Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 Szkoły ponadgimnazjalne Lublin, 22 sierpnia 2016 r.
Realizacja zadań z nadzoru pedagogicznego - ewaluacje W roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 271 ewaluacji w tym: 28 ewaluacji całościowych 243 ewaluacji problemowych 2
Realizacja ewaluacji i kontroli w nadzorowanych szkołach i placówkach od roku szk. 2009/2010-2015/2016 Formą nadzoru, jaką jest ewaluacja, objęliśmy 58,8% (1696) nadzorowanych szkół i placówek w województwie lubelskim (Liczba szkół/placówek objętych nadzorem 2880; szkoły bez stanów zerowych, bez szkół funkcjonujących w SOSW, MOS, MOW). Przeprowadziliśmy 5332 kontroli planowych, 2197 kontroli doraźnych (stan na 11 sierpnia 2016r.) 3
Liczba przeprowadzonych ewaluacji w szkołach i placówkach w roku szkolnym 2015/2016 Lp. Typ szkoły/placówki Ewaluacja całościowa problemowa 1. Szkoła podstawowa 27 56 2. Gimnazjum 1 27 3. Przedszkole 0 64 4. Punkt przedszkolny 0 18 5. Zespół wychowania przedszkolnego 0 9 6. Liceum ogólnokształcące dla dorosłych 0 25 7. Technikum 0 1 8. Bursa 0 1 9. Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy 0 4 10. Młodzieżowy dom kultury 0 2 11. Szkoły policealne 0 29 12. Ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego 0 3 13. Młodzieżowy ośrodek socjoterapii 0 2 14. Młodzieżowy ośrodek wychowawczy 0 1 15. Centrum kształcenia praktycznego 0 1 RAZEM 28 243 4
Liczba ewaluacji w szkołach ponadgimnazjalnych i placówkach w roku szkolnym 2015/2016 Lp. Typ szkoły/placówki Ewaluacja całościowa problemowa 1. ogólnokształcące dla dorosłych 0 25 2. technikum 0 1 3. zasadnicza szkoła zawodowa 0 0 4. szkoła policealna 0 29 5. ośrodek dokształcania i doskonalenia zawodowego 0 3 6. centrum kształcenia praktycznego 0 1 Razem 0 59 5
Spełnianie wymagań - zastrzeżenia do raportów z ewaluacji 1. Liczba szkół / placówek, które w ewaluowanych obszarach nie spełniły wymagań na poziomie podstawowym 26 2. Liczba zgłoszonych zastrzeżeń do raportów z ewaluacji 0 6
Kontrole planowe Typ szkoły/rodzaj placówki Liczba kontroli Punkty Przedszkolne 2 Szkoły podstawowe 85 Gimnazja 41 Szkoły ponadgimnazjalne 50 Poradnie Psychologiczno- 11 Pedagogiczne Specjalne Ośrodki 3 Wychowawcze Ośrodki Rewalidacyjno- 3 Wychowawcze Młodzieżowy Ośrodek 1 Socjoterapii Młodzieżowy Ośrodek 1 Wychowawczy Razem 197
Liczba kontroli w szkołach ponadgimnazjalnych i placówkach w roku szkolnym 2015/2016 Lp. Typ szkoły/placówki Kontrola planowa doraźna 1. liceum ogólnokształcące 16 26 2. technikum 12 19 3. zasadnicza szkoła zawodowa 0 9 4. szkoła policealna 0 10 5. ośrodek dokształcania i doskonalenia zawodowego 3 0 6. centrum kształcenia ustawicznego 3 0 7. niepubliczna placówka kształcenia ustawicznego 16 0 Razem 50 64 8
Tematyka ewaluacji w roku szkolnym 2015/2016 Ewaluacja problemowa wymagania Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Ewaluacja całościowa 9
Tematyka kontroli planowych w roku szkolnym 2015/2016 Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych Realizacja kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych oraz prowadzenie dokumentacji kształcenia zgodnie z przepisami prawa oświatowego Jednocześnie prowadzono kontrole doraźne w związku ze złożonymi skargami oraz wnioskami organów prowadzących, rodziców, nauczycieli, uczniów, Najwyższej Izby Kontroli, prokuratury, Rzecznika Praw Dziecka, a także wynikające z decyzji LKO. 10
Tematyka kontroli doraźnych w roku szkolnym 2015/2016 Zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej Realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania Zapewnienie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki Przestrzeganie statutu szkoły lub placówki Inne, np.: przestrzeganie przez szkolę niepubliczną przepisów art. 7 ust. 3 ustawy o systemie oświaty 11
Tematyka kontroli doraźnych w roku szkolnym 2015/2016 Realizacja zajęć dydaktyczno - wychowawczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016, tj. 20-23 czerwca 2016 r. - kontrola na wniosek Najwyższej Izby Kontroli (17 LO, 12 T i 7 ZSZ). 12
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 1. Szkoły zawodowe organizują proces edukacyjny uwzględniając warunki podstawy programowej w zawodach, co wpływa na nabywanie umiejętności zawodowych i kształtowanie kompetencji kluczowych uczniów i słuchaczy. 2. Analiza wyników egzaminów maturalnych oraz formułowane na jej podstawie wnioski i rekomendacje służą doskonaleniu procesów edukacyjnych. 3. Słuchacze szkół dla dorosłych pozytywnie oceniają wsparcie otrzymywane w szkole. 13
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 4. Podejmowane na podstawie analizy egzaminów zewnętrznych działania nie we wszystkich szkołach przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. 5. Brak planowego monitorowania wdrażanych działań, na podstawie analizy efektów kształcenia, powoduje kontynuowanie działań nieprzynoszących oczekiwanych efektów. 6. Niewykorzystywanie przez szkoły zewnętrznych badań edukacyjnych, psychologicznych i pedagogicznych powoduje, że tylko nieliczne szkoły wprowadzają nowatorskie i innowacyjne rozwiązania w organizacji procesów edukacyjnych, w procesie nauczania nie wykorzystuje się najnowszych koncepcji dydaktycznych, a w jego planowaniu stosuje się standardowe schematy postępowania. 14
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 Przeprowadzone ewaluacje zewnętrzne wskazują na kilka zasadniczych obszarów rozwoju, które powinny stać się przedmiotem szczególnej uwagi. Wymienić można tu: 1/ kwestie związane z projektowaniem, realizacją monitorowania oraz analizami wewnętrznych procesów i działań, formułowaniem wniosków i rekomendacji, jak też ich wdrażaniem; 2/ działania obejmujące projektowanie, wdrażanie i monitorowanie indywidualnych oddziaływań adresowanych do uczniów/słuchaczy. 15
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 1. Dokumentowanie przebiegu kształcenia, w wielu kontrolowanych placówkach kształcenia ustawicznego, nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa oświatowego (brak w programach nauczania: określonego czasu trwania kształcenia, celów kształcenia i sposobów ich osiągania umożliwiających indywidualizację pracy w zależności od potrzeb słuchaczy, opisu efektów kształcenia, wykazu literatury i określenia sposobu i formy zaliczenia formy kształcenia; ewidencji wydawanych zaświadczeń o ukończeniu danej formy kształcenia ustawicznego w formie pozaszkolnej i zgodności wydanych zaświadczeń z obowiązującymi wzorami). 2. Organizacja i dokumentowanie przebiegu egzaminów klasyfikacyjnych (ustalanie i uzgadnianie terminów egzaminów, protokołowanie ich przebiegu, ustalanie składu komisji egzaminacyjnej) nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa oświatowego. 16
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 3. Zapisy statutów, w wielu kontrolowanych szkołach i placówkach, wskazują na brak ich systematycznego aktualizowania zgodnie z wprowadzanymi zmianami w prawie oświatowym. W związku ze zmieniającymi się przepisami prawa oświatowego zaleca się aktualizację statutów szkół i placówek w terminie do 30 września 2016 roku. 17
Wnioski i rekomendacje LKO ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego w roku szkolnym 2015/2016 Wnioski dotyczące organizacji i tematyki zajęć dydaktyczno-wychowawczych w szkołach w ostatnim tygodniu zajęć dydaktycznych w roku szkolnym 2015/2016 w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących, technikach, zasadniczych szkołach zawodowych 1. W większości szkół województwa lubelskiego prawidłowo realizowano zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016. 2. W większości szkół prawidłowo dokumentowano przebieg nauczania działalności wychowawczej i opiekuńczej w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016. 3. W większości szkół województwa lubelskiego rozlicza się frekwencję uczniów na zajęciach edukacyjnych w ostatnim tygodniu zajęć. 4. Najwyższą frekwencję w ostatnim tygodniu nauki odnotowano w szkołach podstawowych w mieście powyżej 100 tysięcy mieszkańców, a najniższą frekwencję w zasadniczych szkołach zawodowych. 18
Tematyka monitorowania Realizacja doradztwa zawodowego w gimnazjach, liceach ogólnokształcących, technikach, zasadniczych szkołach zawodowych i szkołach policealnych dla młodzieży (15% szkół) Realizacji praktycznej nauki zawodu przez uczniów zasadniczej szkoły zawodowej z wyłączeniem uczniów będących młodocianymi pracownikami (100 % - ZSZ publiczne i niepubliczne z uprawnieniami szkoły publicznej) 19
Wnioski z monitorowania realizacji doradztwa zawodowego w szkołach ponadgimnazjalnych 1. Nie wszystkie szkoły ujęły w statutach zapisy dotyczące zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej z uwzględnieniem organizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego. 2. Doradztwo zawodowe dla uczniów odbywa się w formie grupowej i/lub indywidualnej. 3. Szkoły ponadgimnazjalne (licea, technika, zsz) prowadzą doradztwo indywidualne i/lub grupowe dla rodziców, oprócz szkół policealnych. 4. W większości szkół zajęcia z doradztwa zawodowego prowadzi pedagog szkolny w ramach swoich obowiązków zawodowych. W prawie połowie ankietowanych szkół (zasadniczych szkołach zawodowych i technikach) zadania te realizuje nauczyciel wyznaczony przez dyrektora. Doradcy zawodowi zatrudnieni są przede wszystkim w zasadniczych szkołach zawodowych (w co 4 zasadniczej szkole zawodowej) i liceach ogólnokształcących (w co 5 liceum ogólnokształcącym). 5. W szkołach policealnych zajęcia z doradztwa zawodowego prowadzi nauczyciel wyznaczony przez dyrektora. 20
Wnioski z monitorowania realizacji praktycznej nauki zawodu przez uczniów zasadniczej szkoły zawodowej, z wyłączeniem uczniów będących młodocianymi pracownikami, w roku szkolnym 2015/2016 1. W 59 zasadniczych szkołach zawodowych województwa lubelskiego ( bez szkół, w których kształcą się młodociani, a w których przeprowadzono monitorowanie) kształci się ogółem 6055 uczniów, z czego 1643 (27,3%) uczniów praktyczną naukę zawodu - w formie zajęć praktycznych realizuje u pracodawcy, jako młodociani pracownicy. 2. Największa liczba uczniów zasadniczej szkoły zawodowej 3765 uczniów (62,2%) uczniów niebędących młodocianymi pracownikami zajęcia praktyczne odbywa w swoich szkołach, CKP, CKU i indywidualnych gospodarstwach rolnych - zawody z obszaru rolniczego. 3. Niewielu uczniów zasadniczej szkoły zawodowej 212 uczniów (3,5 % uczniów niebędących młodocianymi pracownikami) zajęcia praktyczne realizuje u pracodawcy w wymiarze mniejszym niż 970 godzin, a pozostałą część godzin w szkole. 21
Wnioski z monitorowania realizacji praktycznej nauki zawodu przez uczniów zasadniczej szkoły zawodowej, z wyłączeniem uczniów będących młodocianymi pracownikami, w roku szkolnym 2015/2016 1. W 59 zasadniczych szkołach zawodowych województwa lubelskiego (bez szkół, w których kształcą się sami młodociani, a w których przeprowadzono monitorowanie) kształci się ogółem 6055 uczniów, z czego 1643 (27,3%) uczniów praktyczną naukę zawodu - w formie zajęć praktycznych - realizuje u pracodawcy (jako młodociani pracownicy). 1. Największa liczba uczniów zasadniczej szkoły zawodowej 3765 uczniów (62,2%) uczniów niebędących młodocianymi pracownikami zajęcia praktyczne odbywa w swoich szkołach, CKP, CKU i indywidualnych gospodarstwach rolnych - zawody z obszaru rolniczego. 2. Niewielu uczniów zasadniczej szkoły zawodowej 212 uczniów (3,5 % uczniów niebędących młodocianymi pracownikami) zajęcia praktyczne realizuje u pracodawcy w wymiarze mniejszym niż 970 godzin, a pozostałą część godzin w szkole. 22
Wspomaganie Przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej Kuratorium analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli Promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek 23
Wspomaganie Analizy wyników i wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego są co roku podstawą do opracowania programu wykorzystania środków na dofinansowanie doskonalenia nauczycieli, wyodrębnionych w budżecie wojewody oraz priorytetowych kierunków doskonalenia nauczycieli (tematyka doskonalenia publikowana na kuratoryjnej stronie BIP) Upowszechnianie na stronie internetowej urzędu informacji na temat szkoleń, konferencji i warsztatów, organizowanych przez podmioty zewnętrzne, skierowanych do dyrektorów i nauczycieli Umieszczanie na stronie internetowej informacji o zmianach w przepisach prawa 24
Wspomaganie Organizacja cyklu seminariów LKO,,Otwarta Szkoła Zawodowa dla Rynku Pracy dla szkół zawodowych i placówek, których celem było tworzenie modelu szkoły zawodowej otwartej na instytucje zewnętrzne, odpowiadającej oczekiwanym przez pracodawców kompetencjom absolwentów oraz potrzebom lubelskiego rynku pracy (odbyło się 7 seminariów). 25
Wspomaganie,,Ogólnopolska Debata o Edukacji zainicjowana przez Ministra Edukacji Narodowej Lublin, dnia 15 marca 2016 r. 26
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Lublin, 22 sierpnia 2016 r.