RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KĘPIŃSKIM W DRUGIM PÓŁROCZU 2010 ROKU.

Transkrypt

1 RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KĘPIŃSKIM W DRUGIM PÓŁROCZU 2010 ROKU. Kępno, marzec 2011 r.

2 Spis treści: 1. Wstęp 3 2. Analiza bezrobocia według zawodów (grup zawodów) Według grup zawodów Według zawodów Nowe rejestracje wg grup zawodów Nowe rejestracje wg zawodów Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów) Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Zawody deficytowe Zawody nadwyżkowe Grupy zawodów deficytowych i nadwyżkowych Wnioski 24 2

3 1. Wstęp Celem niniejszego opracowania jest analiza danych dotyczących zawodów nadwyżkowych oraz deficytowych w powiecie kępińskim. Wyniki opracowania pomogą zharmonizować kierunki kształcenia z potrzebami rynku pracy oraz pozytywnie wpłynąć na młodzież, która podejmuje swoje pierwsze decyzje dotyczące drogi zawodowej. Wyobrażenia ludzi młodych na temat zawodu, jaki chcą wykonywać w przyszłości są często mgliste, a problemy ze znalezieniem odpowiedniego zatrudnienia są dla nich wręcz abstrakcją. Wiedza dotycząca zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych na rynku pracy, na którym się znajdą po uzyskaniu wykształcenia, może wpłynąć na podjęcie przez nich właściwego wyboru drogi zawodowej. Po uzyskaniu odpowiedniego zasobu informacji, m.in. dzięki tej analizie młodzi ludzie wybierając swój przyszły zawód nie będą już tak bezradni w momencie pojawienia się na rynku pracy. Uświadomienie młodzieży jak ważna jest decyzja związana z wyborem zawodu jest niewątpliwie jednym ze sposobów zapobiegania wzrostowi bezrobocia. Wszakże to młodzi ludzie do 25 tego roku życia stanowią najliczniejszą grupę osób pozostających bez pracy w Polsce, jak również grupę najbardziej zagrożoną bezrobociem. Niniejsze opracowanie ma ponadto na celu ułatwienie władzom samorządowym pozyskiwania inwestorów, poprzez ukazanie ilu potencjalnych pracowników znajduje się na danym obszarze. Dzięki monitoringowi zawodów będzie można w lepszy sposób skoordynować szkolenia osób bezrobotnych z potrzebami pracodawców, co niewątpliwie wpłynie na utrzymanie wysokiej efektywności szkoleń. Monitorowanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego zgodnie z potrzebami rynku pracy. Monitoring wpłynie również na doskonalenie jakości usług rynku pracy zarówno w zakresie pośrednictwa jak i doradztwa zawodowego, poprzez dostarczanie jak najbardziej szczegółowych danych dotyczących zapotrzebowania na rynku pracy. Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z późniejszymi zmianami (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. 3

4 zm., art. 8 ust. 1. pkt 3 i art. 9 ust. 1 pkt 9) opracowywanie analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Monitoring obejmuje 10 grup wielkich (kod 1-cyfrowy), 43 duże grupy zawodowe (kod 2-cyfrowy), 132 grupy średnie (kod 3-cyfrowy), 444 grupy elementarne (kod 4- cyfrowy), przy czym grupy elementarne obejmują 2360 zawodów oraz specjalności (kod 6- cyfrowy), zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy, która została wprowadzona rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r.(dz. U Nr 82, poz. 537). Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest prowadzony w oparciu o ujednolicone dla całego kraju zalecenia metodyczne opracowane przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki i Pracy. Zgodnie z zaleceniami monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowywany jest za drugie półrocze 2010 rok na poziomie powiatu, województwa i kraju przez publiczne służby zatrudnienia. Podstawę opracowania analizy stanowią raporty utworzone centralnie przy użyciu specjalnie przygotowanej aplikacji na podstawie danych do sprawozdania o rynku pracy MPiPS - 01 z załącznika nr 2 ( Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy ) oraz załącznika nr 3 ( Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności) wg stanu na koniec 2009 roku: a) T-II/P-1. Bezrobotni wg zawodów w powiecie kępińskim, b) T-II/P-1a. Struktura bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie kępińskim, c) T-II/P-2. Napływ bezrobotnych wg zawodów w powiecie kępińskim, d) T-II/P-2a. Struktura napływu bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie kępińskim, e) T-II/P-3. Oferty pracy wg zawodów w powiecie kępińskim, f) T-II/P-3a. Struktura ofert pracy wg grup zawodowych w powiecie kępińskim, g) T-II/P-4. Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie kępińskim, h) T-II/P-5. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu dwucyfrowego) deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim, i) T-II/P-6. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu czterocyfrowego) deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim, j) T-II/P-7. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu dwucyfrowego) generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie kępińskim, k) T-II/P-8. Ranking zawodów (grup zawodów wg kodu czterocyfrowego) generujących 4

5 długotrwałe bezrobocie w powiecie kępińskim, l) T-II/P-9. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie kępińskim, m) T-II/P-9a. Struktura bezrobotnych i ofert pracy według PKD w powiecie kępińskim, Powyższe raporty zostały pogrupowane i przeanalizowane. Przy pracach zmierzających do określenia zawodów deficytowych oraz nadwyżkowych w powiecie kępińskim brane były pod uwagę nie tylko dane statystyczne, ale również obserwacje rynku pracy prowadzone przez pracowników urzędu. W tym miejscu należy przede wszystkim zaznaczyć, że sam fakt zdobycia zawodu, nie oznacza, iż dana osoba potrafi go wykonywać. Dlatego też dla pełnego obrazu analizy ważny jest głęboki wywiad przeprowadzony z każdym bezrobotnym. 5

6 2. Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów). Stopa bezrobocia rejestrowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie w końcu 2010r. wyniosła 5,5% wobec 4,5 % w końcu 2009r. wzrost wyniósł 1 punkt procentowy. Podkreślić należy, iż wzrost wskaźnika bezrobocia w powiecie był zdecydowanie wyższy niż w skali ogólnopolskiej (wzrost o 0,4%) oraz w województwie wielkopolskim (wzrost o 0,1%). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych w skali ostatnich dwóch lat zaczęła systematycznie wzrastać. W końcu 2010r. w rejestrze Urzędu znajdowało się bezrobotnych, w stosunku do 2009r. liczba bezrobotnych wzrosła o 278 osób, co oznacza, że w 2010r. w ewidencji figurowało o 23,3% bezrobotnych więcej niż rok wcześniej ,1% Liczba zarejestrowanych bezrobotnych i stopa bezrobocia w latach ,4% ,2% 3,1% ,5% ,5% ,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% liczba zarejestrowanych bezrobotnych stopa bezrobocia Po raz kolejny początek roku przyniósł osłabienie dynamiki gospodarczej, ponieważ to właśnie na przełomie lat 2009/2010 dało się zauważyć największy w skali roku wzrost bezrobocia, tj. 25,7% w styczniu 2010 porównując do grudnia 2009 r. W kolejnych dwóch kwartałach poziom bezrobocia przyjął tendencję spadkową i dopiero w końcu IV kwartału 2010r. zbliżył się poziomem do stanu z końca marca. Regułą na przestrzeni lat 2009 i 2010 stał się fakt, iż najlepiej w skali roku prezentowały się miesiące letnie lipiec, sierpień, a w końcu września 2010 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP wyniosła osób. Spadek liczby zarejestrowanych bezrobotnych spowodowany był rozpoczęciem prac sezonowych głównie w budownictwie oraz w związku z realizacją lokalnych programów. 6

7 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Kępnie w ujęciu kwartalnym w latach I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV W końcu 2010r. w ewidencji bezrobotnych znajdowało się 868 kobiet a mężczyzn 602. W porównaniu do stanu z końca 2009r. populacja bezrobotnych kobiet wzrosła o 26,3% podczas gdy liczba bezrobotnych mężczyzn wzrosła o 19,2%. Liczba kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych zwiększyła się do 59% (w 2009 wynosiła 57,6%). Na 100 bezrobotnych mężczyzn przypadały 144 kobiety, natomiast w województwie wielkopolskim odpowiednio 127 kobiet. Kobiety i mężczyźni zarejestrowani w PUP w Kępnie na koniec grudnia w latach Kobiety Mężczyźni 602 7

8 2.1 Według grup zawodów. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim Wśród ogółu bezrobotnych 81,5% (tj. 1198) posiada zawód (specjalność), pozostała grupa (tj. 272) to osoby bez kwalifikacji zawodowych. W odniesieniu do grudnia 2009r. populacja osób bez zawodu zwiększyła się o 11,5%. Z analizy bezrobocia wynika, że największy odsetek osób bezrobotnych jest sklasyfikowany w poniżej wymienionych dużych grupach zawodowych: Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni; piekarze, cukiernicy i pokrewni; robotnicy w produkcji wyrobów mleczarskich, robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni; stolarze meblowi i pokrewni; ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna; krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni; konstruktorzy i krojczowie odzieży; szwaczki, hafciarki i pokrewni; tapicerzy i pokrewni; wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) 12% (tj. 177 osób); Sprzedawcy i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: sprzedawcy sklepowi; kasjerzy i sprzedawcy biletów; pracownicy stacji obsługi pojazdów; wydawcy posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) 11% (tj. 163 osoby); Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: spawacze i pokrewni; blacharze; robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe; ślusarze i pokrewni; ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni; mechanicy pojazdów samochodowych; mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) 8,4% (tj. 124 osoby); Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (zagregowani w grupach średnich: technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni; technicy budownictwa; technicy elektrycy; technicy elektronicy i pokrewni; technicy mechanicy; technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani; mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym; technicy rolnictwa i pokrewni; technicy leśnictwa; technicy technologii żywności) 7,1% (tj. 105 osób); Średni personel do spraw biznesu i administracji (zagregowani w grupach średnich: księgowi; średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych; agenci ubezpieczeniowi; przedstawiciele handlowi; zaopatrzeniowcy; pośrednicy handlowi; pracownicy administracji i sekretarze biur zarządu) 7% (tj. 103 osoby). 8

9 Bezrobotni należący do 5 wymienionych powyżej grup na koniec grudnia 2010 roku stanowili 45,7% wszystkich osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie. Dla zawodów zgrupowanych w czterocyfrowych grupach elementarnych najliczniej bezrobocie ukształtowało się wśród sprzedawców sklepowych (ekspedientów) 10,8% ogółu bezrobotnych, następnie wśród średniego personelu do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 6,2%, ślusarzy i pokrewnych 4,3% Według zawodów. Badając bezrobocie wg zawodów, należy zauważyć, iż największą grupę utworzyły osoby, które nie posiadają żadnego zawodu. W powiecie kępińskim w omawianym okresie stanowiły one grupę 272 osobową, czyli 18,5%, z czego 180 to kobiety. Najwięcej osób bezrobotnych w Kępnie w końcu grudnia 2010r. zarejestrowanych był w zawodach: sprzedawca 126 osób (8,6% ogółu zarejestrowanych) w tym 120 kobiet; technik ekonomista 80 osób (5,4%) w tym 74 kobiety; ślusarz 66 osób (4,5%) w tym 2 kobiety; krawiec 34 osoby (2,3%) w tym 34 kobiety; technik handlowiec 33 osoby (2,2%) w tym 25 kobiet ; technik mechanik 29 osób (2%) w tym 1 kobieta; tapicer 25 osób (1,7%) w tym 8 kobiet; technik rolnik 25 osób (1,7%) w tym 15 kobiet; kucharz 23 osoby (1,6%) w tym 23 kobiety; murarz 23 osoby (1,6%) w tym 0 kobiet; robotnik placowy 23 osoby (1,6%) w tym 11 kobiet; stolarz 22 osoby (1,5%) w tym 0 kobiet; fryzjer 22 osoby (1,5%) w tym 21 kobiet; mechanik samochodów osobowych 21 osób (1,4%) w tym 0 kobiet; cukiernik 21 osób (1,4%) w tym 13 kobiet; specjalista do spraw badań społeczno-ekonomicznych 19 osób (1,3%) w tym 16 kobiet; kucharz małej gastronomi 16 osób (1,1%) w tym 15 kobiet; technik żywienia i gospodarstwa domowego 16 osób (1,1%) w tym 12 kobiet; 9

10 rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 15 osób (1 %) w tym 14 kobiet. Warto jednak podkreślić, iż ilość osób zarejestrowanych w poszczególnych zawodach nie świadczy o ich faktycznych umiejętnościach oraz aktualnych uprawnieniach, np. krawcowa, która nie potrafi szyć, gdyż nie wykonywała tego zawodu od kilku lat. Ponadto część osób posiada przeciwwskazania lekarskie do wykonywania zawodu, w którym się wyuczyli lub pracowali np. stolarze meblowi są uczuleni na pył, lakiernicy na farbę, krawcowe mają problemy z kręgosłupem i nie mogą wykonywać pracy na siedząco, a murarzy i dekarzy dyskwalifikuje lęk wysokości. Natomiast absolwenci tworzyli grupę 148 osobową co w porównaniu z końcem 2009 roku daje spadek o 4 osoby, z czego mężczyźni stanowili zaledwie 32,5%. Wśród zarejestrowanych w okresie do12 miesięcy od ukończenia nauki aż 18,2% (tj. 27) to osoby bez zawodu (w większości są to absolwenci liceów ogólnokształcących bez dodatkowych kursów i kwalifikacji), następnie przedstawiciele następujących zawodów: sprzedawcy, technicy ekonomiści, fryzjerzy, technicy informatycy, pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji. Na koniec grudnia 2010 r. w rejestrze osób bezrobotnych pozostawało 231 osób pozostające bez pracy dłużej niż 12 miesięcy, w tym 134 to kobiety, co stanowi wzrost w porównaniu do poprzedniego roku adekwatnie o 135 osób oraz 75 kobiet. W grupie tej aż 17,3% (tj. 40 osób) osoby bez zawodu, natomiast najwięcej bezrobotnych posiadało zawód: sprzedawca, ślusarz, technik ekonomista, technik handlowiec, kucharz, 10

11 2.3 Nowe rejestracje wg grup zawodów W drugiej połowie 2010 roku zarejestrowało się osoby, z czego 886 stanowiły kobiety. Wśród osób rejestrujących się było 357 absolwentów (224 kobiety), jak można zauważyć ponad 58,5% tej grupy straciło status osoby bezrobotnej wskutek m.in. znalezienia zatrudnienia czy rezygnacji ze statusu, albowiem już pod koniec 2010 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie pozostawały 231 osoby, które ukończyły szkołę w przeciągu ostatnich 12 miesięcy. Wśród bezrobotnych rejestrujących się w okresie od lipca do grudnia 2010r. 305 osób (18,3%) nie posiadało żadnego zawodu (w tym 62% to kobiet). Z analizy wynika, że największy odsetek osób rejestrujących jest sklasyfikowany w poniżej wymienionych dużych grupach zawodowych: Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni; piekarze, cukiernicy i pokrewni; robotnicy w produkcji wyrobów mleczarskich, robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni; stolarze meblowi i pokrewni; ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna; krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni; konstruktorzy i krojczowie odzieży; szwaczki, hafciarki i pokrewni; tapicerzy i pokrewni; wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) 12,2% (tj. 204 osoby); Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (zagregowani w grupach średnich: technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni; technicy budownictwa; technicy elektrycy; technicy elektronicy i pokrewni; technicy mechanicy; technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej niesklasyfikowani; mistrzowie produkcji w przemyśle przetwórczym; technicy rolnictwa i pokrewni; technicy leśnictwa; technicy technologii żywności) 9,4% (tj. 157 osób); Sprzedawcy i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: sprzedawcy sklepowi; kasjerzy i sprzedawcy biletów; pracownicy stacji obsługi pojazdów; wydawcy posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) 8,5% (tj. 142 osoby); Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: spawacze i pokrewni; blacharze; robotnicy przygotowujący 11

12 i wznoszący konstrukcje metalowe; ślusarze i pokrewni; ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni; mechanicy pojazdów samochodowych; mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) 7,6% (tj. 126 osób); Średni personel do spraw biznesu i administracji (zagregowani w grupach średnich: księgowi; średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych; agenci ubezpieczeniowi; przedstawiciele handlowi; zaopatrzeniowcy; pośrednicy handlowi; pracownicy administracji i sekretarze biur zarządu) 7,6% (tj. 126 osób). Napływ bezrobotnych należący do 5 wymienionych powyżej grup stanowili 36,7% wszystkich osób rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kępnie w drugim półroczu 2010 r. Najliczniejszą grupą 204 osobową byli robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni. Fakt ten spowodowany jest specyfiką powiatu kępińskiego, który jest swoisty zagłębiem meblowym. A duży napływ do bezrobocia osób związanych zawodowo z produkcją mebli świadczy o trudnościach głównego przemysłu ziemi kępińskiej, co jest pokłosiem kryzysu gospodarczego. Dla zawodów zgrupowanych w czterocyfrowych grupach elementarnych najwięcej rejestracji PUP w Kępnie odnotował wśród sprzedawców sklepowych (ekspedientów) 8,3%, następnie wśród średniego personelu do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 7,1% oraz stolarzy i pokrewnych 3,8%. 2.4 Nowe rejestracje wg zawodów Z analizy struktury napływu bezrobotnych w drugim półroczu w 2010r. według zawodów wynika, iż aż 18,3% z rejestrujących się osób nie posiadały żadnego zawodu (w tym 62% kobiet). W następnej kolejności rejestrowali się: technik ekonomista 102 osoby (6,1%) w tym 94 kobiet; sprzedawca 99 osób (5,9%) w tym 93 kobiety; ślusarz 54 osoby (3,2%) w tym 2 kobiety; technik handlowiec 40 osób (2,4%) w tym 28 kobiet; tapicer 46 osób (2,8%) w tym 3 kobiety; technik mechanik 45 osób (2,7% ogółu zarejestrowanych) w tym 1 kobieta; technik informatyk 32 osoby (1,9%) w tym 6 kobiet; stolarz 32 osoby (1,9%) w tym 0 kobiet; 12

13 technik hotelarstwa 31 osoby (1,9%) w tym 28 kobiet; krawiec 28 osób (1,7%) w tym 28 kobiet; cukiernik 28 osób (1,7%) w tym 14 kobiet; mechanik samochodów osobowych 25 osoby (1,5%) w tym 0 kobiet; technik rolnik 24 osoby (1,4%) w tym 15 kobiet; murarz 24 osoby (1,4%) w tym 0 kobiet; robotnik placowy 23 osoby (1,4%) w tym 10 kobiet; technik żywienia i gospodarstwa domowego 22 osoby (1,3%) w tym 19 kobiet; fryzjer 22 osoby (1,3%) w tym 21 kobiet; specjalista do spraw badań społeczno-ekonomicznych 18 osób (1,1%) w tym 12 kobiet; pozostali stolarze i pokrewni 16 osób (1%) w tym 3 kobiety; pedagog 15 osób (0,9%) w tym 11 kobiet; stolarz meblowy 15 osób (0,9%) w tym 1 kobieta; kucharz 15 osób (0,9%) w tym 14 kobiet; mechanik pojazdów samochodowych 15 osób (0,9%) w tym 0 kobiet; W całej populacji bezrobotnych osób rejestrujących się do 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły 20,5% (tj. 73 osoby) to absolwenci bez zawodu. Na dalszej pozycji znajdują się przedstawiciele następujących zawodów: technik ekonomista, sprzedawca, technik informatyk, technik handlowiec, technik mechanik. Wśród ogółu nowo zarejestrowanych absolwentów szkół 62,7% stanowiły kobiety. Obserwując napływ osób bezrobotnych do Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie, trzeba zatrzymać się przez chwilę na strukturze bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego pracodawcy, co stanowi ważne źródło wiedzy o przemianach, jakie zachodzą w gospodarce lokalnej. Z tej analizy wynika największa liczba zarejestrowanych w PUP w Kępnie wg. rodzaju ostatniego miejsca pracy pochodzi z dwóch sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności: Przetwórstwo przemysłowe 438 osób (29,8% ); 13

14 Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz artykułów przeznaczenia użytku domowego 218 osób (14,8%); Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne 117 osób (8%); Budownictwo 99 osób (6,7%); Działalność niezidentyfikowana 97 osób (6,6%). PKD, tj.: W badanym okresie największy napływ zaobserwowaliśmy również w tych sekcjach Przetwórstwo przemysłowe 450 osób (27% ); Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz artykułów przeznaczenia użytku domowego 228 osób (13,7%); Budownictwo 121 osób (8,2%); Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenie społeczne 95 osób (5,7%); Działalność niezidentyfikowana 81 osób (4,9%); Dla pełnego obrazu analizy osób bezrobotnych, należy wymienić zawody, które mają negatywny i pozytywny wpływ na czas pozostawania w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy Kępnie. Do wyliczenia wskaźnika długotrwałego bezrobocia w zawodzie k zastosowano poniższy wzór: W B k k d, I d, I k BI.100% gdzie: B, - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k, pozostających bez pracy k d I powyżej 12 miesięcy, według stanu w końcu i-tego półrocza danego roku, k B I - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k według stanu w końcu i-tego półrocza danego roku. W powiecie kępińskim największym zagrożeniem długotrwałego bezrobocia są objęte między innymi zawody sklasyfikowane w grupach: Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej wskaźnik 0,75, Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 0,43, 14

15 Ślusarz i pokrewni 0,34, Barmani 0,33, Robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani 0,27, Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby 0,27, Pracownicy obsługi biurowej 0,22, Technicy technologii żywności 0,2, Analitycy finansowi 0,17, Technicy rolnictwa i pokrewni 0,14, 15

16 3. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów). W drugiej połowie 2010 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Kępnie pracodawcy zgłosili 868 ofert pracy. Największe zapotrzebowanie na pracowników dotyczyło obsady w następujących zawodach: Technik prac biurowych 138 ofert (15,9% ogółu ofert zgłoszonych do PUP w Kępnie. Warto jednak podkreślić, iż 90% ofert na to stanowisko było w ramach stażu), Sprzedawca 96 ofert (11,1%), Stolarz i pozostali stolarze 65 ofert (7,5%), Robotnik gospodarczy 57 ofert (6,6%; Zapotrzebowanie głównie było spowodowane realizacją lokalnych programów), Opiekunka dziecięca 38 ofert (4,4%; Warto zaznaczyć, iż w głównej mierze było to zapotrzebowanie w ramach lokalnego programu Zielone Wakacje ), Tapicer i pozostali tapicerzy 36 ofert (4,1%), Kierowca samochodu ciężarowego 29 ofert (3,3%), Szwaczka 22 oferty (2,5%), Robotnik budowlany 19 ofert (2,2%), Ślusarz 17 ofert (2%), Magazynier 14 ofert (1,6%), Robotnik placowy 14 ofert (1,6%), Krawiec 12 ofert (1,4%), Kucharz i pozostali kucharze 12 ofert (1,4%), Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 10 ofert (1,2%), Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 10 ofert (1,2%), Doradca finansowy 10 ofert (1,2%), Specjalista do spraw sprzedaży 10 ofert (1,2%), Sprzedawca stacji paliw 9 ofert (1%), Murarz 9 ofert (1%), Wydawca posiłków/bufetowy 8 ofert (0,9%), Pomoc kuchenna 8 ofert (0,9%), Dekarz 8 ofert (0,9%), 16

17 Największy odsetek ofert pracy w okresie od lipca do grudnia 2010r. wystąpił w grupach zawodowych: Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni; piekarze, cukiernicy i pokrewni; robotnicy w produkcji wyrobów mleczarskich, robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni; stolarze meblowi i pokrewni; ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna; krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni; konstruktorzy i krojczowie odzieży; szwaczki, hafciarki i pokrewni; tapicerzy i pokrewni; wyprawiacze skór, garbarze i pokrewni, obuwnicy i pokrewni) 16,8% (tj. 146 ofert); Sprzedawcy i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: sprzedawcy sklepowi; kasjerzy i sprzedawcy biletów; pracownicy stacji obsługi pojazdów; wydawcy posiłków; pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani) 13,6% (tj. 118 ofert); Pracownicy usług osobistych (zagregowani w grupach średnich: kucharze; kelnerzy; barmani; fryzjerzy; kosmetyczki i pokrewni; pracownicy usług domowych; gospodarze budynków) 9,6% (tj. 83 oferty); Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: spawacze i pokrewni; blacharze; robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe; ślusarze i pokrewni; ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i pokrewni; mechanicy pojazdów samochodowych; mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych) 5,5% (tj. 48 ofert); Robotnicy budowlani i pokrewni (zagregowani w grupach średnich: monterzy konstrukcji budowlanych i konserwatorzy budynków; murarze i pokrewni; robotnicy obróbki kamienia; betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni; cieśle i stolarze budowlani; robotnicy budowy dróg i pokrewni; robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani; dekarze; posadzkarze, parkieciarze i glazurnicy, tynkarze i pokrewni; szklarze; hydraulicy i monterzy instalacji sanitarnych; monterzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych; malarze i pokrewni; lakiernicy) 4,8% (tj. 42 oferty); Ponad 50% ofert pracy było zgłoszonych w wyżej wymienionych 5 dużych grupach. Natomiast aż w 9 grupach nie odnotowano żadnej oferty pracy (m.in. w grupie: rolnicy 17

18 i rybacy pracujący na własne potrzeby; rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni; pozostali pracownicy obsługi biura; przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni). W pozostałych 29 dużych grupach pracodawcy zgłosili 431 ofert pracy. Analizując zgłoszenia pracodawców nie sposób nie poświecić miejsca na oferty pracy według PKD. Jest to niewątpliwie ważne źródło informacji o dokonujących się przemianach na lokalnym rynku pracy. W powiecie kępińskim najwięcej ofert pracy wpłynęło z sekcji: - Przetwórstwo przemysłowe 37% (tj. 321 ofert), - Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 18,8% (tj.163 oferty), - Budownictwo 8,9% (77 ofert), Jak wynika z tych danych na terenie powiatu w dalszym ciągu stosunkowo dobrze funkcjonuje przemysł oraz handel, głównie detaliczny a także budownictwo. Jednak warto zaznaczyć, iż na ilość ofert niewątpliwie duży wpływ ma rotacja pracowników. W wyżej wymienionych sekcjach PKD pracodawcy zgłosili 561 ofert pracy (64,4%). Analizując zapotrzebowanie rynku pracy w odniesieniu do wykształcenia w dalszym ciągu obserwujemy zwyżkową tendencję ofert pracy dla osób z wykształceniem zawodowym oraz malejącą liczbę ofert dla osób z średnim i wyższym. Kreowanie sytuacji na rynku pracy obejmującej omawianą grupę osób bezrobotnych wymaga stosowania działań nie tylko związanych z tworzeniem nowych miejsc pracy, ale również z odpowiednią edukacja wśród młodzieży. Dynamiczne zmiany na rynku pracy wymagają od młodych ludzi podejmowania trafnych decyzji dotyczących ich ścieżki kariery, jak również wysokiej aktywności edukacyjnej oraz zawodowej. 18

19 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Rynek pracy wyróżnia się obecnie bardzo duża niestabilnością oraz stosunkowo wysoką zmiennością popytu i podaży na pracowników poszczególnych branż. Kępiński rynek pracy nie różni się w tym względzie zasadniczo od pozostałych terenów Polski. Powiat kępiński stanowi jednak wręcz swoiste zagłębie przemysłu meblowego, dlatego też jest duże zapotrzebowanie na osoby wykwalifikowane w zawodach: stolarz, tapicer czy szwaczka w tapicerstwie. Obecnie jest również widoczne zapotrzebowanie na pracowników w stosunkowo nowych zawodach i specjalnościach związanych z rozwojem technologicznym przemysłu, czyli operatorów maszyn do produkcji wyrobów z drewna, czy też operatorów maszyn sterowanych numerycznie. Natomiast rynek nie jest w stanie wchłonąć pracowników związanych z wykształceniem ekonomicznym, a mianowicie techników ekonomistów, ekonomistów, czy specjalistów ds. zarządzania i marketingu. W tej dziedzinie problemy ze znalezieniem zatrudnienia mają zarówno osoby posiadające tytuł technika, licencjata czy magistra. Niewątpliwie duże problemy ze znalezieniem pracy mają również osoby pochodzące z sekcji rolniczej, dla których jedyną szansą na uzyskanie zatrudnienia jest przekwalifikowanie się, co dla większości bezrobotnych z tej grupy zawodowej stanowi duży problem psychologiczny i mentalnościowy. Problem z uzyskaniem pracy na terenie powiatu kępińskiego w wyuczonym zawodzie mają osoby posiadające tytuł inżyniera czy technika technologii żywności. Trudności mają również osoby z zawodem sprzedawcy, pomimo tego, iż jest stosunkowo dużo ofert zgłaszanych w tej dziedzinie. Problem tkwi w tym, że pracodawcy poszukują kadry lepiej wykwalifikowanej, a ponadto spora części bezrobotnych posiadających ten zawód nie potrafi obsługiwać kasy fiskalnej, co dziś jest warunkiem niezbędnym. Należy podkreślić, iż po raz pierwszy od momentu sporządzania monitoringu, pod koniec ubiegłego roku sprzedawcy stanowili zawód zrównoważony na kępińskim rynku pracy, czyli nastąpiła równowaga pomiędzy liczbą zarejestrowanych osób bezrobotnych a zapotrzebowaniem lokalnych pracodawców. 19

20 4.1 Zawody deficytowe. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kępińskim Poprzez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Do obliczenia średniej miesięcznej nadwyżki (deficytu) podaży siły roboczej w zawodzie k zastosowano poniższy wzór: k W n, I O B k I k I gdzie: k B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie k k O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie k Do zawodów charakteryzujących się najwyższym deficytem siły roboczej w Powiecie Kępińskim w 2010r. należały między innymi: Stolarz meblowy, Pozostali stolarze i pokrewni, Szwaczka, Tapicer, Kierowca samochodu ciężarowego, Doradca finansowy, Opiekunka dziecięca zapotrzebowanie związane z realizacją lokalnego programu Zielone Wakacje, Księgowy, Zaopatrzeniowiec, Technik prac biurowych istniej duże zapotrzebowanie ale na stażystów lub osoby władające bardzo dobrze językiem angielskim bądź niemieckim, Magazynier, Barman, Sprzedawca na stacji paliw, Opiekunka domowa, Dekarz, 20