POWIATOWY URZĄD PRACY w Lidzbarku Warmińskim MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE LIDZBARSKIM ZA I PÓŁROCZE 2013 R.

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY w Lidzbarku Warmińskim MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE LIDZBARSKIM ZA I PÓŁROCZE 2013 R. Lidzbark Warmiński, październik 2013

2 Spis treści 1. Wstęp Cel opracowania Podstawa opracowania Metodologia opracowania 5 2. Analiza bezrobocia według zawodów i grup zawodów Struktura bezrobocia według zawodów i grup zawodów, wg stanu na 6 dzień Bezrobocie wśród kobiet Bezrobocie wśród absolwentów Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Napływ bezrobotnych według zawodów i grup zawodów Analiza ofert pracy według zawodów i grup zawodów Oferty pracy według zawodów i grup zawodów Bezrobotni oraz oferty pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności 21 (PKD) 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie 23 lidzbarskim w I półroczu 2013 r. 4.1 Zawody nadwyżkowe Zawody deficytowe Zawody zrównoważone 27 Wnioski 29 2

3 1. Wstęp Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym, polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy oraz deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia. W obecnych czasach jest to jeden z najtrudniejszych problemów społecznych, gospodarczych, a także politycznych. Przyczyn bezrobocia jest wiele. Chcąc lepiej poznać mechanizmy oraz zmiany zachodzące na rynku pracy, które mogą pomóc w walce z tym zjawiskiem, opracowywane są różnego rodzaju analizy. Jedna z nich to Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych, którego sporządzenie należy do zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy, realizowane jest przez powiatowy urząd pracy. Powiatowy Urząd Pracy w Lidzbarku Warmińskim, zgodnie z zapisem Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 roku (Dz. U. z 2013 r. poz. 674) opracował Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie lidzbarskim za I półrocze 2013 r. Monitorowanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, formułowania ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów szkolenia osób bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. W ramach monitoringu określa się popyt i podaż na pracę na lokalnym rynku pracy. Przeprowadzenie rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest bardzo istotne dla właściwego ukierunkowania lokalnej edukacji oraz dla określenia potrzeb szkoleniowych osób bezrobotnych. Ponadto zdefiniowanie zawodów, na które występuje mniejsze lub większe zapotrzebowanie ze strony pracodawców, pozwoli na usprawnienie realizacji programów aktywizujących osoby bezrobotne. 3

4 1.1 Cel opracowania Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie głównych parametrów, które charakteryzują rynek pracy powiatu lidzbarskiego. Dane dotyczące bezrobocia (stopa bezrobocia, bezrobocie według zawodów) oraz ofert pracy według zawodów oraz grup zawodów mogą posłużyć jako źródło informacji między innymi do: określenia kierunków szkoleń osób bezrobotnych, planowania działań w zakresie aktywizacji bezrobotnych, podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego, podnoszenia jakości pośrednictwa pracy, opracowania strategii rozwoju miasta, gminy, powiatu, merytorycznego uzasadnienia realizacji projektów, które są współfinansowane ze środków Unii Europejskiej. Zakłada się, że głównymi użytkownikami informacji zawartych w opracowaniu będą: Wojewódzki Urząd Pracy w Olsztynie, lokalne władze oświatowe i dyrekcje szkół ponadgimnazjalnych, instytucje i organizacje społeczne z terenu powiatu lidzbarskiego. 1.2 Podstawa opracowania posłużyły: Jako główne źródło informacji w procesie opracowywania poniższego rankingu Załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz ofert pracy. Stan za I półrocze 2013 r. Załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności. Stan za I półrocze 2013 r. Ponadto monitoring został sporządzony w oparciu o: Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Departamentu Rynku Pracy, Warszawa 2003; 4

5 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2010 r. Nr 82, poz. 537); Ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 674); Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz. U. z 2007 r. Nr 251, poz. 1885) Metodologia opracowania Dane liczbowe dotyczące bezrobocia i ofert pracy opracowano posługując się nazwami grup zawodów, zawodów oraz specjalności, zgodnie z Klasyfikacją Zawodów i Specjalności, wprowadzoną do powszechnego stosowania Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 roku, obowiązującym od 1 lipca 2010 r. W ww. Klasyfikacji Zawodów i Specjalności zawód został zdefiniowany jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Struktura Klasyfikacji Zawodów i Specjalności obejmuje 10 grup wielkich, 43 grupy duże, 132 grupy średnie i 444 grupy elementarne. Grupy elementarne obejmują 2360 zawodów i specjalności (sześciocyfrowych kodów jednostkowych). Ponadto przy opracowywaniu monitoringu uwzględniono również poziom i strukturę bezrobotnych oraz zgłaszanych ofert pracy według obowiązującej Polskiej Klasyfikacji Działalności. 5

6 2. Analiza bezrobocia wg zawodów i grup zawodów 2.1 Struktura bezrobocia według zawodów i grup zawodów, według stanu na dzień r. Według stanu na dzień roku, w ewidencji bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim pozostawały łącznie 3833 osoby, w tym 1895 kobiet (tj. 49,44% ogółu bezrobotnych), 1198 osób zarejestrowanych ponad 12 miesięcy (tj. 31,25% ogółu bezrobotnych), 894 osoby powyżej 50 roku życia (tj. 23,32% ogółu bezrobotnych), 92 absolwentów (tj. 2,40% ogółu bezrobotnych), a także 698 osób do 25 roku życia (tj. 18,21% ogółu bezrobotnych). Stopa bezrobocia ogłoszona przez GUS dla powiatu lidzbarskiego na koniec czerwca 2013 r. wyniosła 25,7%. Dla porównania, stopa bezrobocia dla województwa warmińsko-mazurskiego wyniosła 20,2%, natomiast dla całego kraju 13,2%. Charakterystyka bezrobocia wymaga szczegółowego zbadania struktury bezrobotnych pod względem posiadanego zawodu. Dzięki temu możliwe będzie wykazanie zawodów, które są najliczniej reprezentowane wśród osób bezrobotnych. Wśród osób bezrobotnych z terenu powiatu lidzbarskiego, zarejestrowanych na dzień r., najliczniejszą grupę stanowiły osoby bez zawodu. Ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniósł 1098 osób (tj. 28,65%), co oznacza, że więcej niż co czwarta osoba bezrobotna zarejestrowana w PUP nie posiadała zawodu. W tej grupie aż 566 osób (tj. 51,55%) stanowiły kobiety, 191 (tj.17,40%) osoby pozostające w ewidencji PUP powyżej 12 miesięcy, natomiast 54 osoby (tj. 4,92%) absolwenci. W tabeli poniżej zawarto 30 zawodów, które były najliczniej reprezentowane wśród osób zarejestrowanych na dzień r. jako osoby bezrobotne w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lidzbarku Warmińskim. Tabela nr 1. Liczba bezrobotnych wg 30 najliczniej reprezentowanych zawodów w powiecie lidzbarskim. Stan na dzień r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem Bezrobotne kobiety Bezrobotni absolwencirazem Bezrobotni absolwencikobiety Bezrobotni powyżej 12 m-cyrazem Bezrobotni powyżej 12 m-cykobiety Bez zawodu Sprzedawca* Technik ekonomista*

7 Ślusarz* Szwaczka Krawiec* Murarz* Technik rolnik* Stolarz meblowy Mechanik pojazdów samochodowych* Technik mechanik* Robotnik budowlany Kucharz* Tokarz w metalu Piekarz* Robotnik gospodarczy Mechanik samochodów osobowych Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Sprzątaczka biurowa Rolnik* Stolarz* Technik prac biurowych* Fryzjer* Pedagog Technik handlowiec* Kelner* Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Cukiernik* Ekonomista Technik żywienia i gospodarstwa domowego* *Oznacza zawód szkolny Z analizy danych zawartych w tabeli nr 1 wynika, że: Pierwszą, najliczniej reprezentowaną grupą bezrobotnych pozostających w ewidencji 7

8 PUP na dzień r., legitymujących się kwalifikacjami zawodowymi byli sprzedawcy w liczbie 325, stanowiący 11,88% ogółu bezrobotnych posiadających kwalifikacje. Wśród sprzedawców 298 osób (tj. 91,69%) stanowiły kobiety, natomiast 152 osoby (tj. 46,77%) kobiety pozostające w ewidencji PUP powyżej 12 miesięcy. Drugą co do wielkości grupę stanowiły osoby w zawodach z grupy mechaników. W skład tej grupy wchodzą następujące specjalności: mechanicy pojazdów samochodowych (55 osób), technicy mechanicy (53 osoby), mechanicy samochodów osobowych (34 osoby), pozostali mechanicy pojazdów samochodowych (34 osoby) oraz mechanicy maszyn i urządzeń przemysłowych (24 osoby). Łącznie mechanicy (w liczbie 200) stanowili 7,31% ogółu osób bezrobotnych posiadających kwalifikacje zawodowe. Trzecią grupą, na którą należałoby zwrócić szczególną uwagę, były osoby posiadające zawody z branży krawieckiej, czyli posiadające zawód szwaczki lub krawca. Grupa ta liczyła łącznie 176 osób (tj. 6,44% wszystkich osób bezrobotnych posiadających kwalifikacje zawodowe) w tym: szwaczka 90 osób oraz krawiec 86 osób. W tej grupie przeważający odsetek stanowiły kobiety: 97,78% szwaczek (tj. 88 osób) oraz 98,84% krawców (tj. 85 osób), natomiast osoby bezrobotne zarejestrowane powyżej 12 miesięcy stanowiły odpowiednio: w przypadku zawodu szwaczki 55,56% (tj. 50 osób) oraz 43,02% w przypadku zawodu krawca (tj. 37 osób). Wśród pozostałych osób bezrobotnych, posiadających kwalifikacje zawodowe, zarejestrowanych w PUP na dzień r., licznie reprezentowane były również osoby legitymujące się następującymi zawodami: Technik ekonomista w liczbie 150 (tj. 5,48% ogółu osób bezrobotnych z kwalifikacjami zawodowymi), z czego 126 osób (tj. 84%) stanowiły kobiety, natomiast 39 (tj. 26%) osoby zarejestrowane w PUP powyżej 12 miesięcy. Ślusarz w liczbie 130 osób (tj. 4,75% ogółu osób bezrobotnych z kwalifikacjami zawodowymi), spośród których 34 osoby (tj. 26,15%) było zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy. Pracownicy branży budowlanej. W skład tej grupy wchodzą następujące zawody: murarze (77 osób) oraz robotnicy budowlani (53 osoby), stanowiący łącznie 130 osób, tj. 4,75% ogółu bezrobotnych z kwalifikacjami zawodowymi. W tej grupie bezrobotnych niemały odsetek stanowiły osoby zarejestrowane ponad 12 miesięcy 8

9 (22,08% murarzy oraz 45,28% robotników budowlanych). Porównując dane liczbowe obowiązujące na dzień r. ze stanem na dzień r., należy stwierdzić, że największy wzrost osób bezrobotnych dotyczył bezrobotnych bez zawodu o 131 osób (tj. z liczby 967 na 1098). Największy spadek odnotowano natomiast w przypadku zawodu: robotnik gospodarczy o 10 osób (tj. z liczby 50 na 10) oraz technik handlowiec o 9 osób (tj. z liczby 34 na 25). W tym miejscu należy wspomnieć o wzroście ogólnej liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych na dzień r. w stosunku do analogicznego okresu w roku 2012 o 206 osób (tj. 5,68%). Sytuację dotyczącą struktury bezrobotnych według grup zawodów, zarejestrowanych w PUP na dzień r., przedstawia tabela nr 2. Tabela nr 2. Struktura bezrobotnych wg 20 najliczniej reprezentowanych grup zawodów. Stan na dzień r. (dane przedstawione w %, zaokrąglone do dwóch miejsc po przecinku) Lp. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów 1 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 2 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 3 52 Sprzedawcy i pokrewni Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 5 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 6 31 Średni personel nauk fizycznych, Bezrobotni ogółem Bezrobotne kobiety 9 Bezrobotni absolwencirazem Bezrobotni absolwencikobiety Bezrobotni powyżej 12 m-cy - razem 14,22 0, ,21 1,23 14,11 16,10 5,26 3,85 15,39 19,51 12,98 24,46 15,79 19,23 15,99 27,24 12,83 24,16 13,16 15,38 15,99 27,24 6,98 11,51 5,26 3,85 5,76 8,79 6,87 4,59 2,63 3,85 7,05 5,45 Bezrobotni powyżej 12 m-cy - kobiety

10 chemicznych i technicznych 7 71 Robotnicy 6,51 0, ,96 0 budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 8 51 Pracownicy 6,18 9,33 10,53 7,69 6,45 8,61 usług osobistych Średni personel 5,52 9,48 5,26 3,85 3,97 6,50 do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych Mechanicy 5, ,87 0 pojazdów samochodowych Ślusarze i 4,83 0, ,48 0,53 pokrewni Robotnicy 4,06 1, ,47 1,76 pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Stolarze 3, ,68 0 meblowi i pokrewni Szwaczki, 3,29 6, ,97 8,79 hafciarki i pokrewni Krawcy, 3,14 6, ,67 6,50 kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni Rolnicy 2,82 3,99 2,63 3,85 3,38 4,57 produkcji towarowej Murarze i 2, ,69 0 pokrewni Kierowcy i 2,67 0, ,18 0 operatorzy pojazdów Kucharze 2,49 4,21 7,89 3,85 2,09 3, Piekarze, cukiernicy i pokrewni 2,41 1,81 5,26 3,85 1,89 1,76 Analizując bezrobocie wg stanu na dzień r., w oparciu o dwadzieścia najliczniej reprezentowanych grup zawodów (tab. nr 2), należy stwierdzić, że: Wśród ogółu bezrobotnych najliczniej reprezentowaną grupą zawodową byli: 10

11 robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (14,22%), robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (14,11%), sprzedawcy i pokrewni (12,98%), z czego podgrupa sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) stanowiła 12,83% ogółu osób bezrobotnych, zarejestrowanych na dzień r.; W grupie bezrobotnych kobiet znaczący odsetek stanowiły kobiety posiadające zawody z następujących grup: sprzedawcy i pokrewni (24,46%), robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (16,10%) oraz średni personel do spraw biznesu i administracji (11,51%); Biorąc pod uwagę bezrobotnych absolwentów, najwięcej z nich znajdowało się w grupie: sprzedawcy i pokrewni (15,79%), pracownicy usług osobistych (10,53%), a także kucharze (7,89%). Przeprowadzenie rzetelnej analizy rynku pracy wymaga dodatkowego przyjrzenia się tym grupom bezrobotnych, których udział w ogólnej liczbie osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lidzbarku Warmińskim jest największy. Należą do nich kobiety, absolwenci oraz osoby długotrwale bezrobotne. 2.2 Bezrobocie wśród kobiet Bardzo dużą grupę bezrobotnych w powiecie lidzbarskim stanowią kobiety. Na koniec czerwca 2013 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim pozostawały 1895 kobiet, które stanowiły 49,44% ogółu bezrobotnych. Największą grupę stanowiły kobiety bez zawodu w liczbie 566 osób, co stanowiło 51,55% wszystkich osób bezrobotnych nie posiadających zawodu. W przypadku kobiet posiadających kwalifikacje zawodowe, najliczniej reprezentowane były następujące zawody: sprzedawca 298 osób, technik ekonomista 126 osób, szwaczka 88 osób, krawiec 85 osób, kucharz 42 osoby, technik rolnik 34 osoby, sprzątaczka biurowa 32, a także technik prac biurowych i fryzjer po 27 osób oraz technik handlowiec 23 osoby. 11

12 Wykres nr 1. Struktura bezrobotnych kobiet według 10 najliczniej reprezentowanych zawodów. Stan na dzień r * Oznacza zawód szkolny 2.3 Bezrobocie wśród absolwentów Kolejną grupą bezrobotnych, na którą należy zwrócić szczególną uwagę są absolwenci. Na koniec czerwca 2013 roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim pozostawało 92 absolwentów (w tym 61 kobiet). Stanowili oni niewielki odsetek ogółu bezrobotnych, gdyż jedyne 2,40%. Najwięcej osób w tej grupie bezrobotnych 54 (tj. 58,70%) stanowiły osoby bez zawodu. Natomiast wśród absolwentów posiadających zawód najliczniejsze profesje stanowili: sprzedawcy 5 osób, pedagodzy 5 osób, kucharze małej gastronomii 3 osoby, inżynierowie budownictwa 2 osoby, technicy ekonomiści 2 osoby, technicy hotelarstwa 2 osoby, piekarze 2 osoby. Pozostałych 26 zawodów ujętych w zestawieniu reprezentowanych było wśród bezrobotnych absolwentów pojedynczo. 12

13 Wykres nr 2: Struktura bezrobotnych absolwentów według 10 najliczniej reprezentowanych zawodów. Stan na dzień r *Oznacza zawód szkolny 2.4 Zawody generujące długotrwałe bezrobocie Według stanu na dzień r. w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim figurowało 1198 osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, co stanowiło 31,25% wszystkich bezrobotnych. Strukturę zawodową osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP powyżej 12 miesięcy prezentuje poniższy wykres. Wykres nr 3. Struktura bezrobotnych zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy według zawodów. Stan na dzień r *Oznacza zawód szkolny 13

14 Z analizy zebranych danych wynika, że dominującym zawodem wśród długotrwale bezrobotnych był zawód sprzedawcy (152 osoby), następnie szwaczki (50 osób), technika ekonomisty (39 osób), krawca (37 osób) oraz ślusarza (34 osoby) Napływ osób bezrobotnych wg zawodów i grup zawodów W okresie od r. do r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lidzbarku Warmińskim odnotowano napływ 2326 osób bezrobotnych, w tym 1035 kobiet oraz 230 absolwentów. Napływ osób bezrobotnych oznacza sumę rejestracji dokonanych w urzędzie pracy w danym okresie. Wśród osób rejestrujących się w omawianym okresie największy odsetek stanowiły osoby bez zawodu, w liczbie 793. Ich udział (w liczbie bezrobotnych rejestrujących się) w I półroczu 2013 r. wyniósł 34,09%, przy 31,01% w 2012 r. oraz 30,48% w I półroczu 2012 r. Zauważalny jest więc rosnący napływ osób bezrobotnych bez zawodu. Spośród 793 osób rejestrujących się (napływ) nieposiadających zawodu 350 osób (tj.44,14%) stanowiły kobiety, natomiast 114 absolwenci (tj. 14,38%). Sytuację dotyczącą napływu osób bezrobotnych w poszczególnych zawodach, w okresie od r. do r. r. obrazuje tabela nr 3. W poniższej tabeli ujęto dodatkowo osoby nieposiadające żadnego zawodu, z uwagi na ich znaczący odsetek w ogóle osób rejestrujących się w I półroczu 2013 r. Tabela nr 3. Napływ osób bezrobotnych wg 30 najliczniej reprezentowanych zawodów w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 roku Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem 14 Bezrobotne kobiety Bezrobotni absolwencirazem Bezrobotni absolwencikobiety Bez zawodu Sprzedawca* Technik ekonomista* Ślusarz* Murarz* Mechanik pojazdów samochodowych* Technik mechanik* Krawiec* Technik rolnik* Stolarz meblowy Kucharz*

15 Szwaczka Stolarz* Pedagog Piekarz* Robotnik gospodarczy Technik żywienia i gospodarstwa domowego* Mechanik samochodów osobowych Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Technik informatyk* Rolnik* Robotnik budowlany Ekonomista Technik hotelarstwa* Technik handlowiec* Cukiernik* Kucharz małej gastronomii* Tokarz w metalu Kierowca samochodu ciężarowego Fryzjer* *Oznacza zawód szkolny Analizując powyższe dane stwierdzić należy, że: Osoby bez zawodu, sprzedawcy oraz technicy ekonomiści byli najliczniej reprezentowani zarówno wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych na dzień r. (tab. nr 1), jak i wśród osób bezrobotnych napływających do PUP w Lidzbarku Warmińskim w okresie od r. do r. (tab. nr 3) Wśród osób bezrobotnych posiadających kwalifikacje zawodowe, rejestrujących się (napływ) w PUP w Lidzbarku Warmińskim w okresie od r. do r. najliczniejszą grupę stanowili sprzedawcy w liczbie 158 osób (stanowiący 10,31% wszystkich osób rejestrujących się) oraz technicy ekonomiści w liczbie 97 (tj. 6,33% wszystkich osób rejestrujących się). Podkreślić należy fakt, że wśród sprzedawców rejestrujących się w analizowanym okresie 84,81% stanowiły kobiety, podczas gdy wśród techników ekonomistów odsetek kobiet wyniósł 80,41%. 15

16 Tabela nr 4. Struktura napływu bezrobotnych według grup zawodów w I półroczu 2013 r. (dane przedstawione w %, zaokrąglone do dwóch miejsc po przecinku) Lp. Kod Nazwa grupy zawodów grupy zawodów 1 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni Bezrobotni ogółem Bezrobotne kobiety Bezrobotni absolwencirazem 15,07 1,17 11,21 0 Bezrobotni absolwencikobiety 2 52 Sprzedawcy i pokrewni 11,74 22,33 12,07 20, Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 11,42 10,51 4,31 1, Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 5 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 6 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych Mechanicy pojazdów samochodowych Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 9 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 11,35 21,60 10,34 16,92 7,44 13,14 8,62 12,31 7,04 3,50 2,59 1,54 6,39 0 5,17 0 6,33 11,39 7,76 12,31 6,33 0,15 4, Pracownicy usług 5,81 8,18 6,90 4,62 osobistych Ślusarze i pokrewni 5,48 0,15 6, Stolarze meblowi i pokrewni 3, Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 3,59 1,31 0, Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 3,46 5,55 5,17 4, Murarze i pokrewni 3,46 0 0, Kierowcy i operatorzy 2, pojazdów Rolnicy produkcji 2,67 3, towarowej Technicy mechanicy 2, Kucharze 2,48 4,09 4,31 3, Piekarze, cukiernicy i pokrewni 2,41 1,75 4,31 1,54 16

17 Analizując dane przedstawione w tabeli nr 4, należy stwierdzić, że: Najwięcej osób bezrobotnych rejestrowało się (napływ) w I półroczu 2013 r. w następujących grupach zawodów: robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (15,07%), sprzedawcy i pokrewni (11,74%) oraz robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (11,42%). Największa liczba bezrobotnych kobiet rejestrowała się (napływ) w I półroczu 2013 r. w następujących grupach zawodów: sprzedawcy i pokrewni (22,33%), średni personel do spraw biznesu i administracji (13,14%), a także średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych (11,39%). Najwięcej absolwentów rejestrowało się (napływ) w I półroczu 2013 r. w następujących grupach zawodów: sprzedawcy i pokrewni (12,07%), robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (11,21%), średni personel do spraw biznesu i administracji (8,62%) oraz średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych (7,76%). 17

18 3. Analiza ofert pracy wg zawodów oraz grup zawodów W okresie od do r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lidzbarku Warmińskim zgłoszone i pozyskane zostały łącznie 952 oferty pracy. W analogicznym okresie 2012 roku, tj. od do r., liczba ofert pracy wyniosła 825. Nastąpił więc wzrost liczby ofert pracy, o 127 (tj. 15,39%). 3.1 Oferty pracy według zawodów oraz grup zawodów W tabeli nr 5 ukazane zostały oferty pracy według 40 najliczniej reprezentowanych zawodów (uszeregowane malejąco). Tabela nr 5: Oferty pracy wg zawodów w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. - w stosunku do napływu bezrobotnych w I półroczu 2013 r. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w I półroczu 2013 r Robotnik gospodarczy Technik prac biurowych* Robotnik budowlany Pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie 37 0 indziej niesklasyfikowani Pozostali pracownicy obsługi biurowej Kelner* Sprzedawca* Technik administracji* Magazynier Pozostali magazynierzy i pokrewni Pomoc kuchenna Brukarz Robotnik drogowy Pozostali spawacze i pokrewni Kierowca samochodu ciężarowego Murarz* Przedstawiciel handlowy Sekretarka Pozostali sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) Spawacz metodą MAG Sprzątaczka biurowa Pozostali pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 9 0 Napływ bezrobotnych w I półroczu 2013 r. 18

19 Zbrojarz Pracownik ochrony fizycznej bez licencji Specjalista do spraw sprzedaży Ślusarz* Mechanik pojazdów samochodowych* Mechanik samochodów ciężarowych Maszynista maszyn offsetowych Kierowca samochodu dostawczego Księgowy Agent ubezpieczeniowy Opiekun osoby starszej* Opiekunka środowiskowa* Barman Murarz-tynkarz* Szlifierz szkła płaskiego Pokojowa Asystent do spraw księgowości Kucharz* 4 24 *Oznacza zawód szkolny Analizując dane przedstawione w tabeli nr 5, należy stwierdzić, że: W omawianym okresie najwięcej ofert pracy, gdyż 271 (tj. 28,47%), zostało zgłoszonych w zawodzie robotnik gospodarczy. Należy dodać, że w przypadku tego zawodu przeważały oferty pracy subsydiowanej (prace interwencyjne, roboty publiczne oraz staże). Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. była mniejsza niż liczba osób rejestrujących się (napływ) w tym samym okresie w przypadku następujących zawodów: sprzedawca, ślusarz, murarz, mechanik pojazdów samochodowych, kucharz oraz mechanik samochodów ciężarowych, kierowca samochodu ciężarowego, sprzątaczka biurowa, asystent do spraw księgowości. Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. przekraczała liczbę osób rejestrowanych (napływ) w największym stopniu w przypadku następujących zawodów: robotnik gospodarczy, technik prac biurowych, pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani, pozostali pracownicy obsługi biurowej, pozostali magazynierzy i pokrewni oraz brukarz. Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. była podobna do napływu bezrobotnych w tym samym okresie w przypadku następujących zawodów: księgowy oraz asystent do spraw księgowości. 19

20 Strukturę ofert pracy według grup zawodowych w okresie od r. do r. przedstawia tabela nr 6. Tabela nr 6. Struktura ofert pracy wg grup zawodów w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. (dane przedstawione w %, zaokrąglone do dwóch miejsc po przecinku) Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu 1 51 Pracownicy usług osobistych 32, Gospodarze budynków 28, Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 10, Pracownicy obsługi biurowej 9, Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i 6,72 transporcie 6 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 5, Robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym 5, Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 5, Sprzedawcy i pokrewni 4, Średni personel do spraw biznesu i administracji 4, Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 4, Pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani 3, Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji 3,68 materiałowej Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 3, Magazynierzy i pokrewni 3, Kierowcy i operatorzy pojazdów 2, Spawacze i pokrewni 2, Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i 2,10 pokrewny Kelnerzy 2, Pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 1,79 Oferty pracy zgłoszone w I półroczu 2013 r. Analizując strukturę ofert pracy wg grup zawodów (tab. nr 6), należy stwierdzić, że na terenie działania tutejszego urzędu pracy, w I półroczu 2013 roku, zatrudnienie znajdowały przede wszystkim osoby w następujących grupach zawodów: pracownicy usług osobistych (32,56% ofert pracy ogółem), ze szczególnym uwzględnieniem podgrupy gospodarze budynków (28,47%), w mniejszym stopniu również sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (10,50%), ze szczególnym uwzględnieniem podgrupy pracownicy obsługi biurowej (9,35%). 20

21 3.2 Bezrobotni oraz oferty pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) Sytuację dotyczącą udziału procentowego osób bezrobotnych zarejestrowanych w I półroczu 2013 r. w odniesieniu do ofert pracy zgłoszonych w tym samym roku, według sekcji PKD, obrazuje tabela nr 7. Tabela nr 7. Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w I półroczu 2013 r., w odniesieniu do ofert pracy wg PKD Lp. Sekcja PKD Bezrobotni zarejestrowani w I półroczu 2013 r. 1 Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, 13 4 gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 4 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami 23 8 oraz działalność związana z rekultywacją 5 Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 7 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 8 Transport i gospodarka magazynowa Informacja i komunikacja Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 14 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 15 Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Pozostała działalność usługowa Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; 3 0 gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 20 Organizacje i zespoły eksterytorialne Działalność nie zidentyfikowana Ogółem Oferty pracy zgłoszone w I półroczu 2013 r. 21

22 Z analizy danych zawartych w tabeli nr 7 wynika, że liczba osób bezrobotnych rejestrujących się w I półroczu 2013 r. w przypadku większości sekcji PKD ponad dwukrotnie przekraczała sumę ofert pracy zgłoszonych do realizacji w tym samym okresie. Jedynie w przypadku sekcji administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne oraz edukacja liczba ofert przekraczała sumę osób bezrobotnych. Procentowo, wśród zgłoszonych w I półroczu 2013 r. ofert pracy, przeważały następujące sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (33,30% ofert pracy), budownictwo (12,29%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (12,08%), oraz przetwórstwo przemysłowe (11,03%). Wśród bezrobotnych rejestrujących się w analizowanym okresie, przeważał napływ w następujących sekcjach PKD: przetwórstwo przemysłowe (19,26%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (17,50%), administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (10,94%), a także budownictwo (10,78%). 22

23 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. Analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych przeprowadzono w oparciu o wskaźniki zawarte w zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu. Właściwa interpretacja danych wymaga zapoznania się z definicją wskaźnika intensywności deficytu lub nadwyżki zawodów (wyjaśnienie zostało przytoczone poniżej). W Wskaźnik intensywności deficytu lub nadwyżki zawodów (iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie zgłoszonych w danym roku do średniej miesięcznej napływu bezrobotnych w danym zawodzie w takim samym okresie Poniżej przedstawione zostały 3 rankingi: zawodów nadwyżkowych, deficytowych oraz zrównoważonych, sporządzone na podstawie analizy danych statystycznych. 4.1 Zawody nadwyżkowe Przez zawód nadwyżkowy rozumiemy taki zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W < 0,9 Tabela nr 8. Ranking zawodów nadwyżkowych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. wg zawodów kodu sześciocyfrowego Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. 23 Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I półroczu 2013 r. Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w I półroczu 2013 r Technik 0,1667 6, ,027 mechanik* Technik rolnik* 0,1667 5,8333 5,6667 0, Stolarz meblowy 0,3333 4,8333 4,5 0,069 Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów

24 Kucharz małej 0,1667 2,3333 2,1667 0,0714 gastronomii* Tokarz w metalu 0,1667 2,3333 2,1667 0, Ślusarz* 1 13, ,8333 0, Szwaczka 0, ,6667 0, Piekarz* 0,3333 3,6667 3,3333 0, Sprzedawca* 2, , ,5 0, Robotnik leśny 0,1667 1,3333 1,1667 0, Mechanik 1 7,6667 6,6667 0,1304 pojazdów samochodowych* Stolarz* 0,5 3,8333 3,3333 0, Cukiernik* 0,3333 2,5 2,1667 0, Mechanik 0,5 3,3333 2,8333 0,15 samochodów osobowych Fryzjer* 0,3333 2,1667 1,8333 0, Kucharz* 0, ,3333 0, Opiekunka 0, ,8333 0,1667 domowa Pracownik 0,1667 0,8333 0,6667 0,2 socjalny Technik 0,5 2,5 2 0,2 handlowiec* Formierz 0,1667 0,8333 0,6667 0,2 odlewnik Murarz* 1,8333 8, , Fizjoterapeuta 0,1667 0,6667 0,5 0, Ratownik 0,1667 0,6667 0,5 0,25 medyczny* Hydraulik 0,1667 0,6667 0,5 0, Malarz 0,1667 0,6667 0,5 0,25 budowlany Kierowca 0,3333 1,1667 0,8333 0,2857 samochodu osobowego Meliorant 0,1667 0,5 0,3333 0, Specjalista do 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 spraw marketingu i handlu Rolnik produkcji 0,1667 0,3333 0,1667 0,5 roślinnej i zwierzęcej pracujący na własne potrzeby Mechanik ,5 samochodów ciężarowych *Oznacza zawód szkolny 24

25 W grupie 30 najbardziej nadwyżkowych zawodów w powiecie lidzbarskim w 2013 r., gdzie występowała największa przewaga zarejestrowanych bezrobotnych nad ofertami pracy należy wyróżnić zawód sprzedawcy, dla którego wskaźnik intensywności nadwyżki w analizowanym okresie wyniósł 0,1076, przy średniej miesięcznej liczbie ofert pracy zgłoszonych w analizowanym okresie wynoszącej 2,8333 oraz średniej miesięcznej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych wynoszącej 23,5. Co oznaczało, że najmniejsze szanse znalezienia zatrudnienia na lokalnym rynku pracy w omawianym okresie mieli przede wszystkim sprzedawcy. W tym miejscu należy uwzględnić również średniomiesięczną nadwyżkę podaży siły roboczej, która w przypadku zawodu sprzedawcy osiągnęła najwyższą wartość, a mianowicie 26, Zawody deficytowe Przez zawód deficytowy rozumiemy taki zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W > 1,1 Tabela Nr 9. Ranking zawodów deficytowych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. wg zawodów kodu sześciocyfrowego. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I półroczu 2013 r. Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w I półroczu 2013 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Robotnik 45,1667 3,5-41, ,9048 gospodarczy Sekretarka 1,6667 0,1667-1, Specjalista do 1 0,1667-0, spraw sprzedaży Maszynista maszyn offsetowych 1 0,1667-0, Technik prac biurowych* 10,3333 1,8333-8,5 5,

26 Opiekun osoby 0,8333 0,1667-0, starszej* Barman 0,8333 0,1667-0, Szlifierz szkła 0,8333 0,1667-0, płaskiego Pomoc kuchenna 2,3333 0,5-1,8333 4, Laborant 0,5 0,1667-0, chemiczny Bibliotekarz* 0,5 0,1667-0, Operator 0,5 0,1667-0, koparko - ładowarki Kierowca 1 0,3333-0, samochodu dostawczego Robotnik 8,1667 2,8333-5,3333 2,8824 budowlany Technik 2, ,6667 2,6667 administracji* Pokojowa 0,8333 0,3333-0,5 2, Pracownik 1,1667 0,5-0,6667 2,3333 ochrony fizycznej bez licencji Robotnik 2, ,1667 2,1667 drogowy Specjalista do 0,3333 0,1667-0, spraw rachunkowości Pośrednik 0,3333 0,1667-0, finansowy Magazynier 2,6667 1,3333-1, Dekarz* 0,3333 0,1667-0, Operator koparki 0,3333 0,1667-0, Pomocniczy 0,3333 0,1667-0, robotnik przy uprawie roślin i hodowli zwierząt Księgowy 0,8333 0,5-0,3333 1, Kelner* 3, ,3333 1, Rolnik upraw 0,5 0,3333-0,1667 1,5 polowych *Oznacza zawód szkolny W grupie 27 zawodów deficytowych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r., gdzie występowała największa przewaga ofert pracy nad zarejestrowanymi bezrobotnymi, należy wyróżnić zawód robotnika gospodarczego, dla którego wskaźnik intensywności deficytu w analizowanym okresie wyniósł 12,9048, przy średniej miesięcznej liczbie ofert 26

27 pracy zgłoszonych w analizowanym okresie wynoszącej 45,1667 oraz średniej miesięcznej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych wynoszącej 3,5. Średniomiesięczny deficyt podaży siły roboczej w przypadku robotnika gospodarczego wyniósł więc aż -41,6667. Oznacza to, że na lokalnym rynku pracy dominowało zapotrzebowanie na pracowników w zawodach nie wymagających szczególnych kwalifikacji. 4.3 Zawody zrównoważone Zawodami zrównoważonymi są te, w których do Powiatowego Urzędu Pracy w analizowanym okresie wpływa podobna ilość ofert w stosunku do liczby rejestrujących się bezrobotnych. 0,9 W 1,1 Tabela nr 10. Ranking zawodów zrównoważonych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r. wg zawodów kodu sześciocyfrowego. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne Higienistka stomatologiczna * Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonyc h w I półroczu 2013 r. Średnia miesięczna liczba zarejestrowanyc h bezrobotnych w I półroczu 2013 r. Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w I półroczu 2013 r. 0,3333 0, ,1667 0, Fotograf* 0,1667 0, Pracownik 0,1667 0, kancelaryjny Operator wprowadzania danych 0,1667 0, Wizażystka / stylistka Mechanik maszyn 0,1667 0, ,1667 0, Wskaźnik intensywnośc i nadwyżki (deficytu) zawodów 27

28 rolniczych Operator żurawia jezdniowego Robotnik placowy *Oznacza zawód szkolny 0,1667 0, ,5 0,5 0 1 W tabeli nr 10 zaprezentowano zawody, dla których według wskaźnika intensywności, między popytem a podażą na rynku pracy zachodzi względna równowaga. W powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 roku w grupie zawodów zrównoważonych znalazło się 9 zawodów, m.in.: inżynier budownictwa (budownictwo ogólne), higienistka stomatologiczna oraz wizażystka (stylistka), co oznaczało, że zaledwie w przypadku 9 zawodów ilość ofert pracy zgłoszona przez pracodawców (popyt), w pełni pokrywała się z ilością osób bezrobotnych rejestrujących się w tych samych zawodach (podaż). 28

29 WNIOSKI 1. Wśród osób zarejestrowanych w PUP Lidzbark Warm. na dzień r. najliczniej reprezentowaną grupą były osoby bez zawodu. Ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych wyniósł 1098 osób (tj. 28,65%), co oznacza, że więcej niż co czwarta osoba bezrobotna zarejestrowana w PUP na dzień r. nie posiadała zawodu. W tej grupie aż 566 osób (tj. 51,55%) stanowiły kobiety, 191 (tj.17,40%) osoby pozostające w ewidencji PUP powyżej 12 miesięcy, natomiast 54 osoby (tj. 4,92%) absolwenci. 2. Zawodem najliczniej reprezentowanym wśród osób bezrobotnych pozostających w ewidencji PUP Lidzbark Warm. na dzień r. legitymujących się kwalifikacjami zawodowymi byli sprzedawcy, w liczbie 325, stanowiący 11,88% ogółu bezrobotnych posiadających kwalifikacje. Wśród sprzedawców 298 osób (tj. 91,69%) stanowiły kobiety, natomiast 152 osoby (tj. 46,77%) kobiety pozostające w ewidencji PUP powyżej 12 miesięcy. 3. Wśród grup zawodowych, przeważały osoby bezrobotne z następujących grup: robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (14,22%), robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (14,11%), sprzedawcy i pokrewni (12,98%), z czego podgrupa sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) stanowiła 12,83% ogółu osób bezrobotnych, zarejestrowanych na dzień r.; 4. Wśród bezrobotnych rejestrujących się (napływ) w PUP Lidzbark Warm. w okresie od r. do r. największy odsetek stanowiły osoby bez zawodu, w liczbie 793. Ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych rejestrujących się w I półroczu 2013 r. wyniósł aż 34,09%. Spośród 793 osób rejestrujących się (napływ) nieposiadających zawodu 350 osób (tj. 44,14%) stanowiły kobiety, natomiast 114 (tj. 14,38%) absolwenci. 5. Wśród osób bezrobotnych posiadających kwalifikacje zawodowe, rejestrujących się (napływ) w PUP Lidzbark Warm. w okresie od r. do r. najliczniejszą grupę stanowili sprzedawcy w liczbie 158 osób (stanowiący 10,31% wszystkich osób rejestrujących się) oraz technicy ekonomiści w liczbie 97 (tj. 6,33% wszystkich osób rejestrujących się). 6. W omawianym okresie najwięcej ofert pracy, gdyż 271 (tj. 28,47%), zostało zgłoszonych w zawodzie robotnik gospodarczy. Należy dodać, że w przypadku tego 29

30 zawodu przeważały oferty pracy subsydiowanej (roboty publiczne, prace interwencyjne oraz staże. 7. Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. była mniejsza niż liczba osób rejestrujących się (napływ) w tym samym okresie w przypadku następujących zawodów: sprzedawca, ślusarz, murarz, mechanik pojazdów samochodowych, kucharz oraz mechanik samochodów ciężarowych, kierowca samochodu ciężarowego, sprzątaczka biurowa, asystent do spraw księgowości. 8. Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. przekraczała liczbę osób rejestrowanych (napływ) w największym stopniu w przypadku następujących zawodów: robotnik gospodarczy, technik prac biurowych, pozostali pracownicy przy pracach prostych gdzie indziej niesklasyfikowani, pozostali pracownicy obsługi biurowej, pozostali magazynierzy i pokrewni oraz brukarz. 9. Liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2013 r. była podobna do napływu bezrobotnych w tym samym okresie w przypadku następujących zawodów: księgowy oraz asystent do spraw księgowości. 10. Procentowo, wśród zgłoszonych w I półroczu 2013 r. ofert pracy, przeważały następujące sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (33,30% ofert pracy), budownictwo (12,29%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (12,08%), oraz przetwórstwo przemysłowe (11,03%). 11. Wśród bezrobotnych rejestrujących się w I półroczu 2013 r., przeważał napływ w następujących sekcjach PKD: przetwórstwo przemysłowe (19,26%), handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle (17,50%), administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (10,94%), a także budownictwo (10,78%). 12. W grupie 30 najbardziej nadwyżkowych zawodów w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r., gdzie występowała największa przewaga zarejestrowanych bezrobotnych nad ofertami pracy należy wyróżnić zawód sprzedawcy, dla którego wskaźnik intensywności nadwyżki w analizowanym okresie wyniósł 0,1076, przy średniej miesięcznej liczbie ofert pracy zgłoszonych w analizowanym okresie wynoszącej 2,8333, średniej miesięcznej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych wynoszącej 23,5. W omawianym okresie średnia miesięczna nadwyżce podaży siły roboczej wyniosła w przypadku zawodu sprzedawcy 26,3333, co oznaczało, że 30

31 najmniejsze szanse znalezienia zatrudnienia na lokalnym rynku pracy w omawianym okresie mieli przede wszystkim sprzedawcy. 13. W grupie 27 zawodów deficytowych w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 r., gdzie występowała największa przewaga ofert pracy nad zarejestrowanymi bezrobotnymi, należy wyróżnić zawód robotnika gospodarczego, dla którego wskaźnik intensywności deficytu w analizowanym okresie wyniósł 12,9048, przy średniej miesięcznej liczbie ofert pracy zgłoszonych w analizowanym okresie wynoszącej 45,1667 oraz średniej miesięcznej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych wynoszącej 3,5. Średniomiesięczny deficyt podaży siły roboczej w przypadku robotnika gospodarczego wyniósł więc aż -41, W powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 roku w grupie zawodów zrównoważonych znalazło się 9 zawodów, co oznacza, że w przypadku zaledwie 9 zawodów, liczba ofert pracy zgłoszona przez pracodawców (popyt), w pełni pokrywała się z liczbą osób bezrobotnych rejestrujących się w tych samych zawodach (podaż). Wnioski wypływające z przedstawionej analizy pozwalają stwierdzić, że rynek pracy w powiecie lidzbarskim w I półroczu 2013 roku charakteryzował się głęboką nierównowagą między podażą a popytem. W większości zawodów i specjalności występował nadmiar osób bezrobotnych poszukujących zatrudnienia. Należy stwierdzić, że obecnie wzrasta zapotrzebowanie na pracowników w nowych zawodach i specjalnościach, natomiast rośnie napływ bezrobotnych posiadających zdezaktualizowane kwalifikacje. Procesy zachodzące w życiu społecznym i gospodarczym powodują zmiany na rynku pracy, które z kolei wymuszają na społeczeństwie zmianę podejścia do pracy, elastyczności zawodowej oraz aktywności edukacyjnej przez całe życie. Kształcenie zawodowe jest niewątpliwie jednym z ważniejszych czynników determinujących powodzenie jednostki na rynku pracy. W procesie projektowania zmian polegających na dostosowaniu kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy istotne jest zwrócenie uwagi na prognozę odnoszącą się do regionu. Dane te pozwolą na określenie kierunków i programów kształcenia. Należy w tym miejscu podkreślić fakt, że Monitoring Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych bazuje wyłącznie na danych pochodzących z rejestrów Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim, dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy. Dane te nie obejmują wszystkich osób poszukujących zatrudnienia, a jedynie osoby 31

32 posiadające status osoby bezrobotnej. W przypadku ofert pracy w analizie ujęte są wyłącznie te zgłoszone do Powiatowego Urzędu Pracy w Lidzbarku Warmińskim i wprowadzone do systemu komputerowego. Mimo tego prowadzenie monitoringu lokalnego rynku pracy jest elementem niezbędnym w warunkach gospodarki rynkowej, stanowiącym istotne źródło informacji dla jego uczestników. Przedstawia on bowiem obraz sytuacji, który może stać się podstawą do kreowania działań na rzecz aktywizacji bezrobotnych zarówno na lokalnym jak i regionalnym rynku pracy. 32