ZUS Jak sprawdzić, do czego pracownik wykorzystuje firmowy komputer? kontroluje zasadność zawierania umów cywilnoprawnych
Kierownik Grupy Wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca: Marlena Prószyńska Redaktor prowadząca: Marta Strupińska ISBN 978-83-269-3513-8 Nr produktowy 2BW0004 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2015 Skład i łamanie: Triograf Dariusz Kołacz Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 Niniejszy e-book chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Spis treści Rodzaje umów 4 Zasady podlegania ubezpieczeniom 5 ZUS musi zawiadomić płatnika o kontroli 6 Dwie lub więcej kontroli 7 Skutki naruszenia przepisów 7 Umowa o dzieło zamiast zlecenia albo stosunku pracy 7 Umowy z inną firmą, ale na rzecz własnego pracodawcy 8 Wystąpienie inspektora kontroli ZUS o opinię do PIP 9 Skargi osób wykonujących umowy 10 Konieczne spisanie protokołu 11 Uregulowanie zadłużenia i złożenie korekt 12 Odwołanie od decyzji ZUS 12
Składki Jeśli umowy cywilnoprawne zostaną uznane za zawarte w celu obejścia obowiązku opłacania składek, to pracodawca musi uregulować zadłużenie wobec ZUS. Konieczne będzie też złożenie dokumentów korygujących. Obowiązkiem ZUS jest przeprowadzanie kontroli wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek. Zakres prowadzonych kontroli został określony w art. 86 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa). Zgodnie z tym przepisem przedmiotem kontroli prowadzonej przez inspektorów kontroli ZUS może być w szczególności: zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych; prawidłowość i rzetelność obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład; ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu; prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe; wystawianie zaświadczeń lub zgłaszanie danych do celów ubezpieczeń społecznych; dokonywanie oględzin składników majątku płatników składek zalegających z opłatą należności z tytułu składek. W kontekście zawierania przez płatników składek umów cywilnoprawnych najbardziej interesujące będą dwa pierwsze zagadnienia, czyli zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych oraz prawidłowość i rzetelność deklarowania i opłacania składek. Rodzaje umów Kodeks cywilny wyróżnia następujące umowy cywilnoprawne: umowę zlecenia, której przedmiotem jest zobowiązanie zleceniobiorcy do dokonania, z zasady osobiście, na rzecz dającego zlecenie określonej czynności prawnej, z dochowaniem należytej staranności przez zleceniobiorcę, umowę o dzieło, w której przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania dla zamawiającego dzieła, tj. osiągnięcia uzgodnionego przez strony rezultatu, za zapłatą wynagrodzenia, umowę agencyjną, w odniesieniu do której przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia za wynagrodzeniem przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania umów w jego imieniu. 4
Kontrola zawierania umów Występuje także forma umowy nieregulowanej Kodeksem cywilnym kontrakt menedżerski, który może mieć charakter umowy o pracę lub umowy zlecenia. Zasady podlegania ubezpieczeniom W kontekście rozliczeń z ZUS ważne są skutki związane z realizacją obowiązku ubezpieczeń społecznych po zawarciu każdej z tych umów. Podstawowe zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym są następujące: osoba wykonująca pracę wyłącznie na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy, a ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne (wyjątek dotyczy ucznia i studenta do ukończenia 26. roku życia, który nie podlega ubezpieczeniom z tytułu umowy zlecenia); osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i wykonująca dodatkowo umowę zlecenia u swojego pracodawcy podlega wszystkim ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy zlecenia na takich samych zasadach jak z tytułu umowy o pracę. Od 1 stycznia 2016 r. zleceniobiorca, który równocześnie będzie wykonywał kilka umów zleceń, z każdej umowy będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Ta zasada nie będzie stosowana, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania umów zleceń lub innych tytułów będzie równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia. Przedstawione zasady stosuje się także do umowy agencyjnej oraz kontraktu menedżerskiego zawartego w formie umowy cywilnoprawnej. WAŻNE Umowa o dzieło nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych osób, które wykonują pracę wyłącznie na jej podstawie. Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o dzieło istnieje natomiast wtedy, gdy umowa taka została zawarta z własnym pracodawcą lub jest wykonywana na jego rzecz. W takich przypadkach umowa o dzieło jest w zakresie ubezpieczeń społecznych traktowana jak umowa o pracę. Wynika to z art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, na podstawie którego za pracownika uważa się również osobę wykonującą pracę na bazie umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeśli w ramach 5
Składki takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Zatrudnienie pracownika na podstawie umowy o pracę to duży koszt dla pracodawcy, szczególnie związany z koniecznością odprowadzania wszystkich składek do ZUS. Często właściciele, szefowie firm decydują się na zawarcie umowy cywilnoprawnej, m.in. umowy o dzieło, umowy zlecenia, np. ze studentem, lub innej umowy o świadczenie usług, zamiast umowy o pracę, co umożliwia im znaczne ograniczenie kosztów. Nie zawsze jednak stosowanie takich umów jest dozwolone. Zawieranie ich wbrew przepisom wiąże się z konsekwencjami, także finansowymi. ZUS musi zawiadomić płatnika o kontroli Przed rozpoczęciem kontroli inspektor doręcza zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli płatnikowi składek lub osobie upoważnionej do jego reprezentowania. Zobowiązuje w nim przedsiębiorcę do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli, w szczególności w czasie jego nieobecności. Taki obowiązek przewiduje z art. 80 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zawiadomienie doręczane jest za pokwitowaniem przez pocztę albo osobiście przez inspektora kontroli ZUS. W przypadku osobistego doręczenia zawiadomienie jest przekazywane płatnikowi składek, albo osobie upoważnionej przez płatnika do jego reprezentacji. Uchylanie się od przyjęcia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli przez płatnika składek naraża go na odpowiedzialność i wysoką grzywnę. W takim przypadku inspektor sporządzi wniosek o ukaranie, ponieważ kto jako płatnik składek albo osoba zobowiązana do działania w imieniu płatnika udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli, podlega karze grzywny do 5.000 zł. Wynika to z art. 98 ust. 1 pkt 3 ustawy systemowej. WAŻNE Inspektor kontroli ZUS może rozpocząć kontrolę nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może się rozpocząć przed upływem 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Kontrolę rozpoczyna się od okazania legitymacji służbowej inspektora kontroli ZUS oraz od doręczenia 6
Kontrola zawierania umów płatnikowi upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Upoważnienie takie powinno zawierać: oznaczenie jednostki organizacyjnej ZUS (jako organu kontroli), wskazanie podstawy prawnej do przeprowadzenia kontroli, datę i miejsce wystawienia, imię i nazwisko inspektora kontroli ZUS oraz numer jego legitymacji służbowej, oznaczenie kontrolowanego płatnika składek, wskazanie daty rozpoczęcia kontroli i przewidywanego terminu zakończenia kontroli, zakres przedmiotowy kontroli, podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji, pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego płatnika składek. Dwie lub więcej kontroli Jeśli inny organ przeprowadza już u przedsiębiorcy kontrolę, w większości przypadków ZUS nie może zarządzić w tym samym czasie własnej kontroli u tego płatnika. Wyjątki uzasadniające możliwość jednoczesnego przeprowadzenia dwóch lub więcej kontroli są następujące: kontrola jest niezbędna do prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy śledztwa lub dochodzenia, kontrola jest uzasadniona zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego, kontrola dotyczy zwrotu podatku VAT przed dokonaniem tego zwrotu, a także przeprowadzenie kontroli jest przewidziane odrębnymi przepisami lub do realizacji obowiązków prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub interesów finansowych WE. Skutki naruszenia przepisów Kontrolując dokumentację finansową, ale także i kadrową, inspektor kontroli zbada charakter wykonywanych umów, a także prawidłowość zgłoszeń do ubezpieczeń osób, które je wykonują. Jeżeli umowy zawarto z naruszeniem przepisów prawa, w celu obejścia obowiązku opłacenia składek, ZUS je zakwestionuje i naliczy składki w odpowiedniej wysokości. Umowa o dzieło zamiast zlecenia albo stosunku pracy Zatrudniający, którzy, aby uniknąć konieczności opłacania składek do ZUS, zawierają zamiast umów o pracę bądź zlecenia umowy o dzieło, muszą liczyć się z konsekwencjami. Przy rozstrzyganiu kwestii podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu zawarcia danej umowy należy pamiętać, że o jej rodzaju decyduje nie tylko nazwa, ale przede wszystkim treść, a także sposób realizacji. W związku z tym w przypadku stwierdzenia, że treść zawartej umo- 7
Składki PRZYKŁAD 1. UMOWA O DZIEŁO ZAMIAST ZLECENIA Anna M. wykonuje pracę na podstawie umowy o dzieło. Do jej obowiązków należy obsługa sekretariatu prezesa, w tym m.in.: organizacja spotkań, obsługa klientów zgłaszających się do firmy, przygotowywanie raportów i analiz, zgodnie z poleceniem przełożonego. Taki zakres obowiązków został umieszczony w umowie. W trakcie kontroli prowadzonej przez ZUS został zakwestionowany rodzaj zawartej umowy, którą inspektor zakwalifikował jako umowę zlecenia. Dokonano także przypisu składek od wynagrodzeń tej osoby. wy i okoliczności wykonywania pracy świadczą o tym, iż jest to umowa zlecenia i nieprawidłowe było nazwanie jej umową o dzieło, ZUS zobowiązany będzie, w drodze decyzji administracyjnej, do objęcia takich osób ubezpieczeniami społecznymi jako zleceniobiorców (przykład 1). Często umowy o dzieło zawierane są z własnym pracownikiem. W myśl generalnej zasady składek ubezpieczeniowych nie nalicza się w przypadku zawarcia umowy o dzieło. Wyjątkiem od tej reguły jest właśnie sytuacja, gdy umowa została podpisana z własnym pracodawcą albo praca w jej ramach jest świadczona na rzecz tego pracodawcy. Oznacza to, że zawarcie umowy o pracę obok umowy o dzieło powoduje konsekwencje w postaci konieczności zadeklarowania i opłacenia składek od wynagrodzenia otrzymanego z tytułu obu umów. Umowy z inną firmą, ale na rzecz własnego pracodawcy Bardzo często inspektorzy kontroli ZUS kwestionują fakt niedeklarowania składek od umów cywilnoprawnych wykonywanych na rzecz własnego pracodawcy, ale zawieranych z innym podmiotem (przykład 2, str. 9). Z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli: umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Warto przywołać uchwałę Sądu Najwyższego z 2 września 2009 r. (sygn. akt II UZP 6/09), w myśl której pracodawca, którego pracownik wykonuje na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej z innym podmiotem, jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne za tę osobę. W konsekwencji pracodawca, a więc podmiot, na rzecz którego wykonywana jest praca 8
Kontrola zawierania umów PRZYKŁAD 2. podpisanie zlecenia zamiast wypłaty wynagrodzenia za nadgodziny W zakładzie usług pielęgniarskich (ZUP) pracę na podstawie umowy zlecenia wykonuje 70 pielęgniarek. ZUP, na bazie podpisanej umowy ze szpitalem wojewódzkim, świadczy usługi pielęgniarskie w trzech oddziałach szpitala. Wszystkie pielęgniarki są jednocześnie pracownicami szpitala zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy. W zakładzie usług pielęgniarskich ZUS przeprowadził kontrolę. Zakwestionowano zawarte przez ZUP umowy zlecenia z pracownicami szpitala. Inspektorzy kontroli stwierdzili, że faktycznie doszło do pracy na rzecz własnego pracodawcy. W konsekwencji odpisano składki na ubezpieczenie zdrowotne zadeklarowane przez zakład usług pielęgniarskich z tytułu zawartych umów zlecenia. Następnie, w ramach kontroli w szpitalu wojewódzkim, dokonano przypisu składek do wynagrodzenia, które otrzymały pielęgniarki zgodnie z zawartymi umowami z ZUP. Jest to typowy przykład próby obejścia przepisów w celu obniżenia wysokości należnych składek. Szpital zlecił wykonanie obsługi pielęgniarskiej innej firmie. W rzeczywistości jest to tak, że pielęgniarki pod nadzorem dotychczasowego pracodawcy (szpitala), za pomocą jego środków i narzędzi, wykonują swoje dotychczasowe obowiązki. Gdyby nie próba obejścia przepisów, szpital zapłaciłby pielęgniarkom wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach i pełne składki od ich wynagrodzeń. Zlecenie tych obowiązków innej firmie miało obniżyć koszty obsługi pielęgniarskiej o wysokość składek na ubezpieczenia społeczne. Warto zwrócić uwagę na to, że inspektorzy kontroli ZUS, w przypadku zetknięcia się z taką sytuacją, rozszerzają kontrolę na kolejnego płatnika składek, w opisywanym przypadku na szpital. w ramach umowy cywilnoprawnej, zostaje zobowiązany do rozliczania i opłacania należnych składek za wymienione osoby, tak jak za osoby wykonujące pracę w ramach umowy cywilnoprawnej z nim zawartej. Wystąpienie inspektora kontroli ZUS o opinię do PIP Zdarzają się przypadki, gdy inspektor kontroli ZUS ma wątpliwości co do charakteru zawartych umów cywilnoprawnych badanych podczas kontroli prowadzonej u płatnika. Może wystąpić wówczas z wnioskiem do Państwowej Inspekcji Pracy o wydanie opinii. Jeżeli kontrola PIP potwierdzi, że umowy o dzieło zostały zawarte w celu obejścia obowiązku opłacania składek, a charakter łączących strony umów jednoznacznie wskazuje, iż są to umowy o pracę, 9
Składki pracodawca poniesie konsekwencje nie tylko wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ale również z Kodeksu pracy. Oprócz konieczności opłacenia zaległych składek na ubezpieczenia społeczne wraz z wysokimi odsetkami może zostać ukarany grzywną za zatrudnienie w ramach umowy cywilnoprawnej w warunkach, w których zgodnie z art. 22 1 Kodeksu pracy powinna być zawarta umowa o pracę, w wysokości od 1.000 do 30.000 zł (przykład 3). Zgodnie z art. 22 1 Kodeksu pracy cechą charakterystyczną umowy o pracę jest m.in.: wykonywanie pracy pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez pracodawcę. W takiej sytuacji właściwą formą zatrudnienia powinna być tylko umowa o pracę. Skargi osób wykonujących umowy Zasadność zawierania umów cywilnoprawnych w kontekście obowiązku zgłaszania zatrudnionych do ubezpieczeń ZUS bada w trakcie kontroli planowych. Podczas tych kontroli sprawdzanych jest wiele innych zagadnień określonych w art. 86 ustawy systemowej. Coraz częściej się zdarza, że inicjatorem kontroli ZUS są osoby wykonujące prace na podstawie takich umów, które składają skargi i zawiadomienia do Zakładu. Również Państwo- PRZYKŁAD 3. UMOWA ZAWARTA W CELU obejścia PRZEPISÓW W zakładzie napraw samochodowych USTERKA została przeprowadzona kontrola przez inspektora ZUS. Stwierdził on, że ośmiu z dziesięciu mechaników ma podpisane umowy o dzieło, a pozostałych dwóch umowy o pracę. Wszyscy wykonują te same zadania (naprawiają samochody), pracują pod bezpośrednim nadzorem właściciela zakładu oraz podpisują listy obecności. W związku z wątpliwościami, czy zawarte z ośmioma pracownikami umowy nie są w rzeczywistości umowami o pracę, inspektor kontroli ZUS wystąpił z wnioskiem do Państwowej Inspekcji Pracy o wydanie opinii co do charakteru zawartych umów. PIP przeprowadził kontrolę tych umów. Potwierdził, że umowy o dzieło zostały zawarte w celu obejścia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, a charakter łączących stronę umów jest jednoznaczny są to umowy o pracę. Oprócz konieczności opłacenia zaległych składek na ubezpieczenia społeczne wraz z odsetkami właściciel ukarany został karą grzywny za zatrudnienie w ramach umowy cywilnoprawnej w warunkach, w których zgodnie z art. 22 1 Kodeksu pracy powinna być zawarta umowa o pracę. 10
Kontrola zawierania umów wa Inspekcja Pracy po stwierdzeniu przypadków unikania płacenia składek przez zawieranie umów cywilnoprawnych informuje o tym ZUS, który podejmuje u danych płatników składek działania kontrolne. Konieczne spisanie protokołu Z przebiegu kontroli sporządza się prrotokół który zawiera dokonane podczas niej ustalenia. Stanowi on podstawę do wydania decyzji w zakresie indywidualnych spraw dotyczących ubezpieczeń społecznych, tj.: zgłaszania do ubezpieczeń społecznych określonych osób, przebiegu ubezpieczeń, ustalania wymiaru składek i ich poboru, umarzania należności z tytułu składek, ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a także ich wymiaru. Protokół kontroli powinien zawierać: wskazanie terytorialnej jednostki organizacyjnej ZUS, dane kontrolowanej firmy, dane inspektorów kontroli ZUS wykonujących kontrolę, zakres kontroli, czas trwania kontroli z określeniem daty wszczęcia i zakończenia kontroli oraz z wymienieniem dni przerwy w kontroli, opis dokonanych ustaleń z podaniem podstaw prawnych, przedstawienie dowodów, pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń, pieczęć i podpis inspektora kontroli ZUS, informacje o wpisie do książki kontroli. WAŻNE Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden doręcza się właścicielowi kontrolowanej firmy lub osobie upoważnionej do reprezentowania bądź prowadzenia jego spraw. Przepisy nie przewidują możliwości odmowy przyjęcia protokołu kontroli. Kontrolowany ma jedynie prawo do złożenia pisemnych zastrzeżeń (wraz z podaniem środków dowodowych) do ustaleń zawartych w tym protokole. Ma na to 14 dni od daty otrzymania protokołu. Zastrzeżenia złożone bez zachowania formy pisemnej lub bez wskazania dowodów o nieprawidłowości ustaleń kontrolnych albo po terminie nie są rozpatrywane. Jeżeli zastrzeżenia zostaną wniesione poprawnie, to obowiązkiem inspektora kontroli jest ich rozpatrzenie i poinformowanie o tym na piśmie kontrolowanego podmiotu. Jeśli inspektor stwierdzi, że zastrzeżenia są trafne, podejmie dal- 11
Składki PRZYKŁAD 4. OPŁACENIE SKŁADEK I KOREKTA DOKUMENTÓW W firmie przeprowadzono kontrolę ZUS. W jej wyniku inspektor ustalił, że stosowano nieprawidłowe praktyki polegające na zawieraniu umów o dzieło z własnymi pracownikami, od których nie deklarowano i nie opłacano składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zarząd firmy zdecydował, że nie będzie składał zastrzeżeń do ustaleń kontroli zawartych w protokole. Konsekwencją działań zakwestionowanych przez ZUS i zawartych w protokole kontroli jest konieczność wykonania następujących czynności: naliczenie składek na poszczególne fundusze od wynagrodzeń z tytułu umów o dzieło, dokonanie korekty miesięcznych raportów za ubezpieczonych, dokonanie korekt deklaracji rozliczeniowych oraz opłacenie naliczonych składek wraz z odsetkami za zwłokę. sze czynności kontrolne. W takim przypadku wymagane jest jednak wystawienie nowego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń w całości lub w części inspektor sporządza pisemną informację, w której szczegółowo opisuje zmiany i uzupełnienia do poszczególnych części protokołu. Informacja taka doręczana jest płatnikowi składek. Jeżeli rozpatrzenie zastrzeżeń wymagało dodatkowych czynności kontrolnych, do pisemnej informacji dołącza się dowody, jeśli zostały zgromadzone w toku tych czynności. Ponadto inspektor informuje płatnika składek, że część nieuznanych i uznanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli stanowić będzie podstawę do wydania decyzji. Uregulowanie zadłużenia i złożenie korekt Pracodawcy, u których w czasie kontroli stwierdzono niezasadność zawarcia umów cywilnoprawnych, od których nie zadeklarowano i nie opłacono składek, muszą naliczyć i opłacić składki wraz z odsetkami. Zobowiązani są także dokonać korekty miesięcznych raportów za ubezpieczonych oraz deklaracji rozliczeniowych (przykład 4). Odwołanie od decyzji ZUS Jeśli płatnik nie zgadza się z decyzją ZUS wydaną na podstawie protokołu po zakończeniu kontroli, może się od niej odwołać do sądu w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. To, do którego sądu należy się zwrócić, będzie określone w pouczeniu zawartym w decyzji. 12
Kontrola zawierania umów Odwołanie składa się za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. Oddział ten ma maksymalnie 30 dni na rozpatrzenie pisma. Jeżeli uzna, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie, wtedy zmieni lub uchyli swoją decyzję. W tym przypadku odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu. Jeżeli jednak odwołanie nie zostanie w całości lub w części uwzględnione, ZUS przekaże je do sądu. Podstawa prawna: Art. 86 91 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.), Art. 627, art. 734 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.), Art. 22 1, art. 281 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.). Ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ze zm.). 13