Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Psychologia, studia jednolite magisterskie Sylabus modułu: PROPEDEUTYKA PSYCHOLOGII KLINICZNEJ wariantu modułu (opcjonalnie) 06-PS021a 1. Informacje ogólne koordynator modułu Dr Izabela Rajska-Kulik rok akademicki 2016-2017 semestr 4 (letni), rok II forma studiów Stacjonarne i niestacjonarne sposób ustalania oceny końcowej modułu Wykład: pisemny test wiadomości. Pozytywna ocena z testu egzaminacyjnego przeprowadzonego w sesji jako warunek konieczny uzyskania zaliczenia przedmiotu Ćwiczenia: średnia ważona z poszczególnych sposobów efektów kształcenia Ocena końcowa modułu: średnia arytmetyczna oceny końcowej z wykładu i z ćwiczeń 2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta nazwa WYKŁAD prowadzący treści zajęć metody prowadzenia zajęć -liczba godzin dydaktycznych (kontaktowych) liczba godzin pracy własnej studenta opis pracy własnej Dr Izabela Rajska-Kulik m_fs_1 m_fns_1 1. Charakterystyka psychologii klinicznej jako nauki stosowanej - Przedmiot, zadania i podstawowe pojęcia - Historia psychologii klinicznej jako samodzielnej dyscypliny naukowej - Psychologia kliniczna a psychopatologia - Związki psychologii klinicznej z psychiatrią, pedagogiką i innymi dyscyplinami nauki. 2. Pojęcie normy, normalności i zdrowia w psychologii klinicznej - Kontrowersje wokół pojęcia normy psychicznej. - Próba zdefiniowania pojęć: zaburzenie psychiczne, dysfunkcja psychiczna, choroba psychiczna i nienormalność - Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. 3. Podstawy klinicznej diagnozy psychologicznej (na podstawie analizy studiów przypadków). - Struktura procesu diagnozowania - Metody diagnostyczne i metody badań naukowych - Synteza wyników. 4. Lęk i zaburzenia nerwicowe - lęk odczuwany (część 1) - Postacie zaburzeń lękowych o charakterze lęku odczuwanego - Modele terapeutyczne w świetle współczesnej literatury psychologiczno - psychiatrycznej 5. Lęk i zaburzenia nerwicowe lęk odczuwany (część 2) - Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne - Zaburzenia stresu pourazowego 6. Lęk i zaburzenia nerwicowe lęk domniemany - Postacie zaburzeń lękowych o charakterze lęku domniemanego - Modele terapeutyczne w świetle współczesnej literatury psychologiczno - psychiatrycznej 7. Schizofrenia - Zaburzenie procesów poznawczych, emocji, intelektu i zachowania w psychozach. 8 Uszzenie mózgu a zaburzenia u osób dorosłych Zaburzenia psychiczne powstałe po uszzeniu mózgu Jak w opisie modułu 45 Praca z literaturą wskazaną przez prowadzącego zajęcia, opracowywanie zagadnień z zakresu psychologii
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 2 studenta organizacja zajęć obowiązkowa uzupełniająca adres strony www zajęć klinicznej człowieka dorosłego w oparciu o wykład i prezentację multimedialną. Analiza omawianego na wykładzie materiału poznawczego, uzupełnianie o z literatury przedmiotu (obowiązkowej i uzupełniającej), utrwalanie wiedzy Zajęcia co dwa tygodnie po 90 minut przez jeden semestr Aleksandrowicz J.( 1998). Zaburzenia nerwicowe. Warszawa. PZWL.. Carson R.C.; Butcher J.; Mineka S.(2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk.GWP.T. Goldstein E. (2003). Zaburzenia z pogranicza. Modele i techniki kliniczne. Gdańsk.GWP Jakubik A. (1999) Zaburzenia osobowości. Warszawa: PZWL Jaroszyński J.( 1988). Psychozy schizofreniczne. W: S. Dąbrowski, J. Jaroszyński, S. Płużyński ( red.). Psychiatria. W-wa. PZWL. Kaplan H., Saddock B. (1995) Psychiatria kliniczna. Wrocław: Urban & Partner Pospiszyl K.(1992). Psychopatia. Warszawa. PWN. Rosenhan D.l, Seligman E.P.(2003). Psychopatologia. W-wa. PTP. Rybakowski, J., Pużyński, S., Wiórka, J. (2010). Psychiatria. Podstawy psychiatrii. Tom 1. Wrocław: Wyd. Elsevier, Urban & Partner (rozdział: 2.13, 3, 4.3) Sęk H. (red.) (2005) Psychologia kliniczna. Tom 1-2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN Sęk H.(2001). Wprowadzenie do psychologii klinicznej. Warszawa. Wyd. Scholar. Stirling J.D., Hellewell J.S. (2005). Psychopatologia. Gdańsk: GWP Aleksandrowicz J.W. (1998). Zaburzenia nerwicowe, Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (według ICD-10). Psychopatologia, diagnostyka, leczenie. Kraków: Wyd. UJ. Bastine R.H. (1998). Klinische Psychologie. Band 1. Stuttgart, Berlin, Köln: Kohlammer. Cierpialkowska, L., Sęk, H. (2001): Psychologia klinicna i psychologia zdrowia. Poznań Freyberger H., Schneider W., R.D. Stieglitz Kompendium psychiatrii, psychoterapii, medycyny psychosomatycz-nej. Kępiński A.( 1977). Psychopatologia nerwic. Warszawa. PZWL. Klimasinski K.(2000). Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego Lewis M, Miller S.(1990). Handbook of developmental psychopathology. New York. Plenum Press. Meyer R. (2004). Psychopatologia. Jeden przypadek wiele teorii. Gdańsk. GWP. Pospiszyl K.(1992). Psychopatia. Warszawa. PWN. Rydzyński Z (2000). Psychiatria podręcznik dla psychologów. W-wa. PZWL www. ip.us.edu.pl nazwa ĆWICZENIA prowadzący treści zajęć Dr Barbara Leśniak, mgr Mikołaj Cugowski m_fs_2 Przedmiot, zakres, zadania psychologii klinicznej. Kierunki rozwoju psychologii klinicznej. Modele i teorie istotne dla psychologii klinicznej. Psychologia kliniczna w praktyce. Model zawodowy psychologa klinicznego. Zadania psychologa klinicznego w obszarze różnych dziedzin. Psychologia kliniczna, psychiatria a psychopatologia. Norma, normalność, zdrowie psychiczne. Podstawowe pojęcia z zakresu psychologii klinicznej. Psychologia kliniczna w kontekście prawnym uprawnienia i ograniczenia w procesie diagnozowania i udzielania pomocy psychologicznej. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego tajemnica zawodowa psychologa, ochrona praw pacjenta, zasady leczenia przymusowego. Ustawa o zawodzie psychologa. Metody kliniczne i psychometryczne diagnozy psychologicznej. Etapy postępowania diagnostycznego Psychopatologia ogólna: zaburzenia prostych i złożonych czynności psychicznych. Klasyfikacje i objawy zaburzeń procesów poznawczych, emocjonalnych i motywacyjnych. Jakościowe i ilościowe zaburzenia świadomości. Uraz psychiczny jako szczególny rodzaj sytuacji trudnej. Pojęcie kryzysu. Interwencja kryzysowa. Specyfika funkcjonowania psychologicznego po urazie psychicznym. Zaburzenia osobowości rozwijające się na skutek doświadczania (doświadczenia) sytuacji ekstremalnie trudnych. Przyczyny powstawania zaburzeń psychicznych: podejście biologiczne, neuronauka i koncepcje psychologiczne.
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 3 Psychologia zaburzeń lękowych - psychologiczne koncepcje wyjaśniające etiopatogenezę. Mechanizmy psychologicznego funkcjonowania. Psychologia zaburzeń osobowości - psychologiczne koncepcje wyjaśniające etiopatogenezę. Mechanizmy psychologicznego funkcjonowania. Pojęcie i rola mechanizmów obronnych. Psychologia zaburzeń afektywnych koncepcje wyjaśniające mechanizm i patogenezę zaburzeń nastroju. Postulowane oddziaływania pomocowe. Psychologia uzależnień obraz kliniczny, koncepcje i modele uzależnienia. Programy leczenia. Psychologia zaburzeń seksualnych klasyfikacja, symptomatologia. Mechanizm powstawania zachowań agresywnych i przemocowych. Charakterystyka poszczególnych zaburzeń. Wybrane korelaty osobowościowe w/w zachowań. Charakterystyka psychologiczna osób dopuszczających się zachowań agresywnych metody prowadzenia zajęć -liczba godzin dydaktycznych (kontaktowych) liczba godzin pracy własnej studenta opis pracy własnej studenta organizacja zajęć obowiązkowa uzupełniająca adres strony www zajęć Jak w opisie modułu 45 60 Student przygotowuje się do ćwiczeń w oparciu o literaturę podstawową i uzupełniającą, która będzie wskazywana przez prowadzącego każdorazowo przed rozpoczęciem kolejnych zajęć. Student przygotowuje studium przypadku wybranej osoby dotkniętej określonym zaburzeniem psychicznym, opracowuje (zespołowo) projekt diagnozy oraz przygotowuje się do kolokwium poprzez utrwalenie wiedzy z zajęć oraz na podstawie literatury przedmiotu. Zajęcia co dwa tygodnie po 90 minut Zajęcia co dwa tygodnie po 90 minut Carson R.C., Butcher J.N., Mineka S. (2002): Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP. Cierpiałkowska L. (2011): Psychopatologia. Warszawa. Wyd. Naukowe Scholar. Kaplan H.I., Sadock B.J. (1995): Psychiatria kliniczna. Wrocław: Urban & Partner. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. (2000). Kraków Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius. IPiN. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. (2000). Kraków Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius. IPiN. Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L.(2003): Psychopatologia. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka. Sęk H.(1991): Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN. Sęk H (red.): Zagadnienia psychologii prewencyjnej. Poznań: Wyd. UAM. Sęk H. (red.) (2005): Psychologia kliniczna, tom 1 i 2. Warszawa: PWN. Aleksandrowicz J(1997): Zaburzenia nerwicowe. Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych (wg. ICD-10). Kraków: Collegium Medicum. Cierpialkowska, L., Sęk, H. (2001): Psychologia kliniczna i psychologia zdrowia. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora. Klimasiński K.(2000): Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków: Wyd. Uniw. Jagiellońskiego. Kodeks etyczno zawodowy psychologa. (1992), Warszawa: Wydawnictwo PTP. Meyer R. (2004): Psychopatologia. Jeden przypadek wiele teorii. Gdańsk: GWP. Rydzyński Z (2000). Psychiatria podręcznik dla psychologów. Warszawa: PZWL. www.ip.us.edu.pl 3. Opis sposobów efektów kształcenia modułu Wykład Test wiedzy (egzamin końcowy) (-y) zajęć M_fs_1 m_fns_1 przeprowadzająca(- Dr Izabela Rajska-Kulik m_w_1,
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 4 51 Student posiada wiedzę na temat przyczyn i uwarunkowań zaburzonego zachowania jednostki. Potrafi dokonać rozróżnienia między zdrowiem psychicznym a zaburzeniem psychicznym, chorobą psychiczną. Student dysponuje wiedzą pozwalającą mu na wyjaśnienie tła etiologicznego zaburzeń psychicznych i zachowania jednostki. Zna modele psychologicznej diagnozy klinicznej. Potrafi określić kierunki pomocy psychologicznej osobom z określonymi zaburzeniami psychicznymi lub zaburzeniami zachowania. Student ma umiejętność przeprowadzenia poprawnej analizy i syntezy rezultatów uzyskanych w badaniu diagnostycznym i ich krytycznej oceny w celu wyciągnięcia wniosków. Test wiedzy (egzamin końcowy) mający formę pisemną, składający się z pytań zamkniętych wielokrotnego wyboru i otwartych (problemowych). Podstawą otrzymania pozytywnej oceny jest uzyskanie min. 51% z możliwej do osiągnięcia punktacji. Ocena zależy od liczby punktów uzyskanych w teście egzaminacyjnym. Kryteria oceny: 51-60% punktów - ocena dst 61-70% dst + 71-80% db 81-90% db + 91-100% bdb Test wiedzy (egzamin końcowy) - forma pisemna. Podstawą otrzymania pozytywnej oceny jest uzyskanie min. 51% z możliwej do osiągnięcia punktacji. Test wiedzy Ćwiczenia (kolokwium zaliczeniowe) (-y) zajęć przeprowadzająca(- Dr Barbara Leśniak, mgr Mikołaj Cugowski m_w_1 Wymagane jest opanowanie przez studentów wiedzy z zakresu literatury podstawowej, umiejętność wyprowadzania wniosków z analizowanych treści. Kolokwium zaliczeniowe obejmuje materiał opracowywany i analizowany na zajęciach i zawarty w literaturze podstawowej. Podstawą oceny jest zaliczenie pisemnego kolokwium oraz obecność na zajęciach (dopuszcza się opuszczenie dwóch ćwiczeń). W przypadku przekroczenia limitu należy każdą ponadwymiarową nieobecność zaliczyć na konsultacjach. Brana będzie także pod uwagę aktywność (punktowana na każdych zajęciach). Skala ocen z kolokwium zaliczeniowego: 60-67% punktów - ocena dst 68-75% dst + 76-83% db 84-91% db + 92-100% bdb Na ocenę końcowa z ćwiczeń składają się oceny cząstkowe z kolokwium i studium przypadku. Waga tych ocen przed stawia się następująco: 0,25 - przedstawione pisemnie studium przypadku 0,75 - kolokwium zaliczeniowe. W przypadku wysokiej aktywności j studenta na zajęciach (aktywność odnotowana na minimum 75% zajęć) przewiduje się modyfikację oceny końcowej z przedmiotu o pół stopnia w górę). Test wiedzy - kolokwium mające formę pisemną, składające się z pytań zamkniętych wielokrotnego wyboru i otwartych (problemowych). Podstawą otrzymania pozytywnej oceny jest uzyskanie min. 60% z możliwej do osiągnięcia punktacji. Kolokwium odbędzie się na przedostatnich zajęciach w semestrze.
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 5 Studia przypadków (-y) zajęć przeprowadzająca(- M_fs_2 Dr Barbara Leśniak, mgr Mikołaj Cugowski m_w_2 Wymagana jest od studentów umiejętność analizowania i diagnozowania konkretnych przypadków oraz stawiania trafnej diagnozy wraz z określeniem kierunków pomocy psychologicznej. Opracowanie studium przypadku - wymagane jest przygotowanie studium przypadku osoby z określonym zaburzeniem psychicznym z uwzględnieniem: obrazu klinicznego, przyczyn (etiologii), patomechanizmu i wstępnych wskazań oraz postulowanych oddziaływań. Studium przypadku należy złożyć w formie pisemnej najpóźniej na zajęciach poprzedzających kolokwium zaliczeniowe. Opracowanie projektu diagnozy (-y) zajęć M_fs_2 przeprowadzająca(- Dr Barbara Leśniak, mgr Mikołaj Cugowski m_w_3 Wymagane jest opanowanie przez studentów wiedzy z zakresu literatury podstawowej, umiejętność wyprowadzania wniosków z analizowanych treści, projektowania planu diagnozy Projekt diagnozy będzie przygotowywany w kilkuosobowych grupach w ramach zajęć, wcześniej w ramach pracy własnej studenta. Pozwoli to sprawdzić umiejętności przełożenia wiedzy teoretycznej na opracowanie praktycznej strategii postępowania diagnostycznego i /lub badawczego. Przygotowanie projektu diagnozy pozwoli na ocenę kompetencji komunikacyjnych i interpersonalnych studentów. Opracowanie projektu planu diagnozy (w kilkuosobowych grupach) -.podczas zajęć dydaktycznych w ramach ćwiczeń warsztatowych. Grupa, która przygotuje najlepiej oceniony w bieżących informacjach zwrotnych plan diagnozy, zostanie nagrodzona punktem za aktywność dla każdego studenta pracującego w tej grupie.