Wirtualna przestrzeń edukacyjna i jej zasoby mgr Jagoda Rycharska Sekretarz Studencko-Doktoranckiego Koła Naukowego eprint, IINiB UMK I Ogólnopolska Studencko-Doktorancka Konferencja Naukowa Człowiek Nauka. Technologia. Informacja. 20.03.2015 CC BY - SA
Przestrzeń edukacyjna przestrzeń, w której dokonują się procesy edukacyjne. Przez przestrzeń edukacyjną rozumiemy względnie racjonalną jednolitą konstrukcję uporządkowania życia społecznego, działalności społecznej opartej na subiektywno-obiektywnej percepcji rzeczywistości społecznej, u podstaw której znajduje się system szkolnictwa i działalność edukacyjna, której głównym celem jest kształtowanie osobowości. Surina, I. Procesy edukacyjne systematyczne sposoby postępowania,; ciągłe działania mające prowadzić do wyznaczonego celu; sekwencja zachodzących zmian w np. nauczaniu, uczeniu się, ocenianiu i motywowaniu.
Wielu pedagogów uznaje, że przestrzeń edukacyjna ewoluuje i rozwija się - odnoszą się do powstania nowej rzeczywistości społecznej, wynikającej ze zmian współczesnego społeczeństwa. Zaczęto redefiniować ją jako rozszerzoną przestrzeń edukacyjną bądź rozgraniczają przestrzeń edukacyjną na tradycyjną i wirtualną. Zdjęcia dostępne na licencji CC O. Zdjęcie po prawej źródło: http://www.pexels.com/photo/1171/ Zdjęcie po lewej źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/i_liceum_ogolnoksztalcace_im._adama_mickiewicza_w_bialymstoku
Wirtualna przestrzeń informacyjna rozumiana jest jako przestrzeń tworzona przez internetowe zasoby edukacyjne/informacyjne. Różnice pomiędzy tradycyjną i wirtualną przestrzenią edukacyjną Formalne miejsce do nauki Rywalizacja i współpraca Masowe nauczanie Ograniczona przestrzeń i narzędzia Działanie zgodnie z instrukcyjną Nieformalne miejsce do nauki Współpraca i rywalizacja Indywidualizacja nauczania Nieograniczona przestrzeń i narzędzia Autorstwo i innowacyjność Przygotowane na podstawie Tabeli nr 1 stanowiącej załącznik w artykule Nauczanie w rozszerzonej przestrzeni edukacyjnej autorstwa Sebastiana Wasiołka.
Charakterystyczne w wirtualnej przestrzeni edukacyjnej jest możliwość zmienności uczestnictwa w niej. Każdy z uczestników procesu edukacyjnego może w dowolnej chwili zmienić pełnioną rolę i przyjąć nowe obowiązki. Taki model zakłada zmniejszenie roli nauczyciela jako źródła wiedzy oraz bazowanie na inteligencji otwartej, czyli zdolności do wykorzystania potencjału ludzkich umysłów w rozwiązywaniu problemów i poszukiwaniu rozwiązań. Kerckhove, de D. Kolejnym atrybutem wirtualnej przestrzeni edukacyjne jest otwartość zasobów informacyjne/edukacyjnych. Internet jest zatem jednym z kierunków migracji zasobów edukacyjnych oraz przestrzenią edukacyjną, którą cechuje otwartość, tj. możliwość wzbogacania i przekształcania zasobów przez uczące się osoby. Morbitzer, J.
Rodzaje otwartości zasobów edukacyjnych/informacyjnych Piramida opracowana przez Koalicje Otwartej Edukacji. Licencja CC BY.
Otwarte zasoby edukacyjne OZE z przykładami
Otwarte zasoby edukacyjne (ang. Open Educational Resources, OER) - definiowane są jako te materiały, które są publicznie dostępne w Internecie (bez kontroli dostępu), opublikowane wraz z prawem do dalszego wykorzystania (w tym celu zalecane jest stosowanie tzw. wolnych licencji) i najczęściej rozwijane w otwarty sposób. Otwarte Zasoby Edukacyjne to termin określający wiele zróżnicowanych inicjatyw edukacyjnych z całego świata, zorganizowanych zarówno w tradycyjny, jak i innowacyjny sposób, mających różne cele i grupy beneficjentów. Otwarte Zasoby Edukacyjne to materiały dostępne do dalszego wykorzystania, bez konieczności pytania kogokolwiek o zgodę. Zasoby mogą mieć formę podręczników, kursów online, syllabusów, testów, multimediów i innych narzędzi, które można wykorzystać w procesie nauczania i uczenia się. Mówiąc ogólnie, mogą to być materiały dedykowane, opracowane na potrzeby programu kształcenia lub każdy inny zasób, który można wykorzystać w procesie kształcenia. Każdy ma prawo się nimi dzielić, adaptować, poprawiać i tłumaczyć na inne języki. Materiał z Wikibooks Przewodnik po OZE dostępny na licencji CC BY-SA pod adresem www : https://pl.wikibooks.org/wiki/przewodnik_po_oze/otwarte_zasoby_edukacyjne
Termin Otwarte Zasoby Edukacyjne po raz pierwszy został użyty podczas Forum on the Impact of Open Courseware for Higher Education in Developing Countries przy UNESCO w 2002 roku.* Rodzaje Otwartych Zasobów Edukacyjnych: Według definicji terminu zasoby (OECD,2007): treści narzędzia :oprogramowanie, wyszukiwarki Według poziomu otwartości na rodzaje typów zasobów lub przedmioty kształcenia: zdjęcia,muzyka, filmy, kursy, podręczniki biologia, matematyka, języki obce Materiał KOED Otwarta edukacja dostępny na licencji CC BY pod adresem www : http://koed.org.pl/otwartosc/otwarta-edukacja/
Ściśle Ciekawa Lekcja http://lesson.org.pl/
Smart History w Khan Academy http://www.khanacademy.org/
Biblioteka materiałów edukacyjnych Centrum Edukacji Obywatelskiej http://www.ceo.org.pl/pl/biblioteka-materialow
Internet Archive https://www.archive.org/
Teachers without Borders http://www.teacherswithoutborders.org/
MusOpen http://www.musopen.org/
Biblioteka Literatury Polskiej w Internecie http://www.literat.ug.edu.pl/
Bibliografia Kerckhove, de D. Inteligencja otwarta. Narodziny społeczeństwa sieciowego Warszawa : Mikom 2001, str. 21. Osiński, Z. Internet jako efektywna przestrzeń edukacyjna W: CEON [on-line], 19.12.2013, [dostęp 27 lutego 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/3036/ementor%20 %20nauczanie%20przez%20internet%2c%20kszta%C5%82cenie%20na%20odleg%C5%82o%C5%9B%C4 %87%2c%20kszta%C5%82cenie%20ustawiczne.pdf?sequence=1&isAllowed=y Otwarta Edukacja W : KOED [on-line] [dostęp 27 lutego 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://koed.org.pl/otwartosc/otwarta-edukacja/ Pasterniak, W. Przestrzeń edukacyjna Zielona Góra : WSP 1995. Przestrzeń edukacyjna : dylematy, doświadczenia i oczekiwania społeczne pod red. nauk. Mirosława Kowalskiego, Agnieszki Pawlak, Anity Famuły-Jurczak Kraków : Impuls 2010. Przewodnik po OZE/Otwarte Zasoby Edukacyjne W : Wikibooks, biblioteka wolnych podręczników [on-line] [dostęp 27 lutego 2015]. Dostępny w World Wide Web: https://pl.wikibooks.org/wiki/przewodnik_po_oze/otwarte_zasoby_edukacyjne Surina, I. Rozważania o przestrzeni edukacyjnej od teorii do praktyki edukacyjnejw : Przestrzeń edukacyjna wobec wyzwań i oczekiwań społecznych Kraków : Impuls 2012, str. 14. Wiesołek, S. Nauczanie w rozszerzonej przestrzeni edukacyjnej W :Trendy, internetowe czasopismo edukacyjne [on-line] [dostęp 27 lutego 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bc.ore.edu.pl/content/403/trendy+ns+z+2012_s.+wasio%c5%82ka.pdf Współczesna przestrzeń edukacyjna : geneza, przemiany, nowe znaczenia pod. red. W. Żłobickiego Kraków : Impuls 2013.
Wyszukiwarka OZE Merlot http://www.merlot.org/merlot/index.htm OER Commons http://www.oercommons.org/ Wyszukiwarka Let s CC http://eng.letscc.net/ Creative Commons Search http://search.creativecommons.org/ Dziękuję za uwagę jagoda.rycharska@gmail.com