Środowisko szkolne. Ewa Pitrus Oddział Higieny Dzieci i Młodzieży Rzeszów, dnia r.

Transkrypt

1 Środowisko szkolne Ewa Pitrus Oddział Higieny Dzieci i Młodzieży Rzeszów, dnia r.

2 Tornistry/plecaki szkolne

3 Powszechnie wiadomo, że ogromne znaczenie w powstawaniu bólu i innych dolegliwości, a także zniekształceń ciała u osób dorosłych wynika z zaburzeń czynności ruchowych wieku dziecięcego. Noszenie zbyt ciężkiego plecaka jest jedną z przyczyn powstawania wad postawy u dzieci. Przyjmuje się, że fizjologicznie poprawne obciążenie dziecka nie może być większe niż 10 % wagi jego ciała.

4 Podczas przeprowadzonej w ubiegłych latach akcji ważenia tornistrów sprawdzono całą ich zawartość. W tornistrach noszonych przez dzieci stwierdzono: dodatkowe piórniki, termosy z ciepłymi napojami, butelki z wodą i napojami, pojemniki na 2-śniadania, kubki, książki z biblioteki, pamiętniki (w niektórych przypadkach kilka), instrumenty muzyczne (flety), słowniki językowe, książki niepotrzebne w danym dniu, stroje na zajęcia wychowania fizycznego, ozdobne segregatory z wymiennymi kartkami, maskotki, kasztany. Dodatkowym obciążeniem są same tornistry. Pomiary ich wagi wykazały, że najcięższy ważył 1,70 kg.

5 Tornistry szkolne zalecenia Głównego Inspektora Sanitarnego Waga tornistra/plecaka nie powinna przekraczać 10 do 15 % masy ciała ucznia, Powinien posiadać usztywnioną ściankę przylegającą do pleców, Jego ciężar powinien być ułożony symetrycznie, Cięższe rzeczy powinny być umieszczane na dnie, a lżejsze wyżej, Tornister powinien mieć równe, szerokie szelki,

6 Długość szelek powinna umożliwić swobodne wkładanie i zdejmowanie, jednocześnie zapewniając jak najlepsze przyleganie tornistra do pleców, Zalecane jest dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej, Tornister należy nosić na obu ramionach, Konieczna jest kontrola rodziców nad zawartością tornistra, aby zapobiec zabieraniu przez uczniów nadmiernej ilości zbędnych rzeczy.

7 Na wagę plecaków spory wpływ mają noszone przez dzieci podręczniki i przybory szkolne. Istotne jest więc przestrzeganie przez dyrektorów szkół 4a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach, które zobowiązuje do zapewnienia uczniom w szkołach możliwości pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych.

8 Stanowisko pracy ucznia

9 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku 9.2. Sprzęty, z których korzystają osoby pod opieką szkoły lub placówki, dostosowuje się do wymagań ergonomii Szkoły i placówki nabywają wyposażenie posiadające odpowiednie atesty lub certyfikaty Stanowiska pracy dostosowuje się do warunków antropometrycznych uczniów Jeżeli ze stanowisk pracy korzystają osoby niepełnosprawne, dostosowuje się je do potrzeb wynikających z ich niepełnosprawności.

10 PN-EN :2007 Meble. Krzesła i stoły dla instytucji edukacyjnych. Część 1: Wymiary funkcjonalne Norma zawiera wymiary funkcjonalne i sposoby oznakowania krzeseł i stołów w instytucjach edukacyjnych. Dotyczy ona między innymi mebli o stałej wysokości i mebli regulowanych. Ma także zastosowanie do mebli, na których użytkowane są urządzenia przenośne np. laptopy

11 PN-EN :2007 Meble. Krzesła i stoły dla instytucji edukacyjnych. Część 1: Wymiary funkcjonalne Jest to pierwsza norma obowiązująca w Polsce, która w doborze rozmiaru mebla stosuje zakresy wysokościowe wzrostu i proporcje ciała, a nie jak dotąd jedną uśrednioną wysokość ciała. Meble szkolne dobierane są na podstawie dwóch kryteriów: wysokości podkolanowej wysokości ciała ucznia Norma wprowadza dodatkowy, największy siódmy - standard dla stołów i krzeseł

12 Oznakowanie mebli wg PN-EN :2007 Krzesła i stoły powinny być wyraźnie oznakowane (czytelnie i trwale) przez zamieszczenie rozmiaru lub koloru, lub obydwu oznaczeń.

13 Rozmiary mebli szkolnych w odniesieniu do wzrostu uczniów w cm Nr 0 kolor biały cm Nr I kolor pomarańczowy cm Nr II kolor fioletowy cm Nr III kolor żółty cm Nr IV kolor czerwony cm Nr V kolor zielony ,5 cm Nr VI kolor niebieski cm Nr VII kolor brązowy cm

14 Oznakowanie mebli w polskich szkołach

15 Zasady prawidłowego siedzenia A stopy w butach płasko spoczywają na podłodze B tylna część podudzia nie powinna dotykać krawędzi siedziska C przednia krawędź siedziska nie może wywierać ucisku na uda D między górną powierzchnia uda a dolną powierzchnią płyty stołu powinna być zachowana przestrzeń niezbędna do swobodnego ruchu nóg

16 Zasady prawidłowego siedzenia E- wysokość stołu należy dobrać tak, aby łokcie przy kończynie górnej zgiętej pod katem prostym, leżały na poziomie górnej krawędzi płyty lub nieco poniżej F oparcie krzesła powinno podpierać kręgosłup w okolicy lędźwiowej oraz poniżej łopatek

17 Błędy w doborze mebli Siedzisko za wysokie! Dziecko nie sięga stopami podłoża, przednia krawędź siedziska uciska naczynia krwionośne dolnej powierzchni ud, powodując zaburzenia w układzie krążenia i w efekcie drętwienie nóg. Za wysoki stół wymusza zbyt wysokie ustawienie ramion, co może powodować ból w okolicach barków i karku oraz prowadzić do zwyrodnienia kręgów szyjnych. Dłuższe siedzenie przy takim stanowisku powoduje opuszczenie ręki niepracującej w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego i przyjęcie pozycji niesymetrycznej, sprzyjającej powstawaniu skrzywień kręgosłupa.

18 Błędy w doborze mebli Siedzisko za głębokie! Głębokość siedziska nie może być większa od wymiaru głębokości podkolanowej. W przypadku zbyt głębokiego siedziska, dziecko broniąc się przed uciskiem krawędzi w okolicy dołu podkolanowego, automatycznie zsuwa się do przodu, a kręgosłup traci podparcie w odcinku lędźwiowym.

19 Błędy w doborze mebli Siedzisko za niskie! Wymusza nieprawidłową pozycję kończyn dolnych. Zbyt ostry kąt pomiędzy udami i tułowiem powoduje ucisk narządów wewnętrznych, a także guzów kulszowych, co przy małej podściółce tłuszczowej u dzieci, może sprawiać ból. Unikając niewygody dziecko prostuje kończyny i nie opiera o podłoże całych stóp.

20 Błędy w doborze mebli Skutki dla kręgosłupa! Przesunięcie miednicy ku tyłowi prowadzi do likwidacji lordozy lędźwiowej. Kręgi z dużą siłą naciskają na przednie części krążków międzykręgowych, rozciągając równocześnie ich tylne części. Pojawia się składowa ścinająca, która wypycha dysk z kolumny kręgosłupa.

21 Stanowisko pracy ucznia Każdy uczeń w szkole powinien mieć zmierzoną wysokość ciała lub podkolanową (odległość od podłogi do zgięcia podkolanowego wykonane w pozycji siedzącej), na podstawie której określa się rozmiar mebli dostosowany do danego ucznia; W dzienniku klasowym przy nazwisku ucznia powinien być dokonany wpis zawierający rozmiar mebli przeznaczonych dla danego ucznia zgodnie z PN;

22 Wszystkie meble powinny być oznakowane w sposób widoczny i trwały oraz prawidłowo zestawione. Numer mebla może być zastąpiony kolorem określonym w PN; Każdy uczeń powinien siedzieć we właściwym, dostosowanym dla niego zestawie mebli szkolnych; W klasie powinny być meble co najmniej o 2-3 kolejnych rozmiarach.

23 Oświetlenie w salach lekcyjnych

24 Oświetlenie naturalne Niewłaściwe oświetlenie sali lekcyjnej powoduje uciążliwość pracy zarówno dla uczniów jak i nauczycieli. Może przyczyniać się również do powstawania lub pogłębiania się wad wzroku. Stosunek powierzchni sali lekcyjnej do powierzchni okien powinien wynosić 8:1. Przyjmuje się, że światło w stosunku do tablicy powinno padać z lewej strony.

25 Szyby w oknach powinny być czyste. Należy zapewnić ochronę przed nadmiernym nasłonecznieniem (np. żaluzje, rolety), natomiast nie zaleca się stosowania firan, które ograniczają dopływ światła dziennego (szczególnie istotnie w mniej pogodne dni).

26 Oświetlenie sztuczne Równie istotne dla warunków pracy uczniów i nauczycieli jest oświetlenie sztuczne, wykorzystywane zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym oraz w szkołach pracujących w systemie zmianowości.

27 Oświetlenie sztuczne w salach lekcyjnych powinno być zgodne z normą PN-EN z 2004 r. Światło i oświetlenie Oświetlenie miejsc pracy Część I Miejsce pracy we wnętrzach. Określa ona wartości wymaganego natężenia oświetlenia sztucznego dla poszczególnych pomieszczeń szkolnych.

28 W klasach, na każdą ławkę, przewiduje się oświetlenie o natężeniu 300 Lx natomiast na tablicę 500 Lx. W pracowniach komputerowych, na każdą klawiaturę powinno padać oświetlenie o natężeniu 500 Lx. Wszystkie punkty świetlne powinny być czynne i zaopatrzone w osłony. Istotne jest aby światło nie migotało oraz aby nie wyłączało się samoistnie, co zdarza się w przypadku świetlówek.

29 DZIĘKUJĘ PAŃSTWU ZA UWAGĘ