PROGRAM KOŁA POLONISTYCZNO-TEATRALNEGO DLA KLAS IV - V SZKOŁY PODSTAWOWEJ Opracowała: Sylwia Roś 1
Wstęp Program ten przeznaczony jest dla uczniów kl. IV - V szkoły podstawowej, do realizacji w ramach zajęć pozalekcyjnych w wymiarze 1 godziny tygodniowo. Został opracowany z myślą o uczniach, którzy chcą rozwijać swoje zainteresowania humanistyczne, pragną poszerzać wiedzę o kulturze, doskonalić umiejętności artystyczne. Zadaniem programu jest utrwalenie i poszerzenie wiedzy, umiejętności z języka polskiego, a takŝe rozwój indywidualnych zainteresowań. Program ma na celu przygotowanie uczniów do konkursów o charakterze polonistycznym oraz udziału w krótkich inscenizacjach. Mam nadzieję, Ŝe taka forma pracy oraz dobór odpowiednich ćwiczeń przyczyni się do dobrego przygotowania uczniów klas czwartych i piątych szkoły podstawowej do dalszej nauki, rozbudzi motywacje do pracy i pokonywania trudności. Cele główne: Rozszerzenie wiadomości i umiejętności uczniów z wybranych dziedzin języka polskiego. Integracja grupy teatralnej. Rozwijanie umiejętności, które umoŝliwią uczniom amatorską działalność teatralną (wejście w role, wyraŝanie uczuć, kultura Ŝywego słowa, współpraca w grupie). Wzbogacenie osobowości ucznia, wspieranie jego rozwoju oraz kształtowanie jego wraŝliwości, wyobraźni i poczucia estetyki. Cele szczegółowe: Poszerzanie wiedzy o kulturze (film, teatr, literatura). Kształtowanie postaw szacunku do dziedzictwa kultury. Zachęcenie do podejmowania prób własnej działalności literackiej. WdraŜanie do samodzielnego i twórczego rozwijania własnych zdolności i zainteresowań oraz poszukiwania potrzebnych informacji i materiałów. Kształtowanie umiejętności efektywnego współdziałania w grupie i w kole teatralnym. Nabywanie umiejętności skutecznego radzenia sobie w róŝnych sytuacjach stresogennych (np. występ publiczny). WyposaŜenie uczniów w wiadomości o teatrze, jego kulisach, formach teatralnych. Wprowadzenie uczniów w polskie tradycje teatralne i elementy historii teatru, rodzajów form scenicznych, metod gry aktorskiej. Praca z tworzywem literackim, jakim jest scenariusz lub materiał przeznaczony do recytacji. Inspirowanie do czytania i krytycznego odbioru utworów literackich i przedstawień teatralnych. Pobudzanie uczniów do działań rozwijających zdolności aktorskie (właściwa wymowa, modulacja głosu, intonacja, akcent, gest, ruch, mowa ciała, mimika). Wykorzystanie w praktyce zdobytej wiedzy i umiejętności (przygotowanie inscenizacji, form teatralnych wybranych baśni, legend, fragmentów lektury, 2
wykonywanie scenografii, właściwy dobór kostiumów, przygotowanie efektów dźwiękowych, itp.). Wycieczki do teatru, kina. Treści nauczania: 1. Praca z literaturą popularnonaukową: ćwiczenia w korzystaniu z odpowiedniej literatury. 2. Rozszerzenie wiadomości z zakresu literatury pięknej: terminy literackie (narrator, wers, dialog, rym, zwrotka, uosobienie, wyraz dźwiękonaśladowczy, rytm, świat rzeczywisty, świat wyobraŝony, wyobraŝenia literackie, baśń, motyw wędrowny, pantomima, pamiętnik, porównanie literackie, przysłowie). 3. Próby własnej twórczości literackiej: zaproszenie, ogłoszenie, pozdrowienia, Ŝyczenia, opis, charakterystyka, opowiadanie, list, pisanie tekstów wolnych, wiersze własne. 4. Wiadomości z dziedziny teatru i filmu: opracowanie słownika teatralnego, obejrzenie sztuki teatralnej, zwiedzanie teatru (wyjazd do teatru), opracowanie słownika filmowego, obejrzenie ekranizacji filmowej (wyjazd do kina) 5. Warsztaty teatralne: praca nad głosem (emisja głosu), dynamika ruchu, praca nad koncentracją i wyobraźnią, praca nad ciałem i ruchem scenicznym mimika twarzy, rola gestów, krótkie inscenizacje. Metody i formy realizacji: Wymienione w programie cele zostaną osiągnięte przez: 1. Stosowanie róŝnorodnych metod, przede wszystkim metod i technik aktywizujących uczniów, m.in.: przekładu intersemiotycznego, gier dydaktycznych, 3
zabaw i gier dramowych, projektu, praktyki pisarskiej, techniki uczenia się we współpracy (róŝne formy pracy w grupach), prezentacja inscenizacji. 2. Wprowadzanie róŝnorodnych ćwiczeń, takich jak: przepisywanie, pisanie z pamięci, pisanie ze słuchu, uzupełnianie zdań i tekstów z lukami, redagowanie dłuŝszych form wypowiedzi, dobieranie właściwych wyrazów, zabaw i gier teatralnych (opanowanie własnego ciała, mimika, gest, dykcja, chód na scenie, itp.) 3. Zastosowanie róŝnorodnych i atrakcyjnych środków dydaktycznych, tekstów wybranych baśni, legend, fragmentów lektur. 4. WdraŜanie do samokontroli pisanych tekstów. 5. Inscenizacje. 6. Udział w konkursach o charakterze polonistycznym. 7. Wycieczki. 8. Pozytywne motywowanie ucznia do aktywnego udziału w zajęciach. Przewidywane osiągnięcia uczniów: Uczeń po zrealizowaniu programu nabędzie umiejętności w zakresie: wzbogacenia słownictwa czynnego i biernego, konstruowania dłuŝszych form wypowiedzi, korzystania i selekcji materiału z róŝnych źródeł wiedzy, przygotowania informacji na określony temat w oparciu o kilka źródeł, wzbogaci swą wiedzę z zakresu nauki o języku, literatury i kultury, aktywnego uczestnictwa w zajęciach, pojęć związanych z teatrem, budowy teatru, róŝnych form i technik teatralnych, warsztatu pracy aktora i współtwórców teatru, gatunków i form teatralnych (teatr Ŝywego słowa, teatr lalkowy, pantomima, monodram, itp.) tworzenia krótkich inscenizacji recytacji wybranych tekstów. Ewaluacja: Ewaluacja jest prowadzona na bieŝąco. Opiera się na obserwacji: aktywności i zaangaŝowania uczniów podczas zajęć, odgrywania ról (drama, krótkie inscenizacje), umiejętności stosowania przekazanej wiedzy w praktyce, wytworów pracy (literackie i plastyczne). 4
Uczniowie będą brali udział w konkursach o charakterze polonistycznym, a takŝe będą przedstawiali krótkie inscenizacje rodzicom, kolegom i koleŝankom oraz zainteresowanym. 5