DETAL PROJEKTOWANIE I REALIZACJE MARTA PYRCZ UL. STARODĘBOWA 77, 51-251 WROCŁAW;, tel.: 693430311, 665446077 EKSPERTYZA MYKOLOGICZNA ELEMENTÓW BUDYNKU GIMNAZJUM NR 3 W ZAKRESIE KONSTRUKCYJNO - BUDOWLANYM ADRES: WROCŁAW UL.ŚWISTACKIEGO 12A ZLECENIODAWCA: GMINA WROCŁAW - ZARZĄD INWESTYCJI MIEJSKICH 53-135 WROCŁAW UL. JANUSZOWICKA 15A AUTOR OPRACOWANIA : mgr inż. BENEDYKT STRYCZEK nr.upr. 413/86/UW;53/90/UW; DOŚ/BO/4961/01 - WROCŁAW, MAJ 2014
2-2 - SPIS TREŚCI 1 Dane ogólne 1.1.Przedmiot opracowania 1.2.Podstawa opracowania 1.3. Cel i zakres opracowania 1.4. Materiały wykorzystane przy opracowaniu 2. Opis techniczny budynku i jego stanu zachowania 2.1. Ogólny opis budynku 2.2. Ocena stanu technicznego budynku 3. Przyczyny powstania uszkodzeń elementów budynku 4. Zakres robót niezbędnych do wykonania 5. Wnioski 6. Inne 7. Literatura
3-3 - 1. Dane ogólne. 1.1. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest ekspertyza mykologiczna elementów konstrukcyjnych budynku Gimnazjum nr 3 przy ul. Świstackiego 12A we Wrocławiu. Gimnazjum nr 3 położone jest na terenie dawnego Przedmieścia Oławskiego włączonego do Wrocławia ok. 1808 roku. Budynek pochodzi z okresu końca XIXw. z przeprowadzonej kwerendy w Archiwum Miejskim wynika, że został wzniesiony ok. 1896-1897r. Obecna forma jest efektem przebudowy budynku dawnej szkoły z lat późniejszych, a także z przeprowadzonej w 2009r. przebudowy polegającej na dobudowie sali gimnastycznej wraz z zapleczem szatniowo-sanitarnym w części parteru budynku. 1.2. Podstawa opracowania. Umowa pomiędzy stronami na wykonanie prac projektowych przebudowy polegającej na termomodernizacji ścian i dachów, wzmocnieniu uszkodzonych elementów oraz przedstawienie wariantów technologiczno - materiałowo-kosztowych elementów przeznaczonych do remontu. 1.3. Cel i zakres opracowania. Celem opracowania jest ocena stanu technicznego elementów konstrukcyjnych budynku (w szczególności fundamentów, elementów drewnianej konstrukcji dachu oraz jego przekrycia) w zakresie ich wpływu na bezpieczeństwo użytkowania budynku, określenia przyczyn ich występowania oraz przedstawienia niezbędnych napraw, prac do wykonania. Stan techniczny budynku ustalono na podstawie oględzin makroskopowych - fundamentów - ścian konstrukcyjnych piwnic - stropów nad piwnicą - konstrukcji dachu Przedstawiono prawdopodobne przyczyny powstania uszkodzeń elementów konstrukcyjnych, nieprawidłowości w stanie technicznym elementów budynku. Wskazano konieczny zakres robót budowlanych niezbędnych do wykonania celem wyeliminowania przyczyn uszkodzeń w przyszłości, zapobieżenia dalszej degradacji elementów konstrukcji budynku. Zaproponowano wzmocnienia i naprawy uszkodzonych elementów budynku w celu dalszej bezpiecznej eksploatacji.
4-4 - 1.4. Materiały wykorzystane przy opracowaniu A/ wizja lokalna B/ inwentaryzacja architektoniczno -budowlana budynku szkoły C/ dokumentacja zdjęciowa D /ekspertyza techniczna wykonana przez PRO-EKSPERT Bogdan Podolski z marca 2008 E/ opinia geotechniczna z kwietnia 2014 wykonana przez "GEOMAR" Jerzy Sandecki F/ Literatura spis podano w pkt.7 2. Opis techniczny budynku i jego stanu zachowania. 2.1. Ogólny opis budynku Budynek jest obiektem wolnostojącym, usytuowanym w głębi podwórza kwartału zabudowy pierzejowej u zbiegu ul. Świstackiego i Brzeskiej. Budynek na planie litery L, składa się z dwóch skrzydeł usytuowanych pod kątem prostym. Dłuższe skrzydło południowe jest podpiwniczone, ma 4 kondygnacje nadziemne i poddasze nieużytkowe kryte dachem płaskim na konstrukcji drewnianej. Część zachodnia budynku nie jest podpiwniczona, wraz z przyziemiem ma 4 kondygnacje, przekryta jest stropodachem wentylowanym. Poziomy obu części budynku przesunięte wzg. siebie o ½ kondygnacji. Konstrukcja budynku tradycyjna, murowana z cegły pełnej na zaprawie cementowo -wapiennej. Stropy wszystkich kondygnacji ceramiczne płyta typu Kleina, oparte na belkach stalowych. Stropy w podpiwniczeniu dodatkowo wzmacniane w okresie II wojny światowej belkami. Fundamenty w postaci ław betonowych, ściany fundamentowe murowane, bez izolacji pionowej. Klatki schodowe betonowe w konstrukcji mieszanej, betonowo-ceramiczne, biegi wylewane, spoczniki w postaci stropów typu płyta Kleina. Dach nad skrzydłem południowym płaski ok. 3 nachylenia, kryty papą na deskowaniu, konstrukcja drewniana płatwiowo-kleszczowa ze stężeniami w postaci mieczy i zastrzałów. Stropodach skrzydła zachodniego, wentylowany, oparty na stropie ostatniej kondygnacji, wykonany w postaci ceramicznej płyty Kleina, kryty papą, nachylenie ok. 3. Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe wykonane z blachy ocynkowanej. Tynki wapienne i wapienno-cementowe, w sanitariatach płytki ceramiczne. Stolarka okienna wymieniona na PCV, drzwiowa drewniana, płycinowa. Posadzki na ciągach komunikacyjnych lastryko, w salach lekcyjnych parkiety drewniane, w podpiwniczeniu częściowo posadzki betonowe, częściowo wykładziny ceramiczne-terakota. W budynku od czasu wykonania ostatniej ekspertyzy w 2008 roku wykonano roboty remontowe i modernizacyjne wewnątrz budynku. Brak izolacji termicznych na ścianach, oraz poddaszach. 2.2. Ocena stanu technicznego budynku
5-5 - Zasady oceny organoleptycznej przez kontrolującego: 1.1.Zasady oceny kontroli organoleptycznej stanu zużycia technicznego elementów konstrukcyjnych obiektu: 1. dobry - zużycie: 0-15 % 2. zadawalający - zużycie: 16-25% 3. średni - zużycie: 26-40% 4. zły - zużycie: 41-50% 5. awaryjny - zużycie: ponad >50% 1.2. Zasady oceny kontroli organoleptycznej stanu zużycia technicznego elementów wykończeniowych obiektu: 1. dobry - zużycie: 0-15 % 2. zadawalający - zużycie: 16-30% 3. średni - zużycie: 31-45 % 4. zły - zużycie: 46-60% 5. awaryjny - zużycie: ponad >50% Izolacje Stwierdzono lokalne występowanie wilgoci powstałej na skutek kapilarnego podciągania wody z gruntu. Widoczne szaro-czarne naloty pleśni, ściana jest lekko zawilgocona, tynki odspojone. Stan techniczny średni, miejscowo zły Ściany konstrukcyjne (nośne) piwnic Stwierdzono ślady korozji biologicznej i zawilgocenia o charakterze lokalnym, które nie wpływają w sposób istotny na obniżenie właściwości fizycznych i nośność materiałów użytych do budowy murów. W piwnicach znaczna część tynków została po powodzi usunięta, w przyziemiu i na parterze występują obszary zawilgocenia i lokalne ogniska korozji (wysolenia) oraz ubytki. Więźba dachowa Badania makroskopowe pozwalają na stwierdzenie, że w przypadku badanej więźby dachowej, przede wszystkim mamy do czynienia z grzybem domowym właściwym (Serpula lacrymans), znanym też jako stroczek domowy. Jest to najbardziej pospolity grzyb domowy, atakujący drewno iglaste i liściaste w budynkach. Powoduje on suchą, destrukcyjną zgniliznę, porażone drewno jest lekkie, kruche, daje się rozetrzeć na proszek. W wyniku tych zmian pogarszają się znacznie fizyczne i mechaniczne właściwości drewna, aż do całkowitej utraty nośności elementu. Na niektórych elementach więźby widoczne są otwory wylotowe świadczące o żerowaniu w drewnie owadów (drewnojadów) -technicznych szkodników drewna w budynkach. Owady żerujące w drewnie obniżają jego wartość techniczną, osłabiają przekrój tocząc chodniki larwalne początkowo przy powierzchni, a stopniowo w głąb drewna osłabiając
6-6 - jego strukturę i doprowadzając do całkowitej destrukcji. W kilku miejscach na elementach więźby występują małe okrągłe otwory o średnicy ok.2mm, świadczące o występowaniu kołatka domowego (Anobium punetatum). Mają one stosunkowo małe zagęszczenie, a chodniki larwalne, w większości nie sięgają w głąb i nie powodują znacznego osłabienia przekroju. Miejscowo, gównie przy połączeniach elementów, w miejscach silniej zawilgoconych, widoczne są owalne otwory o średnicy ok. 4 6mm, oraz kanały wypełnione piaskową mączką drzewną. Świadczy to o porażeniu drewna przez spuszczela pospolitego (Hylotrupes bajulus). Struktura drewna jest zniszczona, przy podważeniu ostrym narzędziem odchodzą całe płaty. Spuszczel należy do najgroźniejszych szkodników budowli z drewna, lubi drewno iglaste i liściaste, miejsca ciepłe (temp.28-30c), nasłonecznione. W badanych elementach więźby dachowej, w trakcie oględzin, nie stwierdzono występowania formy aktywnej owadów ksylofagów. Zniszczenie elementów przez drewnojady nastąpiło w ograniczonym zakresie i w większości powierzchniowo. Stan techniczny średni 3. Przyczyny powstania uszkodzeń elementów budynku. Uszkodzenia korozyjne murów w części przyziemnej są skutkiem zawilgocenia ścian z braku przeciwwilgociowej izolacji pionowej, i poziomej. Miejscowo występują również uszkodzenia mechaniczne związane z prowadzeniem instalacji. Więźba dachowa Zakres korozji biologicznej więźby dachowej jest stosunkowo niewielki, zaś do jej powstania i rozwoju przyczyniły się występujące poprzednio nieszczelności pokrycia dachowego i powodowane nimi zawilgocenie drewna, a ponadto brak trwałej impregnacji elementów drewnianych. Pozostałe elementy Niezadowalający stan techniczny licznych elementów wykończeniowych budynku, w tym tynków, części posadzek i powłok malarskich, jest wynikiem ich zużycia eksploatacyjnego, zawilgocenia dolnych części budynku na skutek braku pełnej izolacji przeciwwilgociowej ścian, w licznych pomieszczeniach, braku prawidłowej wentylacji, a ponadto niedostatku zabiegów konserwacyjnych i remontów.. 4. Zakres robót budowlanych niezbędnych do wykonania
7-7 - Roboty mające wpływ na estetykę zewnętrzną i wewnętrzną budynku Elewacja - naprawę ścian frontowych przez wykonanie uzupełnień istniejących ubytków, - ocieplenie ścian zewnętrznych, poza frontowymi, - wykonanie przeciwwilgociowej izolacji pionowej oraz izolacji poziomej ponad terenem, - - osuszenie zawilgoconych pomieszczeń dolnych kondygnacji, - wykonanie nowych tynków w poziomie piwnic - tynków renowacyjnych i prace malarskie, na tynkach renowacyjnych tylko farby paroprzepuszczalne - silikatowe, silikonowe.q Remont pozostałych elementów dotyczy on głównie elementów wykończeniowych i powinien objąć: - zapewnienie prawidłowej wentylacji pomieszczeń, Ponadto na strychu należy usunąć fragmenty drewna z elementów uszkodzonych przez korozję biologiczną oraz po zaimpregnowaniu tych miejsc uzupełnić ubytki. Zalecane jest wykonanie impregnacji całej więźby dachowej oraz ocieplenie stropu strychowego W trakcie wykonywania prac należy przestrzegać obowiązujących zasad BHP przy przewidzianych do wykonania pracach. Możliwe zagrożenia, zabezpieczenia należy opisać w planie BIOZ, którego wykonanie należy do obowiązków kierownika budowy wykonawcy robót. 5. Wnioski Na podstawie przeprowadzonej analizy uwzględniającej wyniki oględzin i oceny stanu technicznego budynków, wynika, że: - po wykonaniu niezbędnych robót budowlanych będzie możliwe dalsza bezpieczna eksploatacja budynku. - celem przywrócenia standardu budynku należy wykonać prace budowlane związane z remontem pozostałych elementów zewnętrznych i wewnętrznych budynku mających wpływ na estetykę budynku. Zaleca się przeprowadzić kompleksowy remont budynku obejmujący wymianę uszkodzonych płyt stropowych, remont elewacji, elementów wykończeniowych oraz instalacji. Konieczne jest opracowanie projektu budowlanego remontu zawierającego niezbędne elementy projektu wykonawczego. Projekt ten powinien zostać zaakceptowany przez Konserwatora Zabytków. 6. Inne Ważność niniejszej ekspertyzy ustala się na okres 3 lat od daty jej opracowania pod warunkiem nie pojawienia się nowych okoliczności, których nie można było obecnie przewidzieć, a które mają istotny wpływ na treść tej ekspertyzy. W przypadku powstania
8-8 - wątpliwości czy niejasności na etapie projektowania lub wykonawstwa, należy zwrócić się do autora niniejszego orzeczenia o wyjaśnienie i dodatkowe informacje. 7. Literatura. [1] W. Żenczykowski, "Budownictwo ogólne", t.1-3 "Arkady", W-wa 1992r. [2] "Poradnik inżyniera i technika budowy",t.1-6 "Arkady", W-wa 1986r. [3] "Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych" Arkady", W-wa 1990r. [4] W.Zaleski, "Remonty i modernizacje budynków" "Arkady", W-wa 1987r. [5] E.Masłowski, D.Spiżewska, Wzmacnianie konstrukcji budowlanych, "Arkady", W-wa 2000r. [6] Instrukcja Instytutu Techniki Budowlanej nr 349/97 Metody zabezpieczeń istniejących budynków mieszkalnych przed szkodliwym działaniem grzybów pleśniowych, [7] "Ochrona budynków przed korozją biologiczną" Jerzy Ważny, [8] Zagrożenia biologiczne budynku Bronisław Zyska,