Dziennik Ekonomiczny. Ograniczenia w handlu z UE zatrzęsłyby Rosją. Analizy Makroekonomiczne

Transkrypt

1 LTU EST SVK LVA POL BGR CZE SVN HUN KOR FIN TUR DEU ROU SWE ITA AUT CYP CHN NLD BEL DNK LUX IRL MLT TWN GBR FRA PRT ESP JPN IDN IND GRC BRA AUS CAN MEX USA Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 5 marca 2014 Ograniczenia w handlu z UE zatrzęsłyby Rosją Krajami najbardziej narażonymi na spadek popytu finalnego z Rosji są: Łotwa, Estonia, Słowacja, Litwa i Polska (1,8-3,7 wartości dodanej w tych krajach zależy od popytu z Rosji) Znaczenie rynku rosyjskiego dla krajów Europy Zachodniej jest znacznie mniejsze mniej niż 1 PKB UE zależy od popytu z Rosji Rosja najwięcej do stracenia miałaby w przypadku wstrzymania handlu z UE (hipotetyczny spadek wartości dodanej/pkb w Rosji o ponad 10 w przypadku całkowitego wstrzymania handlu) W związku z zaostrzającym się konfliktem między Ukrainą i Rosją coraz istotniejszą kwestią staje się wpływ potencjalnego spadku aktywności gospodarczej w Rosji lub zaburzeń w handlu (np. sankcje, embarga) na kraje regionu Europy Wschodniej i UE. Według danych Eurostat, w 2012 r. wartość eksportu z UE do Rosji wyniosła 123 mld EUR, co odpowiadało 7,3 łącznego eksportu krajów UE, jednocześnie stanowiąc 30 importu do Rosji. 50 importu do Rosji stanowią maszyny i urządzenia; poza tym Rosja importuje produkty chemiczne (15) oraz spożywcze (12). 70 eksportu Rosji to produkty mineralne (głównie ropa i gaz; por. tabela na str. 2). Kraje o największym udziale w rosyjskim imporcie to: Chiny, Niemcy, Ukraina, Japonia i USA. Polska zajmowała w 2012r. 11 pozycję pod względem wartości towarów sprzedanych na rynek rosyjski (7,7 mld EUR, ok. 2,0 PKB Polski). Analiza wartości oraz struktury eksportu towarów do Rosji nie daje jednak pełnego obrazu ekspozycji poszczególnych krajów na zmiany gospodarcze w Rosji. Wynika to z: (1) nieuwzględnienia wartości sprzedaży usług (stanowiących coraz większy odsetek handlu międzynarodowego), (2) wliczania do wartości eksportu wartości dodanej wytworzonej poza granicami danej gospodarki (która pomniejsza PKB), (3) nieuwzględnienia popytu z innych państw na produkty pośrednie służące do produkcji dóbr finalnych sprzedawanych do kraju docelowego. Wykres dnia: Udział krajowej wartości dodanej zużywanej na zaspokojenie popytu finalnego w Rosji w wartości dodanej ogółem (2011) Główny Ekonomista Radosław Bodys radoslaw.bodys@pkobp.pl tel Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Kamil Cisowski Ekonomista (ceny) tel Piotr Pękała Ekonomista (zagranica) tel Michał Rot Ekonomista (sfera realna) tel Karolina Sędzimir Ekonomista (rynek pracy) tel Marcin Czaplicki Stażysta Realny PKB () 1,6 2,8 Produkcja przemysł. () 2,2 5,3 Stopa bezrobocia () 13,4 13,2 Inflacja CPI () 0,9 1,8 Inflacja bazowa () 1,2 1,7 Podaż pieniądza M3 () 6,2 7,1 Deficyt obrotów bieżących ( PKB) -1,5-2,3 Deficyt fiskalny * (PKB) -4,2-4,3 Dług publiczny (PKB) 58,5 51,6 Stopa referencyjna () 2,50 3,00 EUR-PLN* 4,15 4,15 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); *Prognozy PKO BP (BSR); Wg. metodologii ESA95, * dochody bez jednorazowego transferu aktywów z OFE do ZUS Źródło: PKO Bank Polski na podstawie danych WIOD - Marcel P. Timmer (ed) (2012), The World Input-Output Database (WIOD): Contents, Sources and Methods, WIOD Working Paper Number 10 1

2 Właściwym miernikiem skali zależności aktywności gospodarczej w jednym kraju od popytu w innej gospodarce jest udział wartości dodanej wytwarzanej w tym kraju i przeznaczanej na zaspokojenie popytu finalnego w kraju docelowym w całości wartości dodanej. Na taką ocenę pozwala analiza tablic przepływów międzygałęziowych (input-output) na poziomie gospodarki globalnej. Szacunki oparte na danych zgromadzonych w globalnych tablicach przepływów międzygałęziowych wskazują, że krajami najbardziej narażonymi na spadek popytu finalnego z Rosji są: Łotwa, Estonia, Słowacja, Litwa i Polska (tablice WIOD obejmują kraje UE oraz 13 ważniejszych gospodarek spoza UE). Udział wartości dodanej wytwarzanej w tych krajach na zaspokojenie popytu finalnego w Rosji 1 wahał się w 2011 r. między 1,8 (Polska) a 3,7 (Łotwa). Warto odnotować, że w większości przypadków było to mniej niż sugerował stosunek wartości eksportu z danego kraju do Rosji do PKB (np. eksport Łotwy do Rosji stanowił 8,1 łotewskiego PKB). Wyjątek stanowiła pod tym względem Polska, gdzie udział eksportu towarów do Rosji w PKB był niższy (1,6) niż stosunek polskiej wartości dodanej niezbędnej do zaspokojenia popytu finalnego w Rosji w wartości dodanej ogółem (1,8). Wynikało to z wysokiego udziału wartości dodanej w usługach w sprzedaży eksportowej z Polski do Rosji. Znaczenie rynku rosyjskiego dla krajów Europy Zachodniej jest znacznie mniejsze. O ile w przypadku Niemiec udział wartości dodanej zależnej od popytu finalnego z Rosji wynosi 1,0 wartości dodanej ogółem, to we Francji i Wlk. Brytanii odsetek ten kształtuje się poniżej 0,5. Struktura wartości dodanej na świecie przeznaczanej na zaspokojenie rosyjskiego popytu finalnego sugeruje, że największy negatywny efekt obniżenia popytu z kierunku rosyjskiego byłby odczuwalny w branżach: tekstylnej, odzieżowej, motoryzacyjnej i maszynowej (w przypadku Polski znaczący spadek wartości dodanej zanotowałaby również branża chemiczna). Oprócz wielkości popytu krajowego, poziom PKB Rosji zależy w największym stopniu od popytu z: Chin, USA, Włoch, Francji i Japonii. Całkowite wstrzymanie handlu z tymi krajami (włączając eksport wszystkich dóbr pośrednich trafiających po przetworzeniu do tych krajów) oznaczałoby spadek wartości dodanej w Rosji odpowiednio o 2,7, 2,6, 2,4, 1,5 i 1,4. Najwięcej do stracenia miałaby Rosja w przypadku wstrzymania handlu z UE hipotetyczny spadek wartości dodanej o 10,7. 2 Struktura towarowa handlu zagranicznego Rosji (mld USD) Import - suma Eksport - suma w tym: w tym: maszyny, urządzenia i środki transportu produkty chemiczne, guma 47.7 produkty spożywcze i surowce rolne (z wyłączeniem tkanin) metale, kamienie szlachetne i wyroby z nich tkaniny, wyroby włókiennicze i obuwie produkty mineralne metale, kamienie szlachetne i wyroby z nich produkty chemiczne, guma produkty mineralne 7.4 drewno wtroby celulozowopapiernicze 6.1 maszyny, urządzenia i środki transportu produkty spożywcze i surowce rolne (z wyłączeniem tkanin) drewno wtroby celulozowopapiernicze tkaniny, wyroby włókiennicze i obuwie skóry, futra i wyroby z nich 1.6 skóry, futra i wyroby z nich 0.5 pozostałe 16.0 pozostałe Struktura geograficzna handlu zagranicznego Rosji () eksport Krajami najbardziej narażonymi na spadek popytu finalnego z Rosji są: Łotwa, Estonia, Słowacja, Litwa i Polska O ile w przypadku Niemiec udział wartości dodanej zależnej od popytu finalnego z Rosji wynosi 1,0 wartości dodanej ogółem, to we Francji i Wlk. Brytanii odsetek ten kształtuje się poniżej 0,5 Rosja najwięcej do stracenia miałaby w przypadku wstrzymania handlu z UE spadek wartości dodanej o 10,7 Udział wartości dodanej w Rosji zależnej od popytu finalnego w: UE 10.7 Chiny 2.7 USA 2.6 pozostałe 10.5 Rosja 73.5 Źródło: obliczenia własne na podstawie World Input-Output Tables, Holandia 14.6 Chiny 16.4 Chiny 6.8 Niemcy 12.1 Niemcy 6.8 Ukraina 5.7 Włochy 6.2 Japonia 5.0 Turcja 5.2 USA 4.8 Ukraina 5.2 Włochy 4.2 Białoruś 4.7 Białoruś 3.6 Polska 3.8 Korea Południowa 3.5 Japonia 3.0 Wlk. Brytania 2.6 Wielka Brytania 2.9 Kazachstan 2.5 Kazachstan 2.8 Polska 2.4 Źródło: Federal State Statistics Service of Russia, PKO Bank Polski; 1 z uwzględnieniem bezpośredniego eksportu, eksportu dóbr pośrednich do innych niż Rosja krajów w celu produkcji dóbr finalnych eksportowanych do Rosji oraz produkcji towarów i usług zużywanych w produkcji towarów i usług finalnych przeznaczonych do tego typu eksportu import

3 Dziennik Dziennik ekonomiczny Podział wartości dodanej wytwarzanej w danym kraju na części przeznaczone do zaspokojenia popytu finalnego w poszczególnych państwach (2011) AUS AUT BEL BGR BRA CAN CHN CYP CZE DEU DNK ESP EST FIN FRA GBR GRC HUN IDN IND IRL ITA JPN KOR LTU LUX LVA MEX MLT NLD POL PRT ROU RUS SVK SVN SWE TUR TWN USA RoW AUS AUT BEL BGR BRA CAN CHN CYP CZE DEU DNK ESP EST FIN FRA GBR GRC HUN IDN IND IRL ITA JPN KOR LTU LUX LVA MEX MLT NLD POL PRT ROU RUS SVK SVN SWE TUR TWN USA RoW razem wartość dodana

4 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz 4 Piątek PKB (IV kw.) 10:00 POL 1,9 r/r 2,7 r/r 2,7 r/r Inflacja HICP (lut, wst.) 11:00 EMU 0,8 r/r 0,7 r/r 0,8 r/r PKB (IV kw.) 14:30 USA 3,2 k/k saar 2,7 k/k saar 2,4 k/k saar Indeks Uniwersytetu Michigan (lut) 15:55 USA 81,2 pkt. 81,0 pkt. 81,6 pkt. Poniedziałek Wzrost powrócił w okolice potencjału przy poprawie popytu krajowego (zarówno konsumpcji jak i inwestycji). Utrzymanie inflacji na poziomie poniżej 1,0 r/r przy wciąż niejednoznacznych sygnałach z gospodarki realnej i słabości akcji kredytowej najprawdopodobniej skłoni radę EBC do dodatkowej obniżki stopy repo. Zarówno 4q2013 jak i 1q2014 cechują się wygasającą dynamiką PKB. Poprawa w tym zakresie może zostać odnotowana dopiero w 2q2014. Minimalna poprawa oceny koniunktury w sektorze gospodarstw domowych w lutym wynikała z poprawy oczekiwań, przy pogarszającej się ocenie bieżącej koniunktury. PMI w przemyśle (lut) 9:55 GER 56,5 pkt. 54,7 pkt. 54,8 pkt. W lutym nastąpiło odreagowanie po silnej poprawie wskaźników koniunktury w styczniu. Wzrost PKB PMI w przemyśle (lut) 10:00 EMU 54,0 pkt. 53,0 pkt. 53,2 pkt. implikowany ze wskaźników PMI kształtuje się na poziomie 0,2-0,5 k/k. Dochody i wydatki konsumentów (sty) Środa USA 0,0 m/m/ 0,4 m/m 0,2 m/m/ 0,1 m/m 0,3 m/m/ 0,4 m/m Wydatki gospodarstw domowych w USA pozostają w trendzie wzrostowym sygnalizując utrzymanie dodatniej kontrybucji konsumpcji prywatnej do PKB w 1q2014. Stopa referencyjna NBP -- POL 2,50 2,50 2,50 Oceniamy, że Rada może zapowiedzieć wydłużenie okresu braku zmian stóp o 3q2014. PMI w sektorze usług (lut) 9:55 GER 53,1 pkt. 55,4 pkt. -- W Niemczech aktywność w sektorze usług jest wystarczająco silna, aby zachęcać przedsiębiorców do PMI w sektorze usług (lut) 10:00 EMU 51,6 pkt. 51,7 pkt. -- podnoszenia zatrudnienia i lekkiego wzrostu cen. W innych krajach strefy euro sektor usługowy notuje jednak dalsze spadki aktywności, bądź jedynie słabe ożywienie. Ożywienie w strefie euro utrwala się, jednak pozostaje zbyt słabe, aby PKB (IV kw.) 11:00 EMU 0,1 k/k 0,3 k/k -- zagwarantować domknięcie luki popytowej i wzrost zatrudnienia w tempie wystarczającym do przyspieszenia inflacji. Czwartek Posiedzenie rady EBC 13:45 EMU 0,25 0,25 0,10 Piątek Zmiana zatrudnienia w sektorze pozarolniczym (lut) 14:30 USA 113 tys. 160 tys. -- Stopa bezrobocia (lut) 14:30 USA 6,6 6,6 -- Źródło: GUS, Reuters, NBP, ankieta Parkietu, ankieta Reuters, PKO Bank Polski. Sądzimy, że rada EBC obniży stopę repo zachowując niewielki spread do stopy depozytowej, która pozostanie na poziomie 0,0. Ostatnie wypowiedzi przedstawicieli FOMC (J. Yellen) sugerują, że mimo osłabienia trendu wzrostowego zatrudnienia, zmniejszanie skali skupu aktywów będzie kontynuowane w dotychczasowym tempie.

5 Dane i prognozy makroekonomiczne 13-lis 13-gru 14-sty 14-lut 1q13 2q13 3q13 4q Sfera realna PKB ( r/r) x x x x 0,5 0,8 1,9 2,7 1,6 2,8 Popyt krajowy ( r/r) x x x x -0,9-1,7 0,5 1,2-0,1 2,8 Spożycie indywidualne ( r/r) x x x x 0,0 0,2 1,0 2,1 0,8 1,9 Inwestycje w środki trwałe ( r/r) x x x x -2,1-3,2 0,6 1,3-0,4 5,5 Sprzedaż krajowa ( r/r)* x x x x -0,4 0,3 1,0 1,9 0,9 2,5 Zapasy (pkt. proc.) x x x x -0,5-2,0-0,5-0,7-1,0 0,3 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x 1,3 2,5 1,4 1,5 1,8 0,0 Produkcja przemysłowa ( r/r) 2,9 6,6 4,1 4,8-2,0 1,2 5,0 4,6 2,2 5,3 Produkcja budow.-montażowa ( r/r) -2,9 5,8-3,9 3,5-15,3-23,0-7,0-0,1-12,0 x Sprzedaż detaliczna ( r/r) 3,8 5,8 4,8 6,0 0,8 0,7 3,9 4,3 2,3 x PKB (mld PLN) x x x x Rynek pracy Stopa bezrobocia () 13,2 13,4 14,0 14,1 14,3 13,2 13,0 13,4 13,4 13,2 Zatrudnienie ( r/r) 0,1 0,3 0,0 0,2-0,8-0,9-0,5 0,1-1,0 1,0 Wynagrodzenie ( r/r) 3,1 2,7 3,4 2,8 2,1 2,2 3,0 3,0 2,9 4,2 Procesy inflacyjne Inflacja CPI ( r/r) 0,6 0,7 0,7 0,9 1,0 0,2 1,0 0,7 0,9 1,8 Inflacja bazowa ( r/r) 1,1 1,0 0,9 1,1 1,0 0,9 1,3 1,0 1,2 1,7 15 średnia obcięta ( r/r) 0,5 0,5 x x 1,3 0,8 0,8 0,5 1,0 X Inflacja PPI ( r/r) -1,5-0,9-0,9-1,3-0,7-1,5-1,4-0,9-1,3 1,4 Agregaty monetarne Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 953,5 978,9 963,6 969,4 932,0 946,6 947,2 978,9 978,9 1048,3 Podaż pieniądza M3 ( r/r) 5,7 6,2 5,5 5,3 6,6 7,0 6,1 6,2 6,2 7,1 Podaż pieniądza M3 realnie ( r/r) 5,1 5,4 4,8 0,7 5,6 6,8 5,1 5,4 5,4 5,3 Kredyty ogółem (mld PLN) 945,5 942,8 953,4 x 918,3 938,6 945,7 942,8 942,8 1003,6 Kredyty ogółem ( r/r) 4,0 3,8 4,0 x 4,0 3,9 4,0 3,8 3,8 6,5 Depozyty ogółem (mld PLN) 897,5 889,0 894,0 x 855,1 869,7 892,0 889,0 889,0 942,8 Depozyty ogółem ( r/r) 6,6 5,6 5,6 x 7,6 7,2 6,9 5,6 5,6 6,0 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących ( PKB) -1,7-1,5-1,6-1,2-3,1-2,3-1,9-1,5-1,5-2,3 Bilans handlowy (PKB) 0,3 0,4 0,5 0,7-0,8-0,1 0,3 0,5 0,5 0,2 Bezpośrednie inwestycje zagr. ( PKB) 0,2 0,5 0,5 0,4 1,6 0,4 0,7 0,5 0,5 2,0 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny*** ( PKB) x x x x x x x x -4,2-4,3 Dług publiczny ( PKB) x x x x x x x x 58,5 51,6 Polityka pieniężna Stopa referencyjna NBP () 2,50 2,50 2,50 2,50 3,25 2,75 2,50 2,50 2,50 3,00 Stopa lombardowa () 4,00 4,00 4,00 4,00 4,75 4,25 4,00 4,00 4,00 4,50 Stopa depozytowa () 1,00 1,00 1,00 1,00 1,75 1,25 1,00 1,00 1,00 1,50 WIBOR 3M x () 2,65 2,71 2,71 2,71 3,39 2,73 2,67 2,67 2,71 3,21 WIBOR 3M x realnie ()** 1,80 2,01 2,01 2,01 2,40 2,46 1,32 1,97 2,01 0,91 Kursy walutowe x EUR-PLN 4,20 4,20 4,24 4,16 4,18 4,33 4,22 4,15 4,20 4,15 USD-PLN 3,08 3,10 3,13 3,03 3,26 3,32 3,12 3,01 3,10 3,13 CHF-PLN 3,41 3,41 3,46 3,42 3,43 3,51 3,45 3,38 3,41 3,42 EUR-USD 1,36 1,36 1,35 1,38 1,28 1,30 1,35 1,36 1,36 1,32 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, dotyczy sektora przedsiębiorstw, x prognoza PKO BP BSR, * popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, ** deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; średnia z okresu dla produkcji, sprzedaży, zatrudnienia i płac, *** dochody bez jednorazowego transferu z OFE do ZUS. 5

6 Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi A. Rzońca 1,0 "Nie wydarzyło się ostatnio nic, co uzasadniałoby wycofanie się lub ogólniej modyfikację dotychczasowej linii w polityce pieniężnej. Nie pojawiły się żadne podkreślam żadne dane, które przemawiałyby za skróceniem okresu, w którym Rada deklaruje, że stopy procentowe pozostaną niezmienione. ( ) Ale w pełni podzielam również te oceny, wedle których nie ma najmniejszego powodu, żeby dzisiaj wydłużać horyzont deklarowanej stabilności stóp. ( ) Jeżeli NBP po pierwszym półroczu zacznie podnosić stopy procentowe, będzie to oznaczało, że polska gospodarka nabiera wigoru. Życzyłbym więc sobie, aby podwyżki stóp pojawiły się możliwie wcześnie." ( , Reuters) A. Kaźmierczak 0,9 "Obniżki stóp procentowych szkodzą złotemu i jeśli bieżące tempo deprecjacji będzie trwało, powinny być zakończone, ponieważ mają niekorzystny wpływ na ceny papierów i zaufanie inwestorów. ( ) Jeśli złoty będzie się dalej osłabiał nie wyobrażam sobie obniżki stóp w lipcu" ( , PAP/Bloomberg) J. Winiecki 0,9 "W tej chwili nie widzę żadnego powodu do dokonywania zmian stóp procentowych. ( ) Moim zdaniem realne jest osiągnięcie w przyszłym roku wzrostu gospodarczego około trzech procent." ( , Reuters) A. Glapiński 0,7 "Moim zdaniem pozostawienie stóp procentowych na obecnym poziomie do połowy przyszłego roku graniczy z pewnością, a z dużym prawdopodobieństwem stopy procentowe mogą zostać bez zmian do końca 2014 roku. ( ) Będę nieśpieszny, jeśli chodzi o podwyższanie stóp, tak jak byłem nieśpieszny przy ich obniżaniu. Mamy symptomy ożywienia gospodarczego tak w Polsce jak i zagranicą, ale trudno mówić o zdecydowanym zwrocie" ( , Reuters) J. Hausner 0,0 "Zacieśnienie polityki pieniężnej jest gdzieś tam na horyzoncie, najprawdopodobniej w drugiej połowie roku, choć nie jestem wcale pewien, że to się wtedy stanie ( ) Im później podniesiemy stopy, tym lepiej, ponieważ to by pomogło utrzymać gospodarkę na stosunkowo silnej ścieżce wzrostowej" ( , Rzeczpospolita) M. Belka -0,4 "W ciągu miesiąca nie zaszło nic, co by osłabiło naszą ocenę, że stopy powinny pozostać bez zmian do połowy 2014 roku. (...) Cała RPP jest zgodna co tego, że stopy co najmniej do połowy roku powinny pozostać bez zmian. ( ) Zwracamy uwagę na szereg czynników, przede wszystkim popyt wewnętrzny, rynek pracy, a ostatnio patrzyliśmy jak poszczególne segmenty indeksu cen reagują na wzrost lub spadek popytu ( , PAP) A. Zielińska- Głębocka -0,6 "Na pewno będziemy przygotowywać rynki na ewentualne zmiany w 'forward guidance', to nie będzie ogłoszone w ostatnim momencie. Myślę, że kwiecień będzie takim miesiącem, w którym Rada może zdecydować co dalej i stopniowo będzie informować inwestorów o swoich zamierzeniach.( ) Skrócenie okresu 'forward guidance' z obecnych sześciu miesięcy na przykład do trzech być może byłoby korzystne z punktu widzenia polityki pieniężnej. " ( , Reuters) E. Chojna-Duch -1,5 Nie jest wykluczone, że określony przez Radę okres stabilizacji stóp procentowych co najmniej do końca tego półrocza może się wydłużyć. Wyobrażam sobie sytuację, w której stopy mogą pozostać stabilne przez cały ten rok. ( ) Stabilne stopy procentowe są zjawiskiem pozytywnym w gospodarce. Można powiedzieć, że jest to spore osiągnięcie banku centralnego - jeżeli może utrzymywać przez dłuższy czas stopy na stałym poziomie, gdyż to oznacza tłumienie różnego rodzaju ryzyk. ( , PAP) A. Bratkowski -1,7 W dalszym ciągu uważam, że najbardziej prawdopodobny termin, jeśli chodzi o podwyżkę stóp, to czwarty kwartał tego roku. ( ) Jednocześnie zdecydowanie zaznaczam bilans ryzyk jest taki, że to może być wcześniej niż później. ( , Reuters) J. Osiatyński -- "Mógłbym powtórzyć opinię prezesa NBP, który na pewno ma dobre podstawy by sądzić, że nie powinno się zmieniać polityki pieniężnej do połowy przyszłego roku" ( , Reuters/TVN CNBC) * im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Metodologia: na podstawie wyników głosowań za każdy głos odbiegający od decyzji RPP dot. stopy referencyjnej przyznano +1 lub -1 w zależności od kierunku głosowania odpowiednio bardziej jastrzębiego lub bardziej gołębiego. Dodatkowo przyznano +0,5 lub -0,5 za każdy głos odbiegający od decyzji RPP dot. istotnej zmiany nastawienia lub zmiany stopy rezerwy obowiązkowej. Ważone czasem wartości zostały wyrażone w punktach odchylenia standardowego. Wskaźnik opracowano na podstawie Raportów o inflacji. Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M 8M 9M Data 04-mar 03-kwi 02-maj 02-cze 03-lip 03-sie 03-wrz 04-paź 03-lis 04-gru WIBOR 3M/FRA 2,71 2,69 2,69 2,70 2,70 2,72 2,74 2,77 2,81 2,86 implikowana zmiana (p. b.) -0,02-0,02-0,01-0,01 0,01 0,03 0,06 0,10 0,15 Posiedzenie RPP 05-mar 09-kwi 07-maj 03-cze 02-lip - 03-wrz 08-paź 05-lis 03-gru prognoza PKO BP* 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,75 3,00 wycena rynkowa* 2,48 2,48 2,49 2,49 2,51 2,53 2,56 2,60 2,65 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych,. ± Szacunkowe daty posiedzeń RPP, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP 6

7 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 4,00 8 3,50 oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 6 3,00 obecnie 3 miesiące temu 2,50 2,00 mar-13 wrz-13 mar-14 wrz-14 mar-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) -2 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) r/r GSCI, rolnictwo (w PLN) GSCI (w PLN) GSCI ropa (w PLN) WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP 0 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty lip-11 sty-12 lip-12 sty-13 lip-13 sty-14 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF = 100 4,6 4, aprecjacja REER 5-letnia średnia krocząca 75 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 4,4 3,5 4,2 3,0 4,0 EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3,8 2,5 sty-10 lip-10 sty-11 lip-11 sty-12 lip-12 sty-13 lip-13 sty-14 Źródło: EcoWin, Eurostat, obliczenia własne. 7

8 Polska w makro-pigułce Sfera realna - realny PKB () 1,6 2,8 Procesy inflacyjne - inflacja CPI () 0,9 1,8 Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 () 6,2 7,1 Handel zagraniczny Komentarz - deficyt obrotów bieżących ( PKB) -1,5-2,3 Polityka fiskalna - deficyt fiskalny* ( PKB) -4,2-4,3 Wyraźna poprawa aktywności z drugiej połowy 2013 r. ma trwały charakter i będzie kontynuowana przez cały 2014 rok. Ożywienie w 2014 r. jest efektem: (1) opóźnionych efektów luzowania monetarnego w 2013 r., (2) stymulacji fiskalnej w wysokości 0,8 PKB w 2014 r. (3) postępującego ożywienia gospodarki światowej, (4) wzrostu realnych dochodów do dyspozycji ludności. Inflacja CPI wyniosła w grudniu 0,7 r/r, a średniorocznie 0,9, najmniej od 2003 roku. Przewidujemy, że do połowy obecnego roku będzie miał miejsce trend wzrostowy, który sprawi, że w czerwcu przekroczony zostanie poziom 1,5 r/r. Nastąpi przyspieszenie tempa wzrostu podaży pieniądza (M3) wskutek szybszego wzrostu gotówki w obiegu oraz dynamiki depozytów ogółem, przy zwiększeniu dynamiki depozytów gospodarstw domowych (silniejsze tempo wzrostu dochodów ludności, niewielka poprawa na rynku pracy). W 2014 r. oczekujemy stopniowego wyhamowania poprawy salda obrotów handlowych i cyklicznego pogorszenia salda rachunku obrotów bieżących (efekt zmniejszenia bariery popytowej na rynku krajowym). Niska dostępność finansowania zagranicznego (spadek nadwyżki na rachunku finansowym) wskazuje na ryzyka dla rynku złotego. Po zacieśnieniu polityki fiskalnej w latach , w 2014 r. nastąpi zwrot w polityce fiskalnej w kierunku stymulacji gospodarki skalę impulsu fiskalnego szacujemy na +0,8 PKB. Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP () 2,50 3,00 Po obniżkach stóp o 225pb w tym cyklu, RPP zakończyła luzowanie polityki pieniężnej. Oczekujemy, że stopa referencyjna zostanie utrzymana na poziomie 2,50 do początku 4q Źródło: GUS, NBP, MF, PKO Bank Polski, * dochody bez jednorazowego transferu z OFE do ZUS. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB () 1,9 2,6 - inflacja CPI () 1,5 1,5 Strefa euro - realny PKB () -0,4 1,0 - inflacja CPI () 1,5 1,5 Chiny - realny PKB () 7,7 7,3 - inflacja CPI () 2,6 3,0 Źródło: Eurostat, MFW, PKO Bank Polski Komentarz W 4q2013 PKB wzrósł o 3,2 k/k saar, przy wzroście kontrybucji konsumpcji prywatnej i spadku dynamiki inwestycji. Poprawa na rynku pracy pozwoliła FED na rozpoczęcie zmniejszania skali skupu aktywów począwszy od stycznia, choć poziom ekspansywności polityki pieniężnej pozostanie w całym roku bardzo wysoki. Inflacja pozostaje znacząco poniżej celu FOMC na poziomie 2,0, co stanowi główny argument przeciwko szybszemu zmniejszaniu skali programu QE. W ostatnim kwartale 2013 r. dynamika PKB strefy euro osiągnęła 0,6 r/r. Wskaźniki koniunktury sygnalizują podtrzymanie tej tendencji na początku roku. Stabilizacja warunków na rynkach finansowych w związku z działaniami EBC oraz stopniowy wzrost popytu zagranicznego powinny pozwolić na dalszy wolny wzrost PKB w pierwszej połowie 2014 r. Dynamika cen pozostaje bardzo niska przy braku presji płacowej. W 4q2013 dynamika PKB obniżyła się do 7,7 r/r i w całym roku ukształtowała się na takim samym poziomie. Przyczyną wyhamowania aktywności gospodarczej do najniższego tempa wzrostu od 1999 r. było zmniejszenie dynamiki inwestycji na rynku nieruchomości w wyniku zacieśnienia warunków finansowych oraz zwiększenie oszczędności sektora publicznego. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny oraz nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. PKO BP SA dołożył wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. PKO BP SA nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na podstawie informacji zawartych w niniejszym materiale. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, ul. Puławska 15, Warszawa; Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego numer KRS ; NIP: , REGON: ; Kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) PLN. 8