WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

ŁÓDZKI URZĄD WOJEWÓDZKI W ŁODZI IA-III.431.1.2016 Łódź, 31 marca 2016 r. Pan Wojciech Rychlik Starosta Zduńskowolski WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.), w dniach 1 2 marca 2016 r. przeprowadzona została kontrola Starosty Powiatu Zduńskowolskiego w zakresie wykonywania zadań polegających na zarządzaniu ruchem na drogach powiatowych i gminnych. Okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. Kontrolę w siedzibie Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli, ul. Złotnickiego 25, 98-220 Zduńska Wola przeprowadzili, zgodnie z upoważnieniami Wojewody Łódzkiego z dnia 18 lutego 2016 roku: 1. Marcin Szyszkowski - starszy inspektor wojewódzki w Oddziale Komunikacji, Wydziału Infrastruktury, pełniący funkcję kierownika zespołu kontrolerów (upoważnienie Nr 10/2016); 2. Martyna Janasik - starszy inspektor w Oddziale Komunikacji, Wydziału Infrastruktury, pełniący funkcję członka zespołu kontrolerów (upoważnienie Nr 9/2016). Starosta Zduńskowolski zarządza ruchem na drogach powiatowych o długości 191,19 km oraz dróg gminnych o długości 305,52 km. W ramach procesu doboru próby, do kontroli wzięto pod uwagę wszystkie drogi powiatowe i gminne położone w Powiecie Zduńskowolskim. W wyniku dokonanej analizy, przy uwzględnieniu informacji uzyskanych od Starosty Zduńskowolskiego oraz Komendanta Powiatowego Policji w Zduńskiej Woli, do kontroli wybrano następujące drogi powiatowe i gminne, na których w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. odnotowano największą ilość kolizji drogowych: droga gminna 119207E, droga gminna 119211E,

droga powiatowa 4929E. W związku z powyższym, ustalenia przedstawione w niniejszym dokumencie pokontrolnym odnoszą się jedynie do dokumentacji dotyczącej drogi powiatowej nr 4929E oraz dróg gminnych o nr 119207E, 119211E. Mając na uwadze ustalenia opisane w pkt. I-IV, działalność we wskazanym zakresie należy ocenić pozytywnie z nieprawidłowościami. I. PRZYGOTOWANIE ORGANIZACYJNE. W okresie objętym kontrolą, zgodnie z uchwałą nr I/7/14 Rady Powiatu Zduńskowolskiego z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Zduńskowolskiego, funkcję Starosty Zduńskowolskiego pełni Pan Wojciech Rychlik 1. Do zastępowania Starosty upoważniony został Pan Marcin Łabędzki Wicestarosta Powiatu Zduńskowolskiego 2. Zadania z zakresu zarządzania ruchem na drogach powiatowych i gminnych w Powiecie Zduńskowolskim realizowane są, zgodnie z regulaminem organizacyjnym Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli, przez Wydział Dróg i Gospodarki Komunalnej 3. Przedmiotowym Wydziałem kieruje Pan Piotr Pacelt, Naczelnik Wydziału Dróg i Gospodarki Komunalnej w Starostwie Powiatowym w Zduńskiej Woli 4. Zadania z zakresu zarządzania ruchem na drogach powiatowych i gminnych realizowane są również przez pracownika pomocy Administracyjnej 5. Projekty organizacji ruchu w 2015 r. zatwierdzał zgodnie z upoważnieniem Starosty Zduńskowolskiego, Naczelnik Wydziału Dróg i Gospodarki Komunalnej w Starostwie Powiatowym w Zduńskiej Woli 6 (zwany dalej Naczelnikiem WDiGK) oraz Wicestarosta Powiatu Zduńskowolskiego. II. PROWADZENIE EWIDENCJI W trakcie kontroli stwierdzono, że w kontrolowanej jednostce prowadzona jest ewidencja projektów zatwierdzonych organizacji ruchu, o której mowa w 9 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem 1 Uchwała Nr I/7/14 Rady Powiatu Zduńskowolskiego z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Zduńskowolskiego. 2 Upoważnienie Starosty Zduńskowolskiego Nr OR.220.169.2014 z 27 listopada 2014 r. 3 Załącznik do Uchwały Nr V/47/15 Rady Powiatu Zduńskowolskiego z dnia 27 marca 2015 r. 4 Zakres obowiązków Nr OR.220.83.2014 z 7 stycznia 2014 r. 5 Zakres obowiązków Nr OR.III.220.193.2011 z 14 września 2011 r.. 6 Upoważnienie Starosty Zduńskowolskiego Nr OR.220.83.2014 z 7 stycznia 2014 r. 2

(Dz. U. Nr 177, poz. 1729). Przedmiotowy rejestr nie zawierał rzeczywistego terminu wprowadzenia nowej lub zmiany istniejącej organizacji ruchu, co należy uznać za uchybienie. III. ZATWIERDZANIE PROJEKTÓW ORGANIZACJI RUCHU W toku kontroli stwierdzono, że w 2015 roku nie zatwierdzano stałych organizacji ruchu na drodze powiatowej nr 4929E ul. Sieradzka ul. Plac Wolności ul. Łaska, oraz nie zatwierdzano stałych organizacji ruchu na drogach gminnych nr 119207E ul. Boczna ul. Łąkowa oraz Nr 119211E ul. Brzozowa ul. Żurawia ul. Zduńska ul. Grzybowa. Przed zatwierdzaniem organizacji ruchu, organ zarządzający ruchem nie korzystał z instrumentu przewidzianego w 8 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. Rozporządzenia tj. zasięgania opinii rzeczoznawcy, audytora lub biegłego w zakresie wpływu planowanej organizacji ruchu na bezpieczeństwo i środowisko. Zarządzeniem nr 12/2010 z dnia 10 lutego 2010 r. Starosty Zduńskowolskiego powołano Komisję do rozpatrywania projektów organizacji ruchu i zmian w oznakowaniu na drogach powiatowych i gminnych oraz w strefach zamieszkania powiatu zduńskowolskiego. Kontroli zostało poddanych łącznie 23 projekty czasowych organizacji ruchu, zatwierdzonych w okresie od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. na wybranych do kontroli drogach. 2 projekty o numerach 32/2015 oraz 76/2015 były kompletne i spełniały wymogi 5 ust. 1 Rozporządzenia. Projekty o nr 47/2015, 51/2015, 61/2015, 65/2015, 79/2015, 88/2015, 95/2015, 122/2015, 128/2015, 211/2015, 218/2015, 222/2015 nie posiadały zgodnie z 5 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia podpisu projektanta, natomiast projekty o nr 32/2015, 39/2015, 60/2015, 61/2015, 65/2015, 128/2015, 154/2015, 199/2015, 222/2015, 224/2015 nie zawierały skali na planach sytuacyjnych oraz orientacyjnych, zgodnie 5 ust. 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia. Ponadto ustalono, że część zatwierdzonych projektów organizacji ruchu nie posiadało podpisów projektantów na części załączników do projektów. Jak wyjaśnił Naczelnik WDiGK przyjmując do zatwierdzenia projekty organizacji ruchu pracownicy Wydziału Dróg i Gospodarki Komunalnej starają się kontrolować ich kompletność. Projekty organizacji ruchu, w których nie jest oznaczona osoba sporządzająca projekt nie były rozpatrywane, jednak w części projektów osoba wymieniona w ich treści z imienia i nazwiska nie była własnoręcznie podpisana. Czasem były to tylko kserokopie podpisów z pieczątkami firmowymi osób sporządzających projekty. Podobnie wygląda to z podpisami osób na załączonych 3

schematach organizacji ruchu. Brak podpisów własnoręcznych osób sporządzających projekty należy traktować jedynie jako przeoczenie pracowników wydziału. W toku kontroli ustalono również, że do zatwierdzonych projektów organizacji ruchu nie zostały dołączone opinie zarządu drogi, w przypadku gdy nie był on jednostką składającą projekt, zgodnie 7 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia. Zgodnie z wyjaśnieniami Naczelnika WDiGK opinia zarządcy dróg powiatowych nie była udzielana do projektów organizacji ruchu dotyczących dróg powiatowych, ponieważ osoba zatwierdzająca projekty z upoważnienia Starosty Zduńskowolskiego pełni jednocześnie obowiązki zarządcy dróg powiatowych. Dodatkowo pozostałe (niekontrolowane obecnie) składane do zatwierdzenia projekty w roku 2015, w części zlecane były przez zarządcę drogi i to właśnie zarządca drogi, a nie jednostka projektująca, przedkładał projekty do zatwierdzenia. W takiej sytuacji opinia zarządcy drogi nie jest wymagana. Ponadto stwierdzono, że projekty o nr 154/2015, 226/2015 nie zawierały planów orientacyjnych, zgodnie 5 ust. 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia. Zgodnie z wyjaśnieniami Naczelnika WDiGK zatwierdzone projekty organizacji ruchu posiadają załączniki w postaci mapek, na których naniesione były projektowane oznakowania na czas budowy, przy czym załączniki te nie były czasem podpisywane jako plany sytuacyjne i plany orientacyjne, ale tak były traktowane przez zatwierdzającego, ze względu na swoją zawartość. Brak opisu każdego z załączników, literalnie odpowiadającego rozporządzeniu jest przeoczeniem pracowników wydziału. W toku kontroli ustalono, że Starosta Zduńskowolski nie egzekwował zgodnie z 12 ust. 1 ww. Rozporządzenia, od jednostek wprowadzających organizację ruchu obowiązek zawiadamia organ zarządzający ruchem ( ) o terminie jej wprowadzenia, co najmniej na 7 dni przed dniem wprowadzenia organizacji ruchu. Jak wyjaśniono, stosowano zasadę odbierania wykonanego czasowego oznakowania miejsca robót na czas prowadzenia prac, przed zajęciem pasa drogowego. Powyższe wyjaśnienia nie mogą jednak zostać uznane za zasadne, ponieważ opisane działanie naruszyło ogólną zasadę pisemności, którą organ administracji publicznej winien bezwzględnie stosować dla celów dowodowych. Na podstawie wyjaśnień nie można stwierdzić, czy w ww. przypadkach zawiadamianie organu było dokonywane. W ocenie kontrolujących ww. naruszenia stanowią nieprawidłowości. 4

IV. PRZEPROWADZANIE KONTROLI ORAZ ANALIZA ISTNIEJĄCEJ ORGANIZACJI RUCHU W zakresie przeprowadzania przez organ zarządzający ruchem analizy istniejącej organizacji ruchu, o której mowa w 2 ust. 1 pkt 1 lit. g ww. Rozporządzenia wyjaśniono, że: Starosta Zduńskowolski, działający za pośrednictwem upoważnionych pracowników i Komisji ds. rozpatrywania projektów organizacji ruchu dokonywał analizy istniejącej organizacji ruchu w zakresie bezpieczeństwa ruchu i jej efektywności. Analizy prowadzone były m. in. przy wykorzystaniu danych dotyczących wypadkowości pochodzących z Komendy Powiatowej Policji w Zduńskiej Woli. Inicjatywę w zgłaszaniu problemów, które wymagałyby analizy w zakresie bezpieczeństwa ruchu i jej efektywności wykazywali także mieszkańcy miasta Zduńska Wola i powiatu Zduńskowolskiego, radni, wspólnoty mieszkańców i zarządcy dróg, oraz szefowie placówek oświatowych i wychowawczych. Wnioskowane rozwiązania były rozpatrywane zarówno pod względem ich zgodności z prawem, dopuszczalności stosowania, kosztów i ewentualnych korzyści dla ruchu drogowego 7. Wobec braku wprowadzania w kontrolowanym okresie stałej organizacji ruchu na drogach poddanych kontroli ustalono, że organ zarządzający ruchem nie przeprowadzał, kontroli wykonania zadań technicznych wynikających z realizacji projektu ( 12 ust. 3 ww. Rozporządzenia). W badanym okresie przeprowadzono natomiast kontrole prawidłowości zastosowania, wykonania, funkcjonowania i utrzymania wszystkich znaków drogowych, urządzeń sygnalizacji świetlnej, urządzeń sygnalizacji dźwiękowej oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego umieszczonych na podległych drogach. Z przeprowadzonych kontroli nie sporządzano protokołów. Kontrole zostały przeprowadzone z uchybieniem ustawowego terminu tj. raz na 6 miesięcy, co jak wyjaśnił Naczelnik WDiGK było spowodowane obecną obsadą etatową Wydziału Dróg i Gospodarki Komunalnej, realizującego jednocześnie obowiązki ustawowego zarządcy dróg powiatowych i organu zarządzającego ruchem na drogach, co nie pozwala na dwukrotne, coroczne, kontrolowanie oznakowania wszystkich ok. 500 km. powiatowych i gminnych dróg publicznych. W związku z powyższym planowane są od kwietnia zmiany organizacyjne w pracy urzędu, polegające na rozdzieleniu obu funkcji, powołaniu Powiatowego Zarządu Dróg i powierzeniu innym osobom, zatrudnionym poza strukturą PZD pełnienia funkcji organu zarządzającego ruchem na drogach. 7 Przykłady zastosowania analizy wraz z ilustracjami znajdują się w aktach kontroli. 5

W ocenie kontrolujących nie przeprowadzanie kontroli wszystkich dróg powiatowych i gminnych zgodnie z ustawowym terminem, tj., co najmniej raz na 6 miesięcy, stanowi nieprawidłowość. Reasumując, opisane powyżej ustalenia uzasadniają wydanie jednostce kontrolowanej oceny pozytywnej z nieprawidłowościami, w przedmiocie i okresie objętym kontrolą. Kontrolerzy wpisali się do książki kontroli Starostwa Powiatowego w Zduńskiej Woli pod pozycją nr 67. Projekt wystąpienia pokontrolnego sporządzony został w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden przekazano kierownikowi jednostki kontrolowanej, drugi pozostawiono w aktach kontroli. Projekt wystąpienia pokontrolnego z dnia 11 marca 2016 r. został przekazany do Starosty Zduńskowolskiego. W związku z niezgłoszeniem zastrzeżeń do jego treści i wobec stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości zaleca się: Rzetelne prowadzenie ewidencji projektów zatwierdzonych organizacji ruchu, przestrzeganie przepisów w zakresie zatwierdzania projektów organizacji ruchu spełniających wymogi 5 ww. Rozporządzenia, egzekwowanie od jednostek wprowadzających organizację ruchu obowiązku w zakresie dołączania opinii zarządu drogi do przedstawionego do zatwierdzenia projektu organizacji ruchu, w przypadku gdy nie jest on jednostką składającą projekt ( 7 ust. 2 pkt 4 ww. Rozporządzenia), egzekwowanie od jednostek wprowadzających organizację ruchu obowiązku zawiadamiania organu zarządzającego ruchem o terminie jej wprowadzenia, co najmniej na 7 dni przed dniem wprowadzenia organizacji ruchu ( 12 ust. 1 ww. Rozporządzenia), przeprowadzanie na drogach podległych, co najmniej raz na 6 miesięcy kontroli prawidłowości zastosowania, wykonania, funkcjonowania i utrzymania wszystkich znaków drogowych, urządzeń sygnalizacji świetlnej, urządzeń sygnalizacji dźwiękowej oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego umieszczonych na drogach oraz egzekwowanie wykonania zaleceń tych kontroli ( 12 ust. 5 ww. Rozporządzenia), stosowanie ogólnej zasady pisemności, którą organ administracji publicznej winien bezwzględnie stosować do celów dowodowych. 6

Zarządzający kontrolę ma prawo żądania w każdym czasie informacji o stanie realizacji zaleceń pokontrolnych lub innych działaniach podjętych w wyniku kontroli, w szczególności w celu usunięcia nieprawidłowości i wykonania wniosków. W związku z powyższym, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego należy poinformować wojewodę o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń i terminie ich realizacji, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań. Zgodnie z 48 Regulaminu Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi, stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 134/2012 Wojewody Łódzkiego z dnia 25 maja 2012 roku w sprawie wprowadzenia Regulaminu Kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. WOJEWODY ŁÓDZKIEGO Beata Konieczniak Zastępca Dyrektora Wydziału Infrastruktury 7