Lp. Element Opis 1 Nazwa modułu 2 Typ modułu SYLABUS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA Medyczne czynności ratunkowe - techniki zabiegów diagnostycznych i leczniczych obowiązkowy 3 Instytut Nauk o Zdrowiu 4 Kod modułu PPWSZ-RM-1-29 Kierunek, kierunek: Ratownictwo medyczne 5 specjalność, specjalność: poziom i profil poziom : studia pierwszego / drugiego stopnia profil : praktyczny 6 Forma studiów Stacjonarne niestacjonarne 7 8 9 10 Rok studiów, semestr Forma zajęć i liczba godzin dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela i studentów Punkty ECTS (wg planu studiów) Forma aktywności studenta Rok I, semestr 2 Rok I, semestr 2 Stacjonarne: 60h ćwiczeń laboratoryjnych 20h ćwiczeń klinicznych 70h bez udziału nauczyciela Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, w tym: 6 Niestacjonarne: 60h ćwiczeń laboratoryjnych 20h ćwiczeń klinicznych 70h bez udziału nauczyciela Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Obciążenie studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne godz.: 84 ECTS: 4 godz.: 84 ECTS: 4 Udział w wykładach (godz.) 0 0 Udział w ćwiczeniach/ seminariach/ zajęciach praktycznych/ praktykach zawodowych (godz.) 80 80 Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem (godz.) 2 2 Udział w egzaminie (godz.) 2 2 Obciążenie studenta związane z nauką samodzielną, w tym: godz.: 66 ECTS: 2 godz.: 66 ECTS: 2 Samodzielne studiowanie tematyki zajęć/ przygotowanie się do 20 20 ćwiczeń (godz.) Przygotowanie do zaliczenia/ egzaminu (godz.) 30 30 Wykonanie zadań domowych (referat, projekt, prezentacja itd.) (godz.) 16 16
11 12 13 14 Obciążenie studenta w ramach zajęć związanych z praktycznym godz.: 130 ECTS: 5 godz.: 130 ECTS: 5 przygotowaniem zawodowym Suma (obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich oraz związane z nauką samodzielną) godz.: 150 ECTS: 6 godz.: 150 ECTS: 6 Nauczyciel akademicki odpowiedzialny za przedmiot/ Dr Dorota Ogonowska moduł (egzaminujący) Nauczyciele akademiccy prowadzący przedmiot/ moduł Wymagania (kompetencje) wstępne Założenia i cele przedmiotu Dr Dorota Ogonowska Mgr Marta Olesiak Uzyskanie zaliczenia z przedmiotu Medyczne czynności ratunkowe podstawy opieki nad chorym. Wyposażenie studenta w wiedzę i umiejętności niezbędne do wykonania świadczeń zdrowotnych w tym medycznych czynności ratunkowych podejmowanych przez ratownika medycznego ze szczególnym uwzględnieniem zabiegów diagnostycznych i leczniczych wobec człowieka w różnym stanie zdrowia i wieku oraz kształtowanie postawy świadczącej o profesjonalizmie zawodowym. W1 Opis efektów w zakresie: WIEDZY Omawia podstawowe i specjalistyczne metody i techniki oceny i monitorowania stanu zdrowia stosowane w praktyce ratownika medycznego Odniesienie do kierunkowych efektów K1_W03 Odniesienie do efektów dla obszaru M1_W03 M1_W05 W2 Posiada podstawową wiedzę dotyczącą procedur i standardów postępowania ratowniczego w określonych stanach klinicznych z uwzgl. pacjenta w różnych grupach wiekowych. K1_W13 M1_W05 15 Efekty W3 W4 Zna cele, wskazania, przeciwskazania, zasady oraz technikę wykonania świadczeń zdrowotnych w tym medycznych czynności ratunkowych i działań ratowniczych podejmowanych przez ratownika medycznego Zna i wyjaśnia mechanizmy działania oraz skutki terapeutyczne różnych grup leków ze szczególnym uwzględnieniem leków podawanych przez ratownika medycznego. K1_W17 K1_W18 M1_W05 M1_W07 M1_W07 M1_W10 W5 Zna podstawowe zasady BHP obowiązujące w miejscu pracy ratownika medycznego, posiada podstawową wiedzę z zakresu ergonomii w kształtowaniu materialnego środowiska pracy człowieka. K1_W20 M1_W07 U1 Potrafi odessać drogi oddechowe. UMIEJĘTNOŚCI K1_U08
U2 Potrafi monitorować czynności układu oddechowego. K1_U09 U3 U4 Potrafi podjąć tlenoterapię bierną. Potrafi wykonać pomiar temperatury głębokiej. K1_U10 K1_U11 U5 U6 Potrafi monitorować czynności układu krążenia metodami nieinwazyjnymi. Potrafi wykonać elektrokardiografię i rozpoznać zapis wskazujący na bezpośrednie zagrożenie życia. K1_U12 K1_U14 U7 Potrafi wykonać kaniulację żył obwodowych oraz żyły szyjnej zewnętrznej. K1_U19 U8 Potrafi wykonać dojście doszpikowe przy użyciu gotowego zestawu. K1_U20 U9 Potrafi podać leki drogą dożylną, domięśniową, podskórną, doustną, podjęzykową, wziewną, do układu oddechowego, przez błony śluzowe w tym doodbytniczą oraz doszpikową. K1_U21 U10 Potrafi zastosować leki w stanach zagrożenia zdrowia i życia uwzględniając wskazania i przeciwskazania do ich stosowania, potrafi obliczyć należną dawkę leku, przygotować roztwór leku, dobrać właściwy sprzęt do jego podania. K1_U22 U11 Potrafi pobrać krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych, oznaczyć parametry krytyczne wykorzystując dostępny sprzęt oraz zinterpretować otrzymane wyniki badań. K1_U25 U12 Posługuje się mianownictwem anatomicznym, wykorzystuje znajomość topografii struktur i narządów oraz wiedzę z zakresu prawidłowej funkcji organizmu ludzkiego w działaniach diagnostycznych, terapeutycznych, pielęgnacyjnych i profilaktycznych. K1_U35 U13 Potrafi sprawnie, bezpiecznie, zgodnie z zaleceniami producenta, posługiwać się podstawową aparaturą medyczną i sprzętem stosowanym w ratownictwie medycznym oraz prowadzić podstawowe czynności konserwacyjne sprzętu będące w kompetencji ratownika medycznego. K1_U37 U14 U15 Potrafi skutecznie komunikować się z pacjentem, jego rodziną/opiekunem, świadkami zdarzenia, członkami zespołów ratownictwa medycznego oraz innymi osobami reprezentującymi służby i organizacje współpracujące wykorzystując werbalne i niewerbalne techniki komunikacji. Potrafi wykonać pomiary służące ocenie stanu zdrowia metodami przyrządowymi i bezprzyrządowymi oraz zinterpretować wyniki pomiarów. K1_U38 K1_U47 M1_U03 M1_U04 M1_U10 M1_U04 U16 Potrafi zabezpieczyć materiał do badań diagnostycznych w tym toksykologicznych oraz K1_U49
materiał dowodowy zgodnie z obowiązującymi standardami i procedurami. U17 U18 Potrafi podjąć świadczenia zdrowotne inne niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego samodzielnie lub na zlecenie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Potrafi stosować sprzęt ochrony osobistej, w przypadku ekspozycji na krew i inny materiał zakaźny postępuje zgodnie z obowiązującą procedurą. K1_U52 K1_U55 U19 Posiada umiejętność wnikliwego analizowania, oceniania i wnioskowania oraz modyfikowania podjętych działań adekwatnie do rozwoju sytuacji. U20 Potrafi w praktyce identyfikować błędy, nieprawidłowości i zaniedbania, podejmuje działania naprawcze oraz działania zapobiegające ich występowaniu. U21 Potrafi adekwatnie interpretować wyniki badań laboratoryjnych U22 Potrafi prawidłowo prowadzić wymaganą dokumentację medyczną zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. U23 Potrafi przestrzegać przepisów ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy, zasad sanitarnoepidemiologicznych, ochrony radiologicznej, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. K1_U56 K1_U60 K1_U63 K1_U64 K1_U68 M1_U03 M1_U04 M1_U10 M1_U07 M1_U08 M1_U09 M1_U10 K1 KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH Prawidłowo identyfikuje i skutecznie rozwiązuje najczęstsze problemy związane z wykonywaniem zawodu ratownika medycznego, właściwie K1_K06 gospodaruje czasem swoim i współpracowników. M1_K04 M1_K06 K2 Ma świadomość odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i otoczenia. Wykonuje zadania przestrzegając zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów regulujących postępowanie w przypadku różnego rodzaju zagrożeń. K1_K07 M1_K04 M1_K07 16 Treści Ćwiczenia laboratoryjne: 1. BHP na stanowisku pracy ratownika medycznego. Zasady obowiązujące przy obsłudze aparatury medycznej i sprzętu, wykorzystywanego w praktyce ratownika medycznego. Stosowanie się do zaleceń producenta, przygotowanie sprzętu do pracy, czyszczenie, podstawowe czynności konserwacyjne. 2. Monitorowanie funkcji układu oddechowego ocena jakości oddechu, toaleta drzewa oskrzelowego odsysanie dróg oddechowych. 3. Ocena stanu przytomności z wykorzystaniem skali GCS, AVPU i innych. 4. Pomiar temperatury głębokiej. 5. Monitorowanie stanu pacjenta z wykorzystaniem kardiomonitora. 6. Wykonanie elektrokardiografii, zasady rozpoznawania zapisów wskazujący na bezpośrednie zagrożenie życia. 7. Udział ratownika medycznego w farmakoterapii cel, drogi podania leków, zasady przechowywania leków, zasady podawania leków, zasady obliczania należnej dawki leku. 8. Podawanie leków drogą przewodu pokarmowego (per os, per rectum) oraz drogą podjęzykową i okołopoliczkową. 9. Udział ratownika medycznego w podawania leków drogą układu oddechowego
tlenoterapia bierna, podawanie tlenu z wykorzystaniem różnych metod, inhalacje, nebulizacje, podawanie leków do drzewa oskrzelowego. 10. Podawanie leków na skórę i błony śluzowe w tym zakładanie leków do worka spojówkowego, płukanie oka, podawanie leków do nosa, ucha, dopochwowo. 11. Podawanie leków dotkankowo zasady aseptyki i antyseptyki, kontrola jałowości sprzętu, przygotowywanie roztwór leku, dobór właściwego sprzęt, ocena miejsca podania leku, przygotowanie pola zabiegowego. 12. Wstrzyknięcia śródskórne zasady wykonywania prób śródskórnych. 13. Podawanie leków drogą podskórną: leki przeciwzakrzepowe, insulina, surowice i anatoksyny, obsługa pompy insulinowej. 14. Podawanie leków drogą domięśniową. 15. Kaniulacja żył obwodowych i żyły szyjnej zewnętrznej. 16. Założenie dostępu igłą typu venflon, dokumentowanie, monitorowanie. 17. Podawanie leków drogą dożylną z wykorzystaniem dostępu różnego typu. 18. Kroplowy wlew dożylny. 19. Podanie krwi i preparatów krwiopochodnych zasady ich podawania. 20. Podanie leków z wykorzystaniem strzykawki automatycznej. 21. Pobranie krwi żylnej do badań biochemicznych i bakteriologicznych z wykorzystaniem różnych systemów. Pobranie krwi celem oznaczenia grupy krwi, czynnika Rh oraz wykonania próby krzyżowej. 22. Oznaczanie parametrów krytycznych i interpretacja otrzymanych wyników badań (np. troponiny, gazometria, poziom elektrolitów, poziom wapnia, glukoza, hemoglobina, hematokryt, methemoglobina, hemoglobina tlenkowo-węglowa itp. Szybkie testy na obecność narkotyków. 23. Pomiar OCŻ, interpretacja wyników. 24. Wykonanie dojścia doszpikowego przy użyciu gotowego zestawu (BIG, IZO itp.), podanie leków i płynów infuzyjnych doszpikowo. 25. Asystowanie przy drobnych zabiegach chirurgicznych: przygotowanie do instrumentowania, przygotowanie pola zabiegowego, przygotowane narzędzi chirurgicznych do sterylizacji, przygotowanie stolika zabiegowego, asystowanie przy chirurgicznym zaopatrzeniu rany czystej i zakażonej. 26. Pobieranie materiału do badań pobieranie wymazów, zabezpieczanie do badań materiału z biopsji i wycinków do badań histopatologicznych. 27. Techniki mocowania opatrunków opaską oraz metodami alternatywnymi. 28. Zasady asystowania lekarzowi przy badaniach diagnostycznych: nakłucie jamy brzusznej, punkcja lędźwiowa, nakłucie jamy opłucnej, nakłucie szpiku kostnego, badania endoskopowe. Ćwiczenia kliniczne:: 1. Wykonywanie, asystowanie przy zabiegach diagnostycznych i leczniczych zgodnie z kompetencjami ratownika medycznego 2. Wewnątrzszpitalne transportowanie pacjentów. 17 18 Stosowane metody dydaktyczne Metody weryfikacji efektów (w odniesieniu do poszczególnych efektów) Samodzielna praca studenta: 1. Techniki mocowania opatrunków opaską. Alternatywne sposoby mocowania opatrunków (chusta trójkątna, siatki elastyczne itp.). 2. Przygotowanie prezentacji - opracowanie procedury medycznej czynności ratunkowej mającej zastosowanie w praktyce ratownika medycznego. pokaz, ćwiczenia, metoda przypadków, symulacja medyczna, rozwiązywanie zadań, praca w grupach, ćwiczenia kliniczne Efekt W1 W2 W3 W4 W5 U1 U2 U3 U4 U5 Sposób weryfikacji efektów : egzamin pisemny, zaliczenie praktyczne, obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena
19 Kryteria oceny osiągniętych efektów U6 U7 U8 U9 U10 U11 U12 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U13 U14 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U15 U16 U17 U18 U19 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U20 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U21 U22 U23 K1 obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena K2 obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena Kryteria oceny osiągnięcia efektów: W1 - W5 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który posiada zaawansowaną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, samodzielnie posługuje się zdobytymi wiadomościami do rozwiązywania problemów nietypowych, poprawnie uzasadnia swoje opinie i poglądy. Treści programowe opanowane na poziomie wykraczającym poza poziom podstawowy, także w oparciu o samodzielnie pozyskane źródła informacji. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który posiada usystematyzowaną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, poprawnie wykorzystuje wiedzę do rozwiązywania typowych problemów, okresowo wymaga ukierunkowania nauczyciela. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który posiada elementarną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, występują sporadyczne braki w zakresie podstawowych informacji, rozwiązuje problemy o niewielkim stopniu trudności. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: U12, U14, U19, U20 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął w stopniu zaawansowanym wiedzę/umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego, samodzielnie. Student za pracę uzyskał min. 90% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął wiedzę/umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego, wykonanie zadania wymagało niewielkiego ukierunkowania ze strony nauczyciela. Student za pracę uzyskał min. 75% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął elementarną wiedzę/elementarne umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego. Poprawne, wykonanie zadania wymagało ukierunkowania i wsparcia ze strony nauczyciela. Student za pracę uzyskał min. 60% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: od U1 do U23 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który samodzielnie, sprawnie i bezbłędnie wykonuje zadanie zgodnie z obowiązującą procedurą i zasadami. Technika wykonania poszczególnych czynności jest opanowana w stopniu bardzo dobrym. Uzyskuje min. 90% punktów z danej procedury. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który popełnia nieliczne błędy w procedurze
20 21 22 23 Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu / zaliczenia z oceną Wykaz literatury podstawowej Wykaz literatury uzupełniającej Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk zawodowych w trakcie wykonywania zadania, niezagrażające życiu i zdrowiu pacjenta. Zadanie wykonuje zgodnie z zasadami. Wymaga niewielkiego ukierunkowania przez nauczyciela. Technika wykonania poszczególnych czynności jest opanowania w stopniu dobrym. Uzyskuje min. 75% punktów z danej procedury. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który popełnia nieliczne błędy w trakcie wykonywania zadania, niezagrażające życiu i zdrowiu pacjenta. Wykonanie zadania wymagało ukierunkowania i pomocy ze strony nauczyciela. Student wymaga dalszych ćwiczeń w opanowaniu techniki procedury. Uzyskuje min. 60% punktów z danej procedury. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: K1-K2 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który posiada ponad przeciętną świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który posiada świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który posiada w stopniu elementarnym świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. Forma zaliczenia: egzamin pisemny, egzamin praktyczny Warunki zaliczenia przedmiotu: 1. 100% obecność na zajęciach (w przypadku nieobecności usprawiedliwionej, student musi uzyskać zaliczenie z części na której nie był obecny, zgłaszając się do nauczyciela prowadzącego podczas jego dyżuru). 2. Uzyskanie pozytywnych ocen z weryfikacji poszczególnych efektów. 3. Uzyskanie pozytywnej oceny z przygotowania wymaganej prezentacji. Ocena podsumowująca: średnia arytmetyczna ocen uzyskanych z weryfikacji poszczególnych efektów oraz egzaminu. 1. Campo T., Lifferty K.: Stany nagłe. Podstawowe procedury zabiegowe. PZWL, Warszawa 2015 2. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E.- Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne, domięśniowe i dożylne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007 3. Chrząszczewska A. Bandażowanie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 4. Flake F., Runggaldier K.: Ratownictwo medyczne. Procedury od A do Z. ELSEVIER Urban & Partner, Wrocław 2012 5. Paciorek P., Patrzała A.: Medyczne czynności ratunkowe. PZWL, Warszawa 2015. 1. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Baran-Osak B.: Procedury pielęgniarskie. PZWL, Warszawa 2013. 2. Kózka M., Rumian B., Maślanka M.: Pielęgniarstwo ratunkowe, PZWL, Warszawa 2013. 3. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Tom II wybrane działania pielęgniarskie. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004 nie dotyczy