TECHNIKI PROJEKCYJNE
1. CZYM SĄ TECHNIKI PROJEKCYJNE? 2. JAKA JEST GENEZA TECHNIK PROJEKCYJNYCH? 3. KIEDY STOSOWAĆ TECHNIKI PROJEKCYJNE? CO NAM DAJE ICH ZASTOSOWANIE? 4. JAKIE SĄ RODZAJE TECHNIK PROJEKCYJNYCH STOSOWANYCH W BADANIACH SPOŁECZNYCH? 5. ANALIZA I INTERPRETACJA WYNIKÓW UZYSKANYCH DZIĘKI TECHNIKOM PROJEKCYJNYM? 6. JAKIE SĄ TRUDNOŚCI DOTYCZĄCE STOSOWANIA TECHNIK PROJEKCYJNYCH?
CO TO JEST TECHNIKA PROJEKCYJNA? sposób rzutowania doświadczeń, emocji, doznań, uczuć i wyobrażeń jednej osoby na inną osobę lub przedmiot; pozwala na ekspresję zachowania, choć jednostka nie zawsze jest świadoma, że opis dotyczy jej samej. Projekcja ma miejsce gdy: podmiot postrzega otoczenie i odpowiada na nie zgodnie z własnymi zainteresowaniami, postawami, przyzwyczajeniami, trwałymi/chwilowymi stanami emocjonalnymi, oczekiwaniami, pragnieniami itp. (Maison 2001).
CO TO JEST TECHNIKA PROJEKCYJNA? Geneza: psychiatria i kliniczne badania psychiatryczne Projekcja w psychoanalizie: sytuacja, gdy osoba wyrzuca z siebie nieakceptowane cechy, uczucia i pragnienia; te których jednostka nie uznaje w sobie lub w sobie odrzuca (cień). Aktualne rozumienie projekcji w psychologii: podmiot postrzega otoczenie i odpowiada na nie zgodnie z własnymi zainteresowaniami, postawami, przyzwyczajeniami, trwałymi/chwilowymi stanami emocjonalnymi, oczekiwaniami, pragnieniami itp. (Maison 2001:143). Cel zastosowania technik projekcyjnych w badaniach psychologicznych: diagnoza odrzucanych, nie uświadamianych przez daną osobę obszarów jej osobowości. Klasyczne psychologiczne techniki projekcyjne: test Rorschacha, Test Apercepcji Tematycznej Murraya, test niedokończonych zdań Rottera.
PRZEDMIOT BADANIA PROJEKCJA OBSZAR PROJEKCJI DOBÓR MATERIAŁU BODŹCOWEGO PROJEKCJA W PSYCHOLOGII I MARKETINGU PSYCHOLOGIA MARKETING obszaryosobowości, poznanie subiektywne,często podświadome uczuć i wewnętrznych motywacji przekonania, wyobrażenia, emocje, potrzeby względem produktu/marki projekcja cechosobowości na materiał badawczy psychoanaliza: wyrzucanie z siebie wypartych,odrzuconych, nieakceptowanych cech, uczuć, pragnień; psychologia dziś: rzutowanie na otoczenie własnych odczuć, pragnień, mniejszaswoboda, stosowanie się do przyjętych standardów pomiaru INTERPRETACJA określonysposób analizy i I ANALIZA interpretacji wyznaczony teoriami DANYCH osobowości projekcja cech produktu/marki/ reklamyna materiał badawczy niwelowanie wpływu wewnętrznego cenzora ; wyjście poza racjonalizację; niwelowanie niektórych barier utrudniających badanym wyrażanie myśli; większaswoboda, techniki tworzone ad hoc, specyficznie na potrzeby konkretnego badania brak wskazówek
BADANIA PROJEKCYJNE W MARKETINGU NAJCZĘSTSZE SYTUACJE STOSOWANIA Gdy istnieje podejrzenie o opórbadanych przed bezpośrednim ujawnieniem swoich poglądów i o kontrolowanie swych wypowiedzi (kontrola wypowiedzi spowodowana obawą o akceptację społeczną, drażliwość tematyki, potrzebą intymności itp.); Gdy badani mogą sobie nie zdawać sprawy z rzeczywistych powodów swojego zachowania; Gdy badane kwestie są trudne do zwerbalizowania dla badanych, lub są niewystarczająco elokwentni; Gdy chcemy poznać emocje i uczucia rządzące decyzjami badanych Gdy chcemy poznać niezależne opinie każdego z uczestników z wyłączeniem wpływu grupy na te opinie (FGI); Urozmaicanie spotkań (FGI) Gdy chcemy uzyskać wartościowe informacje niedostępne w żaden inny sposób
BADANIA PROJEKCYJNE W MARKETINGU NAJCZĘSTSZE SYTUACJE STOSOWANIA Eksploracja: wprowadzenie nowego produktu na rynek lub poszukiwanie innowacyjnych pomysłów na nowe produkty. Wówczas ważne zrozumienie jak najszerszego kontekstu badanego zagadnienia. Stosowane TP: komiks, ilustracje na temat, foto-dzienniki i blogi, poszukiwanie metafor. Badania wizerunkowe: zrozumienie charakteru marki, emocji przez nią wywoływanych, charakteru relacji z konsumentami. Stosowane TP: Chiński portret i inne techniki skojarzeniowe. Badania motywacji i postaw: zrozumienie przyczyn zachowań konsumentów. Stosowane TP: storytelling, TAT, rysunki,kolaże, test niedokończonych zdań, lista zakupów, pomosty, świat za 100 lat Badania taktyczne wybór najlepiej oddziałującego opakowania\konceptu\reklamy
RODZAJE TECHNIK PROJEKCYJNYCH SKOJARZENIA (IDI, FGI): zastosowane bodźce (słowa/ obrazy)wywołują dowolne asocjacje: Wyobrażeniowy profil użytkownika; Wyobrażeniowa typowa sytuacja (konsumpcji/użycia danego produktu/marki); Chiński portret -wykorzystanie symboliki zakorzenionej w kulturze. Odmiany: Personifikacja marka jako osoba, Brand Party/Rodzina/Firma relacje między markami; Animalizacja marka jako zwierzę; marka jako roślina, kraj, samochód, mapa, układ słoneczny, wyspy TAT: Test Apercepcji Tematycznej: interpretacja rysunku
RODZAJE TECHNIK PROJEKCYJNYCH UZUPEŁNIENIA (IDI): dokańczanie zdań, wypowiedzi, opowiadań, rysunków: Komiks ( chmurki, dymki ) Test niedokończonych zdań Storytelling KOLAŻ/SORTOWANIE ZDJĘĆ (FGI)
RODZAJE TECHNIK PROJEKCYJNYCH EKSPRESJE (FGI): twórcze wyobrażenie marki: Psychodrama-poprzez jej odgrywanie za pomocą głosu, mimiki, gestów, słów itp.; Rysunki Kierowana fantazja/świat marki ( Targi, Stara fotografia, Drzwi, Lustro, Wyspa twórcze wyobrażenie świata marki. Storytelling