Moje dziecko idzie do szkoły III edycja programu PSSE Braniewo, 23.09.2011 r.
TREŚCI PROGRAMOWE Higiena pracy w szkole i w domu: - dobór umeblowania (stolika/biurka,krzesła) w zależności od wzrostu dziecka, - ciężar plecaków/tornistrów, - oświetlenie, - plan lekcji. Bezpieczne korzystanie z telefonów bezprzewodowych. Racjonalne żywienie, higiena przygotowywania i spożywania posiłków. Profilaktyka chorób zakaźnych (zgodnie z zapotrzebowaniem szkoły).
STANOWISKO PRACY UCZNIA Dla ucznia o określonym wzroście i określonej wysokości podkolanowej powinno być zapewnione odpowiednie krzesło i stół. Właściwy dobór umeblowania określa Polska Norma. Ustalono w niej 8 numerów mebli. Każdemu numerowi mebli przypisano określony kod kolorystyczny, który przedstawia poniższa tabela.
PN-EN 1729-1:2007 Meble. Krzesła i stoły dla instytucji edukacyjnych. Część 1: Wymiary funkcjonalne NUMER ZESTAWU (KRZESŁO+ ŁAWKA) WYSOKOŚĆ (W CM) SIEDZISKA KRZESŁA* PULPITU STOLIKA ZAKRES WZROSTU UCZNIA (W CM) KOD KOLORU 0 21 40 od 80 do 95 BIAŁY I 26 46 od 93 do 116 POMARAŃCZOWY II 31 53 od 108 do 121 FIOLETOWY III 35 59 od 119 do 142 ŻÓŁTY IV 38 64 od 133 do 159 CZERWONY V 43 71 od 146 do 176,5 ZIELONY VI 46 76 od 159 do 188 NIEBIESKI VII 51 82 od 174 do 207 BRĄZOWY
BŁĘDY W DOBORZE MEBLI Długotrwałe siedzenie w meblach niedostosowanych do wzrostu ucznia może przyczynić się do powstania wad postawy, wśród których najczęściej spotykaną grupą są skoliozy (boczne skrzywienia kręgosłupa). Zbyt wysokie siedzisko Zbyt niskie siedzisko Zbyt głębokie siedzisko
PLECAKI/TORNISTRY Zanim Twoja pociecha pójdzie do szkoły, zwróć uwagę na CIĘŻAR PLECAKA. dla dziecka do 13 roku życia ciężar nie może przekroczyć 10 % wagi dziecka w przypadku dziecka powyżej 13 roku życia ciężar nie może przekroczyć 15 % wagi dziecka
CECHY DOBREGO PLECAKA lekki - niektóre plecaki, nawet bez zawartości, dużo ważą, zaopatrzony w regulowane, miękkie i szerokie szelki - regulacja pozwala na ścisłe przyleganie plecaka do kręgosłupa, a odpowiednio szerokie szelki nie wrzynają się w ramiona, z usztywnioną ścianką tylną, uwypukloną w dolnej części ze względu na naturalną krzywiznę kręgosłupa, z przegródkami w środku - umożliwia to równomierne rozłożenie zawartości plecaka oraz utrzymanie ładu i porządku.
OŚWIETLENIE Bardzo ważnym elementem wpływającym na komfort pracy ucznia jest właściwe oświetlenie - zarówno naturalne jak i sztuczne. Nieprawidłowe oświetlenie może powodować: pogorszenie ogólnego samopoczucia zaczerwienienie powiek i spojówek łzawienie osłabienie wzroku szybsze męczenie bóle głowy
OŚWIETLENIE Działaniem sprzyjającym dostawaniu się światła dziennego do sal lekcyjnych jest utrzymywanie szyb w czystości oraz nie zasłanianie ich roślinami i firankami. Okna należy wyposażyć w żaluzje lub zasłony, aby była możliwość ochrony przed zbyt intensywnym światłem słonecznym. Stolik ucznia należy usytuować w taki sposób, aby praca ręką nie zasłaniała padającego światła. Wszystkie punkty świetlne powinny być czynne. Jeśli w salach lekcyjnych są świetlówki, należy zadbać, żeby nie migotały oraz nie włączały się i nie wyłączały się samoczynnie.
ROZKŁAD ZAJĘĆLEKCYJNYCH Dobrze ułożony tygodniowy rozkład zajęć lekcyjnych pozwala na efektywną pracę uczniów na przestrzeni tygodnia. Planując zajęcia należy wziąć pod uwagę: zasadę zmienności dyspozycji ucznia do pracy w ciągu tygodnia (w poniedziałek dyspozycja jest niewielka, we wtorek i środę dyspozycja do pracy zwiększa się, po czym w czwartek i piątek notuje się spadek możliwości percepcyjnych ucznia). różną zdolność do wysiłku w zależności od pory dnia (uczniowie najefektywniej pracują w godzinach 8:00-12:00; pierwsze lekcje powinny być zajęciami łatwiejszymi, przedmiotom wymagającym większego skupienia należy poświęcić środkową część zajęć, a ostatnie lekcje powinny być lekcjami łatwiejszymi).
ROZKŁAD ZAJĘĆLEKCYJNYCH Dzienny limit godzin lekcyjnych: uczniowie klas I III szkoły podstawowej mogą mieć maksymalnie pięć godzin lekcyjnych dziennie. różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia nie powinna być większa niż 1 godzina. Przerwy międzylekcyjne Zaleca się, aby przerwy trwały 10 minut. Konieczna jest również przerwa 20 minutowa, która m.in. umożliwi uczniowi spożycie posiłku.
BEZPIECZNE UŻYTKOWANIE U TELEFONÓW W KOMÓRKOWYCH Niewłaściwe stosowanie urządzeń wytwarzających promieniowanie elektromagnetyczne może stanowić zagrożenie dla zdrowia. W związku z tym należy zapoznać się z zasadami działania urządzeń i nauczyć się bezpiecznego ich użytkowania.
BEZPIECZNE UŻYTKOWANIE TELEFONÓW KOMÓRKOWYCH W celu zminimalizowania oddziaływania telefonu komórkowego na organizm użytkownika, czyli ograniczenia pochłaniania energii wysyłanej przez aparat telefoniczny, należy: po wybraniu numeru, aż do momentu uzyskania połączenia, telefon trzymać jak najdalej od głowy (podczas nawiązywania połączenia emisja promieniowania jest największa); bezpieczną odległość zapewnia także stosowanie zestawu słuchawkowego ograniczyć czas rozmowy do niezbędnego minimum lub częściej korzystać z sms/mms (krótszy czas narażenia na promieniowanie). unikać noszenia telefonu bezpośrednio przy ciele (korzystniej jest nosić w torbie, plecaku, teczce itp.)
RACJONALNE ŻYWIENIE DZIECI Żywienie, a także odpowiednia aktywność ruchowa mają zasadnicze znaczenie dla zdrowia człowieka przez całe jego życie. Każdego roku przybywa nam dzieci ze stwierdzoną otyłością. Jest to rezultatem nieprawidłowego odżywania, a także coraz mniejszej aktywności ruchowej. Żywienie, jak i styl życia dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym zależą w znacznym stopniu od rodziców. Wiek wczesnoszkolny to okres, w którym dziecko uczy się prawidłowych zachowań i jednocześnie wykazuje duże zainteresowanie zdrowiem własnym i swoich najbliższych.
RACJONALNE ŻYWIENIE DZIECI Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Ta zasada w szczególności dotyczy dzieci, które czeka wzmożony wysiłek, zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Dziecko prawidłowo odżywione, które regularnie je I i II śniadanie osiąga lepsze wyniki w nauce oraz lepiej się rozwija. Przed wyjściem do szkoły dziecko powinno zjeść I śniadanie, którego podstawą powinno być różnego rodzaju pieczywo, a także płatki zbożowe. Ważne jest także dostarczanie organizmowi białka zwierzęcego w postaci wędlin, jaj, mleka i jego przetworów.
RACJONALNE ŻYWIENIE DZIECI Racjonalne odżywianie jest to przemyślany, rozsądny sposób odżywiania, pozwalający na osiągnięcie przez dziecko pełnego rozwoju psychosomatycznego oraz utrzymanie organizmu w zdrowiu i maksymalnej sprawności.
ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA 1. Codzienne wyżywienie należy rozłożyć na 5 posiłków i podawać je regularnie (odstępy ok. 3-godzinne). 2. Potrawy należy podawać w małych porcjach, aby nie przyzwyczajać dziecka do pozostawiania resztek na talerzu, ale również do zjadania zbyt dużych porcji. 3. Jadłospis i posiłki najlepiej urozmaicać podając różnorodnie przygotowane potrawy. 4. Nie podawać słodyczy między posiłkami, aby nie zmniejszać apetytu i łaknienia. 5. Nie karcić dziecka za zbyt powolne jedzenie lub niejedzenie. 6. Dbać o estetyczny wygląd stołu i podanych posiłków (estetycznie i ciekawie podana potrawa może wzbudzić nieco apetyt dziecka). 7. Zachęcać i angażować dziecko do planowania codziennego jadłospisu, wspólnych zakupów oraz rodzinnego gotowania.
NIEZBĘDNE SKŁADNIKI ODŻYWCZE Dziecku należy zapewnić odpowiednią ilość energii (kalorii) oraz składników odżywczych: białka, węglowodanów, tłuszczy, witamin i soli mineralnych w odpowiednich proporcjach. Zapotrzebowanie na energię dla dzieci w wieku 7-9 lat wynosi 1600-2100 kcal/dobę (w zależnośći od aktywności fizycznej, wzrostu, masy ciała) Dziecku należy również zapewnić odpowiednią ilość wody (1700ml/osobę/dobę) w postaci napojów oraz zawartą w pokarmach.
HIGIENA PRZYGOTOWWYWANIA I SPOŻYWANIA POSIŁKÓW Nawet najbardziej racjonalne żywienie bez zachowania zasad higieny może zaszkodzić. Aby uniknąć skutków zatruć pokarmowych należy: dokładnie myć ręce wodą i mydłem unikać spożywania surowych jaj lub sporządzonych z nich nie gotowanych dań używać świeżych, dobrej jakości produktów żywnościowych (zawsze sprawdzać datę przydatności do spożycia) myć i wyparzać jaja izolować produkty spożywcze wymagające obróbki cieplnej od produktów gotowych do bezpośredniego spożycia. we właściwy sposób przechowywać produkty spożywcze i dania gotowe w lodówce nie zamrażać ponownie produktów rozmrożonych!
ZNACZENIE I i II ŚNIADANIA Śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Ta zasada w szczególności dotyczy dzieci, które czeka wzmożony wysiłek, zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Dziecko prawidłowo odżywione, które regularnie je I i II śniadanie osiąga lepsze wyniki w nauce oraz lepiej się rozwija. Nawet najbardziej obfite I śniadanie zjedzone w domu nie zaspokaja potrzeb młodego organizmu przez cały czas pobytu w szkole. Aby zapobiec znużeniu i obniżeniu koncentracji na lekcji dziecko powinno zjeść II śniadanie w szkole, podczas przerwy śniadaniowej trwającej 15-20 minut.
II ŚNIADANIE W SZKOLE Najprostszym rozwiązaniem są kanapki. Najlepiej jest wykorzystać: pieczywo pełnoziarniste, razowe, bogate w błonnik pokarmowy cienko smarowane masłem z dodatkiem produktów białkowych wędlin, pieczonych mięs, jajek, serów, ryb. Konieczny jest dodatek warzyw w postaci, np. liści sałaty, plasterków ogórka, pomidora, rzodkiewki. Do picia najlepsza jest woda mineralna, napój mleczny (maślanka, kefir, jogurt), sok warzywny, niesłodzone soki z owoców lub lekka herbata. Na deser najlepszy będzie sezonowy owoc.
II ŚNIADANIE W SZKOLE Tak przygotowane śniadanie, dziecko może przynieść z domu, ale powinno mieć też możliwość zakupienia produktów śniadaniowych w szkolnym sklepiku. Niejednokrotnie dzieci przeznaczają pieniądze na zakup batoników, gumy do żucia czy innych słodyczy. Często jest to spowodowane brakiem kanapek, jogurtów czy owoców w asortymencie sklepiku. Czy produkty śniadaniowe będą dostępne na terenie szkoły, zależy również od rodziców w oraz dyrekcji szkoły.