SYLABUS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA Lp. Element Opis 1 Nazwa modułu Medyczne czynności ratunkowe - podstawy opieki nad chorym 2 Typ modułu obowiązkowy 3 Instytut Nauk o Zdrowiu 4 Kod modułu PPWSZ-RM-1-115 Kierunek, kierunek: Ratownictwo medyczne 5 specjalność, specjalność: poziom i profil poziom : studia pierwszego / drugiego stopnia profil : praktyczny 6 Forma studiów Stacjonarne niestacjonarne 7 Rok studiów, Rok I, semestr 1 Rok I, semestr 1 8 9 10 semestr Forma zajęć i liczba godzin dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczyciela i studentów Punkty ECTS (wg planu studiów) Forma aktywności studenta Obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, w tym: Stacjonarne: 15 h wykładów 60h ćwiczeń laboratoryjnych 50 godzin bez udziału nauczyciela 5 Nakład pracy studenta bilans punktów ECTS Niestacjonarne: 15 h wykładów 60h ćwiczeń laboratoryjnych 50 godzin bez udziału nauczyciela Obciążenie studenta Studia stacjonarne Studia niestacjonarne godz.: 78 ECTS: 3,5 godz.: 78 ECTS: 3,5 Udział w wykładach (godz.) 15 15 Udział w ćwiczeniach/ seminariach/ zajęciach praktycznych/ praktykach zawodowych (godz.) 60 60 Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem (godz.) 2 2 Udział w egzaminie (godz.) 1 1 Obciążenie studenta związane z nauką samodzielną, w tym: godz.: 47 ECTS: 1,5 godz.: 47 ECTS: 1,5 Samodzielne studiowanie tematyki zajęć/ przygotowanie się do 10 10 ćwiczeń (godz.) Przygotowanie do zaliczenia/ egzaminu (godz.) 19 19 Wykonanie zadań domowych (referat, projekt, prezentacja itd.) (godz.) 18 18
11 12 13 14 Obciążenie studenta w ramach zajęć związanych z praktycznym godz.: 100 ECTS: 4 godz.: 100 ECTS: 4 przygotowaniem zawodowym Suma (obciążenie studenta na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich oraz związane z nauką samodzielną) godz.: 125 ECTS: 5 godz.: 125 ECTS: 5 Nauczyciel akademicki odpowiedzialny za przedmiot/ Dr Dorota Ogonowska moduł (egzaminujący) Nauczyciele akademiccy prowadzący przedmiot/ moduł Wymagania (kompetencje) wstępne Założenia i cele przedmiotu Dr Dorota Ogonowska Mgr Marta Olesiak brak Przygotowanie do realizacji zadań opiekuńczych, pielęgnacyjnych, diagnostycznych i leczniczych wobec człowieka w różnym stanie zdrowia i wieku. Odniesienie do Odniesienie do kierunkowych Opis efektów w zakresie: efektów efektów dla obszaru WIEDZY W1 Omawia podstawowe i specjalistyczne metody i techniki oceny i monitorowania stanu zdrowia stosowane w praktyce ratownika medycznego K1_W03 M1_W03 M1_W05 W2 Zna i rozumie problemy osób chorych, niepełnosprawnych, kalekich K1_W09 M1_W04 15 Efekty W3 W4 W5 Zna cele, wskazania, przeciwskazania, zasady oraz technikę wykonania świadczeń zdrowotnych w tym medycznych czynności ratunkowych i działań ratowniczych podejmowanych przez ratownika medycznego Zna skutki uboczne, powikłania zawinione i niezawinione realizowanych przez ratownika medycznego świadczeń zdrowotnych w tym medycznych czynności ratunkowych oraz działań ratowniczych Zna podstawowe zasady BHP obowiązujące w miejscu pracy ratownika medycznego, posiada podstawową wiedzę z zakresu ergonomii w kształtowaniu materialnego środowiska pracy człowieka. K1_W17 K1_W19 K1_W20 M1_W05 M1_W07 M1_W07 M1_W07 U1 U2 UMIEJĘTNOŚCI Potrafi zastosować ułożenie w pozycji właściwej dla stanu pacjenta i odniesionych obrażeń. Potrafi monitorować czynności układu oddechowego. K1_U03 K1_U09 U3 Potrafi monitorować czynności układu krążenia metodami nieinwazyjnymi. K1_U12
U4 Potrafi pobrać krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych, oznaczyć parametry krytyczne wykorzystując dostępny sprzęt oraz zinterpretować otrzymane wyniki badań. K1_U25 U5 Potrafi założyć sondę żołądkową i zastosować płukanie żołądka zgodnie z kompetencjami ratownika medycznego. U6 Potrafi wykonać cewnikowanie pęcherza moczowego zgodnie z kompetencjami ratownika medycznego. U7 Posługuje się mianownictwem anatomicznym, wykorzystuje znajomość topografii struktur i narządów oraz wiedzę z zakresu prawidłowej funkcji organizmu ludzkiego w działaniach diagnostycznych, terapeutycznych, pielęgnacyjnych i profilaktycznych. U8 Potrafi sprawnie, bezpiecznie, zgodnie z zaleceniami producenta, posługiwać się podstawową aparaturą medyczną i sprzętem stosowanym w ratownictwie medycznym oraz prowadzić podstawowe czynności konserwacyjne sprzętu będące w kompetencji ratownika medycznego. U9 Potrafi efektywnie wykorzystać różne metody i techniki zbierania informacji: potrafi przeprowadzić wywiad środowiskowy i ratowniczy, prowadzić obserwację ukierunkowaną, analizę dostępnej dokumentacji medycznej, potrafi wykorzystać dostępne narzędzia służące identyfikacji czynników ryzyka oraz ocenie stanu zdrowia w tym skale oceny ilościowe i jakościowe. U10 Potrafi przeprowadzić analizę zagrożeń fizycznych i biochemicznych dla zdrowia i życia człowieka oraz wdrożyć właściwe działania zapobiegające ich wystąpieniu lub pogłębieniu U11 Potrafi wykonać pomiary służące ocenie stanu zdrowia metodami przyrządowymi i bezprzyrządowymi oraz zinterpretować wyniki pomiarów. U12 U13 U14 U15 U16 Potrafi podjąć medyczne czynności ratunkowe udzielane przez ratownika medycznego samodzielnie lub pod nadzorem lekarza systemu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Potrafi podjąć świadczenia zdrowotne inne niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego samodzielnie lub na zlecenie zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Potrafi wykonać zabiegi pielęgnacyjne wchodzące w zakres kompetencji ratownika medycznego. Potrafi podejmować działania profilaktyczne mające na celu ochronę zdrowia jednostki, grupy, społeczeństwa. Potrafi stosować sprzęt ochrony osobistej, w przypadku ekspozycji na krew i inny materiał zakaźny postępuje zgodnie z obowiązującą procedurą. K1_U31 K1_U32 K1_U35 K1_U37 K1_U42 K1_U43 K1_U47 K1_U51 K1_U52 K1_U53 K1_U54 K1_U55 M1_U03
U17 Posiada umiejętność wnikliwego analizowania, oceniania i wnioskowania oraz modyfikowania podjętych działań adekwatnie do rozwoju sytuacji. U18 Potrafi w praktyce identyfikować błędy, nieprawidłowości i zaniedbania, podejmuje działania naprawcze oraz działania zapobiegające ich występowaniu. U19 Potrafi prawidłowo prowadzić wymaganą dokumentację medyczną zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. U20 Potrafi przestrzegać przepisów ergonomii, bezpieczeństwa i higieny pracy, zasad sanitarnoepidemiologicznych, ochrony radiologicznej, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. K1 K2 K1_U56 K1_U60 K1_U64 K1_U68 KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH Zna zakres swoich kompetencji, jest świadomy własnych ograniczeń, rozpoznaje sytuacje, które wymagają konsultacji z ekspertem. Ma świadomość odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i otoczenia. Wykonuje zadania przestrzegając zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów regulujących postępowanie w przypadku różnego rodzaju zagrożeń. K1_K02 K1_K07 M1_U03 M1_U10 M1_U07 M1_U09 M1_U10 M1_K02 M1_K04 M1_K07 16 Treści K3 Dobro człowieka traktuje jako priorytet. K1_K11 M1_K02 M1_K03 M1_K05 Wykłady: 1. Regulacje prawne dotyczące wykonywania medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego. 2. Podstawy działań opiekuńczych ratownika medycznego (uwarunkowania, zakres, charakter, uprawnienia, rola zawodowa, funkcje zawodowe). 3. Pacjent jako biorca opieki świadczonej przez ratownika medycznego (podmiotowość, pielęgnowanie zindywidualizowane, holistyczne, interdyscyplinarne). 4. Wybrane aspekty zapewnienia jakości opieki w praktyce ratownika medycznego (przedmiot, kryteria oceny jakości opieki, metody, standardy i procedury). Zasady tworzenia standardów i procedur. 5. Potrzeby bio-psycho-społeczne człowieka. Teoria i piramida potrzeb ludzkich według A. Maslowa. Diagnozowanie wybranych problemów bio-psychospołecznych osób chorych, niepełnosprawnych, kalekich w praktyce ratownika medycznego. Źródła i metody zbierania informacji o chorym. 6. Pomoc w zakresie higieny osobistej pacjenta i higieny otoczenia. Pomoc w utrzymaniu aktywności fizycznej pacjenta. 7. Wybrane działania profilaktyczne w pracy ratownika medycznego (ryzyko zawodowe, ekspozycja zawodowa, zakażenia w ochronie zdrowia, zapobieganie powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, zapobieganie skutkom ubocznym, powikłaniom zawinionym i niezawinionym). 8. Podstawowe i specjalistyczne metody i techniki oceny i monitorowania stanu zdrowia stosowane w praktyce ratownika medycznego. Ćwiczenia laboratoryjne: 1. Procedury oraz standardy zapobiegające zakażeniom w praktyce ratownika medycznego higieniczne mycie rąk, chirurgiczne mycie rąk, segregacja odpadów medycznych, aseptyka i antyseptyka, zakładanie rękawic ochronnych, zakładanie rękawic jałowych, przygotowanie roztworów do dezynfekcji powierzchni, narzędzi. sprzętu medycznego, skóry i błon śluzowych.
2. Zasady obsługi aparatury medycznej i sprzętu, wykorzystywanego w praktyce ratownika medycznego zalecenia producenta, przygotowanie sprzętu do pracy, czyszczenie i czynności konserwacyjne. 3. Zabiegi pielęgnacyjne dotyczące zapewnienia wygody: przygotowanie łóżka dla pacjenta, prześcielenia łóżka pustego i z chorym, zmiana bielizny pościelowej i osobistej. 4. Podstawowe czynności opiekuńcze, zabiegi pielęgnacyjne i usprawniające dotyczące skóry i jej przydatków oraz błon śluzowych (kąpiel w wannie/pod natryskiem, kąpiel w łóżku, mycie głowy, toaleta jamy ustnej, podanie basenu, kaczki). Ocena stopnia narażenia na odparzenia i odleżyny, działania profilaktyczne zapobiegające ich wystąpieniu. 5. Układnie chorego w pozycjach terapeutycznych pozycja wysoka, półwysoka, płaska na plecach, na brzuchu, pozycja Trendelenburga, drenaż ułożeniowy itp.), stosowanie udogodnień, techniki przemieszczania i transportu chorego bez użycia sprzętu i przy pomocy sprzętu, przygotowanie chorego do transportu. 6. Odczytywanie zleceń rozdysponowane w indywidulnej dokumentacji pacjenta, dokumentowanie wykonanych zadań zgodnie z obowiązującymi procedurami i przepisami prawa. 7. Pomiar podstawowych parametrów życiowych (w różnych grupach wiekowych) z wykorzystaniem metod bezprzyrządowych i przyrządowych, zasady ich interpretacji i dokumentowania pomiar tętna, saturacji, ciśnienia tętniczego krwi, ocena ilościowa oddechu. 8. Pomiary antropometryczne pomiar masy ciała i wzrostu, pomiar obwodów ciała. Obliczanie wskaźnika BMI i jego interpretacja. Pomiar i ocena ostrości wzroku oraz słuchu u dorosłego i dziecka. 9. Oznaczenie stężenia glukozy z wykorzystaniem szybkich testów - pomiar za pomocą glukometru i bez użycia glukometru. 10. Założenie zgłębnika do żołądka i obarczenie treści. Płukanie żołądka. Karmienie chorego przez zgłębnik i stomię odżywczą. Pobieranie treści żołądkowej do badania w tym badania toksykologicznego. 11. Założenie cewnika do pęcherza moczowego u kobiety i mężczyzny. Monitorowanie diurezy. Pobieranie moczu do badania. 17 18 Stosowane metody dydaktyczne Metody weryfikacji efektów (w odniesieniu do poszczególnych efektów) Samodzielna praca studenta: 1. Opracowanie projektu działań opiekuńczych nad pacjentem chorym, niepełnosprawnym, kalekim w oparciu o studium pacjenta. 2. Przygotowanie prezentacji opracowanie procedury mającej zastosowanie w praktyce ratownika medycznego w zakresie opieki nad chorym. wykład problemowy, wykład z prezentacją multimedialną, pokaz, ćwiczenia, metoda przypadków, symulacja, rozwiązywanie zadań, praca w grupach Efekt W1 W2 W3 W4 W5 U1 U2 U3 U4 U5 U6 U7 U8 U9 U10 Sposób weryfikacji efektów :, projekt, prezentacja, zaliczenie praktyczne, obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena, projekt zaliczenie praktyczne, prezentacja, zaliczenie praktyczne, prezentacja,
19 Kryteria oceny osiągniętych efektów U11 U12 U13 U14 U15 U16 U17 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U18 zaliczenie praktyczne, prezentacja, U19 U20 K1 obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena K2 obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena K3 obserwacja aktywności studenta w czasie zajęć, ocena 360 0 - opinie nauczycieli i studentów współpracujących, samoocena Kryteria oceny osiągnięcia efektów: W1, W2, W3, W4, W5, U7, U10, U17, U18 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który posiada zaawansowaną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, samodzielnie posługuje się zdobytymi wiadomościami do rozwiązywania problemów nietypowych, poprawnie uzasadnia swoje opinie i poglądy. Treści programowe opanowane na poziomie wykraczającym poza poziom podstawowy, także w oparciu o samodzielnie pozyskane źródła informacji. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który posiada usystematyzowaną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, poprawnie wykorzystuje wiedzę do rozwiązywania typowych problemów, okresowo wymaga ukierunkowania nauczyciela. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który posiada elementarną wiedzę z obszaru ocenianego efektu, występują sporadyczne braki w zakresie podstawowych informacji, rozwiązuje problemy o niewielkim stopniu trudności. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: W2, U7, U10, U17, U18: 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który osiągnął w stopniu zaawansowanym wiedzę/umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego, samodzielnie. Student za pracę uzyskał min. 90% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który osiągnął wiedzę/umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego, wykonanie zadania wymagało niewielkiego ukierunkowania ze strony nauczyciela. Student za pracę uzyskał min. 75% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który osiągnął elementarną wiedzę/elementarne umiejętności z zakresu ocenianego efektu. Zadanie wykonał zgodnie z wymaganiami przedstawionymi przez prowadzącego. Poprawne, wykonanie zadania wymagało ukierunkowania i wsparcia ze strony nauczyciela. Student za pracę uzyskał min. 60% punktów wg. kryteriów dla danego zadania. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: od U1 do U20 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który samodzielnie, sprawnie i bezbłędnie wykonuje świadczenie zdrowotne zgodnie z obowiązującą procedurą i zasadami. Technika wykonania poszczególnych czynności jest opanowana w stopniu bardzo dobrym. Uzyskuje min. 90% punktów z danej procedury. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który popełnia nieliczne błędy w procedurze w trakcie wykonywania zadania, niezagrażające życiu i zdrowiu pacjenta. Zadanie wykonuje zgodnie z zasadami. Wymaga niewielkiego ukierunkowania przez nauczyciela. Technika wykonania poszczególnych czynności jest opanowania w stopniu dobrym. Uzyskuje min. 75% punktów z danej procedury.
20 21 22 23 Forma i warunki zaliczenia modułu, w tym zasady dopuszczenia do egzaminu / zaliczenia z oceną Wykaz literatury podstawowej Wykaz literatury uzupełniającej Wymiar, zasady i forma odbywania praktyk zawodowych 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który popełnia nieliczne błędy w trakcie wykonywania świadczeń zdrowotnych, niezagrażające życiu i zdrowiu pacjenta. Wykonanie zadania wymagało ukierunkowania i pomocy ze strony nauczyciela. Student wymaga dalszych ćwiczeń w opanowaniu techniki procedury. Uzyskuje min. 60% punktów z danej procedury. Kryteria oceny osiągnięcia efektów: K1-K3 1. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który posiada ponad przeciętną świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. 2. Ocenę dobrą otrzymuje student, który posiada świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. 3. Ocenę dostateczną otrzymuje student, który posiada w stopniu elementarnym świadomość w zakresie ocenianego efektu obejmującego kompetencje społeczne. Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną. Warunki zaliczenia przedmiotu: 1. 100% obecność na zajęciach (w przypadku nieobecności usprawiedliwionej, student musi uzyskać zaliczenie z części na której nie był obecny, zgłaszając się do nauczyciela prowadzącego podczas jego dyżuru). 2. Uzyskanie pozytywnych ocen z weryfikacji poszczególnych efektów. 3. Uzyskanie pozytywnej oceny z przygotowania wymaganego projektu i prezentacji. Ocena podsumowująca: średnia arytmetyczna ocen uzyskanych z weryfikacji poszczególnych efektów. 1. Kózka M., Płaszewska-Żywko L., Baran-Osak B.: Procedury pielęgniarskie. PZWL, Warszawa 2013. 2. Paciorek P., Patrzała A.: Medyczne czynności ratunkowe. PZWL, Warszawa 2015. 3. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Tom I założenia teoretyczne. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004 4. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Tom II wybrane działania pielęgniarskie. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004 1. Campo T., Lifferty K.: Stany nagłe. Podstawowe procedury zabiegowe. PZWL, Warszawa 2015 2. Flake F., Runggaldier K.: Ratownictwo medyczne. Procedury od A do Z. ELSEVIER Urban & partner, Wrocław 2012 3. Kózka M., Rumian B., Maślanka M.: Pielęgniarstwo ratunkowe, PZWL, Warszawa 2013. nie dotyczy