Analiza rogu rentownośi
Analiza rogu rentownośi (ang. break-even oint BEP) obejmuje badania tzw. unktu równowagi (wyrównania, krytyznego), informująego na o tym, jakie rozmiary rzedaży rzy danyh enah i koztah ozwalają oiągnąć rzyhody okrywająe kozty włane. Wzrot rzedaży owyżej rogu rentownośi rowadzi do owtania zyku, adek rzedaży oniżej rogu rentownośi owoduje tratę. Podtawą utalania rogu rentownośi jet odział ogółu koztów włanyh na kozty tałe i zmienne.
Próg rentownośi można określić dwoma oobami: metodą analityzną, metodą grafizną.
Wyznazenie rogu rentownośi wymaga rzyjęia natęująyh założeń: rodukja w danym okreie jet równa rzedaży; kozty rodukji ą funkją wielkośi rodukji; kozty tałe nie zmieniają ię od wływem zmian wielkośi rodukji; jednotkowe kozty zmienne i eny rzedaży nie ulegają zmianie, tąd ałkowite kozty zmienne i wartość rzedaży ą funkją liniową wielkośi rzedaży.
Analiza rogu rentownośi rzy rodukji jednoaortymentowej
W elu wyznazenia rogu rentownośi należy wyznazyć natęująe zależnośi: Wartość rzedaży: P o gdzie: ilość rzedanyh roduktów, jednotkowa ena rzedaży.
ozty ałkowite: + k gdzie: kozty tałe, k jednotkowe kozty zmienne.
Próg rentownośi znajduje ię w unkie, w którym wartość rzedaży jet równa oziomowi koztów ałkowityh: P o odtawiają otrzymujemy: + k
w ujęiu ilośiowym: Na odtawie owyżzego równania wyznazamy róg rentownośi: + k ( k ) BEP 0 k 0 krytyzna wartość wielkośi rzedaży
w ujęiu wartośiowym: BEP' 0 k k BEP 0 k BEP' BEP
Grafizna interretaja rogu rentownośi
P S wartość rodukji, kozty, z kozty zmienne, kozty tałe, o kozty ałkowite, wielkość rodukji, BEP ilośiowy róg rentownośi, BEP wartośiowy róg rentownośi, trefa zyku, trefa traty
Zyk oerayjny Różnia omiędzy ałkowitymi rzyhodami i ałkowitymi kaztami określana jet mianem zyku oerayjnego. o o P Z P o k + ( ) o k Z +
o rzekztałeniu: Z o ( k ) Wyrażenie ( k ) marża brutto oznaza kwotę, jaką można uzykać na każdym rzedanym rodukie.
Na odtawie ww. wzoru można wyznazyć wielkość rodukji niezbędną do oiągnięia założonego zyku oerayjnego: Zo + k
Analiza wrażliwośi zyku Analiza wrażliwośi jet roeem olegająym na omiarze wływu zmian ozzególnyh, ojedynzyh zmiennyh lub kombinaji wielu zmiennyh na zyk lub inne zmienne deyzyjne modelu analizy rogu rentownośi. Na zyk oerayjny mają wływ: Z o ( + k )
Granizna wielkość rodukji BEP BEP 0 k Granizna wartość rodukji BEP BEP' BEP
Granizna wartość eny rzedaży g g ( + k ) 0 + k g + k Oznaza on, że ena granizna to taka możliwość obniżenia aktualnej eny aby rzy koztah o, rzyhodzie P o1 ze rzedaży, zyk oerayjny równał ię zero.
Granizna wartość koztów tałyh g ( + k ) 0 g g ( k ) Oznazaja ona do jakiej wyokośi może wzronąć ih wartość aby zyk oerayjny wynoił zero
Granizne jednotkowe kozty zmienne k g ( ) 0 + g k o g P k ozty jednotkowe zmienne granizne to taka wartość, do której mogą wzronąć kozty jednotkowe zmienne aby zyk oerayjny wynoił zero
Wyznazenie margineu beziezeńtwa wielkośi graniznyh Wykorzytują granizne wielkośi ozzególnyh zynników można wyznazyć tzw. margine beziezeńtwa. Wyoki margine beziezeńtwa gwarantuje firmie tabilność działania, a wytąienie ewentualnyh zakłóeń na rynku nie wywołuje wówza radykalnyh negatywnyh kutków w otai utraty rentownośi.
Margine beziezeńtwa wielkośi graniznyh to nadwyżka aktualnej lub lanowanej wielkośi onad wartość granizną B W W g B lub W g W gdzie: W aktualna lub lanowana wielkość arametru, W g wielkość granizna arametru (oblizona).
Margine beziezeńtwa można również określać według wartośi względnej, zyli: B B W W g W W lub W g W g 100% 100%
Margine beziezeńtwa rogu ilośiowego B BEP B BEP BEP Ilośiowy margine beziezeńtwa oenia ię ozytywnie jeżeli zahodzi nierówność: BEP Oznaza to, że rzedaż może aść do ilośi graniznej (BEP), rzy której zyk oerayjny wynoi zero.
Margine beziezeńtwa rogu wartośiowego B BEP B BEP ' Po BEP' i mui zahodzić: BEP P o aby można było mówić o itnieniu wartośiowego margineu beziezeńtwa Oznaza to, że wartość rzedaży P o może aść do wartośi graniznej BEP, rzy której zyk oerayjny wynoi zero.
Margine beziezeńtwa ze względu na enę B B g a nierówność: g dowodzi o itniejąym margineie beziezeńtwa. Oznaza to, że aktualną enę rzedaży można obniżyć do eny graniznej, rzy której zyk oerayjny wynoi zero.
Margine beziezeńtwa koztów tałyh B B g zyli mui zahodzić nierówność: g wówza margine beziezeńtwa itnieje. Oznaza to, że kozty tałe mogą wzronąć do wartośi graniznej, rzy której zyk oerayjny będzie równy zero.
Margine beziezeńtwa jednotkowego koztu zmiennego B k B k k g k zyli mui zahodzić nierówność: k k g aby można było mówić o itniejąym margineie beziezeńtwa. Oznaza to, że kozty jednotkowe zmienne mogą wzronąć do wartośi graniznej k g, rzy której zyk oerayjny wynoi zero.