Małgorzata Chudzińska Joanna Moczadło KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KORELACJI Z MATEMATYKĄ I PRZYRODĄ KLASA V d TEMAT : Dzieci, pomóżcie św. Mikołajowi! Rozwiązywanie zadań ułatwiających dotarcie św. Mikołaja do różnych stolic Europy i ich zapisywanie w formie listu. Cele ogólne : Przypomnienie legendy związanej ze św. Mikołajem. Ćwiczenia redakcyjne wokół listu. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania zadań tekstowych. Praca z mapą. Cele nauczania ( w/g B. Niemierki) : Poziom I wiadomości: Kategoria A zapamiętanie: Uczeń zna: formy i zasady pisania listu, pojęcie skali na mapie, stolice państw europejskich, kierunki świata. Kategoria B zrozumienie. Uczeń: rozumie konieczność stosowania form grzecznościowych w liście, rozumie zależność odległości na mapie (w skali) od odległości rzeczywistej, rozumie, że jako mieszkaniec Unii Europejskiej powinien znać stolice państw europejskich. Poziom II Umiejętności: Kategoria C zastosowanie w sytuacjach typowych. Uczeń: pisze list do św. Mikołaja, odczytuje skalę z mapy, potrafi określić rzeczywistą odległość punktów-stolic zaznaczonych na mapie, zamienia jednostki długości, pokazuje stolice państw na mapie Europy. Kategoria D zastosowanie w sytuacjach problemowych. Uczeń:
współpracuje w zespole rozwiązując zadanie i pisząc list, prezentuje własną pracę na forum klasy. Metody i formy pracy : praca w grupach, elementy dramy, ćwiczenia praktyczne. Środki dydaktyczne: karty pracy z zadaniami (zał. nr 1), mapa Europy, epidiaskop, folie z informacjami na temat zasad pisania listu (zał.2) oraz przeliczania skali na rzeczywiste kilometry (3), 4 listy od św. Mikołaja (zał.4), atlasy przyrodnicze, drewniane okienko ( ekran telewizyjny) Przebieg lekcji Wstęp 1. Przedstawienie celów lekcji języka polskiego w korelacji z matematyką i przyrodą. 2. Krótki reportaż filmowy z Finlandii. 3. Przypomnienie zasad pisania listów. 4. Przypomnienie sposobu obliczania rzeczywistej odległości w terenie przy wykorzystaniu skali. (10 min.) Rozwinięcie 5. Przekazanie listów od św. Mikołaja 4 grupom (klasa została wcześniej podzielona na grupy). 6. Praca w grupach: a) odczytanie listów, b) rozwiązywanie zadania z treścią przy wykorzystaniu mapy i konsultowanie wyników z matematykiem,(10 min.) c) redagowanie listu do św. Mikołaja (konsultacje z polonistą), (10 min.) d) odczytanie listów do św. Mikołaja.(10 min.) Podsumowanie 7. Ocena pracy w grupach. 8. Ewaluacja (zał. 5) 5 min. 9. Zadanie domowe Zaproponuj odwiedzenie ciekawego miejsca w jednej ze stolic, przez którą wędrowaliście na dzisiejszej lekcji. Uzasadnij swój wybór, a następnie oblicz rzeczywistą odległość ze stolicy Polski do tego miejsca.
WARSZAWA.. km? WYBRANE MIEJSCE W EUROPIE Dlaczego warto tu przyjechać? Notatka Temat: Rozwiązywanie zadań ułatwiających dotarcie św. Mikołaja do różnych stolic Europy i ich zapisywanie w formie listu. PLAN PRACY W ZESPOLE 1. Odczytywanie informacji zawartych na mapie. 2. Obliczania rzeczywistej odległości w terenie przy wykorzystaniu skali. 3. Napisanie listu zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Załącznik 1 KARTA PRACY 1 Drogi Uczniu! Korzystając z atlasu oblicz rzeczywistą drogę moich pomocników, Elfów, z Helsinek do grzeczne dzieci. Warszawy gdzie na wspaniałe czekają TRASA: HELSINKI SZTOKHOLM KOPENHAGA WARSZAWA Odczytaj odległość na mapie pomiędzy dwiema miejscowościami. Oblicz, jaka jest rzeczywista odległość między tymi miejscowościami. Skalę odczytaj z mapy. POSZCZEGÓLNE ETAPY TRASY ELFÓW I. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami HELSINKI SZTOKHOLM wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... II. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami: SZTOKHOLM KOPENHAGA - wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... III. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami KOPENHAGA WARSZAWA wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to...
Odległość do pokonania przez Elfy, z Helsinek do Warszawy, wynosi... km SKALA:... Twoje obliczenia pomocnicze: Warszawa jest położona na (kierunek geograficzny) od Helsinek. UDANEJ PODRÓŻY DROGIE ELFY
KARTA PRACY 2 Drogi Uczniu! Korzystając z atlasu oblicz rzeczywistą drogę moich pomocników, Elfów, z Helsinek do grzeczne dzieci. Warszawy gdzie na wspaniałe czekają TRASA: HELSINKI RYGA MOSKWA KIJÓW Odczytaj odległość na mapie pomiędzy dwiema miejscowościami. Oblicz, jaka jest rzeczywista odległość między tymi miejscowościami. Skalę odczytaj z mapy. POSZCZEGÓLNE ETAPY TRASY ELFÓW IV. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami HELSINKI RYGA wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... V. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami: RYGA MOSKWA - wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... VI. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami MOSKWA KIJÓW wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... Odległość do pokonania przez Elfy, z Helsinek do Kijowa, wynosi... km
Twoje obliczenia pomocnicze: SKALA:... Kijów jest położony na (kierunek geograficzny) od Helsinek.. UDANEJ PODRÓŻY DROGIE ELFY
KARTA PRACY 3 Drogi Uczniu! Korzystając z atlasu oblicz rzeczywistą drogę moich pomocników, Elfów, z Helsinek do grzeczne dzieci. Warszawy gdzie na wspaniałe czekają TRASA: HELSINKI WARSZAWA PRAGA WIEDEŃ Odczytaj odległość na mapie pomiędzy dwiema miejscowościami. Oblicz, jaka jest rzeczywista odległość między tymi miejscowościami. Skalę odczytaj z mapy. POSZCZEGÓLNE ETAPY TRASY ELFÓW VII. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami HELSINKI WARSZAWA wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... VIII. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami: WARSZAWA PRAGA - wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... IX. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami PRAGA WIEDEŃ wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... Odległość do pokonania przez Elfy, z Helsinek do Wiednia, wynosi... km
Twoje obliczenia pomocnicze: SKALA:... Wiedeń jest położony na (kierunek geograficzny) od Helsinek. UDANEJ PODRÓŻY DROGIE ELFY
KARTA PRACY 4 Drogi Uczniu! Korzystając z atlasu oblicz rzeczywistą drogę moich pomocników, Elfów, z Helsinek do grzeczne dzieci. Warszawy gdzie na wspaniałe czekają TRASA: HELSINKI TALLIN WILNO MIŃSK Odczytaj odległość na mapie pomiędzy dwiema miejscowościami. Oblicz, jaka jest rzeczywista odległość między tymi miejscowościami. Skalę odczytaj z mapy. POSZCZEGÓLNE ETAPY TRASY ELFÓW X. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami HELSINKI TALLIN wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... XI. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami: TALLIN WILNO - wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... XII. Odległość na mapie pomiędzy miejscowościami WILNO MIŃSK wynosi...cm, rzeczywista odległość między tymi miastami to... Odległość do pokonania przez Elfy, z Helsinek do Mińska, wynosi... km SKALA: Twoje obliczenia pomocnicze:
... Mińsk jest położony na (kierunek geograficzny) od Helsinek. UDANEJ PODRÓZY DROGIE ELFY
Załącznik 2 Forma listu,............... miejscowość, data wstęp zakończenie postscriptum PS nagłówek rozwinięcie podpis
Bez względu na rodzaj listu zawsze: Przestrzegaj zasad uprzejmości, czyli stosuj formuły grzecznościowe, dostosowane do charakteru listu i relacji łączących Cię z adresatem. Zachowuj trójdzielną kompozycję: Wstęp: wyjaśnienie powodu pisania listu, nawiązanie do otrzymanej korespondencji. Rozwinięcie: informacje, które chcesz przekazać. Zakończenie: podsumowanie i formuła grzecznościowa. Użyj dużej litery w odniesieniu do słów określających adresata, np. Pan, Pani, Twoja, Ciebie. Wyróżnij wstęp, rozwiniecie, zakończenie przez zastosowanie akapitów lub odstępów między poszczególnymi częściami kompozycyjnymi. Podpis zawsze własnoręczny umieść na końcu listu, zawsze po prawej stronie. Zadbaj o poprawność i estetykę zapisu.
Załącznik 3 CZY PAMIĘTACIE??? CO TO JEST SKALA? Skalą nazywamy stosunek długości odcinka w rzeczywistości do długości jego odwzorowania na przykład na mapie. Skalę stosuje się wtedy, gdy rysunek naturalnej wielkości byłby zbyt duży lub zbyt mały. Skala określa, ile razy wszystkie wymiary na rysunku są powiększone lub zmniejszone w stosunku do wymiarów rzeczywistych. PRZYKŁADY SKALI Skala 100: 1 powiększenie 100 razy Skala 1: 1 rysunek naturalnej wielkości Skala 1: 100 pomniejszenie 100 razy Skala liczbowa np. 1: 10000 Skala mianowana to skala, w której występują jednostki Skala na mapie np.: 1: 10000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 10000 cm w terenie, czyli 100 metrów. Skala na mapie np.: 1: 1000000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 1000000 cm w terenie, czyli 10000 metrów. A B C D
skala 1 : 1 000 000 Droga Odległość w skali Odległość rzeczywista Od A do B Od B do C Od C do D 4 cm 2 cm 6 cm 4cm 1000000 = 4000000cm = 40000m = 40km 2cm 1000000 = 2000000cm = 20000m = 20km 6cm 1000000 = 6000000cm = 60000m = 60km
Załącznik 4 Grupa I Helsinki, 10.12.2009 r. Drogie Dzieci! Piszę do Was ten list, gdyż spotkało mnie w tym roku wielkie nieszczęście. Nie dotarłem na czas do wszystkich maluchów w Europie. Złamałem nogę i aktualnie leżę w szpitalu w Helsinkach. Zostały mi jeszcze prezenty dla dzieci z Warszawy, Wiednia, Kijowa i Mińska. Błagam, pomóżcie mi! Nie mam tu map, atlasów ani komputera. Moi pomocnicy chętnie dowieźliby Wam prezenty, ale nie potrafią zaplanować sobie trasy, gdyż nie znają rzeczywistych odległości pomiędzy kolejnymi punktami na trasie. Musicie więc obliczyć rzeczywistą odległość z Helsinek do kolejnych miast oraz wskazać kierunek, w którym będą miały się poruszać moje elfy. Wyruszywszy z Helsinek, będą jechały w kierunku Sztokholmu, następnie Kopenhagi, aby dotrzeć do Warszawy. Skorzystajcie z Waszych atlasów przyrodniczych, które na dzisiaj przynieśliście (str. 43), pamiętajcie o tym, że mapę sporządzono w odpowiedniej skali. Przy okazji przypomnijcie mi, przez jakie państwa moi pomocnicy będą podróżować. Dodatkowo przesyłam Wam karty pracy, które ułatwią obliczenia. Proszę, pomóżcie mi, jesteście moją ostatnią deską ratunku. Liczę, że rozwiążecie powyższe zadanie i szybko mi je prześlecie. Pozdrawiam Was serdecznie. Święty Mikołaj
Grupa II Helsinki, 10.12.2009 r. Drogie Dzieci! Piszę do Was ten list, gdyż spotkało mnie w tym roku wielkie nieszczęście. Nie dotarłem na czas do wszystkich maluchów w Europie. Złamałem nogę i aktualnie leżę w szpitalu w Helsinkach. Zostały mi jeszcze prezenty dla dzieci z Warszawy, Wiednia, Kijowa i Mińska. Błagam, pomóżcie mi! Nie mam tu map, atlasów ani komputera. Moi pomocnicy chętnie dowieźliby Wam prezenty, ale nie potrafią zaplanować sobie trasy, gdyż nie znają rzeczywistych odległości pomiędzy kolejnymi punktami na trasie. Musicie więc obliczyć rzeczywistą odległość z Helsinek do kolejnych miast oraz wskazać kierunek, w którym będą miały się poruszać moje elfy. Wyruszywszy z Helsinek, będą jechały w kierunku Warszawy, potem Pragi, aby dotrzeć do Wiednia. Skorzystajcie z Waszych atlasów przyrodniczych, które na dzisiaj przynieśliście (str. 43), pamiętajcie o tym, że mapę sporządzono w odpowiedniej skali. Przy okazji przypomnijcie mi, przez jakie państwa moi pomocnicy będą podróżować. Dodatkowo przesyłam Wam karty pracy, które ułatwią obliczenia. Proszę, pomóżcie mi, jesteście moją ostatnią deską ratunku. Liczę, że rozwiążecie powyższe zadanie i szybko mi je prześlecie. Pozdrawiam Was serdecznie. Święty Mikołaj
Grupa III Helsinki, 10.12.2009 r. Drogie Dzieci! Piszę do Was ten list, gdyż spotkało mnie w tym roku wielkie nieszczęście. Nie dotarłem na czas do wszystkich maluchów w Europie. Złamałem nogę i aktualnie leżę w szpitalu w Helsinkach. Zostały mi jeszcze prezenty dla dzieci z Warszawy, Wiednia, Kijowa i Mińska. Błagam, pomóżcie mi! Nie mam tu map, atlasów ani komputera. Moi pomocnicy chętnie dowieźliby Wam prezenty, ale nie potrafią zaplanować sobie trasy, gdyż nie znają rzeczywistych odległości pomiędzy kolejnymi punktami na trasie. Musicie więc obliczyć rzeczywistą odległość z Helsinek do kolejnych miast oraz wskazać kierunek, w którym będą miały się poruszać moje elfy. Wyruszywszy z Helsinek, pojadą w kierunku Rygi, następnie Moskwy, aby dotrzeć do Kijowa. Skorzystajcie z Waszych atlasów przyrodniczych, które na dzisiaj przynieśliście (str. 43), pamiętajcie o tym, że mapę sporządzono w odpowiedniej skali. Przy okazji przypomnijcie mi, przez jakie państwa moi pomocnicy będą podróżować. Dodatkowo przesyłam Wam karty pracy, które ułatwią obliczenia. Proszę, pomóżcie mi, jesteście moją ostatnią deską ratunku. Liczę, że rozwiążecie powyższe zadanie i szybko mi je prześlecie. Pozdrawiam Was serdecznie. Święty Mikołaj
Grupa IV Helsinki, 10.12.2009 r. Drogie Dzieci! Piszę do Was ten list, gdyż spotkało mnie w tym roku wielkie nieszczęście. Nie dotarłem na czas do wszystkich maluchów w Europie. Złamałem nogę i aktualnie leżę w szpitalu w Helsinkach. Zostały mi jeszcze prezenty dla dzieci z Warszawy, Wiednia, Kijowa i Mińska. Błagam, pomóżcie mi! Nie mam tu map, atlasów ani komputera. Moi pomocnicy chętnie dowieźliby Wam prezenty, ale nie potrafią zaplanować sobie trasy, gdyż nie znają rzeczywistych odległości pomiędzy kolejnymi punktami na trasie. Musicie więc obliczyć rzeczywistą odległość z Helsinek do kolejnych miast oraz wskazać kierunek, w którym będą miały się poruszać moje elfy. Wyruszywszy z Helsinek, pojadą w kierunku Tallina, następnie Wilna, aby dotrzeć do Mińska. Skorzystajcie z Waszych atlasów przyrodniczych, które na dzisiaj przynieśliście (str. 43), pamiętajcie o tym, że mapę sporządzono w odpowiedniej skali. Przy okazji przypomnijcie mi, przez jakie państwa moi pomocnicy będą podróżować. Dodatkowo przesyłam Wam karty pracy, które ułatwią obliczenia. Proszę, pomóżcie mi, jesteście moją ostatnią deską ratunku. Liczę, że rozwiążecie powyższe zadanie i szybko mi je prześlecie. Pozdrawiam Was serdecznie. Święty Mikołaj
Załącznik nr 5 Pytanie tak trochę nie Lekcja podobała mi się Ćwiczenia rozwiązywane na lekcji były ciekawe. Utrwaliłem wiadomości w sposób przystępny i zrozumiały.