Rozwijanie aktywności twórczej i jej wpływ na wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym.

Transkrypt

1 Rozwijanie aktywności twórczej i jej wpływ na wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym. Wielu psychologów twierdzi, Ŝe dzieci są twórcze z samej swej natury, a postawa twórcza jest wśród dzieci powszechna. Są teŝ tacy, którzy twierdzą, iŝ małe dzieci nie są w stanie stworzyć niczego naprawdę nowego i oryginalnego. JakŜe się mylą. To właśnie małe dzieci często nas zaskakują róŝnymi pytaniami, podejmują śmiało wszystkie tematy, a trudne problemy plastyczne rozwiązują z niezwykłą pomysłowością. To od nas nauczycieli zaleŝy czy stworzymy dziecku sytuacje, które dadzą mu moŝliwość podejmowania róŝnorodnych form aktywności, czy zachęcimy go do podejmowania róŝnorodnych działań, czy wreszcie postawimy dziecko w sytuacjach problemowo otwartych poprzez propozycje, które są nastawione na jakiś cel, ale droga do niego ma być odnaleziona czy stworzona przez dziecko. Wszystkie dzieci mają twórcze podejście do Ŝycia, a zadaniem dorosłych jest rozwijanie, inspirowanie, podsuwanie pomysłów. Powinniśmy umoŝliwić dziecku samodzielne próbowanie, eksperymentowanie, wyraŝanie. Pełna akceptacja kaŝdego dziecka to konieczny warunek, by mogło działać twórczo, uniezaleŝniało się od pomocy innych osób. KaŜde działanie w zakresie aktywności jednostki jest twórcze, o ile prowadzi do rezultatów nowych dla niej. 1 Istotną rolę w tworzeniu warunków do rozwoju twórczej aktywności dziecka odgrywa nauczyciel, który umoŝliwia organizowanie sytuacji tzw. inspirujących, wyzwalających twórczość dzieci w róŝny sposób, np. tekstem literackim, muzyką, barwnym opowiadaniem, wywołanymi przeŝyciami, dobrze zorganizowaną bazą dydaktyczną. Nauczyciel powinien być osobą inspirując i organizującą warunki, nie tylko materialne środki, materiały, narzędzia, ale takŝe emocjonalne odpowiednia atmosfera, sposoby pracy z dzieckiem, a więc to wszystko, co daje dziecku poczucie swobody, bezpieczeństwo i pewność, Ŝe jest akceptowane. Spełnienie tych warunków powinno wpłynąć na poszerzenie zakresu swobody działania dziecka oraz powinno sprzyjać ujawnieniu się jego otwartości w stosunku do nauczyciela i rówieśników, jak równieŝ pełniejszemu wykorzystaniu własnych moŝliwości. Dla dzieci w tym wieku nie tyle istotny jest wynik ich aktywności, lecz sam proces tworzenia i czynności z nim związane. Otwarty styl pracy nauczyciela uwzględnia stwarzanie dzieciom moŝliwości do własnej, niczym nie ukierunkowanej sugestiami twórczości. By móc pracować w sposób otwarty, naleŝy zaakceptować kaŝde dziecko takim, jakie ono jest, zapewnić mu zaspokojenie podstawowych potrzeb psychicznych. Nauczyciel pełni rolę osoby zachęcającej do działania, podsuwa pewne propozycje, które dziecko moŝe uznać za słuszne lub nie. Niezbędnym warunkiem twórczej aktywności 1 M. Stasiakiewicz: Twórcza aktywność dziecka jako czynnik rozwoju, śycie szkoły, 1980 nr10, s. 39.

2 dziecka oraz rozwoju zabaw swobodnych jest bogate i zróŝnicowane środowisko materialne (materiały plastyczne, narzędzia, ksiąŝki, instrumenty muzyczne, skrzynie skarbów),dobrze wyposaŝone kąciki zainteresowań, które umoŝliwią dziecku wybór narzędzi i innych przedmiotów do działania. Ingerencja nauczyciela powinna być odpowiednio stosowana. Nie moŝe ona hamować aktywności dzieci czy sprowadzać ją na niewłaściwe tory. Nauczyciel musi zachęcać dzieci do podjęcia lub kontynuowania pracy, rozwijać wątpliwości, niejasności poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania, podsuwać ewentualne przykłady rozwiązań. Końcowym etapem procesu kierowania twórczością dzieci winna być ocena, a raczej omówienie jej wytworów w formie rozmowy. Efekty ich aktywności powinny być odpowiednio zuŝytkowane np. zorganizowanie wystawki, przeznaczenie wytworów na upominki, prezentowanie swoich pomysłów na zajęciach otwartych dla nauczycieli i rodziców. R. Gloton i C. Clero sądzą, Ŝe wychowanie estetyczne obejmuje inspirację działalności twórczej i kształcenie wraŝliwości, co oznacza uczenie, kształtowanie zachowań emocjonalnych i kulturowych poŝądanych wychowawczo, bo korzystnych dla jednostki i społeczeństwa 2. Postawa twórcza będzie u dzieci Ŝywa i twórcza wtedy, kiedy będzie zachodziła bezpośrednia lub pośrednia ingerencja ludzi dorosłych. Kąciki teatralne pozwalają na rozwój takich form jak: inscenizacja, groteska, pantomima, sceny dramatyczne. To zmusza do tworzenia, eksperymentowania, jest okazją do odkrywania i przeŝywania. Podnoszenie ogólnej kultury społeczeństwa jest związane z przygotowaniem jego członków do twórczego, wzbogacającego osobowość, spędzania wolnego czasu. WiąŜe się to ściśle z rozwijaniem zainteresowania sztuką i potrzebą stałego kontaktu z nią przez dobrą ksiąŝkę, ciekawą wystawę malarstwa, rzeźby, fotografiki, piękny koncert, a wreszcie teatr i kino. Zainteresowania sztuką powinny kierować małego człowieka ku własnej, twórczej działalności, uprawianej dla przyjemności i wzbogacania osobowości. Twórcza aktywność dziecka, cechuje się wewnętrzną motywacją do działania, osobistym, pozytywnym stosunkiem do wykonywanych czynności, poczuciem subiektywnej nowości własnych odkryć co skłania nas nauczycieli do stworzenia dziecku jak najlepszych warunków do rozwoju zabaw. BoŜena Krasoń Dyrektor Przedszkola Publicznego Nr 17 w Tarnowie 2 R. Gloton, C. Clero Twórcza aktywność dziecka Warszawa 1985r.

3

4

5

6

7