Stacjonarność i ergodyczność

Podobne dokumenty
Twierdzenie o splocie

2. P (E) = 1. β B. TSIM W3: Sygnały stochastyczne 1/27

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy.

Analiza szeregów czasowych: 2. Splot. Widmo mocy.

ANALIZA SYGNAŁÓ W JEDNÓWYMIARÓWYCH

Katedra Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Łódzkiego. Ćwiczenie 2 Badanie funkcji korelacji w przebiegach elektrycznych.

ZAJĘCIA II. Zmienne losowe, sygnały stochastyczne, zakłócenia pomiarowe

Spis treści. Widmo mocy. Obliczanie mocy sygnału. Analiza_sygnałów_-_ćwiczenia/Fourier_4

Ważne rozkłady i twierdzenia c.d.

Laboratorium Przetwarzania Sygnałów Biomedycznych

Przyczynowość Kointegracja. Kointegracja. Kointegracja

Od neuronu do sieci: modelowanie układu nerwowego

Laboratorium Przetwarzania Sygnałów Biomedycznych

DYSKRETNA TRANSFORMACJA FOURIERA

Laboratorium Przetwarzania Sygnałów Biomedycznych

Teoria Sygnałów. Inżynieria Obliczeniowa II rok 2018/19. Wykład 10. ( t) Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej

Zaawansowane algorytmy DSP

Definicja. x(u)h (u t)e i2πuf du. F x (t,f ;h) = Krótko czasowa transformata Fouriera Ciągłą transformata falkowa

Metody probabilistyczne

ANALIZA KORELACYJNA I FILTRACJA SYGNAŁÓW

Analiza szeregów czasowych: 1. Dyskretna transformata Fouriera i zagadnienia pokrewne

Wprowadzenie Modele o opóźnieniach rozłożonych Modele autoregresyjne o opóźnieniach rozłożonych. Modele dynamiczne.

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego.

Rozdział 1 PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE

Prawdopodobieństwo i statystyka r.

Współczynnik korelacji. Współczynnik korelacji jest miernikiem zależności między dwiema cechami Oznaczenie: ϱ

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2014/2015

Wyk ad II. Stacjonarne szeregi czasowe.

Spis treści Wstęp Estymacja Testowanie. Efekty losowe. Bogumiła Koprowska, Elżbieta Kukla

uzyskany w wyniku próbkowania okresowego przebiegu czasowego x(t) ze stałym czasem próbkowania t takim, że T = t N 1 t

SZYBKA ESTYMACJA PARAMETRÓW STANU DYNAMiCZNEGO SAMOLOTU W CZASiE BADAŃ W LOCiE

Czasowy wymiar danych

Analiza szeregów czasowych: 1. Dyskretna transformata Fouriera i zagadnienia pokrewne

Przetwarzanie sygnałów biomedycznych

Wstęp do metod numerycznych Dyskretna transformacja Fouriera. P. F. Góra

v = v i e i v 1 ] T v = = v 1 v n v n [ ] U [x y z] T (X,Y,Z)

Metody matematyczne w analizie danych eksperymentalnych - sygnały, cz. 2

Prawdopodobieństwo i statystyka

Analiza autokorelacji

1 Modele ADL - interpretacja współczynników

Zmiany fazy/okresu oscylacji Chandlera i rocznej we współrzędnych bieguna ziemskiego.

STATYSTYKA. Rafał Kucharski. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 2015/16 ROND, Finanse i Rachunkowość, rok 2

Klasyczna analiza sygnałów

Statystyka i eksploracja danych

zadania z rachunku prawdopodobieństwa zapożyczone z egzaminów aktuarialnych

Kartkówka 1 Opracowanie: Próbkowanie częstotliwość próbkowania nie mniejsza niż podwojona szerokość przed spróbkowaniem.

Analiza szeregów czasowych: 7. Liniowe modele stochastyczne

Analiza szeregów czasowych: 5. Liniowe modele stochastyczne

Systemy. Krzysztof Patan

Metoda najmniejszych kwadratów

Zależność. przyczynowo-skutkowa, symptomatyczna, pozorna (iluzoryczna),

2. Założenie niezależności zakłóceń modelu - autokorelacja składnika losowego - test Durbina - Watsona

Wykład 12 Testowanie hipotez dla współczynnika korelacji

PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW

Wykład 12 Testowanie hipotez dla współczynnika korelacji

Sygnały losowe i ich analiza. Paweł Strumiłło, Instytut Elektroniki Politechniki Łódzkiej

Transformata Fouriera

Transformaty. Kodowanie transformujace

Wprowadzenie do szeregów czasowych i modelu ARIMA

Podstawy Automatyki Zbiór zadań dla studentów II roku AiR oraz MiBM

Wykład 2: Szeregi Fouriera

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Zajęcia 15-16

Filtrowanie a sploty. W powyższym przykładzie proszę zwrócić uwagę na efekty brzegowe. Wprowadzenie Projektowanie filtru Zadania

Politechnika Wrocławska

Teoria systemów i sygnałów Kierunek AiR, sem. 5 2wE + 1l

O procesie Wienera. O procesie Wienera. Procesy stochastyczne Wykład XV, 15 czerwca 2015 r. Proces Wienera. Ruch Browna. Ułamkowe ruchy Browna

Ekonometria. Modelowanie szeregów czasowych. Stacjonarność. Testy pierwiastka jednostkowego. Modele ARDL. Kointegracja. Jakub Mućk

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 12

Elementy Modelowania Matematycznego Wykład 4 Regresja i dyskryminacja liniowa

Stacjonarność Integracja. Integracja. Integracja

Model autoregresyjny stochastycznego szeregu czasowego

Ważne rozkłady i twierdzenia

Egzamin / zaliczenie na ocenę*

Procesy stochastyczne

AiR_TSiS_1/2 Teoria sygnałów i systemów Signals and systems theory. Automatyka i Robotyka I stopień ogólnoakademicki

Statystyka matematyczna. Wykład III. Estymacja przedziałowa

1. Pokaż, że estymator MNW parametru β ma postać β = nieobciążony. Znajdź estymator parametru σ 2.

Przeksztacenie Laplace a. Krzysztof Patan

Laboratorium Cyfrowego Przetwarzania Sygnałów. Preskrypt do v.2014z ćwiczenie nr 5 z 10 (Analiza i przetwarzanie sygnałów stochastycznych)

2. Próbkowanie Sygnały okresowe (16). Trygonometryczny szereg Fouriera (17). Częstotliwość Nyquista (20).

Transformacje Fouriera * podstawowe własności

CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW

2. Wykaż, że moment pierwszego skoku w procesie Poissona. S 1 := inf{t : N t > 0} jest zmienną losową o rozkładzie wykładniczym z parametrem λ.

PROCESY STOCHASTYCZNE. PEWNE KLASY PROCESÓW STOCHASTYCZNYCH Definicja. Procesem stochastycznym nazywamy rodzinę zmiennych losowych X(t) = X(t, ω)

Właściwości sygnałów i splot. Krzysztof Patan

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD listopada 2009

SPRZĘTOWA REALIZACJA FILTRÓW CYFROWYCH TYPU SOI

Teoria Sygnałów. III rok Informatyki Stosowanej. Wykład 8

Komputerowa Analiza Danych Doświadczalnych

LABORATORIUM CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁÓW. Ćwiczenie 3

CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW

Podstawy Automatyki. Wykład 3 - Charakterystyki częstotliwościowe, podstawowe człony dynamiczne. dr inż. Jakub Możaryn. Instytut Automatyki i Robotyki

Zadania z Analizy Funkcjonalnej I Które z poniższych przestrzeni metrycznych są przestrzeniami unormowanymi?

Stochastyczna dynamika z opóźnieniem czasowym w grach ewolucyjnych oraz modelach ekspresji i regulacji genów

Przedmowa Wykaz oznaczeń Wykaz skrótów 1. Sygnały i ich parametry Pojęcia podstawowe Klasyfikacja sygnałów

Teoria ze Wstępu do analizy stochastycznej

Stanisław Cichocki. Natalia Neherbecka. Zajęcia 13

Wnioskowanie statystyczne. Statystyka w 5

Instytut Matematyczny Uniwersytet Wrocławski. Zakres egzaminu magisterskiego. Wybrane rozdziały anazlizy i topologii 1 i 2

Transkrypt:

Stacjonarność i ergodyczność Stacjonarność: Jeśli dla procesu stochastycznego ξ(t) wszystkie momenty są niezależne od czasu to jest on stajonarny wścisłymsensie.jeślitylkośrednia µ x i autokorelacjar x (τ)niezależąodczasutoproces jest stacjonarny w słabym sensie, co dla wielu zastosowań jest wystarczające. Ergodyczność: Proces jest ergodyczny jeśli jego średnie po czasie i po realizacjach są sobie równe. Oznacza to, że dla takiego procesu jedna realizacja jest reprezentatywna i zawiera całą informację o tym procesie.

Korelacja i funkcja korelacji Kowariancja: σ xy = (x(t) x)(y(t) ȳ)dt Współczynnik normalizacyjny: σ ss = (s(t) s) 2 dt Korelacja: ρ xy = σ xy σxx σ yy

Funkcja korelacji wzajemnej Dla sygnałów x(t) i y(t) sensowne jest rozszerzenie tych pojęć na wzajemne przesunięcia czasowe τ: σ xy (τ) = x(t)y(t + τ)dt a szczególnym przypadkiem jest funkcja autokorelacji. Zwróćmy uwagę na związek funkcji korelacji ze splotem.

Funkcja korelacji i kowariancji w Matlabie Dla skończonych sygnałów mamy estymmaty korelację: kowariancję: R xy (m) =E{x n+m y n } =E{x n y n m} C xy (m) =E{(x n+m x)(y n ȳ) } =R xy (m) xȳ Funkcję R można estymować z jednej realizacji procesu (zakładamy jego ergodyczność): { N m 1 R xy (m) = n=0 x n+m yn m 0 R yx( m) m <0

Funkcja korelacji i kowariancji w Matlabie W Matlabie mamy do dyspozycji funkcje xcorr i xcov xcorr E{ R xy (m)} = (N m )R xy (m) ma trzy możliwości normalizacji: unbiased- daje estymator nieobciążony, dzieląc przez (N m), biased- daje estymator obciążony dzieląc przez N, coeffdając1dlam =1

Badanie zależności między sygnałami przy pomocy funkcji korelacji wygeneruj dwa sygnały długości T = 2s próbkowane z częstościąf s =128Hzprzyuzyciufunkcjim_gabor.Oba gaborymajączęstośćf =20Hziσ=0.1s.Jedens1jest centrowanynat 0 =0.5sadrugis2napozycjit=1.5s policzyć i obejrzeć funkcje autokorelacji tych dwóch sygnałów - co można powiedzieć o amplitudzie i oscylacjach tej funkcji? Zmieniajtod0.5:0.1:1dlasygnałus1idlakażdegoztych t obejrzyj funkcję korelacji wzajemnej s1 i s2 Zmieniajfod20Hzdo50Hzco10Hzwobusygnałachi obserwuj zachowanie funkcji korelacji wzajemnej

Twierdzenie Wienera Chinczyna Twierdzenie Wienera Chinczyna transformata Fouriera funkcji autokorelacji jest równa kwadratowi modułu transformaty Fouriera test numeryczny fs=128;%czestosc probkowania[hz] dt = 1/fs;%przedzial probkowania[s] fn=fs/2;%czestosc Nyquista [s1, t]=m_gabor(20,0.1,1.5,2,128); % obliczamy funkcje autokorelacji [ak, lags] = xcorr(s1,s1,len/2); % ogladamy sygnal i f. autokorelacji subplot(221) plot(t,s1) title( Sygnals1 ); subplot(223) plot(lags*dt,ak); title( Funkcja autokorelacji sygnalu s1 ); xlabel( t[s] ); test numeryczny % widmo mocy wg. transformaty fouriera trans1=fft(s1); powerf= trans1.* conj(trans1)/length(trans1); moduls1 = powerf(1:end/2+1); moduls1(2:end-1) = 2*moduls1(2:end-1); %Ztransformatyf.ak.: transak = fft(ak); transak =(transak.*conj(transak)).^0.5/length(transak); transak = transak(1:end/2+1); transak(2:end-1) =2* transak(2:end-1); subplot(222); stem((0:length(transak)-1)/length(transak)*fn,transak); title( Modul transformaty funkcji autokorelacji ); xlabel( [Hz] ); subplot(224); stem((0:length(moduls1)-1)/length(moduls1)*fn,moduls1); title( Kwadrat transformaty sygnalu ); xlabel( [Hz] );