CHIPSY
CHIPSY lub CZIPSY to popularna przekąska w postaci cienkich usmażonych plastrów ziemniaków (najczęściej) lub innych warzyw
Skąd się wzięły chipsy? Dawno, dawno temu (w 1853 roku) w pewnej amerykańskiej restauracji kucharz (George Crum), zdenerwowany przez klienta któremu nie odpowiadała grubość pieczonych ziemniaków, pokroił je tak cienko, że były prawie przezroczyste Ku jego zaskoczeniu klientowi spodobały się tak cienko pokrojone ziemniaki i kucharz zaczął podawać chipsy w restauracji pod nazwą "Saratoga Chips" (od miasta Saratoga Springs, w którym to się zdarzyło)
Skąd się wzięły chipsy? Przepis na smażone chipsy został wydrukowany w Stanach Zjednoczonych już w 1832 roku w książce przetłumaczonej ze starszego angielskiego zbioru przepisów
Jak się przygotowuje chipsy
Pierwsze mycie Najpierw ziemniaki wkłada się do płuczki, gdzie są myte
Obieranie Następnie ziemniaki trafiają do obieraczki mechanicznej, która składa się z obracającego się bębna, którego wewnętrzna powierzchnia jest wyłożona materiałem ściernym Powstające obierki są usuwane dzięki zastosowaniu strumienia wody. Dodatkowo ziemniaki są ręcznie doczyszczane, usuwane są wtedy m.in. oczka i zazielenienia
Krojenie Następnie ziemniaki są krojone na plasterki przy użyciu obrotowej krajalnicy Z jednego ziemniaka można uzyskać około 30 zwyczajnych plasterków lub połowę grubszych i karbowanych
Drugie mycie Plasterki ziemniaków płucze się jeszcze raz, żeby usunąć skrobię i cukry, które mogą powodować sklejanie się i ciemnienie chipsów podczas smażenia
Blanszowanie i smażenie Po myciu plasterki blanszuje się (zanurza się plasterki ziemniaków na kilkadziesiąt sekund we wrzątku i potem wkłada do zimnej wody) Do wody dodaje się często: chlorek magnezu lub chlorek wapnia oraz antyoksydanty, co pozwala na: - uzyskanie bardziej żółtej barwy chipsów - zmniejszenie wchłaniania tłuszczu w czasie smażenia
Smażenie, odsączanie, pakowanie Plasterki osusza się i smaży przez 1,5 3 minuty, a następnie odsącza z tłuszczu Potem chipsy są solone i przyprawiane poprzez zastosowanie dodatków smakowo-zapachowych (np. papryki czy sera) Po ochłodzeniu chipsy są pakowane do opakowań
Czy chipsy szkodzą?
Pytanie do uczniów Kiedy kończycie jeść chipsy? gdy na dnie paczki lub miseczki zostają tylko okruszki?
Co znajduje się w paczce chipsów? Ziemniaki jednak nie wszystkie chipsy powstają prosto z kartofli; niektóre są produkowane z masy ziemniaczanej, czyli rozdrobnionych, zamienionych w papkę bulw, które następnie formuje się w płatki przypominające plasterki ziemniaka Olej stanowi około 35% zawartości paczki chipsów Powietrze większą część opakowania chipsów zajmuje powietrze, bo taka forma pakowania zabezpiecza kruche chipsy przed zgnieceniem i pokruszeniem podczas transportu Glutaminian sodu poprawia smak - na opakowaniu jest on oznaczony numerem E6217 Akrylamid powstaje podczas długotrwałego smażenia produktów spożywczych zawierających skrobię (czyli m.in. ziemniaków właśnie) Sól o tym, że tak bardzo lubimy chipsy, decyduje głównie ich słony smak, ponieważ sód jest nam niezbędny do życia Aromaty wśród naturalnych są trzy: ziemniaki, olej, sól, pozostałe są sztuczne Kalorie 100 gramów chipsów może zawierać nawet 600 kcal
Co Ci grozi, jeśli będziesz je jeść zbyt często? Akrylamid - zaliczany do grupy substancji, które prawdopodobnie mogą wywoływać raka u ludzi -"regularne spożywanie produktów o dużej zawartości akrylamidu prawdopodobnie wywołuje w organizmie przewlekły stan zapalny, który może prowadzić do pogłębienia miażdżycy -akrylamid jest trucizną, a dawka trucizny jest przeliczana na kilogram masy ciała. Zatem, po spożyciu paczki chipsów dzieci będą mieć więcej akrylamidu na kilogram masy ciała niż na przykład dorosły mężczyzna ważący 80-90 kg. Dlatego, dla dzieci i młodzieży tego typu żywność jest szczególnie niebezpieczna - stałe spożywanie chipsów i frytek może silnie wpływać na centralny układ nerwowy, a to będzie się przekładać m.in. na niepowodzenia w szkole
Co Ci grozi, jeśli będziesz je jeść zbyt często? Olej -najczęściej do smażenia chipsów używa się najtańszego oleju smażalniczego, najczęściej palmowego, zwykle utwardzonego, ponieważ proces utwardzania sprawia, że chipsy smażone w takim oleju są bardziej chrupiące i można je przechowywać dłużej, co z punktu widzenia producenta jest ogromną zaletą -proces utwardzenia powoduje jednak, że zmieniają się właściwości tłuszczu: podnoszą poziom złego i obniżają dobrego cholesterolu, co z kolei poważnie zwiększa ryzyko chorób serca, cukrzycy i może prowadzić do osłabienia systemu odpornościowego, powodują też nowotwory
Co Ci grozi, jeśli będziesz je jeść zbyt często? Sól -nadmiar soli (NaCl) też nie jest dobry, głównie ze względu na to, że podnosi ciśnienie krwi; póki nie masz nadciśnienia, nie musisz się zanadto przejmować, ile solisz, ale jeśli nadciśnienie już się pojawiło, lepiej po chipsy nie sięgaj Aromaty -im mniej ich w chipsach tym lepiej -większość aromatów dodawanych do chipsów jest sztucznych, więc gdy masz ochotę na coś o smaku boczku - zjedz boczek Glutaminian sodu -glutaminian sodu jest uznany za nieszkodliwy, ale są znane badania, sugerujące, że może uczulać i zwiększać ryzyko otyłości Kalorie -100 gramów chipsów może zawierać nawet 600 kcal, czyli niemal dwa razy więcej niż 100 gramów kotleta schabowego -chipsy znajdują się na czele listy pojedynczych produktów odpowiedzialnych za nadwagę - zjadając jedną paczkę dziennie, po czterech latach przytyjesz średnio o 0,8 kg
Jak dbać o swoje zdrowie? Pamiętajcie, że jedzenie chipsów, które zawierają te wszystkie szkodliwe rzeczy nie spowoduje, że od razu będziecie chorzy Dlatego też zanim kupisz paczkę chipsów przeczytaj napisy znajdujące się na etykiecie Nie kupuj najtańszych chipsów - kupuj najzdrowsze!
Dziękuję za uwagę W prezentacji skorzystano z materiałów i zdjęć ze stron www: wikipedia.pl menshealth.pl/dieta/chipsy-jak-bardzo-szkodza-zdrowiu,4919,1 redro.pl 123rf.pl kobieta.onet.pl spolex.com digart.pl naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,359122,polscy-naukowcy-dowiedli-ze-chipsy-szkodza-sercu.html, "American Journal of Clinical Nutrition, michalowskiblog.pl