S Z K O L N Y P R O G R A M P R O F I L A K T Y K I

ZAŁĄCZNIK NR 5 d Statutu Liceum Ogólnkształcąceg im. Władysława Jagiełły w Ząbkwicach Śląskich S Z K O L N Y P R O G R A M P R O F I L A K T Y K I Liceum Ogólnkształcąceg im. Władysława Jagiełły w Ząbkwicach Śl. 1

I. STRUKTURA PROGRAMU 1. PODSTAWA PRAWNA Prgram prfilaktyki kieruje się celami i zadaniami zawartymi w: Statucie Szkły raz zasadami zawartymi w: Rzprządzeniu MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i frm prwadzenia w szkłach i placówkach systemu światy działalnści wychwawczej, edukacyjnej, infrmacyjnej i prfilaktycznej w celu przeciwdziałania narkmanii. Rzprządzeniu MEN z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rzprządzenie w sprawie ramwych statutów publiczneg przedszkla raz publicznych szkół, Rzprządzeniu MEN z dnia 15 stycznia 2001r. w sprawie zasad udzielania i rganizacji pmcy psychlgiczn-pedaggicznej w publicznych przedszklach, szkłach i placówkach (Dz. U. nr 13 z dnia 23 luteg 2001r., pz. 110), Knstytucji RP, Ustawie z dnia 24 kwietnia 1997r. przeciwdziałaniu narkmani (Dz. U. nr 75, pz. 468), Ustawie z dnia 26 października 1982r. wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi (Dz. U. nr 35, pz. 230 z p. zm.), nwelizacja z dnia 12 września 1996r. (Dz. U. nr 127, pz. 593), Ustawie z dnia 7 września 1991r. systemie światy, z późniejszymi zmianami z 21 stycznia, 18 luteg 2000r.i 23 sierpnia 2001r., Ustawie z dnia 19 sierpnia 1994r. chrnie zdrwia psychiczneg (Dz. U. nr 111, pz. 535), z późniejszymi zmianami publikwanymi w (Dz. U. nr 113, pz. 732), Ustawie z dnia 9 listpada 1995r. chrnie zdrwia przed następstwami używania tytniu i wyrbów tytniwych (Dz. U. z 1996r. nr 10, pz. 55, z 1997r. nr 88, pz. 554 i nr 121, pz. 770 raz z 1999r. nr 96, pz. 1107), Prgramie plityki prrdzinnej państwa z dnia 17 listpada 1998r. przygtwany przez Międzyresrtwy Zespół d Spraw Opracwania Plityki Prrdzinnej Państwa. 2. ZAŁOŻENIA PROGRAMU A. Prfilaktyka rzumiana jak zapbieganie występwaniu niepżądanych prcesów i zjawisk, kreślanych jak przejawy patlgii życia spłeczneg; jak system działań wzmacniających lub pdtrzymujących różne, ddatnie spłecznie pstawy uczniów w tku wychwania, realizwana jest pdczas działalnści edukacyjnej szkły, tj. w ramach gdzin wychwawczych i w pstaci różnych drębnych zajęć prfilaktyczn-edukacyjnych. B. Twrzenie Szklneg Prgramu Prfilaktyki zstał pprzedzne diagnzę ptrzeb naszych uczniów, ich prblemów, mżliwści raz uwarunkwań tczenia. C. Prfilaktyka w naszej szkle pwinna kncentrwać się na wzmacnianiu czynników chrniących: a. rzwijanie zaintereswań uczniów raz przeciwdziałanie niepwdzenim szklnym (zaintereswanie nauką szklną); b. wspmaganie rzwju mralneg uczniów (pszanwanie nrm, wartści i autrytetów); c. stwarzanie ucznim mżliwści przynależenia d pzytywnych grup rówieśniczych: kół zaintereswań, zespłów sprtwych, muzycznych, itp. (przynależnść d pzytywnej grupy rówieśniczej); d. wspmaganie rdziców w prawidłwym pełnieniu przez nich funkcji wychwawczych (silna więź emcjnalna z rdzicami). D. Działalnść prfilaktyczna szkły pzstaje w ścisłym związku z działalnścią prfilaktyczną w śrdwisku lkalnym, gdyż śrdwisk dgrywa ważną rlę w kształtwaniu sbwści ucznia. Pmcne jest w kształtwaniu dpwiednich pstaw mralnych i przygtwaniu wychwanków 2

d właściwych wybrów życiwych. Aby prfilaktyka dnisła właściwy skutek szkła współpracuje z następującymi instytucjami: a. Starstwem Pwiatwym raz Urzędem Miejskim Ząbkwic Śl.: b. placówkami kulturaln-światwymi(m.in. teatrami rganizującymi spektakle prfilaktyczne); c. placówkami światw-piekuńczymi, w tym Pradnią Psychlgiczn-Pedaggiczną, Miejskim Ośrdkiem Pmcy Spłecznej, Centrum Terapeutycznym, Telefnem Zaufania i in.; d. wymiarem sprawiedliwści (sąd, kuratrzy, plicja) raz wszelkimi innymi instytucjami wspierającymi prfilaktyczną i wychwawczą funkcję szkły. E. Pdstawę d pdejmwania działalnści wychwawczej, edukacyjnej, infrmacyjnej i prfilaktycznej stanwi pracwywana w każdym rku diagnza. 3. CELE PROGRAMU stwrzenie warunków bezpieczneg funkcjnwania szkły, stwrzenie warunków pwstania szkły wlnej d zagrżeń, zapbieganie pprzez dpwiednią działalnść prfilaktyczną takim uzależnienim jak: alkhlizm, narkmania, niktynizm, lekmania; infrmwanie zagrżeniach m.in. HIV i AIDS, prmcja zdrweg stylu życia, kształtwanie właściweg zachwania uczniów, nauka umiejętnści reagwania w sytuacjach zagrżenia, utrwalenie pstaw i zachwań spłecznych warunkujących prawidłwy rzwój, zmiana biegwych przeknań na temat stswania śrdków psychaktywnych. 4. DZIAŁALNOŚĆ PROFILAKTYCZNA OBEJMUJE: w przypadku prfilaktyki uniwersalnej: wspieranie wszystkich uczniów i wychwanków w prawidłwym rzwju i zdrwym stylu życia raz pdejmwanie działań, których celem jest graniczenie zachwań ryzykwnych, niezależnie d pzimu ryzyka używania przez nich śrdków i substancji; w przypadku prfilaktyki selektywnej: wspieranie uczniów i wychwanków, którzy ze względu na swją sytuację rdzinną, śrdwiskwą lub uwarunkwania bilgiczne są w wyższym stpniu narażeni na rzwój zachwań ryzykwnych; w przypadku prfilaktyki wskazującej: wspieranie uczniów i wychwanków, u których rzpznan wczesne bjawy używania śrdków i substancji lub występwanie innych zachwań ryzykwnych, które nie zstały zdiagnzwane jak zaburzenia lub chrby wymagające leczenia. 5. CELE ZOPERACJONALIZOWANE PROGRAMU Adresaci działań prfilaktycznych nabędą należyta wiedzę i umiejętnści w trakcie realizacji prgramu. A. Uczniwie uczniwie nabywają praktyczne umiejętnści umżliwiające samstanwienie i brnę własnych praw, ze szczególnym uwzględnieniem asertywnści, nauczyciele integrują spłecznść szklną raz stwarzają system wsparcia dla młdzieży, który prmwałby działania związane ze zdrwym stylem życia, uczniwie psiadają umiejętnść pdejmwania i realizacji własnych pmysłów raz trenwanie samdzielnści, uczniwie zdbywają umiejętnść efektywnej kmunikacji, pdejmwania decyzji raz radzenia sbie ze stresem, 3

uczniwie ptrafią budwać pzytywny braz własnej sby, uczniwie pgłębiają i wzmacniają naturalne systemy wsparcia tj.: kleżeństw, przyjaźń, zaufanie i uczciwść, uczniwie zdbywają wiedzę i nabywają umiejętnści dtyczące zdrwia fizyczneg, psychiczneg, spłeczneg i duchweg. uczniwie wykształcają pstawy sprzyjające pdejmwaniu racjnalnych decyzji związanych z zażywaniem alkhlu i śrdków psychaktywnych, uczniwie rzwijają takie umiejętnści interpersnalne jak: chrnienie siebie w sytuacji nacisku grupweg, twartść, empatia, dreagwanie napięć i budwanie udanych relacji z ludźmi, uczniwie ptrafią rzwiązywać prblemy, kreślają różnice zdań, akceptują różnice, pszukują rzwiązań, uczniwie są przygtwani d radzenia sbie z trudnściami wieku młdzieńczeg. szkła prwadzi diagnzę dzieci i młdzieży na temat kntaktu z alkhlem, narktykami, niktyną i innymi śrdkami psychaktywnymi; młdzież uzyskuje wiedzę na temat mżliwści pmcy w specjalistycznych śrdkach, szkła pdnsi świadmść młdzieży dnśnie skutków używania śrdków psychaktywnych i pdejmwania racjnalnych decyzji dtyczących ich zażywania, nauczyciele ukazują mżliwści stwrzenia alternatyw w śrdwisku dla nadużywania alkhlu, narktyków, a także innych destruktywnych zachwań, uczniwie uczą się umiejętnści radzenia sbie z własnymi negatywnymi emcjami raz z przemcą z zewnątrz. B. Rdzice Pedagg szklny i wychwawcy klas rganizują sptkania ze specjalistami, na których: rdzice pszerzają wiedzę na temat prawidłwści i zaburzeń zdrwia psychiczneg młdzieży, rdzice pznają mtywy sięgania młdzieży p śrdki uzależniające, rdzice pznają rzetelne infrmacje i wiedzę uzależnieniach i ich wpływie na funkcjnwanie rganizmu, rdzice rzpznają wczesne bjawy używania śrdków i substancji psychaktywnych raz suplementów diet i leków, rdzice uzyskują infrmacje fercie pmcy specjalistycznej dla uczniów, w przypadku używania śrdków i substancji psychaktywnych mżliwści i miejsca pmcy dla sób uzależninych, rdzice zstają pinfrmwani skutecznych spsbach prwadzenia działań wychwawczych i prfilaktycznych, rdzice znają knsekwencje prawne związane z naruszaniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. przeciwdziałaniu narkmanii, rdzice znają prcedury pstępwania nauczycieli i wychwawców raz metdy współpracy szkół i placówek z Plicją w sytuacjach zagrżenia narkmanią A także: rdzice są wspmagani przez wychwawców i pzstałych nauczycieli w prcesie wychwania dzieci. C. Nauczyciele : pszerzają wiedzę na temat prawidłwści i zaburzeń zdrwia psychiczneg młdzieży, stanwią swją sbą przykład dla uczniów, ptrafią rzpznawać wczesne bjawy używania śrdków i substancji psychaktywnych, a także suplementów diet i leków, 4

pznają spsby interwencji w sytuacjach spżywania przez uczniów alkhlu czy zażywania narktyków, znają knsekwencje prawne związane z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. przeciwdziałaniu narkmanii, rzwijają i wzmacniają umiejętnści psychlgiczne i spłeczne uczniów i wychwanków, kształtują u uczniów umiejętnści życiwe, w szczególnści samkntrlę, radzenie sbie ze stresem, rzpznawanie i wyrażanie własnych emcji, kształtują krytyczne myślenie i wspmagają uczniów w knstruktywnym pdejmwaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłwemu rzwjwi i zdrwemu życiu, nauczyciele ptrafią pstępwać w kntaktach z uczniami w taki spsób, aby nie wyzwalać w nich złści, przekry i bezradnści, dsknalą kmpetencje w zakresie prfilaktyki używania śrdków i substancji psychaktywnych, nrm rzwjwych i zaburzeń zdrwia psychiczneg kresu drastania. 6. TREŚCI PROGRAMU PROFILAKTYKI ZE WSKAZANIEM ADRESATA A. Uczniwie (z uwzględnieniem ptrzeb rzwjwych ucznia raz rdzaju grup ryzyka) urzeczywistnianie wartści i przestrzeganie nrm spłecznych, uczenie najważniejszych umiejętnści psychlgicznych i spłecznych np.: umiejętnści radzenia sbie ze stresem, nawiązywania i pdtrzymywania dbrych kntaktów z ludźmi, dpierania presji tczenia i grupy rówieśniczej itp., rzwijanie umiejętnści prwadzenia zdrweg trybu życia, mtywwanie d pdejmwania sbistych wybrów i pstanwień przez uczniów, uczenie akceptwanych spłecznie spsbów spędzania czasu wlneg, przekazanie rzetelnej i adekwatnej wiedzy knsekwencjach zachwań ryzykwnych. B. Rdzice pdnszenie wiedzy i umiejętnści wychwawczych rdziców (grupy wsparcia), współudział rdziców w kreślaniu kierunków działań prfilaktycznych, współudział rdziców przy rzwiązywaniu knfliktów klaswych i szklnych, pmc rdzicm w rzwiązywaniu prblemów dziecka. C. Nauczyciele prezentwanie prawidłwych wzrców zachwań przez nauczycieli (i innych pracwników szkły), pdnszenie wiedzy i dsknalenie kmpetencji wychwawczych nauczycieli, rzwijanie umiejętnści dbrej współpracy nauczyciele-rdzice, wyciąganie dpwiednich knsekwencji przez nauczycieli (i innych pracwników szkły) wbec nieprawidłwych zachwań uczniów. 7. STRATEGIE I METODY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO A. Strategie infrmacyjne (metdy): pgadanka, sptkanie ze specjalistą, prezentacja filmu pełnmetrażweg, wide, wycieczka tematyczna, praca w parciu tekst przewdni (książkę), prezentacja teatralna i parateatralna itp. B. Strategie edukacyjne (metdy): realizacja znanych prgramów edukacyjnych, krąg uczuć, rysunki, przedstawienia, burza mózgów, 5

dyskusja, symulacja różnych sytuacji życiwych np.: rzwiązywanie wyimaginwaneg knfliktu, technika uzupełniania zdań, gry i zabawy dydaktyczne, praca w małych grupach, metdy pedaggiki zabawy, happeningi, urczystści (brzędwść szklna) itp. C. Strategie działań alternatywnych (metdy): kła zaintereswań, sptkania hbbystów, wycieczki, festyny, zajęcia i zawdy sprtwe itp. D. Strategie interwencyjne (metdy): interwencja w śrdwisku dmwym ucznia, interwencja w śrdwisku szklnym ucznia, interwencja w sytuacji kryzysu rzwjweg (prwadzna przez specjalistę), pmc psychlgiczna, pedaggiczna (prwadzna przez specjalistę), 8. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ dyrektr szkły, wychwawcy klas, nauczyciele pzstałych przedmitów, pedagg szklny, rdzice, higiena szklna (pielęgniarka), nauczyciel biblitekarz. 6

II. SZCZEGÓŁOWY PLAN OGÓLNOSZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Szczegółwy plan prfilaktyki stwrzny zstał z myślą uczniach naszeg liceum. W ramach prfilaktyki w szkle prwadzne będą również specjalistyczne prgramy prfilaktyczne. Wszyscy, d których skierwany jest Szklny Prgram Prfilaktyki, mgą znaleźć w nim również adresy instytucji udzielających wsparcia raz ważne numery telefnów (aneks nr 1) infrmatr sprządzny przez pedagga. DLA UCZNIÓW Lp. Cel peracyjny Zadania d realizwania Frmy realizacji zadań Osba dpwiedzialna Ewaluacja Pszerzenie wiedzy uczniów na temat własnych praw i bwiązków. Zaznajmienie uczniów z Prawami i Obwiązkami Ucznia, elementami Statutu. Wychwawcy klas Rzmwa z uczniami 1. Uczeń zna własne prawa, ptrafi je brnić. Wprwadzenie fragmentów ważnych dkumentów pisujących prawa człwieka. Praca z tekstem przewdnim (Knstytucja RP, Prawa Człwieka, Prawa Dziecka, itp.) Nauczyciele histrii, WOS-u, wychwawcy klas Sprawdzenie wiedzy uczniów Pdniesienie pzimu świadmści i kultury prawnej uczniów Zrganizwanie sptkania uczniów z przedstawicielami plicji na temat prawnych aspektów przestępczści wśród nieletnich i prblemów rescjalizacji Pedagg 2. Uczeń ptrafi skutecznie dmawiać (asertywnść). Prmwanie pstaw asertywnych w stsunkach międzyludzkich. Wyrabianie nawyku pszukiwania kmprmisu w sytuacjach Przeprwadzenie zajęć na gdzinie wychwawczej Zajęcia na lekcjach wychwawczych; burza mózgów, dyskusje. Wychwawcy klas, pedagg szklny. Wychwawcy klas, nauczyciele języka plskieg, pedagg szklny Ankieta Rzmwy z uczniami 7

grących tematów (kształcenie pstaw asertywnych). Organizwanie imprez szklnych, zajęć sprtwych, wycieczek międzyklaswych. Wycieczki, knkursy, imprezy Wychwawcy klas, nauczyciele wf-u, rganizatrzy wycieczek., Rzmwy z uczniami, wyłnienie laureatów. 3. Uczeń ptrafi współdziałać w zesple. Przygtwywanie przez uczniów materiałów pmcniczych d lekcji. Twrzenie materiałów według pmysłów uczniów. Wychwawcy klas, nauczyciel sztuki, nauczyciel świetlicy szklnej. Prezentacja dzieła kńcweg. Ppularyzwanie i wspieranie pmcy kleżeńskiej. Twrzenie systemu pmcy kleżeńskiej. Wychwawcy klas, pedagg szklny. Sprawdzenie wyników uczniów. Integracja uczniów klasy Zrganizwanie warsztatów integracyjnych Pedagg szklny 4. Uczeń ptrafi realizwać własne pmysły i być samdzielnym. Przygtwanie urczystści klaswych i szklnych. Pełnienie funkcji w samrządzie klaswym lub szklnym. Twrzenie urczystści według pmysłów uczniów. Pełnienie funkcji. Wychwawcy klas, rganizatrzy urczystści, bibliteka Wychwawcy klas, piekun Samrządu Uczniwskieg Prezentacja dzieła kńcweg. Rzmwy 5. Uczeń ptrafi efektywnie kmunikwać się, pdejmwać decyzje, radzić sbie ze stresem. Dsknalenie umiejętnści rzwiązywania knfliktów, kmunikacji (sztuka negcjacji i prwadzenia rzmów). Lekcje wychwawcze, pedagg. Wychwawcy klas, nauczyciele języków plskieg i bcych. Rzmwy 8

Planwanie przyszłści dtyczącej dalszeg kształcenia, wybru zawdu. Lekcje wychwawcze, warsztaty prwadzne przez p. psychlg z PPP lub MCK Wychwawcy klas, pedagg szklny, nauczyciele przedsiębirczści. Sndaże Sptkania z przedstawicielami wyższych uczelni Dyrekcja, pedagg Stswanie ćwiczeń ułatwiających radzenie sbie ze stresem. Zajęcia w zespłach; warsztaty Wychwawcy klas, pedagg szklny. Ankiety Oddziaływanie indywidualne na ptrzeby ucznia ptrzebująceg wsparcia Współdziałanie z PPP, OIK, GKdsRPA i in. Pedagg, wychwawcy klas 6. Uczeń pgłębia i wzmacnia naturalne systemy wsparcia: kleżeństw, przyjaźń, zaufanie i uczciwść. Przedstawienie pzytywnych i negatywnych pstaci. Stswanie wartści mralnych zgdnie z bwiązującymi prawami i tradycją. Charakterystyka pstaci lekcje wychwawcze, przedmitwe. Lekcje wychwawcze, przedmitwe. Wychwawcy klas, nauczyciele: języka plskieg, histrii. Wychwawcy klas, nauczyciele: religii, histrii, WOS-u. Rzmwy Rzmwy Wzbgacenie wiedzy na tematy związane z higieną pracy i nauki, higieną psychiczną i sbistą. Lekcje wychwawcze, przedmitwe. Wychwawcy klas, nauczyciele: bilgii, wf-u. Ankiety, rzmwy 7. Uczeń prwadzi zdrwy i higieniczny styl życia. Prmwanie aktywnych frm wypczynku. Wycieczki, sprt Nauczyciele wf-u Rzmwy Uświadmienie ptrzeby chrny zdrwia Organizwanie sptkań z lekarzami, m.in. gineklgiem Nauczyciele bilgii, pedagg 9

Dbanie harmnijny rzwój rganizmu Badanie kreswe stanu zdrwia i rzwju fizyczneg Udział w knkursach rganizwanych pza szkłą Organizwanie gólnszklnych imprez sprtwych Zajęcia SKS Zapznanie ze stanem zdrwia pprzez: -analizę dkumentacji ucznia -wywiad z rdzicami Pedagg, wychwawcy klas, nauczyciele Nauczyciele w-f Nauczyciele w-f Wych.klas pierwszych, pielęgniarka 8. Uczeń ptrafi pdejmwać racjnalne decyzje związane z zażywaniem alkhlu i śrdków durzających. Wprwadzenie zasad bwiązujących w szkle dtyczących zażywania alkhlu, narktyków, niktyny. Pszerzanie wiedzy śrdkach psychaktywnych przy pmcy mediów (TV, radi, internet, prasa, itp.). Zapznanie uczniów z regulaminem szkły, WSO, itp. Pdanie ciekawych pzycji, prgramów, strn w internecie, itp. Wychwawca klasy, pedagg szklny. Wychwawca klasy, pedagg szklny, nauczyciel infrmatyki. Ankiety, tabela bserwacji zachwania ucznia. Rzmwy 9. Uczeń ptrafi rzwiązywać prblemy. Mtywwanie d pdejmwania sbistych wybrów i pstanwień przez ucznia. Zajęcia warsztatwe Pedagg szklny, wychwawcy klas Rzmwy z uczniami 10. Uczeń ptrafi radzić sbie z trudnściami wieku młdzieńczeg. Wprwadzenie fragmentów Prgramu Wychwania Zdrwtneg pdczas gdzin wychwawczych. Zajęcia warsztatwe Wychwawca klasy, nauczyciele bilgii. Rzmwy 10

Stwrzenie systemu wsparcia dla młdzieży pprzez zintegrwanie szklnej spłecznści. Zajęcia w zespłach Pedagg szklny Rzmwy z uczniami p zakńcznych zajęciach. 11. Uczeń trzymuje należne mu wparcie. Wspieranie wszystkich uczniów, w tym tych którzy narażeni są na rzwój zachwań ryzykwnych raz u których rzpznan wczesne bjawy używania śrdków i substancji psychaktywnych. Udzielanie wsparcia raz pmcy w rzwiązywaniu prblemów; wskazywanie dróg wyjścia z trudnych sytuacji raz adresów dpwiednich instytucji. Pedagg szklny, psychlg, wychwawcy klas, nauczyciele. Rzmwy z uczniami; bserwacja działań wychwawczych i prfilaktycznych. 12. Szkła dknuje diagnzy uczniów pd kątem stycznści z substancjami psychaktywnymi Nawiązanie współpracy z plicją, kuratrami, Dknywanie diagnz młdzieży pd kątem kntaktów z substancjami psychaktywnymi Współpraca z instytucjami. Okreswe sprawdzanie danych uczniach, sndaże Pedagg szklny Pedagg szklny, wychwawcy klas. Sndaże Sndaże, ankiety, rzmwy 13. Uczeń ma świadmść dnśnie skutków używania śrdków psychaktywnych Organizacja zajęć prwadznych przez specjalistę ds. uzależnień pwdujących wzrst świadmści dnśnie skutków używania śrdków psychaktywnych Zajęcia warsztatwe na gdzinach wychwawczych Pedagg szklny, wychwawcy klas. Ankieta 11

Pszerzanie wiedzy śrdkach psychaktywnych przy pmcy mediów (TV, radi, internet, prasa, itp.). Pdanie ciekawych pzycji, prgramów, strn w internecie, itp. Wychwawca klasy, pedagg szklny, nauczyciel infrmatyki, nauczyciel biblitekarz. Rzmwy z uczniami 14. Uczeń ptrafi pdejmwać racjnalne decyzje dtyczące zażywania śrdków psychaktywnych Przekazanie rzetelnej i adekwatnej wiedzy knsekwencjach zachwań ryzykwnych. Mtywwanie d pdejmwania sbistych wybrów i pstanwień przez uczniów. Prelekcje prwadzne przez plicję, kuratrów. Zajęcia na gdzinach wychwawczych. Pedagg szklny, wychwawcy klas. Pedagg szklny, wychwawcy klas. Ankiety, rzmwy Rzmwy z uczniami p przeprwadznych zajęciach. 15. Uczeń ptrafi rzwijać własne zaintereswania, znajdywać w śrdwisku alternatywy dla nadużywania śrdków psychaktywnych Uczenie akceptwanych spłecznie spsbów spędzania czasu wlneg. Nawiązanie współpracy z rganizacjami pzaszklnymi: PPP, OSiR, Kściły, Plicja, Sąd, itp. Udział w kłach zaintereswań według prjektów prwadzących. Zaprszenie na urczystści szklne, prelekcje, sprządzanie pinii na temat uczniów. Organizatrzy kół zaintereswań. Dyrekcja szkły, pedagg szklny, wychwawcy klas, pzstali nauczyciele. Prezentacja działa kńcweg Rzmwy, sndaże. 16. Uczeń ptrafi radzić sbie z własnymi negatywnymi emcjami raz z przemcą z zewnątrz. Stwrzenie systemu wsparcia dla młdzieży pprzez zintegrwanie szklnej spłecznści. Ukazanie mżliwści i miejsc pmcy w śrdwisku lkalnym. Zajęcia w zespłach Przekazywanie infrmacji w frmie ultek, adresów instytucji, itp. Pedagg szklny, wychwawcy klas. Pedagg szklny, wychwawcy klas, pzstali nauczyciele, pielęgniarka szklna. Rzmwy Rzmwy, sndaże. 12

III. PROCEDURA EWALUACJI 1. CELE A. Ewaluacja kształtująca: uzyskanie infrmacji przebiegu realizacji prgramu prfilaktyczneg, pznanie ewentualnych trudnści i braków, które występują w trakcie realizacji, kreślenie nastawienia uczestników (uczniów, nauczycieli, rdziców) d realizacji prgramu. B. Ewaluacja kńcwa: dknanie ceny w zakresie wiedzy i umiejętnści nabytych przez uczestników prgramu prfilaktyczneg, uzyskanie pinii (d uczestników, d przedstawicieli śrdwiska lkalneg itp.) wartści zrealizwaneg prgramu prfilaktyczneg. 2. KRYTERIA A. Kryterium zgdnści: zgdnść efektów prgramu z załżnymi celami, zgdnść celów prgramu z ptrzebami (adresatów prgramu, śrdwiska lkalneg itp.), zgdnść wiedzy i umiejętnści nabytych przez uczestników prgramu z zaplanwanymi w prgramie. B. Kryterium efektywnści: zmniejszenie ilści zachwań (patlgicznych, ryzykwnych) u młdzieży, pprawa klimatu szkły (w zakresie przewidzianym w prgramie), wzrst kmpetencji wychwawczych u nauczycieli, rdziców itp. 3. METODY ZBIERANIA INFORMACJI A. Metdy bezpśrednie: bserwacja, analiza dpwiednich dkumentów szklnych, analiza siągnięć uczniów, wywiady, metda dialgwa itp. B. Metdy pśrednie: badania kwestinariuszwe: ankiety, kwestinariusze badania pstaw, techniki scjmetryczne, wypracwania uczniów, sndaże itp. 13