Ustalanie zobowiązania podatkowego Decyzje podatkowe

Transkrypt

1 Ustalanie zobowiązania podatkowego Decyzje podatkowe Zasady ustalania zobowiązania podatkowego uregulowane są w niemieckiej ordynacji podatkowej. W zależności od rodzaju zobowiązania podatkowego deklaracje zobowiązanie podatkowe może mieć charakter decyzji określającej lub ustalającej. Ustalenie zobowiązania podatkowego stosownie do 155 ust. 1 zdanie 1 Ordynacji podatkowej następuje z reguły w drodze decyzji podatkowej na piśmie. Decyzja taka stosownie do przepisów 157 ust. 1 Ordynacji podatkowej musi zawierać: - ustalone zobowiązanie podatkowe według rodzaju podatku i kwota ustalonego podatku, - wskazania podatnika zobowiązanego do zapłaty podatku, - pouczenia o dopuszczalnych formach odwoławczych, terminach i organach, do których należy składać odwołanie od decyzji. Dodatkowo decyzja ustalająca zobowiązanie podatkowe musi zawierać dane organu wydającego decyzję oraz uzasadnienie z podaniem podstawy prawnej. Wyjątkiem przy wydawaniu decyzji ustalających są miesięczne deklaracje na podatek obrotowy. Decyzje wydawane dla określenia miesięcznego zobowiązania podatkowego są decyzjami określającymi. Dlatego też w oznaczeniu niemieckim deklaracje podatkowe na podatek obrotowy oznaczone zostały jako zameldowanie o ciążącym podatku (Steueranmeldung). Stosownie do 167 ust. 1 Ordynacji podatkowej w przypadku samookreślenia zobowiązania podatkowego nie jest wymagane wydawanie dodatkowych decyzji ustalających. Wyjątkiem w tym przypadku są powstałe różnice pomiędzy podatkiem naliczonym, a należnym i powstałe w ten sposób błędne wyliczenie zobowiązania podatkowego. Ustalenie zobowiązania podatkowego w podatku obrotowym może nastąpić również na skutek niezłożenia we właściwym urzędzie skarbowym deklaracji na podatek obrotowy. W takim przypadku organ podatkowy wydaje decyzje ustalającą z zaznaczeniem możliwości sprawdzenia i dokonania zmiany wydanej decyzji ( 168 Ordynacji podatkowej). 1

2 W zależności od okresu rozliczeniowego wydanej decyzji ustalającej decyzje te niemiecka ordynacja podatkowa dzieli na: - ustalenia przejściowe 165, - ustalenia ostateczne 168, Decyzje ustalające przejściowe wydawane są w trakcie roku podatkowego lub na początku roku podatkowego (podatek od wynagrodzenia) i mogą w trakcie roku podatkowego ulec zmianie. Ustalenia te dokonywane są na podstawie okresowych miesięcznych raportów. Ustalenie przejściowe zobowiązania podatkowego następuje również, gdy: - nie ma dokładnej pewności wejścia w życie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z innymi państwami, które będą korzystniej wpływały na zobowiązanie podatkowe podatnika, - Niemiecki Trybunał Konstytucyjny stwierdzi niezgodność ustawy podatkowej z ustawą zasadniczą, a ustawodawca zobowiązany został do dokonania nowelizacji ustawy podatkowej zgodnej z Konstytucją, - uzgodnienia ustaw podatkowych prawa wyższego są przedmiotem postępowania przed Europejskim Sądem Wspólnotowym, Trybunałem Konstytucyjnym lub Najwyższym Sądem Federalnym. W decyzjach tych podawany jest zakres i powód wydania decyzji przejściowej. Tak długo jak ustalenie zobowiązania podatkowego następuje w drodze decyzji przejściowej, może zostać ona unieważniona lub zmieniona Decyzje ustalające ostateczne wydawane są przy ustalaniu zobowiązania podatkowego ostatecznego, w którym podany zostaje ostateczny termin uiszczenia podatku. Korekty decyzji podatkowych Stosownie do postanowień 129 i 169 ust. 1 ordynacji podatkowej organ podatkowy uprawniony jest do skorygowania pomyłek językowych, obliczeniowych i innych podobnych nieprawidłowości wydanej decyzji ustalającej, które pojawiły się przy wystawianiu decyzji podatkowej, przed upływem ustalonego terminu zapłaty 2

3 zobowiązania podatkowego. Korekty, jak i poprawki, w wydanej decyzji podatkowej mogą nastąpić w przypadku błędu popełnionego przez organ podatkowy. W przypadku błędu popełnionego przez podatnika korekty decyzji podatkowych mogą zostać dokonane w postępowaniu odwoławczym. Jeżeli na podstawie złożonej deklaracji podatkowej, w której widoczny był błąd podatnika, organ podatkowy wydał decyzję ustalającą zobowiązanie podatkowe, decyzja taka została wydana wadliwie z winy leżącej po stronie organu podatkowego. W takim przypadku organ podatkowy zobowiązany był skorygowania błędu podatnika. Korekty wydanych decyzji podatkowych ostatecznych mogą zostać wydane przed upływem terminu ich przedawnienia. Terminy ustalenia zobowiązania podatkowego wynoszą: 1. dla ceł i akcyzy - 1 rok 2. dla pozostałych podatków - 4 lata 3. w przypadku drobnych błędów powodujących zmniejszenie obciążenia podatkowego 5 lat 4. w przypadkach zaliczanych do przestępstw podatkowych 10 lat W trakcie obowiązujących terminów do skorygowania decyzji podatkowych ostatecznych mogą zostać one zmienione stosownie do 172 ordynacji podatkowej na wniosek lub za zgodą podatnika w przypadku, gdy: - przed upływem terminu do wniesienia odwołania na korzyść lub niekorzyść podatnika, - po upływie terminu do wniesienia odwołania przez podatnika korekty decyzji mogą być dokonane tylko i wyłącznie na korzyść podatnika. Decyzje podatkowe ustalające mogą zostać uchylone lub zmienione, jeżeli zachodzą okoliczności określone w 173 ordynacji podatkowej, czyli po wydaniu decyzji ustalającej pojawiły się nowe fakty i dowody mające wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, które doprowadziły do zaniżenia podatku, a podatnik ujawniając nowe okoliczności nie ponosi kary, lub zawyżenia obciążenia 3

4 podatkowego. Jako duże przewinienie podatnika organa podatkowe wskazują: błędne prowadzenie ksiąg rachunkowych, nieprzestrzeganie lub błędne interpretowanie wydanych przez organa podatkowe okólników zawierających informację o stosowaniu prawa podatkowego, nie stosowanie się do wskazówek i poleceń otrzymanych od organów podatkowych. Jako nowe okoliczności wpływające na zmianę decyzji podatkowej organa mogą wskazać ujawnienie nieopodatkowanych przychodów, które mają zasadnicze znaczenie zgodnie z 173 ust. 1 ordynacji podatkowej. Stosownie do rozporządzenia z dnia 19 grudnia 2000 r. o niskich kwotach dla podatków (Kleinbetragverordnung): - dochodowego od osób prawnych, - dochodowego od osób fizycznych, - podatku od spadków i darowizn, - podatku od nabycia nieruchomości, - podatku od zakładów i gier losowych korekty podatków dokonuje się, jeżeli kwota podatku podlegającego korekcie wynosi co najmniej 10,- W przypadku korekt w podatku od towarów i usług, podatku od ubezpieczeń, podatku od ubezpieczenia przeciwpożarowego w trakcie roku podatkowego dokonuje organ podatkowych, jeżeli kwota podatku określonego w decyzji podatkowej wynosi co najmniej 10,- Zasady dokonywania korekty zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług Niemiecka ustawa o podatku obrotowym reguluje w 15a zasady dokonywania korekt podatku naliczonego w dotyczącego środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych zaliczanych przez ustawodawcę do dóbr materialnych. Jeżeli w przeciągu 5 lat od wprowadzenia środka trwałego do użytku oraz spowodowania zmian w dotyczących odliczonego podatku VAT należy dokonać korekty za rok kalendarzowy, 4

5 w którym powstały zmiany. W stosunku do nieruchomości i gruntu przyjmuje się okres 10 letni. Jako podstawę naliczenia korekty przyjmuje się 1/5 lub w przypadku nieruchomości i gruntów 1/10 odliczonej kwoty za każdy rok podlegający korekcie. Tak samo należy dokonać w przypadku skróconego okresu używania środka trwałego. Przepisy wykonawcze do ustawy o podatku obrotowym wprowadziły uproszczenia w dokonywaniu korekt podatku VAT naliczonego. Stosownie do 44 przepisów wykonawczych korekty podatku VAT naliczonego w przypadku nabycia lub wytworzenia środka trwałego nie dokonuje się, jeżeli przypadający do skorygowania podatek VAT naliczony od tego środka nie przekracza 250,-. W przypadku, gdy kwota podatku VAT podlegająca korekcie (na plus) nie przekracza 1000, można dokonać korekty za ten rok, w którym powstał obowiązek dokonania korekty z uwzględnieniem jednolitego zastosowania tej kwoty w latach następnych. Korekty podatku VAT odliczonego dokonuje się w stosunku miesięcznym lub rocznym. Uzależnione jest to wysokości kwoty podlegającej korekcie. Jeżeli kwota korekty podatku VAT nie przekracza sumy 6000, korekty tego podatku dokonuje się w deklaracji rocznej przy rocznym ustalaniu zobowiązania podatkowego w podatku VAT. W przypadku, gdy kwota do korekty podatku VAT odliczonego jest większa niż 6000, korekty dokonuje się w deklaracji miesięcznej, w której nastąpiła zmiana. Niemieckie deklaracje na podatek VAT zawierają dodatkową rubrykę na dokonanie korekt podatku naliczonego od zakupionych i wprowadzonych do używania środków trwałych i na tej podstawie wyliczony zostaje podatek VAT należny do zapłaty za dany okres rozliczeniowy. Do zastosowania przelicznika kwoty podlegającej korekcie przyjmuje się wzór: Podatek VAT odliczony Kwota = X (okres - liczba X 50% korekty okres amortyzacji amortyzacji miesięcy użytkowania śr.trw) 5

6 Korekty podatku VAT odliczonego od zakupu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych dokonywane są również na korzyść podatnika. Ma to zastosowanie szczególnie wtedy, gdy zakupiony środek trwały wykorzystywany był najpierw d celów prowadzonej działalności gospodarczej i prywatnie, a następnie przeszedł w całości na cele działalności gospodarczej. Przy zakupie i wprowadzenia środka trwałego przysługiwało procentowe odliczenie podatku VAT naliczonego od zakupu lub wytworzenia środka trwałego. W momencie zmiany użytkowania go podatnik dokonuje korekty na swoją korzyść. Wpływ korekt podatku VAT na podatek dochodowy. Zobowiązania podatkowe w podatkach dochodowych ustalane są decyzja ustalającą. Dokonywanie korekt w podatku dochodowym uwzględnione zostało w 9b ustawy o podatku dochodowym. Stosownie do zapisów ustawy korekty dokonane na podstawie 15a ustawy o podatku VAT w zakresie podatku odliczonego od zakupu lub wytworzenia środków trwałych nie mają wpływu na zmianę dokonywanych odpisów amortyzacyjnych według ustalonego planu. Korekty podatku VAT podwyższające lub obniżające koszty uzyskania przychodu, określane jako koszty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, ujmowane są w księgach w miesiącu dokonania korekty. W zależności od dokonanej korekty uznawane są one po stronie przychodów jeżeli dotyczą zwrotu podatku VAT na rzecz podatnika, lub po stronie kosztów jeżeli podatnik zobowiązany jest do dopłacenia podatku VAT. Ustalony wcześniej plan amortyzacji podatkowej nie podlega korekcie. Wcześniej ustalone zobowiązanie podatkowe można zmienić tylko i wyłącznie w drodze decyzji podatkowej, dlatego też niemiecka ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przyjmuje rozwiązania dokonywania korekt w księgach na bieżąco. opracowała: I.E.Cech WEH Berlin 6