SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Potencjały zdrowia i szczęścia człowieka./ Moduł 102..: Człowiek w zdrowiu i chorobie 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim The stress and coping 3. Jednostka prowadząca przedmiot Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii, Zakład Psychologii Klinicznej i Zdrowia. 4. Kod przedmiotu/modułu (nie wypełniać) 5. Rodzaj przedmiotu (obowiązkowy lub fakultatywny) Fakultatywny 6. Kierunek studiów Psychologia 7. Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie) Jednolite studia magisterskie 8. Rok studiów IV 9. Semestr (zimowy lub letni) zimowy 10. Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć) Forma zajęć: Konwersatorium, 30 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł/stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia Ryszard Poprawa, dr 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu/modułu oraz zrealizowanych przedmiotów 1
brak 13. Cele przedmiotu C1 Dostarczenie wiedzy o sposobach konceptualizacji zdrowia w dziedzinie psychologii zdrowia. C2 Omówienie koncepcji teoretycznych zachowań zdrowotnych i wyznaczników zachowania się wobec zdrowia i choroby C3 Zapoznanie z czynnikami ryzyka i skutkami współczesnych chorób cywilizacyjnych i dysfunkcji w kontekście jakości życia C4 Przedstawienie powiązań między stresem i procesami radzenia a zdrowiem i chorobą C5 Kształtowanie umiejętności interpretacji zależności między psychiką i ciałem w kontekście zdrowia i choroby. C6 Kształtowanie umiejętności praktycznego stosowania wiedzy o potencjałach zdrowia i psychospołecznych czynnikach podatności na zachorowanie. C7 Uświadomienie roli własnej aktywności studenta w procesie poszukiwania informacji na temat uwarunkowań funkcjonowania człowieka w zdrowiu i chorobie oraz poszerzania wiedzy w tym obszarze. C8 Uwrażliwienie na wielowymiarowość ludzkiego funkcjonowania w obszarze zdrowia i na dostrzeganie istotnych problemów zdrowotnych, wynikających z zagrożeń cywilizacyjno-kulturowych, społecznych i podmiotowych. 14. Zakładane efekty kształcenia (dla przedmiotu) EK_W_01 Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu psychologii zdrowia. EK_W_02 Omawia uwarunkowania podejmowania zachowań zdrowotnych i wyznaczniki zachowania się wobec zdrowia i choroby EK_U_01 Wieloaspektowo analizuje uwarunkowania zdrowia oraz chorób cywilizacyjnych i dysfunkcji somatycznych w kontekście jakości życia.. EK_U_02 Interpretuje problemy zdrowotne wykorzystując wiedzę teoretyczną o powiązaniach psychiki i ciała i czynnikach ryzyka zaburzeń kondycji zdrowotnej.. Symbole kierunkowych efektów kształcenia, np.: K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla kierunku) K_W01, K_W02, K_W03, K_W04, K_W05, K_W06, K_W07, K_W10, K_W12. K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U06, K_U09, K_U10, K_U11. 2
EK_K_02 Wykorzystuje wiedzę psychologiczną do pogłębiania samoświadomości, udzielania wsparcia społecznego i pomocy psychologicznej K_K01, K_K03, K_K05, K_K06. 15. Treści programowe 1. Omówienie przebiegu zajęć, wymagań i warunków zaliczenia. Koncepcje teoretyczne stresu. 2. Rola procesów oceny poznawczej i emocji w stresie. 3. Przebieg reakcji stresowej i procesu radzenia sobie. 4. Strategie i style radzenia sobie a adaptacja do wymagań życiowych. 5. Skutki stresu i koszty radzenia sobie. 6. Stres, radzenie sobie a zachowania nałogowe. 7. Cele i efektywność radzenia sobie ze stresem. 8. Odporność na stres i zasoby radzenia sobie (potencjały zdrowia). 9. Psychologiczne metody pomiaru stresu, radzenia sobie oraz zasobów. 10.Metody zwalczania stresu. 11.Ewaluacja zajęć. Sprawdzian wiedzy. 16. Zalecana literatura Obowiązkowa: 1. Carson,R.C., Butcher,J.N., Mineka,S. (2003). Psychologia zaburzeń. Gdańsk: GWP (t. 1, roz.4: Stres i zaburzenia przystosowania, s.195-250). 2. Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (roz.9: Zdrowie i choroba w paradygmacie stresu psychologicznego, s.141-159; roz.10: Psychologiczno-społeczny kontekst zdrowia i choroby, s.160-176) 3. Heszen, I., Sęk, H. (2008). Zdrowie i stres. W: J.Strelau, D.Doliński (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t.2 (roz.19.3: Stres psychologiczny i jego przezwyciężanie, roz.19.4: Stres a zdrowie, s.701-734). Gdańsk: GWP. 4. Hobfoll, S.E. (2006). Stres, kultura i społeczność. Psychologia i filozofia stresu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (roz.3: Teoria zachowania zasobów. Reguły i implikacje, s.67-103). 5. Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Osobowość, stres a zdrowie. Warszawa: Difin. (roz.2: Stres i radzenie sobie a zdrowie, s.45-93; roz.4:właściwości osobowości sprzyjające zdrowiu, s.134-172) 3
Uzupełniająca: 1. Everly, G.S., Rosenfeld, R. (1992). Stres. Przyczyny, terapia i autoterapia. Warszawa: PWN. 2. Makowska, H., Poprawa, R. (2001). Radzenie sobie ze stresem w procesie budowania zdrowia. W: G.Dolińska-Zygmunt. Podstawy psychologii zdrowia (s.71-102). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 3. Ogińska-Bulik N. (2010). Uzależnienie od czynności. Warszawa. Difin. 4. Poprawa, R. (2001). Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem. W: G.Dolińska-Zygmunt. Podstawy psychologii zdrowia (s.103-141). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. 5. Poprawa, R. (2009). Proaktywność jako zasób trzeźwego życia. Polskie Forum Psychologiczne, 14(1), 46-62. 6. Poprawa, R. (2010). Zasoby szczęścia a motywacja picia i ryzyko problemów alkoholowych wśród studentów. Alkoholizm i Narkomania, 23(1), 27-49. 7. Poprawa, R. (2011). Style radzenia sobie a ryzyko problemów alkoholowych wśród dorastającej młodzieży. Przegląd Psychologiczny, 54(1), 65-84. 8. Poprawa, R. (2011). Problematyczne używanie Internetu nowe wyzwanie dla psychologii zdrowia. W: M.Górnik-Durose i J.Mateusiak (red.), Psychologia zdrowia: konteksty i pogranicza (s.215-243). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. 9. Sęk, H., Cieślak, R. (2004) Wsparcie społeczne sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne (s.11-28). W: H.Sęk, R. Cieślak, (red.). Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Warszawa: PWN. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia - wykład:.) - ćwiczenia: - laboratorium: - konwersatorium: ocena, ocena za aktywność na zajęciach, ocena z kolokwium, ocena za referat lub inne wystąpienie - warsztat: - inne: 18. Język wykładowy polski 19. Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 4
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem: - wykład: godzin - ćwiczenia:. godzin - laboratorium:. godzin - konwersatorium: 30 godzin - warsztat: godzin - inne:. godzin 30 godzin Praca własna studenta np.: (podać tylko te, które dotyczą danego przedmiotu. Praca własna wyliczona z uwzględnieniem ECTS - patrz: opis pod tabelą**) - przygotowanie do zajęć: 70 godzin - opracowanie wyników:. godzin - czytanie wskazanej literatury: godzin - napisanie raportu z zajęć:. godzin - przygotowanie do egzaminu: godzin - przygotowanie do kolokwium:. godzin 70godzin Suma godzin 100 godzin Liczba punktów ECTS 4. 5