PROGRAM ZAJĘĆ TEATRALNYCH SZKOLNEGO TEATRZYKU LALKOWEGO SPOŁECZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W CZĘSTOCHOWIE

Transkrypt

1 PROGRAM ZAJĘĆ TEATRALNYCH SZKOLNEGO TEATRZYKU LALKOWEGO SPOŁECZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W CZĘSTOCHOWIE Opracowała: Maria Radomska Monika Jamska Zespół Szkół Społecznych Nr 1 w Częstochowie

2 SPIS TREŚCI: 1. Wstęp 2. Cele ogólne 3. Cele szczegółowe 4. Metody pracy 5. Formy pracy 6. Treści kształcenia 7. Przewidywane osiągnięcia 8. Tematyka zajęć 9. Ewaluacja 10. Bibliografia 1. WSTĘP Teatr jest bardzo ważnym i wszechstronnym czynnikiem pełnego rozwoju dziecka w młodszym wieku szkolnym. Zajęcia teatralne przyczyniają się do kształtowania wiedzy i rozwijania zainteresowań. Sprzyjają aktywności dziecka i rozwojowi jego własnej twórczości i kreatywności. Różnego rodzaju działania podejmowane w trakcie zajęć teatralnych wpływają na rozwój umiejętności literackich, językowych, recytatorskich, aktorskich, wokalnych, plastycznych oraz organizacyjnych ich uczestników. Jest to przy tym rodzaj aktywności bliski dzieciom, które zwykle lubią zabawy oparte na inscenizacji, przedstawieniu, czy dramie. Są one formą zabawy, która jest bardzo atrakcyjna dla dzieci w tym wieku. Zaspokaja ona ich pragnienia aktywności, samodzielnego działania, akceptacji w grupie i daje poczucie sukcesu. Zajęcia teatralne są też szansą dla dzieci nieśmiałych, niewierzących we własne siły i mających problemy z nawiązywaniem kontaktów. Pomagają one otworzyć się emocjonalnie, wyrażać siebie i nauczyć się sposobów zachowania w trudnych sytuacjach. Dają im one więcej wiary w swe możliwości i umacniają ich pozycję w grupie. Uczestnictwo w zajęciach tego rodzaju spełnia też istotną rolę w kształtowaniu szacunku dla pracy drugiego człowieka. Uczy ono zgodnego współdziałania, konieczności liczenia się ze zdaniem innych oraz odpowiedzialności i tolerancji. Bardzo istotna jest też rola zajęć teatralnych w kształtowaniu wymowy, tak ważnej u dzieci w tym wieku oraz umiejętności poprawnego i pełnego posługiwania się językiem ojczystym. Uczestniczenie w zajęciach teatralnych dostarcza dziecku wielu wrażeń, będąc przy tym wspaniałą zabawą. Program realizowany będzie w ramach zajęć pozalekcyjnych w wymiarze 1 godz. tygodniowo /nie mniej niż 30 godz. w roku szkolnym/. Przewiduje on realizację ćwiczeń kształtujących wyraźną wymowę oraz prawidłowe stosowanie elementów żywego słowa. Znajdują się też w nim treści kształcenia związane z ogólną wiedzą o teatrze, z opracowywaniem tekstów literackich oraz z wchodzeniem w rolę, czyli odgrywaniem postaci scenicznych. Końcowym efektem będą przedstawienia przygotowane przez młodych aktorów.

3 2. CELE OGÓLNE: 1. Wspomaganie wszechstronnego rozwoju dziecka. 2. Rozbudzanie zainteresowań teatralnych. 3. Przygotowanie do świadomego uczestnictwa w kulturze i obcowania ze sztuką. 4. Kształtowanie osobowości, wrażliwości emocjonalnej i estetycznej oraz wyobraźni. 5. Stymulowanie aktywności dzieci i wzmacnianie w nich poczucia własnej wartości. 6. Rozwijanie umiejętności współpracy w zespole, zdolności i twórczej aktywności. 3. CELE SZCZEGÓŁOWE: Rozwijanie wyobraźni, wrażliwości i aktywności twórczej uczniów. Rozwijanie uzdolnień aktorskich, plastycznych, muzycznych i innych predyspozycji indywidualnych. Doskonalenie pamięci mechanicznej i logicznej. Rozwijanie zainteresowań czytelniczych i teatralnych. Przygotowanie do odbioru sztuk teatralnych. Poznanie specyfiki pracy aktora. Poznanie procesu twórczego pracy nad spektaklem. Nabywanie umiejętności przekazywania informacji i nastroju odpowiednią modulacją głosu oraz animacją lalek teatralnych Kształcenie umiejętności posługiwania się językiem ojczystym. Wzbogacanie słownika dziecka. Kształcenie w zakresie czytania i pięknego mówienia. Kontrolowanie wymowy korygowanie wad, doskonalenie dykcji. Usprawnianie aparatu oddechowego i motoryki narządów mowy. Eliminowanie nieśmiałości poprzez wzmacnianie poczucia własnej wartości, poznanie i rozwijanie własnych możliwości. Wdrażanie do samodzielności. Rozwijanie odpowiedzialności za własne działanie. Rozwijanie umiejętności współdziałania w zespole. Inscenizacja Drama Metody problemowe Zabawy i gry Praca z tekstem Ćwiczenia praktyczne 4. METODY PRACY:

4 5. FORMY PRACY: Zabawy tematyczne Gry sceniczne /dykcyjne, mimiczne, gestykulacyjne, ruchowe/ Warsztaty lalkarskie Przedstawienia kukiełkowe przed publicznością szkolną Udział w konkursach recytatorskich, przeglądach teatralnych. 6. TREŚCI KSZTAŁCENIA: 1. Pobudzanie twórczej aktywności dziecka. 2. Tworzenie sytuacji doskonalących pamięć i koncentrację uwagi. 3. Kształcenie umiejętności przedstawiania przeżyć, uczuć, zdarzeń i treści literackich. 4. Rozwijanie ogólnej wiedzy o teatrze. 5. Poprawa jakości gry aktorskiej poprzez ćwiczenia i zabawy dykcyjne, mimiczne, gestykulacyjne i ruchowe. 6. Rozwijanie umiejętności operowania głosem. 7. Projektowanie i samodzielne wykonanie kukiełek, kostiumów, rekwizytów, tworzenie dekoracji, plakatów, zaproszeń. 8. Pomoc w budowaniu pozytywnego obrazu własnego ja. 9. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności poprzez samodzielne, dokładne i rzetelne wywiązywanie się z podejmowanych zadań, szacunku do pracy swojej i innych. 7. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA: Uczestnik zajęć teatralnych: rozumie i poprawnie używa pojęć związanych z teatrem, zna różnorodne formy teatralne, doskonali swą wymowę i posługuje się poprawną polszczyzną, włącza się aktywnie do pracy nad przygotowaniem przedstawień, kostiumów, kukiełek, dekoracji i rekwizytów i dba o ich estetyczne wykonanie, swobodnie inscenizuje wybrane teksty, wygłasza fragmenty poezji i prozy z pamięci z zastosowaniem odpowiedniej intonacji, interpunkcji, modulacji i siły głosu, stara się wejść w przydzieloną mu rolę, wyraża w sposób werbalny różnorodne emocje, działa w sposób samodzielny, twórczy i odpowiedzialny, potrafi współdziałać w grupie, wykazuje się kulturą w odbiorze sztuki.

5 8. TEMATYKA ZAJĘĆ 1. Zabawy i gry integracyjne w grupie teatralnej. 2. Ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne. 3. Ćwiczenia w mówieniu i emisji głosu. 4. Ćwiczenia wymowy i dykcji. 5. Ćwiczenia pamięci nauka krótkich wierszyków, wyliczanek. 6. Ćwiczenia i zabawy rozwijające wyobraźnię i wrażliwość słuchową. 7. Wyrażanie emocji i uczuć gestem, mimiką, ruchem. 8. Wyrażanie uczuć w ekspresji plastycznej. 9. Ruch kukiełek na scenie jako sposób wyrażania emocji. 10. Poznawanie pojęć związanych z teatrem. 12. Poznawanie różnych typów przedstawień teatralnych teatr lalki i aktora. 13. Tworzenie scenek dramowych wchodzenie w role. 14. Wybór scenariusza i praca nad przedstawieniem. 15. Projektowanie i wykonanie scenografii, rekwizytów, kukiełek, afiszu i zaproszeń. 16. Dobór muzyki, tworzenie akompaniamentu. 17. Próby poszczególnych scen i całego przedstawienia. 18. Występ dla publiczności szkolnej. 19. Przygotowania do uczestnictwa w konkursach. OŚRODKI TEMATYCZNE CELE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA Poznajmy się Zabawy i gry integrujące Integracja grupy. grupę. Poznanie oczekiwań i możliwości uczestników. Trening czyni mistrza. Doskonalenie techniki prawidłowego oddychania i modulacji głosu. Ćwiczenia doskonalące poprawną wymowę. Doskonalenie techniki czytania z właściwą intonacją. Doskonalenie umiejętności recytacji wierszy. Ćwiczenia pamięci. Opanowuje właściwy sposób oddychania w trakcie mówienia i recytacji. Poprawnie wymawia głoski, koryguje nieprawidłową wymowę. Czyta i recytuje teksty z właściwą intonacją. Szybko zapamiętuje Małe improwizacje Zabawy i gry przedstawianie ruchem zdarzeń, sytuacji, przysłów. Techniki dramowe przedstawianie za pomocą mimiki, gestu uczuć gniewu, strachu, radości. Zabawy z muzyką. krótkie teksty. Przedstawia za pomocą mimiki, gestu, ruchu różne sytuacje, zdarzenia. Potrafi skoncentrować się w czasie scenek i wyrazić potrzebne uczucia mimiką i gestem. Śpiewa piosenki.

6 Śpiewanie piosenek, wystukiwanie rytmów. Tworzenie i prezentowanie akompaniamentu. Rozwija wrażliwość słuchową. Co to jest teatr? Zapoznanie i utrwalanie pojęć związanych z teatrem. Poszerzanie i utrwalanie pojęć związanych z teatrem w trakcie realizacji improwizacji i inscenizacji. Zna i posługuje się pojęciami związanymi z teatrem. Zna zajęcia ludzi pracujących w teatrze. Czy teatr to tylko aktorzy? Nasze przedstawienie. Poznawanie różnych rodzajów teatrów lalkowych. Zapoznanie z różnymi wytworami plastycznymi potrzebnymi w teatrze. Projektowanie i wykonanie dekoracji i kostiumów. Dobieranie i wykonywanie odpowiednich rekwizytów. Dobieranie podkładów muzycznych do określonych scen sztuki. Zabawa w plastyków wykonanie afiszy i zaproszeń. Zapoznanie ze scenariuszem poprzez głośne odczytanie. Przydział zadań scenicznych. Ćwiczenia w pamięciowym opanowaniu roli, ćwiczenia dykcji i wymowy. Nauka ruchu scenicznego kukiełek, próby wchodzenia w rolę. Próby poszczególnych scen i całego przedstawienia. Zna różne rodzaje lalek teatralnych. Wie, że w teatrze pracują nie tylko aktorzy. Potrafi wykonać pod kierownictwem nauczyciela prostą kukiełkę, czy pacynkę. Wykonuje elementy dekoracji i kostiumów teatralnych za pomocą różnych technik plastycznych. Potrafi wykonać proste rekwizyty. Określa nastrój utworu i dobiera podkład muzyczny. Potrafi zaprojektować i wykonać afisz i zaproszenie. Poznaje scenariusz. Zna swoją rolę sceniczną i opanował ją na pamięć we właściwy sposób. Potrafi odpowiednio do sytuacji poruszać się na scenie. Zgodnie współpracuje z grupą. Potrafi ocenić grę

7 Próby inscenizacji ze scenografią, muzyką i kostiumami. Spektakl przed publicznością. zespołu. Poprawnie wchodzi w rolę i przedstawia swoją postać. Pokonuje tremę. Osiąga poczucie sukcesu i zadowolenia. 9. EWALUACJA Poziom osiągniętych przez uczniów wiadomości i umiejętności na zajęciach teatralnych nie jest sprawdzalny za pomocą testów czy sprawdzianów. Ewaluacja programu będzie polegała na: prezentowaniu przedstawień przed publicznością, udział w konkursach recytatorskich, plastycznych, przyswajaniu prawidłowych postaw i zachowań, opiniach rodziców, nauczycieli i innych dzieci zaproszonych na przedstawienia. Największym sukcesem będzie radość i zadowolenie dzieci biorących udział w zajęciach. 10. BUDŻET Potrzebne materiały: listewki drewniane kule styropianowe materiały tekstylne pasmanteryjne artykuły dekoracyjne włóczka kleje artykuły papiernicze Przewidywany koszt ok zł 10. BIBLIOGRAFIA 1. Awgulowa J., Dziecko widzem i aktorem, WSiP, Warszawa Awgulowa J., Świątek w., Inscenizacje w klasach początkowych, WSiP, Warszawa Drzał E., Skibińska-Czechowicz I., Inscenizacje w nauczaniu zintegrowanym, Wyd. HARMONIA, Gdańsk Kubiczek M., Kółko teatralne w szkole podstawowej,wsip, Warszawa Mineyko B., Improwizacje w klasach 1 3, WSiP, Warszawa Pankowska K., Edukacja przez dramę, WSiP, Warszawa Roszkiewicz B., Jarek J., Warsztaty edukacji teatralnej, Wyd. EUROPA, Wrocław Szczepańska M., Edukacja kulturalna w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2000