Na końcu dokumentu znajdziesz wyjaśnienie dotyczące korzystania z arkusza. SKALA ZACHOWANIA DZIECKA 4-5-LETNIEGO ROZWÓJ POZNAWCZY KOMPETENCJE JĘZYKOWE I. Zdolność do koncentrowania uwagi 1. Nie skupia uwagi mimo zachęty. 2. Czasami koncentruje się, gdy jest zachęcone. 3. Zazwyczaj koncentruje uwagę na zadaniu. 4. Bardzo dobrze koncentruje uwagę na zadaniu. II. Formułowanie wypowiedzi 1. Posługuje się monosylabami. 2. Posługuje się wyrazami, równoważnikami zdań. 3. Buduje zdania proste. 4. Buduje zdania proste złożone. III. Znajomość części ciała 1. Rozpoznaje i wskazuje podstawowe części ciała z pomocą. 2. Rozpoznaje i wskazuje podstawowe części ciała samodzielnie. 3. Nazywa części ciała, pokazuje je na sobie. 4. Nazywa części ciała, pokazuje je na sobie i drugiej osobie. IV. Znajomość pór roku 1. Nie zna nazw pór roku. 2. Wymienia pory roku z pomocą. 3. Myli kolejność. 4. Samodzielnie wymienia pory roku, zachowując kolejność. V. Znajomość dni tygodnia 1. Nie zna nazw dni tygodnia. 2. Wymienia dni tygodnia z pomocą. 3. Myli kolejność. 4. Samodzielnie wymienia dni tygodnia, zachowując kolejność. VI. Znajomość kolorów 1. Nie zna kolorów. 2. Poznaje kolory podstawowe. 3. Wskazuje i nazywa kolory podstawowe. 4. Wskazuje i nazywa kolory pochodne. VII. Znajomość figur geometrycznych 1. Nie rozróżnia figur geometrycznych. 2. Wyszukuje figury geometryczne. 3. Wyszukuje i nazywa figury geometryczne z pomocą. 4. Samodzielnie wyszukuje i nazywa figury geometryczne.
ROZWÓJ EMOCJONALNY I. Nastrój 1. Obojętność, przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie, wesołkowatość. 2. Czasami przygnębienie, płaczliwość, rozdrażnienie, wesołkowatość. 3. Dominuje nastrój pogodny, adekwatny do sytuacji. 4. Pogodny, adekwatny do sytuacji nastrój występuje zawsze. II. Emocje 1. Często występuje zahamowanie w wyrażaniu emocji lub bardzo żywe, nadmierne wyrażanie emocji, niewspółmierne do siły bodźca. 2. Emocje i uczucia najczęściej wyrażane adekwatnie do sytuacji, choć zdarzają się odstępstwa. 3. Emocje i uczucia zwykle wyrażane odpowiednio do sytuacji. 4. Emocje i uczucia zawsze wyrażane odpowiednio do sytuacji. ROZWÓJ SPOŁECZNY I. Zdolność do nawiązywania kontaktu 1. Opór przed kontaktem, obojętność na próby nawiązania kontaktu ze strony drugiej osoby. 2. Reaguje nieufnie na próby nawiązania kontaktu, unika kontaktu wzrokowego. 3. Łatwo nawiązuje kontakt z drugą osobą, nawiązując właściwy dystans. 4. Kontakty nawiązuje z własnej inicjatywy. II. Stosunek do sytuacji edukacyjnych 1. Nie uczestniczy w zajęciach. 2. Po zachęcie włącza się w zajęcia, przejawia postawę bierną. 3. Zainteresowane, aktywnie uczestniczy w zajęciach. 4. Aktywne, chętnie uczestniczy w zajęciach, wykazuje inicjatywę. III. Kontakty z rówieśnikami 1. Agresja, egoizm podczas zabawy z innymi dziećmi. 2. Negatywne reakcje wobec innych dzieci występują czasami, rzadziej reakcje pozytywne. 3. Częste reakcje pozytywne, takie jak opiekuńczość, koleżeńskość i współdziałanie. 4. Występują wyłącznie pozytywne zachowania wobec dzieci. ROZWÓJ RUCHOWY I. Aktywność fizyczna 1. Zupełna bierność. 2. Wyraźnie obniżona lub wzmożona ruchliwość. 3. Najczęściej aktywność ruchowa na poziomie optymalnym, czasem bez wyraźnej przyczyny obniżona bądź wzmożona. 4. Aktywność ruchowa na poziomie optymalnym.
II. Samodzielność w czynnościach samoobsługowych 1. Jest niesamodzielne. 2. Przejawia małą samodzielność. 3. Wykazuje przeciętną samodzielność. 4. Samodzielnie wykonuje czynności samoobsługowe. III. Napięcie mięśniowe rąk 1. zbyt słabe 2. zbyt duże 3. zmienne 4. optymalne IV. Rysunek dowolny 1. stadium bazgraniny 2. bazgranina figuralna 3. uproszczony schemat 4. wzbogacony schemat V. Umiejętność posługiwania się nożyczkami 1. Nie potrafi wycinać. 2. Wycina mało sprawnie. 3. Tnie po linii prostej. 4. Tnie ze zmianą kierunku. Opracowała: mgr Jolanta Witczak Bibliografia: Franus E., Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym, Nasza Księgarnia, Warszawa 1975. Franczyk A., Krajewska K., Program psychostymulacji dzieci w wieku przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2003. Bogadanowicz M., Skale Obserwacji Zachowania (SOZ) dzieci i rodziców wersja eksperymentalna, Wydawnictwo FOKUS, Gdańsk 2000.
ARKUSZ OBSERWACYJNY DZIECKA 4-5-LETNIEGO Nazwisko i imię dziecka:... Wiek dziecka:... ROZWÓJ POZNAWCZY Zdolność do koncentrowania uwagi Formułowanie wypowiedzi Znajomość części ciała Znajomość pór roku Znajomość dni tygodnia Znajomość kolorów Znajomość figur geometrycznych ROZWÓJ EMOCJONALNY Nastrój Emocje ROZWÓJ
Zdolność do nawiązywania kontaktu Stosunek do sytuacji edukacyjnych Kontakty z rówieśnikami ROZWÓJ RUCHOWY Aktywność fizyczna Samodzielność w czynnościach samoobsługowych Napięcie mięśniowe rąk Rysunek dowolny Umiejętność posługiwania się nożyczkami PROFIL ZACHOWANIA 4 3 2 1 ROZWÓJ ROZWÓJ ROZWÓJ ROZWÓJ POZNAWCZY EMOCJONALNY SPOŁECZNY RUCHOWY
Obserwacje: Osoba prowadząca... W tabeli X bądź innym znacznikiem zaznaczasz poziom, jaki reprezentuje dziecko zgodnie ze skalą. Po zliczeniu punktów w danym obszarze (np. rozwój ruchowy), uśredniasz wynik dzieląc otrzymaną liczbę punktów przez liczbę badanych umiejętności, (czyli w rozwoju ruchowym tj. 5). Otrzymany wynik zaznaczasz na wykresie. Na wykres nanosisz wszystkie trzy dokonane przez siebie obserwacje, dzięki czemu na koniec roku otrzymasz obraz dziecka - w jaki sposób kształtowały się u niego poszczególne umiejętności w badanych sferach. Powodzenia!