Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji. Financial Analysis Economic Health of the Example of Polish Institutions

Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie polskich instytucji Financial Analysis Economic Health of the Example of Polish Institutions M. Leder, L. Lis, M. Liebner Wroclaw University of Economics Streszczenie: Celem niniejszej pracy jest pomiar kondycji finansowej przedsiębiorstw należących do trzech sektorów: non profit, finansowego oraz niebędącego organizacją non profit i finansową. Pomiar przeprowadzany jest na podstawie modelu stabilności finansowej opisanego przez J. Zieltow w pracy A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Obliczone na jego podstawie wskaźniki pozwalają ocenić wypłacalność, płynność i elastyczność finansową organizacji, dzięki czemu ujawniają mało stabilne obszary w działalności przedsiębiorstwa i stanowią podstawę do podjęcia działań mających na celu poprawę jego kondycji finansowej. Ponadto praca pozwala na porównanie badanych wskaźników pomiędzy trzema organizacjami, prowadzącymi działalność na różnych obszarach w latach 2010-2012 Słowa kluczowe: kondycja finansowa, stabilność finansowa, wskaźniki finansowe, analiza finansowa Abstract: The aim of this study is to measure the financial health of companies belonging to three sectors:, financial and organization and finance. The measurement is made on the basis of the financial stability of the model described by J. Zieltow at work "A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability". Calculated on the basis of indicators allow us to assess solvency, liquidity and financial flexibility of the organization, so that reveal little stable areas in the company and provide the basis to take action to improve its financial condition. In addition, the work allows the comparison of the indicators examined between the three organizations, which are active in various areas in 2010-2012 Key words: financial condition, financial stability, financial indicators, financial analysis. JEL Classification: A10

Recenzent 1: Małgorzata Lucimińska Link do recenzji: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2370098 Recenzent 2: Iwona Łuciów Link do recenzji: http://figshare.com/articles/recenzja_pracy_l_lis_m_leder_m_liebner_pt_analiza_finansowa _ekonomicznej_kondycji_na_przyk_adzie_polskich_instytucji_/882857 Wstęp Wskaźniki ekonomiczne, finansowe stanowią użyteczne narzędzie uzyskiwania informacji o kondycji finansowej firmy. Poszczególne wskaźniki dotyczą określonych obszarów działalności. Dzięki nim można zidentyfikować mocne i słabe strony działalności przedsiębiorstwa. Zbyt wysoka lub zbyt niska wielkość wskaźników jest sygnałem o występowaniu określonych zjawisk. Może to być źródłem informacji o zagrożeniu i szansach w działalności firmy (J. Kowalczyk, 1993, s. 25). Dlatego też użyteczną metodą przeanalizowania zdrowia finansowego przedsiębiorstwa są wskaźniki J. Zieltowa w A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. W celu dokonania analizy finansowej zostały wybrane prężnie działające instytucje na macierzystym, polskim rynku. Należy do nich instytucja finansowa - będąca spółką akcyjną zajmująca się głównie sprzedażą produktów i usług bankowych, działająca na zasadach określonych w ustawie Prawo bankowe. Drugą wybraną instytucją jest organizacja, zajmująca się realizacją projektów edukacyjnych i informacyjnych z zakresu relacji międzynarodowych, propagowania praw mniejszości narodowych oraz budowania społeczeństwa obywatelskiego. Kolejnym przedsiębiorstwem jest jednostka nie będąca, jak i nieprowadząca działalności finansowej, zajmująca się działalnością wydawniczą. Niniejsze instytucje zostały wybrane do przeprowadzenia badań wskaźników finansowych ze względu na różnorodny charakter działalności, formy organizacyjnej, celów działania oraz sposobów finansowania prowadzonej działalności. I. Kategoria ogólna 1. Logarytm naturalny wieku (ang. Natural Logarithm of Age) Pierwszym z analizowanych wskaźników jest wskaźnik: logarytm naturalny wieku, który został obliczony na podstawie danych wykazywanych przez poszczególne instytucje, odnośnie okresu prowadzenia działalności. Tabela 1.Logarytm naturalny wieku Okres Logarytm naturalny Wiek funkcjonowania wieku 2010 2009-2010 1 0 2011 2009-2011 2 0,69 2012 2009-2012 3 1,09 2010 1929-2010 81 4,39 2011 1929-2011 82 4,40 2012 1929-2012 83 4,41

2010 1989-2010 21 3,04 2011 1989-2011 22 3,09 2012 1989-2012 23 3,13 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Logarytm naturalny wieku pokazuje, że organizacja potrzebuje zwiększenia środków finansowych, tzw. finansowego zdrowia, co jest bezpośrednio związane ze wzrostem wieku przedsiębiorstwa, tak więc logarytm wieku w przypadku badanych instytucji wzrasta wraz z upływem lat. Powyższy wskaźnik elastyczności finansowej wskazuje, że spośród trzech badanych przedsiębiorstw największe zapotrzebowanie na zwiększenie środków finansowych wykazuje instytucja finansowa, co jest ściśle związane z najdłuższym okresem działalności, a tym samym wzrostem wieku przedsiębiorstwa. Ponadto w każdym z badanych organizacji wskaźnik wzrasta co oznacza stabilność i posiada większą elastyczność finansową wraz ze wzrostem wieku. 2. Logarytm naturalny rozmiaru (ang. Natural Logarithm of Size) Kolejnym wskaźnikiem jest logarytm naturalny rozmiaru. Wskaźnik ten dla omawianych przedsiębiorstw został zamieszczony tabeli 2. Tabela 2 Logarytm naturalny rozmiaru Rozmiar Logarytm naturalny rozmiaru 2010 29542 10,29 2011 46958 10,75 2012 2110 7,65 2010 2770291 14,83 2011 2944222 14,89 2012 3791940 15,14 2010 26521 10,18 2011 24410 10,10 2012 24709 10,11 Żródło: Opracowanie własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html Logarytm naturalny rozmiaru pozwala ocenić stabilność oraz elastyczność finansową przedsiębiorstwa. Cechy te pozwalają błyskawicznie reagować na zmieniający się rynek (http://www.gf24.pl). Im większa wartość wskaźnika tym większa stabilność i elastyczność. Z tabeli wynika zatem, że najbardziej stabilna finansowo jest instytucja finansowa. Wskaźnik dla tej instytucji na przełomie lat 2010-2012 wzrósł o 0,31 jednostek. 3. Wskaźnik niestabilności aktywów (ang. Asset Instability Index) Kolejnym analizowanym indeksem jest wskaźnik niestabilności aktywów, którego wartości w badanych latach kształtowały się jak poniżej. Tabela 3. Wskaźnik niestabilności aktywów.

Yt Wskaźnik niestabilności aktywów 2010 29542t 17,9 2011 46958t 46,8 2012 2110t 141,5 2010 127603t 285,3 2011 75403t 328,9 2012 279199t 893,6 2010 22387t 6,8 2011 21614t 48,2 2012 20499t 59,3 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Jak wynika z oszacowanych powyżej linii trendów w roku 2012 instytucja finansowa, cechowała się wzrostem aktywów 279 199 tysięcy zł rocznie. Z kolei instytucja non profit odnotowała w tym okresie spadek aktywów do poziomu 2110 tys. zł rocznie natomiast przedsiębiorstwo do poziomu 20 499 tys zł rocznie. Jak można zauważyć w każdym przedsiębiorstwie wskaźnik niestabilności aktywów z roku na rok wzrastał. Pod wskaźnik ogólny (ang. General subscore) Obliczone powyżej trzy odrębne wskaźniki, mierzące finansową elastyczność przedsiębiorstw, pozwalają przy użyciu odpowiednich mnożników oszacować wielkość pod wskaźnika ogólnego, którego wysokie wartości (maksymalna wartość wynosi 10) osiągają przedsiębiorstwa duże i dojrzałe, i którego wartość obniża niestabilny wzrost aktywów (J. Zietlow tamże, s. 27-29, 49). Tabela 4. Pod wskaźnik ogólny. Pod wskaźnik ogólny 2010 20,58(czyli 10) 34,06(czyli 10) 23,41(czyli 10) 2011 22,20(czyli 10) 34,19(czyli 10) 23,29(czyli 10) 2012 16,40(czyli 10) 34,71(czyli 10) 23,36(czyli 10) Źródło: J. Zietlow (tamże, s. 49). W ciągu trzech lat General subscore dla organizacji non profit, instutucji finansowej oraz przedsiębiorstwa nie znacząco rosły, co wskazuje na dość niewielki wzrost kondycji finansowej tych organizacji. II. Kategoria natychmiastowa 4. Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej (ang. Cash Reserve Sufficiency Ratio) Jednym ze wskaźników należących do grupy wskaźników płynności jest współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej. Tabela 5. Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej

Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej 2010 1,47 2,58 1,00 2011 1,31 2,26 1,19 2012 1,20 3,64 1,21 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 20, 50), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Współczynnik pokazuje zdolność przedsiębiorstwa do pokrycia gotówką wydatków. Najwyższe wartości wskaźnika posiada instytucja finansowa, najniższe przedsiębiorstwo. Wartości wskaźników są przede wszystkim uzależnione od profilu działalności przedsiębiorstwa i poziomu wydatków do zgromadzonej gotówki. 5. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki (ang. Modified Cash Ratio) Wskaźnik oblicza się zestawiając środki pieniężne netto, które należą do krótkoterminowych aktywów finansowych (P. Rybicki 2009, s. 23) z sumą aktywów. Tabela 6. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki Zmodyfikowany wskaźnik gotówki 2010 0,99 0,04 0,16 2011 0,99 0,03 0,25 2012 1 0,06 0,31 Źródło: Opracowanie własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 50), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html. Wzrost badanego wskaźnika oznacza wzrost wypłacalności finansowej. Na powyższej tabeli widać, że każde z badanych przedsiębiorstw odnotowały wzrost wskaźnika, a co za tym idzie wzrostu wypłacalności. Najbardziej znaczący wzrost odnotowało przedsiębiorstwo aż o o 0,06 w porównaniu do instytucji finansowej o 0,03 i przedsiębiorstwa non profit 0,01. 6. Docelowa płynność Lambda (ang. Target Liquidity Lambda) Następny badany wskaźnik to docelowa płynność Lambda. Płynność finansowa przedsiębiorstwa oznacza zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań (W. Bień 2000, s.103). Tabela 7. Wskaźnik docelowej płynności Lambda. Docelowa płynność Lambda 2010 2,71 3,71 48,93 2011 4,90 3,32 23,87 2012 3,61 4,40 38,01 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 20, 50), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze

Na podstawie uzyskanych wartości wskaźnika, można stwierdzić, że najmniejsze prawdopodobieństwo braku płynności, a co za tym idzie lepszą kondycję finansową posiada przedsiębiorstwo należące do trzeciej kategorii mimo początkowego spadku w roku 2011. oraz przedsiębiorstwo non profit również odnotowały wzrosty danego wskaźnika, jednak nie tak duży jak przedsiębiorstwo trzeciej kategorii.(j. Zietlow tamże, s. 21, 55). 7. Skorygowany wskaźnik płynności (ang. Current Liquidity Index) Tabela 8. Skorygowany wskaźnik płynności Skorygowany wskaźnik płynności 2010 Organizacja nie posiada 0,01 1,76 płatności z tytułu obligacji w 2011 ciągu roku, nie jest oceniana na 0,10 4,37 2012 indeksie. 0,13 4,36 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 51), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html, materiały dydaktyczne dr Grzegorza Michalskiego Wskaźnik płynności pozwala na ocenę ilości środków wypłacalności i płynności w stosunku do przychodzących stałych płatności finansowych. Organizacje nie posiadające żadnych inwestycji w obligacje krótkoterminowe lub dzierżaw albo płatności pochodzących z tytułu obligacji w ciągu roku nie są oceniane na tym indeksie. Wyższe wartości dla bieżącego wskaźnika płynności oznaczać lepszą kondycję finansową.jak widać w tabeli powyżej przedsiębiorstwo trzeciej kategorii radzi sobie całkiem dobrze. Pod wskaźnik najbliższej perspektywy (ang. Immediate-Term Subscore) Z bieżącym zarządzaniem finansami związane jest, jak podkreśla wielu autorów (m.in. G. Michalski 2010, s. 174; W. Pluta 2003, s. 39; M. Piotrowska 1997, s. 10), w szczególności zarządzenie płynnością finansową przedsiębiorstwa, które skupia się, w zależności od aktualnych potrzeb firmy, na nabywaniu lub zbywaniu środków pieniężnych, ich ekwiwalentów i innych aktywów bieżących. Obliczone powyżej kolejne trzy wskaźniki pozwalają przy użyciu odpowiednich mnożników oszacować wielkość pod wskaźnika najbliższej perspektywy, przedstawiającego kondycję finansową przedsiębiorstwa w stosunku do oczekiwanych i nieoczekiwanych wpływów i wypływów pieniężnych w okresie do trzech miesięcy (J. Zietlow tamże, s. 19). Tabela 9. Pod wskaźnik najbliższej perspektywy Pod wskaźnik najbliższej perspektywy 2010 27,14(czyli 10) 33,55(czyli 10) 310,75(czyli 10) 2011 39,64(czyli 10) 29,85(czyli 10) 179,85(czyli 10) 2012 31,49(czyli 10) 42,20(czyli 10) 265,57(czyli 10) Źródło: J. Zietlow (2012, s. 31, 51).

Powyższe wyniki wskazują, że oprócz osiągniętych bardzo wysokich wartości w tej kategorii, świadczących o dobrej kondycji finansowej tego składnika, na przestrzeni trzech lat możemy także obserwować jego dalszy wzrost o 4,35 w przypadku organizacji non profit, o 8,65 w przypadku instytucji finansowej i spadek o 45,18 w przypadku ostatniego typu przedsiębiorstwa. III. Kategoria krótkoterminowa 8. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (ang. Operating Cash Flow Ratio) Wskaźnik ten obrazuje zdolność przedsiębiorstwa do pokrycia zobowiązań krótkoterminowych, czyli kapitałów obcych wymagalnych w ciągu 12 miesięcy (Świderska G., K. 2011, s. 61-64) z przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Tabela10. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej 2010 6,32 0,05 0,38 2011 7,30 0,06 0,34 2012 0,21 0,06 0,88 Źródło: Opracowanie własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html. Z tabeli wynika, że zmodyfikowany wskaźnik gotówki w roku 2012 spadł drastycznie w przedsiębiorstwie non profit do poziomu 0,21 co w porównaniu z rokiem poprzednim jest różnicą o 7,09.W pozostałych dwóch przypadkach wskaźnik wykazuje niewielką tendencję rosnącą z każdym kolejnym rokiem. 9. Wskaźnik aktywów (ang. Asset Ratio) Kolejnym obliczanym wskaźnikiem jest wskaźnik aktywów, który mierzy jaki procent aktywów ogółem stanowią aktywa bieżące, a więc aktywa, które w ciągu 12 miesięcy mogą być zamienione na gotówkę. Poniższa tabela przedstawia uzyskane w tym zakresie wyniki. Tabela 11. Wskaźnik aktywów. Wskaźnik aktywów 2010 1 0,9807 0,49 2011 1 0,9826 0,54 2012 1 0,9842 0,61 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 22, 52), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Powyższe dane wyraźnie wskazują, że w przypadku przedsiębiorstwa non profit 100% aktywów to aktywa bieżące. Dla pozostałych instytucji odsetek ten jest inny odpowiednio wynosi ok. 98% i 50%. Jako, że wskaźnik ten jest miarą wypłacalności, wyższe wartości tego wskaźnika świadczą, jak podaje J. Zietlow (tamże, s. 21, 55), o lepszej kondycji finansowej firmy. Ponadto, jak zaznacza B. Pomykalska i M. Wypych (2000, s. 182), aktywa stanowią potencjał przyczyniający się w sposób bezpośredni lub pośredni do przepływów pieniężnych, a to z kolei

określa przyszłe korzyści ekonomiczne dla firmy. Znaczenie struktury aktywów dla sytuacji finansowej przedsiębiorstwa wynika głównie z tego, że poszczególne składniki majątkowe różnią się między sobą stopniem płynności, skalą ryzyka, jakim jest obarczone ich wykorzystanie czy też formą uczestnictwa w realizacji operacji gospodarczych. 10. Administracyjny współczynnik wydatków (ang. Administrative Expense Ratio) Tabela 12. Administracyjny współczynnik wydatków Administracyjny współczynnik wydatków 2010 0,10 0,89 0,10 2011 0,06 0,9143 0,12 2012 0,03 0,9183 0,14 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Administracyjny współczynnik wydatków, jako wskaźnik elastyczności finansowej obrazuje możliwości przedsiębiorstwa do obniżania wydatków administracyjnych. Przycinanie wydatków zwiększa zdolność finansową, zwiększanie wydatków powoduje kryzys gotówki, uzależnienie funkcjonowania w bardzo dużym stopniu od administracji. Najwyższe wartości wskaźnika posiada instytucja finansowa, współczynnik na jednym poziomie, minimalne spadki i wzrosty w przeciągu badanych 3 lat. Najniższe wartości współczynnika posiada przedsiębiorstwo, z tendencją spadkową. Natomiast organizacja nie będąca oraz instytucją finansową odnotowała w ciągu lat 2010-2012 niewielki wzrost wskaźnika wydatków administracyjnych, co stanowi niekorzystne zjawisko. Pod wskaźnik krótkoterminowy (ang. Short-Term Subscore) Analizowane powyżej wskaźniki należące do kategorii krótkoterminowej (ramy czasowe od 3 do 12 miesięcy), z uwagi na to, że wykraczają poza zdolność przedsiębiorstwa do zaspokajania najbliższych i pilnych potrzeb finansowych mogą być pomocne dla zarządu podczas podejmowania decyzji uwzględniających dalszą perspektywę czasową (J. Zieltow tamże, s. 8). Na ich podstawie został oszacowany pod wskaźnik krótkoterminowy. Tabela 13. Pod wskaźnik krótkoterminowy. Pod wskaźnik krótkoterminowy 2010 60,70(czyli 10) 18,24(czyli 10) 8,56 2011 68,15(czyli 10) 18,49(czyli 10) 8,86 2012 11,06(czyli 10) 18,54(czyli 10) 14,09(czyli 10) Źródło: J. Zietlow (2012, s. 52). Jak ukazują powyższe dane, w zestawieniu z wynikami Short-Term Subscore, witalność i żywotność przedsiębiorstw może się różnić w zależności od przyjmowanego horyzontu czasowego. Wszystkie trzy pod wskaźniki krótkoterminowe sygnalizują różne wyniki dla poszczególnych przedsiębiorstw. Ich wartość spadła do poziomu 11,06 w przypadku przedsiębiorstwa non profit, nieznacząco rośnie dla instytucji finansowej, i o rośnie do poziomu 14,09 w przypadku przedsiębiorstwa należącego do trzeciej kategorii. Jak można zauważyć znaczne problemy

wystąpiły w organizacji non profit w roku 2012 w porównaniu do dwóch poprzednich lat, natomiast pozostałe dwie spółki przejawiają poprawę. IV. Kategorie średnioterminowe 11. Zmiana aktywów netto (ang. Net Surplus) Aktywa są to zasoby majątkowe jakimi dysponuje jednostka gospodarcza prowadząca działalność (E. Nowak 2005, s. 72). Wskaźnik pokazuje w jaki sposób zmieniają się aktywa netto przedsiębiorstw. Tabela14. Zmiana aktywów netto Zmiana aktywów netto 2010 52,06 1,02 279,36 2011 50,38 1,09 115,42 2012 35,44 1,02 196,69 Źródło: Opracowanie własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html. Zgodnie z interpretacją stworzoną przez J. Zieltow (s. 56) zrównoważonej organizacji najlepiej służy zmiana aktywów, która jest stała i rosnąca. Z powyższej analizy wynika, że żadnemu przedsiębiorstwu ni udało się utrzymać zalecanego przez J. Zieltow wzrostu. W organizacji non profit oraz niebędącej organizacją non profit ani finansową odnotowano znaczny spadek aktywów netto. W instytucji finansowej w 2011 r. odnotowano niewielki wzrost, lecz w 2012 r. nastąpił spadek. 12. Wskaźnik wniesionego wkładu (ang. Contribution Ratio) W tym miejscu obliczono wskaźnik wniesionego wkładu, który porównuje uzyskany przychód i wsparcie do dochodu połączonego z przychodem i wsparciem (J. Zietlow tamże, s. 24). Tabela 15. Wskaźnik wniesionego wkładu. Wskaźnik wniesionego wkładu 2010 0,82 0,95 0,91 2011 0,63 0,96 0,83 2012 0,71 0,94 0,87 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Według J. Zietlow (tamże, s. 24), z uwagi na liczne badania wskazujące na mniej przewidywalny strumień środków na pokrycie kosztów przedsiębiorstwa wśród firm z większym odsetkiem dochodu i wsparcia pochodzącego z dotacji, należy przyznać lepszą kondycję finansową instytucją z mniejszą wartością tego wskaźnika. Tak więc, analizując przedstawione powyższej wartości w najlepszej sytuacji znajduje się przedsiębiorstwo non profit, której indeks wniesionego wkładu spadł do poziomu 0,71 z poziomu 0,82 w roku 2010.

13. Współczynnik samofinansowania (ang. Self-Financing Ratio) Tabela16. Współczynnik samofinansowania Współczynnik samofinansowania 2010 0,30 0,06 3,42 2011 0,30 0,06 1,39 2012 0,30 0,06 1,20 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 53), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Organizacje pragnące samodzielnie sfinansować wzrost zakładu i sprzęt, będą dążyć do wartości 1 lub więcej, wyższe wartości wskaźnika, oznaczają większą ilość zapasu finansowego, który mógłby być używany dla pracującego kapitału obrotowego. W przypadku współczynnika samofinansowania najlepsze wyniki odnotowuje przedsiębiorstwo nie będące oraz instytucją finansową. 14. Wskaźnik zadłużenia finansowego (ang. Financial Debt Ratio) Wskaźnik obrazuje zawartość zobowiązań finansowych, będących zobowiązaniami jednostki do wydania aktywów finansowych albo do wymiany instrumentu finansowego z inną jednostką, na niekorzystnych warunkach (UoR Art. 3 ust. 1 pkt 27) w zobowiązaniach ogółem łącznie z aktywami netto. Im niższa wartość wskaźnika tym lepiej, gdyż oznacza to mniejsze zadłużenie instytucji. Tabela17. Wskaźnik zadłużenia finansowego Wskaźnik zadłużenia finansowego 2010 0,005 0,14 0,005 2011 0,006 0,1340 0,038 2012 0 0,1307 0,036 Źródło: Opracowanie własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 53), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B, na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html. Z tabeli wynika, że najmniej zadłużona jest organizacja non profit, a najbardziej instytucja finansowa. 15. Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy (ang. Fundraising Cost Ratio) Ostatnim cząstkowym wskaźnikiem jest wskaźnik kosztów pozyskania funduszy, który porównuje koszty pozyskiwania funduszy do całkowitego dochodu i wsparcia (J. Zietlow tamże, s. 25) Tabela 18. Wskaźnik kosztów pozyskania funduszy. Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy 2010 65% - 90%

2011 74% - 95% 2012 95% - 65% Źródło: J. Zietlow (2012, s. 53), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Jak wskazuje J. Zieltow (tamże, s. 34, 56), darczyńcy są skłoni udzielać większego wsparcia przedsiębiorstwom, które utrzymują wskaźnik kosztów pozyskania funduszy na stosunkowo niskim poziomie. Tak więc, w przypadku organizacji non profit wysoka wartość tego wskaźnika w 2012 r. 95% świadczyć może o niedoinwestowaniu w tego typu środki w przeszłości. W tym miejscu watro jeszcze zaznaczyć, że wyższe wartości tego wskaźnika oznaczają gorszą kondycję finansową przedsiębiorstwa, częściowo ze względu na większe uzależnienie się od dobrej woli darczyńców. Pod wskaźnik średnioterminowy (ang. Medium-Term Subscore) Ostatnich pięć wskaźników pozwala oszacować kondycję finansową przedsiębiorstw w odniesieniu do okresu od 12 do 36 miesięcy, a więc perspektywy, która odzwierciedla w dużym stopniu wymagania finansowe wynikające z nakładów inwestycyjnych (J. Zieltow tamże, s. 8). Tabela 19. Pod wskaźnik średnioterminowy Pod wskaźnik średnioterminowy 2010 24,22(czyli 10) 28,12(czyli 10) 65,65(czyli 10) 2011 22,62(czyli 10) 28,89(czyli 10) 39,29(czyli 10) 2012 24,15(czyli 10) 27,77(czyli 10) 30,38(czyli 10) Źródło: J. Zietlow (2012, s. 53). W ciągu trzech lat Medium-Term Subscore dla organizacji non profit spadł o 0,07, dla przedsiębiorstwa nie będącego non profit, ani nie prowadzącego działalności finansowej spadł o 35,27, z kolei w przypadku organizacji finansowej o 0,35. Wyniki te świadczą o dużych zamianach tego składnika kondycji finansowej. Wskaźnik kondycji finansowej (ang. Financial Health Index) Na podstawie oszacowanych wartości 15 szczegółowych wskaźników, zebranych z uwagi na perspektywę czasową w 4 kategorie, można w końcu określić wielkość kompleksowego i wieloaspektowego wskaźnika kondycji finansowej. Tabela 20. Wskaźnik kondycji finansowej Wskaźnik kondycji finansowej 2010 35,97 27,92 142,34 2011 43,05 26,69 84,78 2012 22,38 31,47 118,87 Źródło: J. Zietlow (2012, s. 36-37, 53), Sprawozdania finansowe wybranych przedsiębiorstw dostępne w Monitorze

Uzyskane wyniki świadczą, że najlepszą kondycję finansową, a więc najlepsze wskaźniki wypłacalności, płynności i elastyczności w badanym okresie, posiada przedsiębiorstwo trzeciej kategori mimo małego spadku wskaźnik i tak jest na większym poziomie niż w pozostałych dwóch przypadkach. W 2012 r. wielkość osiągniętego przez nią wskaźnika kondycji finansowej wyniosła 118,87 i w porównaniu z rokiem 2010 spadła, o 23,47, jeżeli ta tendencja będzie się utrzymywać to nie jest to dobry objaw dla spółki. Nieco gorszy wynik wskaźnika kondycji finansowej osiągnęła instytucja finansowa. W 2012r. wskaźnik ten wyniósł 31,47, co wskazuje na jego wzrost, o 3,55 w porównaniu z rokiem 2010r. Dla przedsiębiorstwa non profit, wskaźnik ogólnej sytuacji finansowej miał w 2012r. wielkość 22,38, a więc o 13,59 niższą niż w roku 2010. Zakończenie: Przedstawione w pracy wskaźniki pozwalają na ocenę kondycji finansowej badanych przedsiębiorstw. Każdy ze wskaźników niesie ze sobą konkretne informacje na temat obszarów, które należałoby nadzorować oraz wzmocnić. Analizując firmy pod kątem płynności, wypłacalności oraz elastyczności można uznać, że najwyższą płynnością wykazuje się instytucja finansowa, najlepszą wypłacalnością organizacja non profit, zaś najwyższą elastycznością przedsiębiorstwo trzeciej kategori. Wyniki te mogą być podstawą do podjęcia działań w konkretnych obszarach, jednakże o kondycji finansowej w szerszym pojęciu świadczą pod wskaźniki obliczane na podstawie 15 wskaźników podstawowych. Do pod wskaźników należą: pod wskaźnik ogólny, pod wskaźnik najbliższej perspektywy, pod wskaźnik krótkoterminowy, pod wskaźnik średnioterminowy. Po obliczeniu wymienionych pod wskaźników można wyciągnąć wniosek, że najlepszą sytuację finansową ma przedsiębiorstwo trzeciej kategorii. Potwierdza to również wskaźnik kondycji finansowej, który przyjmuje najwyższe wartości. Słabszą kondycję finansową prezentują kolejno: instytucja finansowa oraz organizacja non profit. Bibliografia. Bień W. (2000) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Warszawa: Wyd. Difin. Finanse firmy, pod red.: J. Kowalczyk, Wydawnictwo Międzynarodowej Szkoły Zarządzania, Warszawa 1993, str. 25 Jerzemowska Magdalena (2013) Analiza ekonomiczna w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Gabrusewicz W., (2009) Analiza finansowa przedsiębiorstwa. Teoria i zastosowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne Gąsiorkiewicz L. (2011) Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej Nowak E. (2005) Analiza sprawozdań finansowych. Warszawa: PWE Piotrowska M. (1997) Finanse spółek. Krótkoterminowe decyzje finansowe. Wrocław: Wyd. AE. Pluta W. (2003) Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Warszawa: Wyd. PWE. Pomykalska B., (2001) Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowa PWN Pomykalska B., Wypych M. (2000) Sprawozdania finansowe jako źródło informacji o przedsiębiorstwie i podstawa podejmowania decyzji. W: M. Wypych (red.) Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy. Łódź: Wyd. ABSOLWENT. Rybicki P. (2009) Sprawozdanie finansowe. Co mówi o firmie? Warszawa: Poltex Świderska G. K. (2011) Jak czytać sprawozdanie finansowe. Warszawa: Difin Zietlow J. (2012) A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Dostępne na SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 24 listopada 2013) Materiały dydaktyczne dr Grzegorza Michalskiego, dr Dariusza Porębskiego, Pracowników naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu Skorygowany wskaźnik płynności prezentacja, W: prezentacji multimedialnej - Strategie finansowe przedsiębiorstwa, autor G. Michalski http://michalskig.files.wordpress.com/2009/02/wszystkiewykladywsziaopolesfplato2009v2009ii1 9.pdf

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 1376 z późn. zm.) Art. 3 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. jedn. Dz.U. z 2009r., Nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) Raport ryzyka branżowego pożądana elastyczność i stabilność (2011) http://www.gf24.pl/2948/raport-ryzyka-branowego-podana-elastyczno-i-stabilno (ostatni dostęp: 30.11.2013r.) Sprawozdania finansowe dostępne w Monitorze Spółdzielczym B oraz na stronach internetowych m.in. http://pozytek.gov.pl/baza,opp,3403.html.