OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte

Transkrypt

1 Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu OPEN ACCESS Polskie projekty otwarte Bożena Bednarek-Michalska

2 Chronologia ruchów open Free Software Movement Ruch wolnego oprogramowania 1985, Open Access materiały naukowe 1991, Open Source Movement Ruch otwartego oprogramowania 1998, Otwarte zasoby edukacyjne materiały szkolne 2002, Wolna kultura wolna muzyka, sztuka, beletrystyka, filmy 2004.

3 Polska chronologia Czasopisma otwarte od 1997 Biblioteki cyfrowe od 2002 Publikacje i promocja 2005 (EBIB, ICM) Serwis EBIB OA Repozytorium otwarte 2005 (Ecnis) Konferencje OA 2007 OpenAGH Otwarta polityka instytucjonalna 2009 (UAM, AGH)

4 Czasopisma otwarte DOAJ notuje 78 polski Acta Palaeontologica Polonica Publisher: Polish Academy of Sciences Start year: 1997 (skanowane do 1956) Electronic Journal of Polish Agricultural Universities Publisher: Polish agricultural schools of higher education Start year: 1998 Oceanologia Publisher: Polish Academy of Sciences Start year: 1998 Bulletin EBIB Publisher: Polish Librarians Association Start year: 1999

5 Polskie Biblioteki Cyfrowe Polskie Biblioteki Cyfrowe 53 (mapa) dostępne obiekty cyfrowe ; planowane 7 403, od 2009 w Europeanie.

6 Projekty ICM - Uniwersytet Warszawski ICM UW działa na rzecz rozwoju otwartej nauki w Polsce. Prace koncentrują się wokół budowy infrastruktury otwartej nauki, realizuje projekty dotyczące pozyskiwania treści naukowych, współpracuje z bazami danych z różnych dziedzin wiedzy oraz oferuje narzędzia prawne służące otwartości w nauce. ICM UW jest zaangażowane jako instytucja wiodąca lub partner w następujące projekty związane z otwartą nauką: Communia, Driver, COAR, CC Poland, KOED. Realizacje: Repozytorium Yadda Otwórz Książkę Polskie bazy danych i inne

7 EBIB i open acces 1999 Czasopismo otwarte Biuletyn EBIB od razu na liście DOAJ i numery poświęcone temu tematowi Serwis Open Access Udział w projektach międzynarodowych E-LIS i eifl Cykliczne międzynarodowe konferencje EBIB o open access

8 Creative Commons Polska CC Polska powstało w roku 2005, oferuje twórcom licencje, które pozwalają im zachować własne prawa i jednocześnie dzielić się swoją twórczością z innymi. Celem organizacji jest stworzenie alternatywy dla istniejącego systemu prawa autorskiego, który ogranicza możliwość tworzenia i korzystania z dóbr kultury. Jednym z zadań Creative Commons jest też edukacja prawnicza zwiększenie świadomości wpływu systemu własności intelektualnej na kulturę i społeczeństwo, ale także zwiększenie zrozumienia i poszanowania dla prawa i cudzej twórczości. Od kwietnia 2007 ICM UW roku partnerem projektu Creative Commons Polska. Na licencjach Creative Commons jest obecnie dostępnych ponad 150 milionów różnych utworów.

9 Projekty PCSS i IBB PAN Federacja Polskich Bibliotek Cyfrowych Polityka OA w rejestrze ROARMAP Berlińska Deklaracja IBB PAN Repozytorium Projekty związane z zasobami cyfrowymi: IMPACT, Europeana, Enrich, Dart-Europe, Krajowy Magazyn Danych

10 Uniwersytet A. Mickiewicza Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu stworzyła repozytorium instytucjonalne AMUR oparte o platformę dedykowaną dspace: zasób określony przez instytucję, treść ma charakter naukowy, kumulacyjny i permanentny, dostęp w trybie otwartym, interoperacyjność (zgodność z OAI-PMH), która pozwala na przeszukiwanie zasobów repozytoriów przez dedykowane aplikacje, takie jak np.: Oaister, Google Scholar, Scirus, Base).

11 Open AGH Serwis "Open AGH - Otwarte Zasoby Edukacyjne" to repozytorium otwartych zasobów edukacyjnych (kursów e- learnigowych) stworzonych w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, opracowanych przez pracowników i studentów Akademii. Działa przy Centrum e-learningu AGH. Powstał w roku 2009.

12 Inicjatywy PAN PAN ma wiele czasopism otwartych rejestrowanych w DOAJ już od 1997 roku PAN od roku 2009 organizuje seminaria open acces Wielu pracowników PAN publikuje swoje teksty w otwartych repozytoriach świata Czasopismo Nauka i Akademia otwiera teksty przedostatniego numeru czyli z małą karencją Ten wzornik pochodzi ze stron Presentation Magazine jest dystrybuowany za darmo

13 Polscy wydawcy open access TERMEDIA 27 tytułów czasopism naukowych medycznych - dostęp do elektronicznej wersji artykułów z aktualnych numerów naszych czasopism oraz bogatych zasobów archiwalnych (po rejestracji). 305 tys. użytkowników. ViaMedica 37 tytułów czasopism naukowych, wiele z nich ma formę otwartą, papierowa forma jest sprzedawana.

14 Polscy wydawcy open access VERSITA wydaje elektronicznie 137 tytułów czasopism naukowych z Europy Wschodniej. Wiele z nich ma formę otwartą, zależy to od decyzji właściciela tytułu i kontraktu, jaki podpisze z Versitą.

15 Koalicja Otwartej edukacji Koalicja Otwartej Edukacji jest porozumieniem organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze edukacji, nauki i kultury. Celem jej działania jest budowanie, promocja i aktywizm na rzecz otwartych zasobów edukacyjnych rozumianych jako materiały, które są udostępnione w sposób otwarty i gwarantujący ich odbiorcom wolność wykorzystywania i odtwarzania utworu, wolność poznawania dzieła oraz stosowania zawartych w nim informacji, wolność redystrybucji i wolność dystrybucji dzieł pochodnych.

16 Projekty otwarte KOED Otwarta nauka Otwórz książkę CC Polska MamTV E-lekcje Wikipedia Wikiźródła Wikisłownik Wolne Lektury Wolne podręczniki Serwis OA EBIB Biuletyn EBIB czasopismo OA Konferencje OA EBIB Ten wzornik pochodzi ze stron Presentation Magazine jest dystrybuowany za darmo

17 Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu Dziękuję za uwagę! Bożena Bednarek-Michalska Praca udostępniona na licencji CC 3.0 BY-SA