Wstęp... O autorach... Wykaz skrótów... XXI XXIII XXV Część I. Przepisy ogólne i organy podatkowe Rozdział I. Zasada in dubio pro tributario (Adam Mariański)... 3 1. In dubio pro tributario jako zasada konstytucyjna... 3 2. Zasada ustanowiona w Ordynacji podatkowej... 4 3. Rola in dubio pro tributario w procesie wykładni... 5 4. Rola in dubio pro tributario w postępowaniu podatkowym... 6 Rozdział II. Organy podatkowe i ich właściwość (Michał Sroczyński)... 9 1. Katalog organów podatkowych... 9 2. Właściwość organów podatkowych... 12 3. Spory o właściwość... 15 4. Zmiana właściwości... 18 5. Wyznaczenie organu podatkowego... 19 6. Postanowienie o przekazaniu sprawy organowi kontroli skarbowej... 20 Rozdział III. Interpretacje przepisów prawa podatkowego (Artur Tim)... 23 1. Zagadnienia wstępne... 23 2. Interpretacje ogólne... 24 2.1. Rys historyczny... 24 2.2. Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej... 25 2.2.1. Zagadnienia wstępne... 25 2.2.2. Treść wniosku... 25 2.2.3. Wzór wniosku... 27 2.3. Przedmiot interpretacji ogólnej... 28 2.4. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji... 28 2.5. Zakres ochronny interpretacji ogólnej... 30 V
3. Interpretacje indywidualne... 32 3.1. Uwagi ogólne... 32 3.2. Organ właściwy w przedmiocie interpretacji indywidualnych... 33 3.2.1. Zagadnienia wstępne... 33 3.2.2. Stan prawny obowiązujący do 1.3.2017 r.... 34 3.2.3. Stan prawny od 1.3.2017 r.... 37 4. Przedmiot wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej... 39 5. Procedura wydawania interpretacji indywidualnej... 41 5.1. Zagadnienia wstępne... 41 5.2. Opłata i jej zwrot... 41 5.3. Treść wniosku i kompetencje organu... 42 5.4. Niewydanie interpretacji... 45 6. Termin na wydanie interpretacji indywidualnej... 47 7. Treść interpretacji indywidualnej... 48 8. Wnioski wspólne... 49 9. Wniosek składany przez zamawiającego... 50 10. Postępowanie po wydaniu interpretacji indywidualnej... 51 11. Zakres ochronny interpretacji... 54 11.1. Zagadnienia wstępne... 54 11.2. Zastosowanie się do interpretacji... 56 11.3. Korzyść podatkowa... 57 12. Interpretacje indywidualne w samorządzie terytorialnym... 58 13. Ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów (objaśnienia podatkowe)... 59 14. Utrwalona praktyka interpretacyjna... 60 15. Wykaz interpretacji ogólnych... 61 Rozdział IV. Porozumienia w sprawie ustalenia cen transakcyjnych (Łukasz Chmielecki)... 69 1. Wnioski z nowelizacji obowiązującej od początku 2016 r.... 69 2. Porozumienia jednostronne, dwustronne i wielostronne... 70 3. Brak zgody władzy podatkowej właściwej dla podmiotu zagranicznego... 73 4. Obowiązki wnioskującego... 74 5. Wyjaśnienie wątpliwości... 76 6. Zmiana propozycji... 77 7. Terminy zakończenia postępowania i doręczenie decyzji w sprawie porozumienia... 78 8. Odnowienie decyzji... 78 9. Zmiana, uchylenie i wygaśnięcie decyzji... 79 10. Zastosowanie do zagranicznego zakładu... 80 11. Opłaty i koszty postępowania... 80 VI
Część II. Zobowiązania podatkowe Rozdział I. Powstawanie zobowiązań podatkowych (Michał Sroczyński)... 85 1. Sposób powstania zobowiązań... 85 2. Decyzja określająca wysokość dochodu, przychodu lub zysku... 87 3. Oszacowanie podstawy opodatkowania... 88 4. Określenie wysokości zaliczek... 90 5. Określenie wysokości straty... 91 6. Wniosek o przeprowadzenie postępowania... 92 Rozdział II. Zasady odpowiedzialności podatnika, płatnika i inkasenta (Kacper Sołoniewicz)... 93 1. Odpowiedzialność podatnika... 93 1.1. Zagadnienia wstępne... 93 1.2. Moc wsteczna rozdzielności majątkowej... 94 2. Odpowiedzialność płatnika i inkasenta... 95 3. Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za obliczenie, pobieranie i wpłacanie podatku... 98 4. Obowiązek przechowywania dokumentów przez płatników i inkasentów... 99 Rozdział III. Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych (Kacper Sołoniewicz (1), Artur Tim (2 4))... 101 1. Zasady zabezpieczenia zobowiązań podatkowych... 101 1.1. Zagadnienia wstępne... 101 1.2. Utrudnienie lub udaremnienie egzekucji... 102 1.3. Odwołanie od decyzji o zabezpieczeniu... 102 1.4. Etapy poboru podatku... 103 1.5. Tryb zabezpieczenia zobowiązania podatkowego... 103 1.6. Odmowa przyjęcia zabezpieczenia... 104 2. Hipoteka przymusowa... 105 3. Przedawnienie zobowiązań z hipoteką przymusową... 106 4. Zastaw skarbowy i rejestr zastawów... 107 4.1. Zagadnienia wstępne... 107 4.2. Podstawa ustanowienia i przedmiot zastawu skarbowego... 108 4.3. Powstanie i wygaśnięcie zastawu skarbowego... 110 4.4. Prowadzenie rejestru zastawów skarbowych... 114 4.4.1. Stan prawny do 30.6.2017 r.... 114 4.4.2. Stan prawny od 1.7.2017 r.... 115 4.5. Zaspokojenie z przedmiotu zastawu... 116 4.6. Wypisy z rejestru zastawów skarbowych i zaświadczenia... 118 4.6.1. Stan prawny do 30.6.2017 r.... 118 4.6.2. Stan prawny od 1.7.2017 r.... 118 VII
Rozdział IV. Płatność podatku terminy i sposoby (Kacper Sołoniewicz)... 121 1. Termin płatności podatku... 121 2. Odroczenie terminu płatności podatku... 122 3. Nowy termin płatności podatku... 123 4. Formy płatności podatku... 124 5. Osoby uprawnione do zapłaty podatku... 125 Rozdział V. Zaległość podatkowa (Monika Wolska-Bryńska)... 127 1. Definicja podstawowa... 127 2. Termin zapłaty... 128 3. Inne zaległości traktowane na równi z zaległością podatkową nowe rozwiązania... 130 Rozdział VI. Odsetki za zwłokę oraz opłata prolongacyjna (Artur Tim)... 133 1. Odsetki za zwłokę w systemie prawa... 133 2. Uzasadnienie wprowadzenia instytucji odsetek za zwłokę... 134 3. Kształt instytucji odsetek za zwłokę... 135 3.1. Uwagi wstępne... 135 3.2. Charakter prawny odsetek za zwłokę... 136 3.3. Wyjątki od zasady proporcjonalnego zaliczenia... 138 3.4. Podstawa naliczania odsetek... 139 3.4.1. Zagadnienia wstępne... 139 3.4.2. Problematyka odsetek od zaliczek... 139 3.4.3. Problematyka związana z przedawnieniem zaliczek i odsetek za zwłokę... 140 3.4.4. Odsetki od zaliczek a decyzja wymiarowa w zakresie zobowiązania podstawowego... 142 4. Podmioty obowiązane do naliczania odsetek... 143 5. Okres naliczania odsetek za zwłokę... 143 5.1. Zagadnienia wstępne... 143 5.2. Odroczenie lub przedłużenie terminu złożenia deklaracji... 144 5.3. Wniosek o umorzenie odsetek za zwłokę... 144 5.4. Odroczenie płatności bądź rozłożenie na raty... 145 5.5. Odsetki za zwłokę od zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym... 145 5.6. Odsetki od zaliczek nieopłaconych w danym roku podatkowym... 146 5.7. Szczególny tryb dotyczący nienależnego zwrotu lub zaliczenia nadpłaty... 148 5.8. Przypadki nienaliczania odsetek za zwłokę... 150 5.9. Ponoszenie konsekwencji opóźnień w czasie trwania postępowania... 154 5.10. Problematyka sumowania okresów... 155 6. Stawka odsetek za zwłokę... 158 6.1. Zagadnienia wstępne... 158 VIII
6.2. Stawka odsetek za zwłokę, gdy zaległość podatkowa powstała nie wcześniej niż 1.1.2016 r.... 159 6.2.1. Zagadnienia wstępne... 159 6.2.2. Przypadki stosowania podwyższonej stawki odsetek za zwłokę... 159 6.2.3. Przypadki stosowania obniżonej stawki odsetek za zwłokę... 162 6.3. Stawka odsetek za zwłokę, gdy zaległość podatkowa powstała do 31.12.2015 r.... 164 6.3.1. Stawka obowiązująca do 31.12.2015 r.... 164 6.3.2. Stosowanie znowelizowanej ustawy do zaległości powstałych przed 1.1.2016 r.... 164 7. Szczegółowy sposób naliczania odsetek... 165 7.1. Zagadnienia wstępne... 165 7.2. Stawki odsetek w różnych okresach istnienia zaległości... 166 8. Opłata prolongacyjna... 167 9. Odsetki za zwłokę na gruncie unijnego kodeksu celnego... 169 10. Odsetki w różnych dziedzinach prawa... 170 Rozdział VII. Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych (Bartosz Rodak)... 173 1. Wprowadzenie... 173 2. Zapłata (wpłata) oraz pobranie przez płatnika lub inkasenta... 175 2.1. Formy zapłaty... 175 2.2. Zapłata zobowiązania przez osobę inną niż podatnik... 177 3. Zaliczenie wpłat dokonanych przez podatnika... 178 4. Zaokrąglanie... 180 5. Potrącenie zobowiązań podatkowych... 180 6. Przeniesienie własności nieruchomości lub praw majątkowych... 182 7. Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego na podstawie innych ustaw... 183 Rozdział VIII. Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych (Aleksandra Krajewska)... 185 1. Odroczenie, rozłożenie na raty, umorzenie na wniosek art. 67a Ordynacji podatkowej... 185 1.1. Istota ulg w spłacie zobowiązań podatkowych... 185 2. Rodzaje ulg w spłacie zobowiązań podatkowych... 186 2.1. Odroczenie terminu płatności i rozłożenie na raty... 186 2.2. Umorzenie zaległości podatkowej... 187 2.3. Przesłanki zastosowania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych... 188 2.3.1. Wniosek podatnika... 188 2.3.2. Ważny interes podatnika lub interes publiczny... 188 3. Ulgi na wniosek przedsiębiorcy art. 67b Ordynacji podatkowej... 190 3.1. Przesłanki, etapy procedowania... 190 3.2. Pomoc publiczna... 192 3.3. Pomoc de minimis... 193 4. Artykuł 67c Ordynacji podakowej odpowiednie stosowanie... 194 IX
5. Artykuł 67d Ordynacji podakowej przesłanki umorzenia z urzędu... 194 6. Artykuł 67e Ordynacji podatkowej delegacja ustawowa... 196 Rozdział IX. Przedawnienie zobowiązań podatkowych (Aneta Nowak-Piechota)... 199 1. Przedawnienie prawa do wydania decyzji ustalającej... 199 1.1. Przesłanki do zastosowania terminu pięcioletniego... 199 1.2. Wydłużenie terminu przedawnienia... 200 1.3. Przedawnienie zobowiązania podatkowego... 202 1.3.1. Zagadnienia wstępne... 202 1.3.2. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia... 202 1.3.3. Nierozpoczęcie biegu terminu... 204 1.3.4. Przerwanie biegu terminu przedawnienia... 205 1.3.5. Przerwanie biegu przedawnienia z zastosowaniem środka egzekucyjnego... 205 Rozdział X. Nadpłata i wniosek o jej stwierdzenie (Artur Tim)... 209 1. Pojęcie nadpłaty... 209 2. Powstanie nadpłaty... 210 3. Określanie wysokości nadpłaty... 211 4. Problematyka ekonomicznego ciężaru nadpłaty... 212 5. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty... 212 6. Właściwość organów w sprawie stwierdzenia nadpłaty... 215 7. Termin zwrotu nadpłaty... 217 8. Forma zwrotu nadpłaty... 219 9. Oprocentowanie nadpłaty... 220 10. Zaliczenie nadpłaty... 222 11. Zwrot podatku... 224 12. Wygaśnięcie określonych praw związanych z nadpłatą i zwrotem... 225 Rozdział XI. Korekta deklaracji (Michał Sroczyński)... 227 1. Uprawnienie do skorygowania deklaracji... 227 1.1. Zagadnienia wstępne... 227 1.2. Zmiany od 2016 r.... 228 1.3. Korekta w świetle ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach... 228 1.4. Korekta w świetle ustawy o podatkach i opłatach lokalnych... 229 2. Zawieszenie uprawnienia do skorygowania deklaracji... 230 2.1. Zawieszenie na czas trwania kontroli lub postępowania... 230 2.2. Opodatkowanie pożyczki lub darowizny stawką sankcyjną... 232 Rozdział XII. Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich (Kacper Sołoniewicz)... 235 1. Zagadnienia ogólne... 235 2. Odpowiedzialność osób trzecich... 237 2.1. Zasada przeniesienia odpowiedzialności... 237 2.2. Odpowiedzialność byłego małżonka (art. 110 Ordynacji podatkowej)... 238 X
2.3. Odpowiedzialność członka rodziny (art. 111 Ordynacji podatkowej)... 238 2.4. Odpowiedzialność nabywcy przedsiębiorstwa (art. 112 Ordynacji podatkowej)... 239 2.5. Odpowiedzialność podmiotu firmującego (art. 113 Ordynacji podatkowej)... 241 2.6. Odpowiedzialność podmiotu wydzierżawiającego podatnikowi rzeczy lub prawa majątkowe (art. 114 Ordynacji podatkowej)... 241 2.7. Odpowiedzialność dzierżawcy nieruchomości (art. 114a Ordynacji podatkowej)... 242 2.8. Odpowiedzialność spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną (art. 112b Ordynacji podatkowej) 243 2.9. Odpowiedzialność podatkowa spółki bez osobowości prawnej (art. 112c Ordynacji podatkowej)... 243 2.10. Odpowiedzialność wspólnika spółki osobowej (art. 115 Ordynacji podatkowej)... 243 2.11. Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych (art. 116 Ordynacji podatkowej)... 244 2.12. Odpowiedzialność podatkowa członków zarządu innych osób prawnych (art. 116a Ordynacji podatkowej)... 246 2.13. Odpowiedzialność likwidatorów spółki (art. 116b Ordynacji podatkowej). 246 2.14. Odpowiedzialność podatkowa w przypadku podziału osoby prawnej (art. 117 Ordynacji podatkowej)... 247 2.15. Odpowiedzialność gwaranta lub poręczyciela (art. 117a Ordynacji podatkowej)... 247 2.17. Odpowiedzialność za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostawy towarów i usług (art. 117b Ordynacji podatkowej)... 247 2.18. Odpowiedzialność pełnomocnika (art. 96 ust. 4b VATU i art. 117c Ordynacji podatkowej)... 248 2.19. Termin przedawnienia w przypadku odpowiedzialności osoby trzeciej... 249 Rozdział XIII. Przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania (Kacper Sołoniewicz)... 251 1. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania... 251 1.1. Klauzula z 2003 r. zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny... 251 1.2. Wprowadzenie zmian w prawie... 253 1.2.1. Działania organów podatkowych w odpowiedzi na sztuczną czynność... 253 1.2.2. Sprawdzenie cech sztuczności... 254 1.2.3. Czynności podjęte przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej... 256 2. Postępowanie podatkowe w przypadku unikania opodatkowania... 258 2.1. Przejęcie postępowania... 258 2.2. Rada do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania... 258 3. Korekta deklaracji przez stronę w toku postępowania i przez inne podmioty... 260 4. Opinie zabezpieczające... 261 XI
5. Interpretacje indywidualne prawa podatkowego po wejściu w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania... 263 6. Rada do Spraw Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania... 264 7. Przepisy intertemporalne... 265 7.1. Retroakcja właściwa i pozorna... 265 8. Podsumowanie... 268 Część III. Postępowanie podatkowe Rozdział I. Zasady postępowania podatkowego (Aneta Nowak-Piechota)... 273 1. Zagadnienia ogólne... 273 2. Zasada praworządności... 274 3. Zasada budzenia zaufania... 274 4. Zasada informowania strony... 276 5. Zasada prawdy obiektywnej... 276 6. Zasada zapewnienia czynnego udziału stronom... 277 7. Zasada przekonywania... 279 8. Zasada wnikliwości i szybkości postępowania... 279 9. Zasada pisemności... 280 10. Zasada dwuinstancyjności... 280 11. Zasada trwałości decyzji ostatecznych... 281 12. Zasada jawności wewnętrznej... 281 Rozdział II. Wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego (art. 130 132a Ordynacji podatkowej) (Aleksandra Krajewska)... 283 1. Artykuł 130 Ordynacji podatkowej... 283 1.1. Istota instytucji wyłączenia pracownika... 283 1.2. Podmioty podlegające wyłączeniu... 284 1.3. Zakres wyłączenia... 285 1.4. Tryby wyłączenia oraz poszczególne przesłanki... 285 1.4.1. Wyłączenie z mocy prawa... 285 1.4.2. Wyłączenie na wniosek bądź z urzędu... 289 1.4.2.1. Skutki wyłączenia oraz naruszenia przepisów o wyłączeniu... 289 2. Artykuł 131 131b Ordynacji podatkowej wyłączenie naczelnika urzędu skarbowego i celnego... 290 3. Artykuł 132 Ordynacji podatkowej wyłączenie samorządowych organów podatkowych... 292 Rozdział III. Strona postępowania (Bartosz Rodak)... 295 1. Zagadnienia ogólne... 295 1.1. Prawa strony... 295 1.2. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych... 296 1.2.1. Zagadnienia ogólne... 296 1.2.2. Ułomne osoby prawne... 297 XII
2. Organizacja społeczna... 298 2.1. Regulacja w Ordynacji podatkowej... 298 2.2. Warunki stawiane przed organizacją społeczną... 299 3. Kurator... 300 Rozdział IV. Pełnomocnictwo (Bartosz Rodak)... 301 1. Wprowadzenie... 301 1.1. Brak wymagań wobec pełnomocnika... 301 1.2. Forma pełnomocnictwa... 303 2. Pełnomocnictwo ogólne... 303 3. Pełnomocnictwo szczególne... 304 4. Pełnomocnictwo do doręczeń... 304 5. Pełnomocnicy zawodowi... 305 6. Tymczasowy pełnomocnik szczególny... 305 6.1. Zagadnienia ogólne... 305 6.2. Wadliwość regulacji... 306 7. Zmiany wchodzące w życie 1.3.2017 r.... 307 Rozdział V. Terminy załatwienia spraw (Michał Sroczyński)... 309 1. Podstawowe terminy... 309 2. Stosowanie przepisów w praktyce... 309 2.1. Naruszenie ze strony organów... 309 2.2. Niezwłocznie czy bez zbędnej zwłoki... 310 2.3. Sprawy skomplikowane i szczególnie skomplikowane... 310 3. Ponaglenie... 311 Rozdział VI. Doręczenia, w tym doręczenia cyfrowe (Bartosz Rodak)... 313 1. Wprowadzenie... 313 1.1. Dopuszczalne formy doręczeń... 313 1.2. Zmiana danych teleadresowych... 315 1.3. Doręczenia elektroniczne... 315 1.4. Problemy techniczne... 316 1.5. Wydruk pisma wydanego w formie elektronicznej... 317 1.6. Zawiadomienie na adres elektroniczny... 317 2. Doręczenia tradycyjne... 318 2.1. Zagadnienia ogólne... 318 2.2. Doręczenia zastępcze... 319 2.3. Obowiązki odbierającego pismo... 320 2.4. Awizo... 320 3. Element międzynarodowy w doręczeniach... 321 3.1. Zagadnienia ogólne... 321 3.2. Treść wniosku o doręczenie... 321 XIII
Rozdział VII. Wezwania organów podatkowych (Michał Sroczyński)... 323 1. Podstawa prawna wezwania... 323 2. Zmiana dotycząca przedłożenia dokumentów... 324 3. Częste nieprawidłowe praktyki organów... 325 4. Zakres terytorialny... 326 5. Treść wezwania... 328 5.1. Elementy obligatoryjne... 328 5.2. Nowelizacja dotycząca treści wezwania... 328 5.3. Wezwanie telefoniczne... 329 Rozdział VIII. Przywrócenie terminu (Kacper Sołoniewicz)... 331 1. Przesłanki przywrócenia terminu... 331 2. Ocena najczęściej powoływanych przyczyn... 332 3. Uchybienie terminowi z przyczyn leżących po stronie profesjonalnego pełnomocnika... 333 4. Rozstrzygnięcie w przedmiocie przywrócenia terminu... 335 Rozdział IX. Wszczęcie postępowania podatkowego (Monika Wolska-Bryńska)... 337 1. Inicjatywa i forma wszczęcia postępowania podatkowego... 337 2. Data wszczęcia postępowania podatkowego... 338 2.1. Zagadnienia ogólne... 338 2.2. Odmowa wszczęcia postępowania... 339 2.3. Doręczenie stronie postanowienia o wszczęciu postępowania i odstępstwa od tej zasady... 340 2.4. Niewydanie postanowienia o wszczęciu postępowania katalog przypadków... 341 2.5. Przedawnienie postępowania... 341 2.6. Załatwienie sprawy... 342 3. Podania... 342 Rozdział X. Udostępnianie akt (Kacper Sołoniewicz)... 345 1. Zasady udostępniania akt... 345 2. Przesłanki odmowy dostępu do akt sprawy... 346 Rozdział XI. Jednolity Plik Kontrolny (art. 193a Ordynacji podatkowej) (Bartosz Rodak)... 349 1. Wprowadzenie... 349 2. Pierwsza ustawa nowelizacyjna... 350 3. Druga ustawa nowelizacyjna... 350 4. Aspekty techniczne jednolitego pliku kontrolnego... 351 5. Przepisy przejściowe... 352 Rozdział XII. Postępowanie dowodowe (Monika Wolska-Bryńska)... 355 1. Definicja dowodu... 355 1.1. Zagadnienia ogólne... 355 XIV
1.2. Ciężar dowodu... 356 1.3. Gromadzenie materiału dowodowego... 356 1.4. Wniosek o przeprowadzenie dowodu... 357 1.5. Zasada swobodnej oceny dowodów... 357 2. Wybrane środki dowodowe... 357 2.1. Zagadnienia ogólne... 357 2.2. Obowiązki dotyczące instytucji finansowych... 358 2.3. Świadkowie w postępowaniu dowodowym... 359 2.4. Księgi podatkowe i dokumenty urzędowe... 360 2.5. Powołanie biegłego i przeprowadzenie oględzin... 361 2.6. Przesłuchanie strony... 361 Rozdział XIII. Zawieszenie postępowania podatkowego (Monika Wolska-Bryńska)... 363 1. Przesłanki zawieszenia postępowania podatkowego... 363 1.1. Śmierć strony... 363 1.2. Konieczność rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny sąd lub organ... 364 1.3. Śmierć przedstawiciela ustawowego strony... 366 1.4. Utrata zdolności do czynności prawnych... 366 1.5. Skarga na decyzję uchylającą; wystąpienie o opinię rady... 366 1.6. Obligatoryjne zawieszenie postępowania... 367 1.7. Unikanie podwójnego opodatkowania i procedura wzajemnego porozumiewania się... 367 1.8. Zawieszenie na wniosek strony... 368 2. Forma i skutki zawieszenia postępowania, dopuszczalne działania organu w trakcie zawieszonego postępowania... 368 2.1. Zagadnienia ogólne... 368 2.2. Wstrzymanie biegu terminów procesowych... 369 3. Podjęcie postępowania... 370 Rozdział XIV. Decyzje i postanowienia (Kacper Sołoniewicz)... 371 1. Decyzja jako podstawowa forma rozstrzygnięć w sprawach podatkowych... 371 1.1. Istota rozstrzygnięcia... 371 1.2. Uzasadnienie decyzji... 372 1.3. Wady decyzji podatkowej... 373 1.4. Uzupełnienie decyzji... 374 1.5. Sprostowanie... 375 2. Postanowienia... 376 Rozdział XV. Odwołania od decyzji organu podatkowego (Michał Sroczyński)... 379 1. Tryb wniesienia odwołania... 379 2. Dwukrotne rozpatrzenie decyzji przez ten sam organ... 380 3. Niedopuszczalność odwołania... 382 XV
4. Decyzja na niekorzyść strony odwołującej... 383 5. Postępowanie odwoławcze nieuregulowane w Ordynacji podatkowej... 384 6. Zażalenia... 385 Rozdział XVI. Wykonanie decyzji (Michał Sroczyński)... 387 1. Wykonalność decyzji nieostatecznych... 387 2. Natychmiastowa wykonalność w świetle orzecznictwa... 387 3. Podstawy zażalenia... 388 4. Uprawdopodobnienie niewykonania decyzji... 389 Rozdział XVII. Wznowienie postępowania podatkowego (Monika Wolska-Bryńska)... 393 1. Przesłanki wznowienia postępowania podatkowego... 393 1.1. Zagadnienia wstępne... 393 1.2. Fałszywe dowody... 394 1.3. Przestępstwo... 395 1.4. Wyłączenie pracownika lub organu podatkowego... 396 1.5. Brak udziału strony w postępowaniu... 396 1.6. Nowe okoliczności lub nowe dowody... 396 1.7. Stanowisko innego organu... 397 1.8. Wydanie decyzji na podstawie innej, zmienionej... 398 1.9. Przepis niezgodny z Konstytucją RP... 399 1.10. Ratyfikowana umowa międzynarodowa... 399 1.11. Procedura arbitrażowa oraz procedura wzajemnego porozumiewania się.. 400 1.12. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej... 400 2. Procedura forma, termin, etapy postępowania oraz rodzaje decyzji... 400 2.1. Zagadnienia ogólne... 400 2.2. Organ właściwy... 402 Rozdział XVIII. Uchylenie, zmiana i wygaśnięcie decyzji ostatecznej (Bartosz Rodak)... 405 1. Nabycie praw... 405 2. Uchylenie nabycia prawa... 406 3. Szczególny przypadek uchylenia decyzji... 407 4. Termin przedawnienia... 408 5. Wygaśnięcie decyzji... 408 Rozdział XIX. Kary porządkowe w Ordynacji podatkowej (Bartosz Rodak)... 411 1. Wprowadzenie... 411 1.1. Postępowanie dotyczące kar porządkowych... 411 2. Uprzednie wezwanie... 413 3. Podmioty, na które nakładane mogą być kary porządkowe... 413 4. Czyny podlegające karaniu... 415 4.1. Zagadnienia ogólne... 415 4.2. Katalog zamknięty zachowań... 415 XVI
5. Formy nałożenia kar porządkowych, organ uprawniony do jej nałożenia... 416 5.1. Zagadnienia ogólne... 416 5.2. Wadliwości rozstrzygnięć... 417 6. Wysokość i termin płatności kar porządkowych... 419 7. Uchylenie kar porządkowych... 419 Część IV. Kontrola podatkowa i inne tryby działania organów Rozdział I. Czynności sprawdzające (Michał Sroczyński)... 423 1. Zakres czynności sprawdzających... 423 2. Odpowiednie stosowanie przepisów... 425 3. Kontrole krzyżowe... 426 Rozdział II. Kontrola podatkowa (Aleksandra Krajewska, Michał Sroczyński)... 429 1. Podstawy prawne... 429 2. Cele kontroli podatkowej... 430 3. Ponowne wszczęcie kontroli... 430 4. Zawiadomienie o planowanej kontroli... 431 5. Wszczęcie kontroli... 433 5.1. Tryb normalny... 433 5.2. Tryb uproszczony... 434 6. Miejsce prowadzenia kontroli... 435 7. Czas trwania kontroli... 436 7.1. Wielkość przedsiębiorcy a czas trwania kontroli... 436 7.2. Faktyczny czas trwania kontroli... 436 8. Obowiązki i uprawnienia kontrolowanych... 437 8.1. Wykonanie czynności, o których mowa w art. 286 Ordynacji podatkowej.. 437 8.2. Możliwość wniesienia sprzeciwu... 438 8.3. Konsekwencje wniesienia sprzeciwu... 439 9. Postępowanie dowodowe w kontroli podatkowej... 440 9.1. Zasady dowodowe... 440 9.2. Rodzaje czynności dowodowych... 440 9.2.1. Badanie ksiąg podatkowych... 440 9.2.2. Przesłuchanie kontrolowanego i jego współpracowników... 442 9.2.3. Biegli... 443 9.2.4. Oględziny... 444 9.2.5. Przeszukanie... 445 9.2.6. Spis z natury... 446 10. Zakończenie kontroli... 447 10.1. Protokół kontroli... 447 10.2. Zastrzeżenia do protokołu... 448 XVII
Rozdział III. Tajemnica skarbowa (Kacper Sołoniewicz)... 451 1. Pojęcie tajemnicy skarbowej... 451 2. Zakres tajemnicy skarbowej... 451 3. Podmioty zobowiązane do zachowania tajemnicy skarbowej... 452 4. Udostępnianie danych objętych tajemnicą skarbową... 453 5. Uchylenie tajemnicy skarbowej... 454 6. Najczęstsze przypadki naruszenia tajemnicy skarbowej... 455 7. Konsekwencje naruszenia tajemnicy skarbowej... 456 8. Naprawienie szkody powstałej w wyniku ujawnienia tajemnicy skarbowej... 457 Rozdział IV. Zaświadczenia (Monika Wolska-Bryńska)... 459 1. Zasady wydawania zaświadczeń... 459 1.1. Cztery przymioty charakteryzujące zaświadczenie... 459 2. Rodzaje zaświadczeń... 462 2.1. Zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach lub stwierdzające stan zaległości... 462 2.2. Zaświadczenie o zobowiązaniach spadkodawcy... 463 2.3. Zaświadczenie o zobowiązaniach zbywającego przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część... 463 2.4. Zaświadczenie o wysokości zaległości podatkowych podatnika... 463 2.5. Zaświadczenie dotyczące wykazanych spraw podatkowych... 464 2.6. Zaświadczenie o wysokości dochodu lub obrotu podatnika... 464 2.7. Certyfikat rezydencji... 464 2.8. Zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych 465 Rozdział V. Postępowanie w przedmiocie dochodów nieujawnionych (Kacper Sołoniewicz)... 467 1. Informacje wstępne... 467 2. Ciężar dowodu udowodnienie a uprawdopodobnienie... 467 3. Zasady stosowania stawki 75%... 469 4. Czynności sprawdzające... 470 5. Przedawnienie prawa do wydania decyzji ustalającej... 471 6. Środki dowodowe w postępowaniach w przedmiocie dochodów nieujawnionych... 472 6.1. Informacje wstępne... 472 6.2. Oświadczenie o stanie majątkowym... 473 6.3. Informacje bankowe... 475 6.4. Zeznania świadków... 477 6.5. Opinie biegłych... 477 6.6. Dane statystyczne... 478 6.7. Dowody z dokumentów... 479 XVIII
Część V. Zmiany innych przepisów Rozdział I. Ustawa o kontroli skarbowej (Michał Sroczyński)... 483 1. Wstępny zakres i tryb kontroli skarbowej... 483 2. Postępowanie kontrolne... 483 Rozdział II. Zmiany w innych ustawach (Monika Wolska-Bryńska)... 489 1. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej... 489 2. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych... 489 2.1. Zmiany wprowadzone w art. 26 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych... 489 2.2. Zmiany wprowadzone w art. 27 i 28 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych... 490 2.3. Zmiany wprowadzone w art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych... 490 2.4. Pozostałe zmiany... 491 Część VI. Akty prawne Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.)... 495 XIX