Cel główny: Tworzenie warunków sprzyjających zdrowemu stylowi życia członków społeczności szkolnej Cele szczegółowe: 1. Zapewnid sprzyjające zdrowiu środowisko fizyczne pracy i nauki (budynek, obiekty rekreacyjne i sportowe, posiłki szkolne, bezpieczeostwo); 2. Kształtowad poczucie odpowiedzialności za zdrowie u każdej osoby, w rodzinie i w społeczności lokalnej; 3. Zachęcad do zdrowego stylu życia oraz stwarzad uczniom i pracownikom realne i atrakcyjne możliwości dokonywania wyborów; 4. Umożliwiad uczniom rozwój ich potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz wzmacniad ich poczucie własnej wartości; 1
6. Przedstawiad społeczności szkolnej jasne cele dla promocji zdrowia i bezpieczeostwa; 7. Wyposażad uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego; 8. Kształtowad dobre relacje między: pracownikami i uczniami, samymi uczniami, szkołą i rodzicami oraz społecznością lokalną 9. Wykorzystywad wszelkie dostępne środki w społeczności lokalnej dla wspierania działao w zakresie promocji zdrowia 10. Włączyd do działao szkoły szkolną służbę zdrowia. 1. Edukacja zdrowotna jako nieodłączny element programu nauczania. 2. Etos zdrowia w szkole środowisko fizyczne i społeczne, atmosfera oraz polityka i organizacja, wspierające edukację zdrowotna i sprzyjające zdrowemu stylowi życia oraz dobremu samopoczuciu członków społeczności szkolnej. 3. Współdziałanie z rodzicami i społecznością lokalną. Szkoła Promująca Zdrowie dąży do osiągnięcia celów i realizuje zadania określone w podstawach programowych kształcenia ogólnego i ponadto: 2
1. Szkoła promująca zdrowie pomaga członkom społeczności szkolnej zrozumied i zaakceptowad koncepcję szkoły promującej zdrowie. Wymiary: I. Upowszechnianie wiedzy o koncepcji i zasadach tworzenia SzPZ i poczucie znajomości tej koncepcji w społeczności szkolnej. II. Zrozumienie i akceptacja koncepcji SzPZ przez członków społeczności szkolnej. 2. Szkoła promująca zdrowie zarządza projektami promocji zdrowia w sposób sprzyjający uczestnictwu, partnerstwu i współdziałaniu społeczności szkolnej, w tym rodziców i społeczności lokalnej oraz skuteczności i długofalowości działao Wymiary: I. Szkolny koordynator ds. promocji zdrowia. II. Szkolny zespół ds. promocji zdrowia. III. Miejsce promocji zdrowia w polityce szkoły. IV. Diagnozowanie potrzeb społeczności szkolnej w zakresie promocji zdrowia. V. Planowanie działao w zakresie promocji zdrowia. VI. Realizacja działao w zakresie promocji zdrowia. VII. Ewaluacja wyników działao w zakresie promocji zdrowia. 3
3. Szkoła promująca zdrowie prowadzi edukację zdrowotną uczniów i pracowników i dąży do zwiększenia jej skuteczności. Wymiary: I. Polityka, warunki i organizacja życia szkoły sprzyjają edukacji zdrowotnej. II. Uczeo jest aktywnym uczestnikiem procesu realizacji edukacji zdrowotnej. III. IV. Szkoła współpracuje ze środowiskiem i wykorzystuje jego zasoby. Szkoła prowadzi ewaluację i wykorzystuje jej wyniki do podnoszenia jakości edukacji zdrowotnej. 4. Szkoła promująca zdrowie tworzy klimat społeczny sprzyjający: zdrowiu i rozwojowi uczniów i pracowników, osiąganiu przez wszystkich sukcesów i wspierający ich poczucie własnej wartości, uczestnictwu, partnerstwu i współdziałaniu członków szkolnej społeczności, rodziców i osób ze społeczności lokalnej. 4
Wymiary: I. Satysfakcja z nauki lub pracy w szkole. II. Stwarzanie członkom społeczności uczestnictwa w życiu i pracy szkoły. szkolnej możliwości III. Relacje międzyludzkie. IV. Wsparcie społeczne. V. Motywowanie do osiągania sukcesów. VI. Możliwości efektywnej pracy na lekcjach. VII. VIII. Przestrzeganie praw uczniów, znajomośd reguł i ich ocena. Przeciążenie nauką i pracą oraz częste odczuwanie stresu w szkole. IX. Występowanie przemocy i zachowao aspołecznych wśród uczniów. 5. Szkoła promująca zdrowie tworzy środowisko fizyczne sprzyjające zdrowiu, bezpieczeostwu i dobremu samopoczuciu uczniów i pracowników. Wymiary: I. Budynek i teren szkoły. II. Warunki sanitarne, czystośd i estetyka pomieszczeo. III. Mikroklimat, oświetlenie, ochrona przed hałasem. IV. Meble dla uczniów i nauczycieli. V. Organizacja lekcji i przerw międzylekcyjnych. VI. Warunki i organizacja zajęd ruchowych. VII. Organizacja posiłków i dostępnośd napojów. VIII. Zabezpieczenie przed wypadkami i urazami oraz dostępnośd pierwszej pomocy. 5
Etap I Na radzie pedagogicznej zostaje przedstawiony pomysł realizacji projektu Szkoła Promująca Zdrowie, jako kolejnego programu z obszaru wychowania i współpracy ze środowiskiem. Dnia 17 września 2010 r. Rada Pedagogiczna SP nr 16 podejmuje uchwałę o przystąpieniu szkoły do projektu Szkoła Promująca Zdrowie. Etap II Wybrany został szkolny zespół ds. promocji zdrowia; Uczniowie i rodzice zostali poinformowani o przystąpieniu szkoły do projektu Etap III Diagnoza sytuacji zdrowotnej w szkole i środowisku lokalnym: Wybór obszarów do diagnozowania; Wybór uczestników wyznaczonych do diagnozy; Przygotowanie narzędzi; Przeprowadzenie diagnozy wśród nauczycieli, innych pracowników szkoły, uczniów i rodziców; Opracowanie wyników diagnozy; Przedstawienie wyników diagnozy zainteresowanym podmiotom; Wybór priorytetów do planu pracy w promowaniu zdrowia. 6
Planowanie pracy. Ewaluacja (cząstkowa lub całościowa). Wnioski i zalecenia, które są bazą do dalszego planowania pracy. Wyniki: Uczniowie wysoko oceniają: Wsparcie uczniów ze strony nauczycieli Motywowanie do osiągania sukcesów Przestrzeganie praw ucznia, znajomośd reguł i ich ocenę Najniżej uczniowie oceniają: Podejście uczniów do nauki i zachowania na lekcjach. 7
Wyniki: Najwyżej nauczyciele oceniają: Wsparcie uczniów ze strony nauczycieli Satysfakcję z pracy w szkole Najniżej nauczyciele oceniają: Poczucie przeciążenia pracą w szkole i stres w pracy. Stwarzanie nauczycielom możliwości uczestnictwa w życiu i pracy szkoły oraz wsparcie ze strony dyrekcji. Wyniki: Pracownicy niebędący nauczycielami najwyżej oceniają: Satysfakcję z pracy w szkole oraz wsparcie ze strony dyrekcji Najniżej oceniają: Stwarzanie możliwości uczestnictwa w życiu i pracy szkoły. Relacje między pracownikami, którzy nie są nauczycielami Stosunek uczniów do pracowników, którzy nie są nauczycielami (szczególnie dotyczy pracowników obsługi). Wyniki: Rodzice określili klimat społeczny w szkole dziecka jako sprzyjający. Wysoko ocenili: Satysfakcję ze szkoły dziecka Stwarzanie rodzicom możliwości uczestnictwa w życiu klasy/szkoły Wsparcie ze strony nauczycieli Uczestnictwo rodziców w życiu i pracy klasy/szkoły Wsparcie dla rodziców Rodzice nie stwierdzili również dużego przeciążenia dziecka pracą szkolną oraz stresu w szkole. 8
- dobry stan techniczny budynku i jego pomieszczeo - nie ma zagrożeo dla zdrowia uczniów (hałasu, zanieczyszczenia powietrza, dużego ruchu ulicznego) w otoczeniu szkoły - teren szkoły jest ogrodzony i stwarza dobre warunki do rekreacji - wygląd zewnętrzny budynku i utrzymanie jego terenu jest dobrą wizytówką szkoły - wielkośd i wyposażenie pokoju nauczycielskiego stwarza warunki do pracy i odpoczynku nauczycieli - szkoła nie ma warunków architektonicznych dla uczniów niepełnosprawnych ruchowo - niektóre zajęcia odbywają się w pomieszczeniach piwnicy (sale S1 i S2) - słabo zagospodarowane tereny zielone na terenie szkoły - brak pomieszczenia do rozmów z rodzicami - dobry stan techniczny toalet - sale lekcyjne, korytarze, toalety są estetyczne i na bieżąco utrzymywane w czystości - w szkole nie jest prowadzona segregacja śmieci - nie ma zapewnionej intymności w kabinach ustępowych (nie są zamykane od wewnątrz) - niesystematyczne zaopatrzenie w mydło, papier toaletowy i ręczniki - mało zieleni na parapetach - systematyczne wietrzenie pomieszczeo szkolnych - przechowywanie odzieży wierzchniej poza salami dydaktycznymi - nie ma narażenia na dym tytoniowy - temperatura w pomieszczeniach zapewnia komfort cieplny - pomieszczenia dydaktyczne są chronione przed dużym nasłonecznieniem - oświetlenie naturalne i sztuczne jest zgodne z normami - zabezpieczenie przed hałasem wewnątrz budynku (przerwy) - niezadowalająca edukacja uczniów do zachowania ciszy w miejscach publicznych 9
- dobry stan techniczny stołów i krzeseł dla uczniów i nauczycieli - zróżnicowanie rozmiarów mebli w klasach - oznakowanie numerami wszystkich stolików i ławek - znajomośd wśród uczniów odpowiedniego do wzrostu rozmiaru mebla - brak dużej możliwości pozostawiania przez uczniów podręczników i innych materiałów w szkole - równomiernośd rozłożenia lekcji w poszczególnych dniach tygodnia - odpowiedni czas trwania przerw międzylekcyjnych - czas trwania długiej przerwy umożliwiający zjedzenie posiłku - organizacja przerw międzylekcyjnych w sposób zmniejszający zagrożenie wypadkami wśród uczniów - możliwośd rekreacji ruchowej i pobytu na powietrzu w czasie przerw międzylekcyjnych - brak stałości rozpoczynania lekcji w każdym dniu tygodnia - brak dwiczeo śródlekcyjnych szczególnie w klasach 4-6 - zgodne z normami boisko sportowe - dobre wyposażenie w sprzęt sportowy - stwarzanie wszystkim uczniom możliwości osiągania sukcesu - dostępnośd dodatkowych zajęd ruchowych dla uczniów o różnym poziomie sprawności - zajęcia wf odbywające się czasem na korytarzu szkolnym - brak pomieszczenia do prowadzenia zająd gimnastyki korekcyjnej - brak oferty zajęd ruchowych dla pracowników i rodziców 10
- organizacja ciepłych posiłków dla wszystkich zainteresowanych uczniów - organizacja bezpłatnych posiłków dla uczniów z ubogich rodzin - dostępnośd nieodpłatnych napojów dla uczniów (mleko) - nie każdy uczeo spożywa w szkole w szkole jakiś posiłek (II śniadanie) - niesystematyczne diagnozowanie spożywania I śniadania w domu i II śniadania w szkole - nie do kooca korzystny dla zdrowia asortyment w sklepiku szkolnym (słodzone napoje gazowane, słodycze, brak owoców, warzyw, napojów mlecznych) - zabezpieczenie terenu szkoły, pomieszczeo szkolnych, sal gimnastycznych przed wypadkami i urazami - bezpieczny sprzęt sportowy - nadzór w miejscach, w których przebywają uczniowie - dokonywanie diagnozy występowania przemocy i przeciwdziałanie jej - przeszkolenie nauczycieli w zakresie udzielania pierwszej pomocy - dostępnośd pomocy pielęgniarki szkolnej - dostępnośd i prawidłowe wyposażenie apteczek pierwszej pomocy niesystematyczne nauczanie uczniów zasad udzielania pierwszej pomocy Wszyscy ankietowani uczniowie twierdzą, że wiedzą lub raczej wiedzą na czym polega prawidłowe odżywianie się. Nie wszyscy uczniowie jedzą I śniadanie w domu i II śniadanie w szkole Większośd uczniów spożywa kanapki na II śniadanie w szkole. Zbyt mała ilośd owoców i warzyw w diecie. Zbyt duża ilośd posiłków fast food (22% kilka razy w tygodniu) i słodyczy (30% kupuje w sklepiku słodycze) w diecie. 11
Nieodpowiedni stosunek uczniów do pracowników, którzy nie są nauczycielami. W szkole nie jest prowadzona segregacja odpadów. Hałas wewnątrz szkoły w czasie przerw międzylekcyjnych. Słabo zagospodarowane tereny zielone na terenie szkoły. Wady postawy u uczniów (wyposażenie w meble dostosowane do wzrostu ucznia, ciężkie tornistry). Nieprawidłowe nawyki żywieniowe dzieci. Uczniowie nie są systematycznie uczeni zasad udzielania pierwszej pomocy. 12