PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W GIMNAZJUM W KOMORNIKACH IM. EDWARDA HR. RACZYŃSKIEGO Rok szkolny 2013/2014 Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego jest zgodny z: - Rozporządzeniem MEN z dnia 7 września 2004 w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z późniejszymi zmianami - Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Gimnazjum w Komornikach, który jest załącznikiem do Statutu Gimnazjum. Przedmiotowy system oceniania uwzględnia: I. Zasady obowiązujące na lekcji 1. Uczeń uważa na lekcji, nie przeszkadza w żaden sposób, systematycznie prowadzi zeszyt, stosuje się do poleceń nauczyciela i ogólnie przyjętych norm społecznych. 2. O mapie klasy decyduje nauczyciel, ze szczególnym uwzględnieniem uczniów z opinią PPP. II. Zasady oceniania 1. Uczeń jest zobowiązany przychodzić na lekcje przygotowany, przez co rozumie się: 1) posiadanie zeszytu, podręcznika, wymaganych pomocy naukowych, 2) znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, 3) wykonanie pracy domowej zadanej w przeddzień lub z tygodniowym wyprzedzeniem, 4) przeczytanie zadanego przez nauczyciela tekstu literackiego. 2. Uczeń zgłasza nieprzygotowanie do zajęć, które odnotowane jest w dzienniku. Trzecie i każde kolejne równoznaczne jest z oceną niedostateczną, podobnie jak niezgłoszony brak zadania domowego w chwili sprawdzania. Takiej oceny uczeń nie może poprawić. 3. Nie uwzględnia się nieprzygotowania z recytacji i lektury, gdyż są to zadania długoterminowe. Nieprzygotowanie do zajęć (skrót np.), brak zadania domowego (skrót bz) wpisywane są do dziennika z kategorią aktywność. 4. Aby uzyskać pozytywną ocenę ze znajomości lektury, uczeń musi uzyskać na kartkówce ze znajomości jej treści co najmniej 51% punktów. 5. Wszystkie oceny otrzymane przez ucznia są pełne, tzn. nie wystawia się ocen z + lub -. 6. Uczeń oddaje dłuższe prace pisemne w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Za niewywiązanie się z tego obowiązku otrzymuje ocenę niedostateczną bez prawa poprawy dotyczy prac, na wykonanie których uczeń ma minimum tydzień. 7. Wszystkie prace ucznia, zarówno domowe jak i kontrolne, muszą być napisane w czytelny i estetyczny sposób. Tekst nieczytelnie napisany zubaża treść pracy, nie jest więc brany pod uwagę przy ocenie pracy, co pociąga za sobą konsekwencje obniżenia oceny. Uczeń dyslektyk ma możliwość dopowiedzenia brakujących treści lub odczytania swojej pracy w obecności nauczyciela (jeśli potrafi to zrobić), który ocenia jedynie treść, formę i poprawność językową (jeżeli uczeń posiada odpowiedni zapis na ten temat w opinii poradni). 8. Uczeń uczestniczy we wszystkich formach sprawdzania wiedzy: testy, sprawdziany gramatyczne, prace klasowe, wypracowania, kartkówki, dyktanda, recytację, zadania domowe, odpowiedzi ustne. 9. Uczeń obowiązkowo zalicza sprawdziany i prace klasowe w ciągu dwóch tygodni od czasu powrotu do szkoły ( przed lub po lekcjach); niezaliczenie w terminie jest jednoznaczne z oceną niedostateczną, co odnotowane zostaje w dzienniku lekcyjnym. 10. Uczeń uzupełnia na bieżąco zeszyt i wiadomości z lekcji, na których był nieobecny. Braki w zeszycie, w chwili sprawdzania, wiążą się z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 11. Jeżeli samodzielność pracy budzi wątpliwości, uczeń ponownie redaguje pracę w obecności nauczyciela. 1
12. Nauczyciel ma prawo przerwać sprawdzian uczniowi lub grupie uczniów, jeżeli stwierdzi na podstawie zachowania ucznia (grupy) niesamodzielność pracy. Stwierdzenie niesamodzielnej pracy może być podstawą do wystawienia oceny niedostatecznej. W przypadku zakłócania porządku na lekcji przez ucznia, nauczyciel może sprawdzić jego stopień znajomości obowiązującego materiału i w przypadku braku pozytywnej odpowiedzi wstawić ocenę niedostateczną. 13. Przy punktowania sprawdzanej pracy nie przyznaje się połowy punktu, a jedynie pełne liczby. 14. Prace klasowe i dłuższe prace redakcyjne, wskazane przez nauczyciela, uczniowie piszą na kartkach w linię formatu A4, brak takiej kartki jest równoznaczny z nieprzygotowaniem do lekcji. 15. Jedną z form zadań domowych długoterminowych są ćwiczenia wykonywane na platformie edukacyjnej Librusa. Uczeń ma obowiązek zalogowania się na niej, a w przypadku braku dostępu do Internetu, korzysta z komputera w bibliotece szkolnej. 16. Nauczyciel może oceniać pracę na lekcji lub jej brak. Pozytywną ocenę może uzyskać jedynie uczeń, którego wypowiedzi są poprawne, na temat, wnoszą do rozważań istotne treści i pozwalają rozwiązać problem, natomiast ocenę negatywną otrzymuje uczeń, który w znaczący sposób odbiega od tematu, jego wypowiedzi zawierają liczne i rażące błędy merytoryczne lub nie podejmuje na lekcji pracy wyznaczonej przez nauczyciela. 17. Wykaz lektur w danym roku szkolnym oraz przybliżony czas ich omawiania uczniowie otrzymują na początku roku szkolnego. 18. Osoby ubiegające się o ocenę semestralną/roczną dobrą, bardzo dobrą lub celującą mają również obowiązek wykazania się znajomością treści książek spoza kanonu lektur. III. Zasady poprawiania ocen cząstkowych 1. Uczniowie poprawiają tylko oceny niedostateczne i mają prawo do jednorazowej poprawy, z wyjątkiem uczniów o szczególnych potrzebach edukacyjnych, którzy mogą poprawiać dwukrotnie. Materiał do poprawy może być przez nich zaliczany również mniejszymi partiami. Poprawa odbywa się na zajęciach wyrównawczych. 2. Uczeń, który nie poprawił oceny we wskazanym terminie, traci prawo do kolejnej poprawy, a ocena niedostateczna z poprawy odnotowywana jest w dzienniku. 3. Uczeń może ubiegać się o wyższą ocenę semestralną lub roczną zgodnie z warunkami przedstawionymi w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania. 4. Uczeń ma prawo do jednorazowej poprawy oceny niedostatecznej z zapowiedzianych form sprawdzania wiedzy, z wyjątkiem oceny z recytacji, która nie podlega poprawie. 5. Kartkówki i testy obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji, nie muszą być zapowiadane i nie podlegają poprawie. 6. Uczeń nie ma możliwości poprawy oceny niedostatecznej za pracę, która jest plagiatem. IV. Sposoby dokumentowania osiągnięć uczniów 1. Szkoła prowadzi dla każdego oddziału elektroniczny dziennik lekcyjny, arkusze ocen, w których dokumentuje się osiągnięcia i postępy uczniów w danym roku szkolnym. 2. Nauczyciel ma obowiązek przechowywania prac klasowych, sprawdzianów, testów do końca roku szkolnego. 3. Prace klasowe, testy, sprawdziany mogą być udostępniane rodzicom do wglądu na terenie szkoły w obecności nauczyciela podczas indywidualnych konsultacji lub w trakcie zebrań. V. Formy przekazywania informacji zwrotnej dla ucznia i rodziców: 1. Na początku roku szkolnego przedstawione zostają uczniowi wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. 2. Nauczyciel informuje rodziców o osiągnięciach ucznia: 1) na zebraniu z rodzicami, 2) podczas rozmowy indywidualnej, 3) poprzez wiadomość w dzienniku elektronicznym, 4) list 5) rozmowę telefoniczną, która jest odnotowywana w dzienniku 6) zapis w zeszycie przedmiotowym. 2
VI. Sposoby sprawdzania osiągnięć 1. Na lekcjach języka polskiego ocenia się następujące formy aktywności ucznia: 1) sprawdziany, testy 2) kartkówki, 3) prace klasowe, 4) zadanie domowe ( również wykonywane w formie elektronicznej), 5) znajomość lektur, 6) test czytania ze zrozumieniem, 7) dyktando, 8) recytacja, 9) odpowiedź ustna, 10) prowadzenie zeszytu, 11) dłuższe prace pisemne w semestrze, zgodnie z formą wypowiedzi wiodącą na danym poziomie nauczania, (przynajmniej 3-4 wskazane prace w roku oceniane są punktowo, a punkty odnotowane w dzienniku; maksymalna ilość punktów 10) i przeliczane zgodnie z WSO na ocenę. 2. Na lekcjach języka polskiego wykorzystywane są elementy oceniania kształtującego, któremu podlegają: 1) wskazane dyktanda, 2) test diagnostyczny na początku i końcu roku szkolnego, 3) skazane zadania z platformy edukacyjnej, 4) dwie wskazane w ciągu roku przez nauczyciela prace pisemne. 3. Ocena kształtująca wprowadzana jest do dziennika i brana pod uwagę przy wystawianiu oceny semestralnej i rocznej. 4. Ocenom z przedmiotu przypisane są następujące wagi: 1) zeszyt 1 2) praca w grupach 1 3) aktywność na lekcji, nieprzygotowanie do zajęć, brak zadania 1 4) praca dodatkowa 2 5) zadanie domowe, zadanie na platformie edukacyjnej 2 6) recytacja 2 7) kartkówka 3 8) dyktando 3 9) ćwiczenie redakcyjne 3 10) odpowiedź ustna 3 11) wypracowania 3 12) sprawdziany, testy, prace klasowe 4 13) sukces na konkursie 5 5. W przypadku oceniania innej formy aktywności lub potrzeby wyróżnienia któregoś z działań, nauczyciel ustala z uczniami sposób oceny oraz jej wagę. 6. Podstawą obliczenia średniej ważonej są wszystkie otrzymane oceny (w przypadku prac poprawianych obie oceny). 7. Przyjmuje się, że w przypadku poprawiania oceny, ocena z poprawy ma taką samą wagę jak ocena poprawiana. Jeśli uczeń otrzymuje z poprawy drugą ocenę 1, to wpisuje się ją obok pierwszej, ale przy klasyfikacji traktuje się ją jako jedną ocenę niedostateczną. 8. Przyjmuje się następujące wartości średniej ważonej (W) na poszczególne oceny semestralne i roczne: 1) niedostateczny W 1,74 2) dopuszczający 1,75 W 2,74 3) dostateczny 2,75 W 3,74 4) dobry 3,75 W 4,50 5) bardzo dobry 4,51 5,19 6) celujący W 5,20 9. Uczeń może ubiegać się o uzyskanie oceny wyższej niż przewidywana na koniec semestru lub roku szkolnego, jeżeli średnia ważona wynosi: 3
1) na ocenę dopuszczającą 1,5 1,74 2) na ocenę dostateczną 2,5 2, 74 3) na ocenę dobrą 3,5 3,74 4) na ocenę bardzo dobrą 4,5 4,75 5) na ocenę celującą 5,0 5,19 VII. Kryteria oceny wypowiedzi ustnych i pisemnych 1. Wypowiedzi ustne 1) Uczeń mówi: a) zgodnie z tematem b) zachowując odpowiednią kompozycję wypowiedzi: pamiętając o wstępie, rozwinięciu, zakończeniu, łącząc tekst w logiczną całość, unikając powtarzania tych samych myśli, c) zwracając uwagę na poprawność językową, stosując bogate słownictwo, włączając w wypowiedź zw. frazeologiczne, przysłowia, porównania i cytaty, używając wyrazów poprawnych gramatycznie, dbając o odpowiedni akcent, d) stosując odpowiednie tempo mówienia, pamiętając o płynności, dopasowując tempo mówienia do tematu i formy wypowiedzi. 2. Wypowiedzi pisemne : 1) Testy umiejętności językowych i literackich, sprawdziany, kartkówki oceniane są według procentowych proporcji zgodnych z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. 2) W przypadku dłuższych form wypowiedzi ocenie podlega: a) treść ( zgodność z tematem, właściwa forma, stopień rozwinięcia tematu, trafność przykładów, wykorzystanie elementów kompozycji typowych dla danej formy wypowiedzi), b) styl (właściwy dla danej formy i sytuacji komunikacyjnej), c) budowa ( akapity, trójdzielna kompozycja), d) poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna. VIII. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych 1. Niewymaganie, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst. 2. Wskazywanie fragmentów dłuższych tekstów do opracowania w domu i w oparciu o nie sprawdzanie techniki czytania, 3. Dawanie więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomaganie w ich odczytaniu, 4. W miarę możliwości - sprawdziany i kartkówki przygotowywane w formie testów, 5. Czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozłożone w czasie, pozwalanie na korzystanie z książek,,mówionych, 6. Uwzględnianie trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawanie więcej czasu, instruowanie lub zalecanie przeczytania tekstu wcześniej w domu, 7. Częstsze sprawdzanie zeszytów szkolnych ucznia, ustalenie sposobu poprawy błędów, czuwanie nad wnikliwą ich poprawą, ocenianie poprawności i sposobu wykonania prac 8. Dawanie uczniowi czasu na przygotowanie się do pisania dyktanda poprzez podanie mu trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w dyktandzie; można też dawać teksty z lukami lub pisanie z pamięci 9. Dyktanda sprawdzające można organizować indywidualnie, 10. Nieomawianie błędów wobec całej klasy 11. W przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych uczenie tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) 12. Pomaganie w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów 13. Nieobniżanie ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach 14. Podawanie uczniom jasnych kryteriów oceny prac pisemnych/ wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd./ 15. Dawanie więcej czasu na prace pisemne, sprawdzanie czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracanie wielkości notatek 4
16. Przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytanie ucznia ustnie 17. Pozwalanie na wykonywanie prac na komputerze 10. Odstąpienie od recytacji i wygłaszania przemowy na forum klasy 11. Przestrzeganie indywidualnych dostosowań zawartych w zaleceniach poradni. 18. Kryteria wymagań na poszczególne oceny Zawarte zostały w załączniku do PSO. Opracowany przez zespół nauczycieli języka polskiego 5