Wyniki i wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok szk. 2015/2016 szkoły podstawowe i gimnazja. Wydział Nadzoru Pedagogicznego. Lublin, 2016 r.

Transkrypt

1 Wyniki i wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok szk. 2015/2016 szkoły podstawowe i gimnazja Wydział Nadzoru Pedagogicznego Lublin, 2016 r.

2 Realizacja zadań z nadzoru pedagogicznego - ewaluacje W roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 271 ewaluacji w tym: 28 ewaluacji całościowych 243 ewaluacji problemowych 2

3 Liczba przeprowadzonych ewaluacji w szkołach i placówkach w roku szkolnym 2015/2016 Lp. Typ szkoły/placówki Ewaluacja całościowa problemowa 1. Szkoła podstawowa Gimnazjum Przedszkole Punkt przedszkolny Zespół wychowania przedszkolnego Liceum ogólnokształcące dla dorosłych Technikum Bursa Specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy Młodzieżowy dom kultury Szkoły policealne Ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego Młodzieżowy ośrodek socjoterapii Młodzieżowy ośrodek wychowawczy Centrum kształcenia praktycznego 0 1 RAZEM

4 Spełnianie wymagań - zastrzeżenia do raportów z ewaluacji 1. Liczba szkół / placówek, które w ewaluowanych obszarach nie spełniły wymagań na poziomie podstawowym 26 (6 szkół podstawowych, 9 gimnazjów) 2. Liczba zgłoszonych zastrzeżeń do raportów z ewaluacji 0 4

5 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/2016 ewaluacje 5

6 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/2016- szkoły podstawowe W zdecydowanej większości badanych szkół podstawowych widoczna jest troska o dogodne warunki do kształtowania procesu edukacyjnego (infrastruktura, wyposażenie, właściwy dobór kadry). Wszystkie szkoły podstawowe podejmują świadome działania mające na celu zapewnienie uczącym się poczucia pełnego bezpieczeństwa (zarówno fizycznego jak i psychicznego), jednak w około połowie badanych szkół uczniowie wskazują na dysfunkcyjność relacji rówieśniczych objawiających się agresją słowną (wyśmiewanie, obrażanie). 6

7 Rekomendacje Budowanie strategii pracy z uczniami przejawiającymi postawy agresywne. Współpraca wychowawcy z pedagogiem/psychologiem oraz z rodzicami. 7

8 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/ szkoły podstawowe Nauczyciele szkół podstawowych z powodzeniem podejmują działania rozbudzające aktywność i samodzielność uczniów, wspierając ich inicjatywy i stwarzając sytuacje zachęcające do podejmowania działań na rzecz rozwoju własnego i rozwoju szkoły. Szkoły analizują wyniki sprawdzianu zewnętrznego i wewnętrznych badań osiągnięć uczniów, jednak formułowane i wdrażane na tej podstawie działania nie zawsze przyczyniają się do wzrostu efektywności kształcenia. 8

9 Rekomendacje Stworzenie systemu wewnątrzszkolnych badań osiągnięć uczniów. Monitorowanie osiągnięć uczniów, formułowanie i wdrażanie wniosków, wykorzystywanie w planowaniu procesów edukacyjnych. Zadbanie, aby przyjęty system oceniania dawał uczniom informacje o opanowanych kompetencjach. 9

10 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/2016- szkoły podstawowe Uczniowie szkół podstawowych są świadomi wpływu ich osobistego zaangażowania i stosunku do nauki na osiągane wyniki, mają poczucie odpowiedzialności za własny rozwój, jednak rzadko mogą wpływać na to, jak organizowane są procesy edukacyjne. Zdecydowana większość szkół podstawowych zapewnia uczniom możliwość korzystania ze świetlicy szkolnej, jednak nie zawsze organizacja zajęć świetlicy jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa (przekroczenie liczby wychowanków pozostających pod opieką jednego wychowawcy, uchybienia w zakresie dokumentowania zajęć). 10

11 Rekomendacje Umożliwienie uczniom partycypowania w procesie edukacyjnym (praca według własnego pomysłu, możliwość wyrażania własnych poglądów, pokazania i omówienia swojej pracy, prawo do popełniania błędów bez przykrych konsekwencji) Zapewnienie uczniom możliwości korzystania ze świetlicy szkolnej, zgodnie z przepisami w zakresie organizacji jej pracy 11

12 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/ gimnazja Nauczyciele gimnazjów, organizując procesy edukacyjne, stosują różnorodne metody pracy dostosowane do zróżnicowanych potrzeb uczniów, jednak w opinii samych uczących się, nauczyciele nie zawsze potrafią ich zainteresować tematem lekcji. Uczniowie gimnazjów wspierani są w procesie samodzielnego uczenia się poprzez jasne formułowanie celów i oczekiwań, rzadziej udziela się im pełnej kształtującej informacji zwrotnej, umożliwia wzajemne uczenie się czy realne wpływanie na przebieg zajęć. 12

13 Rekomendacje Dobieranie metod nauczania w sposób zamierzony, sprzyjający uczeniu się, odpowiednio do wieku, posiadanej wiedzy, możliwości, zdolności, zainteresowań, sposobów uczenia się, a także adekwatnych do form organizacyjnych lekcji i stosowanych środków, do treści i specyfiki przedmiotu, ukierunkowanych na rozwój wymienionych w podstawie programowej kompetencji kluczowych. Włączanie zainteresowań ucznia w treści nauczania i personalizowanie aktywności edukacyjnej. Udzielanie uczniom pełnej informacji zwrotnej (wyszczególnienie dobrych elementów pracy ucznia, wskazanie tego, co wymaga poprawy, wskazanie, w jaki sposób poprawić pracę, określenie kierunków dalszej pracy). Umożliwianie wzajemnego uczenia się. 13

14 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/ gimnazja Nauczyciele gimnazjów chętnie wdrażają w pracy z uczniami nowe ciekawe rozwiązania, rzadziej sięgają po rozwiązania innowacyjne - mające swoje podstawy w aktualnych badaniach edukacyjnych. Nauczyciele monitorują i analizują osiągnięcia uczniów, a pozyskane w ten sposób informacje wykorzystują w modyfikowaniu procesów edukacyjnych; przeprowadzone kontrole pokazują jednak, że ocenianie, klasyfikowanie, promowanie nie zawsze zgodne jest z obowiązującymi wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania. 14

15 Rekomendacje Zapoznawanie nauczycieli z aktualnymi badaniami edukacyjnymi, inspirowanie do wprowadzania innowacyjnych rozwiązań edukacyjnych. Analizowanie z nauczycielami przepisów prawa w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania. Dostosowanie zapisów w statucie szkoły do aktualnych przepisów prawa. 15

16 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/ gimnazja Szkoły rozpoznają specyficzne potrzeby uczących się i podejmują działania służące zaspokojeniu tych potrzeb, jednak organizowanie i dokumentowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie zawsze są spójne z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi. 16

17 Rekomendacje W ramach doskonalenia wewnątrzszkolnego nauczycieli dokonać analizy przepisów, dotyczących udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz wymagań w zakresie jej organizowania i dokumentowania. Stworzyć system pomocy psychologicznopedagogicznej w szkole. 17

18 KONTROLE PLANOWE W roku szkolnym 2015/2016 przeprowadzono 513 kontroli w tym: 197 kontroli planowych 316 kontroli doraźnych 18

19 Kontrole planowe rodzaj i wymiar liczbowy Zaplanowano i zrealizowano 197 kontroli planowych w 6 tematach: Zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami 2 kontrole; Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych 69 kontroli; Zgodność działania placówek niepublicznych z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach 8 kontroli;

20 Kontrole planowe rodzaj i wymiar liczbowy Zgodność z przepisami prawa wydawania orzeczeń i opinii przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologicznopedagogicznych 11 kontroli Realizacja kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych oraz prowadzenie dokumentacji kształcenia zgodnie z przepisami prawa oświatowego 22 kontrole Prawidłowość organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej 85 kontroli

21 Kontrole planowe Typ szkoły/rodzaj placówki Liczba kontroli Punkty Przedszkolne 2 Szkoły podstawowe 85 Gimnazja 41 Szkoły ponadgimnazjalne 50 Poradnie Psychologiczno- 11 Pedagogiczne Specjalne Ośrodki 3 Wychowawcze Ośrodki Rewalidacyjno- 3 Wychowawcze Młodzieżowy Ośrodek 1 Socjoterapii Młodzieżowy Ośrodek 1 Wychowawczy Razem 197

22 Wyniki kontroli planowych Liczba szkół, którym: Typ szkoły/placówki Wydano Nie wydano Razem zalecenia zaleceń Punkty Przedszkolne Szkoły podstawowe Gimnazja Szkoły ponadgimnazjalne Poradnie Psychologiczno- Pedagogiczne Specjalne Ośrodki Wychowawcze Ośrodki Rewalidacyjno- Wychowawcze Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy

23 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/2016 kontrole planowe 23

24 Prawidłowość organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej Spośród 85 publicznych szkół podstawowych objętych kontrolą, w 82 (96,47%) zorganizowano świetlicę szkolną. W 3 (3,53%) szkołach nie zorganizowano świetlicy z powodu: 1) rodzice nie zgłosili potrzeby organizacji zajęć świetlicowych, w tych szkołach nie ma też uczniów dojeżdżających 2 szkoły; 2) zorganizowania zajęć opieki świetlicowej dla dzieci z oddziału przedszkolnego i uczniów klas I-III, na wniosek rodziców 1 szkoła. 24

25 Prawidłowość organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej Najczęściej wydawane zalecenia dotyczyły: - zapewnienia uczniom możliwości korzystania ze świetlicy zgodnie z art. 67 ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2 zalecenia, - organizacji pracy w świetlicy w taki sposób, aby liczba uczniów podczas zajęć prowadzonych przez jednego wychowawcę w świetlicy nie przekraczała 25 uczniów, zgodnie z art. 67 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 6 zaleceń, - dokumentowania zajęć w świetlicy, zgodnie z 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji 9 zaleceń. 25

26 Rekomendacje Doskonalenie nauczycieli w zakresie dokumentowania zajęć świetlicy szkolnej. Kontrole dotyczące przestrzegania organizacji pracy świetlicy. 26

27 2. Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych Kontrolą objęto 41 gimnazjów, 15 liceów ogólnokształcących i 12 techników (tj. 10% po funkcjonujących w województwie gimnazjów, liceów ogólnokształcących oraz techników). W 2/3 kontrolowanych szkół stwierdzono zgodność ich działania z przepisami prawa. Zalecenia wydano w 1/3 placówek: 14 gimnazjach, 4 liceach, 4 technikach. 27

28 2. Zgodność z przepisami prawa przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych Wydane zalecenia dotyczyły: 1. Przestrzegania przepisów dotyczących uzgadniania z uczniem i jego rodzicami terminu przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego. 2. Powoływania komisji egzaminacyjnej. 3. Wyznaczania terminu przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego. 4. Prawidłowości protokołowania przebiegu egzaminów. Rekomendacje: Sprawdzenie wewnętrznych przepisów statutowych i szczegółowych procedur przyjętych w szkołach pod kątem ich zgodności z regulacjami prawa zewnętrznego. 28

29 Podmiot wnioskujący o kontrolę Kontrole doraźne Liczba kontroli KO 63 MEN 8 Infolinia MEN 4 Nauczyciele 8 Rodzice 80 Rzecznik Praw Dziecka 13 Organ prowadzący, Dziennik Wschodni, starostwo, osoba prawna, sąd rodzinny, KW Policji, Minister Sprawiedliwości, NIK =140 RAZEM 316

30 Kontrole doraźne wg typów szkół i placówek Szkoła/placówka Liczba kontroli Przedszkole 10 Szkoła podstawowa 145 (56) Gimnazjum 73 (34) Liceum ogólnokształcące 26 (17) Technikum 19 (12) Zasadnicza Szkoła Zawodowa 9 (7) Szkoła policealna 10 Poradnia Psychologiczno- 6 Pedagogiczna Specjalny Ośrodek Szkolno - 3 Wychowawczy Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy 10 Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii 1 Bursa 3 Schronisko młodzieżowe 1 Razem 316

31 Tematyka kontroli doraźnych Tematyka kontroli Art. 7 u. o s.o. Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej Bezpieczeństwo / prawa ucznia Organizacja pracy szkoły Nadzór pedagogiczny dyrektora szkoły Zatrudnianie nauczycieli zgodnie z kwalifikacjami Realizacja podstawy programowej Ocenianie, klasyfikowanie Kontrola realizacji zaleceń Realizacja zajęć dydaktyczno-wychowawczych w dniach czerwca Przestrzeganie statutu szkoły Inne

32 Wnioski z nadzoru pedagogicznego Lubelskiego Kuratora Oświaty za rok szkolny 2015/2016 kontrole doraźne 32

33 Zalecenia wynikające z kontroli doraźnych Rodzaj problemu generującego zalecenie Liczba zaleceń Przestrzeganie statutu szkoły/placówki 59 Organizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej 110 Zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków nauki i opieki Organizacja pracy szkoły 17 Nadzór pedagogiczny dyrektora szkoły 11 Zatrudnianie nauczycieli zgodnie z kwalifikacjami 19 Realizacja podstawy programowej 13 Przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania, promowania Inne

34 Organizacja pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole/placówce Rekomendacje: 1. Analiza przepisów prawa dotyczących organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej przez radę pedagogiczną. 2. Stworzenie systemu udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej w szkole/placówce (organizacja, planowanie, koordynowanie, monitorowanie realizacji zadań). 34

35 Przestrzeganie statutu szkoły placówki Rekomendacje: 1. Na bieżąco w związku ze zmianami w prawie uaktualniać zapisy w statutach szkół i placówek. 2. Statut szkoły/placówki powinien być dostosowany do specyfiki szkoły i zawierać zapisy odnoszące się do jej funkcjonowania. 3. Nauczyciele, uczniowie oraz wszystkie organy w szkole/placówce powinny bezwzględnie przestrzegać zapisów statutowych. 4. O zmianach w zapisach statutu informować całą społeczność szkolną. 5. Udostępniać statut wszystkim zainteresowanym do wglądu. 35

36 Zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków nauki i opieki Rekomendacje: 1. Przestrzegać przepisów dotyczących zapewnienia uczniom bezpiecznych warunków nauki i opieki. 2. Kształtować klimat szkoły poprzez: budowanie prawidłowych relacji interpersonalnych - między wszystkimi uczestnikami życia szkoły - opartych na wzajemnym szacunku, zrozumieniu, współpracy i zaufaniu, przyjazną atmosferę, sprzyjającą wszechstronnemu rozwojowi. 36

37 Zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków nauki i opieki Rekomendacje: 3. Kształtować klimat szkoły poprzez: równe traktowanie wszystkich członków społeczności szkolnej, łagodzenie napięć i wspólne rozwiązywanie problemów, zintegrowanie społeczności szkolnej w budowaniu właściwego wizerunku szkoły, podejmowanie działań integrujących społeczność szkolną (wycieczki, rajdy, biwaki, akcje artystyczne, charytatywne). 37

38 Realizacja zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016 na wniosek NIK Informacja o kontroli W dniach od 21do 24 czerwca 2016r. przeprowadzono 126 kontroli (w szkołach podstawowych - 56, w gimnazjach -34, w liceach ogólnokształcących 17, w technikach 12, w zasadniczych szkołach zawodowych -7). 38

39 Realizacja zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016 na wniosek NIK Wyniki: 1. W 6 szkołach nie zorganizowano zajęć dydaktyczno wychowawczych. 2. W 10 szkołach nie odnotowywano obecności uczniów na zajęciach edukacyjnych, w 3 szkołach nie odnotowano tematów zajęć. 3. W 7 szkołach nie odnotowano działań w dziennikach pedagoga, psychologa, logopedy, doradcy zawodowego, terapeuty pedagogicznego. 39

40 Realizacja zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016 wniosek NIK Wnioski: W większości szkół województwa lubelskiego prawidłowo realizowano zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016. W większości szkół prawidłowo dokumentowano przebieg nauczania działalności wychowawczej i opiekuńczej w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/

41 Realizacja zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016 wniosek NIK Wnioski: W większości szkół województwa lubelskiego rozlicza się frekwencję uczniów na zajęciach edukacyjnych w ostatnim tygodniu zajęć. Najwyższą frekwencję w ostatnim tygodniu nauki odnotowano w szkołach podstawowych w mieście powyżej 100 tysięcy mieszkańców, a najniższą frekwencję w zasadniczych szkołach zawodowych. 41

42 Realizacja zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych w ostatnim tygodniu zajęć edukacyjnych roku szkolnego 2015/2016 na wniosek NIK Rekomendacje: 1. Zapewnić uczniom właściwą atmosferę do uczenia się oraz stawiania celów, które pozwalają uczniom zrozumieć sens tego, co robią. 2. Stwarzać sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności. 3. Angażować uczniów w zajęcia prowadzone w szkole w taki sposób, by chętnie w nich uczestniczyli. 42

43 Tematyka monitorowania Realizacja doradztwa zawodowego w gimnazjach, liceach ogólnokształcących, technikach, zasadniczych szkołach zawodowych i szkołach policealnych dla młodzieży (15% szkół). Realizacji praktycznej nauki zawodu przez uczniów zasadniczej szkoły zawodowej z wyłączeniem uczniów będących młodocianymi pracownikami (100 % - ZSZ publiczne i niepubliczne z uprawnieniami szkoły publicznej). 43

44 Wspomaganie Przygotowywanie i podawanie do publicznej wiadomości na stronie internetowej Kuratorium analiz wyników sprawowanego nadzoru pedagogicznego, w tym wniosków z ewaluacji zewnętrznych i kontroli. Promowanie wykorzystania ewaluacji w procesie doskonalenia jakości działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek. Analizy wyników i wnioski ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego są co roku podstawą do opracowania programu wykorzystania środków na dofinansowanie doskonalenia nauczycieli, wyodrębnionych w budżecie wojewody oraz priorytetowych kierunków doskonalenia nauczycieli (tematyka doskonalenia publikowana na kuratoryjnej stronie w BIP). 44

45 Wspomaganie Upowszechnianie na stronie internetowej urzędu informacji na temat szkoleń, konferencji i warsztatów, organizowanych przez podmioty zewnętrzne, skierowanych do dyrektorów i nauczycieli. Umieszczanie na stronie internetowej informacji o zmianach w przepisach prawa. 45

46 Wspomaganie Organizacja cyklu seminariów LKO,,Otwarta Szkoła Zawodowa dla Rynku Pracy dla szkół zawodowych i placówek, których celem było tworzenie modelu szkoły zawodowej otwartej na instytucje zewnętrzne, odpowiadającej oczekiwanym przez pracodawców kompetencjom absolwentów oraz potrzebom lubelskiego rynku pracy (odbyło się 7 seminariów). 46

47 Wspomaganie,,Ogólnopolska Debata o Edukacji zainicjowana przez Ministra Edukacji Narodowej Lublin, dnia 15 marca 2016 r. 47

48 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Lublin, 2016 r.