSWHN 1LH LVWQLHM REHFQLH ]DSLV\ NWyUH Z VSRVyE MHGQR]QDF]Q\ XPR*OLZLDá\E\ ZSá\Z SáDWQLND QD GHF\]MH OHNDU]\ DSWHNDU]\ L RF]\ZLFLH SDFMHQWyZ 7X ERZLHP SU]HPR*Q\ ZSá\Z PDM koncerny farmaceutyczne. Niezwykle niskie koszty administracyjne SROVNLHJRV\VWHPXXEH]SLHF]H]GURZRWQ\FKRGGRZUHODFMLGR QSZ86$XQLHPR*OLZLDMZUF]ZGUR*HQLHV\VWHPXPRQLWRURZDQLD ordynacji lekarskiej, opartego na wykwalifikowanej kadrze w odpowiedniej LORFLRUD]SHáQHMLQIRUPDW\]DFMLV\VWHPXUHIXQGDF\MQHJR ¾ ZHGáXJOHNDU]\.XULR]DOQ\P MHVW ZUF] *H MHG\QD LQIRUPDFMD R OHNDFK MDND GRFLHUD GR lekarzy, pochodzi od przedstawicieli handlowych firm farmaceutycznych. 6

8 3LPLHQQLFWZR MHVW WDN*H VSRQVRURZDQH SU]H] NRQFHUQ\ IDUPDFHXW\F]QH 2EHFQLH Z 3ROVFH PDP\ QLHPDO FDáNRZLW\ EUDN RELHNW\ZQHM LQIRUPDFML R lekach, skierowanej do lekarzy i farmaceutów. 2. Nieklarowny i nieefektywny system refundacji W naszym kraju brak jest przejrzystych kryteriów wprowadzania leków do Z\ND]yZ OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK FR URG]L EDUG]R SRZD*QH ]DJUR*HQLH NRUXSF\MQH -HGQRF]HQLH REHFQLH RERZL]XMF\ PHFKDQL]P ZL*F\ IDNW\F]QLH GHF\]M R ZSLVDQLX OHNX QD OLVW UHIXQGDF\MQ ]Z\QLNDPL negocjacji cenowych, w praktyce jest nieskuteczny. W latach Z]URVW FHQ OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK E\á V]\EV]\ QL* FHQOHNyZ27& regulowanych przez rynek i mechanizm konkurencji cenowej. W okresie tym 0LQLVWHUVWZX =GURZLD ]GDU]DáR VL LQIRUPRZDü R Z\QHJRFMRZDQLX REQL*NL FHQ OHNyZ NWyUH Z DSWHNDFK GUR*Dá\ 1LH Z\QLNDáR WR ]H ]áhm ZROL DOH ] braku bazy danych cen leków aktualnie stosowanych w obrocie. W tej V\WXDFML]DSXQNWZ\MFLDQHJRFMDFMLFHQRZ\FKSU]\MPRZDQRFHQ\XU]GRZH ustalone kilka lat temu, w poprzednich negocjacjach, niejednokrotnie ]QDF]QLH Z\*V]H RG DNWXDOQLH VWRVRZDQ\FK %UDNRZL SURIHVMRQDOL]PX WRZDU]\V]\á\NLHURZDQHSRGDGUHVHPQLHNWyU\FKXU]GQLNyZ0=RVNDU*HQLD RNRUXSFMSU]\ZSURZDG]DQLXOHNyZQDOLVW\UHIXQGDF\MQH 6\WXDFML WHM QLH GD VL ]PLHQLü W\ONR SRSU]H] SURSR]\FM ]PLDQ\ VSRVREX Z\SLV\ZDQLD UHFHSW ]JRGQLH ] NWyU OHNDU] ]DPLDVW QD]Z\ KDQGORZHM OHNX PLDáE\ZSLV\ZDüMHG\QLHQD]ZPLG]\QDURGRZVXEVWDQFMLF]\QQHMNWyU ]DZLHUDüPR*HZLHOHOHNyZRWDNLPVDP\PG]LDáDQLXSURGXNRZDQ\FKSU]H] Uy*Q\FK SURGXFHQWyZ QDWRPLDVW Z\ERUX MHGQHJR ] QLFK GRNRQ\ZDáE\ SDFMHQW 1LHVWHW\ SU]HFLWQ\ SDFMHQW QLH G\VSRQXMH ZLHG] QLH]EGQ GR GRNRQDQLD Z DSWHFH UDFMRQDOQHJR Z\ERUX 0XVLDáE\ ERZLHP SRVLDGDü ZLHG] IDUPDFHXW\ SUDNW\ND ']LDáDQLH WDNLH VSRZRGXMH UHDNFM ILUPZ SRVWDFLEDUG]LHMLQWHQV\ZQ\FKG]LDáDPDUNHWLQJRZ\FKQDNLHURZDQ\FKQD DSWHNDU]\NWyU]\PRJRND]DüVLMHV]F]HEDUG]LHMSRGDWQLQDSURPRFMILUP IDUPDFHXW\F]Q\FK MDNR *H LFK GRFKRG\ V EH]SRUHGQLR X]DOH*QLRQH RG ZDUWRFL VSU]HGDQ\FK OHNyZ : NRQVHNZHQFML VNXWNL PRJ VL RND]Dü RGZURWQH RG ]DáR*RQ\FK WM QDNáDG\ SáDWQLNyZ QD UHIXQGDFM L GRSáDW\ SDFMHQWyZGROHNyZZ]URVQ]DPLDVW]PDOHü =JRGQLH ] REHFQLH RERZL]XMF\PL ]DVDGDPL UHIXQGDFMD GR Z\VRNRFL HZHQWXDOQHJROLPLWXSU]\VáXJXMHZ]DVDG]LHDXWRPDW\F]QLHZV]\VWNLPOHNRP GDQHM JUXS\ WHUDSHXW\F]QHM 3U]\NáDGRZR MHOL QD U\QNX MHVW ]DUHMHVWURZDQ\FK NLONDQDFLH SURGXNWyZ Uy*Q\FK SURGXFHQWyZ ]DZLHUDMF\FK W VDP VXEVWDQFM OHF]QLF] QD SU]\NáDG diklofenak, lek SRZV]HFKQLH VWRVRZDQ\ Z EyODFK VWDZyZ QD U\QNX ]QDQ\ SRG QD]Z Voltaren, Majamil, Apo-Diclo, Diclac, Dicloratio, Feloran, Rewodina i LQQ\FKWRND*G\]QLFKMHVWUHIXQGRZDQ\GRZ\VRNRFLWHJRVDPHJROLPLWX DUy*QLFSRPLG]\FHQD limitem pokrywa pacjent. W tej sytuacji o udziale 7

9 Z U\QNX GHF\GXM QLH FHQ\ D QDNáDG\ QD SURPRFM SRQRV]RQH SU]H] poszczególnych producentów, których celem jest przekonanie lekarzy do SU]HSLV\ZDQLDSURGXNWXLFKILUP\URGNLQDSURPRFMSURGXFHQWRPOHNyZ QDMáDWZLHM ]GRE\ü VWRVXMF SROLW\N Z\VRNLFK FHQ : SU]HV]áRFL NUDMRZL SURGXFHQFL OHNyZ QLH PRJOL VWRVRZDü WDNLHM SROLW\NL ]H Z]JOGX QD PHFKDQL]P FHQ XU]GRZ\FK RUD] SU]HSLV\ SRGDWNRZH RJUDQLF]DMFH Z\VRNRü Z\GDWNyZ SURPRF\MQ\FK NWyUH PRJ E\ü ]DOLF]RQH GR NRV]WyZ uzyskania przychodów. Po zmianie tych przepisów, wprowadzonej w nowym prawie farmaceutycznym, wzrost wydatków promocyjnych niektórych NUDMRZ\FK Z\WZyUFyZ OHNyZ Z\SU]HG]Lá WHPSR Z]URVWX QDNáDGyZ QD marketing producentów leków innowacyjnych. W systemie refundacji opartym na limitach nikt nie broni interesu pacjenta.,qwhuhv SáDWQLND WHRUHW\F]QLH FKURQLRQ\ MHVW OLPLWHP UHIXQGDFML : SUDNW\FH MHGQDN OLF\WRZDQLH VL SU]H] SURGXFHQWyZ OHNyZ Z\VRNRFL QDNáDGyZ QD PDUNHWLQJSURZDG]LGRQLHUDFMRQDOQHJR]ZLNV]DQLDNRQVXPSFMLZV]\VWNLFK leków danej grupy terapeutycznej (limit dotyczy tylko ceny, a nie liczby RSDNRZD:NRQVHNZHQFML3ROVNDSRGZ]JOGHPOLF]E\RSDNRZDOHNyZ VSR*\ZDQ\FK SU]H] PLHV]NDFD URF]QLH ]DMPXMH Z Europie drugie miejsce po Francji. =JRGQLH ] SURSRQRZDQ\P SU]H] QDV UR]ZL]DQLHP GR Z\ND]X OHNyZ UHNRPHQGRZDQ\FKSRZLQQRZHMüQLHNLONDF]\NLONDQDFLHHNZLZDOHQWQ\FK SURGXNWyZ OHF] W\ONR MHGHQ OXE GZD QDMF]FLHM WH NWyU\FK SURGXFHQW ]DRIHURZDá SáDWQLNRP QDMZ\*V]\ UDEDW LORFLRZ\ ]ZL]DQ\ ] UDG\NDOQ\P ]ZLNV]HQLHP XG]LDáX GDQHJR OHNX Z U\QNX SU]\ MHGQRF]HVQ\P ]PQLHMV]HQLXQDNáDGyZQDMHJRSURPRFM 1HJRFMRZDQLH UDEDWyZ D QLH FHQ Z\QLND ] IDNWX L* ]HZ]JOGX QD QLHEH]SLHF]HVWZRUHHNVSRUWXPLG]\QDURGRZHILUP\IDUPDFHXW\F]QHPDM RJUDQLF]RQHPR*OLZRFLREQL*DQLDFHQQDWRPLDVWZUDPDFKSU]HWDUJyZQS RUJDQL]RZDQ\FKSU]H]UHSUH]HQWXMF\FKGX*VLáQDE\ZF]DPHU\NDVNLFK SáDWQLNyZ JRWRZH V GR XG]LHODQLD EDUG]R Z\VRNLFK UDEDWyZ VLJDMF\FK QDZHWFHQ\Z]DPLDQ]D]ZLNV]HQLHVZRMHJRXG]LDáXZU\QNX :DUXQNLHP X]\VNDQLD WDNLHJR UDEDWX MHVW G\VSRQRZDQLH SU]H] SáDWQLND PR*OLZRFL UHDOQHJR ZSá\ZDQLD QD VSRVyE RUG\QDFML OHNyZ QDMOHSLHM poprzez wprowadzenie receptariusza podstawowej opieki zdrowotnej. :SURZDG]HQLH SU]H] SáDWQLND UHFHSWDULXV]D ]ZáDV]F]D RWZDUWHJR NWyU\ SR]ZDODQDRGVWSVWZDRGZ\PRJXVWRVRZDQLDOHNyZUHNRPHQGRZDQ\FKZ uzasadnionych przypadkach, wymaga z kolei dysponowania precyzyjnym V\VWHPHP PRQLWRURZDQLD NRQVXPSFML OHNyZ $E\ E\áR WR PR*OLZH GR UHDOL]DFMLNRQLHF]QDMHVWZVSyáSUDFD]VDPRU]GDPL]DZRGRZ\PLOHNDU]\L IDUPDFHXWyZLZSURZDG]HQLHV\VWHPX]DFKWPDWHULDOQ\FK]DSU]HVWU]HJDQLH receptariusza. 8

10 'RW\FKF]DVRZD SUDNW\ND XG]LHODQLD UDEDWyZ QD ND*G\P V]F]HEOX REURWX IDUPDFHXW\NDPL GRSURZDG]LáD GR RVWUHJR NRQIOLNWX SRPLG]\ SROVNLPL ZáDG]DPLDZ\WZyUFDPLL G\VWU\EXWRUDPLOHNyZZNWyU\ZáF]\áVLQDZHW komisarz Unii Europejskiej Gunter Vergheugen. Zdaniem komentatorów, JG\E\ GRV]áR GR Z\HJ]HNZRZDQLD NDU ] WHJR W\WXáX QLH W\ONR ZLNV]Rü ILUP IDUPDFHXW\F]Q\FK DOH *DGQD ] RN W\V DSWHN DQL *DGQD z kilkxg]lhvlflx NUDMRZ\FK KXUWRZQL OHNyZ QLH Z\WU]\PDáDE\ FL*DUX PR*OLZ\FK VDQNFML :HGáXJ QLHNWyU\FK RSLQLL V\VWHP VSU]HGD*\ OHNyZ SU]HVWDáE\ X QDV LVWQLHü D 100W\V PLHMVF SUDF\ Z EUDQ*\ IDUPDFHXW\F]QHM ]RVWDáRE\]OLNZLGRZDQ\FK'ODWHJRWH*SRMDZLDMVLSURSR]\FMHGDURZDQLD SU]H]U]GSROVNLNDUZ]DPLDQ]DDQXORZDQLHRN POG]áGáXJyZV]SLWDOL ZREHF VHNWRUD IDUPDFHXW\F]QHJR :HGáXJ LQQHM NRQFHSFML SU]HGVWDZLFLHOH VHNWRUD IDUPDFHXW\F]QHJR PLHOLE\ VL Ä]U]XFLü QD VZRLVW\ NDUQ\ IXQGXV] SU]H]QDF]RQ\QDOHF]HQLHRNUHORQ\FKMHGQRVWHNFKRURERZ\FK :\GDMH VL *H NRU]\VWQ\P GOD ZV]\VWNLFK ]DLQWHUHVRZDQ\FK VWURQ HOHPHQWHP NRPSURPLVRZHJR UR]ZL]DQLD WHJR NRQIOLNWX NWyUH PRJáRE\ ]RVWDüZ\SUDFRZDQHSRGHJLGSROVNLHJRSDUODPHQWXE\áRE\ZSURZDG]HQLH Z 3ROVFH V\VWHPX Z UDPDFK NWyUHJR SU]HGPLRWHP QHJRFMDFML SRPLG]\ SU]HGVWDZLFLHODPLSáDWQLNDDZ\WZyUFOHNXVQLHFHQ\DUDEDW\LORFLRZH ]ZL]DQH ] ZSURZDG]HQLHP OHNX GR UHFHSWDULXV]D 5R]ZL]DQLH WR Z\HOLPLQXMH SRWU]HE VWRVRZDQLD FHQ XU]GRZ\FK Z REURFLH OHNDPL UHIXQGRZDQ\PL ]H URGNyZ SXEOLF]Q\FK D MHGQRF]HQLH XF\ZLOL]XMH SUDNW\N XG]LHODQLD UDEDWyZ SU]H] Z\WZyUFyZ OHNyZ.URNLHP ]PLHU]DMF\PZW\PNLHUXQNXSRZLQQRE\üZSURZDG]HQLHGRDUW\NXáX SURMHNWX XVWDZ\ R ZLDGF]HQLDFK RSLHNL ]GURZRWQHM ILQDQVRZDQ\FK ]H URGNyZSXEOLF]Q\FK]DSLVXVWZLHUG]DMFHJRL*SU]\FKRGDPL)XQGXV]XV rabaty otrzymywane od wytwórców leków. :HGáXJ QDV]HM RFHQ\ MHGQ\P ] QDMSRZD*QLHMV]\FK ]DJUR*H UDFMRQDOQHM SROLW\NL OHNRZHM SDVWZD MHVW VSDGHN XG]LDáX DXWHQW\F]Q\FK generyków. W chwili obecnej lista leków refundowanych obejmuje w skrajnych wypadkach SR NLONDQDFLH SUHSDUDWyZ WHJR VDPHJR URGND OHF]QLF]HJR ND*G\ Z LQQHM cenie. :\EyU OHNX QDMWDV]HJR SRZLQLHQ RGE\ZDü VL Z GURG]H QHJRFMDFML Z NWyU\FK RERN FHQ\ OHNX QDOH*\ EUDü SRG XZDJ Z\QLNL DQDOL] farmakoekonomicznych, monitorowania sposobu korzystaniem z leku w praktyce klinicznej, oferowane wraz z lekiem programy leczenia jednostek FKRURERZ\FK F]\ WH* RIIVHWZSRVWDFLWZRU]F\FK QRZH PLHMVFD SUDF\ LQZHVW\FMLZSROVNLSU]HP\VáIDUPDFHXW\F]Q\ $JUHV\ZQ SURPRFM PDUNRZ\FK JHQHU\NyZ XPR*OLZLDáD D Z SHZQ\P VHQVLH QDZHW Z\PXV]DáD ]DVDGD DXWRPDW\F]QHM UHIXQGDFML RGSRZLHGQLNyZ GR Z\VRNRFL OLPLWX EH] Z]JOGX QD FHQ L Z\QLNDMF]QLHMZ\VRNRü GRSáDW\ SDFMHQWD 0DUNRZH JHQHU\NL DQL QLH ZQRV] *DGQHJR SRVWSX GR 9

11 PHWRG OHF]HQLD DQL QLH ]ZLNV]DM GRVWSQRFL OHNyZ SRQLHZD* NRV]WXM ]QDF]QLH ZLFHM RG DXWHQW\F]Q\FK JHQHU\NyZ 3U]\NáDGRZR Z, NZDUWDOH U UHGQLD FHQD OHNX JHQHU\F]QHJR Z\QRVLáD ]á QDWRPLDVW markowego JHQHU\NX ]á : 3ROVFH Z VNUDMQ\FK SU]\SDGNDFK FHQD markowego JHQHU\NXE\ZDZ\*V]DRGFHQ\OHNXRU\JLQDOQHJRFRZLQQ\FK NUDMDFKUDF]HMVLQLH]GDU]D )LUP\ RGQRV]FH NRU]\FL ]H VSU]HGDZDQLD QD QDV]\P U\QNX PDUNRZ\FK JHQHU\NyZ WUDNWXM ZV]HON NU\W\N LFK RSRUWXQLVW\F]QHM VWUDWHJLL PDUNHWLQJRZHM MDNR ]DPDFK QD SROVNL SU]HP\Vá IDUPDFHXW\F]Q\ -HVW WR RF]\ZLVWHQDGX*\FLH3ROVNLSU]HP\VáIDUPDFHXW\F]Q\WRQLHW\ONRZ\WZyUF\ markowych JHQHU\NyZ DOH UyZQLH* SURGXFHQFL WDNLFK OHNyZ MDN Z\WZDU]DQD PHWRGDPL LQ*\QLHULL JHQHW\F]QHM OXG]ND LQVXOLQD 6Z Polsce Z\WZyUF\ OHNyZ NWyU]\ LQZHVWXM QLH W\ONR Z PDUNHWLQJ DOH SU]HGH wszystkim w nowe technologie. 0LQLVWHUVWZR=GURZLDZSURZDG]LáRSRGNRQLHFUUHJXODFMGRW\F]F UHIXQGDFMLNWyUDPyZL*HRGSRZLHGQLNLOHNyZXPLHV]F]RQ\FKQDZ\ND]DFK PRJ E\ü UHIXQGRZDQH SRG ZDUXQNLHP *H LFK FHQD QLH SU]HNUDF]D OLPLWX UHIXQGDFML EDUG]LHM QL* R -HVW WR GREUD ]DVDGD RJUDQLF]DMFD niekontrolowany wzrost cen leków JHQHU\F]Q\FKFRPLDáRPLHMVFHZ3ROVFH SU]H]RVWDWQLFKNLONDODWZF]DVLHNLHG\RERZL]\ZDáD]DVDGDDXWRPDW\F]QHM UHIXQGDFML GR Z\VRNRFL RERZL]XMFHJR OLPLWX 'RSURZDG]LáR WR GR degeneracji mechanizmu konkurencji na rynku leków, która polega na ]DVWSLHQLXNRQNXUHQFMLFHQRZHMNRQNXUHQFMQDNáDGyZQDSURPRFMOHNyZ To z kolei prowadzi do niekontrolowanej eskalacji kosztów promocji leków, NWyUDSRZRGXMHRJyOQ\Z]URVWSR]LRPXLFKNRQVXPSFMLLREFL*HEXG*HWX kosztami refundacji.,qq\p XERF]Q\P VNXWNLHP WHM ]DVDG\ E\áR ]DODQLH SROVNLHJR U\QNX IDUPDFHXW\F]QHJR RJURPQ LORFL SUHSDUDWyZ QLH ZQRV]F\FK QLF]HJR QRZHJR GR WHUDSLL VSU]HGDZDQ\FK QLHZLDGRP\P QLF]HJR SDFMHQWRP SR KRUUHQGDOQLH Z\VRNLFK FHQDFK Z\áF]QLH G]LNL DJUHV\ZQHM SURPRFML VNLHURZDQHM GR OHNDU]\ 0yZLF M]\NLHP HNRQRPLVWyZ DXWRPDW\F]QD UHIXQGDFMD RGSRZLHGQLNyZ GR Z\VRNRFL OLPLWX GUDPDW\F]QLH REQL*\áD NRV]W\ZHMFLDQDSROVNLU\QHNIDUPDFHXW\F]Q\RJURPQHMOLF]E\SUHSDUDWyZ RGWZyUF]\FKRZWSOLZHM ZDUWRFL NWyU\FK UHIXQGDFMD SRFKáDQLD URGNL NWyUHPR*QDE\E\áRSU]H]QDF]\üQDZSURZDG]HQLHGRSROVNLHJROHF]QLFWZD rzeczywistych innowacji WMOHNyZ]DZLHUDMF\FKQRZHVXEVWDQFMHF]\QQH 'ODWHJR WH* SRPLPR V\VWHPDW\F]QHJR Z]URVWX QDNáDGyZ QD UHIXQGDFM Z Z\ND]DFKOHNyZUHIXQGRZDQ\FKRGURNXQLHSRMDZLáDVL*DGQDQRZD VXEVWDQFMDF]\QQD2]QDF]DWR*HFRUD]ZLFHMSLHQLG]\MHVWPDUQRZDQ\FK QD UHIXQGDFM VWDU\FK OHNyZ VSU]HGDZDQ\FK SR ]DZ\*RQ\FK FHQDFK 0LQLVWHUVWZX =GURZLD QDOH*VLZ\UD]\ X]QDQLD ]D RGHMFLH RG GRNWU\Q\ 10

12 DXWRPDW\F]QHM UHIXQGDFML RGSRZLHGQLNyZ EH] Z]JOGX QD FHQ LZ\VRNRü GRSáDW\SDFMHQWD-HGQRF]HQLH]GXPLHQLHEXG]LIDNWFDáNRZLWHJRSRPLQLFLD WHM QDMZD*QLHMV]HM ]PLDQ\ MDND GRNRQDáD VL Z ]DVDGDFK UHIXQGDFML OHNyZ w]dwzlhug]rq\psu]h]u]gpdufdugrnxphqflhä3rolw\ndlekowa SDVWZD± ZNWyU\PFLJOHSRNXWXMHQLHSUDZG]LZHLVSU]HF]QH] DNWXDOQSUDNW\NUHVRUWX]GURZLDVWZLHUG]HQLHL*Ä6\VWHPOLPLWXFHQRZHJR chroni interes wydatków publicznych (s. 8). 3. 1LHGRNRF]RQ\V\VWHPPRQLWRURZDQLDUHFHSWOHNDUVNLFK 2GSRáRZ\ r.rerzl]xmur]sru]g]hqldqdsrgvwdzlhnwyu\fkdswhnl ]RVWDá\ ]RERZL]DQH GR SU]HND]\ZDQLD Z IRUPLH HOHNWURQLF]QHM NDVRP FKRU\FK D REHFQLH RGG]LDáRP 1)= GDQ\FK R ND*G\P Z\GDQ\P OHNX UHIXQGRZDQ\P 'DQH FKDUDNWHU\]XMFH OHN PXV] E\ü SRZL]DQH ] LGHQW\ILNDWRUDPLOHNDU]DLLQVW\WXFMLZLDGF]HQLRGDZF\RGSRZLHG]LDOQ\FK ]DSU]HSLVDQLHOHNX']LNLWHPXSáDWQLNPR*HSURZDG]LüUy*QRURGQHDQDOL]\ NRQWUROQH L SRUyZQDZF]H GRW\F]FH SU]HSLV\ZDQLD OHNyZ SU]H] poszczególnych lekarzy i ich wydawania przez apteki. Niestety, nie we ZV]\VWNLFK RGG]LDáDFK 1)= V\VWHP G]LDáD Z sposób kompletny i wiarygodny, a podstawowym powodem takiego stanu rzeczy jest brak Z\VWDUF]DMFHMOLF]E\Z\NZDOLILNRZDQHMNDGU\SRWU]HEQHMGRXWU]\P\ZDQLD wsru]gnx UHMHVWUX OHNDU]\ QDG]RURZDQLD procesu zbierania danych oraz prowadzenia analiz. 1DZHW MHGQDN Z SU]\SDGNX Z\NU\FLD ]DFKRZD QLHHIHNW\ZQ\FK ] SXQNWX ZLG]HQLDSáDWQLNDQLH]DZV]HXGDMHVLRGG]LDá\ZDüQD]DFKRZDQLDOHNDU]\L DSWHNDU]\ MH*HOL QLH V RQH VSU]HF]QH ] SUDZHP 1LH PD ZSá\ZX QD DSWHNDU]\JG\*DSWHNLQLHPXV]PLHüSRGSLVDQ\FKXPyZ]1)=DOHNDU]H PDMROEU]\PLVZRERGZZ\SLV\ZDQLXGRZROQ\FKOHNyZUHIXQGRZDQ\FK QLH]DOH*QLHRGVZRMHMVSHFMDOL]DFMLLFKRURE\SDFMHQWD 2VREQ\PSUREOHPHPMHVWEUDNPR*OLZRFLLGHQW\ILNDFMLZV\VWHPLHSDFMHQWD NWyUHPX Z\VWDZLRQR UHFHSW QD WHUHQLH G]LDáDQLD ZLNV]RFL RGG]LDáyZ SR]D F]WHUHPD XWU]\PXMF\PL V\VWHP 58067$57 5R]SRU]G]HQLD R SU]HND]\ZDQLXGDQ\FK]DSWHNSU]HZLGXMZSUDZG]LHPR*OLZRüSU]\SLVDQLD SDFMHQWDGRND*GHJRZ\GDQHJROHNXDOHZ\PyJWHQRERZL]XMHW\ONRZWHG\ JG\ QD GDQ\P WHUHQLH IXQNFMRQXM NDUW\ XEH]SLHF]HQLD ]GURZRWQHJR XPR*OLZLDMFH PDV]\QRZ\ DXWRPDW\F]Q\ RGF]\W LGHQW\ILNDWRUD SDFMHQWD z recepty. :REHF EUDNX VNRRUG\QRZDQ\FK G]LDáD FHQWUDOL 1)= SURZDG]F\FK GR SHáQHJR ZGUR*HQLD V\VWHPX PRQLWRURZDQLD UHFHSW QD WHUHQLH FDáHJR NUDMX SRWHQFMDOQH PR*OLZRFL MDNLH ]H VRE QLHVLH FLJOH SR]RVWDM niewykorzystane. 11

13 4. 1LHZáDFLZHIXQNFMRQRZDQLHV\VWHPXUHMHVWUDFMLOHNyZ Przeprowadzone w roku 2002 nowelizacje ustaw z 2001 r. Prawo farmaceutyczne oraz o8u]g]lh5hmhvwudfmlzsurzdg]rqhzeuhzslhuzrwqlh XFKZDORQHPXSU]H]6HMPSUDZXGDá\PLQLVWURZL]GURZLDSUDZRGHF\]MLZ QDMGUREQLHMV]\FK VSUDZDFK ]ZL]DQ\FK ] dopuszczaniem produktów OHF]QLF]\FK GR REURWX L EDGDQLDPL NOLQLF]Q\PL GRSURZDG]Lá\ GR EDáDJDQX NRPSHWHQF\MQHJRLZ\GáX*\á\]QDF]QLHSURFHVDGPLQLVWUDF\MQ\]ZL]DQ\] Z\GDZDQLHPSR]ZROHQDGRSXV]F]HQLHGRREURWX.ROHMQH SRVXQLFLD UHVRUWX SROHJDMFH QD UR]ELFLX MHGQROLWHJR V\WHPX Z NWyU\P ZF]HQLHM UD]HP Z\VWSRZDá\ SLRQ UHMHVWUDF\MQ\ DQDOLW\F]Q\ L LQVSHNFMLZ\WZDU]DQLDSRJáELá\GH]RUJDQL]DFMV\WHPX 1RZHOL]DFMD SUDZD IDUPDFHXW\F]QHJR GRNRQ\ZDQD Z\áF]QLH ] SREXGHN SROLW\F]Q\FK]DEUDáDSROVNLHPXSU]HP\VáRZLIDUPDFHXW\F]QHPXFHQQ\F]DV QDGRVWRVRZDQLHVLGRZ\PDJD8QLL(XURSHMVNLHMZSU]HGHGQLXDNFHVML : 8U]G]LH 5HMHVWUDFML L 0LQLVWHUVWZLH =GURZLD SRZVWDáD QLHSU]HP\ODQD lista leków QLHVSHáQLDMF\FKNU\WHULyZGRNXPHQWDF\MQ\FK8(GRáF]RQDGR WUDNWDWX DNFHV\MQHJR -HGQRF]HQLH GRSXV]F]RQR GR SRZVWDQLD QLHSUHF\]\MQ\FK ]DSLVyZ Z WUDNWDFLH DNFHV\MQ\P GRW\F]F\FK RNUHVX SU]HMFLRZHJR GOD OHNyZ GRSXV]F]RQ\FK GR REURWX Z 3ROVFH ']LNL W\P G]LDáDQLRP SUDNW\F]QLH ]DPNQLWR GURJ HNVSRUWX GOD SROVNLHJR SU]HP\VáX IDUPDFHXW\F]QHJR GR 8QLL (XURSHMVNLHM SUDZGRSRGREQLH GR NRFD roku. Rewolucyjne metody wprowadzania nowej organizacji systemu rejestracji GRVáRZQLH QD JUX]DFK SRSU]HGQLHM RUD] SR]RVWDZLHQLH WHM RUJDQL]DFML Z W\PF]DVRZ\P NLHURZQLFWZLH SU]H] ZLHOH PLHVLF\ D WDN*H UHDOL]RZDQD SROLW\NDNDGURZDGRSURZDG]Lá\GRGHJUHQJRODG\V\VWHPX 3ROLW\ND NDGURZD 8U]GX 5HMHVWUDFML L 0LQLVWHUVWZD =GURZLD QLH GRSURZDG]LáD GR SRZVWDQLD VSUDZQHJR L RGSRZLHGQLR OLF]QHJR ]HVSRáX GV PHU\WRU\F]QHM RFHQ\ OHNyZ VSUDZQLH IXQNFMRQXMFHJR Z SURFHGXUDFK HXURSHMVNLFK=DPLDVWWHJRZZ\QLNXSURZDG]RQHMSROLW\NLNDGURZHM8U]G 5HMHVWUDFML RG VZHJR SRZVWDQLD VWUDFLá NLONDQDFLH RVyE Z\V]NRORQ\FK Z 8QLL (XURSHMVNLHM NWyUH SRWHQFMDOQLH PRJá\E\ VWDQRZLü SRGVWDZRZNDGU PHU\WRU\F]Q :FKZLOLREHFQHM ]E\WPDáRRVyE ]DMPXMHVL ELH*F RFHQ GRNXPHQWDFML leków, ocenia leki wsurfhgxudfkhxurshmvnlfkrud]su]hsurzdg]drfhqrn W\VSURGXNWyZ]QDMGXMF\FKVLQDOLFLHWUDNWDWXDNFHV\MQHJRSRGNWHP ]JRGQRFL] prawem Unii Europejskiej. 3U]H] RNUHV IXQNFMRQRZDQLD 8U]GX QLH Z\SUDFRZDQR WUDQVSDUHQWQ\FK procedur rejestracyjnych, a sposób podejmowania niektórych decyzji budzi SRZD*QH]DVWU]H*HQLD 12

14 (IHNW\ W\FK ZV]\VWNLFK SRVXQLü QDMEROHQLHM RGF]Xá NUDMRZ\ SU]HP\Vá IDUPDFHXW\F]Q\ NWyU\ RERN ZVSRPQLDQ\FK RJUDQLF]H HNVSRUWRZ\FK SR G]L G]LH QLH RWU]\PDá GHF\]ML Z VSUDZLH UHMHVWUDFML ZLHOX OHNyZ ]JáRV]RQ\FK GR 8U]GX 5HMHVWUDFML SUDZLH ODWD WHPX SU]\ MHGQRF]HQLH GRüVSUDZQLHSU]HELHJDMFHMUHMHVWUDFMLSURGXNWyZ]LPSRUWX =EXGRZDQ\ZODWDFKXELHJá\FKSUHVWL*PLG]\QDURGRZ\SROVNLHJR,QVW\WXWX /HNyZ MDNR MHGQRVWNL RGSRZLHG]LDOQHM ]D FDáRNV]WDáW VSUDZ ]ZL]DQ\FK ] OHNLHP]RVWDá]QLV]F]RQ\L wfkzlolrehfqhmrfhqldqlmhvwhp\]ghf\grzdqlh MDNR QDMVáDEV]D DJHQFMD UHMHVWUDF\MQD ZUyG NUDMyZ NWyUH ZHV]á\ GR 8QLL Europejskiej. %UDN MHVW Z RERZL]XMF\P SUDZLH LQVW\WXFML RGSRZLHG]LDOQHM ]D GRVWDUF]DQLH RILFMDOQHM IDFKRZHM LQIRUPDFML R OHNDFK 'RVWS SHUVRQHOX IDFKRZHJRGRWHJRW\SXLQIRUPDFMLPyJáE\SU]\F]\QLüVLGRUDFMRQDOL]DFML WHUDSLL REQL*HQLD NRV]WyZ OHF]HQLD MDN UyZQLH* SRGQLHü VNXWHF]QRü L EH]SLHF]HVWZRUHDOL]RZDQ\FKVFKHPDWyZOHF]HQLD 1LHSU]\VWSLHQLH 3ROVNL GR.RQZHQFML )DUPDNRSHL (XURSHMVNLHM VNXWNXMH QLHPR*OLZRFL SRVáXJLZDQLD VL )DUPDNRSH 3ROVN QDZHW JG\E\ E\áD zgodna z 3KDUPDNRSH (XURSHMVNPhE), a do Pharmaceutical Inspection Cooperation Scheme (PIC/S) PDUJLQDOL]DFM ZVSyáSUDF\ Z ]DNUHVLH LQVSHNFML L QLHXIQRFL GR SROVNLHM LQVSHNFML Z eksporcie produktów leczniczych. 3R ZHMFLX 3ROVNL GR 8QLL (XURSHMVNLHM QD SROVNL U\QHN DXWRPDW\F]QLH ZHV]áR ponad 150 produktów zarejestrowanych w UE w tzw. procedurze VFHQWUDOL]RZDQHMNWyUHGRW\FKF]DVQLHE\á\GRSXV]F]RQHGRREURWXZ3ROVFH 6WROHNLSU]H]QDF]RQHGROHF]HQLDQDMFL*V]\FKVFKRU]HRWU]\P\ZDQH]D SRPRFQDMQRZV]\FKWHFKQRORJLL2]QDF]DWRUyZQLH**HVWROHNLEDUG]R GURJLH,FKSRMDZLHQLHVLZ3ROVFH]SHZQRFLSU]\F]\QLVLGRROEU]\PLHM SUHVML]HVWURQ\SDFMHQWyZLOHNDU]\GRLFKZFLJQLFLDQDOLVW\UHIXQGDF\MQH oraz wprowadzenia do lecznictwa. :HMFLX 3ROVNL do UE towarzyszy wprowadzenie drugiej procedury HXURSHMVNLHMZNWyUHMUHMHVWURZDQHVSU]HGHZV]\VWNLPOHNLgeneryczne, tj. wzajemnego uznawania. W chwili obecnej w UE zarejestrowanych jest w tej SURFHGXU]HRNSURGXNWyZ,OH]QLFKMHVWREHFQ\FKMX*Z3ROVFHQLH ZLDGRPR :LDGRPR QDWRPLDVW *H ILUP\ ] 8( RF]HNXM ] QLHFLHUSOLZRFL PRPHQWX Z NWyU\P EG PRJá\ ]DVWRVRZDü W SURFHGXU Z 3ROVFH :yzf]dv SROVNLH ZáDG]H UHMHVWUDF\MQH EG PLDá\ GQL QD ]DMFLH VWDQRZLVND PHU\WRU\F]QHJR Z VSUDZLH ]ár*rq\fk ZQLRVNyZ 3R W\P WHUPLQLHEG]LHPXVLDáRE\ü wydane pozwolenie na dopuszczenie do obrotu. 'RGDWNRZRQDSá\ZWHQEG]LHVNXPXORZDQ\PLG]\PDMHPUDPDMHP SRQLHZD* ]PLDQ\ Z VWUXNWXU]H GRNXPHQWDFML Z\PDJDQH Z 8( Z\PXV]QDSURGXFHQWDFK]áR*HQLH wniosków w Polsce w starym formacie 13

15 MHV]F]HZELH*F\PURNX6\WXDFMDWDEG]LHVWDQRZLáDGX*H]DJUR*HQLHGOD SROVNLFK Z\WZyUFyZ IDUPDFHXW\F]Q\FK FR PR*H RGELü VL EDUG]R niekorzystnie na cenach leków i kosztach ich refundacji. $NWXDOQLH IXQNFMRQXMF\ Z 3ROVFH V\VWHP UHMHVWUDFML MHVW QLHZ\GROQ\ L QLH ]DSHZQL 3ROVFH ZáDFLZHM NRQWUROL MDNRFL GRFLHUDMF\FK QD QDV] U\QHN OHNyZ:\QLNLHPWHJRPR*HE\üQLHNRQWURORZDQ\QDSá\ZOHNyZ]ZáDV]F]D markowych JHQHU\NyZ ] 8QLL (XURSHMVNLHM QD SROVNL U\QHN FR PR*H VWDQRZLü]DJUR*HQLHGOD]GURZLDSDFMHQWyZLE\ü]DEyMF]H GODSROVNLHJR SU]HP\VáXIDUPDFHXW\F]QHJR %UDNMHVWVLHG]LE\GOD8U]GX5HMHVWUDFML%UDNMHVWUyZQLH*MDVQHJRV\VWHPX ILQDQVRZDQLD G]LDáDOQRFL 8U]GX 6\VWHP ILQDQVRZDQLD SRZLQLHQ E\ü SRZL]DQ\]Z\GDMQRFLSUDF\LZSá\ZDPL]RSáDWUHMHVWUDF\MQ\FK 3URSR]\FMHNLHUXQNyZG]LDáD 1. System rejestracji leków -DNRQDMSLOQLHMV]HNLHUXQNLG]LDáDQDOH*\Z\PLHQLü QDGDQLH 8U]GRZL 5HMHVWUDFML SHáQ\FK SUDZ SRGHMPRZDQLD GHF\]ML w zakresie dopuszczania do obrotu, zezwalania na badania kliniczne LPRQLWRURZDQLDEH]SLHF]HVWZDSURGXNWyZOHF]QLF]\FKFRR]QDF]D*H GHF\]MHZW\FKVSUDZDFKSRZLQQ\E\üZ\áF]RQH]G]LDáDSROLW\F]Q\FK SU]HZUyFHQLHMHGQRFLSLRQXUHMHVWUDF\MQHJRDQDOLW\F]QHJRRUD]LQVSHNFML wytwarzania produktów leczniczych; ]QDF]QH ]ZLNV]HQLH NDGU\ ] GRZLDGF]HQLHP QDXNRZ\P PRJFHM RFHQLDü GRNXPHQWDFM L XSRU]GNRZDQLH SROLW\NL NDGURZHM 8U]GX Rejestracji; ]RERZL]DQLH8U]GX5HMHVWUDFMLGRZ\GDZDQLDLQIRUPDFMLROHNDFK wprowadzenie transparentnych procedur rejestracyjnych, do czego REOLJXMRGSRZLHGQLH]DSLV\ZG\UHNW\ZDFK8( MDN QDMV]\EV]H ]DNRF]HQLH WUZDMF\FK ODWD QHJRFMDFML ] )DUPDNRSH (XURSHMVNLSU]\VWSLHQLHGR3,&6 5HDVXPXMF NRQLHF]QH MHVW SRZRáDQLH Z\GROQHM Z VHQVLH MDNRFLLLORFL kadry) iqlh]doh*qhm RG 0LQLVWUD =GURZLD LQVW\WXFML ]DMPXMFHM VL UHMHVWUDFM L NRQWURO OHNyZ :]RUHP GR QDODGRZDQLD Z W\P ]DNUHVLH SRZLQQ\ E\ü IXQNFMRQXMFH Z NUDMDFK 8QLL (XURSHMVNLHM DJHQFMH GV UHMHVWUDFMLOHNyZ:\GDZDQHSU]H]WLQVW\WXFMGHF\]MHRZSLVLHGRUHMHVWUX igrsxv]f]hqlx GR REURWX SRZLQQ\ SUHF\]\MQLH RNUHODü ZVND]DQLD FR GR NWyU\FKSUHSDUDWX]\VNDáZSLV 14

16 2. Wykazy leków refundowanych 7ZRU]HQLH OLVW\ UHIXQGDF\MQHM SRZLQQR RSLHUDü VL QD QDVWSXMF\FK zasadach: OHNQDMWDV]\]GDQHMJUXS\ OHNRXGRNXPHQWRZDQHMVNXWHF]QRFL±+7$(%0 refundowanie leków substytucyjnych, ]QDF]QHVNUyFHQLHOLVW\ZSRUyZQDQLX]REHFQQSGRRNOHNyZ QRZHOL]RZDQLHOLVW\QDZHWNLONDUD]\ZFLJXURNX Z\UD(QH RNUHOHQLH ZVND]D GOD OHNX UHIXQGRZDQ\ W\ONR Z WHUDSLL RUD]FLVáHRNUHOHQLHLORFLUHIXQGRZDQHJROHNX a) /HNQDMWDV]\]GDQHMJUXS\ Kryterium to jest proste i oczywiste. W chwili obecnej lista leków UHIXQGRZDQ\FK REHMPXMH Z VNUDMQ\FK Z\SDGNDFK SR NLONDQDFLH SUHSDUDWyZWHJRVDPHJRURGNDOHF]QLF]HJR2F]\ZLFLHND*G\ZLQQHM FHQLH 1D REHFQHM OLFLH ]QDMGXMVLQDZHW DEVXUG\ MDNLPL V generyki GUR*V]HRGOHNyZPDUNRZ\FK:\EyUOHNXQDMWDV]HJRGURJSU]HWDUJX RVWDWHF]QLHQHJRFMDFMLURNRZD'HF\]MDWDSRZLQQDQDVWSRZDüWDN*HZ SU]\SDGNXJG\SUHSDUDWQDMWDV]\QLHREHMPXMHMHGQHM]GDZHNDGDZN NWyUHM EUDNXMH PR*QD X]\VNDü ] SRG]LDáX OXE SRPQR*HQLD SUHSDUDWX QDMWDV]HJR 7DN NRQVWUXRZDQD OLVWD EG]LH EXG]LáD RF]\ZLVW\ RSyU ]DUyZQR ILUP IDUPDFHXW\F]Q\FK OHNDU]\ D WDN*H VDP\FK XEH]SLHF]RQ\FK $UJXPHQWHP NRURQQ\P SRZLQQD E\ü SRSUDZD GRVWSQRFL GR OHNX QDZHW GOD QDMXER*V]\FK :V]\VWNLH ]DUHMHVWURZDQH GUR*V]HSUHSDUDW\GRVWSQH]DSHáQRGSáDWQRFL3U]HGZSURZDG]HQLHP Z*\FLHOLVW\RSDUWHMQDSUHSDUDWDFKQDMWDV]\FKEH]Z]JOGQLHNRQLHF]QH MHVW ZF]HQLHMV]H GRVWDUF]HQLH GRNáDGQHM LQIRUPDFML SU]HGH ZV]\VWNLP GOD OHNDU]\ LQIRUPXMFHM R RGSRZLHGQLNDFK OHNyZ FR XáDWZL SUDF OHNDU]D]ZáDV]F]DZSU]\SDGNXZLHOROHWQLFKSU]\]Z\F]DMHGRQLHNWyU\FK SUHSDUDWyZ D WDN*H XG]LHOHQLH SU]H] OHNDU]D VWRVRZQHM LQIRUPDFML XEH]SLHF]RQHPX 1LH]EGQD WH*EG]LH V]HURND NDPSDQLD LQIRUPDF\MQD skierowana do samych ubezpieczonych. Obecny system ubezpieczeniowy RSDUW\ MHVW QD ]DVDG]LH VROLGDU\]PX VSRáHF]QHJR Z NWyU\P QDMRJyOQLHM PyZLF PáRGVL EG( EDUG]LHM ]DPR*QL SRNU\ZDM NRV]W\ ZLDGF]H GOD VWDUV]\FKLELHGQLHMV]\FK,W]DVDGQDOH*\Z\NRU]\VWDüZNDPSDQLL35 -RZVNLHM SU]\ ZGUD*DQLX QRZHM OLVW\ %\ü PR*H FLHELH VWDü QDZHW QD QDMGUR*V]\OHNDOHSR]RVWDZLHQLHJRQDOLFLHUHIXQGRZDQHMVSRZRGXMHL* ZLHOX PQLHM ]DPR*Q\FK FKRU\FK EG]LH QDUD*RQ\FK QD ]DNXS OHNX GUR*V]HJR VSRZRGRZDQ\ ZLDGRPEG(QLHZLDGRP GHF\]M OHNDU]D EG(IDUPDFHXW\SU]\]Z\F]DMHQLDFKüZLNV]HJR]\VNX 15

17 b) /HNRXGRNXPHQWRZDQHMVNXWHF]QRFL±+7$(%0.XULR]DOQLH ]DUyZQR +7$ (%0 MDN L IDUPDNRHNRQRPLND V REHFQLH stosowane i szeroko propagowane przez koncerny farmaceutyczne. 2GSRZLHGQLR VSUHSDURZDQH LQIRUPDFMH RSDUWH QD W\FK EDGDQLDFK V QDMOHSV]\P VSRVREHP PDUNHWLQJX = ]DáR*HQLD MHGQDN QD OLFLH OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK GRFHORZR QLH SRZLQLHQ ]QDOH(ü VL *DGHQ SUHSDUDW NWyUHJRQLHREMWRRFHQ+7$(%0EG(DQDOL]IDUPDNRHNRQRPLF]Q $E\X]\VNDüWRNU\WHULXPZF]HQLHMWU]HED]RUJDQL]RZDüLXWZRU]\üOXE Z\QDMü VWRVRZQ LQVW\WXFM SRWUDILF U]HWHOQLH ]UHDOL]RZDü RFHQ SUHSDUDWX = SHZQRFL SURFHV WHQ EG]LH GáXJRWUZDá\ L SRF]WNRZR QD OLFLHPRJ]QDMGRZDüVLOHNLEH]SRZ\*V]HMRFHQ\NWyUMHGQDNWU]HED EG]LHX]XSHáQLüZNROHMQRFLRNUHORQHMNRV]WHPUHIXQGDFMLGODSáDWQLND Uzyskanie oceny HTA, EBM lub IDUPDNRHNRQRPLF]QHM GOD ND*GHJR SUHSDUDWX SR]ZROL MHGQRF]HQLH QD SUHF\]\MQH RNUHOHQLH ZVND]D GOD UHIXQGRZDQHJR OHNX D WDN*H LORFL QLH]EGQHM GOD UHIXQGRZDQHM WHUDSLL 3RGNUHOLüMHGQDNQDOH*\L*ZFKZLOLREHFQHMZQDV]\PNUDMX+7$(%0 L IDUPDNRHNRQRPLND V FDáNRZLFLH ]GRPLQRZDQH SU]H] NRQFHUQ\ IDUPDFHXW\F]QH DOER V SRG LFK SU]HPR*Q\P ZSá\ZHP,QVW\WXFMH RGSRZLHG]LDOQH ]D NV]WDáWRZDQLH L SURZDG]HQLH SROLW\NL OHNRZHM QLH G\VSRQXM ERZLHP ]DVREDPL LNDGU QLH]EGQ GR SU]HSURZDG]DQLD OXE QDZHW W\ONR ZHU\ILNDFML RGSRZLHGQLFK DQDOL] 3U]H]Z\FL*HQLH WHM VáDERFLZ\PDJDGRNRQDQLD]PLDQLQVW\WXFMRQDOQ\FKSRVWURQLHSáDWQLND QD SU]\NáDG SRSU]H] ZSURZDG]HQLD 6NRRUG\QRZDQHM 2SLHNL Farmaceutycznej. c) Refundowanie leków substytucyjnych 3UREOHPEDUG]RWUXGQ\D]DUD]HPLQWHUHVXMF\:QDV]\PNUDMXREHFQLH ]DUHMHVWURZDQ\FK MHVW SRQDG W\V SUHSDUDWyZ OHF]QLF]\FK URGNL IDUPDFHXW\F]QH QDZHW ] Uy*Q\FK JUXS EDUG]R F]VWR PDM]EOL*RQH D QDZHW LGHQW\F]QH G]LDáDQLH Uy*QLF VL RF]\ZLFLH FHQDPL 1DZHW Z MHGQRURGQ\FKJUXSDFKOHNyZPR*QDSURGXNRZDüG]LHVLWNLkongenerów. 3UREOHPWHQMHVWRW\OHWUXGQ\*HQDOH*DáRE\]OLVW\UHIXQGDF\MQHMXVXQü JUXS OHNyZ SU]\MPXMF L* OHNL ] LQQHM JUXS\ V Z VWDQLH ]DVSRNRLü SRWU]HE\ Z ]DNUHVLH WHUDSLL NRQNUHWQ\FK VFKRU]H EG( REMDZyZ 7D QLH]Z\NOHWUXGQDGHF\]MDZ\PDJDáDE\RF]\ZLFLHV]F]HJyáRZ\FKDQDOL] IDUPDNRHNRQRPLF]Q\FK ZVSDUW\FK DXWRU\WHWDPL :FKRG]F MHGQDN GR apteki wnudmdfkvndqg\qdzvnlfkdqdvwsqlhgrdswhnlzqdv]\pnudmx PR*QD RGQLHü ZUD*HQLH L* MHVWHP\ NUDMHP OHNRPDQyZ 3UDZGRSRGREQLHWRNU\WHULXPWZRU]HQLDQRZHMOLVW\UHIXQGDF\MQHMEG]LH jednym z najtrudniejszych do wprowadzenia. d) =QDF]QH VNUyFHQLH OLVW\ Z SRUyZQDQLX ] REHFQQSGRRN OHNyZ RUD] PR*OLZRü QRZHOL]RZDQLD OLVW\ QDZHW NLONDNURWQLH ZFLJXURNX 16

18 Obecna lista obejmuje ok. 3 tys. preparatów i jej nadzorowanie jest QLH]Z\NOH WUXGQH : WáRNX L SR FLHPNX ádwzlhm R QDGX*\FLD 6NUyFHQLH OLVW\]SHZQRFLQDVWSLDXWRPDW\F]QLHSRSU]\MFLXSRZ\*HMRSLVDQ\FK NU\WHULyZ-HVWWUXL]PHPL*NUyWV]DOLVWDRSDUWDQDZF]HQLHMRNUHORQ\FK NU\WHULDFKEG]LHGX*RáDWZLHMV]DGRNRU\JRZDQLDZNUyWV]\FKRGVWSDFK F]DVXDNRUHNW\EGZ\PDJDQH]SHZQRFLZSU]\SDGNXSRMDZLHQLDVL JHQHU\NX GOD ZF]HQLHM XPLHV]F]RQHJR OHNX PDUNRZHJR NROHMQHJR WDV]HJR JHQHU\NX EG(WH*DQDOL]D IDUPDNRHNRQRPLF]QD GOD NWyUHJR zxplhv]f]rq\fk QD OLFLH SUHSDUDWyZ GRSURZDG]L GR MHJR XVXQLFLD &]VWV]H]PLDQ\QDOLFLHSR]ZROXQLNQüV\WXDFMLREHFQLHLVWQLHMF\FK kiedy to tradycyjnie od kilku lat obserwujemy olbrzymie skoki refundacji SU]HGND*G ]DSRZLDGDQSU]H]0LQLVWUD =GURZLD ]PLDQ QDOLFLH 1LH EG]LH WR ]DWHP ZLHONLH Z\GDU]HQLH ]ZáDV]F]D PHGLDOQH D ÄQXGQD codzienna praktyka. e) :\UD(QH RNUHOHQLH ZVND]D GOD OHNX UHIXQGRZDQ\ W\ONR ZWHUDSLLRUD]FLVáHRNUHOHQLHLORFLUHIXQGRZDQHJROHNX 3ROVNDMHVWNUDMHPZNWyU\PVZRERGDZ\VWDZLDQLDUHFHSWZ\ZRG]LVL chyba zf]dvyz Ä]áRWHM SROVNLHM ZROQRFL.D*G\ OHNDU] PR*H SUDNW\F]QLHZ\VWDZLüUHFHSWQDND*G\OHN]SRPLQLFLHPQDUNRW\NyZ gdzie wymagana jest niewielka fatyga, w postaci pobrania stosownych druków recept). Utajnienie dokumentacji rejestracyjnej leku wielokrotnie XQLHPR*OLZLD VWRVRZDQLH OHNX ]JRGQLH ] MHJR UHMHVWUDFM 7DN MDN ND*G\ OHN XPLHV]F]RQ\ QD OLFLH PXVL SRVLDGDü GRNXPHQWDFM IDUPDNRHNRQRPLF]QWDNQDOLFLHPXVLE\üFLVáHRNUHOHQLHZVND]DGOD preparatu ivshfmdoqrflohndu]dnwyu\pr*hohnz\slv\zdü 3U]\NáDGHP V OHNL SU]HFLZJUX(OLF]H F]\ RQNRORJLF]QH 3UDNW\ND SRND]XMH L* QS rifampicyna jeden z najcenniejszych leków SU]HFLZJUX(OLF]\FK MHVW F]VWR VWRVRZDQD MDNR DQW\ELRW\N Z VWRVXQNRZR EáDK\FK VFKRU]HQLDFK D WDN*H RND]DáR VL *H RQNRORG]\ VWRVXMF]VWRF\WRVWDW\NLZ]XSHáQLHLQQ\FKZVND]DQLDFKQL*Z\QLNDáRE\ to z ich rejestracji. W kraju, wnwyu\p VWRVXMHP\ ZLFHM LQVXOLQ\ QL* UD]\ ZLNV]D RG QDV :LHOND %U\WDQLD QLH PD NU\WHULyZ ZáF]DQLD WHJR OHNX L PR*H WR ]URELü QDZHW OHNDU] URG]LQQ\ EH] SHZQHJR UR]SR]QDQLD FXNU]\F\Z\PDJDMFHMWHJRSUHSDUDWX:\MWNRZ\PUR]SDVDQLHPMHVWWH* stosowanie leków przeciwalergicznych. Tylko w tych kilku przypadkach V]F]HJyáRZH RNUHOHQLH ZVND]D L NU\WHULyZ ZGUD*DQLD NXUDFML XPR*OLZLáRE\ QLH W\ONR RV]F]G]HQLH VHWHN PLOLRQyZ ]árw\fk DOH WDN*H ]DSRELHJáRE\ ZLHOX FDáNRZLFLH ]EGQ\P NXUDFMRP PDMF\FK GX*H konsekwencje zdrowotne.,orü SUHSDUDWX OHF]QLF]HJR GOD SRMHG\QF]HM NXUDFML SRZLQQD E\ü WDN*H RNUHORQD UHIXQGDFM L Z\QLNDü RF]\ZLFLH ] SUDNW\NL NOLQLF]QHM L 17

19 farmakoekonomii. Pomimo tak oczywistego kryterium, nadal opakowania OHNyZ QLH V SU]\VWRVRZDQH GR REHFQHM OLVW\ FR SRZRGXMH DOER QLHZáDFLZ NXUDFM DOER VWUDW\ VSRZRGRZDQH SR]RVWDZLHQLHP OHNX SR NXUDFML 1DOH*\ EDUG]R RVWUR HJ]HNZRZDü DE\ RSDNRZDQLH FLOH RGSRZLDGDáRLORFLUHIXQGRZDQHMOXEMHMZLHORNURWQRFL =UHDOL]RZDQLH SRZ\*V]\FK NU\WHULyZ EH]Z]JOGQLH Z\PDJD SHáQHM informatyzacji obrotu lekami refundowanym oraz monitorowania ordynacji lekarskiej, co przy obecnym poziomie rozwoju tej dziedziny nie SRZLQQR VWDQRZLü *DGQHJR SUREOHPX 3U]\ ]DVWRVRZDQLX SRZ\*V]\FK kryteriów dla tworzenia listy refundacyjnej tworzenie receptariuszy w DPEXODWRU\MQHMRSLHFH]GURZRWQHMPRJáRE\RND]DüVL]EGQHOXEEDUG]R ograniczone. 3. Receptariusze =DVDG\ WZRU]HQLD OLVW\ OHNyZ UHIXQGRZDQ\FK Z 3ROVFH GRSXV]F]DM umieszczenie na niej wielu preparatów tego samego leku, niestety, w bardzo ]Uy*QLFRZDQHMFHQLH7HUDSLDWHJRVDPHJRVFKRU]HQLDL W\P VDP\P OHNLHP PR*HVLUy*QLü]DVDGQLF]RNRV]WHP/HNDU]EG(WR]SU]\]Z\F]DMHQLDEG( SRG ZSá\ZHP SU]HGVWDZLFLHOD ILUP\ IDUPDFHXW\F]QHM ]OHFD OHN GUR*V]\ QDUD*DMFSDFMHQWDQDGRGDWNRZHNRV]W\ 5HFHSWDULXV]H V VWRVRZDQH RG ODW Z ZLHOX NUDMDFK QDMF]FLHM GRW\F] SRGVWDZRZHM RSLHNL ]GURZRWQHM L RSLHUDM VL QD X]QDQ\FK DOJRU\WPDFK SRVWSRZDQLD Z SUDNW\FH OHNDU]D URG]LQQHJR 6 MHGQ\P ] QDU]G]L ]DU]G]DQLD V\VWHPHP XVáXJ PHG\F]Q\FK 6 SU]HFLZZDJ GOD DJUHV\ZQHM SROLW\NL PDUNHWLQJRZHM QLHNWyU\FK ILUP IDUPDFHXW\F]Q\FK )XQNFMRQXMZ WDNLFKNUDMDFKMDN6]ZHFMDF]\:LHOND%U\WDQLDNWyUHPDMGáXJWUDG\FMZ sprawowaniu opieki medycznej opartej na zasadach gospodarki rynkowej. 5HFHSWDULXV]H OHF]QLFWZD ]DPNQLWHJR Z RSDUFLX R XVWDZ R ]DNáDGDFK RSLHNL]GURZRWQHMIXQNFMRQXMRGODWQLHZ]EXG]DMFVSU]HFLZXDSU]HFLH* GRW\F]IDNW\F]QLHOHNyZ UDWXMF\FK *\FLH 1DOH*\ ]DWHP ZSURZDG]Lü GR XVWDZ\ R ILQDQVRZDQLX ZLDGF]H ]GURZRWQ\FK PR*OLZRü ZGUD*DQLD receptariuszy lecznictwa ambulatoryjnego. 5HFHSWDULXV]H ZVND]XM OHNDU]RZL QD PR*OLZRü VWRVRZDQLD WDQLFK UR]ZL]D WHUDSHXW\F]Q\FK VXJHUXM ]DSLV\ZDQLH OHNyZ GRVWSQ\FK GOD NLHV]HQL SDFMHQWD 3R]ZDODM XQLNDü SRP\áHN Z\QLNDMF\FK ]H VWRVRZDQLD OHNyZ QLHGRVWDWHF]QLH SR]QDQ\FK ]ZLNV]DMF Z NRQVHNZHQFML ]DXIDQLH SDFMHQWD GR OHNDU]D L SURSRQRZDQHM SU]H] QLHJR WHUDSLL 0RJ ZSá\Qü QD ]PQLHMV]HQLHLORFLRUD]NRV]WyZKRVSLWDOL]DFMLSRSU]H]VWRVRZDQLHOHNyZR XGRNXPHQWRZDQ\P G]LDáDQLX D W\P VDP\P RJUDQLF]\ü QLHXIQRü VSHFMDOLVWyZ GR OHNDU]\ URG]LQQ\FK RVNDU*DQ\FK F]VWR R QLHGRVWDWHF]QH NRPSHWHQFMH 0XVL LVWQLHü MHGQDN PR*OLZRü RGVWSVWZ RG FLVáHJR MHJR 18

20 SU]HVWU]HJDQLD XPR*OLZLDMFD ]DVWRVRZDQLH OHNX VSR]D UHFHSWDULXV]D SU]\ F]\POHNDU]VZRMGHF\]MPXVLX]DVDGQLüZGRNXPHQWDFMLPHG\F]QHM 5HFHSWDULXV] QLH MHVW OHNLHP QD FKDRV RUJDQL]DF\MQ\ SDQXMF\ Z QDV]\P V\VWHPLHRSLHNL]GURZRWQHM1LHMHVWOHNLHPQDQLHGRVWDWNLZZ\NV]WDáFHQLX OHNDU]D 1LH ]DVWSL WH* NRU]\FL Z\QLNDMF\FK ] SU]\MD]Q\FK SURIHVMRQDOQ\FK NRQWDNWyZ PLG]\ OHNDU]DPL DQL WH* SUDZLGáRZ\FK RSDUW\FKQDV]DFXQNXUHODFMLSRPLG]\SDFMHQWHPLOHNDU]HP -HVW SU]\GDWQ\P QDU]G]LHP 3R]ZDOD VSRMU]Hü OHNDU]RZL QD ]DNUHV ordynowanych leków zlqqhm SHUVSHNW\Z\ F]VWR WDNLHM NWyUHM GR WHM SRU\ QLH EUDá SRG XZDJ 5HFHSWDULXV] QLH PD RJUDQLF]Dü SUDZD OHNDU]D GR Z\ERUXOHNXOHF]XáDWZLDüPXSRGHMPRZDQLHGHF\]ML 5HFHSWDULXV]GODSRGVWDZRZHMRSLHNL ]GURZRWQHM IXQNFMRQXMF\ Z ODWDFK wzrmhzyg]wzlh ]DFKRGQLRSRPRUVNLP SRZRGRZDá RSyU F]Fi URGRZLVNDPHG\F]QHJRIDUPDFHXWyZILUPIDUPDFHXW\F]Q\FKXU]GQLNyZ 0LQLVWHUVWZD =GURZLD L 818= -HGQDN QLH E\áR DQL MHGQHM VNDUJL RG XEH]SLHF]RQ\FK NWyU]\ FKFLHOLE\ OHF]\ü VL GUR*V]\PL OHNDPL D wydrukowany w lokalnym dodatku Gazety Wyborczej UHFHSWDULXV] E\á rozchwytywany. 4. :Sá\ZDQLHQD]PLDQUROLDSWHNDU]\ W aktualnym systemie aptekarzy sprowadzono do roli sprzedawców leków. -HVW WR PDUQRZDQLH SRWHQFMDáX ROEU]\PLHM JUXS\ Z\VRNR Z\NV]WDáFRQ\FK VSHFMDOLVWyZ:\GDMHVL*HSRZRGHPMHVW]MHGQHMVWURQ\SRGWU]\P\ZDQHZ URGRZLVNDFK PHG\F]Q\FK SU]HNRQDQLH *H QLH ZROQR F]\ UDF]HM QLH Z\SDGD]PLHQLDüOHNXSU]HSLVDQHJRSU]H]OHNDU]DD]GUXJLHM±ILQDQVRZ\ bodziec wsrvwdfl PDU*\ SURFHQWRZHM OLF]RQHM RG FHQ\ OHNX &]\OL LP GUR*V]\OHNW\POHSLHMGODDSWHNDU]D 1DOH*\ ]DF]ü SRZD*QLHM WUDNWRZDü DSWHNL L DSWHNDU]\.URNLHP NWyU\ QDMV]\EFLHM E\ GR WHJR GRSURZDG]Lá E\áRE\ ]UyZQDQLH DSWHN ]H ZLDGF]HQLRGDZFDPLZ]DNUHVLHUHODFMLSUDZQ\FK]SáDWQLNLHP FR R]QDF]D ZSURZDG]HQLHXPyZPLG]\QLPL8PRZ\WHSRZLQQ\]ZLHUDü]HVWDZSUDZ L RERZL]NyZ SU]\VáXJXMF\FK REX VWURQRP 3RGSLVDQLH XPRZ\ XSRZD*QLDáRE\ GRZROQ DSWHN GR X]\VNLZDQLD UHIXQGDFML Z V\VWHPLH XEH]SLHF]H ]GURZRWQ\FK -HGQDN Z UD]LH QLHSU]HVWU]HJDQLD ]DVDG RNUHORQ\FK Z WHM XPRZLH SáDWQLN PLDáE\ SUDZR M UR]ZL]Dü ']LVLDM MHG\Q\P QDU]G]LHP SáDWQLND MHVW ZVWU]\PDQLH ]DSáDW\ ]D QLHSUDZLGáRZR UR]OLF]RQH OHNL QDWRPLDVW SUDNW\F]QLH QLH PD *DGQ\FK QDU]G]L RGG]LDá\ZDQLDZSU]\SDGNXZ\VWSRZDQLDLQQ\FKQLHSUDZLGáRZRFL 1DVWSQ\P SUREOHPHP MHVW ]DSLVDQ\ Z XVWDZLH RERZL]HN SURSRQRZDQLD SU]H] DSWHNDU]\ Z\GDQLD SDFMHQWRP WDV]\FK RGSRZLHGQLNyZ SU]HSLVDQHJR leku. Jest to zapis trudno egzekwowalny. Proponujemy wprowadzenie 19

21 SU]HSLVyZ NWyUH XPR*OLZLDá\E\ DNW\ZQH ZVSLHUDQLH WHJR SURFHVX 1DU]G]LHP GR WHJR PR*H E\ü EDUG]LHM Z\UDILQRZDQ\FK V\VWHP QDOLF]DQLD PDU* ']LVLDMZ\VRNRüPDU*\]DOH*\W\ONRRGFHQ\OHNX±LPZ\*V]DFHQD W\P Z\*V]D PDU*D :SUDZG]LH OLF]F Z SURFHQWDFK PDU*D MHVW GHJUHV\ZQD WR SDWU]FQDU]HF]\ZLVWHNZRW\DSWHNDU]]DWU]\PXMHVRELH]DZV]HW\PZLFHM LP GUR*V]\ MHVW OHN 7DN ZLF ZGRZROQHM JUXSLH RGSRZLHGQLNyZ D ZLF OHNyZRW\PVDP\PG]LDáDQLXDSWHNDU]QDMPQLHM]DUDELDQDOHNXQDMWDV]\P F]\OLQDW\PQDNWyUHJRVSU]HGD*\]DOH*HüSRZLQQRQDPZV]\VWNLP 1DOH*\ ZSURZDG]Lü PDU*H GHJUHV\ZQH Z UDPDFK ND*GHM JUXS\ RGSRZLHGQLNyZ7DNZLFQS]DOHNQDMWDV]\ZJUXSLHDSWHNDU]]DWU]\PXMH PDU*\D]DOHNGZDUD]\GUR*V]\RGQDMWDV]HJR±F]WHU\UD]\PQLHMV] PDU*F]\OL=D SU]\NáDGRZ\ OHN NRV]WXMF\ ]á PDU*D Z\QRVLáDE\ 4]áD]DOHNNRV]WXMF\]á±]á:SU]\SDGNXJUXS\RGSRZLHGQLNyZZ FDáRFL GUR*V]\FK PDU*H SURFHQWRZH PRJá\E\ E\ü RGSRZLHGQLR PQLHMV]H DOH ]DFKRZDQH SURSRUFMH PLG]\ QLPL QS ]D QDMWDV]\ OHN Z JUXSLH NRV]WXMF\ ]á PDU*D PRJáDE\ Z\QRVLü F]\OL ]á, a za lek QDMGUR*V]\ZJUXSLHNRV]WXMF\]á±PDU*DE\áDE\F]\OL]á 2F]\ZLFLH RVWDWHF]QH XVWDOHQLD GRW\F]FH Z\VRNRFL PDU* PXV] E\ü SRSU]HG]RQH EDUG]LHM V]F]HJyáRZ\PL Z\OLF]HQLDPL L uzgodnieniami z 1DF]HOQ5DG$SWHNDUVNJG\*ZNRQFHSFMLWHMQLHFKRG]LR]PQLHMV]HQLH GRFKRGyZDSWHNW\ONRR]PLDQ(UyGáDLFKSRFKRG]HQLD0RJZSUDZG]LHZ WHQVSRVyEQLHFR]GUR*HüOHNLQDMWDV]HDOHZVNDOLJOREDOQ\FKZ\GDWNyZQD OHNL V]F]HJyOQLH SU]\ XZ]JOGQLHQLX GRSáDW SDFMHQWyZ ]\VNL E\á\E\ QLHZWSOLZH 5. Informacje o lekach 3U]HG ZSURZDG]HQLHP Z *\FLH OLVW\ RSDUWHM QD SUHSDUDWDFK QDMWDV]\FK EH]Z]JOGQLHNRQLHF]QHMHVWZF]HQLHMV]HGRVWDUF]HQLHGRNáDGQHMLQIRUPDFML SU]HGHZV]\VWNLPGODOHNDU]\LQIRUPXMFHMRRGSRZLHGQLNDFKOHNyZNWyUH XVXQLWR ] OLVW\ UHIXQGDF\MQHM 8áDWZL WR SUDF OHNDU]D ]ZáDV]F]D Z SU]\SDGNX ZLHOROHWQLFK SU]\]Z\F]DMH GR QLHNWyU\FK SUHSDUDWyZ D WDN*H XG]LHOHQLH SU]H] OHNDU]D VWRVRZQHM LQIRUPDFML XEH]SLHF]RQHPX 1LH]EGQD WH* EG]LH V]HURND NDPSDQLD LQIRUPDF\MQD VNLHURZDQD GR VDP\FK ubezpieczonych..rqlhf]qh MHVW SRZVWDQLH Z 3ROVFH QLH]DOH*QHJR Z\GDZQLFWZD QD Z]yU DPHU\NDVNLHJR3'5OXEEU\W\MVNLHJR$%3,NWyUHGRVWDUF]DáRE\OHNDU]RP U]HWHOQHM ZLHG]\ R OHNDFK 3HáQD LQIRUPDFMD ] SHZQRFL RJUDQLF]\áDE\ GRZROQRü G]LDáD SURPRF\MQ\FK SURZDG]RQ\FK SU]H] UHSUH]HQWDQWyZ ILUP :\GDZQLFWZR WDNLH SRZLQQR E\ü Z\GDZDQH SU]H] ZáDG]H UHMHVWUDF\MQH NWyUH MX*V GR WHJR ]RERZL]DQH XVWDZRZR OHF] WHJR QLH F]\QL&R ZLFHM UR]V]HU]DMFD LQWHUSUHWDFMD SRXIQRFL GDQ\FK VWRVRZDQD 20

22 SU]H] ZáDG]H UHMHVWUDF\MQH SURZDG]L Z SUDNW\FH GR SHáQHJR XWDMQLHQLD GRNXPHQWDFMLFRXQLHPR*OLZLD]DLQWHUHVRZDQHPXOHNDU]RZLOXESáDWQLNRZL X]\VNDQLH LQIRUPDFML GRW\F]FHM ZVND]D ]DZDUW\FK Z GRNXPHQWDFML rejestracyjnej. : SU]HFLZLHVWZLH GR SXEOLNRZDQ\FK SU]H] DPHU\NDVNLH PBM-y przewodników farmakoterapii dla lekarzy i pacjentów, np. Formulary made easy firmy Express 6FULSWVVSHF\ILNSROVNLFKZ\GDZQLFWZROHNDFKQDZHW W\FK NWyUH ] ]DáR*HQLD GRVWSQH PDM E\ü QD ELXUNX JDELQHWX OHNDUVNLHJR (Demitrescu-Robak T. Leki w praktyce lekarza rodzinnego Kraków, 2002, Wydawnictwo Help-Med), jest brak jakiejkolwiek informacji o cenach OHNyZ OXE ]DNUHVLH LFK UHIXQGDFML 1DMF]FLHM X*\ZDQ SU]H] SROVNLFK DXWRUyZLZ\GDZFyZWHJRW\SXSXEOLNDFMLZ\PyZN MHVW WZLHUG]HQLH L* FHQ\OHNyZWDNV]\ENRVL]PLHQLDM*HQLHPR*QD]DQLPLQDG*\üD]DVDG\ UHIXQGDFML V ]E\W VNRPSOLNRZDQH L ]E\W V]\ENR VL]PLHQLDM DE\ PR*QD E\áRMHZVSRVyESU]\VWSQ\Z\MDQLü&LHNDZH*HDPHU\NDVNLPDXWRURP WHJRW\SXSXEOLNDFMLMDNRQLHSU]HV]NDG]DDQLWR*HFHQ\VL]PLHQLDMDQL QDZHWWR*HND*GDILUPDXEH]SLHF]H]GURZRWQ\FKZ USA sama ustala swój Z\ND]OHNyZUHIXQGRZDQ\FKLZ\VRNRüGRSáDWXEH]SLHF]RQ\FKDZLFQD U\QNX IXQNFMRQXM UyZQRF]HQLH VHWNL MHOL QLH W\VLFH QLHXVWDQQLH ]PLHQLDMF\FKVLV\VWHPyZUHIXQGDFMLOHNyZ : NRFX URNX =DFKRGQLRSRPRUVND 5HJLRQDOQD.DVD &KRU\FK XUXFKRPLáD EH]SáDWQ LQIROLQL RWDV]\FK OHNDFK,QIRUPDFML XG]LHODOL OHNDU]H L IDUPDFHXFL,QIROLQL XUXFKRPLRQR JáyZQLH ] P\O R SDFMHQWDFK =DLQWHUHVRZDQLHSU]HV]áRQDMPLHOV]HRF]HNLZDQLD/LF]EDSRáF]HE\áDWDN GX*DL*RNUHVRZREORNRZDáVLREVáXJXMF\MVHUZHU=LQIRUPDFMLZEDUG]R wielu przypadkach korzystali nie tylko pacjenci, ale iohndu]h1doh*\zuyflü GR WHM LGHL L XUXFKRPLü RJyOQRSROVN LQIROLQL JG\* MHVW WR MX* VWDQGDUG w wielu krajach. 6. Ewolucja systemu monitorowania recept Konieczny jest dalszy, konsekwentny rozwój systemu monitorowania recept. 3U]HGH ZV]\VWNLP QDOH*\ Z\UyZQDü SR]LRP ZGUR*HQLD V\VWHPX ZH ZV]\VWNLFK RGG]LDáDFK ZRMHZyG]NLFK 1DOH*\ GRPDJDü VL RG ND*GHJR ] QLFK SU]HSURZDG]DQLD SRGVWDZRZ\FK DQDOL] NWyUH PRJá\E\ E\ü publikowane w,qwhuqhflh D WDN*H SU]HND]\ZDQLD GDQ\FK GR LQVW\WXFML FHQWUDOQHM0LQLVWHU=GURZLDFHQWUDOD1)=ZFHOXXPR*OLZLHQLDZ\NRQDQLD pewnych analiz globalnych. 1DOH*\]ZUyFLüSU]\W\P XZDJ*H NRQLHF]QH MHVW GRSURZDG]HQLH GR WHJR E\ 0LQLVWHU =GURZLD XGRVWSQLDá ZV]\VWNLP ]DLQWHUHVRZDQ\P SRGPLRWRP aktualny wykaz leków refundowanych w precyzyjnie zdefiniowanej postaci HOHNWURQLF]QHM,QDF]HM V\VWHP PRQLWRURZDQLD QDUD*RQ\ MHVW QD ]DEXU]HQLD 21

23 Z\QLNDMFH]EáGyZZVáRZQLNDFKOHNyZWZRU]RQ\FKLXGRVWSQLDQ\FKZ niekontrolowanych warunkach. 5R]ZyMV\VWHPXPRQLWRURZDQLDSRZLQLHQRGE\ZDüVLUyZQROHJOHZGZyFK kierunkach: - doprowadzeniu do przekazywania przez apteki wiarygodnych LGHQW\ILNDWRUyZSDFMHQWyZSRUyGGDQ\FKRZ\GDQ\FKOHNDFK - takiej zmiany technologii funkcjonowania systemu, która XPR*OLZLDáDE\ SUDF RQOLQH ] VHUZHUDPL ]DZLHUDMF\PL LQIRUPDFMH GRW\F]FH QDG]RURZDQHM SRSXODFML XPR*OLZLDMF Z WHQ VSRVyE ZHU\ILNDFMUHFHSWSU]HGZ\GDQLHPOHNyZ] apteki. 2ED WH UR]ZL]DQLD QLH V ádwzh GR ZSURZDG]HQLD :\PDJDM QLH W\ONR czasu, ale i odpowiedniego wsparcia finansowego. 0R*OLZRü SRáF]HQLD LGHQW\ILNDWRUD SDFMHQWD ] GDQ\PL R Z\GDQ\P OHNX PR*OLZDEG]LHSRZSURZDG]HQLXNDUW\XEH]SLHF]HQLD]GURZRWQHJRZWDNLHM WHFKQRORJLL NWyUD XPR*OLZL DXWRPDW\F]Q\ RGF]\W LGHQW\ILNDWRUD Z DSWHFH 3RQLHZD*3ROVND]JRGQLH]XVWDOHQLDPL8QLL(XURSHMVNLHM]RERZL]DQDMHVW GRZ\GDQLDNDUWXEH]SLHF]HQLDGRNRFDUQDOH*\MHG\QLHGRSLOQRZDü E\ NDUW\ WH VSHáQLDá\ Z\PRJL QLH]EGQH PLG]\ LQQ\PL GR VSUDZQHJR funkcjonowania systemu monitorowania recept. Zbudowanie systemu centralnej weryfikacji recept w trakcie ich realizacji (RQOLQH Z\PDJDáRE\ VWZRU]HQLD RGSRZLHGQLFK FHQWUyZ NRPSXWHURZ\FK ZUD] ] LQIUDVWUXNWXU WHOHLQIRUPDW\F]Q RUD] ]GHILQLRZDQLD ]HVWDZX standardowych, elektronicznych komunikatów wymiany danych, co SR]ZROLáRE\QDGRVWRVRZDQLHRSURJUDPRZDQLDIXQNFMRQXMFHJRZDSWHNDFK Z\NRQDQHJRSU]H]Uy*Q\FKGRVWDZFyZGRZ\PDJDWDNLHJRV\VWHPX=ZURW GRW\F]F\ ÄFHQWUDOQHM ZHU\ILNDFML QLH R]QDF]D RF]\ZLFLH NRQLHF]QRFL istnienia jednej, ogólnopolskiej bazy danych. Chodzi tu o zbiór danych GRVWSQ\FK Z MHGQ\P PLHMVFX REHMPXMF\FK SHZQ FLOH RNUHORQ SRSXODFM SDFMHQWyZ QS XEH]SLHF]RQ\FK Z MHGQ\P OXE NLONX RGG]LDáDFK NFZ. 'DOV]H UR]V]HU]HQLH PR*OLZRFL WHFKQRORJLF]Q\FK V\VWHPX Z WU\ELH online SRZLQQR SyMü Z NLHUXQNX XGRVWSQLHQLD MHJR ]DVREyZ GOD NRPSXWHUyZ G]LDáDMF\FK X OHNDU]\ :WHG\ QDG]yU QDG SU]HSLV\ZDQLHP OHNyZ E\áE\ MHV]F]HOHSV]\-HGQDNSHUVSHNW\ZDXSRZV]HFKQLHQLDVLWDNLHJRUR]ZL]DQLD MHVW QLHFR RGOHJOHMV]D 2 LOH ERZLHP ZV]\VWNLH DSWHNL V MX* VNRPSXWHU\]RZDQH WR FLJOH MHV]F]H GRW\F]\ WR ]GHF\GRZDQHM PQLHMV]RFL gabinetów lekarskich. 6\VWHPPRQLWRURZDQLDUR]ZLMDMF\VLZWDNLPNLHUXQNXGDZDáE\GRGDWNRZH PR*OLZRFL']LNLGRVWSRZLRQOLQHGRGDQ\FKKLVWRU\F]Q\FKGRW\F]F\FK ZV]\VWNLFKOHNyZZ\NXSLRQ\FKSU]H]RNUHORQHJRSDFMHQWDPR*OLZDE\áDE\ 22

24 QLH W\ONR NRQWUROD IRUPDOQD SURFHVX UHDOL]DFML UHFHSW\ D ZLF VSUDZG]HQLH DNWXDOQRFL XSUDZQLH SDFMHQWD F]\ SUDZLGáRZRFL ]DVWRVRZDQ\FK DOJRU\WPyZ UHIXQGDF\MQ\FK DOH WDN*H NRQWUROD PHG\F]QD SU]HG Z\GDQLHP QRZ\FKOHNyZ]QDF]FR]ZLNV]DMFDEH]SLHF]HVWZRLFKVWRVRZDQLD -H*HOL ] LQIRUPDFML ]JURPDG]RQ\FK Z ED]LH GDQ\FK Z\QLNDáDE\ PR*OLZRü przedawkowania lub interakcji zlqq\pl OHNDPL ± V\VWHP UHDJRZDáE\ Z\V\áDMF NRPXQLNDW RVWU]HJDZF]\ GR OHNDU]D F]\ DSWHNL 1LH]DOH*QLH RG RV]F]GQRFL QD VDP\FK OHNDFK MDNLH GDZDáDE\ WDND NRQWUROD ]QDF]FH NRU]\FL Z\QLNDá\E\ ] unikania w ten sposób wydatków na leczenie pacjentów hospitalizowanych zsrzrgx QLHSUDZLGáRZHJR SU]\MPRZDQLD OHNyZ-DNZ\QLND]EDGD VWDQRZL WR]QDF]F\ SUREOHP G]LVLHMV]HM RSLHNL PHG\F]QHM 2FHQLD VL *H GRW\F]\ WR KRVSLWDOL]DFML RVyE SRZ\*HM URNX*\FLD 1LH PD EDULHU NRQFHSF\MQ\FK F]\ WHFKQRORJLF]Q\FK GR RVLJQLFLD SU]HGVWDZLRQ\FK WX ]DGD V\VWHPX PRQLWRURZDQLD 3RWU]HEQ\ MHVW NRPSHWHQWQ\ RURGHN PHU\WRU\F]Q\ NWyU\ SU]\JRWRZDáE\ RGSRZLHGQLH UHJXODFMHLVWDQGDUG\WHFKQRORJLF]QHRUD]VLOQ\RURGHNZ\NRQDZF]\NWyU\ HJ]HNZRZDáE\LFKZGUR*HQLH 7. System Skoordynowanej Opieki Farmaceutycznej (SOF) :V]\VWNLHZ\PLHQLRQHZSRSU]HGQLFKSXQNWDFK]DGDQLDZ\PDJDMQLHW\ONR RGSRZLHGQLFKUHJXODFMLSUDZQ\FKLURGNyZILQDQVRZ\FKQDLFKUHDOL]DFM DOH WDN*H ]GHF\GRZDQLH ZLNV]HM OLF]E\ RVyE ]DDQJD*RZDQ\FK Z G]LDáDQLD SR VWURQLH SáDWQLND SXEOLF]QHJR )LUP\ IDUPDFHXW\F]QH NWyUH SRSU]H] G]LDáDOQRü PDUNHWLQJRZ ZSá\ZDM QD G]LVLHMV]H ]DFKRZDQLD OHNDU]\ L DSWHNDU]\Z\GDMQDWHQFHORNPOG]áURF]QLH]DWUXGQLDMFZ3ROVFHRN tys. osób. 7UXGQRVRELHZ\REUD]LüE\PRJá\VLWHPXSU]HFLZVWDZLüQLHOLF]QHJUXSNL VSHFMDOLVWyZ SUDFXMF\FK Z 0LQLVWHUVWZLH =GURZLD LQVW\WXWDFK F]\ XF]HOQLDFK 1DMEDUG]LHM ]DLQWHUHVRZDQ\ REQL*HQLHP Z\GDWNyZ QD OHNL podmiot 1DURGRZ\)XQGXV]=GURZLD]DWUXGQLDZNRPyUNDFK]DMPXMF\FK VLJRVSRGDUNOHNRZZVXPLHRNRVyE:WDNLFKZDUXQNDFKVRQHZ VWDQLH ]DMü VL MHG\QLH ELH*F\P UR]OLF]HQLHP ILQDQVRZ\P DSWHN i wyrywkowymi kontrolami. Sporadycznie udajh LP VL RVLJDü MDNLH F]VWNRZHORNDOQHVXNFHV\DOHZVNDOLJOREDOQHMQLHVZVWDQLHZ\JUDü] SRWJ ILUP IDUPDFHXW\F]Q\FK 'RSLHUR ]ZLNV]HQLH OLF]E\ RVyE G]LDáDMF\FK Z interesie pacjentów ou]g ZLHONRFL PRJáRE\ SR]ZROLü QD EDUG]LHMZ\UyZQDQZDON -HGQDN MHV]F]H ZD*QLHMV]H QL* OLF]ED RVyE ]DDQJD*RZDQ\FK SR VWURQLH SáDWQLND SXEOLF]QHJR MHVW ZLDGRPH VNRRUG\QRZDQH ZGUR*HQLH L NRQVHNZHQWQH SURZDG]HQLH ZV]\VWNLFK SU]HGVLZ]Lü R których mowa w raporcie. W Stanach Zjednoczonych Ameryki i innych krajach zachodnich, 23