Klasa II Wrzesień Witamy po wakacyjnej przerwie na lekcjach twórczości Czas mija i wszystko co dobre, szybko się kończy. Jednakże należy pamiętać, że najlepsze tylko i zawsze przed Nami! I tak się stało i tym razem. Po wakacjach dzielne dzieciaki z klasy (już!) 2d wróciły z radością do szkoły, pełne energii i chęci do nauki oraz wspólnego działania. Podczas wrześniowych spotkań dzieci zapoznały się z: - Koncepcją kształcenia i wychowania w programie TRP w kl. II SP 1. Rozwijanie umiejętności TRP nauka nowych heurystyk twórczych. 2. Kształcenie umiejętności pracy w zespole trenowanie umiejętności na poszczególnych etapach pracy w procesie TRP. 3. Wzbogacanie treści programowych o nowiny i nowości stymulowanie do eksplorowania, poszukiwania, zadawania pytań, dyskutowania, konstruowania wiedzy. 4. Łączenie wiedzy, zagadnień z różnych dziedzin korelacja pomiędzy edukacjami. 5. Kształtowanie umiejętności zadawania pytań. 6. Kształtowanie umiejętności myślenia kombinatorycznego, transformowanie wiedzy i stosowanie do nowych rozwiązań. 7. Wykonywanie bardziej złożonych poleceń i instrukcji samodzielnie i w zespole. 8. Kształcenie umiejętności dostrzegania i formułowania problemów, weryfikowania rozwiązań, wyciągania wniosków. Poznały, jakie umiejętności TRP będą kształcić i rozwijać: 1. Zaangażowanie zadaniowe. 2. Tolerancja wieloznaczności. 3. Rozwijanie motywacji wewnętrznej. 4. Samodzielność w myśleniu i działaniu. Wrażliwość na problemy. Zaznajomiły się z przewidzianą paletą narzędzi (heurystyk twórczych) przeznaczonych do poznania i stosowania w klasie drugiej: Gwiazda pytań, Technika przypadkowego wkładu (gadżetu, słowa), Kula śnieżna, Piramida skojarzeń, Inne Punkty Widzenia (IPW) - E. de Bono, Diamentowe uszeregowanie, Metoda muzealna (Gallery Method), Mapa mentalna (pojęciowa), Myślące Kapelusze (E. de Bono), Analogia prosta (bezpośrednia), Analogia personalna (osobista), Metafora. W trakcie wrześniowych zajęć dzieci korzystały z metod i technik TRP (heurystyki twórcze): Dyskusja, Burza mózgów, Skojarzenia gwiezdne (słoneczko), Rundka. Przykładowe tematy lekcji oraz pytania problemowe, np.: Szkoła - pyt. problemowe: Czy to nie dziwne, że dzieci tak chętnie chodzą do szkoły ; Etapy pracy zespołowej pyt. problemowe: Jak rozumiemy pracę w zespole? ; Atmosfera w komunikacji pyt. problemowe: Jak usprawnić komunikację w grupie?. Poznane techniki uczniowie wykorzystywali również na lekcjach z edukacji wczesnoszkolnej oraz na zajęciach komputerowych zdobyte umiejętności wykorzystywane są w każdym obszarze. Co przyniesie październik? - sądzimy, że mnóstwo nowości i ciekawych wyzwań
Zapraszamy do pamiątkowej galerii zdjęć:
Szczypta teorii: ETAPY PRACY ZESPOŁOWEJ 1. ZROZUMIENIE zacznij od nauki słuchania. Warto zacząć od nauki słuchania innych. Uczeń musi umieć słuchać, aby: zrozumieć co mówią inni, rozumieć przekazywane treści ( i/lub jakie jest polecenie) móc zadać pytanie/-a pozwolić innym wypowiedzieć się Nauczyć się: skupiać uwagę na wypowiedzi innych mówić/odpowiadać/wypowiadać się jasno, precyzyjnie, zwięźle i na temat (mówić tak, aby być zrozumiałym dla innych) czekać na swoją kolejkę (nie przerywać innym, nie wchodzić w słowo) zadawać ważne, trafne, mądre pytania, jeśli coś jest niezrozumiałe
2. Generowanie pomysłów i wybór najlepszego. Na tym etapie uczniowie uczą się nie tylko używania konkretnej heurystyki twórczego myślenia, aby pomysły były jak najlepsze np. burzy mózgów, ale uczą się również zarządzania czasem uczą się, że najpierw trzeba mieć czas na myślenie, a dopiero potem na działanie. 3. Podział ról i zadań z wykorzystaniem mocnych stron każdego członka zespołu. To etap, podczas którego uczymy: zarządzania zasobami ludzkimi, poszukiwania, dostrzegania oraz wykorzystywania mocnych stron, predyspozycji, zarysowujących się uzdolnień własnych oraz innych koleżanek i kolegów każdego członka grupy. To intensywne trenowanie poznawania możliwości jednostki i grupy, nabywanie poczucia własnej wartości, szacunku i zaufania do umiejętności innych dzieci/każdego członka zespołu. 4. Wykonywanie zadania. To czas: uczenia się od siebie nawzajem (tłumacząc coś dziecko stara się, aby inni go rozumieli), nauki zarządzania czasem, materiałami, zasobami własnymi i całego zespołu, konstruktywnego radzenia sobie w sytuacjach trudnych (dostrzegania rozwiązań), odwagi w myśleniu i działaniu, która związana jest często z podejmowaniem ryzyka. To czas: nabywania i rozwija umiejętności współdziałania oddawanie głosu innym: Jak ty myślisz? Jaki masz pomysł? Jak to zrobimy?, nauki wzajemnego pomagania sobie w realizacji podjętego zadania/roli. 5. Weryfikacja rozwiązania poprawianie, udoskonalanie, sprawdzanie sedna zadania. Podczas tego etapu uczniowie uczą się weryfikacji rozwiązania, poprawiają, udoskonalają odwołując się do wymogów/polecenia w zadaniu. To bardzo ważny moment w nauce pracy nad zadaniem umiejętność i wyćwiczenie potrzeby sprawdzenia, czy zrobiliśmy wszystko i coś możemy jeszcze poprawić. To czas sprawdzenia, czy dobrze zrozumieliśmy i postępowaliśmy w pracy zgodnie z sednem zadania. 6. Prezentacja pracy zespołu. Czas prezentacji rozwiązania to moment, kiedy uczniowie uczą się: 1.6 Kto, dlaczego i jak powinien przedstawić pracę i rozwiązanie zespołu 2.6 Wspólnego ustalenia, co należy powiedzieć, aby zaprezentować walory, mocne strony rozwiązania, pokazać ilość włożonej pracy w rozwiązanie, pomysł, innowacyjność itp. 3.6 Mówienia do publiczności, w tym także praca z głosem (głośne, wyraźne mówienie do tzw. ostatniego rzędu ) a. samooceny b. dziękowania innym za ich pracę oceny koleżeńskiej, w tym również podziękowanie wyrażone np. brawami, okrzykiem, ukłonem, podaniem ręki - gratulacje i innymi gestami lub słowami 7. Wyciąganie wniosków przez uczniów inspirowane pytaniami nauczyciela/ + chętnych. To najważniejszy moment w uczeniu (się) uczniów. Ważne pytania nauczyciela: z czego jesteście najbardziej zadowoleni, co wykonaliście najlepiej?
Gdybyście mogli to zadanie zrobić jeszcze raz, co chcielibyście poprawić, zrobić lepiej? Jak pracowało się wam w grupie? Czy z czymś mieliście kłopot, coś było trudne? Opracowano na podstawie Programu nauczania. Lekcje Twórczości - twórcze rozwiązywanie problemów w kl. I-III SP autorstwa Teresy Kosiarek Małgorzata Sanigórska, Małgorzata Łabentowicz KLASA IV Wrzesień W roku szkolnym 2016/2017 na Lekcje Twórczości zaczęli uczęszczać także uczniowie klasy IV d. Zajęcia w tej grupie prowadzi Bożena Andrzejewska wraz z wychowawcą klasy - Ewą Gil. Podczas wrześniowych zajęć uczniowie zapoznali się z: - Koncepcją kształcenia i wychowania w programie TRP w klasie IV SP 1.Poznawanie swoich zdolności z zakresu myślenie twórczego. 2.Kształtowanie umiejętności słuchania innych, wypowiadania swojego zdania. 3.Kształtowanie umiejętności pracy zespołowej - dostrzeganie zalet pracy w grupie. 4.Kształtowanie umiejętności samooceny oraz oceny koleżeńskiej. Poznały, jakie umiejętności TRP będą kształcić i rozwijać: 1. Organizowanie sobie miejsca i sprzyjającego klimatu do pracy twórczej. 2. Nazywanie swoich oczekiwań i obaw związanych z komunikacją w grupie. 3. Rozróżnianie zdań, które są sprzyjające pracy tworczej i tych, które obniżają motywacje. 4. Prezentowanie siebie przy pomocy abstrakcyjnych obrazów. 5. Tworzenie mapy swojego potencjału. Podczas pierwszych zajęć dzieci miały okazję do zastanowienia się nad określeniami twórczy i kreatywny. Rozmowa nabrała barw, gdy do pojęć dołączył wątek czynienia dobra oraz pożytku z działań i pomysłów twórczych. Czy karabin i bomba atomowa to twórczy wynalazek? Zdania w klasie były podzielone, a dyskusja burzliwa.
Oprócz szczypty teorii pojawiła się przestrzeń do kontaktu z abstrakcyjnymi obrazami kart DIXITa. Czy takie obrazy potrafią powiedzieć coś o nas? Czy łatwo to znaleźć? Łatwo - nie, ale odpowiedzi bywały zaskakujące i odkrywcze. Na kolejnych zajęciach uczniowie IV d wykonali swoją talię kart techniką kolażu. Każdy uczeń tworzył swoją kartę - mapę zainteresowań, która opowiada o Nim. O czym opowiadały karty? Sami zobaczcie:
Kolejne zajęcia dotyczyły komunikacji w grupie i tworzenia klimatu sprzyjającego postawie twórczej. Uczniowie projektowali balony, na których umieszczali swoje oczekiwania i obawy/trudności dotyczące porozumiewania się w klasie podczas zajęć. Nazywanie trudności okazało się wyzwaniem, ale dzięki wymianie i wzajemnej inspiracji - udało się! Balon jest uoszony przez to, co sprzyja działaniom twórczym. Obciążają go trudności i obawy. Pozostając w temacie komunikacji grupowej sprzyjającej dzieleniu się pomysłami - uczniowie poznali przykłady Idea Killers. Uzupełniali tę listę o swoje przykłady. W celu uporządkowania wiedzy i obserwacji związanymi z tworzeniem klimatu grupowego sprzyjającego postawie twórczej - klasa IV d
zajęła się tematem - Gdyby wyobraźnia była rośliną, to w jaki sposób należałoby o nią dbać? Dodatkową indpiracją były cytaty dotyczące twórczości. Problem był rozwiązywany w czteroosobowych grupach. Istotne było zwrócenie uwagi na wady i zalety komunikacji grupowej oraz czujność na Idea Killers :) Podczas prac okazało się, że aby wyobrażnia wzrastała potrzebuje nawozu w postaci treningu, światła umysłu i systematycznej pracy. Istotne jest miejsce, cisza i rozmawianie z nią. Dzięki temu wypuszcza pączki pomysłów:) Trochę teorii: TWÓRCZY VS. KREATYWNY Wg Krzysztofa J. Shmidta
Kreatywność to zdolność człowieka do w miarę częstego generowania nowych i wartościowych wytworów (rzeczy, idei, metod działania itd.) Kreatywny moźna rozumieć jako cechę charakteru i jako taka odnosi się do osobowości człowieka. Trafne jest określenie człowieka tym przymiotnikiem. Twórczy może być wytwór człowieka od pojedyńczych dzieł poprzez idee, organizacje po zachowania i sposoby działania. Warunki rozwoju kreatywności - Trening kreatywności - Agnieszka Biela Zasady heurystyczne i odpowiadające im zasady komunikacyjne wykorzystywane w trakcie grupowego treningu twórczości. Zasada heurystyczna Zasada różnorodności - im więcej różnorodnych pomysłów, tym lepiej. Zasada odroczonego wartościowania - powstrzymywanie się na jakiśczas od oceniania pomysłów. Zasada racjonalnej irracjonalności - wykorzystanie myślenia irracjonalnego, życzeniowego oraz fantazji w procesie rozwiązywania problemów. Zasada kompetentnej niekompetencji - do osiągnięcia rozwiązania wykorzystuje się świeże spojrzenie osób mniej kompetentnych w danej dziedzinie i ekspercką wiedzę osób kompetentnych. Zasada ludyczności - w odpowiednich etapach treningu dobra zabawa znosi blokady emocjonalne, motywuje i dynamizuje aktywność uczestników. Zasada akyualności - ważne jest to, co się dzieje tu i teraz, w procesie twórczym pomysł może zostać oddzielony od szerszego kontekstu. Zasada komunikacyjna Dzielimy się wszystkimi swoimi pomysłami. Powstrzymuję się od oceniania pomysłów do czasu etapu ewaluacji (faza zielonego światła ) Akceptujemy pomysły nietypowe i zaskakujące, a nawet kontrowersyjne. Każdy pomysł jest równie ważny. Dbamy o pozytywną atmosferę w grupie i pozwalamy sobie na swobodne tworzenie pomysłów. Skupiamy się na tym co się dzieje tu i teraz. IDEA KILLERS - sposoby tłamszenia pomysłów wg Edwarda Nęcki w Treningu twórczości. Każde użycie jednego z poniższych zwrotów lub podobnego może doprowadzić do stłamszenia pożytecznej idei, a przy okazji samego autora pomysłu. Nie musi być tak zawsze - słowom nadaje znaczenie sytuacja, w której zostają wypowiedziane oraz intencja nadawcy. Dlatego tropiąc
tłamsicieli nie należy w sposób automatyczny wskazywać tych zdań, jako niszczące, ale przyjrzeć się kontekstowi. Oto przykładowa lista tłamsicieli - Tak, ale. - To nie będzie działać! - Nie jesteśmy wystarczająco przygotowani. - Co pomyśli nauczyciel/ rodzice? - Zbyt proste/ trudne/ dziwne. - Jesteśmy na to za mali/ za duzi. - To już ktoś wymyślił. - To wymaga za dużo pracy. - Tego nie było w planie. - Za późno/ za wcześnie na to. - No nie, ja nie mogę. Bożena Andrzejewska, Ewa Gil