Zmiany w szkolnictwie wyŝszym a rynek pracy

Transkrypt

1 Zmiany w szkolnictwie wyŝszym a rynek pracy Monika Domańska, Akademia GórniczoG rniczo-hutnicza Zespół Ekspertów w Bolońskich VI Forum Dyskusyjne Parlamentu Studentów w Rzeczypospolitej Polskiej Konwent Przewodniczących cych Samorządów w Studenckich

2 Wspólna Deklaracja Europejskich Ministrów w Edukacji, zebranych w Bolonii, w dniu 19 czerwca Europa Wiedzy jest teraz powszechnie uznawana za niezastąpiony czynnik dla rozwoju społecznego i ludzkiego oraz za niezbędny element konsolidacji i wzbogacania toŝsamości europejskiej, dającej obywatelom Europy umiejętności niezbędne do stawienia czoła wyzwaniom nowego tysiąclecia wraz ze świadomością wspólnych wartości oraz przynaleŝności do wspólnej przestrzeni społeczno - kulturalnej.

3 Cele kształcenia wyŝszego według dokumentów w bolońskich przygotowanie absolwentów do potrzeb rynku pracy, przygotowanie do bycia aktywnym obywatelem w demokratycznym społeczeństwie, rozwój osobowy kształconych rozwój ( ) wiedzy zaawansowanej (społeczeństwo i gospodarka wiedzy)

4 Budapest-Vienna Declaration on the European Higher Education Area March 12, We, the Ministers, are committed to the full and proper implementation of the agreed objectives and the agenda for the next decade set by the Leuven/Louvain-la-Neuve Communiqué. In close cooperation with higher education institutions, staff, students and other stakeholders, we will step up our efforts to accomplish the reforms already underway to enable students and staff to be mobile, to improve teaching and learning in higher education institutions, to enhance graduate employability, and to provide quality higher education for all. At national level, we also strive to improve communication on and understanding of the Bologna Process among all stakeholders and society as a whole.

5 Kto jest najwaŝniejszy? niejszy?

6 Reforma szkolnictwa wyŝszego w Polsce Deklaracje o dostosowywaniu edukacji do potrzeb zmieniającego się rynku pracy muszą znaleźć odzwierciedlenie w misji uczelni. Uelastycznienie tworzenia programów w kształcenia w oparciu o efekty uczenia się (learning outcomes) werbalizacja efektów kształcenia przydatna przy rozmowie z pracodawcą. Będzie istniała a moŝliwo liwość angaŝowania pracodawców w jako wykładowc adowców, w, egzaminatorów. Monitorowanie losów w absolwentów w 3 i 5 lat po ukończeniu studiów w będzie b obowiązkowe.

7 Stan prawny obecnie Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyŝszym (Dz.U. Nr 164, poz ze zm.) Art. 13. Podstawowymi zadaniami uczelni (...) jest kształcenie studentów w w celu ich przygotowania do pracy zawodowej. ( )( Załą łączniki do uchwały y Nr 873/2007 Prezydium Państwowej Komisji Akredytacyjnej z dnia 8 listopada 2007 r. Załą łączniki Nr 1 WZÓR RAPORTU SAMOOCENY 4.3 Struktura kwalifikacji absolwenta ( ( )dostosowania kwalifikacji absolwenta do potrzeb rynku pracy. 4.8 Wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia Opis ( )( stosowanego systemu informacyjnego (np.. gromadzenie, analizowanie i wykorzystywanie informacji o ( )mo( )moŝliwościach zatrudnienia absolwentów itp.),

8 Stan prawny w przyszłości Art kształcenie studentów w w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętno tności niezbędnych w pracy zawodowej; 6. prowadzenie studiów w podyplomowych, kursów w i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętno tności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe Ŝycie; Art. 13a. Uczelnia monitoruje kariery zawodowe swoich absolwentów w w celu dostosowania kierunków w studiów i programów w kształcenia do potrzeb rynku pracy, w szczególno lności po trzech i pięciu latach od dnia ukończenia studiów;

9 Stan prawny w przyszłości Art. 46d. 2. Rzecznik Praw Absolwenta ( )( ) analizuje sytuację absolwentów w na rynku pracy i stopień ich dostępu do określonych zawodów. w. Art. 4. Uczelnie współpracuj pracują z otoczeniem społeczno eczno-gospodarczym ( )( ) takŝe przez udział przedstawicieli pracodawców w w opracowywaniu programów kształcenia i w procesie dydaktycznym.

10 Młodzi ludzie nieświadomie wybierają kierunek studiów. A potem - jako absolwenci uczelni - wchodzą w Ŝycie zawodowe bez tego, na co czekają pracodawcy. SąS niesumienni, nie znają języków w obcych, nie potrafią pracować w zespole. (Gazeta Wyborcza, )

11 Merytorycznie nie mamy się czego wstydzić.. ( )( ) Jesteśmy w o tyle gorszej sytuacji, Ŝe e nie mamy wypasionych laboratoriów w i powszechnych praktyk w przemyśle, więc c wiele rzeczy znamy tylko w teorii. Ale wiedzą teoretyczną i zrozumieniem zjawisk zachodnich inŝynier ynierów w bijemy na głowg owę,, tam ludzie sąs kształceni pod kątem k praktyki - czyli jak skręci cić rurę i jak operować zaworem. Co się dzieje w rurze - juŝ niekoniecznie. (post w dyskusji na forum internetowym)

12 Rola wyŝszej edukacji Ulrich Teichler Wiedza praktyka (efekty uczenia się) Styl pracy (jakość ść) Wartości w pracy (postawy) Umiejętno tności społeczne (efekty) Wiedza uzupełniaj niająca (narzędzia) (efekty) Zarządzanie karierą nawyk uczenia

13 Model góry lodowej wg Henkel Ecolab Wiedza Łatwo zmienić Zdolności, system wartości, motywacje, charakter, zachowania Trudno zmienić

14 Zatrudnialność definicje Hillage and Pollard 1998 Zestaw cech i umiejętno tności dających zdolność do otrzymania i utrzymania satysfakcjonującej cej pracy Zdolność do samodzielnego poruszania się po rynku pracy, tak by właściwie w wykorzystać swój j potencjał i uzyskać trwałe e zatrudnienie POTENCJAŁ

15 Jak mierzyć zatrudnialność ść?

16 Testy Badania Losy zawodowe absolwentów Satysfakcja ze studiów osiągni gnięcie zamierzonych efektów uczenia się Badania oczekiwań pracodawców Rankingi U-map ( map.eu/) U-multirank ( multirank.eu/) PL: Rzeczpospolita, Newsweek

17 Jak rozwijać zatrudnialność ść?

18 Współczesny rynek pracy globalizacja działalno alności gospodarczej, upowszechnianie osiągni gnięć elektroniki i telekomunikacji, nowe technologie (niska emisja CO 2 ), wzrost znaczenia wiedzy i kwalifikacji, wzrost aspiracji społecze eczeństwa (pracowników, w, klientów, kontrahentów), rozwój j sektora usług, ug, zmiany demograficzne i zmiany struktur społecznych funkcjonowanie w warunkach zmian.

19 Nowe umiejętno tności w nowych miejscach pracy Rozwiązywanie zywanie problemów Umiejętno tności analityczne Wizja własnego w rozwoju, samodyscyplina Komunikacja Praca w zespole Znajomość języków w obcych Znajomość technologii komputerowych

20 Kompetencje wg OECD UŜycie narzędzi Interakcja w grupie Działanie samodzielne

21 Kompetencje wg IBM Kompetencje, które tworzą wartości innowacja kontakt z klientem (wiedza kulturowa, kindersztuba, styl) wymyśli lić opisać wyprodukować sprzedać

22 Informacja Intelekt Internacjonalizacja Informatyzacja/innowacja Inicjatywa

23 Czynniki ogro graniczające ce bezrobocie Kontakty w środowisku profesjonalnym (24,7%) Dobre wyniki w nauce (średnia( powyŝej 4 13%) Kapitał kulturalny (13%) Doświadczenie zawodowe (9,2%) Kapitał społeczny i publiczny (8,8%) Stan cywilny (Ŝonaci,( męŝm ęŝatki) 6,6% Dr Leszek Wincenciak, Uniwersytet Warszawski, badanie na próbie 20 tys. absolwentów

24 REFLEX: rola r oceny Program studiów nie jest jedynym motorem nauczania takŝe metoda oceny jest waŝna dla uczenia Pozytywne efekty zadań pisemnych i prezentacji ustnych Negatywne efekty testów wielokrotnego wyboru Rolf van der Velden

25 REFLEX: rola r doświadcze wiadczeń Doświadczenie zawodowe (praca) związana z programem studiów doskonała zarówno dla rozwoju kompetencji jak i wyników na rynku pracy; Praca jako wolontariusz, praca w organizacjach studenckich oraz praca/studia za granicą mają pozytywny wpływ na rozwój kompetencji i na zarobki uzyskiwane w pracy. Praca nie powiązana z kierunkiem studiów nie ma wpływu na kompetencje ani na sukcesy na rynku pracy; Rolf van der Velden

26 Właściwe decyzje biorą się z doświadczenia. Doświadczenie bierze się ze złych z decyzji. Mark Twain

27 Monika Domańska