Wzrosną składki ZUS przedsiębiorców Od stycznia 2014 r. wzrosną składki na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą. Sejm przyjął ustawę budżetową, która przewiduje nową kwotę prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Na rok 2014 jest to kwota 3746 zł. Od tej kwoty naliczane są różnego rodzaju podstawy, przede wszystkim minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, dla osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących. Informatyzacja sprawdzania dokumentacji księgowej Ministerstwo Finansów skierowało do rozpatrzenia przez Komitet Stały Rady Ministrów projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Procedowana obecnie nowelizacja Ordynacji podatkowej jest potrzebna do pilnego rozwiązania praktycznych problemów i uszczelnienia poboru podatków. Konieczna jest też kompleksowa kodyfikacja ogólnego prawa podatkowego, co nastąpi w dłuższej perspektywie. Projekt założeń był szeroko i długo uzgadniany z partnerami społecznymi oraz organizacjami przedsiębiorców, a także z innymi resortami. Niektóre proponowane rozwiązania budzą wątpliwości Rządowego Centrum Legislacji oraz Ministerstwa Gospodarki rozbieżności będą rozstrzygane na dalszych etapach prac. Najważniejsze zmiany: Wprowadzenie pełnomocnictw ogólnych w procedurach podatkowych. Aktualnie pełnomocnik ma obowiązek złożenia pełnomocnictwa oddzielnie do każdej sprawy. Proponuje się wprowadzenie pełnomocnictwa ogólnego do reprezentowania we wszystkich sprawach podatkowych. Pełnomocnictwo ogólne będzie składane w formie elektronicznej do centralnego rejestru i nie będzie podlegać opłacie skarbowej. Nadal będzie istnieć opcja złożenia pełnomocnictwa szczególnego (papierowego lub elektronicznego) ważnego tylko do konkretnej sprawy. Informatyzacja sprawdzania dokumentacji księgowej. Proponuje się wprowadzenie ujednoliconej formy elektronicznych raportów z ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, w której podatnicy, którzy prowadzą dokumentację elektronicznie, będą przekazywać dane na żądanie organu podatkowego w ramach trwającej procedury. Pozwoli to na szybszą analizę danych, skróci czas kontroli i ograniczy angażowanie podatnika. Unowocześnienie doręczania pism urzędu. Będzie możliwe wskazanie adresu do korespondencji innego niż zamieszkania oraz doręczenie na skrytkę pocztową. Proponuje się przyspieszenie i zmniejszenie kosztów doręczania pism pełnomocnikom zawodowym (adwokat, radca prawny, doradca podatkowy) przez nakazanie doręczenia za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub w siedzibie urzędu. Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Klauzula pozwoli na zwalczanie sztucznych konstrukcji prawnych, zwykle zawierających elementy zagraniczne, wykorzystywanych przez wielkie korporacje do unikania zapłaty podatku. Klauzula jest powszechnie stosowana na świecie, a jej wprowadzenie zaleca Komisja Europejska. Polska należy do nielicznych krajów, które takich rozwiązań jeszcze nie wprowadziły. Stosowanie klauzuli będzie powiązane z licznymi rozwiązaniami zabezpieczającymi, takimi jak: wydawanie na wniosek opinii zabezpieczających, niezależna od fiskusa ekspercka Rada ds. Unikania Opodatkowania opiniująca sporne sprawy, niewykonalność spornych decyzji, wyłączna właściwość
Ministra Finansów w sprawach klauzuli, możliwość korekty deklaracji w końcowej fazie postępowania podatkowego w zakresie stosowania klauzuli. Rozszerzenie dostępu urzędów skarbowych do danych bankowych. Obecny zakres dostępu urzędów skarbowych do informacji polskich banków i instytucji finansowych jest bardzo ograniczony; węższy niż w przypadku banków zagranicznych. Zagraniczny fiskus może uzyskać szersze informacje z polskich banków niż urząd skarbowy. Proponuje się poszerzenie dostępu do danych posiadanych już przez bank, w szczególności o identyfikację tytułów operacji finansowych oraz nadawców i odbiorców wpłat. Ułatwi to zwalczanie szarej strefy, szczególnie w handlu internetowym i ukrywania dochodów. Tak jak obecnie informacje bankowe będą mogły być udostępniane urzędom skarbowym tylko w toku postępowania podatkowego i po wyczerpaniu możliwości uzyskania tych danych bezpośrednio od podatnika. Elastyczność właściwości miejscowej urzędu. Projekt wprowadza zasadę, zgodnie z którą błędne ustalenie właściwości miejscowej nie będzie prowadziło do uchylenia decyzji. W razie zaskarżenia oceniać się będzie merytoryczną prawidłowość decyzji. Proponuje się też wprowadzenie nowego rozwiązania umożliwiającego wyznaczenie jednego wiodącego" urzędu w sprawach powiązanych podmiotów objętych właściwością miejscową różnych urzędów. Rozwiązanie to będzie stosowane w przypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia i ułatwi zwalczanie zorganizowanej przestępczości gospodarczej. Usprawnienie wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych. Proponuje się wydawanie interpretacji tylko do zdarzeń, dla których skutki podatkowe jeszcze nie powstały. Zamierza się wprowadzić grupowy" wniosek o interpretację, który pozwoli na wyjaśnienie wątpliwości dotyczących transakcji dla wszystkich zainteresowanych kontrahentów. Zamiast powielania interpretacji indywidualnych po wydaniu interpretacji ogólnej proponuje się tylko potwierdzanie stosowania w przedstawionej sprawie interpretacji ogólnej. Wprowadzenie możliwości zapłaty podatku w imieniu podatnika. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom podatników proponuje się umożliwić techniczną zapłatę podatku przez podmiot inny niż podatnik do wysokości 1000 zł. Ponadto dopuszcza się zapłatę podatku przez małżonka lub innego członka rodziny podatnika bez limitu kwotowego. W tych przypadkach przyjmuje się, że zapłata następuje ze środków podatnika, jeśli treść dowodu zapłaty nie budzi wątpliwości. Wyższe stawki ZUS. Sprawdź, jakie zmiany czekają przedsiębiorców w nowym roku Podwyżka składek dotknie nie tylko doświadczonych przedsiębiorców. Wzrost odczują także osoby rozpoczynające pracę na własny rachunek 2014 roku przedsiębiorców czekają liczne zmiany. Będą musieli nie tylko płacić wyższe składki na społeczne, ale także korzystać w kontaktach z ZUS-em z nowych druków oraz kodów. Dodatkowo zmienią się zasady liczenia maksymalnej podstawy dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Więcej do ZUS O 24 zł zwiększa się podstawa wymiaru, od której przez cały bieżący rok będą opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby zakładające własną firmę. Nie może być ona niższa od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. Ze względu na to, że w bieżącym roku to ostatnie wzrasta do 1680 zł (w 2013 roku wynosiło 1600 zł), więc i kwota przekazywana do ZUS będzie wyższa. Podstawą do zwiększenia jest rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2013 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r.
(Dz.U. z 2013 r., poz. 1074). Wzrost najniższe spowoduje też podwyżkę wysokości najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy przebywających na urlopie wychowawczym. Pozostali przedsiębiorcy opłacający składki na zasadach ogólnych także zapłacą więcej. Wynika to z tego, że zwiększa się prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej na dany rok. Zgodnie z ustawą budżetową na 2014 r. kwota ta wyniesie 3746 zł. Tym samym osoby z firmą ubezpieczone na zasadach ogólnych nie mogą odprowadzić składek od kwoty niższej niż 2247,60 zł (to jest 60 proc. kwoty 3746 zł) Uwaga na druki Tylko do końca grudnia 2013 r. przedsiębiorcy mogli też korzystać ze starych wzorów druków. Od nowego roku obowiązują już nowe formularze. Zmiana ta wynika z rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 9 września 2013 r. zmieniającego rozporządzanie w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2013 r. poz. 1101). Z tego powodu już w styczniu 2014 r. firmy rozliczając się za grudzień 2013 r., muszą korzystać z nowych wzorów. W ubiegłym roku opublikowano także nowelizację rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. nr 186, poz. 1444 z późn. zm.). Na tej podstawie już od kwietnia tego roku (poprzednia zmiana miała miejsce 1 listopada 2013 r.) zostaną wprowadzone odrębne kody tytułu ubezpieczenia. Zmiana obejmie osoby pobierające nauczycielskie kompensacyjne oraz emeryturę pomostową. Wprowadzono bowiem podział na osoby pobierające te świadczenia w Polsce lub innym kraju UE. Nowe chorobowe To nie koniec zmian ważnych dla płatników. Od 1 stycznia 2014 roku zmienia się sposób ustalenia miesięcznego limitu podstawy wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Kwota ta nie może przekraczać miesięcznie 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia rocznego limitu podstawy składek. Ponieważ w tym roku to ostatnie wynosi 3746 zł, to tym samym podstawa na składki chorobowe nie może być wyższa niż 9365 zł. Firmy muszą pamiętać, że w 2014 roku będzie ona ustalana na cały rok (od stycznia do grudnia), a nie kwartalnie, jak to miało miejsce wcześniej.
Od 1 stycznia 2014 r. podatnik odliczy cały VAT od samochodu z kratką Unia Europejska dala Polsce zgodę na wprowadzenie nowych ograniczeń w odliczaniu VAT od aut. Zostaną one wdrożone do ustawy o VAT w trakcie 2014 roku. Do tego czasu wróci prawo do pełnego odliczania podatku od samochodów z kratką. Problemem może być jednak spełnienie dodatkowych kryteriów homologacji ciężarowej. Od 2014 roku zacznie obowiązywać art. 86a i 88a ustawy o VAT regulujący zasady odliczania VAT przy nabyciu (leasingu itp.) pojazdów samochodowych oraz paliwa (tj. przepisy uchwalone jeszcze w 2010 r., których wejście w życie zostało odroczone). Sytuacja zmieni się jednak w trakcie roku, kiedy to zostanie zaimplementowana (wprowadzona) do ustawy o VAT uzyskana derogacja. W konsekwencji do tego czasu przedsiębiorcy będą mogli odliczyć cały VAT od samochodów z kratką. Konieczne będzie jednak spełnienie pewnych wymogów. Najważniejszą zmianą w porównaniu do obecnych przepisów, będzie dopuszczenie pełnego odliczenia VAT w przypadku samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, których dopuszczalna ładowność wynosi co najmniej: 425 kg dla pojazdów z 1 miejscem, 493 kg dla pojazdów z 2 miejscami, 500 kg dla pojazdów z trzema lub więcej miejscami. Dopuszczalna ładowność oraz liczba miejsc będzie określana na podstawie dokumentów wydawanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym (przy braku tych informacji pojazd będzie uznawany za osobowy). Kryteria do spełnienia Nowe przepisy oznaczają, że od 1 stycznia 2014 roku powinno wrócić prawo do pełnego odliczania VAT w przypadku samochodów popularnie określanych mianem "kratek" oraz spełniających tzw. wzór Lisaka, które kiedyś uprawniały do pełnego odliczenia (nawet, jeśli nie zawsze wynikało to z krajowych przepisów, zob. wyrok w sprawie Magoora, sygn. akt C- 414/07). Rygorystyczne wymogi homologacyjne Pewną komplikacją jest zmiana przepisów homologacyjnych w październiku 2012 r., wprowadzająca dodatkowe kryteria homologacji pojazdu, jako ciężarowy. Dotyczą one m.in. określonego prześwitu otworu ładunkowego. Nowych kryteriów nie spełnia duża część pojazdów powszechnie nabywanych przed 2011 rokiem w wersji "z kratką" (np. typu kombi). Gdyby uznać, że tego rodzaju samochody nie mogą być oferowane, jako ciężarowe, zmiana przepisów homologacyjnych drastycznie ograniczyłaby praktyczne znaczenie tych regulacji. Są jednak szanse, że do takiej sytuacji nie dojdzie. Jedna z interpretacji przepisów homologacyjnych zakłada stosowanie nowych, bardziej rygorystycznych kryteriów dotyczących wyłącznie pojazdów homologowanych po raz pierwszy po 29 października 2012 r. Przy takim rozumieniu przepisów, w ofercie salonów samochodowych od nowego roku z
pewnością znajdą się modele spełniające kryteria pełnego odliczenia VAT. Gdyby taka interpretacja nie przyjęła się w praktyce, istniałyby natomiast podstawy do uznania, że brak pełnego prawa do odliczenia wynikający z zaostrzenia kryteriów homologacyjnych narusza prawo unijne. Sposób weryfikacji wykorzystania auta jest niewiadomy Choć uzyskana derogacja idzie w dobrą stronę, to jednak kłopotliwe może być udowodnienie, że dany samochód jest wykorzystywany wyłącznie na potrzeby firmy. Szczegóły w tym zakresie pojawią się zapewne wraz z projektem ustawy zmieniającej ustawę o VAT. Na razie nie wiadomo, jakie kryteria zaproponuje w tym zakresie resort finansów. Racjonalnym rozwiązaniem mogłaby być propozycja przyjęcia, jako samochodów w pełni wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej tych aut, które stanowią środek trwały firmy i podlegają amortyzacji. Aby samochód stanowił środek trwały, to poza wymogiem okresu używania dłuższym niż rok musi stanowić własność lub współwłasność podatnika, nabytą lub wytworzoną we własnym zakresie, kompletną i zdatną do użytku w dniu przyjęcia do używania. Dodatkowo niezbędne jest wykorzystywanie pojazdu na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą (ewentualnie może być oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu). Jednak nawet i ta propozycja ma swoje wady, bowiem także i taki pojazd może być wykorzystywany np. przez pracownika do celów prywatnych (np. dojazd do pracy, wykorzystywanie w weekendy itp.). Odliczanie podatku od pojazdów specjalnych bez zmian W pozostałym zakresie nowe przepisy utrzymują obecne reguły odliczania, tj. ograniczenie do 60% VAT nie więcej niż 6.000 zł dla samochodów osobowych i innych pojazdów poniżej 3,5 ton. Ograniczenia te w dalszym ciągu nie będą dotyczyć np. samochodów typu pick-up czy też pojazdów specjalnych. Będą nowe ograniczenia w odliczaniu Należy pamiętać, że omówione zasady będą obowiązywały jedynie przez kilka miesięcy 2014 roku. Polska uzyskała od Unii Europejskiej zgodę na wprowadzenie ograniczeń w odliczaniu podatku od samochodów. Oznacza to, że w przypadku samochodów osobowych i innych poniżej 3,5 tony przedsiębiorca będzie miał prawo do odliczenia tylko 50% VAT przy ich nabyciu (leasingu) bez limitu kwotowego, jak również 50% VAT naliczonego z tytułu zakupów paliwa i eksploatacji (np. usług serwisowych). Dla przedsiębiorców rozważających zmianę floty samochodowej, początek 2014 roku może, więc być do tego najlepszym momentem. Podstawa prawna: Art. 86a i art. 88a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 ze zm.). Autor: Marek Wojda doradca podatkowy
Plan urlopów pomaga dyscyplinować podwładnych, ale wiąże też firmę Zatwierdzony przez pracodawcę plan urlopów (uwzględniający proponowane przez pracowników terminy wykorzystania urlopów) powoduje, że urlop powinien być przez pracownika wykorzystany w terminie wskazanym w planie. Jest jednak kilka wyjątków od tej zasady. Plan urlopów pomaga dyscyplinować podwładnych, ale wiąże też firmę Plan urlopów musi tworzyć pracodawca, u którego działają zakładowe organizacje związkowe, chyba że zgodzą się na nieustalanie planu. Jeśli nie ma związków, pracodawca nie musi tworzyć planu. Jednak nawet wtedy warto go wprowadzić, ponieważ pomaga zaplanować pracę i zastępstwa oraz dyscyplinuje pracowników do korzystania z urlopów Plan jest wiążący dla obu stron, ale można go zmieniać Plan urlopów wiąże obie strony: pracodawcę i pracownika. Jednak tak zaplanowany urlop: można przesunąć na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami choćby na 1 dzień przed jego rozpoczęciem (przepisy nie wspominają o przerwaniu rozpoczętego urlopu na wniosek pracownika, ale też należy je uznać za dopuszczalne); jeśli jednak chodzi o urlop zaległy, przesunąć go można nie bardziej niż do 30 września, wolno przesunąć z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jeżeli nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia w toku pracy (art. 164 kp), trzeba przesunąć z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność pracownika (art. 165 kp), trzeba przerwać z powodu m.in. choroby, ćwiczeń wojskowych czy urlopu macierzyńskiego (art. 166 kp), pracodawca może przerwać, odwołując pracownika z urlopu, gdy obecności akurat tej osoby w firmie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu (art. 167 kp). Można też przesunąć urlop, gdy jest to obiektywnie konieczne. Przykładowo: gdy pracownik ma zaplanowany urlop w sierpniu, a z końcem czerwca upływa mu okres wypowiedzenia umowy o pracę, pracodawca może przymusowo udzielić urlopu w okresie wypowiedzenia, by nie wypłacać za niego ekwiwalentu. We wszystkich wymienionych przypadkach można dokonać korekty w planie urlopów, ale wolno też po prostu udzielić urlopu w innym terminie bez zmieniania planu. Powracający rodzic wymusi urlop wypoczynkowy Są także dwa przypadki, kiedy trzeba udzielić pracownikowi urlopu w terminie przez niego wskazanym (niezależnie od tego, co mu zapisano w planie urlopów): gdy pracownik wnioskuje o urlop wypoczynkowy bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowym macierzyńskim lub rodzicielskim albo ojcowskim, gdy pracownik młodociany wnioskuje o urlop w czasie ferii. Podstawa prawna: art. 153, art. 155[2a], art. 158, art. 161 164 art. 167[2], art. 168, art. 205 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.), art. 5 ust. 1 ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach państwowych (Dz.U. z 2011 r. nr 123, poz. 698, ze zm.),
załącznik do rozporządzenia ministra kultury z 16 września 2002 r. w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych (Dz.U. nr 167, poz. 1375). Katarzyna Wrońska Zblewska