Jak studiować w warunkach reformy szkolnictwa wyższego.

Transkrypt

1 Polskie uczelnie w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego. Nowe warunki, możliwości i perspektywy zawodowe dla absolwentów. Jak studiować w warunkach reformy szkolnictwa wyższego. Monika Domańska, Akademia Górniczo-Hutnicza, ekspertka bolońska wykorzystano też fragmenty prezentacji prof. Marka Wilczyńskiego Kraków 19 kwietnia 2012

2 Klasyczna koncepcja uczenia się

3 Koncepcja uczenia się rodem z Timbuktu

4 foto:ptdomanski

5 Nowe podejście do uczenia się RYTUAŁ TRADYCJA SUBSTYTUT ROZWÓJ Uczenie się przez całe życie

6

7

8

9 Zaczynało się od Procesu Bolońskiego Pierwszy sygnał Deklaracja Sorbońska 1998 r. Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy Początek Deklaracja Bolońska 1999 r. podpisana przez 29 krajów w tym Polskę Okresowo, co dwa lata odbywają się konferencje ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w krajach realizujących założenia Procesu Bolońskiego Obecnie Proces Boloński realizowany jest w 47 krajach. Krajem ostatnio włączonym do realizacji Procesu Bolońskiego jest Kazachstan

10 Wspólna Deklaracja Europejskich Ministrów Edukacji, zebranych w Bolonii, w dniu 19 czerwca "Europa Wiedzy" jest teraz powszechnie uznawana za niezastąpiony czynnik dla rozwoju społecznego i ludzkiego oraz za niezbędny element konsolidacji i wzbogacania tożsamości europejskiej, dającej obywatelom Europy umiejętności niezbędne do stawienia czoła wyzwaniom nowego tysiąclecia wraz ze świadomością wspólnych wartości oraz przynależności do wspólnej przestrzeni społeczno - kulturalnej.

11 Cele Procesu Bolońskiego Budowa Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Powszechnie zrozumiały, godny zaufania i zróżnicowany system szkolnictwa wyższego w Europie Podniesienie atrakcyjności i zwiększenie konkurencyjności systemu szkolnictwa wyższego w Europie Zatrzymanie odpływu talentów z Europy Dążenie do większego dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy Budowa społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy

12 Cele kształcenia wyższego według dokumentów bolońskich przygotowanie absolwentów do potrzeb rynku pracy, przygotowanie do bycia aktywnym obywatelem w demokratycznym społeczeństwie, rozwój osobowy kształconych rozwój ( ) wiedzy zaawansowanej (społeczeństwo i gospodarka wiedzy)

13 Proces Boloński w świetle mitów Ma ułatwić wprowadzenie studiów odpłatnych Obniża poziom kształcenia Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często dużo lepsze Możliwe są przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku można studiować w uczelniach całej Europy

14 Proces boloński - słowa klucze możliwość wyboru, równe szanse, studia wielostopniowe, punkty ECTS, mobilność, jakość kształcenia, uznawalność, przejrzystość, efekty uczenia się, zatrudnialność

15 Co czeka maturzystę przyszłego studenta? Różnorodność wyboru. Studia I, II i III stopnia, prócz tego podyplomowe Zaliczanie semestru przez zebranie odpowiedniej puli punktów ETCS Wybór przedmiotów w elastycznym programie studiów Zamykanie poszczególnych etapów studiów dyplomem i suplementem do dyplomu Uczestnictwo w systemie zapewniania jakości w uczelni Możliwości stwarzane przez różne rodzaje mobilności Studia w nowych warunkach tworzonych przez wprowadzenie w życie europejskich (EQF) i krajowych (KRK) ram kwalifikacji Stałe uzupełnianie kwalifikacji, także po studiach

16 Jednolite 5 letnie studia magisterskie Różne możliwości kształcenia i pracy Studia III stopnia Studia podyplomowe Praca 3 Studia II stopnia Praca 2 Studia I stopnia Praca 1 Kursy, kolegia, szkoły policealne Matura

17 Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce Mobilność edukacyjna i zawodowa Uczenie się przez całe życie Masowość edukacji Nowoczesny system kształcenia Dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy Studenci: prawa, przywileje, partnerstwo (umowy, katalog usług, system jakości)

18 Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce Mobilność edukacyjna i zawodowa Uczenie się przez całe życie Masowość edukacji Nowoczesny system kształcenia Dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy Studenci: prawa, przywileje, partnerstwo (umowy, katalog usług, system jakości)

19 Nowe pojęcia Efekty uczenia się/efekty kształcenia - zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskanych w procesie kształcenia przez osobę uczącą się Kwalifikacje poświadczone dyplomem, świadectwem, certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję potwierdzającym uzyskanie zakładanych efektów kształcenia; Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego - opis, przez określenie efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa wyższego; Europejska Rama Kwalifikacji (dla uczenia się przez całe życie) - Polska Rama Kwalifikacji (dla uczenia się przez całe życie) 8 poziomów Europejskie Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego 3 poziomy

20 Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Obszar kształcenia Kierunek studiów Program kształcenia, moduły Standardy kształcenia (nauczycielskie, oraz weterynaria, nauk o kulturze architektura) fizycznej Profil kształcenia: ogólnoakademicki i praktyczny obszar nauk humanistycznych obszar nauk społecznych obszar nauk ścisłych obszar nauk przyrodniczych obszar nauk technicznych obszar nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu obszar sztuki Załącznik do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. (poz. 1065)

21 Po co na studia Wiedza praktyka (efekty uczenia się) Styl pracy (jakość) Wartości w pracy (postawy) Umiejętności społeczne (efekty uczenia się) Wiedza uzupełniająca (narzędzia) (efekty uczenia się) Zarządzanie karierą nawyk uczenia Ulrich Teichler

22 Kategorie efektów uczenia się Wiedza : powiązane ze sobą teorie, zasady, doświadczenia i fakty przyswojone przez studenta Umiejętności : zdolność wykorzystania wiedzy i wyćwiczonych umiejętności praktycznych do wykonywania zadań i rozwiązywania problemów Kompetencje społeczne - Umiejętność współdziałania w zespole w roli członka i lidera zespołu - Sprawność komunikowania się - Zdolność do samodzielnego i odpowiedzialnego wykonywania zadań - Gotowość uczenia się przez całe życie

23 Sprawdzanie osiągniecia efektów kształcenia przez studenta. Ocena kształtująca formatywna - dokonywana kilkakrotnie w semestrze. Służy studentowi i prowadzącemu do oszacowania postępów w nauce i weryfikacji stosowanych metod Ocena podsumowująca sumatywna dokonywana na koniec semestru pozwala stwierdzić, czy i w jakim stopniu student osiągnął zakładane efekty kształcenia 23

24 Budowa nowego programu studiów w warunkach określonych przez ustawę Zakładane efekty kształcenia Misja uczelni Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla obszarów Potrzeby rynku pracy Potrzeby społeczne Dobre praktyki Zasoby ludzkie i sprzętowe Program kształcenia: Efekty kształcenia dla kierunku Opis metod ich realizacji Opis metod ich ewaluacji Inne czynniki

25 Co centralnie a co lokalnie? Krajowe Ramy Kwalifikacji Efekty kształcenia dla obszarów Efekty kształcenia dla kierunku Efekty kształcenia dla grupy kierunków Efekty kształcenia dla modułu

26 Punkty ECTS co to jest? Uczelnia tworząc program studiów określa najpierw efekty uczenia się (LO) dla kierunku i dla poszczególnych kursów i przypisuje kursom odpowiednią ilość punktów ECTS biorąc pod uwagę wymiar czasu, jaki przeciętny student poświęca, by osiągnąć zamierzone efekty uczenia się. Ilość uzyskanych punktów ECTS nie zależy od oceny, jaką uzyskało się zaliczając kurs. Przyjmowano, że jeden punkt ECTS powinien odpowiadać godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej). 26

27 ECTS i program kształcenia Art. 164a Ustawy studia I stopnia co najmniej 180 ECTS, studia II stopnia co najmniej 90 ECTS, studia jednolite magisterskie 300 lub 360 ECTS. Art. 170a Ustawy dodatkowo na każdym poziomie studiów 30 ECTS, a w przypadku studiów miedzyobszarowych 90 ECTS. Za punkty poza tymi limitami studenci, którzy nie zaliczają się do czołówki wnoszą opłaty. Punkty ECTS stały się czymś w rodzaju talarów należącymi do studentów, którymi uczelnie muszą gospodarować rozważnie.

28 Suplement do dyplomu Dokument stanowiący uzupełnienie dyplomu ukończenia studiów, zawiera szczegółowe informacje o toku studiów danego absolwenta (nazwy zaliczonych przedmiotów, formy zajęć, liczbę godzin, uzyskane oceny), informacje o pracy dyplomowej, a także informacje dodatkowe np. o ukończeniu dodatkowej specjalności, odbytych praktykach. Może być wydawany w językach obcych.

29 Jakość, jakość i jeszcze raz jakość! Ważnym elementem zachodzących zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości. Dobra uczelnia powinna posiadać sprawny wewnętrzny system zapewniania jakości. Oficjalnym polskim organem sprawdzającym jakość, uznawanym przez instytucje europejskie jest Polska Komisja Akredytacyjna.

30 Studenci jako eksperci w oparciu o doświadczenie Mogą oceniać: 1. Program 2. Proces nauczania 3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję 6. Ogólną satysfakcję z odbytych studiów

31 JAKA SZKOŁA co wybrać

32 Źródła informacji o studiach Media - prasa komunikaty budzące uczucia), fora internetowe (frustracja), telenowele (fikcja) Znajomi Rankingi

33 Jakość Polska Komisja Akredytacyjna Uniwersytecka Komisja Akredytacyjna (Konferencja Rektorów Uczelni Polskich) Akredytacje branżowe krajowe i międzynarodowe Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych Stowarzyszenie Edukacji Menedżerskiej (SEM) FORUM Komisja Akredytacyjna Uczelni Technicznych (Konferencja Rektorów Polskich Uczelni Technicznych) Komisja Akredytacyjna Akademickich Uczelni Medycznych Liaison Committee on Medical Education (USA) Royal Institute of British Architects (UK) Accreditation Board for Engineering and Technology (USA)

34 Rankingi globalne Shanghai Jiao Tong University s (SJTU) Academic Ranking of World Universities (ARWU), opublikowany po raz pierwszy w 2003 roku przez profesora Nian Cai Liuz Jiao Tong z Uniwersytetu Szanghajskiego (kryteria naukowo-badawcze nagrody Nobla dla pracowników i absolwentów, publikacje w Nature, Science, cytowania) Times Higher Education (THE) (kryteria: cytowania, stosunek liczby pracowników do liczby studentów, liczba zagranicznych studentów i wykładowców, opinie pracodawców) Webometrics (Hiszpania) rozmiar strony internetowej, oglądalność, liczba artykułów i cytowań Ecole des Mines (liczba absolwentów na kierowniczych stanowiskach w firmach z listy 500 Fortune)

35 Rankingi krajowe US News and World Report (USN≀ USA) National Research Council (USA) studia doktoranckie Times Good Education Guide Guardian ranking (UK) Forbes (USA) CHE Das Ranking (Niemcy) Studychoice 123 (SK 123, Holandia) Specjalistyczne: The Economist (globalny ranking szkół biznesu) Business Week (szkoły biznesu globalnie i w USA) Polska Perspektywy Wprost

36 intelekt inicjatywa informacja infrastruktura internacjonalizacja