ZAŁĄCZNIK Nr 2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ ROLNICZO-BUDOWLANYCH ROK SZKOLNY 2015/2016
SPIS TREŚCI UWAGI WSTĘPNE... 3 STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH... 4 ROZPOZNANIE CZYNNIKA RYZYKA... 5 ZAŁOŻENIA PROGRAMU... 6 ZADANIA PROFILAKTYKI SZKOLNEJ... 6 SPODZIEWANE EFEKTY... 7 ODDZIAŁYWANIA PROFILAKTYCZNE... 7 EWALUACJA PROGRAMU... 9 2 z 10
Podstawy prawne: - Ustawa z dnia 7 września 1991 r.o systemie oświaty Dz.U. z 2004 r., nr 256, poz.2572, z późn. zm. - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół Dz. U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z poźn. zm. - Rozporządzenie MENiS z 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz.U. Nr 26, poz. 226 z późniejszymi zmianami). - Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178), - Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 z późniejszymi zmianami), - Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz.U. 2005 Nr 179 poz. 1485 z późniejszymi zmianami) - Zarządzenie Nr 1619 Komendanta Głównego Policji z dnia 3 listopada 2010 r. w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz działań podejmowanych na rzecz małoletnich - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17 - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r.. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświatydziałalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii Dz. U. 28 sierpnia 2015 r. - Statut szkoły. UWAGI WSTĘPNE Tworzeniu Programu profilaktyki szkolnej towarzyszyło przekonanie, że - Profilaktyka jest ochroną człowieka przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Obejmuje eliminację lub redukcję czynników ryzyka oraz wzmacnianie czynników chroniących. - Szkoła jest miejscem realizacji profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej, wspierania uczniów i wychowanków - Profilaktyka ma charakter edukacyjny, informacyjny, wychowawczy i profilaktyczny wśród uczniów, wychowanków, ich rodziców lub opiekunów oraz nauczycieli, wychowawców i innych pracowników szkoły - Profilaktyka polega na promowaniu zdrowego stylu życia zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. - Program profilaktyki szkolnej to ogół działań chroniących dzieci przed zakłóceniami w rozwoju oraz działań interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń. - Program profilaktyki szkolnej obejmuje działania podejmowane w trakcie realizacji programów nauczania i lekcji wychowawczych; podczas realizowania ogólnych zadań szkoły oraz działań specyficznych dla profilaktyki. - Program profilaktyki jest oparty na obowiązujących w szkole normach, regulaminie i zwyczajach. 3 z 10
STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH Rada Pedagogiczna - określa zadania w zakresie profilaktyki, - określa zapotrzebowanie na realizację programów profilaktycznych, - dokonuje analizy działalności profilaktycznej. Nauczyciele - współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych, - wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach wydanych przez PPP, - doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych. Wychowawca klasy - integruje zespół klasowy, - dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie, - wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, - realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów. Wicedyrektor - monitoruje pracę wychowawców klas i pedagoga w zakresie profilaktyki, - diagnozuje oczekiwania uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki, - współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki, - inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w Programie szkolnej profilaktyki. Pedagog szkoły - rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych, - określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom z wybitnymi uzdolnieniami, pomocy psychologiczno-pedagogicznej, odpowiednio do rozpoznanych potrzeb, - organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli, - podejmuje działania profilaktyczno-wychowawcze wynikające z Programu wychowawczego szkoły i Programu profilaktyki szkolnej w stosunku do uczniów, z udziałem rodziców i nauczycieli, - wspiera działania opiekuńczo-wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu profilaktyki szkolnej. 4 z 10
Organy współpracujące ze szkołą 1. Biuro ds. uzależnień Lipowa 32 tel. 529-82-27/26 2. Zespół Prewencji Kryminalnej i Nieletnich Ks. Korcza tel. 523-13-72; dzielnicowy tel. 523-16-85 3. Młodzieżowe Centrum Profilaktyki Alternatywa Jana Pawłami tel. 529-74-94 4. Poradnia Profilaktyki i Terapii Uzależnień Monar Przemysłowa 27 520-41-43 5. Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich Kasprzaka 1 tel. 529-34-20 6. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna Niepodległości 68 tel. 526-15-15 7. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna B. Chrobrego 15 8. Ośrodek Interwencji Kryzysowej Niepodległości 27 tel. 52998-66 9. Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie Korczaka 5 tel. 520-70-46 10. Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy B. Chrobrego 15 tel. 520-65-74 11. Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno-Konsultacyjny B. Chrobrego 15 tel. 520-62-57 12. Centrum Profilaktyki i leczenia uzależnień Średnia 11 tel. 695 933 132 13. Straż Miejska ul. Przemysłowa 10 tel. 65 529 82 00 Rada Rodziców - uchwala w porozumieniu z Radą Pedagogiczną Program profilaktyki szkolnej, - analizuje i diagnozuje opinie rodziców na temat profilaktyki, - współpracuje z Radą Pedagogiczną, dyrektorem i Samorządem uczniowskim. Rodzice - przedstawiają Radzie Rodziców opinie na temat profilaktyki, - korzystają z pomocy i wsparcia ze strony pedagoga i szkolnej służby zdrowia w zakresie profilaktyki, - wnioskują do odpowiednich organów i instytucji w sprawach kształcenia specjalnego, nauczania indywidualnego, zajęć rewalidacyjno-wychowawczych. - Współpracują ściśle ze szkołą Organ prowadzący - współuczestniczy w wyposażeniu szkoły w pomoce dydaktyczne, środki niezbędne do realizacji Programu. ROZPOZNANIE CZYNNIKA RYZYKA Czynniki ryzyka to wszystkie elementy (cechy, sytuacje, warunki) zwiększające ryzyko wystąpienia zachowań problemowych i związanych z nim szkód. Do czynników ryzyka należą: - środowisko społeczne, - negatywne zachowania w domu i w szkole, - grupy rówieśnicze i występujące w nich zachowania dysfunkcyjne, - słabe wyniki w nauce, - brak celów życiowych, - dostęp do środków i substancji psychoaktywnych, 5 z 10
- wczesna inicjacja w zachowaniach ryzykownych, - negatywne oddziaływanie TV, Internetu, gier komputerowych. ZAŁOŻENIA PROGRAMU Program adresowany jest do uczniów klas I IV. Program zakłada pracę nad całością osobowości ucznia z uwzględnieniem sfery psychicznej, fizycznej i duchowej. ZADANIA PROFILAKTYKI SZKOLNEJ 1. Dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie racjonalnego wyboru poprzez działania asertywne. 2. Pomoc w rozwiązywaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych. 3. Rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną. 4. Reagowanie w sytuacjach rozpoznawania pierwszych prób podejmowania zachowań ryzykownych poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy. 5. Pomoc w organizowaniu pierwszego kontaktu z rodzicami. 6. Motywowanie do podjęcia leczenia, terapii. 7. Wzmacnianie poziomu bezpieczeństwa uczniów na zajęciach dydaktyczno wychowawczych, wycieczkach, zajęciach sportowych, 8. Zapobieganie przemocy i agresji w szkole i w rodzinie, 9. Pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych i psychologicznych, 10. Integracja zespołów klasowych, 11. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym, 12. Rozwój zdolności i zainteresowań, 13. Organizowanie czasu wolnego dla młodzieży, 14. Organizowanie zajęć profilaktycznych dla uczniów warsztaty, zajęcia ze specjalistami zapobieganie uzależnieniom i wagarom, 15. Pomoc psychologiczno pedagogiczna dla uczniów z opiniami lub mających trudności w nauce, 16. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie Niebieska karta tworzenie zespołów interdyscyplinarnych (w razie potrzeby w skład zespołu wchodzą: dyrektor szkoły, pedagog szkolny i wychowawca), 17. Prowadzenie profilaktyki prozdrowotnej promowanie zdrowego stylu życia, 18. Współpraca z rodzicami w przypadku zachowań ryzykownych, 19. Informowanie o przepisach dotyczących odpowiedzialności prawnej nieletnich. 6 z 10
SPODZIEWANE EFEKTY - zmniejszenie liczby zachowań ryzykownych podejmowanych przez uczniów, - zmniejszenie ilości zachowań agresywnych, - zwiększenie poziomu integracji zespołów klasowych, - zmniejszenie ilości problemów edukacyjnych i wychowawczych, - zmniejszenie liczby dewastacji na terenie szkoły, - większa kultura osobista uczniów, - większe zaangażowanie uczniów w życiu klasy, szkoły i w imprezach sportoworekreacyjnych. ODDZIAŁYWANIA PROFILAKTYCZNE WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI Udzielanie pomocy pedagogicznej rodzicom Angażowanie rodziców do współpracy wychowawczej ze szkołą. spotkania z rodzicami (klasowe i ogólnoszkolne) indywidualne spotkania rodziców z nauczycielami, wychowawcami klas udział rodziców w spotkaniach klasowych, w działalności Rady Rodziców. W organizacji uroczystości, imprez klasowych, szkolnych. Wychowawcy, pedagog, dyrekcja, pozostali nauczyciele Wychowawcy, pedagog, dyrekcja DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PODNIESIENIA MOTYWACJI DO NAUKI Wzmacnianie motywacji uczniów do nauki. warsztaty, spotkania, indywidualne rozmowy ( współpraca z przedstawicielami wychowawcy pedagog Wzmacnianie poczucia własnej wartości. Alternatywy ). indywidualne rozmowy, ćwiczenia, współpraca z specjalistami instytucji i stowarzyszeń. wychowawcy pedagog pozostali nauczyciele DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PRZECIWDZIAŁANIA ALKOHOLIZMOWI. 7 z 10
Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z nadużywania alkoholu. lekcje wychowawcze, gazetki ścienne, pogadanki, spotkania z przedstawicielami Sanepidu (skutki zdrowotne) i policji (skutki prawne) wychowawcy pedagog higienistka szkolna nauczyciele biologii zaproszeni specjaliści Kształcenie nawyku zdrowego stylu życia. lekcje wychowawcze, lekcje wychowania fizycznego, wycieczki imprezy sportowo - rekreacyjne wychowawcy, nauczyciele w-f, pozostali nauczyciele DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII. Zapoznanie uczniów ze skutkami zażywania środków odurzających. lekcje wychowawcze, przeprowadzenie, pogadanek, przygotowanie gazetek wychowawcy klas, pedagog szkolny, Zapoznanie rodziców uczniów ze skutkami zażywania środków odurzających. ściennych, prelekcje na ogólnych zebraniach z rodzicami, indywidualne rozmowy. dyrekcja szkoły, pedagog szkolny. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PRZECIWDZIAŁANIA NIKOTYNIZMOWI. Poszerzenie wiedzy na temat skutków palenia papierosów. Uświadomienie uczniów, że nikotyna powoduje uzależnienie. Informowanie poprzez materiały umieszczane w gablotach ściennych, prezentacja plakatów, lekcje wychowawcze,. wychowawcy klas, pedagog szkolny, pielęgniarka szkolna wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna, dyrekcja szkoły DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PRZECIWDZIAŁANIA ZACHOWANIOM AGRESYWNYM. Uświadomienie uczniów, na czym polegają zachowania agresywne. zajęcia na temat agresji na lekcjach wychowawczych, spotkania z przedstawicielami wychowawcy klas, pedagog szkolny, zaproszeni goście. Wzbudzanie szacunku dla drugiego człowieka oraz poszanowania jego godności Alternatywy rozmowy i dyskusje przy realizacji tematów na lekcjach w tym lekcjach wychowawczych wychowawcy klas, nauczyciele poszczególnych przedmiotów, pedagog szkolny DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO KSZTAŁTOWANIA WŁAŚCIWYCH POSTAW I ZACHOWAŃ. Uświadomienie uczniom stosowania właściwego stroju w szkole. rozmowy na lekcjach wychowawczych, wychowawcy klas, pozostali pracownicy szkoły. Propagowanie właściwego rozmowy na lekcjach wychowawcy klas, pozostali 8 z 10
korzystania z telefonów komórkowych i sprzętu elektronicznego. Wyeliminowanie wulgaryzmów u młodzieży. Utrwalanie szacunku do godła państwa polskiego i symboli narodowych wychowawczych, pogadanki, rozmowy, zwracanie uwagi uczniom na wszystkich zajęciach i na terenie całej szkoły rozmowy na lekcjach wychowawczych, edukacji do bezpieczeństwa oraz pozostałych lekcjach, udział uczniów w apelach okolicznościowych i uroczystościach historycznych na terenie szkoły i poza nią. pracownicy szkoły, wychowawcy klas, nauczyciele pełniący dyżury, pozostali pracownicy szkoły, wychowawcy klas, nauczyciele poszczególnych przedmiotów, pozostali pracownicy szkoły. DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO PRZECIWDZIAŁANIA ZAŻYWANIA DOPALACZY. PROFILAKTYKA ANTYDOPALACZOWA Poszerzenie wiedzy na temat skutków zażywania dopalaczy. Uświadomienie uczniom, że dopalacze powodują uzależnienie. poprzez materiały umieszczane w gablotach ściennych, pogadanki i zajęcia z uczniami. pogadanki na lekcje wychowawczych, biologii, wychowawcy klas, pedagog szkolny, dyrekcja szkoły, wychowawcy klas, pedagog szkolny. EWALUACJA PROGRAMU Ocena efektów realizacji Programu profilaktyki szkolnej, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez Komisję Opiekuńczo - Wychowawczą, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Wynikające z oceny wnioski, przekazywane są do wiadomości Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. Ocenie poddawane są następujące elementy: - funkcjonowanie pomocy pedagogicznej, - tematyka pedagogizacji rodziców uczniów na spotkaniach z wychowawcami klas, - realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz poradni specjalistycznych, - realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas, - udział nauczycieli w formach zewnętrznego doskonalenia zawodowego z zakresu profilaktyki, - problematyka profilaktyki w ramach ODN, - innowacje i projekty wychowawcze w zakresie profilaktyki, - realizacja programów profilaktycznych, - występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych, - występowanie czynników chroniących. 9 z 10
Podstawę dla formułowania ocen realizacji Programu profilaktyki szkolnej stanowią: narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy: sprawozdania z realizacji planów, analizy, dane statystyc zne, obserwacje, hospitacje, zapis y w dokumentacji, badania ankietowe, opinie i wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze, itp. 10 z 10