Debata o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym PPP w projektach kolejowych - przykłady zagraniczne i ocena możliwości ich przeniesienia na grunt polski Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 2 1
Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 3 PPP w projektach kolejowych - wprowadzenie PPP w projektach kolejowych wykorzystanie PPP w sektorze kolejowym jest ciągle ograniczone stosowane zwłaszcza w przypadku - budowy bardzo nowoczesnej infrastruktury, - dostawy taboru czy obsługi połączeńkolejowych (tzw franchise ) - kolei podmiejskiej lub dojazdowej Slide 4 2
PPP w projektach kolejowych - wprowadzenie Ryzyko popytu Inwestycje kolejowe wiążąsięze znacznym ryzykiem finansowym: - wysokie nakłady inwestycyjne - jeśli przychody uzależnione sąod popytu na usługi (dostęp do infrastruktury czy przychody ze sprzedaży biletów) Działanie w oparciu wyłącznie o przychody od użytkowników może powodowaćiżinwestycja będzie nieopłacalna dla inwestora prywatnego. Slide 5 Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 6 3
Lizbona Madryt (2013), Porto Vigo (2013), Lizbona Porto (2015) Status: trwa ewaluacja ofert na realizacjępierwszego PPP Slide 7 Ekspresowe połączenie kolejowe pomiędzy dwiema portugalskimi metropoliami i Madrytem Cele projektu: zapewnienie nowoczesnego i efektywnego transportu lepsze połączenie Portugalii z Europą, poprawa konkurencyjności regionu przyspieszenie ekonomicznego i technologicznego rozwoju kraju przesunięcie ruchu pasażerskiego i towarowego z dróg na tory kolejowe zwiększenie mobilności, poprawa konkurencyjności portów, lotnisk i logistyki Slide 8 4
Odcinki priorytetowe Trasa / Zakres prac Lizbona Madryt Budowa sieci kolejowej dużych prędkości, tradycyjne połączenie kolejowe Evora Caia Porto Vigo Budowa sieci kolejowej dużych prędkości z wykorzystaniem istniejącej trasy Porto Braga (pierwsza faza) Lizbona Porto Budowa sieci kolejowej dużych prędkości Długość trasy 628 km (203 km w Portugalii) 152 km (90 km w Portugalii, Pierwsza faza: 45 km) 292 km Prędkość docelowa 350 km/h 300 km/h 250 km/h Czas podróży: obecny / planowany 9.00 / 2.45 3.30 / 1.00 2.34 / 1.15 min Wartość inwestycji 2 400 mln euro 1 400 mln euro (845 mln euro w pierwszej fazie) 4 500 mln euro Slide 9 Struktura transakcji Alokacja przepustowości i zarządzanie ruchem (Państwo/REFER) Sygnalizacja/Telekomunikacja (PPP) Linia kolejowa Lizbona-Poceirao Linia kolejowa Poceirao - Caia Linia kolejowa Lizbona-Pombal Linia kolejowa Pombal Porto Linia kolejowa Braga Valenca Projekty PPP Zakres: projekt, budowa, finansowanie i eksploatacja Długośćkoncesji: 40 lat Mechanizm płatności: za dostępność(75%), utrzymanie (25%) i ilośćpasażerów (+/- 2%) Sygnalizacja/ Telekomunikacja PPP Zakres: projekt, budowa, finansowanie i eksploatacja Długośćkoncesji: 20 lat Mechanizm płatności: za dostępność Slide 10 5
Odcinek priorytetowy: Lizbona - Madryt Długośćtrakcji Wartośćinwestycji Planowana maksymalna prędkośćpociągów Stacje 203 km 2 400 mln euro 350 km/h Planowane rozpoczęcie budowy 2010 Planowane uruchomienie odcinka 2013 Przewidywana liczba pasażerów w 2030 roku Dwa PPP w ramach odcinka: Lizbona, Evora Elvas/Badajoz 9,4 mln Lizbona Poceirao (136 km) Poceirao Caia (167 km) Slide 11 Finansowanie odcinka Lizbona-Porto i Lizbona-Madryt Podobnie jak w przypadku innych linii kolejowych, przepływy operacyjne są niewystarczające by pokryćnakłady inwestycyjne i koszty operacyjne Wsparcie sektora publicznego jest niezbędne Według kalkulacji wymagany udział funduszy publicznych będzie wynosił: - Pomoc państwa 36% - Fundusze unijne 19% całkowitej wartości inwestycji 55% 19% 36% Państwo Fundusze UE Przepływy operacyjne Slide 12 6
Projekt PPP Poceirão - Caia Koncesja na 40 lat obejmująca budowę, finansowanie i utrzymanie infrastruktury: 176 km podwójnej linii kolejowej wysokich prędkości na odcinku Poceirão - Caia,, 92 km konwencjonalnej linii jednotorowej Evora and Caia, stacji Evora Wartośćinwestycji 1 450 mln euro Długośćtrakcji 167 km Planowany czas podróży na odcinku 29 min Planowana maksymalna prędkośćpociągów 350 km/h Planowane rozpoczęcie budowy 2010 Planowane uruchomienie odcinka 2013 Linia będzie miała 36 wiaduktów i mostów o łącznej długości 16,5 km, dla zasilania elektroenergetycznego zostanązbudowane 3 podstacje Slide 13 Projekt PPP Poceirao - Caia Finansowanie Podobnie jak w przypadku innych linii kolejowych, przepływy operacyjne sąniewystarczające by pokryćnakłady inwestycyjne i koszty operacyjne Wsparcie sektora publicznego jest niezbędne Wsparcie Unii Europejskiej 641 mln euro - Fundusz Spójności 450 mln euro - TEN-T 191 mln euro Przewidywane finansowanie EIB: do 600 mln euro Mechanizm płatności dla koncesjonariusza: za dostępność, utrzymanie i obciążenie mierzone ilościąpociągów Slide 14 7
PPP odcinek Poceirao - Caia Czynność Ogłoszenie w oficjalnym dzienniku UE Przygotowanie oferty Ewaluacja ofert faza 1 Negocjacje i BAFO faza 2 Ewaluacja ofert faza 2 Wybór oferty Zamknięcie (komercyjne i finansowe) Termin realizacji 2.06.2008 2.06.2008 2.10.2008 2.10.2008 23.12.2008 5.02.2009 30.04.2009 1.05.2009 5.06.2009 5.06.2009 2.07.2009 2.07.2009 14.09.2009 Status Zakończone Zakończone Zakończone W trakcie Slide 15 Przewidywany wpływ projektu na rozwój regionu: Analizy jednoznacznie wskazująna pozytywny wpływ inwestycji na rozwój regionu Przewidywany wpływ na zmienne makroekonomiczne: - Utworzenie, w długim okresie, 56 tysięcy nowych miejsc pracy - Wzrost wartości prywatnych inwestycji 126 mld euro - Wzrost PKB o 121 mld euro - Wzrost przychodów z podatków o 64 mld euro Slide 16 8
Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Kolej duż ych prędkości w Portugalii Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 17 Kolejka dojazdowa na Teneryfie Zakres projektu Budowa linii ł ączącej Santa Cruz i La Laguna, dwa gł ówne miasta na Teneryfie 21 przystanków Status: ukończone Slide 18 9
Kolejka dojazdowa na Teneryfie Cele projektu zapewnienie nowoczesnego i efektywnego transportu na wyspie przyspieszenie ekonomicznego i technologicznego rozwoju wyspy przesunięcie ruchu pasażerskiego na tory kolejowe Przewóz 44 000 pasażerów dziennie Przewóz pasażerów od 5:00 do 24:00 w dni powszednie, cał odobowy w weekendy i święta państwowe Slide 19 Kolejka dojazdowa na Teneryfie Informacje na temat projektu Wartośćinwestycji 306 mln euro Dł ugośćtorów 12,3 km Liczba stacji 21 Czas podróży 37 min Maksymalna prędkośćna trasie 70 km/h Średnia prędkość(uwzględniając postoje) 20 km/h Slide 20 10
Kolejka dojazdowa na Teneryfie Finansowanie Wł adze samorządowe wyspy zał ożył y spół kę: Metropolitano de Tenerife (MTSA) Ogł osił y przetarg na kapitałdodatkowy / udział y w spół ce, w efekcie udział y w spół ce objęł y: 80% - wł adze samorządowe wyspy 14% konsorcjum Tenemetro w skł adzie Transdev, Ineco, Somague 6% bank Caja de Canarias Finansowanie zapewnili: Administracja publiczna Konsorcjum prywatne Kredy z EBI zabezpieczony gwarancjągrupy banków komercyjnych z BBVA jako liderem Slide 21 Kolejka dojazdowa na Teneryfie Struktura transakcji Publiczno-prywatna spół ka MTSA Koncesja na budowęi eksploatacjęlinii na 35 lat Wynagrodzenie: stał a kwota za dostępność, wpł ywy ze sprzedaży biletów, wyrównanie za bilety ulgowe Partner prywatny, Tenemetro, jest udział owcem spół ki MTSA Wkł ad partnera prywatnego: kapitałi know-how Wynagrodzenie partnera prywatnego: dywidendy i prowizje za zarządzanie od MTSA Slide 22 11
Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Kolej duż ych prędkości w Portugalii Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 23 Tabor dla projektu Thameslink Program Thameslink Cel programu: rozwój i poprawa stanu sieci komunikacyjnej w Londynie i poł udniowej części Anglii Obecnie odcinek Thameslink posiada znaczne ograniczenia przepustowości: pociągi do 160m dł ugości trasa ma liczne skrzyżowania i wąskie gardł a Thameslink Program obejmuje: program inwestycji infrastrukturalnych o wartości 3.55 mld, w tym: poł ączenie z East Coast Main Line do stacji St Pancras Thameslink rozbudowęistniejącej sieci Thameslink na poł udnie od Londynu wł ączenie dodatkowych odcinków w Kent, Surrey i Sussex zakup taboru pozwalającego na wzrost przepustowości Slide 24 12
Tabor dla projektu Thameslink Dostawa taboru w PPP Projekt obejmuje projekt, produkcję, finansowanie i utrzymanie od 900 do 1300 pociągów oraz dwóch zajezdni przeznaczonych dla operatorów linii kolejowej Thameslink Integralna częśćprogramu Thameslink Status: procedura przetargowa jest w trakcie Slide 25 Tabor dla projektu Thameslink Cele projektu Poprawa jakości usł ug kolejowych w Poł udniowej części Anglii Zwiększenie przepustowości linii pół noc-poł udnie w centrum Londynu w celu zredukowania przepeł nienia, odciążenia pozostał ych linii kolejowych i metra Zwiększenie liczby i częstotliwości poł ączeń Zapewnienie poł ączenia dla pasażerów podróżujących międzynarodowymi liniami kończącymi trasęna stacji St Pancras i krajowymi liniami kolejowymi Slide 26 13
Tabor dla projektu Thameslink Informacje na temat projektu Wartośćkontraktu 2 600 mln euro Zakł adane finansowanie EBI 600 mln euro Planowane oddanie do użytku pierwszej części taboru: 2012 Planowane oddanie do użytku cał ości taboru: 2015 Oferenci zakwalifikowani na krótkąlistę: ALSTOM Transport, Bombardier Transportation UK Ltd, Hitachi Europe Ltd, Siemens Transportation Systems Slide 27 Tabor dla projektu Thameslink Struktura transakcji Partner prywatny jako wł aściciel pociągów będzie je udostępniałodpowiedniemu operatorowi kolejowemu Pł atnośćdla partnera prywatnego miesięczna, z góry, za udostępnienie każ dego z pociągów, kwota ma uwzględniać koszt wytworzenia i koszt kapitał u Slide 28 14
Tabor dla projektu Thameslink Harmonogram Termin realizacji Status Wnioski o dopuszczenie do udział uw postępowaniu 9.06.2008 Zakoń czone Wybór akredytowanych oferentów Lato 2008 Zakoń czone Zaproszenie do skł adania ofert Jesień2008 Zakoń czone Skł adanie ofert Zima 2008/2009 W trakcie Wybór oferty Lato 2009 Testowanie taboru Jesień2011 Oddanie do uż ytku pierwszej częś ci taboru Cał a zamówiona flota oddana do uż ytku Luty 2012 Grudzień2015 Slide 29 Plan prezentacji PPP w projektach kolejowych wprowadzenie Analiza przypadków: Kolej duż ych prędkości w Portugalii Szybka kolejka dojazdowa na Teneryfie Tabor dla projektu Thameslink Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Slide 30 15
Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Potrzeby inwestycyjne Potrzeby inwestycyjne w zakresie infrastruktury i taboru, a także urządzeńpomocniczych (np. system GSM-R) sąbardzo duże Trudna sytuacja polskiej kolei Znaczne środki UE Trudnośćw pozyskaniu wkł adu krajowego na potrzeby wykorzystania wszystkich środków UE Slide 31 Analiza możliwości realizacji projektów PPP w Polsce Potencjalne projekty Nie widaćzainteresowania takimi projektami (na razie) W ciągu kilku lat byćmoże pierwsze projekty mogł byby się pojawićzwł aszcza w zakresie: - Kolei dojazdowych (np. linie na lotnisko) - Kolei duż ych prędkości (linia Y) Gł ównym problemem może byćkoniecznośćdopł acania do projektu partnerowi prywatnemu Takie projekty mogł yby także byćrealizowane w oparciu o fundusze UE Slide 32 16
Kontakt Maja Koźmińska Wicedyrektor Transport, Infrastruktura i Sektor Publiczny al. Armii Ludowej 14 00-638 Warszawa Tel. 22 523 4292 http://www.pwc.com/pl 2009. All rights reserved. refers to the network of member firms of International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. *connectedthinking is a trademark of LLP (US). 17